TRƯỜNG ĐẠI HỌC PHENIKAA

KHOA KHOA HỌC CƠ BẢN

⸎⸎⸎⸎⸎

BÀI TẬP LỚN KẾT THÚC HỌC PHẦN CƠ SỞ VĂN HÓA

Đề bài: “Câu 1 : Những đặc điểm của cơ bản của văn hóa Việt Nam từ truyền thống
đến hiện đại

Câu 2 : Ý kiến về MỘT nội dung của Văn hóa Việt Nam hiện nay ”

Sinh viên : Nguyễn Văn Huân

Lớp : Cơ sở văn hóa-1-2-22 (N06)

Mã SV : 22012724

HÀ NỘI, THÁNG 4/2023

 MỤC LỤC
I, Văn hóa và đặc điểm của văn hóa Việt Nam.................................................2
II, Những đặc điểm cơ bản của văn hóa Việt Nam từ truyền thống đến hiện
đại..................................................................................................................... 2
1.Văn hóa Tiền sử + Văn hóa Văn Lang –Âu Lạc.........................................3
1.2.1.Văn hóa Đông Sơn............................................................................ 3
1.2.2.Văn hóa Sa Huỳnh............................................................................ 3
1.2.3 Văn hóa Đồng Nai.............................................................................4
2.Văn hóa thời Bắc Thuộc.............................................................................4
2.1.Bối cảnh lịch sử và văn hóa..................................................................4
2.2 Các vùng văn hóa :...............................................................................4
2.2.1 Văn hóa ở châu thổ Bắc Bộ...............................................................4
2.2.2 Văn hóa Chămpa.............................................................................. 5
2.2.3 Văn hóa Óc Eo.................................................................................. 5
3.Văn hóa Việt Nam thời kỳ tự chủ...............................................................5
3.1 Bối cảnh lịch sử văn hóa...................................................................... 5
3.2 Đặc trưng văn hóa............................................................................... 6
4.Văn hóa thời kỳ Pháp thuộc.......................................................................6
4.1 Bối cảnh lịch sử văn hóa...................................................................... 6
4.2 Đặc trưng văn hóa............................................................................... 7
5. Giai đoạn văn hóa hiện đại (từ 1945 đến nay )..........................................7
III, Ý kiến về MỘT nội dung của Văn hóa Việt Nam hiện nay.........................8
IV, KẾT LUẬN................................................................................................. 8
V, TÀI LIỆU THAM KHẢO............................................................................8

1
I, Văn hóa và đặc điểm của văn hóa Việt Nam

 Văn hóa là bao gồm tất cả những sản phẩm của con người, và như vậy, văn
hóa bao gồm cả hai khía cạnh: khía cạnh phi vật chất của xã hội như ngôn
ngữ, tư tưởng, giá trị và các khía cạnh vật chất như nhà cửa, quần áo, các
phương tiện, v.v. Cả hai khía cạnh cần thiết để làm ra sản phẩm và đó là một
phần của văn hóa.
 Văn hoá Việt Nam là văn hoá của riêng Việt Nam, trong đó bao gồm toàn bộ
các giá trị vật chất và tinh thần được tạo ra trong quá trình lao động, sinh
sống… theo bề dài lịch sử dân tộc của Việt Nam và mang những đặc điểm
đặc trưng như :
 Nền văn hóa hình thành từ nền tảng nông nghiệp trồng lúa nước ở
miền sông nước và biển đảo.
 Nền văn hóa đề cao giá trị văn hóa gia đình truyền thống.
 Nền văn hóa đậm tính cộng đồng, tự trị của văn hóa làng xã.
 Nền văn hóa thấm đậm, bao trùm tinh thần yêu nước, ý thức quốc gia,
dân tộc.
 Nền văn hóa đề cao nữ quyền.
 Nền văn hóa trọng nông, xa rừng, nhạt biển.
 Nền văn hóa đa dân tộc, thống nhất trong đa dạng.
 Nền văn hóa mở, thích ứng và tiếp biến hài hoà các nền văn minh
nhân loại.

II, Những đặc điểm cơ bản của văn hóa Việt Nam từ truyền thống đến hiện
đại.
Trong quá trình phát triển và đổi mới con người và văn hóa Việt Nam luôn
luôn gắn liền với cội nguồn truyền thống, luôn có mối quan hệ mật thiết với nhau
giữa quá khứ, hiện tại và tương lai. Văn hóa của một dân tộc và có ý nghĩa vô cùng
to lớn, vừa là nguồn sống vừa là nguồn sáng tạo của dân tộc tồn tại từ thế hệ này
sang thế hệ khác.
Trong lịch sử, Việt Nam đã trải qua nhiều lần chuyển biến lớn về văn hoá. Từ
một nền văn hoá bản địa gốc Đông Nam Á, người Việt đã tiếp thu văn hoá Hán để
phát triển, xây dựng nên nền văn hoá Đại Việt. Đến thời cận đại, văn hoá Đại Việt
có điều kiện tiếp xúc với nền văn hoá Pháp, tiếp tục có những tiếp biến để xây
dựng một nền văn hoá Việt Nam hiện đại. Trong chặng đường dài của lịch sử đó,
2
văn hoá Việt Nam luôn thể hiện một bản lĩnh kiên cường, với một sức sống mãnh
liệt và một sự thích ứng kì diệu để có thể vượt qua mọi giai đoạn khó khăn, mọi sự
đồng hoá để tạo dựng một nền văn hoá Việt Nam vừa truyền thống vừa hiện đại.

