Professional Documents
Culture Documents
Trang | 2
A.MỞ ĐẦU
Trong thế kỷ 21, ngành bán lẻ đã trở thành một phần quan trọng của nền kinh tế toàn
cầu, và mô hình cửa hàng tiện lợi ngày càng trở nên phổ biến. Trong số các chuỗi cửa
hàng tiện lợi nổi tiếng trên thế giới, 7-Eleven đã tạo dựng được một thương hiệu mạnh
mẽ và trở thành một biểu tượng của sự tiện lợi và đa dạng trong việc mua sắm hàng
ngày.
Đề tài “Hoạt động mua và quản trị nguồn cung của 7-Eleven” này tập trung vào hoạt
động mua và quản trị nguồn cung của 7-Eleven, một trong những tập đoàn bán lẻ lớn
nhất và phát triển nhanh nhất trên toàn cầu. Với hơn 70.000 cửa hàng trên khắp thế
giới, 7-Eleven đã tạo ra một hệ thống mua hàng và quản lý nguồn cung đáng ngưỡng
mộ, giúp công ty đáp ứng nhu cầu của hàng triệu khách hàng hàng ngày.
Mục tiêu của đề tài này là tìm hiểu cách 7-Eleven thực hiện hoạt động mua hàng và
quản lý nguồn cung trong quy mô toàn cầu, cùng với các chiến lược và quy trình quản
trị mà công ty áp dụng để đảm bảo sự cung cấp hiệu quả và đáng tin cậy của hàng hóa
và dịch vụ.
Để đạt được mục tiêu này, nhóm 6 sẽ nghiên cứu về cấu trúc tổ chức của 7-Eleven và
vai trò của các bộ phận liên quan trong quá trình mua hàng và quản lý nguồn cung.
Chúng em cũng sẽ khám phá các công nghệ và hệ thống thông tin mà 7-Eleven sử
dụng để tối ưu hóa hoạt động mua hàng và quản lý nguồn cung trên toàn cầu.
Cuối cùng, thông qua việc nghiên cứu sâu hơn về hoạt động mua và quản trị nguồn
cung của 7-Eleven, chúng em hy vọng rằng đề tài này sẽ cung cấp một cái nhìn toàn
diện về cách một tập đoàn bán lẻ hàng đầu thế giới xây dựng và duy trì một hệ thống
mua hàng và quản lý nguồn cung thành công, đồng thời đề xuất những kiến nghị để cải
thiện hiệu quả và khả năng cạnh tranh trong tương lai.
Trang | 3
B.NỘI DUNG
I. CHƯƠNG I: Giới thiệu khái quát về công ty 7-Eleven
1. Tổng quan thị trường mô hình kinh doanh cửa hàng tiện lợi tại Việt Nam
Trong những năm gần đây, thị trường bán lẻ Việt Nam luôn được xếp vào danh
sách thị trường tiềm năng nhất thế giới, thị trường bán lẻ nội địa vốn đã sáng giá lại
càng trở nên hấp dẫn hơn. Nếu như trước đây, chợ và các cửa hàng tạp hóa truyền
thống luôn chiếm ưu thế trong thói quen mua bán của người Việt, thì nay, các kênh bán
lẻ này đã xuất hiện đối thủ mới là chuỗi cửa hàng tiện lợi và siêu thị mini. Cuộc đua
giành thị phần của các hệ thống siêu thị và chuỗi cửa hàng tiện lợi tại Việt Nam đang
trở nên vô cùng gay gắt, các doanh nghiệp liên tục mở rộng mạng lưới kinh doanh,
nâng cấp tính tiện ích cũng như chất lượng dịch vụ cho khách hàng. Sự cạnh tranh
khốc liệt đó cũng chính là động lực để các doanh nghiệp trong ngành này ngày càng nỗ
lực để hoàn thiện mình hơn. Đặc biệt phải nói đến đó là mô hình cửa hàng tiện lợi, chỉ
trong thời gian ngắn đã phủ khắp các ngõ ngách tại các thành phố lớn. Có thể điểm
qua rất nhiều thương hiệu nổi bật trong hình thức bán lẻ này như Winmart +, Family
Mart, B’s mart, Circle K, Ministop, Shop&Go,… Các chuỗi cửa hàng bán lẻ ngày càng
phổ biến do đánh đúng tâm lý của người mua hàng như muốn mua sắm nhanh, đầy đủ
các loại sản phẩm cơ bản, dịch vụ khách hàng tốt và cơ sở vật chất tiện nghi. Một số
cửa hàng còn có không gian cho khách thưởng thức đồ ăn sẵn, WiFi miễn phí, mở cửa
24/24 giờ.
Thống kê của Bộ Công Thương cho thấy, giai đoạn 2010-2021, số lượng siêu thị,
trung tâm thương mại tăng nhanh, từ 567 siêu thị, 95 trung tâm thương mại (năm
2010) lên 1.167 siêu thị và 254 trung tâm thương mại (năm 2021). Đặc biệt, số lượng
cửa hàng tiện lợi của các chuỗi những năm gần đây tăng lên nhanh chóng. Tính đến
nay, số lượng siêu thị đã tăng 89% so với năm 2005, góp phần thúc đẩy lưu thông hàng
hóa, theo hướng văn minh hiện đại.
Cửa hàng tiện lợi đã và đang phát triển mạnh ở Việt Nam dưới dạng một mô hình
kinh doanh bán lẻ có quy mô vừa và nhỏ, bán những mặt hàng thiết yếu cho cuộc sống
hàng ngày và tương tự như một cửa hàng tạp hóa, có kết hợp với một số dịch vụ rất
thuận tiện cho người tiêu dùng như bán thẻ điện thoại.
Tại đây, khách hàng có thể mua đồ ăn nhanh và sử dụng tại chỗ... Đây được xem là
phiên bản nâng cấp của mô hình kinh doanh quán tạp hóa nhưng có ưu điểm về bố trí
khoa học, tiết kiệm thời gian, không gian và chất lượng dịch vụ tốt hơn. Cửa hàng tiện
lợi xuất hiện nhiều ở các thành phố lớn, ở những khu vực đông dân cư.
Bà Lê Việt Nga – Phó Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước – Bộ Công Thương cho
biết, đại dịch Covid-19 đã thay đổi xu hướng tiêu dùng của người dân theo hướng
nhiều người tiêu dùng ngại đến các đại siêu thị, trung tâm lớn vì nỗi sợ nguy cơ lây lan
dịch bệnh. Thay vì đó, họ chọn đến các cửa hàng tiện lợi gần các khu dân cư để mua
sắm.
Đồng ý kiến, bà Vũ Thị Hậu – Chủ tịch Hiệp hội bán lẻ Việt Nam cho biết, có thể
nhận thấy, dù chịu ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 hai năm qua nhưng hệ thống bán
lẻ tại Việt Nam đã phát triển rất mạnh. Ngay những tháng đầu năm 2022, có thể dễ
Trang | 4
dàng nhận thấy, các cửa hàng tiện ích, cửa hàng tiện lợi, điểm bán lẻ đều có sự tăng
trưởng rất ấn tượng, đáp ứng nhu cầu tiêu dùng của người dân, nhất là tại các thành
phố lớn.
Theo báo cáo về các cửa hàng bán lẻ phân theo khu vực Công ty Nghiên cứu thị
trường Q&Me đưa ra mới đây cho thấy khu vực miền Nam, chủ yếu là TP. Hồ Chí
Minh vẫn được các chuỗi bán lẻ tập trung nhiều nhất. Tiếp theo các trung tâm lớn như
Hà Nội, Đà Nẵng…
Đáng chú ý, cửa hàng tiện lợi đang dần trở nên phổ biến hơn, với sự góp mặt đáng
chú ý của các thương hiệu nước ngoài như Circle K hay GS25, Family Mart, 7
Eleven... Ngoại trừ Circle K, hầu hết cửa hàng tiện lợi kể trên đều tập trung ở phía
Nam, chủ yếu ở TP. Hồ Chí Minh. Điều này đưa số cửa hàng tiện lợi được mở tại TP.
Hồ Chí Minh chiếm 73% trong khi chỉ có 17% nằm ở Hà Nội, Bình Dương 3% và Bà
Rịa-Vũng Tàu 2%, còn lại ở các tỉnh khác. Bên cạnh đó, 50% chuỗi cửa hàng cà phê
lớn cũng tập trung ở TP. Hồ Chí Minh, trong khi ở Hà Nội là 21%...
Trong khi đó, hệ thống cửa hàng tiện lợi thuần Việt “điểm tên” những hệ thống như
WinMart+ với 2.873 cửa hàng; Bách hóa xanh 1.824 cửa hàng; Hệ thống Co.op Food
thuộc Saigon Co.op có 391 cửa hàng, cùng với chuỗi Co.op Smile và Cheer;
Satrafoods (thuộc Satra) với 221 cửa hàng; Hapro Food/BRGmart và BRG Intershop
thuộc Tổng Công ty Thương mại Hà Nội (Hapro) có 46 cửa hàng; Nova Market thuộc
Công ty cổ phần dịch vụ thương mại tổng hợp Nova commerce với 12 cửa hàng. Các
cửa hàng này phân bố ở nhiều địa phương khắp cả nước, trong đó cũng tập trung nhiều
ở các thành phố lớn.
