KHỐI CHỨC NĂNG CỦA NÃO – KHỐI TIẾP NHẬN, CẢI BIẾN VÀ GÌN GIỮ THÔNG TIN

TỪ BÊN NGOÀI
1. Thành phần
Gồm các hệ cơ quan phân tích:
- Thị giác (thùy chẩm – chứa vỏ não thị giác sơ cấp và các liên hợp thị giác)
- Thính giác (thùy thái dương)
- Da – vận động
3 hệ trên đều được cấu tạo từ các phần ngoại vi (thị giác- đôi dây thần kinh sọ (II), thính giác
– đôi dây TK tiền đình ốc tai (VIII), vận động (III,IV, VI, XI, XII) và trung ương (não bộ)

2. Chức năng:
Vỏ não các vùng phía sau của 2 bán cầu có một loạt các điểm chung:
- Vùng hạt nhân cơ quan phân tích
- Vùng ngoại vi (theo thuật ngữ I.P.Pavlov)
 Lưu ý: viết tắt (I) vùng não cấp I, (II) vùng não cấp II, (III) vùng não cấp III:
+ Các vùng 17 (I), 18 (II), 19(II) (cơ quan phân tích THỊ GIÁC)
+ Các vùng 41 (I), 42 (II), 22 (II) (cơ quan phân tích THÍNH GIÁC)
+ Các vùng 3 (I), 1 (II), 2 (II) và một phần diện 5 (cơ quan phân tích DA – VẬN ĐỘNG)
 A – Mặt bên bán cầu đại não

B - Mặt trong (cắt dọc) bán cầu đại não

Lưu ý
- Lớp 5 (lớp TB tháp lớn)
- Lớp 6 (lớp TB hình thoi/ đa hình)
- lớp 4 (lớp hạt bên trong)
- lớp 1(lớp phân tử)
- lớp 2 (lớp hạt bên ngoài),
- lớp 3 (lớp TB tháp nhỏ)
a. Vùng não cấp I
- Cấu tạo bởi các tế bào sao nhỏ, nằm ở lớp thứ 4 của võ não
- Những TB này tiếp nhận và chuyển hưng phân sang cho các tế bào tháp (lớp 3 và lớp 5).
- Chức năng: Các vùng não cấp I có cấu trúc “định khu” – mỗi vùng mang 1 chức năng nhận
cảm xác định, hay còn gọi là vùng PHÓNG CHIỂU. Tại đây, các TB phân tích tỉ mỉ các
thông số vật lí của kích thích, sau đó truyền thông tin đi đến trung tâm.
- Diện tích các vùng trên não cấp I sẽ phụ thuộc vào ý nghĩa chức năng của vùng đó.
b. Vùng não cấp II
- Cấu tạo bởi các TB não rất phát triển
- Chức năng: chuyển các xung hướng tâm (từ TB thuộc lớp 4) sang các TB tháp (lớp 3 và 5)
đến “Trung tâm vận động”, tạo ra các mối liên hệ trên vỏ não. Tóm lại: Vùng não cấp II
tổng hợp các KT, liên kết chức năng các vùng, tham gia vào việc đảm bảo các hoạt động
TL nhận thức khác nhau.
- Vùng não cấp II tiếp nhận những thông tin cải biến, phức tạp hơn so với vùng não cấp I.
c. Vùng não cấp III
- Nằm ở phía sau bán cầu não, gồm các vùng 40(vùng đỉnh phái trên), 39 (đỉnh phía dưới), 21,
một phần vùng 37(vùng thái dương giữa). Còn được gọi là: vùng mở thái dương – đỉnh –
chẩm.
 - Cấu tạo từ các hạt nhân của nhiều hệ cơ quan phân tích khác nhau, có liên hệ trực tiếp với
các vùng não cấp I,II; không liên hệ trực tiếp với cơ phân ngoại vi của hệ cơ quan phân tích.
- Chức năng: Rất đa dạng, đánh giá, dự báo, giải quyết vấn đề. Cải biến các thông tin mang
tính tư duy, biểu tượng, ngôn ngữ.
3. Tóm tắt