1. Różnica między prawem rzeczowym, a prawem obligacyjnym.

Główną cechą różniącą prawo rzeczowe od prawa obligacyjnego jest ich charakter, bowiem podmiotowe
prawo rzeczowe jest prawem cywilnym o charakterze bezwzględnym. Z kolei prawo obligacyjne
(wierzytelności) ma charakter względny. Oprócz bezwzględnego charakteru - prawo rzeczowe musi się
tyczyć istniejących i zindywidualizowanych rzeczy. Z kolei prawo względne (obligacyjne) może się
zajmować rzeczami przyszłymi. Prawa bezwzględne charakteryzują się skutecznością wobec wszystkich
(erga omnes), a prawa względne są tylko skuteczne między stronami umowy - dłużnik - wierzyciel (inter
partes).

Prawo rzeczowe = charakter bezwględny + rzecz istniejąca i zindywidualizowana + skuteczne erga omnes

Prawo obligacyjne = charakter względny + rzecz (możliwość rzeczy przyszłej) + skuteczne inter partes

2. Pojęcie rzeczy w rozumieniu kodeksu cywilnego:

Zgodnie z art. 45 KC, rzeczami są tylko przedmioty materialne. Warto dodać, że muszą one stanowić
samoistny przedmiot obrotu (charakter samoistny). Dodajmy, że przedmiotem praw rzeczowych są
rzeczy, które muszą istnieć i być zindywidualizowane. W przeciwieństwie do tego przedmiotem
stosunków obligacyjnych mogą być rzeczy przyszłe oraz rzeczy oznaczone co do gatunku występujące w
większej masie.

3. Wyjaśnij pojęcie nieruchomości i rzeczy ruchomej.

Nieruchomość - zgodnie z art. 46 KC, do nieruchomości zaliczamy części ziemskie - nieruchomości

gruntowe, budynki trwale z gruntami związane - nieruchomości budynkowe, lub części takich budynków
- lokale, pod warunkiem że na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot
własności. Istnieje grupa praw rzeczowych, która jest zarezerwowana tylko i wyłącznie dla
nieruchomości, są to: służebności, hipoteka, użytkowanie wieczyste oraz spółdzielcze własnościowe
prawo do lokalu.

Ruchomość - nie znajdziemy tego pojęcia w KC, lecz możemy wnioskować 'a contrario' do definicji
nieruchomości, że są to przedmioty materialne, które nie stanowią nieruchomości lub ich części
składowych.

4. Nieruchomość w ujęciu prawnomaterialnym (kodeksowym) oraz wieczystoksięgowym:

wieczystoksięgowym - nieruchomość to część powierzchni ziemskiej, dla której urządzono księgę
wieczystą

prawnomaterialnym (kodeksowym) - nieruchomość to część powierzchni ziemskiej stanowiącej odrębny

przedmiot własności (nieruchomość gruntowa), jak również budynek trwale z gruntem związany
(nieruchomość budynkowa) i części tego budynku (lokale), o ile na mocy przepisów szczególnych
stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.

5. Istota nieruchomości gruntowej:

6. Pojęcie nieruchomości budynkowej:

Jak wspomniano już w Art. 46 KC nieruchomością z zasady jest część ziemska - nieruchomość gruntowa.
Na zasadzie wyjątku - budynek stale z gruntem związany może stanowić odrębną nieruchomość, którą
nie kwalifikujemy już do części składowych gruntu, pod warunkiem że na zasadzie przepisów
szczególnych stanowi odrębny od gruntu przedmiot własności.

Przykład: budynek posadowiony na gruncie oddanym w użytkowanie wieczyste.

7. Nieruchomość lokalowa:

Podobnie jak nieruchomość budynkowa - nieruchomość lokalowa - lokal (jako część budynku) może na
zasadzie wyjątku stanowić odrębną nieruchomość, jeśli na mocy przepisów szczególnych stanowi
odrębny od gruntu przedmiot własności.

Przykład: lokal wyodrębniony z budynku na mocy przepisów ustawy o własności lokali.

