‫وزارت تحصیالت عالی‬

‫معینیت علمی‬
‫ریاست تحقیق‪ ،‬تألیف و ترجمه‬

‫طرزالعمل تنظیم امور نشریههای علمی‪ -‬تحقیقی موسسات تحصیالت عالی و ارگانهای نشراتی افغانستان‬

‫سال ‪ 1398‬هـ ش‬

‫‪1‬‬
 ‫مقدمه‬

‫انجام فعالیتهای تحقیقی ونشر آن درمجالت وایجاد نشریه های ارگانیک بخشی ازفعالیتهای اکادمیک محسوب می گردد که بموجب آن ازیک طرف باعث‬
‫می گردد تا تحقیقات برمحورنیازمندیهای جامعه متمرکزگردد وازجانب دیگر عالوه ازاینکه درزمینه تثبیت وارتقای رتب علمی اعضای کادرعلمی نقش‬
‫برازنده دارد نهادهای تحصیالت عالی می توانند درامرتقویت بنیه مالی خویش نیز ازمجرای فروش تحقیقات وآثار تولیدی متوسل شوند‪ .‬تنظیم وانسجام امور‬
‫مربوطه به امورنشریه ها وانعکاس تحقیقات علمی انجام یافته درپوهنتونها وموسسات تحصیالت عالی ازطریق آن درارگانهای نشراتی وهمچنان تامین ارتباط‬
‫متقابال مفید با نشریه های معتبر داخلی وخارجی مستلزم طرزالعمل مشخصی می باشد تا بتوان پروسه مورد نظررا بروفق احکام قوانین نافذه تنظیم وعملی‬
‫نمود‪.‬طرزالعمل حاضردربرگیرنده مواردی است که پوهنتونها وموسسات تحصیالت عالی درچارچوب آن وظایف وفعالیتهای خویش را معین وعملی نمایند‪.‬‬

‫‪2‬‬
 ‫الیحهی تنظیم امور نشریههای علمی‪ -‬تحقیقی مؤسسات تحصیالت عالی و ارگانهای نشراتی افغانستان‬

‫فصل نخست‬
‫احکام عمومی‬
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــ‬

‫ماده اول‬
‫این الیحه به منظور انتظام‪ ،‬انسجام و معیاری ساختن فعالیتها و امور مربوط به نشریههای علمی‪ -‬تحقیقی پوهنتونها و مؤسسات تحصیالت عالی دولتی و‬
‫خصوصی و ارگانهای نشراتی علمی در سطح ملی و بین المللی وضع شده است‪.‬‬

‫ماده دوم‬
‫نشریههای علمی عبارت از آن نسخههای چاپی اند که بر پایهی اصول و موازین اکادمیک مطابق مادههای مندرج این الیحه از سوی پوهنتونها و مؤسسات‬
‫تحصیالت عالی دولتی و خصوصی و اکادمی علوم افغانستان و ارگانهای نشراتی به نشر میرسند و در برگیرندهی مجلههای علمی‪ ،‬مجموعه مقالهها یا‬
‫مضمونهای علمی و بولتینهای علمی میباشند که به گونهی منظم و یا به طور مقطعی به مناسبتهای مختلف به نشر میرسند‪.‬‬

‫ماده سوم‬
‫مؤسسات تحصیالت عالی افغانستان و ارگانهای نشراتی‪ ،‬طبق احکام این الیحه میتوانند به نشر و چاپ یک و یا چند نشریهی علمی بپردازند و صاحب امتیاز‬
‫آن باشند‪.‬‬

‫ماده چهارم‬
‫نشریههای علمی در صورت تکمیل کردن شرایط مندرج این الیحه میتوانند در سطح دیپارتمنتها‪ ،‬پوهنځیها و یا مؤسسات تحصیالت عالی و‬ ‫أ‪.‬‬

‫‪3‬‬
 ‫ارگانهای نشراتی به نشر برسند‪.‬‬

‫ب‪ .‬مقالههای علمی چاپ شده در مجلههای معتبر علمی بین المللی‪ ،‬مجلههای علمی پوهنتونها‪ ،‬پوهنځیها‪ ،‬دیپارتمنتها‪ ،‬مؤسسات تحصیالت عالی‬

‫کشور و سایر مجلههای علمیکه مطابق به احکام این الیحه جواز فعالیت از ریاست تحقیق‪ ،‬تألیف و ترجمه وزارت تحصیالت عالی به دست آورده اند‬

