BOÄ TRUYEÀN ÑAI

Coâng suaát treân truïc thöù nhaát cuûa boä truyeàn ñai
Po = P1/ñ = 24,02 / 0,95 = 25,284 kW
n1 = 1470 vg/ph
uñ = 2,8
Ñai thang thuøng
Ñai ñöôïc ñònh kyø ñieàu chænh löïc caêng
Mong muoán coù keát caáu < goïn
Giaûi
Theo hình 4.1 (p.59) choïn tieát dieän ñai B
Theo baûng 4.13 choïn ñöôøng kính ñai < d1 = 200mm
Vaän toác ñai v = d1n1 / 60000 = .200.1470 / 60000 = 15,39m/s, nhoû hôn
vaän toác cho pheùp vmax = 25m/s
(4.2):  = 0,02
d2 = ud1 (1 - ) = 2,8 . 200(1-0,02) = 549m
Theo baûng 4.21 choïn ñöôøng kính tieâu chuaån d2 = 560m
Nhö vaäy tæ soá truyeàn thöïc teá
ut = d2 / [d1(1 - )] = 560 / [200(1 – 0,02)] = 2,86
u = (ut - u) / u = 2,1% < 4%
Theo baûng 4.14 choïn sô boä kh/c truïc a = 1,04d2  580mm
Chieàu daøi ñai xaùc ñònh theo coâng thöùc (4.4)
l = 2a + 0,5(d1 + d2) + (d2 – d1)2 / (4a)
= 2.580 + 0,5(560 + 200) + (560 - 200)2 / (4a) = 2354mm
Theo baûng 4.13 choïn chieàu daøi ñau tieâu chuaån l = 2240mm
Nghieäm soá voøng chaïy cuûa ñai trong 1 giaây, theo (4.15)
i = v/l = 15,39 / 2,24 = 6,87s < 10/s
* Tính kh/c truïc a theo chieàu daøi tieâu chuaån l = 2240mm
Theo coâng thöùc (4.6)
a = ( + ) / 4 = (1046,19 +
 = l - (d1 + d2) / 2 = 2240 – 0,5 x (200 + 560) = 1046,19
 = (d2 – d1) / 2 = 0,5(560 - 200) = 180
Theo coâng thöùc (4.7), goùc oâm treân baùnh ñai <
1 = 180o – (d2 – d1)57o/a
= 180 – (560 - 200)57/490 = 138o > min = 120o
(.) lo = 3750 (p.62)
(.) Ñai ho ñöôïc quaù 6 (p.63)

* Xaùc ñònh soá ñai z:

Theo coâng thöùc (4.16)
z = P1Kñ / ([Po]CClCuCz)
 Theo baûng 4.7, Kñ = 1,0
Vôùi 1 = 138o , C = 0,88 (baûng 4.15)
Vôùi l/lo = 2240 / 3750 = 0,60, laáy Cl = 0,89 (baûng 4.16)
Theo baûng 4.17, vôùi u = 2,8, Cu = 1,14
Theo baûng 4.19, [Po] = 5,79kW (v = 15,39m/s, d1 = 200mm)
P1/[Po] = 25,28 / 5,79  4,37, do ñoù Cz = 0,89
Do ñoù z = 25,28 x 1,0 / (5,79 x 0,88 x 0,89 x 1,14 x 0,89) = 5,49
Laày z=5
Chieàu roäng baùnh ñai, theo (4.17) vaø baûng 4.21 (t = 25,5mm ; e = 17mm)
B = (z-1)t + 2e = (5-1)25,5 + 2 x 17 = 136mm
Ñöôøng kính ngoaøi cuûa baùnh ñai
da = d + 2ho = 200 + 2 x 5,7 = 211,4mm
* Xaùc ñònh löïc caêng ban ñaàu vaø löïc taùc duïng leân truïc theo (4.19)
Fo = 780P1Kñ / vaät chaátz) + Fv
Fv = qmV2 (ñònh kyø ñieàu chænh löïc caêng),
vôùi qm = 0,3kg/m (baûng 4.22)
 Fv = 0,3 . 15,39m2 = 71N
Do ñoù Fo = 780 . 25,28 . 1 / (15,39 x 0,88 . 5) + 71 = 362N
Theo (4.21) löïc taùc duïng leân truïc
Fr = 2Fozsin(1/2) = 2 x 362 x 5 x sin (138o/2) = 3380N

