Intellectual Property Management

Identify

Exploit Evaluate
Intellectual
Property
Management

Defend Protect

Prof. M.C. JANSSENS

Overzicht

 Opzet colleges
Theorie : basisbeginselen (Prof. Janssens)
Praktijk : gastdocenten

Cursusmateriaal
Handouts Toledo
Syllabus Acco
Instudeervragen (Toledo)

Examen
Schriftelijk gesloten boek (2u) – maak keuze in IER
• Dinsdag 4 juni (9‐11u)
• Alternatief = zaterdag 22 juni 10‐12
Bijzondere regeling doctoraatsstudenten
Editie 2020
Intellectueel Eigendomsrecht (IER)

= IE  INTELLECTUELE EIGENDOM
= IR  INTELLECTUELE RECHTEN
= IP  INTELLECTUAL PROPERTY

Terminologie
REGEL = vrijheid van mededinging
Waarom Intellectuele Rechten?

Achterliggende ratio
• stimuleren culturele en sociale vooruitgang
• stimuleren innovatie ‐ technologische vooruitgang – zie
ook college K. Debackere !
• [Merkenrecht: eerlijke
concurrentie/consumentenbescherming]

 Exclusieve
rechten
 Met tijdelijk
karakter
 Intellectuele eigendom
Auteursrecht Industriële Rechten

Auteursrecht s.s.

Naburige Rechten

Computer
programmas

6 Databanken
Verschilpunten AR ‐ Ind.R.

Finaliteit van het systeem

• industriële rechten  economische finaliteit
• auteursrecht  culturele finaliteit
• nog relevant ?

Wijze waarop recht ontstaat

• feit (auteursrecht)
• formaliteit (andere IER)<

(geen) Persoonsgebonden rechten

Intellectuele rechten in de
onderneming : synthetische visie
merk

model

auteursrecht

octrooi
E.g. mobile phone
• “Nokia” • Data‐processing methods • Software code
• Product "N95“ • Semiconductor circuits • Instruction manual
• Software "Symbian", • Chemical compounds • Ringtone
"Java“ •…
• …
•…

Trademarks Patents Copyrights

• Form of overall phone •

• Arrangement of buttons on
oval shape
• 3 D wave form of buttons
•… •?
Designs (some
Trade Secrets
registered)
 Bijsluiter
Merknaam
Patienten informatie

Actief
bestanddeel
& de synthese
combinatie ervan
met ander
aktief
bestanddeel

Farmaceutische
Geneeskundige formulatievorm
werking van het
aktief
bestanddeel
Specifieke vorm van
aktief bestanddeel
11
Octrooirechtelijke aandachtspunten (outline)

Context

Wat is een octrooi?

• nieuwheid
Wat zijn de vereisten voor
• inventiviteit
octrooibescherming?
• industriële toepasbaarbheid

• nationale route (Belgisch octrooi)

Hoe verkrijg ik een • 2 Europese routes (Europees Octrooibureau)
octrooi? • Internationale route (PCT)

Wat zijn mijn rechten als

octrooihouder?
12
13
Patents are all around us

Major discovery
 Most useful patented inventions

 Post‐it Notes ‐ Patent No 5,194,299

 Cereal ‐ Patent No. 558,393

15
European patent applications related to smart
connected objects are rising rapidly, achieving a
growth rate of 54% in the last three years.
18
 Octrooirechtelijke aandachtspunten
(outline)

Context

Wat is een octrooi?

• nieuwheid
Wat zijn de vereisten voor
• inventiviteit
octrooibescherming?
• industriële toepasbaarbheid

• nationale route (Belgisch octrooi)

Hoe verkrijg ik een • 2 Europese routes (Europees Octrooibureau)
octrooi? • Internationale route (PCT)

Wat zijn mijn rechten als

octrooihouder? 19
 een “octrooi”

Exclusief recht (verbodsrecht)

• tijdelijk
• een exclusief recht om derden te verbieden
de uitvinding te produceren, verkopen of
gebruiken (verbodsrecht!)
• toegekend voor één bepaald of een aantal
landen (territorialiteitsbeginsel)

in ruil voor de bekendmaking van de

essentiële technische kenmerken

20
Soorten octrooien

Voortbrengsel
(product, apparatus, compound)

werkwijze
(method)

21
 Octrooirechtelijke aandachtspunten
(outline)

Context

Wat is een octrooi?

