UNIA EUROPEJSKA

,,ZJEDNOCZENI W RÓŻNORODNOŚCI”

WARTOŚCI UE:
 Godność człowieka,
 Demokracja,
 Wolność,
 Praworządność,
 Równość,
 Prawa człowieka.

Waluta- euro jest walutą w 19 państwach UE.

Języki- 24 języki urzędowe,
Podróżowanie- w strefie Schengen są 22 państwa UE oraz Islandia,
Lichtenstein, Norwegia i Szwajcaria, które nie należą do UE.

NAJWAŻNIEJSZE DATY:
1950 r.- deklaracja Schumana, plan współpracy w Europie,
1951 r.- traktat paryski, powstanie EWWiS,
1957 r.- traktaty rzymskie, powstanie EWG i Euratom,
1962 r.- stworzenie wspólnej polityki rolnej,
1965 r.- traktat fuzyjny, traktat scalający instytucję 3 wspólnot,
1973 r.- Dania, Irlandia i Wielka Brytania przystąpiły do Wspólnot Europejskich,

1979 r.- pierwsze bezpośrednie wybory do PE,

1981 r.- przystąpienie Grecji do Wspólnot Europejskich,
1986 r.- jednolity akt Europejski (modyfikacja traktatu rzymskiego),
1986 r.- Hiszpania i Portugalia przystępują do Wspólnot Europejskich,

1987 r.- program Erasmus, by ułatwić studiowanie za granicą,

1992 r.- traktat z Maastricht (traktat o UE), powstanie Unii Europejskiej,
 Koncepcja obywatelstwa europejskiego,
 Wprowadzenie wspólnej waluty euro,
 Polityka zagraniczna i bezpieczeństwa,
1995 r.- układ z Schengen, zniesiono kontrolę graniczną miedzy 7 krajami,
1995 r.- do UE przystąpiły Austria, Finlandia i Szwecja,

1997 r.- traktat Amsterdamski,

2001 r.- traktat z Nicei, zreformowanie instytucji UE w celu największego
rozszerzenia w historii,
2002 r.- wprowadzenie euro do 12 państw UE,
2004 r.- największe rozszerzenie UE: Cypr, Czechy, Estonia, Litwa, Łotwa, Malta,
Polska, Słowacja, Słowenia i Węgry,

2007 r.- przystąpienie Bułgarii i Rumuni,

2007 r.- traktat lizboński, nowa struktura UE,

2013 r.- do UE przystępuje Chorwacja,
2017 r.- zniesienie opłat roamingowych w krajach UE,
2020 r.- Brexit, w UE pozostaje 27 państw,
2020 r.- NextGenerationEU, 750 mld wsparcia dla państw UE, by pomóc im
gospodarczo po pandemii COVID-19.

INSTYTUCJE UE
Parlament Europejski
siedziba- Strasburg
kto pracuje?- 705 posłów do PE, którzy reprezentują obywateli państw UE
kadencja posła- 5 lat, posłowie są wybierani w bezpośrednich wyborach, w
których głos oddają obywatele UE
przewodniczący- Roberta Mestola, wybierany przez posłów na 2,5 roku
prezydium PE- organ zarządzający, w którego skład wchodzą: Przewodniczący
PE, 14 wiceprzewodniczących, 5 kwestorów. Wykonuje ono zadania
administracyjne, finansowe i organizacyjne wewnątrz Parlamentu
Sekretarz Generalny PE- organizuje prace PE, kieruje administracją, zapewnia
sprawny przebieg posiedzeń
Komisje i podkomisje PE:
 20 komisji stałych, które specjalizują się w poszczególnych dziedzinach
polityki UE,
 3 podkomisje,
 komisje śledcze, komisje specjalne,
 ich posiedzenia odbywają się 1 lub 2 razy w miesiącu i są jawne.
Ugrupowania w PE:
 GUE/NGL (Lewica),
 S&D (Socjaliści i Demokraci),
 RE (Renew, centrum)
 EPP (Chrześcijańscy demokraci),
 ECR (Konserwatyści i reformatorzy),
 G/EFA (Grupa Zielonych, Lewica),
 ID (Tożsamość i Demokracja),
Czym się zajmuje?
 prowadzi debaty na temat prawodawstwa UE,
 przyjmuje akty prawne,
 podejmuje decyzje w sprawie budżetu,
 inicjatywa legislacyjna,
 nadzoruje prace innych instytucji UE,
 wybiera przewodniczącego Komisji Europejskiej,
 obywatele mogą złożyć petycję,
 wzywa Komisję Europejską.

