QUY TRÌNH GIA CÔNG PHÓNG ĐIỆN EDM

 Giới thiệu
- Vào thế kỷ 19, nhà nghiên cứu người Anh Toseph Priestley đã phát
hiên thấy có sự ăn mòn vật liệu gây ra bởi sự phóng điện. Tuy nhiên thì
phương pháp gia công xung điện hay gia công tia lửa điện ( Electri
discharge Machining – EDM ) được ứng dụng thực tế cho gia công lần
đầu tiên tại Liên Xô vào năm 1943 sau những nghiên cứu của 2 vợ
chồng người nga tại Đại Học Moscow là Giáo sư – Tiến sĩ Boris
Lazarenko và Tiến sĩ Natalya Lazarenko.
- Đến nay thì phương pháp gia công tia lửa điện (EDM) đã phổ biến trên
khắp thế giới.Phương pháp gia công này được thực hiện bởi quá trình
phóng loạt tia lửa điện cực mạnh và nhanh giữa 2 điện cực gần nhau,
được ngăn cách bằng chất lỏng điện môi,để loại bỏ đi những phần vật
liệu thừa nhằm hình thành nên hình dạng của chi tiết.
- Một hệ thống gia công xung điện (EDM) bao gồm có hai bộ phận chính
là máy công cụ và nguồn cung cấp điện. Máy công cụ gắn điện cực
định hình đóng vai trò là dao và điện cực tiến tới bề mặt chi tiết gia
công sinh ra một lỗ chép hình hình dạng của dụng cụ.
- Kể từ khi được ứng dụng vào thực tế trong ngành cơ khí, phương pháp
gia công EDM đã giải quyết được nhiều vấn đề liên quan đến các ứng
dụng gia công có mô hình phức tạp. Trong suốt quá trình phát triển của
phương pháp này thì các máy gia công EDM cũng được phát triển,
nâng cấp và hoàn chỉnh rất nhiều.
- Gia công phóng điện (EDM) là một hình thức gia công chính xác phi
truyền thống sử dụng năng lượng nhiệt thay vì lực cơ học để loại bỏ vật
liệu khỏi phôi.
- Gia công EDM là phương pháp gia công được sử dụng trên các máy
xung điện, máy cắt dây. Phương pháp gia công xung điện thường được
ứng dụng trong chế tạo khuôn mẫu, khi mà những chi tiết phức tạp khó
có thể gia công với các máy gia công CNC khác.
Đôi khi nó được gọi là Gia công tia lửa vì nó sử dụng các tia lửa điện có nhiệt
độ gần 8000º C đến 12000º C.
Các kỹ sư thường chuyển sang EDM khi các quy trình gia công như phay
CNC và tiện CNC không thể tạo ra đường cắt mong muốn, chẳng hạn như
các góc bên trong sắc nét hoặc một hốc đặc biệt sâu.
- Gia công phóng điện có thể chia thành 3 loại phổ biến :
+ EDM dập khuôn ( còn được gọi là Ram)
+ EDM dây
+ EDM khoan lỗ
 Nguyên lý hoạt động máy gia công xung điện
 - NẾU CÓ THỂ BỎ VIDEO VÔ CHỖ NÀY
- Điện cực đóng vai trò quan trọng trên các máy xung điện. Vật liệu làm
điện cực phải đảm bảo được các yếu tố có tính dẫn điện tốt, nhiệt lượng
riêng lớn, có nhiệt độ nóng chảy cao, có tính dẫn nhiệt tốt.
Phạm vi ứng dụng của phương pháp gia công xung điện
Phương pháp gia công tia lửa điện EDM có thể được sử dụng trong các
trường hợp sau:

 Gia công khuôn mẫu và các chi tiết cần độ chính xác cao bằng vật liệu
hợp kim cứng.
 Biến cứng bề mặt chi tiết làm tăng khả năng mài mòn.
 Chế tạo các khuôn dập đã tôi và khuôn bằng hợp kim cứng, cũng có thể
dùng để phục hồi khuôn.
 Gia công các lưới sàng, rây với điện cực rất mảnh để gia công đồng
thời các lỗ.
 Mài phẳng, mài tròn, mài sắc hoặc làm rộng lỗ.
 Gia công lỗ nhỏ có đường kính < Ø 0,15mm của các vòi phun cao áp.
 Gia công lỗ sâu từ 60mm cho sai số 5µm.
 Gia công lỗ Ø 0,05mm – 1mm với chiều sâu lớn, các lỗ sâu với tỷ lệ
chiều dài trên đường kính lên đến 67.
  Phá bỏ các dụng cụ bị gãy, kẹp trong chi tiết (vd bulong, mũi taro,..)
Ưu nhược điểm phương pháp gia công EDM
Ưu điểm:

 Gia công được các vật liệu có độ cứng tùy ý, ngay cả những hợp kim
có độ cứng cao như Tungsten – Carbide, Stellite, Hastelloy, Nitralloy,
Inconel…
 Dung sai có thể đạt dưới 1µm.
 Có thể gia công nhiều biên dạng phức tạp và không gây biến dạng
thành mỏng.
 Do không có lực cơ học nên có thể gia công các loại vật liệu mềm, dễ
vỡ mà không sợ bị biến dạng.
 Có thể gia công các lỗ có đường kính rất nhỏ với chiều sâu lớn.
 Do có dầu trong vùng gia công nên bề mặt gia công được tôi trong dầu.
Nhược điểm:

 Phôi và điện cực đều phải là vật liệu dẫn điện.

 Tốc độ gia công tương đối thấp, thường phải gia công thô trước khi gia
công xung EDM.
 Quá trình ăn mòn điện khiến bề mặt không được bóng như gia
công phay – tiện, có thể còn bị cháy xém, nên sau khi gia công xung
điện thường phải đánh bóng lại.
Các loại máy gia công tia lửa điện
Có một số cách phân loại máy gia công tia lửa điện, tuy nhiên thì người ta
thường chia các máy gia công xung theo mục đích sử dụng, bao gồm các loại
máy như sau:

 Máy xung điện định hình EDM (Die Sinking EDM hay Ram-EDM)
 Máy cắt dây EDM (Wire-cut EDM hoặc Wire EDM)
 Máy bắn lỗ – Máy xung lỗ – Máy khoan EDM (EDM drilling)
 Máy gia công vi EDM (Micro EDM)
 Máy phá taro bằng điện (Broken Tap Remover)