‫و مجلهی علمی اکادمی علوم افغانستان به عنوان اثر فرعی در ترفیعات علمی قابل محاسبه میباشند‪.‬‬

‫ج‪ .‬مقالههای چاپ شده در مجلههای پوهنځیها‪ ،‬دیپارتمنتها و همچنان سایر مجلههای علمی داخلی که جواز فعالیت شان را از ریاست تحقیق‪،‬‬

‫تالیف و ترجمه به دست نیاورده باشند‪ ،‬در ترفیعات علمی قابل محاسبه نیستند‪.‬‬

‫ماده پنجم‬
‫مجلهی علمی پوهنتونها در چوکات معاونیت علمی و مجلههای علمی پوهنځیها در چوکات ریاست پوهنځی و به همین ترتیب مجلهی علمی دیپارتمنت‬

‫در چوکات دیپارتمنت مربوطه فعالیت میکند‪.‬‬

‫فصل دوم‬
‫چگونگی ایجاد مجله و فعالیت مسئوالن مجلههای علمی ملی و بین المللی‬
‫ماده ششم‬
‫مجلهی علمی عبارت از آن نشریهیی است که در آن مقالههای علمی‪ -‬تحقیقی اعضای کادرعلمی مؤسسات تحصیالت عالی و سایر دانشمندان طبق موازین و‬

‫اصول اکادمیک نشر میشود‪.‬‬

‫ماده هفتم‬

‫‪4‬‬
 ‫مجلههای علمی ‪ -‬تحقیقی در نهادهای تحصیالت عالی در صورتی ایجاد شده میتوانند که شرایط آتی را تکمیل کنند‪:‬‬

‫‪ .1‬مجله علمی بین المللی‬

‫پوهنتونها‪ ،‬پوهنځیها‪ ،‬دیپارتمنتها‪ ،‬مؤسسات تحصیالت عالی کشور و سایر ارگانها میتوانند با تکمیل شرایط ذیل مجلهی علمی بین المللی را در‬

‫چوکات مؤسسه خویش ایجاد نمایند‪:‬‬

‫أ‪ .‬متعهد به تطبیق الیحه نشراتی مجلههای علمی ‪ -‬تحقیقی وزارت تحصیالت عالی باشد‪.‬‬

‫ب‪ .‬دارای حد اقل ‪ 9‬نفر هیأت تحریر باشد‪.‬‬

‫ج‪ .‬هیأت تحریر در مجلههای علمی بین المللی باید دارای درجه تحصیلی ماستری یا دکتورا (‪ )PhD‬باشد‪.‬‬

‫د‪ .‬هیأت تحریر مجلههای علمی بین المللی باید عضو اکادمیک (استاد) در یکی از پوهنتونهای داخلی یا خارجی باشد‪.‬‬

‫ه‪ .‬هیأت تحریر باید حد اقل سه مقالهی بین الملل در مجلههای علمی معتبر و دارای ‪ ISSN‬نمبر بین المللی باشد‪.‬‬

‫و‪ .‬هیأت تحریر مجلههای علمی بین المللی میتواند شهروند افغانستان و یا از سایر پوهنتونهای معتبر دنیا باشد‪.‬‬

‫ز‪ .‬مجلهی علمی باید دارای دفتر مجهز باشد‪.‬‬

‫‪5‬‬
 ‫ح‪ .‬به کتابخانهی الکترونیکی وصل باشد‪.‬‬

‫ط‪ .‬به انترنت فعال دسترسی داشته باشد‪.‬‬

‫ی‪ .‬مجلههای علمی باید دارای ‪ ISSN‬نمبر باشد‪.‬‬

‫ك‪ .‬مجلههای علمی بین المللی باید دارای ویب سایت راجسترشده و فعال باشد‪.‬‬

‫ل‪ .‬هر مجله علمی بین المللی باید در دیتابیس وزارت تحصیالت عالی نمایه گردد‪.‬‬

‫م‪ .‬هر مجله علمی باید تالش کند در دیتابیس های معتبر علمی جهان نمایه گردد‪.‬‬

‫ن‪ .‬از یکی از نرم افزارهای تشابه یاب استفاده گردد و مقالههای حاوی بیش از ‪ 25‬فیصد مشابهت نباید چاپ گردد‪.‬‬