Rada Europejska
siedziba- Bruksela
kto pracuje?- szefowie wszystkich państw UE, przewodniczący Rady
Europejskiej, przewodniczący Komisji Europejskiej
kadencja- przewodniczący wybierany na 2,5 roku, odnawialna 1 raz
przewodniczący- Charles Michel, wybierany przez członków RE, przez
kwalifikowaną większość (większość głosów przekraczająca połowę)
byli przewodniczący- Herman Van Rompuy (2009-2014), Donald Tusk (2014-
2019)
Czym się zajmuje?
 ustala główne priorytety UE,
 ustala ogóle kierunki polityki UE,
 stwierdza poważne naruszenia wartości UE przez państwo członkowskie,
 wybiera przewodniczącego RE,
 nie ma uprawnień do podejmowania aktów prawnych,
 posiedzenia nazywane są ,,szczytami’’, odbywają się co najmniej 4 razy
do roku,
 powołuje Prezesa, Wiceprezesa i pozostałych członków zarządu
Europejskiego Banku Centralnego.

Rada Unii Europejskiej

siedziba- Bruksela
kto pracuje?- Ministrowie ze wszystkich państw UE, reprezentują interesy
swoich krajów w UE. Omawiany temat decyduje o tym, którzy ministrowie
mogą uczestniczyć w danym posiedzeniu.
kadencja- kraje UE na zmianę przewodniczą posiedzeniom, jedno państwo
sprawuje prezydencję w Radzie UE przez 6 miesięcy
prezydencje w Radzie UE- 2021r.- Portugalia i Słowenia, 2022r.- Francja i
Czechy, 2023r.- Szwecja i Hiszpania
Komitet Stałych Przedstawicieli (COREPER)- najważniejszy organ
przygotowawczy Rady UE, który analizuje wszystkie punkty porządku obrad,
zanim trafią pod dyskusję. Komitet jest podzielony na 2 części.
Czym się zajmuje?
 negocjuje i przyjmuje akty prawne,
 uchwala ramy finansowe oraz budżety UE,
 ma prawo inicjatywy legislacyjnej,
 powołuje sąd UE,
 decyduje o zawieszeniu niektórych praw danego państwa UE,
 zawiera w imieniu UE umowy międzynarodowe.
Komisja Europejska
siedziba- Bruksela
kto pracuje?- 26 komisarzy, przewodniczący, Wysoki Przedstawiciel UE ds.
Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa
kadencja- 5 lat, wybierani z kandydatów po uprzedniej ocenie kwalifikacji i
zaangażowania w sprawy europejskie
przewodniczący- Ursula von der Leyen, mianowana przez przywódców
krajowych, za zgodą PE, na 5 lat
postanowienia Ursuli von der Leyen:
 zielony ład,
 nowy impuls dla demokracji,
 Europa na miarę ery cyfrowej,
 silna pozycja w Europie.

procedury decyzyjne w KE:

 procedura ustna- sprawy o dużym znaczeniu politycznym,
 procedura pisemna- kiedy żaden komisarz nie zgłasza zastrzeżeń do
opracowanego aktu prawnego,
 procedura uprawnienia- upoważniony komisarz podejmuje decyzję w
imieniu KE,
 procedura delegacji- decyzję w imieniu KE podejmują upoważnieni do
tego dyrektorzy generalni.
Czym się zajmuje?
 planowanie i przygotowywanie nowych unijnych przepisów,
 zarządza unijnymi strategiami politycznymi i wprowadza je w życie,
 pilnuje, aby państwa UE przestrzegały prawa,
 posiada prawo inicjatywy prawodawczej,
 wydaje opinie i zalecenia,
 reprezentuje Unię Europejską na całym świecie.
Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej
siedziba- Luksemburg
kto pracuje?- 27 sędziów, po 1 z każdego państwa, 11 rzeczników generalnych,
których rolą jest przygotowanie opinii prawnych
kadencja sędzi- 6 lat, co 3 lata wymiana części składu sędziowskiego
prezes- Koen Lenaerts, wybierany na 3 lata
Wielka Izba- 15 sędziów, pełny skład Trybunału, orzeka wyłącznie w sprawach
o wyjątkowym znaczeniu. Wielka Izba TSUE rozstrzyga wówczas, gdy żądają
tego państwa członkowskie
Czym się zajmuje?
 interpretacja prawa unijnego (pytanie prejudycjalne),
 egzekwowanie prawa (skarga o stwierdzenie uchybienia),
 stwierdzenie nieważności aktów prawnych,
 zapewnienie działania UE (skarga na bezczynność),
 ma prawo nałożyć sankcje na instytucje UE