• nieuwheid
Wat zijn de vereisten voor
• inventiviteit
octrooibescherming?
• industriële toepasbaarbheid

Hoe verkrijg ik een

octrooi?

Wat zijn mijn rechten als

octrooihouder? 22
Uitvinding heeft technisch Octrooieerbaar‐
karakter heidsvereisten

Uitvinding is niet wettelijk

Nieuw
uitgesloten
stand
Uitvinding beantwoordt van de
aan drie materiële Inventief techniek
geldigheidsvereisten

Industrieel
toepasbaar

23
Uitgesloten van bescherming

Geen ‘uitvinding’ (vereiste technisch karakter)

• Ontdekkingen
• wetenschappelijke en wiskundige theorieën/methoden
• esthetische vormgevingen (literatuur, muziek)
• stelsels en methoden voor spelen of bedrijfsvoering
• computerprogramma’s
• loutere presentatie van gegevens

Van bescherming uitgesloten uitvindingen

• Biologisch materiaal (zie afz. college)
• planten‐ en dierenrassen, een gen, een cel (in natuurlijke toestand)
• Werkwijzen voor voortbrenging van planten of dieren (bv. klonen van mensen)
• Wel OK : micro‐organismen, micro‐biologische werkwijzen
• Methoden van behandeling van het lichaam & diagnosemethoden
• Uitvindingen strijdig met de openbare orde of goede zeden
25
1. Nieuwheidsvereiste
The issue of ‘prior art’

27
Nieuwheidsvereiste
(t.a.v. stand van de techiek)

28
30
Octrooidatabanken
(incl. nog niet gepubliceerde aanvragen !)

32
33
Nieuwheid (bijv.)

 Octrooi op naam Janssen Farma voor middel voor

het verlagen van de bloeddruk (Europees octrooi 0
334 429 B1)

Nietigheidsprocedure door producent generiek 

Nebivolol

Rechtbank:
De chemische structuur en stereochemische eigenschappen
van nebivolol zijn bovendien openbaar gemaakt op het
Guildford Forum 1997 in een presentatie met de titel: ‘HPLC‐
fluorescence method for the determination of the new β‐
adrenoreceptor blocking agent nebivolol in human plasma’. 34
2. Inventiviteit

‘inventieve bijdrage’ (‘uitvinderswerkzaamheid)

 onvoorzien / niet‐evident resultaat
• Incl. toepassing van bekende elementen of combinatie van bekende
elementen (synergetisch effect)

wordt beoordeeld a.h.v.

 ‘stand van techniek’
 voor een deskundige (‘person skilled in the art’)
 op ogenblik datum aanvraag

35
36
Wegwerpbestek met
uiterlijk van metalen
bestek
Nieuw : ja
Inventief?

Het objectieve probleem waarvoor de gemiddelde vakman zich gesteld ziet

kan als volgt worden geformuleerd:
hoe kan worden voorzien in plastic bestek bestemd voor eenmalig gebruik dat het uiterlijk heeft
van echt metalen bestek, zonder dat een additionele kleuring en/of coating is vereist, met
behoud van de gebruiks‐functionaliteiten.
• Door het achterwege laten van de beschermende coating kan immers een additionele productiestap
worden vermeden en daarmee kostenbesparing worden bereikt.

De rechter (2009) is van oordeel dat het gebruik van roestvrij staal voor het
metalliseren van plastic bestek een voor de hand liggende keuze was.

38
‘Prior art’ & inventiviteit
Zie ook college ‘Bescherming van
computerprogramma’s
Procedure nietigverklaring octrooi Apple

39
Stand van de techniek
‘Op het ogenblik van aanvraag bestaande kennis’

Noteer : verschillende beoordeling

Nieuw en inventief ?
 alle kennis beschikbaar voor het publiek

 Nieuw?
 incl. kennis nog niet beschikbaar voor publiek (m.n. kennis vervat in
de nog niet gepubliceerde octrooiaanvragen (publicatie volgt 18m na
aanvraag)

40
Nieuw uitdaging

Inventief voor fysieke deskundige

Maar weinig inventief indien zelfde resultaat met de
hulp van een AI system wordt bereikt
En wat met de rationale van het system als de menselijke
interventie en inspanningen minimaal worden ?
3. Industrieel toepasbaar
= ruim concept
US Patent for an economical device
and method for ensuring a life-saving
supply of fresh air to a person
entrapped in a burning hotel room
or the like, when the person is subjected
to toxic smoke inhalation

Hondenparaplu
44
 Octrooirechtelijke aandachtspunten
(outline)

Context

Wat is een octrooi?

