VŨ TRUNG TÙY BÚT

KHÁI QUÁT TÁC PHẨM

Phạm Đình Hổ (1768 - 1839), tự là Tùng Niên,
hiệu là Đông Dã Tiều, là một danh sĩ, học giả nổi
tiếng của Việt Nam sống vào cuối thế kỷ 18 và
đầu thế kỷ 19. Ông sinh ra và lớn lên tại làng Đan
Loan, huyện Đường An, tỉnh Hải Dương, trong
một gia đình có truyền thống học vấn và làm
quan.
Phạm Đình Hổ được biết đến với tài năng văn
chương và có nhiều đóng góp quan trọng trong
việc ghi chép và bảo tồn văn hóa, lịch sử Việt
Nam. Ông cũng là tác giả của nhiều tác phẩm văn
học quan trọng, trong đó có “Vũ Trung Tùy Bút”
- một công trình văn học có giá trị lịch sử và văn
hóa lớn.

Tác phẩm “Vũ Trung Tùy Bút” của Phạm

Đình Hổ được sáng tác vào khoảng cuối thế
kỷ 18 đầu thế kỷ 19, trong bối cảnh lịch sử
đầy biến động của Việt Nam - thời kỳ cuối
đời Lê và đầu thời Tây Sơn. Đây là thời kỳ
mà Đại Việt bị chia cắt thành Đàng Trong và
Đàng Ngoài do cuộc phân tranh giữa hai
dòng họ Trịnh và Nguyễn.
Phạm Đình Hổ đã viết “Vũ Trung Tùy Bút”
với mong muốn ghi chép lại những sự kiện,
phong tục, và đời sống xã hội của thời đại
mình. Ông muốn lấy văn thơ để nổi tiếng và
dành phần lớn thời gian cho việc sáng tác và
biên soạn sách. Sự uyên thâm và tài năng của
ông thể hiện qua các tác phẩm này, đồng thời
cũng phản ánh những trăn trở và bất an của
ông trước những biến động của xã hội lúc
bấy giờ
“Vũ Trung Tùy Bút” không chỉ là một tác
phẩm văn học mà còn là một tài liệu quý giá về sử học, địa lí, và xã hội học, góp phần
quan trọng trong việc nghiên cứu và hiểu biết về lịch sử và văn hóa Việt Nam
ĐÔI NÉT VỀ THỂ LOẠI TÙY BÚT DU KÝ
Thể loại tùy bút du kí là một dạng của văn xuôi tự sự, nơi người viết ghi chép lại những
trải nghiệm và suy tư cá nhân khi đi du lịch đến các vùng đất khác nhau. Đây là thể
loại văn học cho phép tác giả thể hiện sự tự do trong cảm xúc và quan điểm cá nhân
thông qua việc miêu tả cảnh vật, con người, và những sự kiện mắt thấy tai nghe trên
hành trình của mình.
Tùy bút du kí không chỉ là sự ghi chép đơn thuần mà còn là nơi tác giả có thể bộc lộ
tình cảm, suy tư sâu sắc về những điều đã trải qua. Thông qua lối viết chân thực và tinh
tế, tùy bút du kí mang đến cho người đọc cái nhìn sâu sắc về văn hóa, con người, và
những trải nghiệm độc đáo của tác giả tại mỗi địa điểm

NỘI DUNG
Vũ trung tùy bút gồm chín mươi mốt thiên. Tác
phẩm lấy bối cảnh vào lúc Đại Việt bị chia cắt
thành Đàng Trong và Đàng Ngoài trong thời kỳ
Trịnh Nguyễn phân tranh. Đất nước dưới sự cai
trị của chúa Nguyễn ở miền Nam và chúa Trịnh
ở miền Bắc tồn tại hơn 150 năm được xem như
là một thời kỳ đen tối của lịch sử dân tộc. Các
bài viết được phân loại thành bảy loại chính,
bao gồm tiểu truyện về các danh nhân, ghi chép
về các cuộc du lãm và thắng cảnh, sự kiện xã
hội, khảo cứu về địa lý, phong tục, học thuật, lễ
nghi, điển lệ
1. Tiểu truyện các bậc danh nhân:
Phần này bao gồm các câu chuyện về
những nhân vật lịch sử nổi tiếng như
Phạm Ngũ Lão, Lý Đạo Tái, và vua Lê
Lợi. Những câu chuyện này không chỉ
giới thiệu về cuộc đời và thành tựu của họ
mà còn phản ánh quan điểm và tư tưởng
của tác giả về các nhân vật lịch sử.