Postępowanie prejudycjalne- jest to zapewnienie jednolitej wykładni i

stosowanie prawa unijnego na terytorium UE. Opiera się na współpracy między
TSUE a sądami państw członkowskich.
Skarga o stwierdzenie nieważności- w tej skardze skarżący wnosi o
stwierdzenie nieważności aktu przyjętego przez instytucję lub organ UE.
TSUE może ogłosić nieważność danego aktu, jeśli stwierdzi, że jest niezgodny z
prawem UE.
Podmioty nieuprzywilejowane muszą wykazać swój locus standi, czyli interes
prawny. Jest on badany z urzędu, na każdym etapie.

Skarga odszkodowawcza przeciwko UE- jest wnoszona prosto do Sądu UE

przez dowolną osobę lub państwo członkowskie, zmierzającą do uzyskania
odszkodowania za szkody wyrządzone przez instytucje lub organy UE.
Europejski Bank Inwestycyjny
siedziba- Luksemburg
kto pracuje?- Rada Gubernatorów (ministrowie finansów państw UE), Rada
Dyrektorów (1 przedstawiciel z każdego kraju UE)
kadencja- 6 lat
przewodniczący- Nadia Calvino, wybierany na 2.5 roku
Czym się zajmuje?
 pozyskuje środki finansowe i udziela kredytów,
 realizuje cele UE poprzez zapewnienie finansowania projektów,
 Wspiera projekty realizowane w UE oraz poza jej granicami.

Europejski Trybunał Obrachunkowy

siedziba- Luksemburg
kto pracuje?- 27 członków (po 1 z każdego państwa), przewodniczący
kadencja - 6 lat, możliwe odnowienie mandatu, mianuje Rada UE
prezes- Tony Murphy, wybierany na 3 lata z grona członków
Czym się zajmuje?
 sprawdzanie czy fundusze unijne są prawidłowo wykorzystywane,
 zgłaszanie podejrzeń dotyczących oszustw, korupcji,
 kontrolowanie działalności podmiotów zajmujących się funduszami,
 sporządzanie rocznych sprawozdań dla PE i Rady UE.
Europejski Bank Centralny
siedziba- Frankfurt
kto pracuje?- Zarząd EBC (prezes, wiceprezes, 4 członkowie mianowani przez
RE), Rada Prezesów (zarząd, prezesi banków centralnych państw strefy euro),
Rada Ogólna (prezes, wiceprezes, prezesi BC wszystkich państw UE)
kadencja- 8 lat
prezes- Christine Lagarde, na 8 lat
Czym się zajmuje?
 ustala stopy procentowe,
 zarządza rezerwami walutowymi strefy euro,
 zapewnia bezpieczeństwo europejskiemu systemowi bankowemu,
 zapewnia sprawne funkcjonowanie systemów płatniczych.

Komitet Reginów
siedziba- Bruksela
kto pracuje?- wybrani w wyborach przedstawiciele władz lokalnych i
regionalnych
kadencja- 5 lat
przewodniczący- Vasco Alves Cordeiro, na 2,5 roku
Czym się zajmuje?
 instytucje UE muszą zasięgnąć opinii Komitetu, kiedy chcą ustanawiać
prawo w sprawach samorządów w władz lokalnych,
 przyjmuje wnioski ustawodawcze,
 wydaje opinie.
Komitet Ekonomiczno – Społeczny
siedziba- Bruksela
kto pracuje?- 329 członków z państw UE, liczba członków z danego państwa
zależy od jego ludności
kadencja- 5 lat
prezes- Olivier Röpke, na 2.5 roku
Czym się zajmuje?
 pilnuje, by przepisy były lepiej dostosowane do warunków
gospodarczych i społecznych,
 prowadzi dialog z organizacjami pracowników i pracodawców,
 działa na rzecz wartości, na których opiera się UE.