1.Văn hóa Tiền sử + Văn hóa Văn Lang –Âu Lạc

Thời Tiền sử
 Cách đây 50 vạn năm đến 3000 năm TCN. Bao gồm các nền văn hóa tiêu
biểu : Văn hóa Hòa Bình (12.000- 10.000 TCN ), Văn hóa Bắc Sơn (10.000-
8000 TCN)
 Thành tựu:
 Bước đầu hình thành nghề nông ngiệp lúa nước
 Tổ chức xã hội : tiến từ bầy người thành bộ lạc (biết làm nhà , thuần
dưỡng gia súc...)
 Kỹ thuật mài đá và chế tác gốm phát triển từ thời kỳ văn hóa Văn
Lang – Âu Lạc (từ thiên nhiên kỷ 3TCN đến năm 179 TCN)
1.2.1.Văn hóa Đông Sơn
 Lịch sử-xã hội : xây dựng hình thái nhà nước đầu tiên -nhà nước Văn Lang.
 Nông nghiệp : nghề nông nghiệp lúa nước phát triển, kéo theo sự phát triển
về nông cụ và chế biến nông sản.
 Chế tác công cụ : kỹ thuật đúc đồng thau.
 Nghi lễ và tín ngưỡng : thờ mặt trời, thờ Thần nông, tín ngưỡng phồn thực
=> VH Đông Sơn là đỉnh cao của văn hóa VN , là nền văn hóa
tiêu biểu xác lập bản sắc văn hóa dân tộc
1.2.2.Văn hóa Sa Huỳnh
 Không gian: nằm ở miền Trung ( từ Đèo Ngang đến Bình Thuận )
 Đặc trưng văn hóa :
 Hình thức mai táng bằng mộ chum
 Kỹ thuật chế tạo đồ sắt đạt đến trình độ cao
 Cư dân Sa Huỳnh có óc thẩm mỹ phong phú ( đồ trang sức đa dạng ,
có nét thẩm mỹ cao )
 Giai đoạn cuối : nghề buôn bán bằng đường biển phát triển
1.2.3 Văn hóa Đồng Nai
 Thời gian : từ thế kỷ II đến thế kỷ I TCN

