Kabanata 1: Sa Ibabaw ng Kubyerta
Balita'y ko'y naghihirap na ang bayang iyon kaya hindi
Narrator: Umaga ng Disyembre, ang bapor tabo ay naglalakbay sa liku-likong daan ng Ilog Pasig
patungong Laguna.
Sakay sa bapor sina Donya Victorina, Don Custodio, Ben Zayb, Padre Salvi, Padre Sibyla, Padre
Camorra, Padre Irene, at si Simoun. Paksa sa usapan nila ang pagpapatuwid ng Ilog Pasig at ang
mga gawain ng Obras del Puerto.
Simoun: Ang lunas ay napakadali totoong nagtataka ako kung bakit walang sinumang naka isip
nito.
(nag sitinginan lahat kay simoun)
Simoun: Maghukay ng isang tuwid na daan mula pagpasok hanggang sa paglabas ng Ilog Pasig.
Ang mga lupang nahukay ay siyang gagamitin upang takpan ang dating ilog.
Don Custodio: Ngunit Ginoong Simoun, ang inyong pakunala ay nangangailangan ng malaking
halaga.
Simoun: Pagtatrabahuhin ang mga bilanggo upang hindi mag-aksaya ng malaking halagang
pera. Kung hindi sapat ay pagtatrabahuhin din ang mamamayan ng sapilitan at walang bayad.
Don Custodio: Ngunit Ginoong Simoun, ang ganitong panukala maaaring magdulot ng
himagsikan!
(badtrip nas simoun)
Padre Camorra: Pag- alagain ng itik ang lahat ng naninirahan malapit sa Ilog Pasig. Sa gayon ay
lalalim ang lawa sa kanilang pagkuha ng susong pagkain ng pato.
Donya Victorina: Nako! Nakakadiri! Mainam pang tabunan lamang ang lawa, bayaan ninyong
matuyo ang gulud-guluran.
Kabanata 2
Bumaba si Simoun sa ilalim ng kubyerta at lumapit sa magkaibigan Isagani at Basilio.
Simoun: Basilio, kamusta ka? Bakasyon kanaba? At sino naman siya? (sabay iling kay Isagani)
Basilio: Kaibigan ko po, ginoong Simoun!
Simoun: Kamusta na sa inyong lalawigan?
sila bumibili ng alahas.
Isagani: Dahil hindi naman kailangan!
Basilio: Ipagumanhin nyo kami’y mauuna napo.
Simoun: sandali lamang, mas mainam na uminom muna tayo ng serbesa mga binata.
(basilio at isagani, iiling-iling sa pag tangi)
Simoun: Ang serbesa ay mainam sa katawan, ayon kay padre Camorra dahil sa sobrang pag-
inom ng tubig ang mga mamamayan sa bayang ito ay walang sigla.
Basilio: Kung ganoon po, pakisabe kay padre Camorra na higit tayong mapapabuti at
mababawasan ang labis alinlangan kung iinom sya ng tubig sa halip na serbesa (biglang sisingit
sa usapan si isagani)
Isagani: Aniya ang tubig ay matamis at naiinom ngunit lumulunod sa serbesa at pumapatay ng
apoy.
(Habang nag-uusap ay may dumating na utusan. Pinapatawag ni Padre Florentino ang kaniyang
pamangkin na si Isagani.)
Kabanata 3
Nang dumating si Padre Florentino ay tapos na ang naganap na pagtatalo. Nagbubulungan ang
mga prayle at pinag-uusapan ang pagtutol ng mga Pilipino sa pagbabayad ng buwis at bayarin sa
simbahan. Habang nag-uusap ay dumating si Simoun. Pinanghinayangan ni Don Custodio dahil
hindi nakita ni Simoun ang tanawin habang naglalakbay ang bapor.
Simoun: Walang halaga ang magandang tanawin kung ito’y walang alamat.
Don Custodio: May mga alamat ang nasabing ilog. Ang alamat ng Malapad na Bato.
Noong hindi pa nakakarating sa Pilipinas ang mga Kastila ay sinasamba ng mga tao ang Malapad
na Bato na pinaniniwalaang tirahan ng mga espiritu. Ito ay nagsimulang maging tirahan ng mga
tulisan na humaharang sa mga bangka nang mawala na ang pamahiin na iyon.
Padre Florentino: Alamat ng yungib ni Donya Geronima. Si Donya Geronima ay tumandang
dalaga dahil sa pag-iintay nito sa kaniyang kasintahan. Nag-arsobispo ang lalaki at pinatira naman
niya ang Donya sa isang yungib.
Padre Salvi: Ang Ginawang himala ni San Nicolas kung saan ay nagawa nitong maging bato ang
