landscape magazine for Vietnamese gardeners

Hoa cúc
mùa thu
Thời tiết
ảnh hưởng
như thế nào?
Tìm hiểu iều gì
nằm bên dưới lớp ất? PHÂN BIỆT
bọ rùa có ích
và bọ rùa châu Á có hại
 Kính chào Quý độc giả thân mến!
Xuân, hạ, thu, đông mỗi mùa đều mang đến
những loài hoa đẹp nhưng những loài hoa
mùa thu lại đẹp đến một vẻ đẹp lãng mạn,
nhẹ nhàng xao xuyến lòng người. Người ta
thường nhắc đến mùa thu như mùa của yêu
thương, mùa trao gửi tình yêu cũng chính là
mùa của những loài hoa vô cùng xinh đẹp.
Và cũng là lúc những loài hoa cúc đua nhau
khoe sắc, từ hoa cúc họa mi, hoa cúc vàng ...
Tạo ra một khu vườn đô thị thành công rất
giống với việc xây dựng một ngôi nhà thoải

Huy
mái vào trước thời đại của những tiện nghi
hiện đại như máy sưởi và điều hòa không
khí. Các loại cây bản địa đã được lựa chọn
thích hợp với các điều kiện sẵn có thường sẽ
Nguyễn Quang Huy là sự lựa chọn phù hợp nhất, ngay cả trong
môi trường đô thị. Các yếu tố về thời tiết,
khí hậu, đất chính là nội dung chúng tôi gửi
đến Quý vị. Giờ thì mọi người cũng có thể
biết dưới lớp đất còn kể câu chuyện về cả
một thành phố.
Những con bọ rùa có lợi cho khu vườn của
bạn vì chúng ăn các loài gây hại thực vật.
Tuy nhiên, bọ rùa châu Á nhiều màu trông
rất giống bọ rùa, nhưng bản thân chúng đã
trở thành một loài gây hại vào mùa thu với
số lượng lớn cá thể phát triển. Cách phân
biệt hai loại sinh vật này cúng sẽ được gợi
mở trong số tạp chí này.
Trân trọng!
CHỊU TRÁCH NHIỆM NỘI DUNG

HỘI ĐỒNG BIÊN TẬP

Bùi Tuấn Anh

Nguyễn Thị Yến
Nguyễn Kim Thi
Hà Thị Hạnh Vân
Nguyễn Bảo Đại
Trần Hạnh
Phạm Hoàng Tú
Ngô Thùy Dung
Bùi Mai Thùy Dương

TỔNG BIÊN TẬP

Nguyễn Tất Hồng Dương

PHÓ TỔNG BIÊN TẬP

Nguyễn Quang Huy

BIÊN TẬP & THIẾT KẾ

Phòng Phát triển cộng đồng

www.lifebalane.vn
www.facebook.com/lifebalance.vn
06 Place to grow

Thời tiết
ảnh hưởng
như thế nào?

16
Soil Health
Tìm hiểu điều gì
nằm bên dưới lớp đất?

Plant Profile
Hoa cúc mùa thu
- Lễ hội của sắc màu

22
 Biết đâu là sinh vật tốt
để lựa chọn:
Bọ rùa

30 Ask Dr. Bug

Equipment Focus
Các loại
chậu cảnh
36
 PLACE TO GROW

i tiết ảnh hưởng

hờ
T như thế nào
?

06 LANDSCAPE
 Trước khi con người phát minh ra hệ thống
sưởi và điều hòa không khí, mọi người rất
quan tâm đến điều kiện khí hậu tại địa
phương của họ. Nếu muốn giữ cho ngôi nhà
của mình luôn được mát mẻ, con người sẽ
xây nhà giữa những tán cây hoặc thiết kế
những tòa nhà có mái hiên nhô ra để che
nắng cho các ô cửa sổ và giúp bảo vệ họ
khỏi những tia nắng mặt trời.
Tạo ra một khu vườn đô thị thành công rất
giống với việc xây dựng một ngôi nhà thoải
mái vào trước thời đại của những tiện nghi
hiện đại như máy sưởi và điều hòa không khí.
Bạn phải xem xét điều kiện khí hậu địa
phương của mình trước khi đặt nền móng
phát triển khu vườn của mình. Các loại cây
bản địa đã được lựa chọn thích hợp với các
điều kiện sẵn có thường sẽ là sự lựa chọn phù
hợp nhất, ngay cả trong môi trường đô thị.
Nếu chúng có khả năng thích nghi tốt với khu
vực, chúng có thể cần được chăm sóc và
nuôi dưỡng ít hơn so với các loài không phải
bản địa vì chúng đã quen với các điều kiện
tự nhiên của địa phương như đất, lượng
mưa, độ ẩm và nhiệt độ khu vực.

LANDSCAPE 07
 PLACE TO GROW

Tất nhiên, cũng có

những trường hợp đặc

Thành phố lộng gió:

biệt bạn cần lưu ý về
hướng gió và dòng
chảy. Ví dụ: nếu bạn ở
Ứng phó với khu dân cưị gần một
vùng nước lớn hoặc
mô hình gió theo mùa dọc theo đường bờ
biển, thì kiểu gió ở đây
Gió hay chuyển động không khí được sinh ra bởi sự có thể sẽ khác hơn
nóng lên không đều của bề mặt Trái đất. Tất nhiên, nhiều so với kiểu gió ở
hướng gió thay đổi khá nhiều. Các mô hình gió trong đất liền.
thay đổi theo mùa do các góc chiếu và sự thay đổi Trong nội thành của
của mặt trời. Hiểu được luồng gió và ảnh hưởng chúng ta, các tòa nhà
của nó đến khu vườn và cảnh quan của bạn có cao tầng cao hơn các
thể sẽ là một điều hữu ích. Có khi nào bạn muốn công trình kiến trúc
che chắn cho khu vườn để chống lại những cơn khác có thể dẫn không
gió mùa đông khắc nghiệt hoặc tận hưởng trong khí xuống dọc theo mặt
làn gió mát mùa hè? đón gió của tòa nhà;
Hướng của gió được xác định từ nơi nó bắt nguồn. hiện tượng này còn
Ví dụ, một cơn gió Nam sẽ thổi từ phía Nam về phía được gọi là đường hầm
Bắc, và cơn gió Bắc sẽ thổi ngược lại. Điều này gió, những cơn gió
cũng có thể thay đổi tùy thuộc vào nơi bạn sống. thêm vào này chắc
Phần này sẽ giúp bạn hiểu các kỹ thuật phân tích chắn có thể ảnh hưởng
mô hình gió và phát triển cảnh quan đô thị có xem tới mức độ thoải mái
xét tới yếu tố về gió. của chúng ta.