Đơn cử, Co.op Smile là loại hình cửa hàng tạp hóa hiện đại, phát triển sâu trong
khu dân cư, được thí điểm vào cuối năm 2016 và liên tục được cải thiện, điều chỉnh từ
cơ cấu hàng hóa, giá cả cho đến cung cách phục vụ, đến nay đã có 99 cửa hàng.
Còn cửa hàng Cheer là loại cửa hàng tiện lợi được nhượng quyền thương mại từ
đối tác NTUC FairPrice (Singapore) cho Saigon Co. op cũng được nghiên cứu và đã
đưa 39 cửa hàng vào hoạt động.
Cửa hàng Co. opSmile và Cheer đang từng bước khẳng định được thương hiệu trên
thị trường, góp phần tạo thêm sự phong phú trong mô hình bán lẻ hiện đại của Saigon
Co. op và đáp ứng thêm nhu cầu của người dân tại khu dân cư.
Trong khi đó, chuỗi cửa hàng thực phẩm tiện lợi Satrafoods, đơn vị thành viên trực
thuộc Tổng Công ty Thương mại Sài Gòn TNHH MTV (SATRA) đang không ngừng
mở rộng hệ thống trong nhiều năm nay. Hệ thống Satrafoods được mở từ những quận
của TP Hồ Chí Minh như quận 1, 3, Bình Thạnh, Phú Nhuận... cho đến huyện Nhà Bè,
Hóc Môn, Củ Chi, Bình Chánh...
Thực tế, hầu hết chuỗi cửa hàng tiện lợi là mô hình bán lẻ mở rộng của các nhà
bán lẻ lớn với hệ thống phân phối, bán lẻ đa dạng. Do đó, khi mua sắm tại chuỗi cửa
hàng tiện lợi, ngoài những tiện ích về sản phẩm, dịch vụ đặc thù, thì khách hàng cũng
được thụ hưởng những ưu đãi đồng bộ trên toàn hệ thống phân phối, bán lẻ của doanh
nghiệp.Hơn nữa, chất lượng và giá cả hàng hóa cũng được niêm yết đồng bộ nên tạo
điều kiện cho người tiêu dùng tiết kiệm thời gian mua sắm khi đi cửa hàng tiện lợi thay
cho đến trung tâm thương mại, siêu thị đông đúc.
Trang | 5
7-Eleven được J. C. Thompson thành lập năm 1927 dưới tên gọi Southland Ice, có
trụ sở tại Dallas, Texas (Mỹ). Khởi đầu là một đại lý nước đá, 7-Eleven sau đó bán
thêm sữa, bánh mì, trứng vào các buổi tối và chủ nhật khi cửa hàng tạp hóa đóng cửa.
Khi ấy, ý tưởng kinh doanh mới này đáp ứng đúng nhu cầu khách hàng, là tiền đề cho
khái niệm bán lẻ tiện lợi hiện đại.
Năm 1946, thương hiệu 7-Eleven ra đời với việc cửa hàng mở rộng thời gian hoạt
động từ 7h sáng đến 11h đêm, xuyên suốt 7 ngày trong tuần. Trải qua nhiều biến
chuyển, thương hiệu này trở thành công ty con của Seven & I Holding Co, tập đoàn do
tỷ phú người Nhật Masatoshi Ito sáng lập.
Theo Business Insider, Seven & I Holdings được xây dựng và phát triển từ một cửa
hàng quần áo vào năm 1920. Hiện Seven & I Holdings đang điều hành hơn 83.000 cửa
hàng trên khắp thế giới, bao gồm chuỗi cửa hàng 7-Eleven tại 19 quốc gia và vùng
lãnh thổ, cùng loạt cửa hàng tiện lợi Speedway tại Mỹ.
Ở Đông Nam Á, 7-Eleven xuất hiện tại nhiều quốc gia như Philippines, Singapore,
Thái Lan, Indonesia, Malaysia… và chính thức có mặt tại Việt Nam từ năm 2017
thông qua hình thức nhượng quyền.
7-Eleven Việt Nam là dự án hợp tác giữa công ty con của 7-Eleven Nhật có văn
phòng đặt tại Mỹ và liên doanh CTCP Seven System Vietnam. Trước khi đặt chân về
Việt Nam, 7-Eleven tỏ rõ tham vọng muốn chiếm lĩnh thị trường này khi tuyên bố mở
khoảng 1.000 cửa hàng trong 10 năm. Thời điểm đó, thị trường bán lẻ của Việt Nam
được dự đoán sẽ có sự cạnh tranh gay gắt, bởi 7-Eleven được mệnh danh là thương
hiệu “đáng sợ bậc nhất” lịch sử khi cứ hai tiếng lại xuất hiện một cửa hàng mới trên
toàn cầu. Năm 2007, thương hiệu này từng vượt qua McDonald về độ phổ biến.
Tại thị trường Việt Nam, đây không phải lần đầu tiên có thông tin 7 - Eleven sẽ có
mặt tại đây. Trước đó, vào giữa năm 2013 cũng đã có thông tin chủ đầu tư – Tập đoàn
CP All (Thái Lan) sẽ triển khai mô hình đầu tư trực tiếp chuỗi cửa hàng 7 - Eleven
trước khi nhượng quyền thương hiệu tại Việt Nam. Tuy nhiên, thông tin này sau đó
nhanh chóng bị phủ nhận. Đến năm 2015, đại diện của 7 - Eleven cho biết “7 – Eleven
vào Việt Nam nhằm mục đích nâng cao trải nghiệm mua sắm thuận tiện cho khách
hàng Việt Nam và đóng góp vào việc hiện đại hóa các nhà bán lẻ nhỏ ở đất nước đông
dân thứ 13 trên thế giới này”. Đối tác phía Việt Nam, Công ty Seven System Việt Nam
cho biết công ty đã có kế hoạch xây dựng các chuỗi cửa hàng 7 – Eleven và nhượng
quyền thương mại cho các doanh nhân địa phương.
3. Giới thiệu khái quát về hoạt động mua và quản lý nguồn cung của 7-Eleven
7-Eleven bắt đầu đưa quy trình bổ sung sản phẩm tươi sống hằng ngày, bao gồm
thực phẩm, bánh ngọt và rau củ … từ những năm 1994. Ngay khi triển khai, 7-Eleven
đã chú tâm xây dựng một quá trình lên đơn hàng phức tạp và một mạng lưới phân phối
cực kỳ chi tiết có khả năng giảm thiểu số thời gian và số lần di chuyển giữa nhà phân
phối và điểm bán lẻ cuối cùng. Một trong những điểm nổi bật của mô hình này là các
nhà kho phân phối tập trung. Chịu sự phản đối kịch liệt bởi các nhà cung cấp trong
thời gian đầu vì không ai muốn hàng hóa mình bị "đè" bởi những thương hiệu khác,
nhưng 7-Eleven với cam kết về tính chuyên nghiệp đã dần thuyết phục được những đối
tác "cứng đầu" này.
Trang | 6
Để cung cấp những thông tin chuẩn xác nhất, mỗi quản lý cửa tiệm 7-Eleven đều
sở hữu một hệ thống đặt hàng và báo cáo tồn kho, tất cả sẽ được cập nhật lên máy chủ
tập đoàn vào 10 sáng mỗi ngày và ngay lập tức hàng hóa bổ sung sẽ được chở đến
ngay trong ngày. Đằng sau "hậu trường", hệ thống quản lý tập trung của 7-Eleven luôn
tập hợp tất cả đơn hàng trong một khu vực, chuyển thông tin về kho hàng cũng như
các đơn vị cung cấp thực phẩm tươi sống và sẽ nhanh chóng nhận được hàng hóa cần
thiết trong vòng vài tiếng sau đó. Để làm được điều này, mỗi khi máy tính tiền quét
một mã sản phẩm có hạn sử dụng ngắn như bánh sandwich, salad hay bánh ngọt, tất cả
thông tin sẽ được chuyển về các nhà cung cấp để chuẩn bị. Đa phần sản phẩm sẽ được
sản xuất và giao ngay trong ngày thông qua hệ thống xe tải của 7-Eleven.
Nhưng việc tập trung phân phối cũng đem lại không ít rủi ro, nhất là khi hàng hóa
rất dễ bị hư hỏng nếu được bảo quản không tốt. Để loại bỏ rủi ro này, nhà kho tập
trung của 7-Eleven luôn yêu cầu nhân viên tuân thủ một loạt quy định khắt khe khi
tiếp xúc với sản phẩm, ngoài ra thì nhiệt độ cũng được quản lý sát sao trong suốt quá
trình chuẩn bị, phân loại và vận chuyển. Đối với những thực phẩm nhạy cảm với nhiệt
độ, xe chở hàng trang bị điều hòa được sử dụng để đảm bảo chất lượng tốt nhất.