• nieuwheid
Wat zijn de vereisten voor
• inventiviteit
octrooibescherming?
• industriële toepasbaarbheid

• nationale route (Belgisch octrooi)

Hoe verkrijg ik een • 2 Europese routes (Europees Octrooibureau)
octrooi? • Internationale route (PCT)

Wat zijn mijn rechten als

octrooihouder? 45
Indienen van een aanvraag

 Een aanvraag voorbereiden

 zelf ()
 ‘erkend octrooigemachtigde’

46
 Indienen van een aanvraag

Voorafgaande vragen
Voldaan aan octrooieerbaarheidsvereisten?
• Oplossing reeds voorhanden  licentie

Octrooieerbaar maar octrooi niet gewenst o.w.v.

• Strategische redenen
• men wenst de uitvinding niet publiek te maken (keuze voor alternatief van
geheimhouding
• Octrooi gemakkelijk te omzeilen
• Uitvinding heeft hoge intrinsieke bescherming
• Economische redenen
• niet voldoende middelen
• Kosten/baten analyse negatief
• Commerciële redenen
• Korte levenscyclus van product
• Product moet snel op de markt komen
• Verdergaand onderzoek en verbeteringen lopend
47
 Structuur van een aanvraag

 Formeel gedeelte
• ‘Verzoek’
• Gegevens m.b.t. identiteit aanvrager, eerdere aanvraag (prioriteit),
uitvinder(s), technologieklasse, ….

Beschrijving
• Beschrijving van de stand van de techniek
• Beschrijving van het probleem dat de uitvinding oplost
• Een toelichting bij de wijze waarop de uitvinding kan worden toegepast
Voldoende duidelijk en volledig !
• Elke deskundige moet in staat zijn om de uitvinding aan de hand van de
beschrijving toe te passen

48
Structuur van aanvraag

Verzoek
Beschrijving

Tekeningen
• Voor de begrijpbaarheid van
de beschrijving en claims
Conclusies (claims)
1.
• Bepalen de
beschermingsomvang!
Uittreksel (abstract)
• Ong. 150 woorden
als ‘search aid’
14.
50
 Vb. Octrooi claim
METHOD AND MEANS FOR CREATING ANTI-
GRAVITY ILLUSION
Patent Number US5,255,452
I Claim:

1. A system for engaging shoes with a hitch means to permit a person

standing on a stage surface to lean forwardly beyond his or her center of
gravity, comprising:
at least one shoe having a heel with a first engagement means, said first
engagement means comprising a recess formed in a heel of said shoe
covered with a heel slot plane located at a bottom region of said heel,
………….

52
53
Indienen van een aanvraag

Een aanvraag voorbereiden

Voorafgaande vragen

Structuur van een aanvraag

Via welke procedure ?

54
 Prioriteitsrecht tot 12 maanden
na eerste indieningsdatum

Internationaal Verdrag van Parijs 1883

De nationale procedure
Een Belgisch octrooi

56
 De nationale procedure
Een Belgisch octrooi

 Indiening van een aanvraag

• Een tot de minister gericht verzoek (+ gegevens)
• Beschrijving
• Tekeningen
• Conclusies (claims)

 Betaling kosten
• Indiening (50 €) + nieuwheidsonderzoek (300 €)
• Octrooigemachtigde (4.000 – 8.500 afh. van complexiteit)

 Formeel onderzoek
 indieningsdatum (ev. Prioriteitsdatum)

57
Een Belgisch octrooi

 Nieuwheidsonderzoek (door EOB)

louter informatieve waarde
Inclusief voorlopige beoordeling ten gronde

Publicatie van de aanvraag

18 maanden na indiening of prioriteit

Verlening octrooi
Zo spoedig mogelijk na 18 maanden
• een ministerieel besluit
• geen "verleningsprocedure“ (op eigen risico)

 Publicatie in Register der octrooien 58

De Europese Route
2018
E.O.V.
38 landen

Nationale octrooien
(aanvraag geldt voor alle
Verlenings‐
AANVRAAG
landen – men dient staten
‘in te trekken’
procedure 59
Traditioneel Europees Octrooi

Bundel van
nationale
octrooien
 Verloop procedure EOB
(Europees Octrooibureau)

Opposition
Search Publication Publication period
Application report of application of grant expires

substantive
18 months examination

Withdraw?