08 LANDSCAPE
Với sự hiểu biết về các mô hình gió đô thị, bạn sẽ thiết kế khu vườn đô thị của
mình như thế nào cho hiệu quả? Trong khi những tán cây ở chân các tòa nhà và
các công trình kiến trúc khác có thể giúp che chở khỏi những luồng gió thổi
mạnh xuống, việc bổ sung các đặc điểm cảnh quan có thể giúp tránh các
luồng gió thổi ngang. Dưới đây là một số mẹo mà bạn có thể xem xét để tiếp
cận hiệu quả luồng gió trong cảnh quan đô thị:
Ở những vùng đô thị có khí hậu mùa hè nóng nực: mục tiêu của bạn là
cản lại ánh nắng mùa hè đồng thời dẫn được những cơn gió Nam. Một cách
là đặt một hàng cây (sớm) rụng lá và cây bụi hình theo bán nguyệt từ Đông
Nam đến Tây Nam với một khoảng trống ở giữa (phía Nam). Cây cối có thể
giúp đưa những luồng gió Nam này vào khu vườn đô thị của bạn, đồng thời
tạo ra nhiều bóng râm giúp chống lại ánh nắng trực tiếp. Điều này có thể
giúp hạ nhiệt độ ở một khu vực cảnh quan đô thị ở cấp độ vi khí hậu.

Ở những vùng đô thị có mùa

đông lạnh: mục tiêu là ngăn chặn
những cơn gió mùa đông mạnh và
lạnh giá bằng một hàng cây và
cây bụi, trong khi đó vẫn phải đón
ánh nắng và tối đa hóa khả
năng tiếp xúc với năng lượng
mặt trời. Một hàng cây xanh với
mật độ dày được đặt một cách
thích hợp (thường là phía Bắc
và Tây Bắc) có thể đóng vai trò
như một tấm bình phong hiệu
quả chống lại những cơn gió
lạnh mùa đông.

LANDSCAPE 09
 PLACE TO GROW

Trong phần này, chúng tôi đề cập

đến một số khía cạnh khác nhau
của khí hậu đô thị ở mức độ vi mô
cũng như một số thách thức mà
những người làm vườn đô thị phải
đối mặt như nắng, gió và các mô
hình thời tiết đô thị. Mặc dù bạn
không kiểm soát được các điều
kiện khí hậu vĩ mô, bao gồm các
kiểu thời tiết khu vực, nhiệt độ và tỷ
lệ mưa hàng năm, nhưng những
người làm vườn tại đô thị vẫn có
thể tạo ra ảnh hưởng lên môi
trường xung quanh họ ở mức
độ vi mô. Hãy bắt đầu
bằng cách tìm hiểu
những khó khăn cụ thể
và điều kiện khí hậu
chung tại địa phương
nơi bạn sống. Hiểu
được khu vực của
mình cũng sẽ giúp
bạn lựa chọn các
loại cây trồng
thích hợp với điều
kiện khí hậu.

10 LANDSCAPE
 Mặc dù bạn không thể thay đổi thời tiết
của cả một khu vực hay điều kiện khí
hậu vĩ mô, nhưng bạn có thể tìm ra cách
phân tích hiệu quả các khu vườn và
cảnh quan đô thị của mình ở cấp độ khí
hậu vi mô và thực hiện các điều chỉnh
quan trọng để cải thiện khu vườn của
bạn. Hiểu được khí hậu đô thị vi mô có
thể giúp bạn tiết kiệm tiền và tạo ra “nơi
mát mẻ” của riêng bạn trong không gian
khu vườn đô thị của mình.

Phân tích vị trí của bạn

Một trong những điều đầu tiên bạn có thể làm khi
phân tích vị trí là xác định xem khu vườn của bạn sẽ
nhận được bao nhiêu ánh sáng mặt trời. Hãy quan
sát vị trí của bạn cẩn thận để biết mức độ thu nhận
ánh nắng của nó trong suốt cả ngày. Nếu địa điểm
có nắng, đó là nắng chiều gay gắt hay nắng sớm
mai dịu nhẹ? Nếu trời râm, bóng râm có đủ dày để
ngăn không cho bất cứ thứ gì ngoại trừ thực vật rừng
trong đó phát triển, hay bóng râm chỉ thưa thớt với
một lượng tia sáng mặt trời được đi qua và cho phép
đa dạng loại thực vật cùng sinh sống?

LANDSCAPE 11
 PLACE TO GROW

12 LANDSCAPE
 ó những vấn đề cơ bản về mối quan hệ giữa mặt trời
và bóng râm mà mọi người đều có thể hiểu. Một số
loài cây ưa bóng râm sẽ bị thiêu cháy nếu bạn trồng
chúng ở nơi có ánh nắng ngập tràn. Ngược lại, một loài cây
phát triển mạnh khi có ánh nắng đầy đủ sẽ trở nên yếu ớt nếu
bạn trồng nó ở nơi có nhiều bóng râm. Đối với người làm vườn,
hãy cân nhắc tất cả các yếu tố để đặt đúng loại cây vào
đúng vị trí, đặc biệt khi bạn đang làm việc với nhiều điều kiện
khí hậu vi mô khác nhau và chúng có thể ảnh hưởng đến sự
phát triển của cây trồng. Ví dụ, một nửa của khu vườn được
che chắn khỏi tác động của gió mùa đông có thể ấm hơn một
nửa khu vực còn lại. Thông thường, một khu vực bị gió thổi vào
sẽ lạnh hơn, trong khi nhiệt tỏa ra từ các tòa nhà và vỉa hè
trong thành phố có thể làm nóng một địa điểm khác. Đây sẽ
là may mắn của người làm vườn hay là kết quả của việc bạn
phân tích kỹ lưỡng các điều kiện vi khí hậu?