7-Eleven vượt qua nhiều đối thủ khác trên thị trường khi cung cấp sản phẩm ăn liền
và bánh mì được sản xuất ngay trong ngày. Những sản phẩm tươi lúc nào cũng đi kèm
với hạn sử dụng, chẳng hạn như tất cả bánh donut sẽ được làm chỉ vài giờ trước khi
được đưa lên kệ, nhưng đến cuối ngày, những sản phẩm không bán được sẽ bị vứt bỏ
thẳng tay.
Một chuyên gia nhận định: "Hệ thống cửa hàng tiện lợi luôn cần một chuỗi cung
ứng nhanh nhạy để đáp ứng nhu cầu thực phẩm tươi sống của khách hàng. Chẳng hạn
như sữa tươi, 7-Eleven tự tin có tốc độ từ nơi vắt sữa đến kệ trưng bày ngắn nhất, nếu
như khách hàng chỉ còn 7 ngày sử dụng nếu mua sữa tươi tại các nhà bán lẻ khác, 7-
Eleven với chuỗi cung ứng của mình có thể cung cấp khách hàng 14 ngày trước khi hết
hạn sử dụng."
Hệ thống phân phối này được phát triển bởi niềm tin vào triết lý "quản lý là người
phục vụ" của CEO Joe DePinto, khi ông luôn quan niệm rằng quản lý phải là người hỗ
trợ công cuộc bán hàng của nhân viên, quản lý phải đảm bảo từng chuyến xe luôn đầy
ắp những sản phẩm cần thiết nhất, đến đúng nơi cần đến và vào đúng thời gian cần
thiết.
Trang | 7
II. CHƯƠNG II: Giải thích các câu hỏi đặt ra cho các Case Study
1. Dữ liệu cập nhật và bổ sung về mạng lưới của cửa hàng & chuỗi cung ứng của
7-Eleven Việt Nam. So sánh với các đối thủ tại thị trường nước nhà.
1.1. Mạng lưới cửa hàng và chuỗi cung ứng 7-Eleven tính đến thời điểm hiện tại
Trang | 8
như khách hàng chỉ còn 7 ngày sử dụng nếu mua sữa tươi tại các nhà bán lẻ khác, 7-
Eleven với chuỗi cung ứng của mình có thể cung cấp khách hàng 14 ngày trước khi hết
hạn sử dụng."
Một trong những điểm khác biệt của chuỗi cung ứng 7-Eleven là hệ thống đặt hàng
của mỗi cửa tiệm. Nhiệm vụ của quản lý cửa tiệm mỗi ngày là đếm số lượng hàng
đang có, kiểm tra hạn sử dụng và đánh dấu những sản phẩm đang dưới mức an toàn.
Tất cả đều theo một bộ quy chuẩn chung cho toàn bộ hệ thống nhằm đảm bảo thông tin
mà quản lý cửa hàng cung cấp hoàn toàn không mang tính chủ quan.
Hệ thống đặt hàng còn dựa vào doanh thu trong quá khứ để cung cấp dự báo bán
hàng cho từng cửa tiệm riêng biệt. Hệ thống được thiết kế để dễ dàng sử dụng, giảm
thiểu tối đa tình trạng "cháy hàng" và cung cấp cho nhân viên nhiều thời gian để làm
việc khác. Chỉ cần nghiêm túc tuân thủ quy trình mà 7-Eleven đặt ra, hệ thống này sẽ
đảm bảo hiệu quả hoạt động tối ưu nhất cho mỗi cửa tiệm.
Có thể thấy, chuỗi cung ứng phức tạp cũng đồng nghĩa với việc sai sót con người sẽ
có khả năng xảy ra. Các trung tâm phân phối đã được đầu tư tự động hóa nhưng nhiều
công đoạn vẫn cần làm thủ công. Nhân viên bốc xếp phải phân loại hàng hóa từ nhà
cung cấp vào những thùng hàng và những lộ trình khác nhau, và với số lượng và sản
phẩm cũng khác nhau. Chính vì thế, 7-Eleven cung cấp cho những nhân viên phân loại
hàng một hệ thống cung cấp chỉ dẫn bằng âm thanh, mỗi người nhân viên sẽ đeo hệ
thống này vào tai và làm theo hướng dẫn, không còn phải vừa nhìn vào giấy, vừa xếp
bằng tay dẫn đến sai sót. Sản phẩm nào cần được bỏ vào thùng hàng cụ thể nào sẽ luôn
được truyền đến trực tiếp với nhân viên.
7-Eleven còn đầu tư một khoản tiền lớn vào hệ thống chuỗi cung ứng khi cập nhật
hệ thống phân tích và dự báo thu mua vào từng kho hàng. Những kho hàng giờ đây có
thể dự đoán được số lượng hàng mà từng cửa tiệm 7-Eleven có thể cần trong từng
ngày cụ thể, để từ đó sắp xếp nhân sự và lên đơn hàng cho phù hợp.
Đặc biệt, khi đến với mỗi địa phương phải đáp ứng các yêu thích sở tại và vẫn phải
phân bổ sản phẩm phù hợp với nhu cầu về vị trí, về giao thông và các vấn đề về
logistics, đặc biệt là sự nổi tiếng về thương hiệu với việc đảm bảo thực phẩm tươi sống
và giảm hạn chế tồn kho. Tất cả các thách thức được đặt ra làm để có được chiến lược
phát triển phù hợp khi mà các thông tin tràn ngập trên các hệ thống khác nhau như
ERP, WMS, POS …
Trong quá trình tìm kiếm giải pháp, 7-Eleven Việt Nam đã phát hiện ra Domo – một
nền tảng dữ liệu đa năng có khả năng tập hợp và hiển thị thông tin từ các hệ thống
khác nhau. Nhưng Domo không chỉ dừng lại ở việc kết nối dữ liệu. Hệ thống này đã
giúp 7-Eleven Việt Nam:
- Kết nối các tập dữ liệu khác nhau trong cùng một giao diện để hiển thị toàn bộ
thông tin.
- Hiển thị dữ liệu dưới dạng biểu đồ và hình ảnh trực quan, giúp đưa ra quyết
định nhanh chóng và hiệu quả.
- Tối ưu hóa hiệu quả từ đầu đến cuối, từ logistics cho đến điểm bán hàng.
Cho đến nay, 7-Eleven Việt Nam đã sử dụng Domo để cải thiện độ chính xác của lô
hàng, giảm tình trạng thừa hàng và lãng phí, đồng thời cải thiện hoạt động bán thêm tại
các cửa hàng của mình trên toàn quốc, cho phép công ty cải thiện trải nghiệm của
Trang | 9
khách hàng tại các cửa hàng của mình ngay cả khi loại bỏ các quy trình và chi phí
không hiệu quả trong chuỗi cung ứng của mình. Nhà bán lẻ này đã có kế hoạch mở
rộng phạm vi phủ sóng và khả năng tiếp cận nền tảng của Domo tới nhiều lĩnh vực
kinh doanh hơn, bao gồm dữ liệu hiệu suất bán hàng và tài chính trên các cửa hàng
riêng lẻ của mình.
Bên cạnh đó, tập đoàn 7-Eleven còn nghiêm túc nhìn nhận tầm quan trọng của
những chủ sở hữu, là người trực tiếp ảnh hưởng tới kết quả chuỗi cung ứng, 7-Eleven
luôn giúp những đối tác này hiểu được sự ảnh hưởng to lớn của họ đến toàn hệ thống.
Ngay khi trở thành quản lý một cửa tiệm, 7-Eleven sẽ đích thân huấn luyện từng
chủ cửa hàng về những công việc hằng ngày, hướng dẫn đặt hàng sao cho tuân thủ với
quy định của công ty và giới thiệu sơ lược về bộ máy vận hành của cả tập đoàn.
7-Eleven còn đưa việc huấn luyện đối tác lên một tầm cao mới khi khuyến khích họ
chơi một trò mô phỏng công việc đặt hàng của chuỗi cung ứng và những ảnh hưởng
của nó. Thông qua trò chơi này, tất cả đối tác 7-Eleven không chỉ nhận ra được vị trí
của mình trong tập đoàn mà còn thấu hiểu được trách nhiệm của những bên còn lại để
cùng xây dựng một thương hiệu thống nhất.
1.2. So sánh 7 - Eleven và các đối thủ cạnh tranh khác
Trang | 10
nhân viên nhận tiền xong nếu muốn lấy đồ ăn trong tủ giữ nhiệt sẽ phải rửa tay để đảm
bảo không có vi trùng nhiễm chéo vào đồ. Khách hàng ở đây có thể mua được bia
rượu và không ít đặc sản của Nhật, ngoài ra còn nhiều sản phẩm thiết yếu cho đời sống
hàng ngày như kem đánh răng, dầu gội đầu, ô cho đến cả bông tai, cắt móng tay.