USTANAWIANIE PRAWA W UE:

1. Rada Europejska składająca się z szefów państw lub rządów określa
priorytety UE,
2. Na podstawie tych priorytetów Komisja Europejska proponuje nowe
akty prawne,
3. Wnioski analizuje i zmienia, przyjmuje lub odrzuca Parlament
Europejski wraz z Radą Ministrów. Gdy dojdą do porozumienia,
zatwierdzają akty prawne,
4. Komisja Europejska czuwa nad tym, aby wszystkie kraje UE
przestrzegały nowych przepisów unijnych.

Prawo pierwotne Unii Europejskiej:

 Składa się z traktatów założycielskich, rewizyjnych i akcesyjnych oraz
Karty praw podstawowych UE.
 Wyznacza zasady funkcjonowania UE.
 Prawodawcą jest Rada UE, a PE wyraża zgodę lub opiniuje wniosek
ustawodawczy.
Źródła prawa wtórnego:
  rozporządzenie (akt prawny o największym zasięgu),
 decyzja,
Rodzaj Opis Obszary, których dotyczą
kompetencji dane kompetencje
Kompetencje Przyznaje się tylko instytucjom unijnym.  unia celna,
wyłączne Dotyczą one obszarów, w których  polityka pieniężna,
działania podejmowane przez instytucje  polityka handlowa,
UE będą skuteczniejsze. W tych  część polityki
dziedzinach UE może stanowić prawo i rybołówstwa,
przyjmować akty prawce wiążące.
Kompetencje UE dzieli te kompetencje z państwami  regulacje rynku
dzielone członkowskimi w obszarach, których wewnętrznego,
działania podejmowane przez UE mogą  rolnictwo,
przynieść więcej korzyści. Prawo  transport,
pierwszeństwa przysługuje UE.  dostawy energii,
 pomoc humanitarna,
 badania,
Kompetencje Instytucje unijne jedynie wspierają i  kultura,
wpierające uzupełniają działania państw UE. W  turystyka,
obszarach, których dotyczą te  edukacja,
kompetencje, odpowiedzialne za  przemysł,
tworzenie prawa są tylko krajowe  ochrona ludności,
organy legislacyjne.
 zalecenie i opinia (niewiążące akty prawa wtórnego),
Zasady prawa Unii Europejskiej
 dyrektywa (akt ustawodawczy wyznaczający cel wszystkich państw UE),
Zasada Każdy szczebel władzy powinien wykonywać tylko te zadania, które
pomocniczości nie mogą być zrealizowane przez niższy szczebel lub jednostki.
Zasada Konieczność zachowania proporcji między środkiem, jakim jest
proporcjonalności ograniczenie prawa lub wolności a celem, rozumianym jako szeroko
pojęty interes publiczny.
Zasada prymatu Krajom członkowskim nie wolno wprowadzać przepisów w kraju,
prawa europejskiego które byłyby sprzeczne z prawem unijnym. W razie sprzeczności
zastosowanie ma prawo UE.
Zasada równowagi Wymaga, aby każda z instytucji UE działała zgodnie z kompetencjami
instytucjonalnej powierzonymi jej w Traktatach i w zgodzie z podziałem kompetencji.

Prawo UE do prawa międzynarodowego- zgodnie z orzecznictwem TSUE

prawo międzynarodowe jest nadrzędne w stosunku do prawa wtórnego UE.
Prawo UE do prawa państw członkowskich- ma miejsce zasada prymatu prawa
europejskiego. Dotyczy ona wszystkich przepisów krajowych, niezależnie od ich
miejsca w hierarchii źródeł prawa.

4 swobody rynku wewnętrznego UE:

 przepływu osób- każdy obywatel UE ma prawo podróżować po Unii,
mieszkać, studiować i pracować w innym państwie członkowskim,
 przepływu towarów- niesienie przez państwa członkowskie różnego typu
barier, które dyskryminują towary pozostałych państw członkowskich i
utrudniają obrót wewnątrz Unii,
 przepływu usług- prawo świadczenia usług przez podmiot, który ma
swoją siedzibę w jednym z krajów UE, na rzecz podmiotów z innych
krajów, bez potrzeby posiadania w tych krajach jakiegokolwiek stałego
zakładu pracy.
 przepływu kapitału- zakazane są wszelkie ograniczenia przepływu
kapitału i płatności między państwami członkowskimi oraz między
państwami członkowskimi a państwami trzecimi.

