NỘI DUNG ÔN TẬP KHẢO CỔ HỌC ĐẠI CƯƠNG_2021

Chương 1. Đại cương về Khảo cổ học

1. Khái niệm KCH. Mối quan hệ KCH với các ngành KH
Khái niệm khảo cổ học: KCH là một ngành khoa học lịch sử nghiên cứu và khôi
phục lại bộ mặt quá khứ của xã hội loài người dựa trên cơ sở sử liệu bằng vật
thật.
Mối quan hệ giữa các ngành khảo cổ với các ngành KH:
- KCH có liên quan chặt chẽ với dân tộc học. Dân tộc học là một ngành của
khoa học lịch sử chuyên nghiên cứu về những đặc điểm về dân tộc thể hiện ở
văn hóa, đời sống các dân tộc. Qua nghiên cứu của dân tộc học đã giúp cho các
nhà khảo cổ hiểu thêm vê fcoong dụng, chức năng của các hiện vật khảo cổ. Từ
đó có thể đoán được phương thức canh tác cũng như đời sống tinh thần của các
chủ nhân các nền văn hóa. Mặt khác, KCH sẽ giúp dân tộc học làm sáng tỏ
nguồn gốc và sự phát triển của những hiện tượng dân tộc học của các tộc người.
KCH cũng có mối quan hệ mật thiết với địa chất học. Trên thực tế, có rất nhiều
hiện vật và di tích khảo cổ được các nhà địa chất phát hiện ra đầu tiên khi họ đi
khảo sát địa chất và nghiên cứu địa tầng,các nhà khảo cổ cũng sử dụng rất nhiều
thành tựu nghiên cứu của địa chất học. Sự thay đổi địa tầng, những điều kiện
địa chất trong các tầng giúp các nhà khảo cổ xác định hoàn cảnh sinh sống của
con người, điều kiện tự nhiên, môi trường sống của người đó.
Nhân loại học:

2. Văn hóa Khảo cổ - Tầng văn hóa – Di tích khảo cổ

3. Hệ thống niên đại tương đối – Hệ thống niên đại tuyệt đối – Các phương
pháp xác định niên đại tương đối và niên đại tuyệt đối
Chương 2. KCH với vấn đề nguồn gốc loài người
1. Quá trình tiến hóa của loài người (bằng chứng KCH)
2. Động lực của quá trình chuyển biến từ vượn thành người
3. Vấn đề cái nôi của loài người
Chương 3. Các thời đại khảo cổ
1. Thời đại đá cũ trên thế giới: các giai đoạn, đặc điểm, chuyển biến
2. Thời đại đá giữa trên thế giới: đặc điểm
3. Thời đại đá mới trên thế giới: các giai đoạn, đặc điểm, chuyển biến
4. Thời đại kim khí trên thế giới và ở VN: các giai đoạn phát triển.
5. Các nền văn hóa cụ thể: Văn hóa núi Đọ, văn hóa Sơn Vi hậu kì thời đại đá
cũ, văn hóa Hòa Bình, văn hóa Bắc Sơn, thời đại đá mới Văn hóa Phùng
Nguyên, Văn hóa Đồng Đậu, Văn hóa Gò Mun, Văn hóa Đông Sơn, Văn
hóa Sa Huỳnh thời đại kim khí