isang buwaya.
Ben Zayb: Kahanga-hangang alamat! Napaka-gana ilathala. Pagpasok napala tayo sa lawa,
kapitan, saan dyan ang bahagi ng lawa na napatay ang isang nagngangalang Guevarra?
Navarra? Ibarra? (Lahat ay mapapa-tingin maliban kay Simoun na may hinahanap sa baybayin)
Kapitan: Doon sa dako roon! Ayon sa kabo ng mga kawal na tumugis kay Ibarra, tumalon ito sa
bangka at sumisid nang malapit na siyang abutan ng minsang lumitaw ang ulo nya mula sa tubig
ay pinaputukan siya ng humahabol na guwardya sibil hanggang sa nagkulay dugo ang tubig,
ngayo'y hustong labin-tatlong taon na ang nakaraan simula nang iyan ay mangyari.
Kabanata 4
Bahay ni kabesang tales
Kabesang Tales: dahil maganda ang ani sa mga nakaraang buwan ay napagdesisyonan naming
na pag-aralin kayo sa maynila
Juli: Totoo po ama?!
Kabesang Tales: Oo naman anak
Juli: Naalala mo pa ba si Basilio ama? Nasa maynila siya ngayon at nag-aaral balita ko ay
napakagaling niyaTandang
Selo: Sa susunod na taon ay magtutungo ka na sa maynila at mag-aara; kagaya ng ibangmga
dalaga
Juli: Opo, nasasabik na ako (giggles) makikita ko na ulit si Basilio (Ni tuktok si Padre Camorra sa
Door)
Padre Camorra: Oh selo! Maganda at ikaw yan nandyan baa ng anak mong si Tales?
Tandang Selo: Nandito po sya padre, tuloy po kayo
Padre Camorra: Sisingil ko lamang siya sa kanyang buwisKabesang
Tales: Buwis? Ano’t buwis nananam kababayad pa naming noong nakaraang buwan ah
Padre Camorra: Noong isang buwan pa yon, kailangan mong magbayad at ang buwis ngayon ay
dalawang daang piso
Kabesang Tales: Dalawang piso?! Sumusobra nay an ah saan ako kukuha ng ganyang kalaking
pera
Padre Camorra: (annoyed laugh) magdahan-dahan ka sa pananalita mo Tales at saka hindi ko na
problema iyan kung ayaw mo ay umalis na kayo at sa iba ko ipapatanim itong lupaKabesang
Tales: Madali mo lang sabihin yan kase ako ay isang mangmang ngunit hindi ko ibibigay ang
lupang ito sa taong hindi kayang higitan ang ginawa namin para sa lupang ito
Tandang Selo: Tama na anak
Kabesang Tales: Hindi tay, Diligan nyo muna ng dugo’t pawis ang lupaing ito at isusuko ko ito sa
inyo.
Padre Camorra: ¡Callarse la boca! ¡No tienes respeto por los que están por encima de ti! Kung
ayaw mo mag bayad ay gagawin naming gwardiya sibil ay iyong anak! Dakpin siya
Kabesang Tales: Wag! Wag ang aking anak!
Tano: Ama! Tulong Ama!
Tandang Selo: Bitawan ninyo ang akin apo
Guard: Wag kang makialam ditto (push selo)
Juli: Lolo!!
Tano: Bitiwan ninyo ako! Tulong Ama!
Gwardiya Sibil: Tahimik! (punch tano in the tiyan)
Narrator:Hindi nag bayad ng anumang pera si Tales upang makuha ang kanyang anak at kahit
nautos ng Kapitan Heneral na babawiin ang lahat ng baril ay patuloy pa rin ang pagbabantay ni
Tales sa kanyang pananim gamit ang Gulok at Panakol.
Kabanta 7
Pabalik na sana si Basilio sa bayan ng may nabanaang na liwanag sa gubat at may narinig na
yabag. Pumunta ang anino sa kanyang kinaroroonan. Nag tago ito at nakita nya si simoun.
Nagpakikila si Basilio at sinabing tinulungan siya nito na ilibing ang bangkay ng kanyang ina at ni
Elias kaya’t siya naman ang nagbigay ng tulong kay Simoun.
Basilio: (confused) may labin-tatlong taon na ang nakararaan. Kayo po ay naghandog sa akin ng Basilio: May mapapala ba ako sa paghihigante?
ilang pakikiramay. At kung hindi ako nagkakamali, kayo ay si C-Crisostomo Ibarra? Si Ginoong
Ibarra na sa pagkaka-alam ng lahat ay matagal nang patay! Simoun: Maari itong hindi na mararanasan ng iba!