8. Omów pojęcie mienia i majątku:

Mienie- w rozumienie Art. 44 KC obejmuje podmiotowe prawo własności i inne prawa majątkowe.

Majątek -
9. Rzeczy oznaczone co do tożsamości i rzeczy oznaczone co do gatunku:

Rzeczy oznaczone co do tożsamości to konkretne rzeczy posiadające indywidualne cechy. W

szczególności takimi rzeczami są egzemplarze unikalne. Najczęściej jednak indywidualne oznaczenie
rzeczy następuje dzięki woli stron dokonujących wyboru z szerszej gamy rzeczy gatunkowych.
Przeniesienie własności rzeczy oznaczonej co do tożsamości następuje w drodze umowy pomiędzy
stronami (nie jest wymagane przeniesienie posiadania! - stanu faktycznego).

Nieruchomości są zawsze rzeczami oznaczonymi co do tożsamości !!!

Rzeczy oznaczone co do tożsamości = indywidualne cechy + przeniesienie własności bez obowiązkowego

przenoszenia posiadania - stanu faktyczengo

Przykład: Właściciel samochodu marki bmw o konkretnym numerze seryjnym nadwozia i podwozia.

Rzeczy oznaczone co do gatunku to rzeczy charakteryzujące się danymi wspólnymi cechami. Są one do
siebie podobne. Do przeniesienia własności (stanu prawnego) danej rzeczy gatunkowej wymagane jest
przeniesienie posiadania rzeczy, czyli stanu faktycznego. To samo tyczy się rzeczy przyszłych. Pierwotne
oznaczenie rzeczy gatunkowych następuje według: miary, wagi, objętości, liczby.

Rzeczy oznaczone co do gatunku = wspólne cechy + obowiązek przeniesienia posiadania w celu

przeniesienia własności - stanu prawnego

Przykład: Dealer posiadający 10 takich samych samochodów BMW serii 7, rocznik 2018.

10. Część składowa rzeczy:

Jest elementem rzeczy głównej. Tzn. jest fizycznie, stale połączony z rzeczą główną. Częścią składową
rzeczy jest wszystko co nie może być od niej odłączone bez uszkodzenia całości rzeczy lub części
odłączonej. Częśc składowa nie może mieć charakteru samoistnego (czyli nie może być odrębnym
przedmiotem własności i innych praw rzeczowych), lecz w przypadku celowego odzielenia części
składowej od rzeczy głównej (wyjęcie silnika z samochodu i chęć sprzedaży), dana część składowa
nabywa charakter samoistny i można w konsekwencji np. przenieść jej własność. Częściami składowymi
są również prawa związane z daną nieruchomością np. służebność drogi koniecznej.

Przykład: silnik w samochodzie, budynek stale z gruntem złączony (wyjątek jeśli na mocy przepisów
szczególnych staje się odrębnym przedmiotem własności), drzewo w lesie.

11. Przynależności:
Przynależność jest rzeczą ruchomą potrzebną do korzystania z rzeczy głównej (kluczyk do szafy). Z
zasady w przypadku przeniesienia własności rzeczy głównej - przynależności są również automatycznie
przenoszone, lecz nie jest to zawsze wiążące, bowiem można zastrzec w umowie, że dana przynaleźność
- zapasowy kluczyk lub koło od samochodu - zostanie w rękach byłego właściciela.

Różnica między częścią składową a przynależnością jest charakter połączenia oraz zbycie danej rzeczy.
Przynależność nie musi być stale połączona z rzeczą główną - w przypadku części skłądowych musi być
stałe połączenie fizyczne. Przynależności można w ten sposób rozdzielać bez jakiejkolwiek szkody.

Przykład: kluczyk od samochodu, kluczyk od szafy, zapasowe koło od samochodu.

12. Pożytki naturalne rzeczy:

Fructus naturales, "owoce rzeczy", odłączone od rzeczy płody (np. jabłka odłączone od jabłoni, drzewa
jako pożytki naturalne danej nieruchomości, ryby w stawie na nieruchomości gruntowej). Można je
odłączać od rzeczy głównej według zasad prawidłowej gospodarki. Uprawniony do pobierania pożytków
nabywa ich własność poprzez odłączenie ich od rzeczy.