Không chỉ có vậy, 7-Eleven cũng đảm bảo đồ ăn uống ở cửa hàng luôn là tươi mới
và đảm bảo khi tung ra các bộ sản phẩm đồ uống, bánh ngọt, đồ chín riêng cho từng
mùa. Bốn mùa trong năm là bốn dòng sản phẩm khác nhau và thậm chí mùa xuân năm
sau cũng khác với mùa xuân năm trước. Để đảm bảo chất lượng thực phẩm chín tốt
nhất và tươi nhất cho khách, 7-Eleven không nhận thực phẩm chế biến từ đầu ngày để
bán đến cuối ngày cho khách. Mỗi ngày có từ 2 đến 5 lần tiếp thực phẩm mới từ ít nhất
khoảng 3 xưởng cung cấp thực phẩm trong phạm vi gần theo cho phép của 7-Eleven.
Đồ ăn chín sẽ không phải đi quãng đường quá xa dẫn đến chất lượng suy giảm.
Khi gia nhập thị trường Việt Nam, mục tiêu của 7-Eleven là tạo ra sự khác biệt
trong ngành mua sắm bán lẻ tại đây. Thương hiệu này đã tận dụng mạng xã hội để lắng
nghe người dùng mạng phát biểu quan điểm về các món ăn Việt Nam, từ đó đưa ra
chiến lược sản phẩm phù hợp. Thương hiệu này cung cấp những bữa ăn nhanh gọn
nhưng đầy đủ dinh dưỡng cho khách hàng. Cửa hàng có cả những món ăn đường phố
Việt như bánh tráng trộn, trứng vịt lộn, bắp xào, gỏi cuốn, xôi, chè,… . Đây còn là một
trong số ít cửa hàng tiện lợi có bán cơm trưa tự chọn cho người dùng.
Trang | 11
Một trong những chiến lược Marketing của 7-Eleven độc đáo là đặt các cây ATM
trong chính cửa hàng của mình. Nó mở ra một bước ngoặt cho chính 7-Eleven và cũng
là bước ngoặt cho ngành kinh doanh chuỗi cửa hàng tiện lợi.
Trang | 12
2. Sự khác biệt về hoạt động mua và quản lý nguồn cung tại 7-Eleven so với các
doanh nghiệp sản xuất và tác động của nó đến chức năng mua của bộ phận
mua
2.1. Mục tiêu:
Trang | 13
Chuỗi cung ứng toàn cầu của 7-Eleven khá phức tạp. Họ có rất nhiều nhà cung cấp
ở nhiều nơi khác nhau trên thế giới nên có một chuỗi cung ứng lớn.
Trang | 14
Một hậu quả của việc dự báo nhu cầu không thành công là sự lãng phí. Vì sản
phẩm của 7-Eleven bao gồm thực phẩm tươi sống như thịt, cá, trứng hoặc những sản
phẩm có thời hạn sử dụng ngắn nên nếu sản xuất dư thừa và không bán được đúng thời
điểm thực phẩm tươi ngon nhất thì sẽ không thể sử dụng nữa. Loại bỏ các mặt hàng hư
hỏng hoặc hàng tồn kho quá hạn là một trong những hậu quả do việc dự báo nhu cầu
mua chưa chính xác. Vì vậy, việc giữ đúng số lượng sản phẩm trong kho là rất quan
trọng đối với 7-Eleven.
Mục tiêu của công ty 7-Eleven là dự báo số lượng khách hàng, số lượng sản phẩm
bán ra và phân loại các sản phẩm được yêu cầu.
c. Phương pháp dự báo
Phương pháp dự báo bao gồm hai phương pháp chính là phương pháp định lượng và
phương pháp định tính.
Phương pháp định lượng: Phương pháp định lượng dựa trên mô hình toán
học. Các phương pháp này mang tính khách quan và nhất quán, có khả năng
xử lý lượng lớn dữ liệu và phát hiện ra các mối quan hệ phức tạp. Với điều
kiện là có sẵn dữ liệu tốt, các phương pháp này nhìn chung chính xác hơn
các phương pháp định tính.
Phương pháp định tính: Phương pháp định tính thường được gọi là phương
pháp dự đoán, phương pháp dựa trên ý kiến, dự đoán chủ quan của các cá
nhân như người quản lý, nhân viên bán hàng hay khách hàng. Hỏi khách
hàng xem họ có mua một sản phẩm cụ thể hay không, được gọi là “Khảo sát
ý định” (Intention surveys), là một loại phương pháp dự báo định tính.
Một phương pháp khác được gọi là “Tổng hợp ý kiến lực lượng bán hàng” (Sales
force composite) sử dụng kiến thức và kinh nghiệm của quản lí, nhân viên, hay đại lí
bán hàng của một công ty hoặc các thành viên của kênh phân phối để dự báo doanh số
vì những người này hiểu rõ nhu cầu và thị hiếu của khách hàng. Người ta yêu cầu các
nhân viên bán hàng khu vực dự báo doanh số rồi cần một ban giám khảo tổng hợp để
hình thành kết quả dự báo. Mời thành viên của kênh phân phối tham gia dự báo nhằm
đảm bảo tính độc lập vì các thành viên này không là nhân viên công ty.
Trang | 15
Đối với 7-Eleven Việt Nam, nguyên liệu để chế biến 100 món ăn của 7-Eleven được
chọn lựa kỹ lưỡng từ những nhà cung cấp uy tín.Trong đó, gạo Nhật trồng và thu
hoạch tại Việt Nam. Hạt gạo tròn, ngắn, độ kết dính cao cùng mùi thơm đặc trưng,
mang lại một trải nghiệm mới cho bữa cơm truyền thống Việt Nam. Rau củ quả tươi
thu hoạch từ những nông trại có chứng nhận VietGAP, là bảo chứng cho cam kết của
chúng tôi đối với mục tiêu “An toàn từ nông trang đến tận bàn ăn”. Toàn bộ thịt, cá,
hải sản sử dụng trong món ăn đều có thể truy xuất được nguồn gốc về tận cơ sở chăn
nuôi.
Hình 2.1: Minh họa hiệu ứng bullwhip trong chuỗi cung ứng
Mặc dù có tầm nhìn và bộ tiêu chuẩn được đánh giá cao nhưng 7-Eleven vẫn phải
đối mặt với một số vấn đề. Do có nhiều nhà cung cấp nên một số nhà cung cấp sẽ bị
Trang | 16
thu hút bởi các đối thủ cạnh tranh. Khi các đối thủ cạnh tranh của công ty đưa ra
những ưu đãi hấp dẫn để thu hút các nhà cung cấp của 7-Eleven, các nhà cung cấp này
rất dễ bị thu hút và từ bỏ sự hợp tác với công ty. Vì vậy, 7-Eleven cần có những chính
sách phù hợp với hoàn cảnh đối với nhà cung cấp để không bị thu hút từ đối thủ cạnh
tranh.
Hình 2.2: Quy trình mua của 7-Eleven với các nhà cung ứng của hãng
Nhưng việc tập trung phân phối cũng đem lại không ít rủi ro, nhất là khi hàng hóa
rất dễ bị hư hỏng nếu được bảo quản không tốt. Để loại bỏ rủi ro này, nhà kho tập
trung của 7-Eleven luôn yêu cầu nhân viên tuân thủ một loạt quy định khắt khe khi
tiếp xúc với sản phẩm, ngoài ra thì nhiệt độ cũng được quản lý sát sao trong suốt quá
Trang | 17
trình chuẩn bị, phân loại và vận chuyển. Đối với những thực phẩm nhạy cảm với nhiệt
độ, xe chở hàng trang bị điều hòa được sử dụng để đảm bảo chất lượng tốt nhất.
7-Eleven vượt qua nhiều đối thủ khác trên thị trường khi cung cấp sản phẩm ăn liền
và bánh mì được sản xuất ngay trong ngày. Nhưng sản phẩm tươi lúc nào cũng đi kèm
với hạn sử dụng, chẳng hạn như tất cả bánh donut sẽ được làm chỉ vài giờ trước khi
được đưa lên kệ, nhưng đến cuối ngày, những sản phẩm không bán được sẽ bị vứt bỏ
thẳng tay.
b. Chiến lược nhận hàng:
Quy trình bắt đầu bằng việc kiểm tra tài liệu mua hàng của nhà cung cấp để đảm
bảo rằng các mặt hàng đến trung tâm phân phối đúng giờ. Quá trình tiếp nhận hàng
hóa được giám sát bởi phòng kế hoạch trung tâm phân phối và bộ phận mua hàng.