BOÄ TRUYEÀN BAÙNH RAÊNG

P1 = 24,02kW
n1 = 525vg/ph
uh = 8
Thôøi haïn söû duïng 12000 giôø
Taûi troïng tónh
Boä truyeàn quay 2 chieàu
 (Nhö saùch p .126)
 Phaân tæ soá truyeàn uh = 8 cho caùc caáp: theo baûng 3.1, choïn u 1 = 3,30
vaø u2 = 2,42
 Xaùc ñònh ÖS cho pheùp
Theo saùch:
oHlim1 = 560Mpa
oFlim1 = 441Mpa
oHlim2 = 530Mpa
oFlim2 = 414Mpa
Theo (6.5)
NHo = 30. , do ñoù
 NHo1 = 30.2452,4 = 1,6.107
NHo2 = 30.2302,4 = 1,39.107
Theo (6.6)
NHE2 = NFE2 = N = 60cnt = 60,1 . 525 . 12000 = 37,8.107 > NH02,
do ñoù KHL2 = 1
c – soá laàn aên khôùp trong 1 voøng quay
suy ra NHE1 > NH01, do ñoù KHL1 = 1
Nhö vaäy theo (6.1a), sô boä xaùc ñònh ñöôïc
[] = oHlim . KHL / SH
[]1 = 560 . 1 / 1,1 = 509MPa
[]2 = 530 . 1 / 1,1 = 481,8MPa
Vôùi caáp nhanh, söû duïng raêng nghieâng, do ñoù theo (6.12)
[H] = ([H1] + [H2]) / 2 = 495,4 Mpa < 1,25[H]2
Vôùi caáp chaäm duøng raêng thaúng vaø taùch ra N HE ñeàu > hôn NHO neân KHL
= 1, do ñoù [H]’ = [H]2 = 481,8MPa
Vì NFE2 = NHE2 = 37,8.107 (ñaõ tính) > NFO = 4.106,
do ñoù KFL2 = 1, töông töï KFL1 = 1
Do ñoù theo (6.2a) vôùi boä truyeàn quay 2 chieàu KFC = 0,7, ta ñöôïc
[F1] = 441.0,7.1 / 1,75 = 176,4 MPa
[F2] = 414.0,7.1 / 1,75 = 165,6 MPa
ÖÙng suaát quaù taûi cho pheùp: theo (6.10) vaø (6.11)
[H]max = 2,8ch2 = 2,8.450 = 1260 MPa
[F1]max = 0,8ch1 = 0,8.580 = 464 MPa
[F2]max = 0,8ch2 = 0,8.450 = 360 MPa
4 – Tính toaùn caáp nhanh:
Boä truyeàn baùnh raêng truï raêng nghieâng:
* Xaùc ñònh sô boä kh/c truïc
Theo (6.15a):

aw1 = Ka(1 + 1)

Theo baûng 6.6, vôùi vò trí cuûa baùnh raêng laø h o ñoái xöùng vaø taûi troïng
tónh, choïn ba = 0,4
Theo baûng 6.5, vôùi raêng nghieân Ka = 43
Theo coâng thöùc (6.16) bd = 0,5ba(u+1) = 0,5.0,4(3,3+1) = 0,86
Theo baûng 6.7, öùng vôùi sô ñoà 3, KH = 1,13
T1 = 9,55.106P1/n1 = 9,55.106.24,02/525 = 436935 Nmm

Suy ra aw1 = 43(3,3 + 1) = 212,8mm

Laáy aw1 = 215mm.