PRZYSTĄPIENIE PAŃSTWA DO UE WYSTĄPIENIE PAŃSTWA Z UE

USTRÓJ DEMOKRATYCZNY
GOSPODARKA POZWALAJĄCA NA
KONKUROWANIE Z INNYMI PANSTWAMI UE
ZDOLNOŚĆ DO PRZYJĘCIA CAŁEGO PRAWA
UE (ACAQUIS)
ZGODA INSTYTUCJI I PAŃSTW
CZŁONKOWSKKICH UE
KAŻDE PAŃSTWO MA TAKIE PRAWO
PAŃTWO NOTYFIKUJE SWÓJ ZAMIAR W
RADZIE EUROPEJSKIEJ
TRAKTATY PRZESTAJĄ MIEĆ
ZASTOSOWANIE DO TEGO PAŃSTWA
CZŁONEK RADY EUROPY NIE BIERZE
UDZIAŁU W GŁOSOWANIACH

Karta praw podstawowych UE dotyczy praw wolności człowieka i obywatela.

Ma moc równą innym traktatom. Dokument został wydany 07.12 2000r.

Cechy Unii Europejskiej jako organizacja międzynarodowa:

 zapewnia swoim obywatelom wolność, bezpieczeństwo i sprawiedliwość,
  ustanawia rynek wewnętrzny,
 ustanawia unię gospodarczą i walutową,
 w stosunkach zewnętrznych propaguje i umacnia swoje wartości,
 wnosi wkład w ochronę swoich obywateli,

POLITYKI UE

Polityka energetyczna
Jej celami są dostosowanie celów energetycznych do nowego celu
klimatycznego, jakim jest ograniczenie emisji gazów cieplarnianych o co
najmniej 55% do 2030 r. względem 1990 r. oraz osiągnięcie neutralności pod
względem emisji dwutlenku węgla do 2050 r.
Unia Energetyczna cele:
 budowa wspólnego rynku energii,
 rozwój energetyki opartej na produkcji prądu z odnawialnych źródeł
energii,
 poprawa efektywności energetycznej gospodarki, poprzez zmniejszanie
konsumpcji energii.

Unia gospodarcza i walutowa

Łączy i integruje gospodarki UE poprzez skoordynowane polityki gospodarcze i
budżetowe, wspólną politykę pieniężną oraz wspólną walutę. To narzędzie
zapewnia nowe miejsca pracy, wzrost gospodarczy, sprawiedliwość społeczną i
stabilność finansową.
Polityka gospodarcza i walutowa cele:
 wspieranie wzrostu gospodarczego i zatrudnienia,
  zwiększanie skuteczności unii gospodarczej i walutowej,
 wspieranie inwestycji,
 promowanie dobrobytu poza granicami UE.

Wspólna polityka handlowa

Obejmuje handel towarami i usługami, ale również handlowe aspekty związane
z bezpośrednimi inwestycjami zagranicznymi.
Negocjacje handlowe prowadzi Komisja Europejska.
UE jest związana umowami handlowymi z 72 państwami z całego świata m. in.
Kompleksowa umowa gospodarczo-handlowa między UE a Kanadą, która
doprowadziła do zniesienia ceł na 98% kanadyjskich produktów.
UE osiągnęło porozumienie w sprawie handlu z blokiem handlowym Mercosur,
podpisała umowę handlową z Wietnamem i Japonią.

Unijna polityka konkurencji

Wspólnie z krajowymi organami ochrony konkurencji i sądami krajowymi, KE
wdraża unijną politykę w dziedzinie konkurencji. Pozwala to:
 obniżać ceny i poprawiać jakość,
 zachęca do wprowadzania innowacji i zwiększenie efektywności,
 zapewnia konsumentom większy wybór.
Celem unijnych reguł konkurencji jest zapewnienie wszystkim
przedsiębiorstwom możliwości prowadzenia sprawiedliwej i równej konkurencji
na jednolitym rynku z korzyścią dla europejskiej gospodarki.