Nhóm phối hợp tính toán số lượng sản phẩm và lên lịch vận chuyển từ nhà cung cấp
về trung tâm phân phối. Các quy trình được quản lý thông qua Trao đổi dữ liệu điện tử
(Electronic Data Interchange). Hệ thống Kiểm kê Quản lý Nhà cung cấp (The Vendor
Management Inventory) được áp dụng cho các nhà cung cấp lớn, trong khi email và
fax được sử dụng với các nhà cung cấp nhỏ hơn. Trong một số trường hợp, 7-Eleven
đã thành lập một nhóm với nhà cung cấp để lập kế hoạch hậu cần cũng như các thỏa
thuận khác.
Trang | 18
bia và bán nhiều loại đồ ăn đặc biệt thích hợp với uống bia. Ngoài ra, 7-Eleven cũng
cho thanh toán bằng thẻ tín dụng và có dịch vụ giao hàng.
7-Eleven bắt đầu đưa quy trình bổ sung sản phẩm tươi sống hằng ngày, bao
gồm thực phẩm, bánh ngọt và rau củ … trên phạm vi lãnh thổ nước sở tại từ những
năm 1994. Ngay khi triển khai, 7-Eleven đã chú tâm xây dựng một quá trình lên đơn
hàng phức tạp và một mạng lưới phân phối cực kỳ chi tiết có khả năng giảm thiểu số
thời gian và số lần di chuyển giữa nhà phân phối và điểm bán lẻ cuối cùng.
Một trong những điểm nổi bật của mô hình này là các nhà kho phân phối tập
trung. Để cung cấp những thông tin chuẩn xác nhất, mỗi quản lý cửa tiệm 7-Eleven
đều sở hữu một hệ thống đặt hàng và báo cáo tồn kho, tất cả sẽ được cập nhật lên máy
chủ tập đoàn vào 10 sáng mỗi ngày và ngay lập tức hàng hóa bổ sung sẽ được chở đến
ngay trong ngày.
Hệ thống quản lý tập trung của 7-Eleven luôn tập hợp tất cả đơn hàng trong một
khu vực, chuyển thông tin về kho hàng cũng như các đơn vị cung cấp thực phẩm tươi
sống và sẽ nhanh chóng nhận được hàng hóa cần thiết trong vòng vài tiếng sau đó.
Để làm được điều này, mỗi khi máy tính tiền quét một mã sản phẩm có hạn sử dụng
ngắn như bánh sandwich, salad hay bánh ngọt, tất cả thông tin sẽ được chuyển về các
nhà cung cấp để chuẩn bị. Đa phần sản phẩm sẽ được sản xuất và giao ngay trong ngày
thông qua hệ thống xe tải của 7-Eleven.
Để đáp ứng các nhu cầu thị trường nói trên, 7- Eleven đã mở cửa hàng đầu tiên
tại toà nhà Saigon Trade Center, quận 1, điều này thể hiện rằng 7-Eleven đang nhắm
đến đối tượng khách hàng là dân văn phòng, công sở, tầng lớp trẻ, trung lưu.
Việc đáp ứng nhu cầu thị trường còn được thể hiện qua trên Fanpage chính thức
của mình, 7-Eleven còn tiết lộ sẽ có thực đơn với danh mục hơn 100 món ăn được làm
mới mỗi ngày, sẽ là điểm cung cấp bữa trưa công sở đảm bảo vệ sinh an toàn thực
phẩm và phù hợp văn hoá ẩm thực của người Việt. Ngoài những sản phẩm mang
thương hiệu riêng, 7-Eleven còn bày bán các thực phẩm quốc tế như đồ uống cagas
Slurpee, nước giải khát Big Gulp, thực phẩm tươi sống, những món ăn được phát triển
theo khẩu vị của khu vực… Bên cạnh đó, những sản phẩm tiêu dùng thiết yếu thường
có trong cửa hàng tiện lợi sẽ vẫn được 7-Eleven cung cấp. Đồng thời, 7-Eleven cũng
sẽ bày bán các sản phẩm nhãn hàng riêng của mình, tương tự như cách đã làm tại
những quốc gia khác.
Trang | 19
cần nghiêm túc tuân thủ quy trình mà 7-Eleven đặt ra, hệ thống này sẽ đảm bảo hiệu
quả hoạt động tối ưu nhất cho mỗi cửa tiệm.
Trang | 20
năm 1991 đến 2013, doanh thu hàng năm tại các cửa hàng tiện lợi đã tăng gấp ba lần,
từ hơn 3 nghìn tỷ lên gần 10 nghìn tỷ yên. Để so sánh trong giai đoạn này, doanh số
siêu thị vẫn ổn định, ở mức khoảng 13 nghìn tỷ yên.
Lĩnh vực cửa hàng tiện lợi của Nhật Bản dần dần được củng cố, với những người
chơi lớn hơn đang phát triển và những người điều hành nhỏ hơn đóng cửa. Năm 2004,
mười chuỗi cửa hàng tiện lợi hàng đầu chiếm khoảng 90% số cửa hàng tiện lợi của
Nhật Bản. Đến năm 2013, việc hợp nhất đã dẫn đến năm chuỗi hàng đầu chiếm hơn
90% doanh số bán hàng của cửa hàng tiện lợi tại Nhật Bản
Seven-Eleven Japan đã tăng thị phần của mình trên thị trường cửa hàng tiện lợi kể
từ khi khai trương. Năm 2012, Seven Eleven là nhà điều hành cửa hàng tiện lợi hàng
đầu Nhật Bản, chiếm 38,8% thị phần trong phân khúc cửa hàng tiện lợi. Thị phần này
đã tăng so với thị phần 34,3 trong năm 2008. Seven-Eleven rất hiệu quả về doanh số
bán hàng tại cùng một cửa hàng. Năm 2004, doanh số bán hàng trung bình hàng ngày
tại bốn chuỗi cửa hàng tiện lợi lớn ngoại trừ Seven-Eleven Nhật Bản đạt tổng cộng
484.000 yên. Ngược lại, các cửa hàng Seven-Eleven có doanh thu hàng ngày là
647.000 yên, cao hơn 30% so với đối thủ cạnh tranh cộng lại. Đến năm 2013, doanh
thu trung bình hàng ngày trên mỗi cửa hàng tại các cửa hàng Seven-Eleven Nhật Bản
đã tăng lên 668.000 yên. Năm 2013, thu nhập từ hoạt động kinh doanh của Seven-
Eleven là 224,9 tỷ yên, giúp Seven-Eleven trở thành công ty dẫn đầu không chỉ trong
lĩnh vực cửa hàng tiện lợi mà còn trong toàn bộ ngành bán lẻ của Nhật Bản. Seven-
Eleven dự định tiếp tục tăng trưởng bằng cách mở 1.500 cửa hàng mới trong năm kết
thúc vào tháng 2 năm 2014. Sự tăng trưởng này đã được lên kế hoạch cẩn thận, khai
thác các thế mạnh cốt lõi mà Seven-Eleven Nhật Bản đã phát triển trong lĩnh vực hệ
thống thông tin và hệ thống phân phối.
3.2. Xây dựng mối quan hệ gần gữi với các nhà cung cấp các cấp, NBL, trung tâm
phân phối với từng loại mặt hàng.
Mối quan hệ với các các trung tâm phân phối, nhà cung cấp:
Các sản phẩm, thực phẩm hàng ngày được sản xuất tại các cơ sở chuyên biệt do các
đối tác sản xuất độc lập của 7-Eleven điều hành và được vận chuyển đến các cửa hàng
vật lý của hãng từ các trung tâm phân phối. Việc đặc quyền hóa các cơ sở sản xuất và
các trung tâm phân phối là điểm khác biệt của 7-Eleven so với các đối thủ trong việc
phát triển sản phẩm, vệ sinh an toàn thực phẩm và kiểm soát chất lượng. Đồng thời,
chia sẻ dữ liệu đơn hàng của cửa hàng với các nhà sản xuất và các trung tâm phân phối
cho phép việc giao hàng hiệu quả hơn trong thời gian ngắn hơn. Các mặt hàng từ các
cơ sở sản xuất và nhà cung cấp được gửi đến các trung tâm phân phối trước khi được
giao đến mỗi cửa hàng. Đây là các trung tâm phân phối kết hợp có các khu vực riêng
biệt theo 4 mức độ nhiệt độ khác nhau cho từng sản phẩm cụ thể:
Thực phẩm đông lạnh (-20°C): kem, thực phẩm đông lạnh, viên đá
Sản phẩm bảo quản nhiệt độ lạnh (5°C): sandwich, salad, các mặt hàng đặc sản,
sữa và đồ uống làm từ sữa, mì và nhiều loại khác.
Sản phẩm làm từ gạo (20°C): cơm hộp, cơm trắng, bánh mì nướng tươi, v.v.
Sản phẩm bảo quản trong nhiệt độ phòng: nước ngọt, mì ăn liền, đồ uống có
cồn, đồ tiêu dùng hàng ngày, v.v.