 - goùc nghieâng cuûa raêng.
* Xaùc ñònh caùc thoâng soá aên khôùp:
Theo (6.17)
m = (0,01 ÷ 0,02)aw = (0,01 ÷ 0,02)215 = 2,15÷4,3mm
Theo baûng 6.8 choïn moâñun phaùp m = 3
Choïn sô boä  = 10o  cos = 0,9848
Theo (6.31), soá raêng baùnh <
z1 = 2awcos / [m(u+1)] = 2 x 215 x 0,9848 / [3(3,3+1)] = 32,83
laáy z1 = 33
Soá raêng baùnh lôùn
z2 = uz1 = 3,3 . 33 = 108,9
laáy z2 = 109
Do ñoù tæ soá truyeàn thöïc seõ laø um = 109/33 = 3,3
cos = m(z1 + z2) / (2aw) = 3(33 + 109) / (2 x 215) = 0,9907
Suy ra  = 7,821o
* Kieåm nghieäm raêng veà ñoä beàn t/x
Theo (6.33), ÖS t/x treân maët raêng l/v

H = ZMZHZ
Theo baûng 6.5, ZM = 274MPa
Theo (6.35)
Tgb = costtg = (cos20,173) x (tg 7,821) = 0,1289
Vôùi t = tw = arctg(tg/cos) = arctg(tg20/cos7,821) = 20,173
Theo TCVN 1065-71,  = 20o (baûng 6.11 trang 104)
Vaäy b = 7,347
Theo (6.34)
zH =
theo (6.37)
 = bw.sin / (m) = 86.sin7,821/(.3) = 1,242
bw = ba.aw (p.96) = 0,4 x 215 = 86mm
Do ñoù theo (6.36c)
z = =
Vôùi  ñöôïc tính theo (6.38b)
 = [1,88 – 3,2(1/z1 + 1/z2)]cos
= [1,88 – 3,2(1/33 + 1/109)]cos7,821 = 1,755
Ñöôøng kính raêng laên baùnh <
dw1 = 2aw / (um + 1) = 2 x 215 / (3,3+1) = 100mm
Theo (6.40):
v = dw1n1 / 60000 =  x 100 x 525 / 60000 = 2,75m/s
Vôùi v – 2,75m/s, theo baûng 6.13 duøng caáp ch/x 9
Theo baûng 6.14 vôùi caáp ch/x 9 vaø v = 2,75m/s, laáy KH = 1,13
Theo (6.42)
VH = H9ov = 0,002 x 73.2,75 x = 3,241
Trong ñoù: theo baûng 6.15, H = 0,002, theo baûng 6.16, go = 73
 Do ñoù, theo (6.41)
KHv = 1 + vHbwdw1 / (2T1KHKH)
= 1 + 3,24 x 86 x 100/(2 x 436935 x 1,13 x 1,13) = 1,025
Theo (6.39)
KH = KH.KH.KHv = 1,13 x 1,13 x 1,025 = 1,309  1,31
* Thay caùc giaù trò vöøa tính ñöôïc vaøo (6.33) ta ñöôïc:
H = 274 x 1,75 x 0,755 x
= 476,8 MPa
* Xaùc ñònh chính xaùc ÖS töông xöùng cho pheùp:
Theo (6.1), vôùi v = 2,75m/s < 5m/s, laáy Z v = 1; vôùi caáp chính xaùc ñoäng
hoïc laø 9, choïn caáp chính xaùc veà möùc töông xöùng laø 8, khi ñoù caàn gia coá
ñaït ñoä nhaùm Ra = 2,5 … 1,25m, do ñoù ZR = 0,95; vôùi da < 700mm, KxH = 1, do
ñoù theo (6.1) vaø (6.1a).
[H] = [H]ZvZRKxH = 495,4 x 1 x 0,95 x 1 = 470,7 MPa
Nhö vaäy H > [H], do ñoù caàn taêng theâm kh/c truïc a w vaø tieán haønh
kieåm nghieäm laïi.
Keát quaû ñöôïc:
aw = 220mm
H = 459,8 MPa < [H] = 470,7 MPa
* Kieåm nghieäm raêng veà ñoä beàn uoán.
Theo (6.43)
F1 = 2T1 KF Y Y YF1 / (bw dw1 m)
Theo baûng 6.7, KF = 1,32
Theo baûng 6.14, vôùi v = 2,75 m/s vaø Cc x 9, KF = 1,37
Theo (6.47)
F = F.gov = 9,722
Trong ñoù, theo baûng 6.15, F = 0,006, theo baûng 6.16, go = 73.
Do ñoù theo (6.46)
KFv = 1 + Fbwdw1 / (2T1KFKF)
= 1 + 9,722 x 86 x 100 / (2 x 436935 x 1,32 x 1,37) = 1,053
Do ñoù
KF = KFKFKF = 1,32 x 1,37 x 1,053 = 1,90
Vôùi  = 1,755, Y = 1/ = 1/1,755 = 0,570
Vôùi  = 7,821, Y = 1 – 7,821 / 140 = 0,944
Soá raêng töông ñöông:
zv1 = z1/cos3 = 33 / (cos7,821)3 = 34
zv2 = z2/cos3 = 109 / (…)3 = 112
Theo baûng 6.18 ta ñöôïc YF1 = 3,76; yf2 = 3,60.
Vôùi m = 3, Ys = 1,08 – 0,0695ln(3) = 1,004; YR = 1 (BR phay); KxF = 1 (da <
400mm), do ñoù theo (6.2) vaø (6.2a).
[F1] = [F1].YR.YS.KxF = 252.1.1,004.1 = 177,1 MPa
Töông töï tính ñöôïc [F2] = 166,3 MPa
 Thay caùc giaù trò vöøa tính ñöôïc vaøo (6.43) ta tính ñöôïc:
F = 2 x 436935 x 1,9 x 0,57 x 0,944 x 3,76 / (86 x 100 x 3)
= 130,2 MPa < [F1]
F2 = F1YF2 / YF1 = 130,2 x 3,6 / 3,76 = 124,7MPa < [F2].
* Kieåm nghieäm raêng veà quaù taûi:
Theo (6.48) vôùi kqt = Tmax / t = 1,8
H1max = H = 470,7 = 631,3 MPa < [H]max = 1260 MPa
Theo (6.49)
Toùm laïi: F1max = F1.kqt
F2max =
* Caùc thoâng soá vaø kích thöôùc boä truyeàn:
Kh/c truïc aw1 = 220mm dw1 = 103mm
Moâñun phaùp m = 3mm
Chieàu roäng vaønh raêng bw = 88mm
TST um = 3,265
Goùc nghieâng cuûa raêng:  = 8,646o
Soáraêng BR: z1 = 34 ; z2 = 111
Hoà sô dòch chænh: x1 = 0; x2 = o
Theo caùc coâng thöùc trong baûng 6.11, tính ñöôïc:
Ñöôøng kính voøng chia d1 = 103,17 ; d2 = 336,83
Ñöôøng kính ñænh raêng da = 109,17 ; da2 = 342,83
Ñöôøng kính ñaùy raêng df1 = 95,67 ; df2 = 329,33.
TÍNH BOÄ TRUYEÀN CAÁP CHAÄM

