SOSYEDAD AT LITERATURA

PAG-AKDA NG

BANSA
NINA:
RAIANINE ESCAME & FRANCINE MAY LORIA
BS PSYCHOLOGY 2B
 LAYUNIN
Natutukoy ang sanhi at bunga ng
mga suliraning panlipunan sa
pamamagitan ng mga
makabuluhang akdang
pampanitikan
SINO SI
BIENVENIDO
LUMBRERA?
BIENVENIDO LUMBRERA
Abril 11, 1932 - Setyembre
28, 2021
Isang tanyag na Pilipinong manunulat,
kritiko, makata, liberista, iskolar, at
dakilang dramatista.
Nag-aral sa Unibersidad ng Santo Tomas
sa kursong Bachelor of Arts in Literature.
Kinumpleto ang kaniyang M.A. at Ph.D sa
comparative literature sa Indiana
University noong 1967.
 MGA
LIKHA
Philippine Literature: A
History and Anthology Filipinos Writing:
Philippine Literature
from the Regions

Likhang Dila, Likhang Sa Sariling Bayan: Apat

Diwa (1993) na Dulang May Musika
 MGA
PARANGAL
1. Ramon Magsaysay Award for Journalism
2. Literature and Creative Communication Arts
(1993)
3. Gawad Pambansang Alagad ni Balagtas Manila
Critics’ Circle
4. Palanca
5. National Artist for Literature (2006)
WRITING THE NATION
PAG-AKDA NG BANSA
PAHAPYAW NA
NILALAMAN
Tumatalakay sa mga Arte at Literatura ng
Pilipinas

Binigyan pansin ang mga paksang

pagkamakabayan at yaman ng kultura ng
Pilipinas
 KAHALAGAHAN

Paghubog ng Pag-aaral sa Iba’t

pambansang kamalayan Ibang Uri ng
at Identidad ng mga Panitikan (tula, dula,
Pilipino nobela, at iba pa)
SULYAP
SA
NILALAMAN
“ANG PAG-USBONG NG
BAGO AT ANG
PAGLALATAG NG
BAGONG PAMANTAYAN”
“ANG PAG-USBONG NG BAGO AT ANG PAGLALATAG NG BAGONG
PAMANTAYAN”

Una
Ang pagpapasagitna, mula sa laylayan ng larangan
ng mga panitikang bernakular bilang kalipunan
ng mga akdang gumigit sa dambana ng panitikan
ng Pilipinas.

Mahalagang bigyang-diin na ang maraming

akdang bernakular nalathala sa mga
publikasiyong popular na nooy itinuring na mga
akdang mababang uri.
“ANG PAG-USBONG NG BAGO AT ANG PAGLALATAG NG BAGONG
PAMANTAYAN”

Ikalawa

Ang paglitaw ng mga akdang sinulat ng mga awtor na paling sa

mga uri ng magsasaka at manggagawa.

Gayunpaman, tinipon ng mga progresibo at rebolusyonaryong

patnugot ang mga akda mula sa pabrika at kanayunan at
inilimbag sa siyudad.
“ANG PAG-USBONG NG BAGO AT ANG PAGLALATAG NG BAGONG
PAMANTAYAN”

Panitikan sa Pilipinas

Sumapit sa Pilipinas ang panitikan sa pamamagitan ng

kolonyalismong Espanyol at kolonyalistang Amerikano.

Ang sistema ng edukasyon ang naging taga pagpalaganap ng

kultura ng bagong mananakop. Ibinunga ng akademya ang mga
kritikong naniniwala sa panitikan.
“ANG PAG-USBONG NG BAGO AT ANG PAGLALATAG NG BAGONG
PAMANTAYAN”

Panitikan sa Pilipinas
Naging Ingles ang wikang panturo ng mga
kolonyalismong Amerikano.

Napabukod ang mga akdang nasusulat sa wikang

Espanyol (na siyang dulang ng tradisyong
makabayang kinatawan ng mga sinulat ng mga
awtor), at sa mga wikang katutubo.
INGLES BA O WIKANG
PAMBANSA?
“ANG PAG-USBONG NG BAGO AT ANG PAGLALATAG NG BAGONG
PAMANTAYAN”

Panitikang Rehiyonal at
Unang Pangyayare - ang pagkalansag ng mga
Etniko
anyo (genre), na pinagtibay ng postmodernismo,
na nagpaubaya sa paglikha sa mga kumbensiyon,
at tradisyon sa mga anyong tagni tagni.

Ikalawang Pangyayare - ang pag-angkin ng

mambabasa sa kanyang bahagi sa
pagpapakahulugan ng akda.
"PANITIKANG PANREHIYON,
PANITIKANG PAMBANSA:
MAGKABUKOD AT
MAGKARUGTONG
 "KANON”
Tagalog. Ingles. Espanyol

=
Panitikang Pambansa
 WIKANG TAGALOG AT WIKANG
FILIPINO
Ang pagkakaiba ba ng Tagalog sa Filipino ay usapin lamang
ng bokabularyong hiram sa istraktyur ng wika?

Ayon kay Buenvenido, "Natuklasan ko ang

pagkakaiba ay usapin din ng kulturang pinag-
ugutan ng wika, dahil panitikang panrehiyon ang
panitikang tagalog na sa isang paglihis ng
kasaysayan ay itinuring na ring "panitikang
pambansa"
 PANITIKANG PANREHIYON

Ang panitikang "panrehiyon” ay siyang

batayang daigdig ng malilikha.

Ito ay nagsisilbing tuntungan tungo sa

higit na malawak na daigdig sa labas
ng rehiyon.
PRINSIPAL NA BISA NG
PANITIKANG PANREHIYON
AT PANITIKANG
PAMBANSA
 PRINSIPAL NA BISA NG
PANITIKANG PANREHIYON

Panloob na paninging
nagpapalalim at nagpapatibay sa
pag ugat ng mga akda sa
tradisyunal na kultura ng rehiyon.
 PRINSIPAL NA BISA NG
PANITIKANG PAMBANSA

Palabas na paninging nakabukas sa

ibang kultura, katutubo man at
dayuhan, na nagpapalawak sa
repertoire ng kaisipan at pamamaraan
na magagamit ng manunulat.
MARAMING
SALAMAT