Trang | 21
Hình 3.1: Chuỗi cung ứng của 7-Eleven tại Nhật Bản
Hệ thống phân phối Seven-Eleven kết nối mật thiết toàn bộ chuỗi cung ứng cho tất
cả các loại sản phẩm. Các trung tâm phân phối và mạng thông tin đóng vai trò quan
trọng trong việc này. Mục tiêu chính là theo dõi cẩn thận doanh số bán hàng của các
mặt hàng và cung cấp thời gian hoàn thành ngắn. Điều này cho phép quản lý cửa hàng
dự báo doanh số bán hàng chính xác tương ứng với mỗi đơn hàng.
Hơn nữa, điểm đặc biệt ở hệ thống trung tâm phân phối liên kết với 7-Eleven tại
Nhật Bản là vô cùng linh hoạt, có thể xê dịch lịch trình vận chuyển theo nhu cầu của
thị trường. Ví dụ, các mặt hàng giải khát như kem có thể được vận chuyển hàng ngày
vào mùa hè, trong khi với các thời điểm khác trong năm, con số này xuống chỉ còn 3
lần trong tuần. Với các thực phẩm tươi sống hay các mặt hàng đồ ăn nhanh, thời gian
xử lý đơn hàng thậm chí sẽ được kéo xuống dưới 12 tiếng đồng hồ, ví dụ một chi
nhánh của 7-Eleven nào đó tại Nhật Bản đặt các sản phẩm cơm nắm trước 10 giờ sáng
có thể đặt làm với các trung tâm phân phối luôn phần ăn buổi tối ngày hôm đó, nhằm
mục đích phục vụ cho các khách hàng đúng giờ tan tầm.
Trang | 22
Hình 3.2: Vận chuyển từ trung tâm phân phối đến cửa hàng của 7-Eleven ở Nhật
Bản
Người quản lý cửa hàng của 7-Eleven sẽ sử dụng công nghệ Graphic Order
Terminal (GOT) để đặt hàng. Thời điểm đặt hàng vào buổi sáng, trưa và tối được thiết
lập cố định cho tất cả các cửa hàng trong hệ thống của hãng trên khắp Nhật Bản. Khi
một cửa hàng đặt hàng, thông tin sẽ ngay lập tức được truyền tải đến các nhà cung cấp
và trung tâm phân phối. Nhà cung cấp sau khi nhận đơn từ tất cả các cửa hàng 7-
Eleven sẽ bắt đầu sản xuất để đáp ứng đơn đặt hàng. Các mặt hàng đã được đặt hàng
sẽ được vận chuyển bằng xe tải từ nhà cung cấp đến trung tâm phân phối và sẽ được
tách riêng cho mỗi đơn hàng trong lô hàng, giúp trung tâm phân phối có thể nhanh
chóng chuyển giao lô hàng đến xe tải đang hướng đến cửa hàng tương ứng.
Tại trung tâm phân phối, các sản phẩm cùng mức độ nhiệt độ từ các nhà cung cấp
khác nhau (ví dụ: sữa và bánh mỳ) được chuyển trực tiếp vào cùng một xe tải. Có bốn
loại xe tải tương ứng với bốn mức độ nhiệt độ được đề cập ở trên. Một xe tải có thể
giao hàng đến nhiều hơn một cửa hàng. Số lượng cửa hàng trên mỗi xe tải phụ thuộc
vào khối lượng hàng mà mỗi cửa hàng đã đặt. Tất cả các lần giao hàng đều được thực
hiện vào giờ thấp điểm. Một máy quét sẽ được sử dụng tại điểm nhận hàng. Hệ thống
hoạt động dựa trên sự tin tưởng và không yêu cầu tài xế phải có mặt khi nhân viên cửa
hàng quét quá trình giao hàng. Điều này giúp giảm thời gian giao hàng tại mỗi cửa
hàng.
Hệ thống phân phối này giúp cho 7-Eleven giảm số lượng xe cần thiết cho việc giao
hàng từ cửa này đến cửa khác, mặc dù tần suất đối với một số nhóm sản phẩm khá cao.
Vào năm 1974, mỗi cửa hàng có tới 70 xe “ghé thăm” mỗi ngày, nhưng cho đến năm
2006 chỉ còn cần 9 xe. Điều này giảm thiểu đáng kể chi phí giao hàng và cho phép
giao nhanh chóng nhiều loại thực phẩm tươi sống khác nhau. Những trung tâm phân
phối này không tích trữ hàng hóa, mà áp dụng hệ thống cross-docking để chuyển hàng
hóa trực tiếp từ nguồn cung cấp đến cửa hàng.
Trang | 23
Ngoài các sản phẩm, 7-Eleven dần dần bổ sung nhiều dịch vụ mà khách hàng có thể
sử dụng tại cửa hàng. Những dịch vụ đầu tiên được 7-Eleven tại Nhật Bản thêm vào
vào là thanh toán hóa đơn điện (tháng 10/1987). Sau đó, công ty mở rộng danh mục
tiện ích cho phép khách hàng thanh toán hóa đơn gas, bảo hiểm và điện thoại. Các cửa
hàng tiện lợi có thời gian hoạt động và vị trí thuận tiện hơn so với ngân hàng hoặc các
cơ quan khác, và dịch vụ thanh toán hóa đơn các dịch vụ này thu hút hàng triệu khách
hàng tăng dần theo mỗi năm.
Vào tháng 2 năm 2000, 7-Eleven Nhật Bản thành lập công ty thương mại điện tử
7dream.com, với mục tiêu nhằm tối đa hóa hệ thống phân phối hiện có. Các cửa hàng
hoạt động như điểm nhận và trả hàng của khách hàng. Trên thực tế, khách hàng thích
mua sắm trực tuyến tại 7dream và nhận hàng tại cửa hàng tiện lợi địa phương hơn là
nhận hàng tại nhà. Điều này là khả thi bởi tần suất của khách hàng Nhật Bản ghé thăm
cửa hàng tiện lợi rất cao.
Cho đến năm 2009, gần như mọi cửa hàng tiện lợi của 7-Eleven tại Nhật Bản có cây
ATM riêng. Các dịch vụ khác mà cửa hàng cung cấp được mở rộng sang cả hoạt động
in ấn, bán vé (các trận bóng chày, buổi hòa nhạc,…). Vào năm 2010 thì thậm chí còn
cung cấp các dịch vụ tư pháp như cung cấp giấy xác nhận cư trú. Lý do chính chủ yếu
tạo động lực cho 7-Eleven tại Nhật Bản tích cực đa dạng hóa các dịch vụ của hãng là
nhằm tận dụng triệt để vị trí của các cửa hàng trong hệ thống của hãng, đồng thời cũng
là một hình thức gia tăng thêm doanh thu tổng. Điều này, bên cạnh đó, cũng khiến
khách hàng lui tới cửa hàng nhiều hơn trước đây.
Tuân thủ chiến lược thống trị của mình, Seven-Eleven Nhật Bản đã mở phần lớn
các cửa hàng mới tại các khu vực có cụm cửa hàng hiện có. Ví dụ, quận Aichi, nơi
Seven-Eleven bắt đầu mở cửa hàng vào năm 2002, đã chứng kiến sự gia tăng lớn trong
năm 2004, với 108 cửa hàng mới mở. Con số này đại diện cho hơn 15% số cửa hàng
Seven-Eleven mới được mở tại Nhật Bản trong năm đó. Đến năm 2014, Seven-Eleven
đã có cửa hàng tại 42/47 tỉnh ở Nhật Bản. Với nhu cầu ngày càng tăng về các "cửa
hàng tiện lợi, gần nhau" khi có ít nhà bán lẻ vừa và nhỏ ở một khu vực nhất định,
Seven- Eleven nhận thấy rằng bên cạnh việc đưa cửa hàng đến các khu vực mới, họ
cũng có thể tiếp tục mở các cửa hàng ở những khu vực có mật độ dày đặc. các khu đô
Trang | 24
thị đông dân cư như Tokyo, Nagoya và Osaka. Với việc nhượng quyền thương mại
Seven-Eleven đang được săn đón nhiều.
3.3. Tận dụng chiến lược nguồn cung dựa trên đặc điểm từng mặt hàng kinh
doanh
Chiến lược nguồn cung dựa trên đặc điểm từng mặt hàng kinh doanh
Để đảm bảo cung ứng thường xuyên với số lượng nhỏ và đáp ứng nhu cầu nhanh
chóng tới mạng lưới bán lẻ dày đặc của 7-Eleven Nhật Bản, 7-Eleven cần sử dựng
chiến lược nguồn cung dựa trên đặc điểm mặt hàng kinh doanh của 7-Eleven Nhật
Bản.
Một vài nét về hệ thống quản lý độc đáo của hãng, 7-Eleven được vận hành dựa
trên quan điểm “hiện đại hóa và kích hoạt ngành bán lẻ vừa và nhỏ” và “sự tồn tại và
phát triển chung” cũng như nguyên tắc đa dạng sản phẩm, bảo quản chất lượng và độ
tươi ngon, sạch sẽ và vệ sinh. Mỗi cửa hàng tuy chỉ có diện tích khoảng 100m2 nhưng
lại cung cấp hơn 3.000 loại hàng hóa, dịch vụ. Trong số đó, các loại thực phẩm, đồ
uống tươi sống chiếm khoảng 70%, nhu yếu phẩm hàng ngày, tạp chí và thuốc lá
chiếm khoảng 30%.