a) Xaùc ñònh sô boä hh/c truïc:

aw2 = 49,5 x (2,45 + 1) = 314,76mm

Vôùi raêng thaúng ka = 49,5

Theo baûng 6.6, choïn ba = 0,4
Theo 6.16;
bd = 0,5 . 0,4 (2,45 + 1) = 0,69
Do ñoù theo baûng 6.7, KH = 1,04 (sô ñoà 5); 2 = 8 / 3,265  2,450
Tính ñeán toån thaát do ma saùt treân raêng ôû caáp nhanh ( = 0,97) vaø treân 1
caëp oå laên ( = 0,99), CS treân truïc baùnh chuû ñoäng cuûa caáp chaäm P 1 =
23,06kW. Do ñoù T1 = 9,55.106.23,06 / (525/3,265) = 1369577 Nmm
Laáy qw2 = 315mm
b) Xaùc ñònh caùc thoâng soá aên khôùp
m = (0,01 … 0,02)aw2 = 3,15 ÷ 6,3mm
choïn m = 4mm
Soá raêng baùnh <
z1 = 2aw2 / [m(4 + 1)] = 2 x 315 / (4 x (2,45 + 1)] = 45,65, laáy z1 = 46
 z2 = uz1 = 2,45 x 46  113
Do ñoù aw = m(z1 + z2) / 2 = 4(46 + 113) / 2 = 318mm
Laáy aw2 = 320, do ñoù caàn dòch chænh ñeå taêng hh/c truïc töø 318 leân
320mm
Tính heä soá dòch taâm theo (6.22)
y = aw2 / m – 0,5(z1 + z2) = 320/4 – 0,5(46 + 113) = 0,5
Theo (6.23)
ky = 1000y / zt = 1000 x 0,5 / (46 + 113) = 3,145
Theo baûng 6.10a tra ñöôïc kx = 0,0724
Do ñoù, theo (6.24), heä soá giaûm ñænh raêng.
y = kxZt / 1000 = 0,0724 x (46 + 113) / 1000 = 0,012
Theo (6.25) toång heäsoá dòch chænh
xt = y + y = 0,5 + 0,012 = 0,512
Theo (6.26) heä soá dòch chænh baùnh 1
x1 = 0,5[xt – (z2 – z1)y / zt]
= 0,5 x [0,512 – (113 - 46)0,5 / (46 + 113)] = 0,151
Heä soá dòch chænh baùnh 2
x2 = xt – x1 = 0,512 – 0,151 = 0,361
Theo (6.27), goùc aên khôùp
costw = ztmcos / (2aw2) = (46 + 113)4 x cos20 / 2 x 320 = 0,9338
Do ñoù tw = 20,962o
* Kieåm nghieäm raêng veà ñoä beàn t/x
Theo (6.33)
H= ZMZHZ
Theo baûng 6.5, ZM = 274 MPa
Theo (6.34)
ZH = = = 1,730
Vôùi baùnh raêng thaúng, duøng (6.36a) ñeå tính Z:
Z = = 0,860