Simoun: (itinutok ang baril kay basilio) Nabatid mo na ang nag-iisang lihim na maaring dahilan ng (Confused basilio)
kasawian at kasiraan ng aking mga binabalak. Dapat kitang patayin para sa aking kaligtasan.
Simoun: Bumalik kana sa inyo at lumalalim na ang gabi. Hindi ko hihilingin na itago mo aking
Basilio: Ngunit iba ang pagkakakilala ko sa inyo Ginoong Simoun! lihim dahil alam ko kahit ilatha mo yan walang maniniwala sayo. Kung sakaling mag bago isip mo,
hanapin mo lng ako
Simoun: Isang malaking banta sa akin ang pagtuklas mo sa aking lihim na pagkatao!
Basilo: Sige po Ginoong Simoun, mauuna napo ako.
Basilio: Ginoong Simoun! Noo’y hinatulan kayo ng filibuster at dahil dito kayo’y napakulong. Muli
ba ninyo itong hahayaan na mangyari? Simoun: (tumango)

Simoun: Walang ibang makakaalam nito maliban sa ating dalawa at kung mawawala ka sa aking Kabanata 16
landas mananatili itong lihim para sakin. Madaling palabasin na pinatay ka ng mga tulisan sa
gubat na ito. Sa bahay ng intsik

Basilio: Kung ganoon ay nagkakamali pala ako sa pagkakilala ko sainyo. (dumating si simoun)

Simoun: Totoong ako'y naparito may labing-tatlong taon na ang nakakaraan upang dakilain ang Simoun: Nasaan na ang siyam na libong piso na iyong inutang?
isang kaibigan na inilaan ang buhay para ipaglaban ang karapatan ng Pilipino, upang wakasan
ang pang-aapi at kung nagbalik ako upang ipagpatuloy ang kanyang nasimulan. Hindi ko akalaing Quiroga: Wala na akong pera. Nalulugi na ako.
ang lason na naiwan ay lubusan na kumalat sa lipunan! At ultimo mga kabataan wala ng ginawa
kundi sumunod, magpa-alipin, hindi pinakikinggan! Simoun: Babawasan ko ito kung papayag ka na itago ang mga armas na dumating. Wag ka mag-
alala. Ililipat ito kapag mayroong pagsisiyasat na nagaganap.
Basilio: Nagkakamali ka Ginoong Simoun! Kung hindi dahil sa pag-aaral ng mga kabataan ng
wikang kastila, hindi tayo pakikinggan ng pamahalaan at ang wikang tagalog at ang wikang kastila Quiroga: ahhh… Sige. Papayag ako.
ang siyang nagbubuklod ng tulay sa mga Pilipino.
(naguusap sila Padre Camorra at Ben Zayb tungkol kay Mr. Leeds)
Simoun: Malaking kahalagahan ang pinaniniwalaan nyo! Hindi kailanman ito magiging wikang
pambansa? Aanihin natin ang wikang ito? Itatago lamang ng huwad na wikang ito ang ating mga Ben Zayb: Nabalitaan nyo ba ang ulong nagsasalita ni Mr. Leeds?
karapatan! Ang ating mga paniniwala! Ang ating mga pagkatao!
Padre Camorra: Oo naman. Kung inyong gugustuhin ay maaari natin itong puntahan.
(silence between them, thinking deeply)