Unijna polityka spójności

Polityka spójności to główny obszar, w którym UE inwestuje swoje środki
finansowe. Inwestycje te mają przynieść korzyści takie jak:
 pobudzić wzrost gospodarczy,
 wzmocnić konkurencyjność przedsiębiorstw,
 zapewnić ochronę środowiska,
 wypromować edukację.
Celem tych wszystkich działań jest osiągnięcie zrównoważonego i trwałego
rozwoju w granicach UE.
Ramy polityki spójności zostały zdefiniowane w Jednolitym akcie europejskim.
Polityka spójności jest podzielona na 2 części – politykę regionalną oraz politykę
socjalną.
Cele polityki spójności:
 konwergencja,
 konkurencyjność regionów i zatrudnienie,
 współpraca terytorialna.

Polityka spójności w latach 2021-2027:

 bardziej konkurencyjna i integracyjna Europa,
 Europa bardziej przyjazna dla środowiska,
 Lepiej połączona Europa,
 Europa o silniejszym wymiarze społecznym,
 Europa bliżej obywateli.

Projekty polityki spójności są finansowane z tzw. europejskich funduszy

strukturalno-inwestycyjnych. W latach 2021-2027 będzie wspierana przez EFRR,
FS, EFS+.
 Wspólna polityka rolna
Została ustanowiona jako jedna z sektorowych polityk europejskich i była
pierwszą wspólną polityką państw EWG. Podstawy prawne określono w TFUE.
Cele WPR:
 stabilizowanie rynków rolnictwa i produkcji żywności,
 zagwarantowanie mieszkańcom UE bezpiecznej dostawy żywności,
 zwiększenie wydajności rolnictwa europejskiego,
 ochrona obszarów wiejskich,
 ochrona zdrowia publicznego,
Europejska polityka rolna jest realizowane zgodnie z regułami:
 zasada jednolitego rynku,
 zasada preferencji UE,
 zasada finansowej solidarności.

Polityka zagraniczna i bezpieczeństwa

Umożliwia jednomyślne działanie w sprawach światowych zapewniając
bezpieczeństwo i dobrobyt obywateli UE.
WPZiB jest realizowana przez szefa ds. zagranicznych UE, Wysokiego
Przedstawiciela Unii ds. Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa oraz wspierana
przez Europejską Służbę Działań Zewnętrznych.

W globalnej strategii określono 5 priorytetów działań UE:

 bezpieczeństwo UE,
 odporność państw i społeczeństw,
 zintegrowane podejście do konfliktów i kryzysów,
 porządki regionalne oparte na współpracy,
 globalny ład na miarę XXI w.
zadania Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych:
  wspiera Wysokiego Przedstawiciela UE ds. polityki zagranicznej i
bezpieczeństwa UE,
 odpowiada za stosunki dyplomatyczne i wspiera partnerstwa
strategiczne z krajami spoza UE,
 współpracuje z krajowymi służbami dyplomatycznymi krajów UE, ONZ i
innych światowych potęg,
 reprezentuje UE poza jej granicami.

WPZiB w kontekście wojny na Urainie:

 5 mld euro pomocy w ramach Funduszu Pomocy Ukrainie,
 nałożenie sankcji na Rosję, Białoruś i Iran,
 zapewniono wsparcie humanitarne, wojskowe i finansowe,
 zapewnia wsparcie uchodźcom uciekającym przed wojną,
 zostało nałożone 13 pakietów sankcji.

Polityka sąsiedztwa
Jest kluczowym elementem polityki zagranicznej UE, koncentruje się na
stabilizowaniu sytuacji w regionie pod względem politycznym i gospodarczym, a
także w zakresie bezpieczeństwa.
EPS reguluje stosunki UE z jej 16 najbliższymi wschodnimi i południowymi
partnerami. Działanie tej polityki obejmują promowanie demokracji,
praworządności, praw człowieka i wzmacnianie rozwoju gospodarczego.
Cele Europejskiej polityki sąsiedztwa:
 stabilizowanie sytuacji w sąsiednich państwach przez rozwiązywanie
problemów w obszarze wzrostu gospodarczego,
 promowanie kluczowych interesów UE w dziedzinie dobrej administracji,
demokracji, praworządności i praw człowieka,
 sprzyjanie współpracy na szczeblu regionalnym.
Partnerstwo wschodnie:
Wspólna inicjatywa na rzecz pogłębiania i wzmacniania relacji pomiędzy UE a
jej 6 wschodnimi sąsiadami: Armenia, Azerbejdżan, Białoruś, Gruzja, Mołdawia,
Ukraina.
Współpraca odbywa się na poziomie dwustronnym, regionalnym lub na terenie
całego sąsiedztwa.