13. Pożytki prawa:

Dochody, które prawo przynosi zgodnie ze swym społeczno gospodarczym przeznaczeniem.

14. Pożytki cywilne rzeczy:

Fructus civiles, dochody, przynoszone na podstawie stosunku prawnego (umowa wynajmu lokalu).

15. Zasada "superficies solo cedit". Na czym polega?

"wszystko co trwale z gruntem związane należy do właściciela gruntu". Zasada ta odnosi się do części
składowych gruntu, m.in do budynków, urządzeń trwale z gruntem związanych, roślin, drzew. Czyli
właściciel gruntu staje się automatycznie właścicielem tych części składowych trwale złączonych z
gruntem, bowiem części składowe nie mają charakteru samoistnego, tzn. nie stanowią odrębnego
przedmiotu własności.

16. Podaj przykłady odstępstwa od zasady superficies solo cedit:

Odstępstwa od tej zasady będą w momencie gdy właściciel gruntu nie będzie już właścicielem tych części
składowych (np. budynku). późniejszy etap prawa rzeczowego.
17. Na czym polega bezwzględny charakter praw rzeczowych?

18. Na czym polega względny charakter praw obligacyjnych?

Względny charakter praw obligacyjnych (zobowiązań) polega na tym, że są skuteczne inter partes -
między stronami (wierzyciel - dłużnik)

19. Wyjaśnij na czym polega rozszerzona skuteczność praw względnych. Podaj przykłady.

Rozszerzona skuteczność praw względnych - co do zasady względne prawa podmiotowe (prawo

obligacjne- zobowiązania) są skuteczne inter partes - między stronami (dłużnik - wierzyciel). Wierzyciel
może żądać spełnienia świadczenia tylko od dłużnika, a nie od każdego. Z kolei prawa podmiotowe
bezwzględne (np. prawo rzeczowe) jest skuteczne erga omnes - wobec wszystkich. Istnieją okoliczności
gdy podmiotowe prawa względne otrzymują tzw. rozszerzoną skuteczność. Polega to na tym, że
wierzyciel może dochodzić swoich roszczeń (rościć prawo) także wobec innych osób poza dłużnikiem,
które początkowo nie były do niczego zobligowane.

Przykład: Roszczenia Pauliańskie (Art. 527 KC) - nielojalny dłużnik w celu uniemożliwienia egzekucji
długu świadomie doprowadza do pomniejszenia swojego majątku np. poprzez przekazanie majątku
swojej rodzinie. Jest możliwość, aby taki wierzyciel mógł dokonać egzekucji na tym właśnie przekazanym
majątku dla rodziny, które de facto już nie należy do dłużnika.

20. Na czym polega zasada pierwszeństwa praw rzeczowych?

26. Wymień źródła prawa rzeczowego:

Konstytucja (art. 20-21), Kodeks cywilny, Kodeks postępowania cywilnego, Kodeks rodzinny i opiekuńczy,
szczegółowe ustawy np. ustawa o własności lokali, rozporządzenia wykonawcze RM lub właściwych
ministrów.

33) Własność prywatna:

34) Własność państwowa:

35) Własność samorządowa:

Pojęcie immisji - są to działania zakłócające korzystanie z nieruchomości sąsiednich ponad przeciętną