Simoun: Hahayaan kitang mabuhay Basilio, kahit na alam ko ang nakataya dito ay ang katuparan
ng aking mga plano. Hahayaan kitang mabuhay ngunit makiisa ka sa akin, sabay nating
isakatuparan ang aking mga plano.
Basilio: Salamat sa pagtitiwala, Ginoong Simoun, ngunit ako man sa sarili ko'y may mga
pangarap din. Gusto kong makapagtapos. Gusto kong maging isang ganap na doctor.
KABANATA 28
PAGKATAKOT
Eksena: Sa may labas ng tindahan ni Quiroga at sa may kalye*
Ben Zayb: Ako lang naman ang nag-iisip sa Pilipinas! Ang pagpapaaral ay masama, napakasama
sa Pilipinas! Dahil dito, tignan ninyo ito ang mga nangyayari ngayon… Ang Maynila ay punung-
puno ng takotat pagkabalisa. Ang balita ng napipintong paghihimagsik ay nagresulta sa iba’tibang
mga reaksyon mula sa mga mamamayan.
Quiroga: Hala! Hindi na napunta sa aking tindahan ang mga prayle! Meron pa naman ako bago
paninda! Anona ba itong nangyayari? Napakasama nito, napakasama! Naku, kailangan na
kausapin si Ginoong Simoun! Alam niya ano gagawin ko sa aking tindahan! Alam niya ano
gagawin sa nakatago na baul at iba pa gamit! Ako ay takot na, baka mahuli ang itinatago sa aking
tindahan!
Inihanda ni Quiroga ang kanyang tindahan para madaling isara kung may nangyari mang
kaguluhan o paghahanap. Magpapasama ito sa guardia civil patungo sa bahay ni Simoun.
Guardia Civil: Nandito na po tayo sa tahanan ni Ginoong Simoun ngunit ayaw niya makipagkita
kahit kanino.
Quiroga: Eh si Don Custodio?
Guardia Civil: Si Don Custodio naman po ay ‘di tumatanggap ng panauhin.Quiroga: Hay naku,
Ben Zayb na lang…. Ako hingi balita.
Nang pumunta si Quiroga sa bahay ng batikang manunulat na si Ben Zayb, katulad ng kanyang
naunang dalawang binisita, ay naghahanda din ito. Napakahanda nga, na may dalawang rebolber
na nakalabas at ginamit pa itong pamatong ng papel. Dahil marahil sa takot sa armas, umuwi at
nagkulong si Quiroga sakanyang bahay, at nagpalusot na masama raw ang pakiramdam
ΚΑΒΑΝΑΤΑ 29: Kamatayan ni Kapitan Tiago
*Nagbubulung-bulungan ang mga tao, tutunog ang relo na ikaapat na ng hapon Bali-balita raw na
kakaligtas lang ng kapitan heneral mula sa tila tiyak na kapahamakan. Muntikan na daw mahulog
sa mga kamay ng mga “batang pilibustero” ang Kapitan Heneral, ngunit iniligtas daw siya ng
Maykapal. Dinakipi ang mga mag-aaral.
Padre Irene: Magpakahinahon, ‘yan ang ipinayo ko. Ano na lang siguro kung wala ako noong
panahonna ‘yon, dumanak na sana ang dugo. Ngunit naalala kita, kapitan. Walang napala ang
pangkat nila sa heneral. Nanghihinayang sila na wala si Simoun… kung ‘di lang sana siya
nagkasakit!
Pagkasabi nito ni Padre Irene at nalaman ni Kapitan Tiyago na nahuli si Basilio, lumubha ang
kalagayanng maysakit. Nagsimula itong maghingalo sinakmal ito ng takot.
Kapitan Tiyago: *Nangangatal at hindi na makapagsalita, humawak sa bisig ng prayle at
sinubukang bumangon* Uuuuhhhhhhh…
* Umungol ng makalawa at bumagsak sa unan*