Działania UE na rzecz wsparcia młodzieży

Strategie UE na rzecz młodzieży zapewniają również osobom młodym
możliwość uzupełnienia luk w wykształceniu i umiejętnościach, aby te osoby
mogły lepiej dostosować się do wyzwań i przyczyniać się do zmian społecznych.

Program Erasmus+:
 program na rzecz kształcenia, szkolenia młodzieży i sportu w Europie.
 Budżet w wysokości 14,7 mld euro zapewnia ponad 4 mln Europejczykom
możliwość studiów, praktyk, wymian za granicą.
 Program ,,Erasmus dla młodych przedsiębiorców” ułatwia zapewnienie
nowym lub młodym przedsiębiorcom umiejętności potrzebnych do
założenia i prowadzenia małego przedsiębiorstwa.

Unijna przestrzeń wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości

Została utworzona, by znieść kontrolę graniczną na granicach wewnętrznych, a
jednocześnie zapewnić wysoki poziom bezpieczeństwa obywateli. Brakowi
kontroli granicznej towarzyszą odpowiednie środki dotyczące kontroli granic,
azylu, migracji i współpraca sądowa i policyjna.
Cele:
  zapewnienie braku kontroli na granicach wewnętrznych,
 zapewnienie wysokiego poziomu bezpieczeństwa za pomocą środków
zapobiegających przestępczości,
 ułatwienie dostępu do wymiaru sprawiedliwości.

Polityka migracyjna i azylowa

Opracowano tą politykę w celu sprostania wyzwaniom, jakie stwarza migracja
do U, w tym związanym z osobami ubiegającymi się o udzielenie ochrony
międzynarodowej.
Nowy pakt o migracji i azylu:
 jednolite przepisy o identyfikacji obywateli innych państw,
 utworzenie wspólnej bazy danych, aby wykryć nielegalne przypadki,
 zwiększenie szybkości i skuteczności procedur azylowych,
 nowy mechanizm solidarności państw UE w celu zrównoważenia systemu

Polityka klimatyczna
Zgodnie z europejskim prawem klimatycznym państwa UE muszą ograniczyć
emisję gazów cieplarnianych o 55% do 2030r. Celem jest neutralność
klimatyczna do 2050r.
Europejski Zielony Ład:
 celem jest skierowanie UE na drogę transformacji ekologicznej, a
ostatecznie – osiągnięcie neutralności klimatycznej do 2050r,
 wpiera społeczeństwo o nowoczesnej i konkurencyjnej gospodarce.

KPO i Zwiększania Odporności

 Ten program składa się z 56 inwestycji i 55 reform. Polska otrzyma 59 mld euro
(268 mld zł). W tym 25 mld euro w postaci dotacji i 34,5 mld euro w formie
preferencyjnych pożyczek. Zgodnie z celami UE znaczna część budżetu będzie
przeznaczona na cele klimatyczne (46%) i transformacje cyfrową (21%).
Jakie obszary są wspierane?
 odporność i konkurencyjność gospodarki,
 zielona energia i mobilność,
 dostępność i jakość systemu ochrony zdrowia,
 REPowerEU.

Cyberbezpieczeństwo
W 2020r. KE i EZDZ przedstawiły nową strategię cyberbezpieczeństwa. Ma ona
zwiększyć odporność Europy na cyberzagrożenia i zapewnić wszystkim
obywatelom i firmom możliwość korzystania z wiarygodnych narzędzi i usług.