3
  Không gian: năm ở miền châu thổ sông Cửu Long , tập trung ở vùng Đông
Nam Bộ
 Đặc trưng văn hóa :
 Kỹ thuật chế tác đồ đá khá phổ biến , với chế phẩm đặv thù là đàn đá
 Ngành nghề phổ biến : trồng lúa cạn , làm nương rẫy , săn bắn....
2.Văn hóa thời Bắc Thuộc
2.1.Bối cảnh lịch sử và văn hóa
 Bối cảnh lịch sử :
 Năm 179TCN :Triệu Đà đánh bại An Dương Vương , chiếm nhà nước
Âu Lạc
 Năm 111TCN:Nhà Hán chiếm nước Nam Việt, đặt ách đô hộ suốt 10
thế kỷ
 Bối cảnh văn hóa :
 Tiếp xúc cưỡng bức và giao thoa với văn hóa Hán
 Tiếp xúc giao lưu tự nhiên với văn hóa Ấn
2.2 Các vùng văn hóa :
2.2.1 Văn hóa ở châu thổ Bắc Bộ
 Chính sách Hán hóa và giao lưu văn hóa cưỡng bức (áp đặt thể chế chính trị,
phong tục tập quán , truyền bá các học thuyết Nho , Lão...)
 Đối kháng văn hóa Hán để bảo tồn bản sắv văn hóa dân tộc (bảo tồn Tiếng
Việt , ý thức trọng nữ , tín ngưỡng thờ tổ tiên ...)
 Tiếp biến văn hóa Hán để làm giàu cho văn hóa cổ truyền (Ngôn ngữ , tôn
giáo , kỹ thuật làm giấy , làm gốm...)
2.2.2 Văn hóa Chămpa
 Vương quốc Chămpa :tồn tại từ thế kỷ 6 đến 1697
 Kế thừa di sản văn hóa Sa Huỳnh và chịu ảnh hưởng sâu đậm của văn hóa
Ấn Độ
 Tổ chức nhà nước: vua được xem là hậu thân của thần mặt đất , được
đồng nhất với thần Siva
 Tín ngưỡng : thờ cúng tổ tiên , thờ quốc mẫu Po IưNagar , tục thờ
linga
 Tôn giáo chính thống : đạo Bàlamoon
 Tiếp nhận ảnh hưởng của văn hóa Ấn Độ về chữ viết , lịch, kiến
trúc,điêu khắc , âm nhạc, vũ điệu
4
2.2.3 Văn hóa Óc Eo
 Vương quốc Phù Nam : tồn tại khoảng đầu thế kỷ I đến năm 627
 Đặc điểm văn hóa :
 Nghề buôn bán phát triển (thượng cảng Óc Eo) , biết sử dụng tiền
vàng , đồng ,thiếc để trao đổi
 Tín ngưỡng da thần : ảnh hưởng cả Bàlamôn giáo lẫn Phật giáo
 Kiến trúc nhà cửa , đô thị phong phú , quy hoạch hợp lý
=> Nghề thủ công phát triển , đa dạng và tinh xảo :chế tác trang sức
bằng vàng, gia công kim loại màu (thiếc)..
3.Văn hóa Việt Nam thời kỳ tự chủ
3.1 Bối cảnh lịch sử văn hóa
 Bối cảnh lịch sử
 Biến đổi tự nhiên trong nội bộ quốc gia :
 Các vương triều thay thế nhau xây dựng một quốc gia tự chố
 Đất nước mở rộng về phía nhó
 Biến đổi ngoại cảnh :Liên tục chống ngoại xâm
 Bối cảnh văn hóa : Văn hóa dân tộc khôi phục và thăng hoa nhanh chóng với
ba lần phục hưng
 Lần 1 : thời Lý Trần
 Lần 2 : thời Hậu Lê
 Lần 3 : thời các nhà Nguyễn
3.2 Đặc trưng văn hóa
 Hệ tư tưởng
 Dung hòa Tam giáo
 Thời Lý:Phật giáo cực thịnh
 Thời Lê:Nho giáo cực thịnh
 Thời Nguyễn:Nho giao dần mất vai trò độc tôn , Kitô giáo bắt đầu du
nhập vào Việt Nam
 Ý thức dân tộc được khẳng định , những giá trị văn hóa bản địa được đề cao
 Văn hóa tinh thần
 Thời Lý:Nền văn hóa bác học hình thành ( luật pháp , sử học , y dược học ,
thiên văn , lịch pháp , bình pháp ...)

5
  Thời Lê :Chế độ đào tạo nho sĩ được xây dựng quy củ .Năm 1483 Luật
Hồng Đức ra đời .Các ngành nghệ thuật phát triển mạnh ( đặv biệt là nhạc
cung đình và chèo , tuồng)
 Thời Nguyễn :Chữ quốc ngữ xuất hiện .văn hóa phát triển chuyên sâu trên
từng lĩnh vực .Văn học chưc Nôm phát triển rực rỡ
 Văn hóa vật chất
 Thời Lý:kiến trúc phát triển mạnh với nhiều công trình quy mô lớn (chùa,
tháp), làng nghề thủ công phát triển
 Thời Lê:Quan tâm đến đê điều và các công trình thủy lợi .
 Thời Nguyễn :xây dựng những công trình kiến trúc đồ sộ (kinh thành , lăng
tẩm..).Nghệ thuật tạc tượng đặt đến trình độ điêu luyện.
4.Văn hóa thời kỳ Pháp thuộc
4.1 Bối cảnh lịch sử văn hóa
 Bối cảnh lịch sử :
 1858:Pháp xâm lược Việt Nam
 1884:Việt Nam trở thành thuộc địa của Pháp
 8.1945: Cách mạng tháng Tám thành công
 Bối cảnh văn hóa
 Tiếp xúc cươngc bức và giao thoa văn hóa Việt Pháp
 Giao lưu văn hóa tự nguyện với thế giới Đông Tây
4.2 Đặc trưng văn hóa
Văn hóa phương Tây tác động toàn diện lên mọi lĩnh vực đời sống :
 Hệ tư tưởng :trào lưu tư tưởng dân chủ tư sản và tư tưởng Mác-Lênin.Các tư
tưởng tự do , dân chủ, bình đẳng được tiếp thu và phôt biến rộng rãi
 Văn hóa vật chất :Đô thị phát triển , kéo theo sự phát triển của kiến trúc đô
thị , giao thông vận tải,khoa học kỹ thuật...
 Văn hóa xã hội tinh thần :Chuyển biến mạnh mẽ theo hướng Âu hóa trên
nhiều lĩnh vực (giáo dục , chữ viết , văn hóa, nghệ thuật...)
5. Giai đoạn văn hóa hiện đại (từ 1945 đến nay )
Kể từ khi thực dân Pháp đặt được nền cai trị trên cõi Đông Dương Việt Nam , đầu
thế kỉ 20, văn hóa phương Tây tự do tràn ngập vào nước ta :
Khoa học tự nhiên kĩ thuật hầu như hoàn toàn mới đã được tiếp thu nhanh .
 Cơ sở hạ tầng kĩ thuật như đường quốc lộ , nhà máy điện , khai mỏ,nhà bưu
điện , nhà máy điện ...bắt đầu xây dựng
6
  Tiếng Pháp đưa vào dạy ở nhà trường
 Hệ thống chữ quốc ngữ được sáng tạo , giúp cho phong trào học tập ,truyền
bá văn hóa mới nhanh chóng
 Hệ tư tưởng dân chủ tự do tư sản truyền bá vào nước ta
 Lối sống phương Tây ảnh hưởng chủ yếu ở thành thị
 Các giá trị văn hóa truyền thống được kế thừa và nâng cao
 Văn học , nghệ thuật phương Tây gây ảnh hưởng sâu sắc trong đời sống văn
nghệ nước ta
 Đặc biệt tư tưởng cách mạng vô sản Mác-Lênin đã được tiếp thu sáng tạo
vào Việt Nam qua những trí thức trẻ giàu lòng yêu nước như Nguyễn Ái
Quốc
 Văn hóa nghệ thuật chuyên nghiệp phát triển mạnh mẽ
 Văn học , nghệ thuật phương Tây gây ảnh hưởng sâu sắc trong đời sống văn
nghệ nước ta
 Giao lưu văn hóa ngày càng mở rộng