Mở rộng khu vực

Bạn có thể làm được nhiều việc hơn là chỉ tăng thời
gian hoa nở một khi bạn biết cách tận dụng các điều
kiện khí hậu vi mô khác nhau trong khu vườn của mình.
Bạn có thể trồng các loại cây cứng cáp ở những
đường biên như hàng rào. Ví dụ, một lối đi hoặc sân lát
đá hấp thụ nhiệt và có thể cho phép bạn trồng các
loại cây cứng cáp.
Hơn thế, nhiệt độ môi trường đang tăng lên và khả
năng bảo vệ khỏi những cơn gió mùa đông khắc
nghiệt có thể đem lại cho bạn sự linh hoạt khi chọn cây
trồng. Ví dụ, một số nơi ở miền Bắc đã trồng thành công
cây thiết mộc lan ở những nơi có khả năng bảo vệ
chống lại gió mùa đông khắc nghiệt và nhiệt độ nóng
hơn một chút để có thể duy trì những cây này trong môi
trường đô thị.

LANDSCAPE 13
 PLACE TO GROW
Kéo dài mùa hoa
Bạn có biết rằng một
hàng rào, một bức
tường đá, một khoảng
sân, một cái cây lớn
hoặc một tòa nhà liền
kề đều có thể tạo ra
một điều kiện khí hậu vi
mô độc đáo cho khu
vườn đô thị của bạn?
Bạn có thể tận dụng
những điều kiện khí hậu
vi mô này để có một
mùa hoa kéo dài hơn.
14 LANDSCAPE
Ví dụ: nếu bạn trồng
hoa thủy tiên vàng ở
phía Nam khu vườn,
chúng có thể nảy mầm
sớm hơn so với những
cây bạn trồng ở các
khu vực khác. Sau đó,
khi những bông hoa ở
phía Nam bắt đầu tàn,
những bông hoa được
che bóng một phần ở
góc khác của khu vườn
sẽ bắt đầu hé nở. Và
như vậy, bạn sẽ có mùa
hoa nở dài gấp đôi!
 Khắc phục
tác động của
Gió cũng ảnh hưởng đến khí hậu vi mô
trong khu vườn đô thị của bạn bằng
cách hạ nhiệt độ không khí và tăng lượng
hơi nước thoát qua tán lá.
GIÓ

Ví dụ, gió mùa đông có thể dễ dàng hủy hoại một số loài
thực vật, chẳng hạn như cây đỗ quyên và các loại cây
thường xanh lá rộng khác, bởi vì những cây này không ngủ
đông hoàn toàn. Kết quả là chúng mất một lượng nước
qua lá trong suốt mùa đông và không thể bù đắp đầy đủ
lượng nước đó từ mặt đất đã lạnh cóng. Gió mùa đông
quá mạnh có thể làm trầm trọng thêm vấn đề này; do đó,
bảo vệ những cây trồng không ngủ đông khỏi những cơn
gió lạnh tới từ các đướng ống gió đô thị hoặc đón nhận
ánh nắng từ phía Bắc có thể giúp cây cối sống sót.

LANDSCAPE 15
 SOIL HEALTH

au nhiều thế kỷ phát

triển, kiến thiết và di
chuyển của trái đất,
thật khó để tìm thấy đất ở trạng
thái tự nhiên trong thành phố. Thường
thì những thứ ở bên dưới bề mặt khu
vườn đô thị của bạn không chỉ là đất. Mảnh
vụn của các tòa nhà cũ, các bộ phận của
đường xá, đường dây điện, kho báu bị chôn vùi và
các nền văn minh cổ đại đều có thể được tìm
thấy bên dưới khu vườn của bạn! Theo đúng
nghĩa đen, bạn có thể đào sâu qua các
lớp đất của thành phố và thấy sự thay
đổi qua hàng thế kỉ và xem xét cuộc
sống của người tiền sử qua
những mảnh vụn mà họ để lại.

16 LANDSCAPE
Tìm hiểu điều gì
nằm bên dưới

lớp đất

Đất có thể kể câu chuyện của

cả một thành phố
Nhưng điều bạn thực sự muốn
biết là những gì nằm bên dưới
đất và liệu bạn có nên lo lắng về
nó hay không. Bạn cần biết hai
loại vật liệu thường nằm trong đất
ở thành phố: những vật thể rắn
và chất ô nhiễm hóa học. Chúng
có thể làm cho việc làm vườn trở
thành một công việc vất vả và
tiềm ẩn nhiều nguy hiểm, vì vậy
bạn cần phải suy nghĩ về chúng
trước khi gieo hạt giống đầu tiên
xuống đó. Chúng tôi hướng dẫn
bạn cách để chuẩn bị trong các
phần sau.

LANDSCAPE 17
 SOIL HEALTH

Đào sâu một chút

(cả nghĩa đen và nghĩa bóng)

Khi bạn đang quan sát xung quanh sân nhà, căn hộ hoặc khu
vườn cộng đồng của mình để tìm vị trí thích hợp để trồng cây,
hãy dành một chút thời gian để tìm hiểu lịch sử vị trí của bạn.
Thực hiện một số nghiên cứu trong thư viện địa phương hoặc
các văn phòng thành phố để tìm ra các mục đích sử dụng
trước đây của chúng. Bản đồ cũ và sách lịch sử có thể cung
cấp cho bạn manh mối về những gì đã từng có tại vị trí của
bạn và những mối nguy hiểm mà bạn có thể phải trông chừng.