miarę (Art. 144 KC). Jednakże muszą zostać spełnione dwie przesłanki, aby można było mówić o
immisjach: 1) immisje muszą godzić w społeczno gospodarcze przeznaczenie nieruchomości i 2) w
stosunki miejscowe. Poszczególne zakłócenia należy interpretować indywidualnie w konkretnych
przypadkach, bowiem np. posiadanie kurnika w centrum miasta będzie zdecydowanie imimisją dla
sąsiednich nieruchomości, lecz ten sam kurnik będący na wsi nie zaliczy się do immisji, bo inne jest
społeczno-gospodarcze przeznaczenie nieruchomosci i inne są stosunki miejscowe w mieście, a inne na
wsi. Należy zauważyć, że nieruchomości sąsiednie to nie tylko nieruchomości najbliższe. Mogą to być
również nieruchomości budynkowe/lokalowe oddalone kilkadziesiąt metrów dalej, pod warunkiem, że
dana immisja (np. dym) dociera do danej nieruchomości i nie pozwala komfortowo z niej korzystać
(odległość nie ma znaczenia). Immisjom można zapobiegać roszczeniem negatoryjnym (Art. 222 KC), na
mocy którego można żądać przywrócenia stanu zgodnego z prawem i zaniechania naruszeń.

36) Immisje bezpośrednie: ktoś bezpośrednio i celowo odziałuje na nieruchomość sąsiedzką np. poprzez
wyrzucanie śmieci, liści, sztuczne kierowanie na nieruchomość ściekami lub wodami opadowymi, przez
dopuszczanie do przerastania gałęzi drzew na teren sąsiada. Taka immisja jest podobna do wkroczenia na
tę nieruchomość, a więc zakaz ten nie następuje z Art. 144 KC, tylko z Art. 140 KC.

37) Immisje pośrednie: polegają na odziaływaniu na własną nieruchomość, co w konsekwencji

powoduje zakłócenie korzystania z nieruchomości sąsiedzkiej. Przykłady: hałas, zapach, dym ,ciepło,
wibracje, wstrząsy. Co do zasady takie immisje są w pełni legalne, jednakże stają się niezgodne z
prawem w momencie przekroczenia dopuszczalnej miary. Czyli można słuchać muzyki w swoim
mieszkaniu, lecz do pewnego poziomu głośności. Każdy przypadek należy interpretować indywidualnie,
bowiem przeciętna miara głośności w ciągu dnia w domku wypoczynkowym będzie inna od od
przeciętnej miary głośności w porach wieczornych w mieszkaniu w bloku. A więc zależy to od
konkretnego stanu faktycznego. Właściciel nieruchomości sąsiedzkiej może liczyć na ochronę prawną z
roszczenia negatoryjnego (actio negatoria) o zaniechanie immisji.

38) Immisje materialne: tyczą się cząstek materii lub innych sił przenikających na nieruchomość
sąsiedzką: dym, liście, śmieci, hałas, zapach, fale magnetyczne, zanieczyszczenia, toksyny.

39) Immisje niematerialne: odziałują na psychikę sąsiada, powodują w nim niepokój, niesmak, brak
poczucia bezpieczeństwa. Naruszają dobra osobiste. Przykłady: oszpecenie krajobrazu widzianego z
sąsiedniej nieruchomości, chodzenie rozebranym do naga po balkonie (nieruchomości lokalowe) w
sposób ostentacyjny, nadmierne zakładanie kamer które przenikają na nieruchomość sąsiada.

40) Immisje pozytywne: polegają na działaniu, tzn. robi się coś czego nie powinno się robić, np.
wyrzucanie śmieci na teren sąsiada.

41) Immisje negatywne: polegająna zaniechaniu, czyli nie robisz czegoś co powinieneś był robić np. nie
przycinasz gałęzi.

Ważnym jest dodanie, że immisje mogą być zarówno pozytywne, materialne, bezpośrednie -
wyrzucanie śmieci.

42) Służebność drogi koniecznej - jest regulowana przez Art. 145 KC. Zgodnie z nim, jeśli dana
nieruchomość nie ma odpowiedniego dostępu do drogi publicznej lub budynków gospodarskich
znajdujących się na danym gruncie, to właściciel tego gruntu może żądać od właścicieli gruntów
sąsiednich ustanowienia drogi koniecznej za wynagrodzeniem. Czyli początkowo obie strony mogą dojść
do wspólnego porozumienia, lecz jeśli dana strona nie jest zainteresowana współpracą, to przymusowe
zaspokojenie roszczenia o ustanowienie drogi koniecznej następuje w drodze sądowej - postanowieniem
sądu.