2. Ghi chép các cuộc du

lãm và thắng cảnh:
Phạm Đình Hổ mô tả
những chuyến đi của mình
đến các địa danh nổi tiếng,
như chùa Sơn Tây hay
Đền Đế Thích, qua đó thể
hiện tình yêu và niềm tự
hào của ông đối với văn
hóa và thiên nhiên Việt
Nam.
3. Ghi chép các sự kiện xã hội:
Giúp chúng ta hiểu về đời sống xa
hoa vô độ củvua chúa, quan lại
phong kiến thời vua Lê, chúa Trịnh
suy tàn nửa cuối thế kỉ XVIII. Đó là
một xã hội đầy rẫy những dấu hiệu
không lành, những điềm gở đáng
chê trách và đáng xóa bỏ. Lịch sử
đã xóa bỏ cái xã hội ấy.

4. Khảo cứu về địa lý và

duyên cách:
Phạm Đình Hổ thể hiện sự am
hiểu sâu rộng về địa lý và lịch
sử các địa danh, từ việc thay
đổi tên làng cho đến việc khảo
cứu về nguồn gốc và ý nghĩa
của chúng.
 5. Khảo về phong tục:
Tác giả phê phán các hủ
tục và tập quán lạc hậu,
đồng thời ghi chép về các
phong tục đặc sắc của
người Việt, từ cách uống
trà đến việc đội nón.

6. Khảo về học thuật: Phần này tập

trung vào việc khảo cứu về học
thuật, lối chữ viết, và âm nhạc, thể
hiện sự hiểu biết và quan điểm của
tác giả về giáo dục và văn hóa.

7. Khảo cứu về điển lệ: Cuối

cùng, tác giả đề cập đến các
vấn đề liên quan đến lễ nghi,
khoa cử, và quan chức, qua đó
phản ánh hệ thống giáo dục và
quản lý xã hội thời đó
GIÁ TRỊ VĂN HÓA VÀ LỊCH SỬ CỦA TÁC PHẨM
Trong “Vũ Trung Tùy Bút,” Phạm Đình Hổ đã miêu tả các địa danh không chỉ qua lăng
kính của một nhà sử học mà còn là một nhà văn, người đã trực tiếp trải nghiệm và tận
hưởng vẻ đẹp của chúng. Các địa danh xuất hiện trong tác phẩm không theo một trật
tự hay kết cấu cố định, mà được ghi chép một cách tự nhiên, phản ánh quan điểm
“muốn viết cái gì thì viết” của tác giả.

Chùa Sơn Tây và Đền Đế Thích được nhắc đến như những nơi thắng cảnh, không chỉ
là điểm đến trong các chuyến du lãm của tác giả mà còn là biểu tượng của văn hóa và
tâm linh. Phạm Đình Hổ đã dùng ngôn từ sinh động và tinh tế để tái hiện không gian
và khí chất của những địa danh này, qua đó gửi gắm tình cảm sâu đậm của ông đối với
quê hương và văn hóa dân tộc.