18 LANDSCAPE
 Có lẽ vị trí của bạn từng là một bãi phế liệu cũ, nhà máy kim
loại hoặc cửa hàng bán đồ gia dụng, hoặc cũng có thể nó có
đường ray xe lửa đi qua. Đừng quên rằng đôi khi đường có thể
được định tuyến lại, nó sẽ để lại bê tông và nhựa đường bị
chôn vùi bên dưới mảnh đất của bạn. Bất kỳ manh mối nào về
những gì đã từng ở trên hoặc bên dưới vị trí của bạn có thể
cho bạn ý tưởng về một vị trí an toàn nhất nơi bạn có thể đặt
khu vườn hoặc bụi cây của mình.

Trước khi bắt đầu đào, bạn cần
đảm bảo rằng không có bất kỳ
nguồn điện, khí đốt hoặc đường
nước nào bị chôn dưới đất. Rất
có thể bạn sẽ không đào đủ sâu
để tìm đến các đường dây hạ
tầng kỹ thuật, nhưng nếu công
ty hạ tầng kỹ thuật phải đến và
sửa chữa, họ có quyền đào xới
mọi thứ bên trên đường dây của
họ, bao gồm cả khu vườn mà
bạn trân quý.
Các vật liệu cũ mà chúng ta nói
đến có thể không nằm quá xa
bề mặt đất, chúng có thể ảnh
hưởng đến khả năng thoát nước
của đất và khả năng rễ cây
thâm nhập vào đất để bám trụ.
Vì vậy, hãy thực hiện một thử
nghiệm nhỏ bằng cách đào một
vài cái lỗ trước khi chọn vị trí cho
khu vườn của bạn để đảm bảo
rằng không có bất kỳ vật thể lớn
nào bị chôn vùi bên dưới.

LANDSCAPE 19
 SOIL HEALTH

Bảo vệ bạn khỏi

các chất ô nhiễm đất
Mối quan tâm lớn hơn nên dành cho các
chất ô nhiễm tiềm ẩn trong quá trình sử
dụng trước đây của khu đất tác động đến
sự phát triển của khu đất. Đặc biệt, các
thành phố công nghiệp cũ có thể có đất bị
nhiễm nhiều loại hóa chất. Chì, benzen và
cadmium chỉ là một số hóa chất nguy hiểm
cho sức khỏe có thể có trong đất của bạn.

Đất bị ô nhiễm là một vấn đề đặc biệt quan

trọng nếu bạn đang trồng cây ăn quả hoặc
có trẻ nhỏ trong nhà vô ý có thể ăn phải
đất. Nhiều hóa chất xâm nhập vào cơ thể
qua đường tiêu hóa, nhưng một số có nguy
cơ phơi nhiễm khi ta hít thở phải. Ngoài ra,
một số người có sự nhạy cảm với hóa chất
đơn giản chỉ là do chạm vào chúng.

20 LANDSCAPE
 Bảng sau sẽ cho thấy một số hóa chất có nguy cơ tiềm ẩn mà bạn cần biết.

Nguồn hóa chất Mục đích sử dụng cũ Loại hóa chất cụ thể
của khu vực

Sơn (trước năm 1978) Khu dân cư cũ, mỏ, làm da Chì
thuộc, bãi rác, chế tạo bộ
phận máy bay

Khu vực lưu lượng Gần các đường cao tốc có Chì, kẽm, PAH
giao thông lớn nhiều xe cộ, nằm gần các con
đường được xây trước khi
nhiên liệu chì được loại bỏ

Gỗ đã qua xử lý Các cơ sở xử lý gỗ Thạch �n, đồng, croom

Rác đốt Bãi rác PAHs, dioxins

Phân bón đã ô nhiễm Nông nghiệp Kém, đồng (Từ kẽm và đồng
được sổ sung trong muối cho
động vật ăn)

Bụi tro Nhà máy điện đốt than, Lưu huỳnh, molyp đen
bãi rác

Cặn dầu thải Nhà máy xử lý nước thải PAHs, benzem

công nghiệp

Tràn xăng Trạm xăng, khu dân cư, Xylene, benze, toluene, PAHs
thương mại, khu công nghiệp ,..
(bất cứ nơi nào mà thùng trữ
dầu được đặt trên hoặc dưới
mặt đất)

Thuốc trừ sâu Sử dụng thuốc trừ sâu rộng
rãi, ví dụ như trong vườn cây
ăn quả, nơi bào chế thuốc
trừ sâu, đóng gói, vận
chuyển
PAHs. Chì, kim loại nặng (như
thách �n, kém, catmi) dung
môi, chế phẩm của xăng dầu

Sử dụng cho mục đích Nhà máy sản xuất vật liệu Dung môi stoddard,
thương mại/công nghiệp xây dựng, chất hóa học hoặc tetrachloroethene
các vật liệu nguy hiểm khác

LANDSCAPE 21
 PLANT PROFILE

22 LANDSCAPE
 O mù th
- L HI U S MU
“ Tôi thích mùa thu. Đối với mắt tôi, khu vườn đang ở

”
thời kỳ đẹp đẽ nhất khi những ngày nóng bức của mùa hè qua đi.

Nhiều người coi mùa thu là thời gian cây cối

ngừng hoạt động, thời điểm để dọn dẹp
trước mùa đông. Điều xảy ra với các khu
vườn mùa thu không phải là sự vắng mặt
của các loài thực vật ra hoa, mà là sự lãng
quên nói chung về mùa vụ. Tất cả những
điều này đều đúng - tuy nhiên, khu vườn
mùa thu vẫn có những nét đẹp riêng.
Đối với nhiều người làm vườn, mùa thu là
thời gian của hoa cúc. Những cây hoa cúc
có thể rất đáng yêu, và bạn đã gặp những
họ hàng của chúng, những bông hoa cúc
mùa thu chưa? Chúng có những tán lá
xanh rì và chỉ cần có một chút ánh nắng
phù với khả năng sinh sản khiêm tốn, bạn
sẽ nhận lại được những vườn hoa cúc đa
dạng màu sắc.