III, Ý kiến về MỘT nội dung của Văn hóa Việt Nam hiện nay
Nội dung về cách giới trẻ phát triển và bảo tồn văn hóa Việt Nam hiện nay:
Văn hóa Việt Nam hiện nay rất đa dạng và phong phú trên tất cả các khía cạnh tuy
nhiên văn hóa Việt Nam hiện nay đang bị ảnh hưởng bởi các yếu tố ngoại lai và
đang mất đi những giá trị truyền thống của dân tộc. Những yếu tố đó có thể là sự
phương Tây hóa, sự phát triển của công nghệ thông tin và truyền thông, sự thay đổi
về lối sống và gía trị của xã hội. Vì vậy vai trò của giởi trẻ là vô cùng quan trọng
trong việc bảo tồn và phát triển giá trị dân tộc, chúng ta là người tiếp nhận và phát
triển giá trị văn hóa từ thế hệ cha ông. Để làm được điều đó tuổi trẻ cần được đào
tạo kiến thức về lịch sử, văn hóa dân tộc và các giá trị cốt lõi. Ngoài ra họ cần được
khuyến khích tham gia các hoạt động văn hóa, nghệ thuật để có thể hiểu rõ hơn về
giá trị văn hóa của dân tộc.

IV, KẾT LUẬN

Nhìn chung , dân ta vừa chấp nhận Âu hóa ,vừa chống Âu hóa trong chừng mực
nhất định , bảo đảm vừa tiến kịp trình độ thế giới ,vừa giữ gìn bản sắc dân tộc
Những giá trị văn hóa mới đang định hình cần có thời gian thử thách và lựa chọn.
Hội nhập quốc tế là xu thế tất yếu trong giai đoạn hiện nay đối với mỗi quốc gia,
mỗi dân tộc. Việt Nam thực hiện đường lối đổi mới đất nước, chúng ta chủ động
7
hội nhập quốc tế trên tất cả các lĩnh vực kinh tế, ngoại giao, văn hóa... Trên lĩnh
vực văn hóa, hội nhập để kế thừa những giá trị văn hóa của nhân loại, làm phong
phú thêm đời sống tinh thần của nhân dân để văn hóa Việt Nam tiên tiến phù hợp
với xu thế phát triển. Song xây dựng nền văn hóa Việt Nam cũng đòi hỏi phải đậm
đà bản sắc dân tộc. Trong bối cảnh ngày nay, văn hóa Việt Nam tất yếu sẽ có sự
giao lưu, hội nhập với văn hóa quốc tế. Quá trình giao lưu, hội nhập ấy đã đem lại
nhiều giá trị mới nhằm “xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc
dân tộc”.

V, TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. https://vanhoavaphattrien.vn/nhung-dac-trung-cua-nen-van-hoa-viet-nam-
a7008.html
2. https://vi.wikipedia.org/wiki/Văn_hóa
3.
https://www.tapchicongsan.org.vn/web/guest/van_hoa_xa_hoi/-/2018/82692
3/phat-trien-van-hoa-o-viet-nam-hien-nay.aspx
4. https://nhandan.vn/van-hoa-dan-toc-trong-truyen-thong-va-hien-dai-
post550140.html