St. Christopher Academy of Nueva Ecija Inc.

Poblacion Sur, Licab, Nueva Ecija

Araling Panlipunan- Grade 9

 Ibig sabihin, mas mababa kaysa inaasahang

Aralin 14: Aksyon sa Implasyon
Ano ang kahulugan ng Implasyon?
 Ito ay ang pagtaas ng pangkalahatang
presyo sa paglipas ng panahon.
 Masasabing nagkaroon ng implasyon kung
ang kasalukuyang halaga ng piso ay wala
nang kakayahang bumili ng parehas na dami
ng produkto at serbisyo tulad ng sa
nakalipas na panahon.
 Mas kakaunti na ang kayang bilhin ng piso
ngayon kung ihahambing sa dating panahon
bunga ng pagtaas ng presyo ng mga bilihin.
 Ang bilis ng pagtaas ng presyo ng mga
produkto at serbisyo ay tinatawag namang
inflation rate.
Ano ang epekto ng Implasyon?
 Mahalagang pag-aralan ang implasyon dahil
ito ay nakaaapekto sa paikot na
daloy ng pera sa ekonomiya.
 Sa pagtaas ng pangkalahatang presyo,
halimbawa, nababawasan ang paggasta
ng sambahayan, at magkakaroon ito ng
epekto sa kikitain ng mga bahay-
kalakal.
 May mga taong nakikinabang at nalulugi sa
implasyon.
•Ang mga taong nakatakda ang sahod ay
nalulugi dahil hindi ito sumusunod sa
pagtaas ng presyo.
• Ang mga nagpapautang ay nalulugi kapag
mas mataas ang implasyon kaysa interest
rate.
• Ang mga nag-iimpok ng pera sa bangko ay
malulugi rin kung mas mataas ang
implasyon kaysa interest na kikitain nila.
• Nakikinabang naman sa implasyon ang
mga nangungutang dahil kung mas mataas
ang implasyon kaysa sa inasahan ng
nagpautang sa kanila, maliit lamang ang real
interest rate.
•Sa huling tatlong halimbawa ng mga
nalulugi dahil sa implasyon, tinukoy
ang konsepto ng real interest rate. Ang real
interest rate ay nakukuha kapag binawas sa
nominal interest rate ang inflation rate.
(nominal interest rate -inflation rate)
kita ang mapupunta sa nagpapautang.
Halimbawa, aa kaso ng pagpapautang,
ipagpalagay na nagpautang ka ng may
interest rate na 5%, at ang inflation rate ay
20%. Ang real interest ay 15% lamang.
 Ganoon din ang sitwasyong kakaharapin ng
mga nag-iimpok sa bangko kung
ang interest rate ay mas mababa kaysa
inflation rate, mistula silang nalulugi.
Ano ang mga Dahilan ng Implasyon?
Pagtukoy sa dalawang dahilan ng implasyon
 Ang demand-pull inflation ay nagpapakita ng
pagkakaroon ng pagtaas ng
kabuoang presyo tuwing tumataas nang mas
mabilis ang kabuoang demand
(aggregate demand) kaysa sa kabuoang
suplay (aggregate supply).
 Kung walang pagbabago sa presyo ng bilihin
ay mabilis mauubos ang kalakal ng
manininda. Ito ang mang-eenggayo sa
manininda upang magtaas ng presyo.
 Ang tila paghila papataas sa presyo ang
siyang dahilan kung bakit tinatawag
ang dahilan ng implasyon na demand pull.
 Maraming dahilan kung bakit tumataas ang
kabuoang demand.
 Una, maaaring tumataas ang kabuoang
demand ng sambahayan.Kung mataas
ang paggasta ng sambahayan sa
kasalukuyan, tataas ang kanilang
kabuoang demand.
 Pangalawa, maaaring ang mga
mamumuhunan, bunga ng kanilang
mataas na kompiyansa, ay nahihimok na
gumastos sa pagpapalawig ng kanilang
produksiyon. Bumibili ang mga
mamumuhunan ng dagdag na mga
sangkap at makinarya, o kaya naman ay
nagpapatayo ng dagdag na pagawaan.
 Ikatlo, ang pagdami ng pera sa
sirkulasyon ay isa ring dahilan ng
pagtaas ng kabuoang demand at
implasyon.Kaya hindi basta-bastang
nag-iimprenta ng pera dahil
nakapagdudulot ito ng pagtaas ng
presyo ng mga bilihin.
 Ang cost-push inflation ay bunga ng
salungat na paggalaw ng kabuoang suplay
kung ihahambing sa kabuoang demand, na
siyang nagpapataas sa halaga ng
 St. Christopher Academy of Nueva Ecija Inc.
Poblacion Sur, Licab, Nueva Ecija

Araling Panlipunan- Grade 9

produksiyon. 3. Paano nagkakaiba ang demand-pull inflation

at cost-push inflation? Magbigay ng tig-isang
 Dahil tumataas ang halaga ng produksiyon halimbawa.
bunga ng pagtaas ng presyo ng mga salik ng
produksiyon, kailangang itaas ng mga
manininda ang presyo ng kanilang kalakal.