Theo thống kê, các sản phẩm có doanh thu hàng năm từ 1 tỷ yên trở lên dưới dạng
của 7-Eleven Nhật Bản bao gồm:
Sản phẩm giao hàng ngày
Đồ uống/Rượu
Bánh kẹo
Thức ăn đã qua chế biến
Ngoài ra, 7-Eleven cũng có kế hoạch bán sản phẩm gốc của Seven & I Group.
Seven Premium, sản phẩm thương hiệu riêng (PB) của tập đoàn, dựa trên các phương
Trang | 25
pháp phát triển sản phẩm ban đầu mà 7-Eleven Nhật Bản đã phát triển trong nhiều năm
qua như gạo, bánh mì nấu chín và mì, đồng thời dựa trên cơ sở hạ tầng và phát triển
sản phẩm bí quyết của từng công ty trong nhóm. 7-Eleven đang phát triển sản phẩm
này bằng cách củng cố lực lượng bán hàng của mình. Kết quả là, 7-Eleven đã nhận ra
hương vị và chất lượng ngang bằng hoặc tốt hơn các sản phẩm bán chạy nhất của
thương hiệu quốc gia (NB), nhưng ở mức giá có vẻ hợp lý hơn giá thị trường hiện tại.
Hình 3.1: Cơ cấu phát triển, số lượng nhà máy sản xuất, số lượng nhà máy chuyên
dụng, trung tâm phân phối chung tại Nhật Bản theo vùng nhiệt độ và số lượng trung
tâm xử lý tính đến cuối tháng 5 năm 2014
Trang | 26
Một trong những điểm nổi bật của mô hình này là các nhà kho phân phối tập trung.
Chịu sự phản đối kịch liệt bởi các nhà cung cấp trong thời gian đầu vì không ai muốn
hàng hóa mình bị "đè" bởi những thương hiệu khác, nhưng 7-Eleven với cam kết về
tính chuyên nghiệp đã dần thuyết phục được những đối tác "cứng đầu" này.
Để cung cấp những thông tin chuẩn xác nhất, mỗi quản lý cửa tiệm 7-Eleven đều
sở hữu một hệ thống đặt hàng và báo cáo tồn kho, tất cả sẽ được cập nhật lên máy chủ
tập đoàn vào 10 sáng mỗi ngày và ngay lập tức hàng hóa bổ sung sẽ được chở đến
ngay trong ngày.
Đằng sau "hậu trường", hệ thống quản lý tập trung của 7-Eleven luôn tập hợp
tất cả đơn hàng trong một khu vực, chuyển thông tin về kho hàng cũng như các đơn vị
cung cấp thực phẩm tươi sống và sẽ nhanh chóng nhận được hàng hóa cần thiết trong
vòng vài tiếng sau đó.
Để làm được điều này, mỗi khi máy tính tiền quét một mã sản phẩm có hạn sử
dụng ngắn như bánh sandwich, salad hay bánh ngọt, tất cả thông tin sẽ được chuyển về
các nhà cung cấp để chuẩn bị. Đa phần sản phẩm sẽ được sản xuất và giao ngay trong
ngày thông qua hệ thống xe tải của 7-Eleven.
7-Eleven vượt qua nhiều đối thủ khác trên thị trường khi cung cấp sản phẩm ăn
liền và bánh mì được sản xuất ngay trong ngày. Nhưng sản phẩm tươi lúc nào cũng đi
kèm với hạn sử dụng, chẳng hạn như tất cả bánh donut sẽ được làm chỉ vài giờ trước
khi được đưa lên kệ, nhưng đến cuối ngày, những sản phẩm không bán được sẽ bị vứt
bỏ thẳng tay.
Một chuyên gia nhận định: "Hệ thống cửa hàng tiện lợi luôn cần một chuỗi cung
ứng nhanh nhạy để đáp ứng nhu cầu thực phẩm tươi sống của khách hàng. Chẳng hạn
như sữa tươi, 7-Eleven tự tin có tốc độ từ nơi vắt sữa đến kệ trưng bày ngắn nhất, nếu
như khách hàng chỉ còn 7 ngày sử dụng nếu mua sữa tươi tại các nhà bán lẻ khác, 7-
Eleven với chuỗi cung ứng của mình có thể cung cấp khách hàng 14 ngày trước khi hết
hạn sử dụng."
Khó khăn trong việc dự đoán tiêu thụ: Khi áp dụng chiến lược nguồn cung
dựa trên đặc điểm mặt hàng, 7-Eleven có thể gặp khó khăn trong việc dự
đoán lượng tiêu thụ cho từng mặt hàng cụ thể. Nếu ước tính không chính
xác, cửa hàng có thể gặp tình trạng thiếu hàng hoặc tồn kho.
Tính khách quan của đánh giá đặc điểm mặt hàng: Đánh giá đặc điểm mặt
hàng có thể không thực sự chính xác và khách quan. Nếu có sự đánh giá sai
lệch hoặc không chính xác về đặc điểm mặt hàng, 7-Eleven có thể mua hàng
không phù hợp cho cửa hàng của mình.
Sự đa dạng trong nhu cầu của khách hàng: Khách hàng có những nhu cầu
khác nhau và thay đổi theo thời gian. Nếu nhận định không chính xác về
một đặc điểm mặt hàng cụ thể, 7-Eleven có thể không cung cấp đúng sản
phẩm hoặc dịch vụ phù hợp với nhu cầu của khách hàng.
Rủi ro đầu tư lớn: Áp dụng chiến lược nguồn cung dựa trên đặc điểm mặt
hàng có thể yêu cầu 7-Eleven đầu tư lớn vào việc mua sắm và quản lý hàng
Trang | 27
hóa. Nếu chiến lược này không được thực hiện một cách hiệu quả, 7-Eleven
có thể gặp rủi ro về tình trạng tồn kho cao hoặc lãng phí về hàng hóa.
Cạnh tranh từ các đối thủ: Việc áp dụng chiến lược nguồn cung dựa trên đặc
điểm mặt hàng có thể khiến 7-eleven gặp bất lợi trong việc cạnh tranh với
đối thủ. Nếu 7-Eleven không cung cấp sản phẩm hoặc dịch vụ tốt hơn đối
thủ, họ có thể mất khách hàng và doanh thu.
Để giảm thiểu các rủi ro mà 7-Eleven có thể gặp phải khi áp dụng chiến lược nguồn
cung dựa trên đặc điểm mặt hàng, nhóm có đề xuất các giải pháp sau:
Nghiên cứu thị trường và tiêu thụ: 7-Eleven cần thực hiện nghiên cứu thị trường
và tiêu thụ để đánh giá đúng nhu cầu của khách hàng và dự đoán lượng tiêu thụ
cho từng mặt hàng cụ thể. Qua đó, đưa ra quyết định mua hàng chính xác và
phù hợp với nhu cầu thị trường.
Sử dụng dữ liệu và công nghệ: 7-Eleven có thể sử dụng dữ liệu và công nghệ để
phân tích thông tin khách hàng, theo dõi xu hướng mua sắm và dự đoán nhu cầu
tiêu thụ. Điều này giúp nâng cao khả năng dự đoán và quản lý cung cấp hàng
hóa hiệu quả.
Thiết lập quan hệ với nhà cung cấp đáng tin cậy: 7-Eleven cần thiết lập quan hệ
đối tác vững chắc với nhà cung cấp đáng tin cậy để đảm bảo nguồn hàng chất
lượng và đúng hẹn. Điều này giúp tránh tình trạng thiếu hàng hoặc tồn kho
không cần thiết.
Xác định lượng hàng hóa cần thiết: 7-Eleven cần xác định lượng hàng hóa cần
thiết dựa vào dữ liệu mua hàng của khách hàng theo từng quý, từng năm để
không mua quá nhiều hàng hoặc mua quá ít hàng. Điều này giúp hạn chế rủi ro
về tồn kho cao hoặc thiếu hụt hàng.
Quản lý chất lượng hàng hóa: 7-Eleven cần chú ý đến việc kiểm tra và đảm bảo
chất lượng hàng hóa trước khi bày bán. Quản lý đúng chất lượng sẽ đảm bảo
rằng sản phẩm phù hợp với nhu cầu của khách hàng và giảm rủi ro về khách
hàng không hài lòng hoặc trả lại hàng.
Điều chỉnh và cải tiến: 7-Eleven cần theo dõi và đánh giá hiệu quả áp dụng
chiến lược nguồn cung dựa trên đặc điểm mặt hàng. Nếu cần thiết, họ nên điều
chỉnh và cải tiến chiến lược để đáp ứng tốt hơn nhu cầu của khách hàng và tối
ưu hóa quy trình cung cấp hàng hóa.
