Pang-abay 3.

kapag,

-kahulugan 4. tuwing,

Istruktural 5. buhat,

Pasemantika 6. mula,

-pang abay ma kataga o ingklitik 7. umpisa,

-pang abay na salita o parirala 8. hanggang

1. Pamanahon • Halimbawa Kailangan ka bang pumasok nang

2. Panlunan arawaraw.
3. Pamamaraan
MAY PANANDA
4. Pang-agam
5. Kundisyunal 1. nang,
6. Panang-ayon 2. sa,
7. Pananggi 3. noong,
8. Panggaano 4. kung,
9. Kusatibo 5. kapag,
10. Benepaktibo 6. tuwing,
11. Pangkaukulan 7. buhat,
8. mula,
Istruktural
9. umpisa,
•Ang pang-abay ay nakikilala dahil sa kasama ito sa 10. hanggang
pandiwa, pang-uri o isa pang pang-abay na bumubuo ng
Halimbawa: Kung ngayon na aalis ang magingisda,
parirala.
tiyak aabutin na siya ng dilim sa daan.
Pansemantika
Kailangan niyang mangisda tuwing
• Nagbibigay-turing sa pandiwa, pang-uri o sa iba umaga upang sila ay may ulam

pang pang-abay. Pagod na bumabalik sa tanghali ang

mga kinnaree matapos
• Halimbawa: Malayang namumuhay ang mga
makapagtampisaw sa lawa.
mamamayan.
Noong araw na iyon ay naglakbay si
Mga katagang laging sumusunod sa unang salita ng
Prinsipe Suton papunta sa kagubatan.
kayariang kinabibilangan.
Kapag araw ng Panarasi, masayang
16 na Kataga
dumadalaw sa kaaya-ayang lawa ang
ba daw/raw pala mga kinnaree.

man din/rin tuloy Mula noon ay namuhay ng masaya’t

matiwasay sina Prinsipe Suton at
muna lamang/lang kaya Prinsesa Manorah.
nga naman pa Umpisa kahapon hanggang ikapitong
yata na sana araw ay walang pagod niyang nilakbay
ang daan patungo sa kabayanan.
Pang-abay na Pamanahon
WALANG PANANDA
Nagsasaad kung kailan naganap o magaganap ang kilos
na taglay ng pandiwa. 1. kahapon,
2. kangina,
 May pananda 3. ngayon,
 Walang Pananda 4. bukas,
 Dalas ng Pagganap 5. sandali at iba pa
MAY PANANDA halimbawa: Manonood kami bukas ng pambansang
pagtatanghal.
1. nang,
2. sa, Kahapon nakipagkita si Prahnbun
3. noong, saermitanyo upang humingi ng tulong.
4. kung,
Inabutan kanina ng mangingisda ang tagabantay ng Nagluto sa ganito ang kanyang ina.
tindahan

Ngayon darating ang mga kinnaree sa kagubatan upang

Maaring sundan ng pariralang pusisyunal na pangngalan
magliwaliw.
at ng.
Mamaya na lamang kukunin ng babae ang pasalubong
Nakita ko ang hinaharap mo sa likod ng kabinet.
na dala ng kanyang asawa.
Pang-abay na Pamamaraan
NAGSASAAD NG DALAS
Naglalarawan kung paano naganap o magaganap ang
1. araw-araw,
kilos na ipinahahayag ng pandiwa o ng isang kayariang
2. taon-taon,
hango sa pandiwa.
3. oras-oras at iba pa
Panandangn nang - Halimbawa: Kinamayan niya ako
halimbawa: Dinidilig arawaraw ng masipag na hardinero
nang mahigpit.
ang malawak na damuhan sa paaralan.
Panandang na/-ng - Halimbawa: Bakit siya umalis na
Tuwing umaga, angmagkakapatid na kinnaree ay
umiiyak?
masayang tinatanaw ang nagtatayugang mga puno.
Tumawa siyang parang sira ang isip.
Pumupunta taontaon sina Prinsipe Suton at Prinsipe
Manorah sa kaharian ng Bundok Grairat. Pang-abay na Pang-agam
Lumuluwas buwan-buwan sa kabayanan ang Nagbabadya ng di-katiyakan sa pagganap sa kilos ng
mangingisda upang mamilimng mga kagamitan. pandiwa.
Pang-abay na Panlunan marahil, siguro, tila, baka, at iba pa
Tumutukoy sa pook na pinangyayarihan o Halimabawa:
pangyayarihan ng kilos ng pandiwa kay o kina sa
Marami na marahil ang nakabalita tungkol sa desisyon
kay o kina - Kapag kasunod ay pantanging ngalan ng ng Sandiganbayan.
tao.
Pang-abay na Kundisyunal
Sa - Kapag kasunod ay pangngalang pambalana o
panghalip. Nagsasad ng kundsyon para maganap ang kilos na
isinasaad ng pandiwa.
kay + pangngaalang pantanging ngalan ng tao
kung, kapag, o pag at pagka-
Tumawag siya kay Fely upang ipagbigay-alam ang
nangyari. Halimbawa: Luluwag ang ekonomya ng bayan kapag
nakapagtatag ng maraming industriya dito sa atin.