Approx. 4‐5 years 9 months

61
Europees octrooi met eenheidswerking (vanaf
“Europees
2019 ?)
eenheidsoctrooi“ (2021?)
Aanvraag
en
verlenings‐
procedure
bij EOB

GRANT Traditioneel ‘’Bundel‐octrooi’

Make Europees
octrooi
met afz. geldigheid
in gevalideerde
landen
choice Eenheidsoctrooi Eenheidswerking in
26 lidstaten
De internationale route (PCT)

P atent
C ooperation
AANVRAAG T reaty
67
152 states

68
De internationale route

x x
x
x x x x

Aanvraag‐
dossiers

Verlenings‐
Nieuwheidsonderz. procedure
(octrooieerbaarheid)

69
PCT‐procedure (2 fases)

Internationale fase Nationale fase

• Aanvraag (binnen 12 m indien • Beslissing aangewezen landen

eerdere aanvraag  na 30 maanden
prioriteitsrecht) • Dossier gaat naar elk land waar
• Internationaal vereenvoudigd onderzoek
nieuwheidsonderzoek wordt gevoerd (omdat reeds
• (op verzoek) beoordeling ten nieuwheidsonderzoek bestaat)
gronde
• Publicatie aanvraag +
nieuwheidsverslag 18 m na
indiening of prioriteitsdatum

Noteer: PCT publicatie is altijd een aanvraag 70

Situatie KU Leuven (R&D)

https://lrd.kuleuven.be/ie/octrooiprocedure/octrooiprocedure 72
 Octrooirechtelijke aandachtspunten
(outline)

Context

Wat is een octrooi?

• nieuwheid
Wat zijn de vereisten voor
• inventiviteit
octrooibescherming?
• industriële toepasbaarbheid

• nationale route (Belgisch octrooi)

Hoe verkrijg ik een • 2 Europese routes (Europees Octrooibureau)
octrooi? • Internationale route (PCT)

Wat zijn mijn rechten als

octrooihouder? 73
Rechten octrooihouder

Economische Moreel recht van

rechten vaderschap

De uitvinder heeft het recht als dusdanig in het

octrooi vermeld te worden ; hij kan zich ook tegen
een dergelijke vermelding verzetten
 Beschermingsomvang
= exclusief recht

Omvang bescherming = uitsluitend bepaald door toegekende claims

• Andere onderdelen (tekeningen, beschrijving)  ter interpretatie v/d claims
• Eigendomsrecht : mogelijkheid tot waardecreatie (bijv. licenties)

Duur = tot 20 jaar (vanaf de aanvraagdatum)

• Instandhoudingstaksen (vanaf 3e jaar)
• Verlenging met max 5 jaar mogelijk voor producten die vergunningsplichtig zijn
(geneesmiddelen, pesticiden)

Negatief recht  verbodsrecht

• Derden verbieden om uitvinding te gebruiken

Niet positief: recht tot gebruik

• Cf. administratieve goedkeuring ?
• + exploitatieplicht (4j)
• Uitoefening in praktijk soms moeilijk 75
Dominante en afhankelijke octrooien &
cross‐licensing

A = dominant ouder octrooi B

B = jonger
C = nog jonger A

1 2

1, 2, 3 C
3
= toepassings‐
vormen
76
Patent wars over phones & tablets (2011) –
bron: Newsweek
Uitzonderingen op exclusief recht
(o.m.)

Handelingen in particuliere sfeer

voor niet‐commerciële doeleinden

Proefnemingen op of met
geoctrooieerd voorwerp voor
wetensch. doeleinden

Bereiding van geneesmiddelen

• voor individuele gevallen
• voor direct gebruik
• op medische voorschrift
• door apotheken
79
Andere beperkingen

Uitputtingsbeginsel [in EU]

• Geldt voor alle intellectuele rechten
• Zie later, merkenrecht

Exceptie van voorgebruik

‘Gedwongen licenties’ door minister van Economie

• wegens afhankelijkheid (zie hoger)
• wegens onvoldoende exploitatie
• i.b.v. volksgezondheid
80
Belang octrooidocumentatie

90%
Free to use
10%
Protected

You can find many great solutions for free!

83