Tác phẩm còn ghi chép

về các sự kiện lịch sử liên
quan đến các địa danh,
như chuyện cũ trong phủ
chúa Trịnh hay việc thay
đổi tên làng Châu Khê,
thể hiện sự biến đổi của
địa lý và xã hội qua thời
gian.
"Vũ Trung Tùy Bút" cũng đóng vai trò như một bản ghi chép lịch sử quan trọng của
Việt Nam trong một giai đoạn đầy biến động. Tác phẩm này mở ra một cửa sổ rộng
lớn, cho phép độc giả hiểu rõ hơn về cuộc sống hàng ngày của người dân, các sự kiện
chính trị, và các biến động xã hội từ cuối thời kỳ Lê đến thời kỳ Tây Sơn.
Tác phẩm đã ghi lại đa dạng các khía cạnh của xã hội thời đó, từ cuộc sống hàng ngày
với các hoạt động sinh hoạt, nghề nghiệp, đến các phong tục văn hóa và nghi lễ truyền
thống như như Hoa thảo, Cách uống chè, Nón đội, Mẹo lừa, Tệ tục, Thần hổ... hay
khảo về học thuật như Lối chữ viết, Bàn về âm nhạc, Các thể văn.... Tác phẩm cũng
chi tiết mô tả về các sự kiện lịch sử quan trọng, từ những cuộc chiến tranh đến những
thay đổi chính trị và địa lý.
"Vũ Trung Tùy Bút" còn đưa ra cái nhìn sâu sắc về cuộc sống của những người dân
bình thường, những người không nổi tiếng nhưng có vai trò quan trọng trong xã hội.
và cung cấp một góc nhìn toàn diện về tình hình kinh tế, xã hội và văn hóa của thời kỳ
đó, giúp độc giả hiểu rõ hơn về những ngã rẽ mang tính thời đại của dân tộc
GIÁ TRỊ VỀ QUẢNG BÁ DU LỊCH
Là nguồn tài nguyên để tạo ra những tour du lịch văn hóa theo hành trình những
địa điểm của tác phẩm
Việc sử dụng tác phẩm 'Vũ Trung Tùy Bút' có thể tạo ra các hành trình du lịch mang
tính giáo dục cao. Du khách có thể tham gia các tour du lịch hay hành trình đi theo các
địa điểm được mô tả trong sách, điểm đến của các nhân vật lịch sử, hoặc thậm chí là
các buổi thuyết trình về lịch sử và văn hóa địa phương.

Chùa Sơn Tây Đền Đế Thích

Làng Châu Khê Làng Kim Liên

 Hoàng thành Thăng Long
Việc chúng ta phát triển các tour này không chỉ giúp du khách khám phá vẻ đẹp văn
hóa và lịch sử của Việt Nam mà còn mang lại trải nghiệm giáo dục sâu sắc về di sản
dân tộc thông qua các câu chuyện và sự kiện được ghi chép trong “Vũ Trung Tùy Bút”.

Tổ chức các buổi tái hiện văn hóa

phong kiến, từ các nghi lễ truyền
thống như “Cách uống chè” hay
“Nón đội”, đến việc giới thiệu các
nghề thủ công truyền thống, tạo cơ
hội cho du khách trải nghiệm và
tương tác trực tiếp.
 Mô phỏng cuộc sống hàng ngày của
người dân qua các hoạt động sinh hoạt và
nghề nghiệp được mô tả trong ‘Vũ Trung
Tùy Bút’, như làm vườn, dệt vải, hoặc
chế tác đồ gốm, mang lại cái nhìn chân
thực về đời sống xã hội Việt Nam thời
bấy giờ. Tổ chức các buổi biểu diễn âm
nhạc và đọc thơ dựa trên các tác phẩm
văn chương và âm nhạc được nhắc đến
trong tác phẩm, giúp du khách cảm nhận
được tinh thần và giá trị văn hóa của Việt Nam..

Phát triển các chương trình giáo dục về lịch sử và văn hóa Việt Nam, dựa trên nội dung
của ‘Vũ Trung Tùy Bút’, giúp du khách hiểu rõ hơn về những ngã rẽ lịch sử và văn hóa
quan trọng của đất nước. ‘Vũ Trung Tùy Bút’ không chỉ là một tác phẩm đọc cho biết,
mà còn trở thành một phần của trải nghiệm du lịch, giúp du khách hiểu sâu hơn và kết
nối mạnh mẽ hơn với Việt Nam, tôn vinh và bảo tồn di sản văn hóa, đồng thời mang
lại giá trị giáo dục và trải nghiệm độc đáo cho du khách từ khắp nơi trên thế giới."