LANDSCAPE 23
 PLANT PROFILE

Đặc điểm tóm tắt:

Chi – Chrysanthemum. Đây là chi bản
địa của châu Á và đông bắc châu Âu.
Họ– Asteraceae
Loại – hàng năm và lâu năm (tùy thuộc
vào giống)
Cao – 40 đến 70 cm
Hướng nắng - đầy đủ ánh nắng mặt trời
Đất - thông thường
Ra hoa - tháng 6 đến tháng 11

oa cúc được gọi là

hoa mùa thu và nó tượng
trưng cho niềm vui và niềm
hạnh phúc. Có rất nhiều giống hoa
cúc tuyệt vời. Chúng được biết đến
với các màu hồng, đỏ, cam, vàng
hoặc trắng. Chúng có ưu điểm là nở
muộn, cho đến tháng 11 hoặc
tháng 12, và do đó sẽ trang trí khu
vườn của chúng ta ngay khi hoa bắt
đầu trở nên hiếm. Chúng cũng được
trồng trong chậu để tô điểm cho
ban công, sân thượng. Vì vậy, hãy
chọn hỗn hợp đất trồng hoa tốt hơn
bất kỳ loại đất nào khác, vì nó có ưu
điểm là giữ được độ ẩm cần thiết
cho cây. Hoa cúc rất linh hoạt và sẽ
phù hợp hoàn hảo trong bồn hoa,
trong chậu hoặc hộp làm vườn, và
cũng đơn giản để trang trí bất kỳ
phần nào của khu vườn.

24 LANDSCAPE
 Cúc mùa thu được trồng lý tưởng nhất là vào mùa xuân vì

Trồng ho dù chỉ nở vào cuối mùa hè hay cuối mùa thu, chúng đã
phát triển bộ rễ rất tốt và sẽ chống chọi lại tốt hơn sự khắc
nghiệt của mùa thu và mùa đông. Đặt cây non vào mùa
xuân trong đất đã được cải tạo và thoát nước tốt.
Hoa cúc đã được mua trong chậu có thể được trồng trực
tiếp xuống đất, vào chậu lớn hơn hoặc hộp làm vườn, tốt
nhất là với hỗn hợp đất nhưng độ xốp của đất sẽ không tốt.
Bạn nên tìm một vị trí đầy nắng để sự nở hoa càng rực rỡ.
Cắt bỏ những cành khô héo trước khi trồng lại ra vườn.
Tưới nước sau khi trồng.

Cắt tỉ, chăm óc

v tướ nước
Hoa cúc cần chăm sóc tương đối ít, hầu như chỉ cần tưới nước
thường xuyên khi không có mưa.
Loại bỏ hoa héo để làm tăng sản sinh hoa mới.
Tưới nước khi đất khô, đặc biệt nếu sử dụng chậu vì hoa cúc
rất thích đất ẩm để phát triển tốt.
Cố gắng không làm ướt lá để tránh xuất hiện các bệnh như
bệnh gỉ sắt hoặc bệnh phấn trắng.
Sau đợt sương giá đầu tiên, khi hoa bắt đầu chuyển sang
màu đen, cắt cành ở tầm mặt đất và phủ một lớp lá khô dày.

Các bệnh thường gặp

Cúc mùa thu có thể gặp một số bệnh và ký sinh
trùng nhưng có thể phòng tránh, đặc biệt nếu
chăm sóc để tránh làm ướt tán lá và tạo khoảng
trống đủ cho mỗi cây.
Bệnh phấn trắng - phát triển màu trắng bao
phủ lá và thân.
Gỉ - mụn nước xuất hiện ở mặt dưới của lá.
Rệp - lá cuộn tròn và rụng.

LANDSCAPE 25
 PLANT PROFILE

Đây l một ố loà được yê thích

ch kh vườn củ bạn:
“Apricot Daisy”
Loài cúc cứng cáp này làm say lòng những
khu vườn tháng 10 với những bông hoa màu
mơ hay san hô. Cây nhỏ và lan rộng, thường
cao 60 - 90 cm.

Chrysanthemum “Niche’s October Glow”

Được phân biệt bởi màu sắc của nó, hoa cúc
mùa thu này có màu sắc từ gần như trắng đến
hồng nhạt, mơ và hồng, được điểm xuyết bởi
tông màu vàng rực rỡ. Hoa có xu hướng nở ra tối
màu và sau đó sáng dần.

“Country Girl”
‘Country Girl’ mang những bông
hoa màu hồng phớt nhẹ nhàng
đến khu vườn mùa thu. Các nhụy
hoa màu vàng tương phản làm
bừng sáng khu vườn mùa thu. Tất
cả những ai nhìn thấy ‘Country
Girl’ đều muốn sở hữu loài cây
này trong khu vườn của họ.

26 LANDSCAPE
 “Saxapahaw”
‘Saxapahaw’ là dạng hoa sẫm màu nhất: hãy
nghĩ đến hoa hồng hun hoặc đất nung với nhụy
màu vàng tươi nhạt dần thành màu hồng đào.
Các loài thực vật mạnh mẽ này mang đến
những gò hoa cúc mùa thu nở hoa đơn từ
tháng 10 đến tháng 11.

“Nipponicum”
Nếu những bông hoa cúc trắng truyền
thống là thứ bạn đang tìm kiếm, thì Mon-
tauk Daisy chính là thứ dành cho bạn.
Những tán lá sáng bóng, không sâu bệnh
nở nhiều nhất từ tháng 9 đến tháng 10
với những bông cúc cao khoảng 60cm.
Loại cúc này cũng chịu được gió mặn.

“Mrs. Robinson”
Loài cây này cung cấp rất nhiều hoa cúc
đồng đỏ nhỏ trên những thân cây cao
khoảng 30-60 cm vào cuối mùa thu. Một sự
kết hợp thực vật tuyệt đẹp là Sedum
‘Autumn Joy’ được đi kèm với ‘Mrs. Robinson
’và Aster‘ Lady in Black’.

