Rewolucje w Rosji

Oś czasu
 Notatka z lekcji

1. Przyczyny, przebieg i skutki rewolucji lutowej w Rosji;

2. Konflikt wewnętrzny w okresie dwuwładzy (działalność Lenina, ogłoszenie tzw. tez
kwietniowych);
3. Rewolucja październikowa i jej skutki;
4. Wojna domowa i interwencje sił ententy;
5. Następstwa polityczne i międzynarodowe rewolucji bolszewickiej i wojny domowej;
6. Znaczenie terminów: mienszewicy, bolszewicy, Biała Gwardia, Armia Czerwona, Czeka;
7. Postacie historyczne: Aleksander Kiereński, Włodzimierz Lenin, Feliks Dzierżyński.
Rewolucja lutowa 1917 r.

Aleksandra Fiodorowna
Giergij Rasputin Mikołaj II
Żona Mikołaja II
 Caryca Aleksandra i córki:
Olga, Tatiana, Maria i Anastazja

Caryca Aleksandra
i syn Aleksiej

Mikołaj II i Alicja Heska

przed ślubem
Wojna domowa trwała w latach 1917–22, walka bolszewików z innymi
ugrupowaniami politycznymi, z narodami byłego Imperium Rosyjskiego oraz tzw.
obcą interwencją. W 1919 bolszewicy odparli białogwardyjskie oddziały admirała
A.W. Kołczaka i generała A. Denikina od Moskwy, a generała N. Judenicza od
Piotrogrodu, natomiast w 1920 pokonali armię generała P. Wrangla na Krymie

Aleksandr Wasiljewicz Piotr Nikołajewicz

Anton Denikin Kołczak Wrangel
 Zapamiętaj

Problemy wewnętrzne Rosji na początku XX w.

1.Samowładne rządy cara budziły niezadowolenie.

2.Rosja była krajem zacofanym, o słabo rozwiniętym przemyśle.
3.Państwo było źle zarządzane przez nieudolną administrację.
4.Liczne mniejszości narodowe buntowały się przeciwko rosyjskiemu panowaniu.

Udział Rosji w I wojnie światowej

1.Car Mikołaj II stanął w obronie Serbii. Liczył na podporządkowanie sobie

Bałkanów i opanowanie tureckich cieśnin czarnomorskich.
2.W 1915 r. Niemcy wdarli się w głąb Rosji.
3.W 1916 r. Rosjanie przeprowadzili ofensywę Brusiłowa, zakończoną
niepowodzeniem
Rewolucja lutowa (marzec 1917)
Przyczyny:
1.Do 1916 r. Rosja straciła ok. 5 milionów żołnierzy.
2.W kraju panowała drożyzna, a w miastach brakowało żywności.

Przebieg:
Strajki w Piotrogrodzie doprowadziły do rewolucji i abdykacji cara. Rosja stała się
republiką.

Skutki:
1.Przedstawiciele bogatego ziemiaństwa i burżuazji utworzyli Rząd Tymczasowy.
2.Poparcie mas zyskały rady delegatów robotniczych i żołnierskich.
3.W Rosji zapanowała dwuwładza Rządu Tymczasowego i rad.
Rewolucja październikowa (listopad 1917- marzec 1918)
Została wywołana przez bolszewików, tj. marksistów kierowanych przez Lenina.

Przyczyny:
1.Powszechne rozczarowanie polityką Rządu Tymczasowego.
2.Wzrost popularności bolszewików, którzy odmówili współpracy z Rządem
Tymczasowym, żądali zakończenia wojny i rozdania ziemi chłopom.

Przebieg:
Wierni bolszewikom żołnierze i uzbrojeni robotnicy opanowali Piotrogród, po czym
aresztowali członków Rządu Tymczasowego. Do marca 1918 r. bolszewicy zajęli
większość Rosji.

Skutki:
1.Rosja przekształciła się w Rosję Radziecką, rządzoną przez bolszewików.
2.Wielka własność ziemska została podzielona między chłopów.
3.W marcu 1918 r. Rosja Radziecka podpisała pokój brzeski z państwami
centralnymi.
4.W Rosji wybuchła wojna domowa (1917-1922).
 Pytania

− wyjaśnij znaczenie terminów: rewolucja lutowa, rewolucja październikowa,

dwuwładza, bolszewicy, tezy kwietniowe, Armia Czerwona;
− podaj daty: wybuchu rewolucji lutowej (III 1917), wybuchu rewolucji
październikowej (XI 1917), wojny domowej w Rosji (1919–1922), powstania
ZSRS (XII 1922);
− opisz postacie: Mikołaja II, Włodzimierza Lenina, Lwa Trockiego, Feliksa
Dzierżyńskiego;
− wskaż na mapie miejsce wybuchu rewolucji lutowej oraz rewolucji
październikowej;
− wymień przyczyny i skutki rewolucji lutowej i październikowej;
− przedstaw przebieg rewolucji październikowej;
− scharakteryzuj sytuację w Rosji po rewolucji październikowej.