 Ilan sa mga dahilan kung bakit tumataas ang

presyo ng mga salik ng produksiyon ang
pagkakaroon ng kalamidad, pagkakaroon ng
monopolyo na tanging nagsusuplay ng hilaw
na sangkap, pagtaas ng buwis, at pagtaas
ng minimum wage.

Tanong Ko, Sagot Mo!

Sagutin ang sumusunod na tanong.

1. Ano ang pagkakaiba ng Implasyon at

inflation rate?

2. Paano nakikinabang o nalulugi ang tao sa

implasyon? Magbigay ng tig- isang
halimbawa.
 St. Christopher Academy of Nueva Ecija Inc.
Poblacion Sur, Licab, Nueva Ecija
Araling Panlipunan- Grade 9
Ano ang consumer price index?
Ano ang Headline Inflation at Core Inflation?
Headline Inflation
 Tumutukoy sa antas ng pagbabago sa CPL
 Isinasama ang lahat ng bagay sa ekonomiya
na nakararanas ng implasyon, kabilang na
ang mga volatile product o mga produktong
madalas na nagbabago-bago ang presyo
dahil naaapektuhan ito ng iba't ibang
kondisyon, tulad ng pangkalikasan, politikal,
at iba pa.
 Kabilang sa mga itinuturing na volatile
product ay ang pagkain na ang presyo ay
apektado ng pabago-bagong klima, at ang
petrolyo, na ang presyo ay apektado naman
ng sitwasyong politikal sa ibang bansa.
Core Inflation
 Ang core inflation ang ginagamit na batayan
ng long-term inflation trend, gayundin ng
implasyon sa hinaharap
 Ang core inflation ang mas nakatutulong sa
paggawa ng patakarang pang-ekonomiya
sapagkat higit na nagpapakita ito ng totoong
galaw ng presyo ng mga produkto.
 Ang mga bagay na ang presyo ay madalas
magbago kada buwan, gaya ng pagkain at
petrolyo, ay hindi na isinasama.
Tunghayan isang halimbawa ng graph na
nagpapakita ng headline inflation at core inflation.
 Ipinakikita rito ang headline at core inflation
sa Pilipinas mula Enero 2000 hanggang
Setyembre 2016, kung saan, 2016 ang
ginawang batayang taon.
Inflation Rate
 Mapapansing mula 2000 hanggang 2003,
bumaba ang inflation rate. Muli itong tumaas
noong 2005 at bumaba noong 2008, at
muling tumaas noong 2009, at bumaba
noong 2010.
Headline Inflation at Core Inflation
 Makikita sa larawan sa pagitan ng 2008 at
2009, at 2014 at 2015, malakiang agwat ng
headline inflation at core inflation.
 Ang malaking agwat ng headline at core
inflation ay nangangahulugang malaki ang
pagbabago sa presyo ng mga itinuturing na
volatile products, gaya ng pagkain o
petrolyo.
Ano ang iba pang paraan ng pagsukat ng
implikasyon?
Producer Price Index
 St. Christopher Academy of Nueva Ecija Inc.
Poblacion Sur, Licab, Nueva Ecija

Araling Panlipunan- Grade 9

 Kumakatawan sa representative
basket na naglalaman ng iba't ibang
salik ng produksiyon na karaniwang
ginagamit ng bahay-kalakal.
 Sinusukat ng PPI ang paggalaw ng
basket na ito ayon sa isang batayang
taon.

GDP Deflator

 Ang GDP Deflator ay hindi isang price

index, sinusukat nito ang paggalaw
ng market value ng lahat ng mga
tapos na produkto at serbisyo na
ginawa sa loob ng bansa sa isang
tiyak na panahon.

Tayo'y Magkompyut!

Punan ng tamang sagot ang talahanayan. Alamin

ang Consumer Price Index at antas ng implasyon
mula 2008 at 2012. Gamitin ang taong 2008 bilang
batayang taon.