“ Hãy thử trồng hoa cúc mùa thu. Bừng nở vào cuối mùa và
những bông hoa tươi vui sẽ mang lại nhiều vẻ đẹp cho khu

”
vườn mùa thu của bạn. Nếu bạn muốn chọn cây có màu sắc cụ
thể, hãy mua nó trong chậu ngay khi chúng bắt đầu nở hoa
và cấy chúng vào vườn của bạn.

LANDSCAPE 27
 ASK DR. BUG

BIT đU L
sinh vật
đ LƯ HON
tốt
Không phải tất cả côn trùng, vi sinh vật và động vật
đều là động vật gây hại. Trên thực tế, hầu hết các loài
động vật hoạt động trong sân và vườn của bạn đều
có lợi cho thực vật hoặc trung tính. Đó chỉ là một tỷ lệ
nhỏ trong số những sinh vật có thể gây ra thiệt hại và
một tỷ lệ nhỏ hơn nữa trong số những sinh vật có thể
tạo ra thiệt hại ở mức cảnh báo. Bước đầu tiên là bạn
cần tìm ra đâu là loài côn trùng có lợi trong sân, điển
hình trong số đó là ong, các loài côn trùng có ích khác
và các loài chim. Việc khuyến khích chúng bay tới khu
vườn của bạn sẽ có lợi nhiều hơn là hại.

28 LANDSCAPE
LANDSCAPE 29
 ASK DR. BUG

Bọ ù
Bọ rùa được coi là côn trùng có ích trong vườn vì chúng là
động vật ăn thịt đối với nhiều loài côn trùng gây hại trong
vườn đã biết. Tìm hiểu thêm về bọ rùa và cách thu hút
chúng đến khu vườn của bạn.

Các loại bọ rùa

Có hơn 5.000 loài bọ rùa được biết đến trên thế giới. Hầu hết bọ rùa
trưởng thành có cơ thể hình vòm tròn hoặc hình bầu dục có màu đỏ
hoặc cam với các đốm đen, mặc dù một số có màu đen với các
đốm đỏ. Số lượng đốm khác nhau tùy theo loài và việc đếm các đốm
có thể giúp bạn xác định chúng. Bọ rùa bảy đốm là một trong những
loài được tìm thấy nhiều nhất.

30 LANDSCAPE
Vòng đời của bọ rùa
Con cái đẻ trứng vào mùa
xuân và đầu mùa hè, đôi khi
lên đến 1.000 trứng trong ba
tháng. Bạn có thể phát hiện
những quả trứng màu vàng
kem, hình bầu dục thành từng
chùm trên lá hoặc thân cây.
Ấu trùng bọ rùa non chủ yếu
có màu đen, với một số mảng
màu cam hoặc đỏ, và có ba
cặp chân.
Sau giai đoạn ấu trùng là quá
trình trưởng thành, bọ rùa xuất
hiện với hình dạng quen thuộc,
mang tính biểu tượng của nó.

LANDSCAPE 31
 ASK DR. BUG

Môi trường sống của bọ rùa

Bọ rùa thường được tìm thấy trong các
cánh đồng vườn cây ăn quả và vườn nơi
có thể tìm thấy thức ăn ưa thích của chúng
là côn trùng, rệp và rệp sáp.
Đôi khi chúng sẽ tập hợp lại bên ngoài một
ngôi nhà. Nếu chúng mạo hiểm đến gần
khu vực nhà dân, chúng có thể là một loài
gây hại cho chủ nhà. Mang chúng ra
ngoài khi bạn tìm thấy chúng bên trong
nhà của bạn. Bạn có thể muốn trám hoặc
trám các vết nứt và xung quanh cửa sổ để
ngăn chúng xâm nhập vào nhà.

Con mồi của bọ rùa

Một con bọ rùa là một dấu hiệu tốt trong một khu vườn vì nó có thể
mang đến nhiều lợi ích chẳng hạn như giảm sâu bệnh. Thức ăn ưa
thích của bọ rùa bao gồm rệp, nhện và rệp sáp. Chúng cũng sẽ ăn
trứng của một số loài côn trùng, đặc biệt là Sâu đục thân ngô và Bọ
cánh cứng Colorado. Rệp ăn các mô thực vật và cũng có thể truyền
vi rút sang cây trồng, nhưng một con bọ rùa trưởng thành có thể ăn
hàng trăm con rệp mỗi ngày và hàng nghìn con trong suốt cuộc đời
của nó. Chúng cũng đẻ trứng giữa những con rệp hoặc những con
mồi khác để các ấu trùng mới xuất hiện cũng có thể ăn côn trùng.
Tất cả những loài côn trùng này có thể ảnh hưởng tiêu cực đến cây
trồng trong vườn, đặc biệt là rau. Khuyến khích bọ rùa xuất hiện trong
vườn có thể giúp bạn giảm nhu cầu sử dụng thuốc diệt côn trùng.

32 LANDSCAPE
Những lợi ích
Thời điểm duy nhất chúng bị coi là
“loài gây hại” cho con người là
vào mùa thu khi thời tiết trở nên
mát mẻ hơn và bọ rùa châu Á
xâm nhập vào nhà và các tòa nhà khác nhau với số lượng lớn
để tìm kiếm một nơi ấm áp hơn vào mùa đông.
Dọn sạch những con bọ này và vứt bỏ có thể là phương pháp
hiệu quả nhất để loại bỏ những loài côn trùng này khỏi nhà của
bạn. Tuy nhiên các bạn cũng nhớ rằng có thể chúng ta không
muốn loại bỏ các con côn trùng này khỏi các cánh đồng, vườn
cây ăn trái hoặc vườn vì những mặt lợi ích của chúng.