Namatay na si Kapitan Tiyago. Sa takot at pagkataranta, dali daling lumisan si Padre Irene at sa
pagmamadali ay nakaladkad nito ang bangkay mula sa kama papunta sa gitna ng silid, dahil sa
nakakapit pa ito sa bisig.
Kabanata 33
Nakipagsundo na si basilio kay simoun
Dumating si Basilio sa silid ni Simoun na humpak ang pisngi, walang kaayus-ayos ang damit at magulo ang
damit upang sabihin na siya ay pumapayag sa planong paghihimagsik ni Simoun.
Inihayag ni Simoun ang kanyang plano, gamit ang isang lampara na may lamang Nitroglicerina (Dinamita)
kung saan hindi lamang ito basta dinamita kundi ito ay inipong luha ng mga api na siyang panglalaban sa
dahas at lakas. Ngayon lang nakakita ng ganung pampasabog ang estudyante, kaya di ito nakakibo.
Tinurnilyuhan ni Simoun ang isang masalimuot na kasangkapang inilagay sa ilawan, ito raw ay gagamitin
sa kasal. Pagkaraan ng 20 minuto ay mangungulimlim o lalamlam ang liwanag at 'pag ginalaw ang mitsa'y
sasabog ito na walang makakaligtas na bisita sa kapistahan.
Paulita at Juanito
Salo-salo
NARRATOR: Sa loob ng bahay ni Kapitan Tiago ay may nakita silang piraso ng papel na ang nakasukat ay
Mane thecel pares, na ang ibig sabihin ay “ang hinaharap ay paunang natukoy” At ito’y nilagdaan sa
ilalim ng pangalang Juan Crisostomo Ibarra.
Padre Salvi: Sino bang hangal ang naisipang maglagay ng papel na ganito rito?
Don Custodio: *nagulat* Ito’y lagda ng isang pilibuterong may sampung taon nang namamatay ah.
(Natakakot ang lahat)
Kapitan Heneral: Ipagpatuloy niyo ang kasiyahan, huwag nating hayaan sirain ito ng isang masamang
biro.
(Habang nagkakagulo ang lahat, walang may nakakaalam na ninakaw na ni Isagani ang lampara at
inihagis ito sa ilog.)
Don Custodio: Hindi ba’t ang kahulugan ng Mane thecel pares, ay papatayin tayong lahat?
Kapitan Heneral: Magmadali, itaas ang mitsa ng lampara!
Don Custudio: Nasaan na ang lampara? Nandito lang iyon kanina? Sinong kumuha?
Kapitan Heneral: Ano? May magnanakaw? Guwardiya Civil!
Guwardiya Civil: Po, Kapitan Heneral. *salute*
Kapitan Heneral: Sabihan ang lahat ng iyong mga kasama na hanapin ang magnanakaw ng lampara,
magmadali ka!
Guwardiya Civil: Masususnod po! *salute
NARRATOR: Sa loob ng bahay ni Kapitan Tiago ay may nakita silang piraso ng papel na ang
nakasulat ay Mane thecel pares, na ang ibig sabihin ay “ang hinaharap ay paunang natukoy” At
ito’y nilagdaan sa ilalim ng pangalang Juan Crisostomo Ibarra.
Padre Salvi: Sino bang hangal ang naisipang maglagay ng papel na ganito rito?
Don Custodio: *nagulat* Ito’y lagda ng isang pilibuterong may sampung taon nang namamatay ah.
(Natakakot ang lahat)
Kapitan Heneral: Ipagpatuloy niyo ang kasiyahan, huwag nating hayaan sirain ito ng isang Sibil 3: Magsalita ka! (hahawakan ang buhok)
masamang biro.
Tulisan: (mapapa-aray) Si—Si…
(Habang nagkakagulo ang lahat, walang may nakakaalam na ninakaw na ni Isagani ang lampara
at inihagis ito sa ilog.) BOOM! (kukuha ng baril sa likod ang sibil, manlalaki ang mata ng tulisan)