Państwa kandydujące do UE:

 Czarnogóra
 Serbia podjęto negocjacje akcesyjne
 Turcja
 Albania
podjęto negocjacje akcesyjne w 2022r.
 Macedonia Północna .
 Bośnia i Hercegowina status państwa kandydującego w 2022r.
 Kosowo wniosek o członkostwo w 2022r.
 Ukraina
status państwa kandydującego
 Mołdawia

Pojęcia
Karta Praw Podstawowych UE:
 dotyczy podstawowych praw i wolności człowieka,
 dotyczy praw podstawowych przysługujących wszystkim państwom UE,
 jest prawem obowiązującym w UE i ma moc równą innym traktatom.
Europejska Inicjatywa Obywatelska- wezwanie Komisji Europejskiej do podjęcia
inicjatywy ustawodawczej w określonej sprawie.
Europejski Rzecznik Praw Obywatelskich- bada skargi przeciw instytucjom,
organom, agencjom UE dotyczących złego administrowania.
Agencje UE- niezależne jednostki, które realizują zadania o charakterze
technicznym, naukowym lub administracyjnym. Pomagają unijnym instytucją w
kształtowaniu i wdrażaniu polityki.
Semestr Europejski- specjalna procedura koordynacji polityki gospodarczej i
budżetowej UE.
Rozporządzenia dublińskie- regulują procedurę składania wniosków o azyl dla
uchodźców.
CETA- umowa między UE a Kanadą, która obejmuje utworzenie strefy wolnego
rynku oraz likwidację barier celnych.
Backstop- rozwiązanie pozwalające uniknąć powrotu ,,twardej granicy” między
Irlandią a Irlandią Północną.
Nowy Europejski Bauhaus- ogłoszona przez Przewodniczącą KE inicjatywa o
charakterze społeczno-naukowo-kulturalnym oraz wizja budowy nowej Europy.
Nagroda Sacharowa- nagroda przyznawana przez PE dla osób szczególnie
zasłużonych w walce na rzecz praw człowieka i wolności (Opozycja na Białorusi,
Aleksiej Nawalny, Naród ukraiński).
Nagroda filmowa Lux- przyznawana przez PE nagroda, która ma na celu
wyróżnienie filmów, które promują kultury europejskie.
Grupa Wyszehradzka- została powołana przez Polskę, Węgry i Czechosłowację,
w skrócie jest nazywana V4, wszystkie państwa należą do Inicjatywy Trójmorza.
Europejska stolica kultury- Wrocław, Kowno, Nowy Sad.
Euro jako waluta księgowa- 1999 r.
Liczba państw w strefie euro- 20, nie należą: Bułgaria, Węgry, Polska, Szwecja,
Rumunia, Czechy.
Liczba polskich posłów w PE- 53.
Największy partner handlowy UE- Chiny (kiedyś USA).
Porozumienie w sprawie kryzysu uchodźczego- UE zawarła z Turcją.
 Najważniejsi politycy i urzędnicy UE
Robert Schumann- Minister ds. Zagranicznych Francji,
Anna Lindh- Minister ds. Zagranicznych Szwecji,
Alcide de Gasperi- premier Włoch,
Konrad Adenauer- były kanclerz Niemiec,
Nicole Fontaine- była przewodnicząca PE,
Simone Veil- była przewodnicząca PE,
Jerzy Buzek- były przewodniczący PE,
Josep Borrell- wysoki przedstawiciel Unii ds. Zagranicznych i polityki
bezpieczeństwa,
Catherine Ashton- była wysoki przedstawiciel Unii ds. Zagranicznych i polityki
bezpieczeństwa,
Federica Mogherini- była wysoki przedstawiciel Unii ds. Zagranicznych i polityki
bezpieczeństwa,
Christine Lagarde- przewodnicząca EBC,
Mario Draghi- były prezes EBC,
Janusz Wojciechowski- komisarz UE ds. rolnictwa,
Pedro Sanchez- premier Hiszpani,
Danuta Hubner- była komisarz UE ds. Handlu,
Janusz Lewandowski- były komisarz UE ds. Budżetu,
Paweł Samecki- były komisarz UE ds. Polityki Regionalnej,
Jacek Dominik- były komisarz UE ds. Budżetu,
Elżbieta Bieńkowska- była komisarz UE ds. rynku wewnętrznego i usług,
Jarosław Pietras- były dyrektor generalny w RUE,
Marek Belka- były członek Rady Ogólnej EBC,
Jan Truszczyński- były dyrektor generalny dyrekcji ds. edukacji i kultury,
Jerzy Plewa- wicedyrektor w komisji ds. rolnictwa.