Thực hành trồng các loại thảo mộc và hoa giữa các
loại rau để thu hút côn trùng có ích là điều cơ bản để
làm vườn.
Một phương pháp làm vườn khác, hạn chế sử dụng
thuốc diệt côn trùng cũng sẽ giúp đảm bảo một quần
thể bọ rùa khỏe mạnh trong vườn của bạn. Nhiều loại
thuốc diệt côn trùng sẽ giết bọ rùa giống như bất kỳ
loại côn trùng nào khác, mặc dù có một số ngoại lệ.
Dầu neem, một loại thuốc trừ sâu và diệt nấm hữu cơ
được bán rộng rãi, không gây hại cho bọ rùa khi được
sử dụng một cách thích hợp, mặc dù nó sẽ tiêu diệt
côn trùng ăn thực vật như rệp và ve.
Một số người làm vườn và nông dân cũng sẽ mua bọ
rùa để thả trong các cây của họ. Khi xem xét vấn đề
này, điều rất quan trọng là mua các loài bản địa thay
vì các loài đã du nhập, như bọ rùa châu Á có thể trở
thành mối phiền toái trong vườn và nhà.
Thêm các địa điểm thích hợp trong khu vườn của bạn
cũng có thể giúp thu hút côn trùng có ích. Ý tưởng là
tạo ra loại môi trường sống mà chúng thích.

LANDSCAPE 33
 ASK DR. BUG

Những con bọ rùa có lợi cho khu vườn của bạn vì chúng ăn các
loài gây hại thực vật. Tuy nhiên, bọ rùa châu Á nhiều màu trông
rất giống bọ rùa, nhưng bản thân chúng đã trở thành một loài
gây hại. Vào mùa thu, việc phát hiện bọ rùa châu Á tụ tập với
số lượng lớn trên các ngôi nhà và các tòa nhà khác ngày càng
trở nên phổ biến. Bọ cánh cứng thích xâm nhập vào nhà trong
những tháng lạnh hơn, tiết ra mùi khó chịu tương tự như mùi bọ
xít khi bị quấy rầy. Những loài côn trùng xâm lấn này cũng đã
đẩy lùi bọ rùa bản địa. Nếu bạn có thể phân biệt sự khác biệt
giữa hai loại côn trùng, bạn có thể ngăn chặn một vấn đề khó
chịu trước khi nó bắt đầu.

BỌ RÙA CHÂU Á
Điểm hình chữ “M”
Hung dữ - thỉnh thoảng cắn
Gây hại cho chó mèo
Xâm chiếm nhà

”
Lá có mùi hôi/trái cây màu vàng

Làm thế nào để

phân biệt sự khác biệt giữa
bọ rùa có ích và
bọ rùa châu Á có hại

34 LANDSCAPE
 Một cách chắc chắn để nhận biết sự
khác biệt giữa bọ rùa châu Á và bọ rùa
là nhìn vào vị trí đầu cánh. Nếu con bọ
được đề cập có dấu 'M' màu đen ở
chỗ đó, đó là dấu hiệu cho biết bạn
đang đối phó với một loài xâm lấn. Màu
vỏ của bọ rùa châu Á có thể từ cam
nhạt đến đỏ tươi, vì vậy hầu hết sẽ có
màu tương tự như bọ rùa.
Bọ rùa châu Á thường lẻn vào nhà bạn
qua các khe nứt hoặc lỗ hổng khi bên
ngoài trời lạnh, điều mà bọ rùa sẽ không
làm. Ánh sáng sẽ thu hút các loài gây
hại. Chúng có thể cắn bằng cách cào
lên phần da tiếp xúc, cảm giác giống
như vết kim châm nhưng sẽ không gây
ra bất kỳ tổn thương thực sự nào. Khi bị
đe dọa, bọ rùa châu Á tiết ra chất màu
vàng hôi thối có thể làm ố bề mặt và
gây ra các phản ứng dị ứng.

BỌ RÙA
Không có điểm hình chữ “M”
Vô hại
Kiểm soát dịch hại vườn
Sống ngoài trời

LANDSCAPE 35
 EQUIPMENT FOCUS

CÁC LOẠI CHẬU CẢNH

Bất
kể bạn bận rộn đến
mức nào hay nguồn cung
của bạn hạn chế đến mức nào,
một chiếc chậu cây hoa xinh xắn
đặt gần cửa trước hoặc sân sau sẽ
giúp làm nổi bật, tạo điểm nhấn và
làm khu vườn đô thị của bạn thêm
màu sắc và lôi cuốn! Bạn có thể biến
đổi một mái hiên, sân trong, ban
công hoặc đường lái xe trông
buồn tẻ bằng việc bổ sung
các khu vườn đầy bồn
hoa!

36 LANDSCAPE
Là một người làm vườn thành thị,
bạn có thể nghĩ rằng không
gian chật hẹp và nhỏ sẽ hạn
chế khả năng làm vườn của
bạn, nhưng đừng lo lắng, các
chậu chứa sẽ giúp bạn giải
quyết vấn đề này. Các bồn
chứa đầy hoa, đầy màu sắc có
thể làm nổi bật mọi không gian,
dù nhỏ đến đâu. Nhiều loại cây
cảnh thích hợp để trồng trong
chậu, và với sự sẵn có của nhiều
loại rau, quả và thảo mộc dáng
thấp, việc trồng thực phẩm
trong chậu cũng trở nên dễ
dàng hơn bao giờ hết. Ngay cả
đối với những người làm vườn có
nhiều không gian, các bồn cây
cũng tạo điểm nhấn cho cảnh
quan đô thị. Chúng có thể được
di chuyển dễ dàng để tạo ra
hiệu ứng phù hợp. Khi cây bắt
đầu suy yếu, chỉ cần di chuyển
chậu chứa ra khỏi tầm nhìn và
thay thế bằng chậu khác, hoặc
bắt đầu lại và thay thế công
việc trồng ban đầu của bạn
bằng một loại hoa và tán lá đầy
màu sắc mới.
Phần này chúng tôi sẽ gợi ý cho
bạn một số lựa chọn loại chậu
trồng cây mà bạn có thể muốn
xem xét trong khu vườn đô thị
của mình.