Trong ñoù  = 1,88 – 3,2

n= bw = ba.aw
Ñöôøng kính raêng laên baùnh <
dw1 = 2aw2 / (um + 1) = 2 x 320/(2,45 + 1) = 185,51mm
Theo (6.40)
v = dw1n1 / 60000 =  x 185,51 x /60000 = 1,562m/s
Theo baûng 6.13, choïn CCX9
Do ñoù, theo baûng 6.16, go = 73
Theo (6.42)
vH = Hgov = 0,006 x 73 x 1,562 x = 7,82
 Trong ñoù, theo baûng 6.15, H = 0,006
Vì vaäy
kHv = 1 + vHbwdw1 / (2T1kHkH)
= 1 + 7,82 x (0,4 x 320) x 185,51 / (2 x 1369577 x 1,04 x 1)
= 1,065
Trong ñoù bw = ba .aw = 0,4 x 320 = 128 ; KH = 1
(ñoái vôùi baùnh raêng thaúng) (p.106)
Suy ra
kH = kH .kHv .kH = 1,04 x 1,065 x 1 = 1,11
Thay caùc giaù trò vöøa tính ñöôïc vaøo (6.33)
H = 274 x 1,73 x 0,86

= 401,9MPa
Theo (6.1), vôùi v = 1,562m/s < 5m/s,laáy Z v = 1; vôùi CCX ñoäng hoïc laø 9,
choïn CCX veà möùc t/x laø 9, khi ñoù caàn gia coá ñaït ñoä nhaùm. R z = 10 …
40m, do ñoù ZR = 0,9 ; vôùi da < 700mm,kxH = 1.
Do ñoù, theo (6.1) vaø (6.1a):
[H] = [H]ZvZRKxH = 481,9 x 1 x 0,9 x 1 = 433,6 MPa
Nhö vaäy H < [H], nhöng cheânh leäch naøy <, do ñoù coù theå giaûm chieàu
roäng raêng.
Bw = 128 (H / [H])2 = 128(401,9 / 433,6)2 = 109,97.
Laáy bw = 110mm
Kieåm nghieäm raêng veà ñoä beàn uoán vaø quaù taûi ñieàu ñaït yeâu caàu.

* Caùc thoâng soá vaø kích thöôùc boä truyeàn:

Khoaûng caùch truïc aw2 = 320mm
Moâñun: m = 4mm
Chieàu roäng vaønh raêng: bw = 110mm
TST: um = 2,45
Soáraêng BR: z1 = 46 ; z2 = 113
Heä soá dòch chænh: x1 = 0,151 ; x2 = 0,361
Ñöôøng kính voøng chia: d1 = mz1 / cos = 4 x 46 = 184mm ; d2 = 452mm
Ñöôøng kính voøng ñænh raêng: da1 = d1 + 2(1 + x1 - y)m = 184 + 2(1 + 0,151
– 0,012)4 = 193,11mm; da2 = 462,79mm.
Ñöôøng kính ñaùy raêng: df1 = 175,21mm; df2 = 444,89mm.