Trang | 28
xếp các đơn hàng theo thứ tự định sẵn đã được hiển thị trên máy. Với mỗi đơn hàng cụ
thể, chủ cửa hàng có quyền truy cập dữ liệu thông tin của chúng (từ máy tính của cửa
hàng) để phân tích chi tiết dữ liệu POS có liên quan đến đơn hàng đó. Khi các đơn
hàng đã được sắp xếp chuẩn chỉ, thiết bị GOT sẽ được đặt về vị trí ban đầu, thực hiện
công việc cuối cùng là chuyển tiếp dữ liệu của các đơn hàng đến các nhà cung cấp và
các trung tâm phân phối phù hợp của 7-Eleven.
Tại trụ sở chính của 7-Eleven, họ đã triển khai hệ thống Retail Information System
(RIS) để thu thập dữ liệu từ các đơn hàng hàng ngày tại các cửa hàng và chuyển tiếp
chúng đến hệ thống dữ liệu điện tử (Electronic Data System).
Trang | 29
Hệ thống này cung cấp thông tin về doanh số theo ngày, tuần và tháng đến các quản
lý cửa hàng, giúp họ đưa ra quyết định về việc đặt hàng và số lượng mặt hàng cần
cung cấp. Ngoài ra, nó còn đảm bảo kiểm tra lại các đơn đặt hàng trước khi chuyển tới
các nhà cung cấp. Để tối ưu hóa hiệu quả hoạt động của hệ thống thông tin này, 7-
Eleven đã áp dụng phần mềm E-Business Suite của Oracle Corp dưới đây với từng
chức năng cụ thể phục vụ cho quá trình mua nhận hàng:
Oracle sourcing - Tìm kiếm các nhà cung cấp có giá thấp nhất
- Theo dõi biến động giá cả và động thái từ
các nhà cung cấp
7-Eleven đã phát triển giao diện 7-Exchange Retail Advantage cùng với IRI, mở ra
khả năng cho các nhà sản xuất tiếp cận dữ liệu giao dịch hàng ngày của tất cả các cửa
hàng trong hệ thống của 7-Eleven. Công cụ phân tích này giúp các nhà cung cấp kiểm
tra mức tồn kho của các mặt hàng trong cửa hàng. Tiếp cận này cung cấp cơ hội cho
các nhà cung cấp để tối ưu hóa quy trình phát triển sản phẩm, từ đó đáp ứng nhu cầu
của khách hàng một cách tối ưu. Ngoài ra, nó cũng giúp họ nắm vững nhu cầu thị
trường mà không cần thông qua các bên trung gian, từ đó chuẩn bị cho quy trình sản
xuất và lập kế hoạch dự trữ một cách hiệu quả. Việc cung cấp thông tin chi tiết từ điểm
bán hàng thể hiện mối quan hệ gần gũi giữa các nhà cung cấp và 7-Eleven, nhằm tối đa
hóa cơ hội kinh doanh tiềm năng.
Trang | 30
C.KẾT LUẬN
Trong quá trình nghiên cứu về hoạt động mua và quản trị nguồn cung của 7-Eleven,
nhóm 6 đã nhận thấy sự quan trọng và ảnh hưởng đáng kể của việc xây dựng và duy trì
một hệ thống mua hàng và quản lý nguồn cung hiệu quả trong ngành bán lẻ. 7-Eleven
đã thành công trong việc tạo dựng một mô hình kinh doanh tiện lợi và đa dạng, đáp
ứng nhu cầu của khách hàng trên toàn cầu.
Một trong những yếu tố quan trọng của thành công của 7-Eleven là cách công ty
xây dựng một chuỗi cung ứng đáng tin cậy và hiệu quả. Từ việc lựa chọn nhà cung cấp
đến quản lý quan hệ với những đối tác chiến lược, 7-Eleven đã áp dụng các tiêu chuẩn
chất lượng cao và quy trình kiểm soát chặt chẽ để đảm bảo sự cung cấp liên tục và
đáng tin cậy của hàng hóa và dịch vụ.
Ngoài ra, nhóm 6 đã nhận thấy vai trò quan trọng của công nghệ và hệ thống thông
tin trong việc tối ưu hóa hoạt động mua hàng và quản lý nguồn cung của 7-Eleven.
Công ty đã đầu tư mạnh mẽ vào các công nghệ tiên tiến, từ hệ thống theo dõi kho hàng
tự động đến phân tích dữ liệu và dự báo, giúp nâng cao khả năng quản lý, tối ưu hóa
tồn kho và tăng cường khả năng đáp ứng nhu cầu của khách hàng.
Cuối cùng, việc nghiên cứu về hoạt động mua và quản trị nguồn cung của 7-Eleven
đã mang lại cho nhóm 6 những hiểu biết sâu sắc về cách một tập đoàn bán lẻ hàng đầu
có thể xây dựng và duy trì một hệ thống mua hàng và quản lý nguồn cung thành công.
Hy vọng rằng đề tài này có thể đóng góp vào sự phát triển và nghiên cứu trong lĩnh
vực này, đồng thời khuyến khích các doanh nghiệp khác áp dụng các phương pháp và
quy trình hiệu quả để nâng cao khả năng cạnh tranh và đáp ứng nhu cầu của khách
hàng trong thế giới bán lẻ ngày càng phát triển.
Trang | 31
D.TÀI LIỆU THAM KHẢO
https://tailieu.vn/doc/bai-bao-cao-de-tai-phan-tich-tinh-kha-thi-khi-tham-
nhap-vao-thi-truong-viet-nam-cua-7-eleven-1947334.html
https://vietnambiz.vn/noi-danh-o-nuoc-ngoai-nhung-tai-sao-7-eleven-lai-
cham-chap-o-thi-truong-viet-nam-10-nam-van-chua-dat-110-ke-hoach-
mo-chuoi-2023316143318872.htm
https://cafebiz.vn/chuoi-cung-ung-hinh-mau-cua-7-eleven-khong-can-ton-
kho-vi-hang-duoc-giao-chuan-xac-moi-ngay-dam-bao-tuoi-song-va-
khong-mot-sai-sot-2018101011271454.chn
https://congthuong.vn/bai-3-cua-hang-tien-loi-o-viet-nam-dang-phat-
trien-ra-sao-215790.html
http://awing.vn/bai-viet/[Location]-chao-mung-7-eleven-chuoi-cua-hang-
tien-lon-nhat-the-gioi-gia-nhap-awing-network-
d95caa209f1d47d0b1ac8bff22ffa5cb
https://vietnambiz.vn/noi-danh-o-nuoc-ngoai-nhung-tai-sao-7-eleven-lai-
cham-chap-o-thi-truong-viet-nam-10-nam-van-chua-dat-110-ke-hoach-
mo-chuoi-2023316143318872.htm
http://alokaka.com/index.php/2023/08/21/cach-ma-7-eleven-khai-thac-du-
lieu-mang-den-dot-pha-trong-kinh-doanh/
https://amis.misa.vn/73700/chien-luoc-marketing-cua-7-eleven/
https://cafebiz.vn/chuoi-cung-ung-hinh-mau-cua-7-eleven-khong-can-ton-
kho-vi-hang-duoc-giao-chuan-xac-moi-ngay-dam-bao-tuoi-song-va-
khong-mot-sai-sot-2018101011271454.chn
https://www.dantrisoft.com/2016/11/cach-7-eleven-tan-cong-cac-cua-
hang-tien-loi-viet-nam.html
https://congnghiepdichvu.vn/tai-chinh/doanh-nghiep/-chan-uot-chan-rao-
vao-viet-nam-7-eleven-lay-gi-de-chien-thang-.html
https://www.cukcuk.vn/5263/chuoi-cua-hang-tien-loi-7-eleven-kiem-boi-
tien-nho-chieu-marketing-sau/
Trang | 32
https://vietnambiz.vn/11000-cua-hang-7eleven-tai-thai-lan-se-ap-dung-
cong-nghe-ai-nhan-dien-khuon-mat-48833.htm
https://marketing.org.vn/7-eleven-buoc-vao-cuoc-dua-cua-hang-khong-
nhan-vien-2/
https://leadernetwork.vn/7-eleven-choi-lon-voi-cua-hang-khong-nguoi-
ban-dau-tien-o-my-canh-tranh-mo-hinh-voi-amazon-go/
Phương pháp tổng hợp ý kiến lực lượng bán hàng (Sales force composite)
là gì? (vietnambiz.vn)
https://hocvienhangkhong.edu.vn/kinhdoanhviet/chien-luoc-phat-trien-
san-pham-canh-tranh-cua-7-eleven.html
https://www.7andi.com/library/dbps_data/_template_/_res/ir/library/co/
pdf/2014_05.pdf
https://cafebiz.vn/chuoi-cung-ung-hinh-mau-cua-7-eleven-khong-can-ton-
kho-vi-hang-duoc-giao-chuan-xac-moi-ngay-dam-bao-tuoi-song-va-
khong-mot-sai-sot-2018101011271454.chn
Trang | 33