LANDSCAPE 37
 EQUIPMENT FOCUS

Khi chọn một chậu chứa, bạn

hãy nghĩ đến những loại cây
bạn có thể trồng trong đó, độ
bền của nó, đặc biệt là nếu
nó ở ngoài trời quanh năm và
liệu bạn có di chuyển nó
thường xuyên hay không.
Chậu lớn rất thích hợp cho
những cây lớn và cho bạn
nhiều lựa chọn để kết hợp
cây, nhưng chúng có thể rất
nặng khi di chuyển.
Trước đây, bạn bị hạn chế khá
nhiều đối với các chậu chứa
bằng nhựa hoặc bằng đất
nung. Bây giờ, có rất nhiều vật
liệu được sử dụng để làm ra
những chiếc chậu thú vị và
nhiều chức năng. Dưới đây là
một số lựa chọn bạn có thể
dễ dàng tìm thấy ở các trung
tâm làm vườn và cửa hàng
gia dụng.

38 LANDSCAPE
Đồ gốm: Chậu bằng gốm là những chiếc bình bằng đất
sét có tráng một lớp men. Có rất nhiều hộp đựng bằng đất
nung tráng men đẹp trên thị trường, và chúng cũng giống
như một tác phẩm nghệ thuật trang trí. Chậu gốm sứ rất
mỏng manh, vì vậy hãy cẩn thận nơi bạn đặt chúng. Vì
chúng có tráng men nên chúng có xu hướng khô chậm
hơn so với chậu đất nung không tráng men.
Bạn sẽ cần bảo vệ bình gốm ở những khu vực mùa đông
lạnh giá bằng cách loại bỏ cây và đất và cất chúng ở nơi
khô ráo. Nếu bạn để những chậu này ngoài trời vào mùa
đông với đất trong đó, chúng có khả năng bị nứt vỡ.
Thủy tinh: Chậu thủy tinh phổ biến và có ưu điểm là nhẹ
và bền lâu. Một số chậu trồng cây giống như đất nung
hoặc gỗ, hoặc thậm chí bằng đồng hoặc đồng với lớp gỉ
kim loại, do đó, vẻ ngoài lâu đời được xây dựng. Thủy tinh
bền và sẽ tồn tại trong nhiều năm; tuy nhiên, nó cũng có
thể đắt và khó tìm.

LANDSCAPE 39
 EQUIPMENT FOCUS

Kim loại: Để có vẻ ngoài sang trọng, hãy thử đồ đựng bằng kim loại.
Giống như những chiếc bình gốm, loại chậu chứa này là những tác
phẩm nghệ thuật và làm gia tăng thêm vẻ hiện đại cho khu vườn của
bạn. Các chậu chứa làm từ kim loại phế liệu hoặc mạ kẽm tạo thêm
tính chất trang trí cho bất kỳ khu vườn nào. Rõ ràng là kim loại sẽ không
làm đất được thở như chậu đất nung, vì vậy hãy đảm bảo có đủ lỗ
thoát nước ở phía dưới. Dưới ánh mặt trời, chậu bằng kim loại có thể
nóng lên khá nhiều. Chậu bằng kim loại cứng và bền lâu và không cần
phải bảo vệ ở những vùng lạnh giá vào mùa đông.
Nhựa: Đây là loại chậu mà hầu hết những người làm vườn đều quen
thuộc. Nhiều chậu nhựa hiện nay có ngoại hình trông giống hệt như
chậu bằng đất sét nung. Tất nhiên chúng có trọng lượng nhẹ hơn và
thường ít tốn kém hơn, nhưng có nhược điểm là không bao giờ đạt
được vẻ ngoài “lâu đời” như chậu đất sét. Tuy nhiên, nhựa rất dễ lau
chùi. Vì không xốp nên nó giữ được độ ẩm, điều này có thể là điều tốt
hoặc xấu tùy thuộc vào loại cây bạn định trồng.

40 LANDSCAPE
Polypropylene: Loại chậu mới nhất
được làm từ vật liệu polypropylene dệt,
dẻo dai. Ưu điểm của vật liệu này là
thoáng khí như đất nung nhưng vẫn giữ
ẩm tốt. Nó không nóng lên như một
chậu nhựa hoặc kim loại, vì vậy rễ phát
triển tốt hơn, đặc biệt là ở những nơi có
khí hậu nóng. Chúng rất tuyệt vời cho
khu vườn đô thị vì khi bạn thu dọn vào
cuối mùa, chỉ cần dọn sạch cây và đất,
sau đó xếp chúng thành chồng và cất
vào tủ. Chúng có các màu sắc rực rỡ
mát mẻ như đỏ, xanh lam và cam.

Đất sét: Các chậu bằng đất sét nung, chẳng

hạn như các lọ hoa không tráng men có nhiều hình
dạng và kích cỡ khác nhau. Một ưu điểm của vật
liệu này là theo thời gian, nó vẫn có được lớp màu
đẹp. Ngoài ra, muối và khoáng chất được hấp thụ
vào đất sét và thoát ra khỏi rễ cây. Nhược điểm
của đất sét là dễ vỡ hoặc nứt và xốp nên cây
trồng trong chậu đất sét nhanh khô và cần tưới
nước thường xuyên. Sử dụng chậu đất nung khi
trồng các loại cây ưa đất khô như thảo mộc,
phong lữ,...
Gỗ: Gỗ là một lựa chọn tuyệt vời khác và có
nhiều kiểu dáng, từ chậu gỗ đỏ truyền thống đến
chậu vuông, thẳng đứng có chân. Vì nhiều thùng
gỗ có kích thước khá lớn nên chúng có thể nặng
để di chuyển khi chất đầy đất ẩm. Giống như đất
nung không tráng men, gỗ xốp nên cây khô nhanh
hơn so với trồng trong chậu nhựa. Chậu gỗ không
sử dụng lâu bằng chậu nhựa hoặc chậu thủy tinh,
nhưng cây cối thường phát triển rất tốt.

LANDSCAPE 41
www.lifebalance.vn