Don Custodio: Hindi ba’t ang kahulugan ng Mane thecel pares, ay papatayin tayong lahat? Tulisan: Simoun…

Kapitan Heneral: Magmadali, itaas ang mitsa ng lampara!

Don Custudio: Nasaan na ang lampara? Nandito lang iyon kanina? Sinong kumuha?
Kapitan Heneral: Ano? May magnanakaw? Guwardiya Civil!
Guwardiya Civil: Po, Kapitan Heneral. *salute*
Kapitan Heneral: Sabihan ang lahat ng iyong mga kasama na hanapin ang magnanakaw ng
lampara, magmadali ka!
Kabanata 38: paginom lason tapos matay simoun
Narrator: Naging madugo ang labanan. Iilan lamang ang nakaligtas sa mga tulisan. Si Tandang
Selo ay naging tulisan na rin subalit nahuli ito at napatay ng sarili niyang apo, si Tano.
Napagalaman ng lahat na siSimoun ang may kagagawan ng lahat. Hinalughog ang kanyang
bahay at nakita dito ang ilang armas at pulbura. Pinaghahanap na siya ng mga sibil. Ayaw niyang
magpahuli ng buhay kaya uminom siya ng lasonat nagtungo kay Padre Florentino upang
mangumpisal. Malala ang mga sugat nito ngunit ayaw nitong magpaggamot sa ibang doctor liban
na lamang kay Tiburcio de Espandaña.

Guwardiya Civil: Masususnod po! *salute (Nakita ni Padre Florentino na walang laman ang isang botelya ng gamot)

LABANAN Padre Florentino: Diyos na mahabagin! Anong ginawa ninyo Señor Simoun?

Lalabas si Tales at dalawang tulisan Simoun: Wala kayong dapat na ikabahala, huli na rin naman ang lahat. Huhulihin rin naman nila
ako buhay o patay. Hindi ko ibig mahulog sa kanilang kamay. Makinig kayo Padre Florentino,
Kabesang Tales: Tiyak na dito sila dadaan. Hindi tayo dapat mabigo sa lakad nating ito! sasabihin ko sa inyo ang aking lihim. Nalalapit na ang takdang oras.. Ughh…

Tulisan1: Ngunit, nasaan na si Simoun? Diba’t kelangan ay nandito siya? Padre Florentino: May mga pangontra sa lason Ginoo…

Tales: Hindi na tayo maaring umaatras pa! (humarap sa mga tulisan) Pag tayo’y di pa kumilos ay Simoun: Huwag niyo nang sayangin ang inyong oras… ayokong mamatay na baon ang aking
mamatay kaagad tayo rito! lihim. (Ibinulong ni Simoun sa pari ang kanyang lihim at nahindik ang pari sa narinig.)

Tulisan2: May tiwala akong susunod si Simoun! Padre Florentino: Ang Diyos ay mapagpatawad Ginoo… Sa kabila ng inyong pagkakamali ay
nakita niya ang inyong paghihirap..
[susunod ang iba]
Simoun: Kung ganoon ay bakit niya ako pinabayaan?
Halika’t sumugod na tayo!
Padre Florentino: Sapagkat mali ang pamamaraan ninyo..Pag-ibig ang tanging tagapagligtas,
(Lalabas ang mga tulisan at susuntukin ang sibil; Babarilin. Lalabas ang ibang sibil at magkakalad
lahat;Maraming tulisan ang mamatay at iisa ang nahuli; Hihilahin ng dalawang sibil ang nahuli; Ginoo. Simoun: Kung ganoon ay nagkamali ako…
sinusubukan kumawala)
(Ginagap ni Simoun ang kamay ng pari at masuyong pinisil)
Sibil 3: Sino ang namamahala sa inyo?
(Aga na naghari ang katahimikan, si Simoun ay pumanaw na)
Tulisan: Hindi ko alam!

Sibil3: (susuntukin; hahawakan ng maayos ang tulisan) Magsalita ka kung ayaw mo mamatay! WAKAS
(Duduraan ang sibil; Magagalit ang sibil; at susuntukin muli ang tulisan)
(Kinuha ni Padre Florentino ang maleta at nagtungo sa talampas, agad na inihagis sa karagatan
ang maleta)

Padre Florentino: Manatili ka na sana sa kailaliman ng karagatan na walang hanggan, kasama

ang mga korales at perlas…. Kung dumating man ang isang panahon na kailanganin ka sa isang
dakilang mithiin, iluwa ka sana ng dagat sa pamamagitan ng utos ng Diyos