Pang-abay na Panang-ayon
kina + pangngaalang pantanging ngalan ng tao.
Nagsasaad ng pagsang-ayon.
Nagpaluto ako kina Aling Ingga ng masarap na keyk para
sa iyong kaarawan. oo, opo, tunay, talaga, at iba pa

Halimbawa: Oo, asahan mo ang aking pagtulong.

sa + pangngalang pambalana Pang-abay na Pananggi

Maraming masasarap na ulam ang itininda sa kantina Nagsasaad. pagtanggi

hindi/di at ayaw

sa + pangngaalang pantangi na di ngalan ng tao Halimbawa: Hindi pa lubusang nagagamot ang sakit an

Maraming nagsasaliksik sa U.P., sa Ateneo at sa PNC Kanser

tungkol sa wika.
Pang-abay na Panggaano o Pampanukan

Nagsasaad ng timbang o sukat.

sa + panghalip na panao
Halimbawa: Tumaba ako nang limang libra. At Tumagal
Ninawagan sa amin ang mga nasalanta ng bagyo. nang apat na oras ang opersyon niya.

Pang-abay na Kusatibo
sa + panghalip pamatlig
Nagsasaad ng dahilan sa pagganap ng kilosng pandiwa. 6. pareho
dahil sa,sanhi ng/sa, bunga ng/sa
halimbawa:
Halimbawa: Nagkasakit si Vianing dahil sa pagpapabaya
 Kasingganda ko si Marian Rivera.
sa katawan.
 Magsingputi kayo ni Neil.
Pang-abay na Benepaktibo  Magkasingtangkad kayo ni James.
 Parehong malinis sa katawan sina Bimby at
Nagsasaad ng benepisyo para sa isang tao dahil sa
Joshua.
pagganap sa kilos ng pandiwa o ng layunin ng kilos ng
pandiwa.. B. DI- MAGKATULAD - - katangian ng pinaghahambing
ay HINDI MAGKAPATAS
para sa
1. kaysa
Halimbawa: Mag-aroskaldo ka para
2. di-tulad
sa maysakit. 3. di-gaya
4. di-gaano
Pang-abay na Pangkaukulan 5. di-hamak
Nagsasaad ng pag-uukol. 6. mas

tungkol, hinggil o ukol Halimbawa:

Halimbawa: Nagpalno kami tungkol sa gagawin nating  Mataas ang puno ng lansones kaysa puno ng
pagdiriwang. santol.
 Mabababa na ang kanyang marka ngayon, di-
Kaantasan ng Pang-uri tulad noon
 Mahirap ang pagsusulit sa Agham, di-gaya ng sa
PANG-URI - Naglalarawan o nagbibigay-turing ng Filipino.
pangngalan o panghalip  Di-hamak na mas mayaman ka kumpara sa
akin.
- lantay  Di-gaanong mabigat ang isang kilo ng baboy
- pahambing kapag inihambing sa isang kaban ng bigas.

PASUKDOL - nagpapakita ng kasukdulan na

- pasukdol paghahambing

1. Pang-uulit ng salita
2. Panlapi
3. Panggamit ng salita

pag-uulit ng salita
LANTAY - pang-uring naglalarawan ng
a. Maputing- maputi na ang buhok ni Lola.
ISANG pangngalan o panghalip
b. Pulang-pula ang mga hinog na kamatis.
Halimbawa:
panlapi
1. Matangkad ako.
2. Matulungin si Helpie. a. Napakaginaw sa Amerika.
3. Mabait si Nica. b. Pagkataba-taba ng kapatid niyang bunso.
4. Mahinhin si Rebecca.
c. Kaysipag-sipag ni Rosa
PAHAMBING - DALAWA ang pangngalan o panghalip na
pinaghahambing d. Ako ang pinakamaganda sa balat ng lupa.

a) Magkatulad paggamit ng salita

b) Di- magkatulad
a. Lubhang masakit para sa kanya ang nangyari.
a,, MAGKATULAD PAHAMBING - katangian ng
b. Masyadong mahirap ang mga tanong sa nakaraang
pinaghahambing ay PAREHO o MAGKAPATAS
markahang pagsusulit.
1. kasing
paggamit ng salita
2. magsingmag
3. kasinggaya c. Totoong marami ang nagiging,biktima ngayon ng
4. tulad panggagahasa.
5. kapwa