‫س‪ .‬از وزارت اطالعات و فرهنگ‪ ،‬جواز نشر دریافت کنند‪.‬‬

‫ع‪ .‬مراحل ثبت در ریاست تحقیق‪ ،‬تألیف و ترجمه وزارت تحصیالت عالی را موفقانه طی کرده‪ ،‬جواز فعالیت به دست آورده باشند‪.‬‬

‫‪ .2‬مجلههای علمی ملی‬

‫پوهنتونها‪ ،‬پوهنځیها‪ ،‬دیپارتمنتها‪ ،‬مؤسسات تحصیالت عالی کشور و سایر ارگانها میتوانند با تکمیل شرایط ذیل مجلهی علمی در سطح ملی را در‬

‫چوکات مؤسسهی خویش ایجاد نمایند‪:‬‬

‫‪6‬‬
‫متعهد به تطبیق الیحه نشراتی مجلههای علمی ‪ -‬تحقیقی وزارت تحصیالت عالی باشد‪ .‬هیأت تحریر باید حد اقل متشکل از ‪ 9‬عضو کادر علمی مجرب‬

‫میباشد‪ ،‬که هر یک دارای حداقل ‪ 2‬مقاله بین المللی در مجالت علمی معتبر بین المللی یا ‪ 5‬مقالهی ملی چاپ شده در مجالت معتبر ملی باشند‪.‬‬

‫أ‪ .‬دفتر مجهز و مستقل در اختیار مسئوالن مجله قرار داده بتوانند‪.‬‬

‫ب‪ .‬به کتابخانههای الکترونیکی یا غیر الکترونیکی مجهزی که دارای کتابها‪ ،‬مجلههای علمی (داخلی و خارجی) و سایر مرجعهای معتبر علمی باشد‪،‬‬

‫دسترسی داشته باشند‪.‬‬

‫ج‪ .‬هر مجله علمی ملی باید دارای وبسایت مشخص و با فعالیت دوامدار باشد‪.‬‬

‫د‪ .‬هر مجله علمی ملی باید در دیتابیس وزارت تحصیالت عالی نمایه گردد‪.‬‬

‫ه‪ .‬از یکی از نرم افزارهای تشابه یاب استفاده گردد و مقاالت حاوی بیش از ‪ 25‬فیصد مشابهت نباید چاپ گردد‪.‬‬

‫و‪ .‬هیأت تحریر باید دارای حد اقل رتبه علمی پوهندوی ویا پوهنمل دارای درجه تحصیلی دکتورا (‪ )PhD‬باشد‪.‬‬

‫ز‪ .‬مجله علمی ملی میتواند به زبانهای ملی و بین المللی باشند‪.‬‬

‫ح‪ .‬اعضای هیأت تحریر در هر سال‪ ،‬بیشتر از دو مقاله در مجله علمی مربوطه به چاپ نرسانند‪.‬‬

‫ط‪ .‬مراحل ثبت در ریاست تحقیق‪ ،‬تألیف و ترجمه وزارت تحصیالت عالی را موفقانه طی کرده‪ ،‬جواز فعالیت به دست آورده باشند‪.‬‬

‫ماده هشتم‬

‫‪7‬‬
 ‫ایجاد مجلهی علمی در صورت تکمیل شرایط مندرج مادهی هفتم این الیحه حسب زیر صورت میگیرد‪:‬‬

‫أ‪ .‬مطالعهی همه جانبه و تایید و تصویب موضوع از جانب شورای دیپارتمنت و پوهنځی و سپس شورای علمی مؤسسه (در صورتی که مجله علمی در‬
‫سطح مؤسسه ایجاد می گردد‪ ،‬موضوع فقط در شورای علمی مؤسسه تایید می گردد‪).‬‬

‫ب‪ .‬اخذ جواز فعالیت از وزارت اطالعات و فرهنگ‬

‫ج‪ .‬پیشنهاد ریاست مؤسسهی تحصیالت عالی بر پایهی تصویب شورای علمی موسسه و جواز وزارت اطالعات و فرهنگ به ریاست تحقیق‪ ،‬تالیف و‬
‫ترجمه‬

‫د‪ .‬تأیید ریاست تحقیق‪ ،‬تألیف و ترجمه و منظوری مقام وزارت تحصیالت عالی‪.‬‬

‫ماده نهم‬
‫تشکیل‬
‫هر مجلهی علمی دارای مدیر مسئول‪ ،‬هیأت تحریر‪ ،‬سردبیر و سایر کارمندان مورد نیاز میباشد‪.‬‬

‫‪ .1‬مجله علمی بین المللی‬

‫أ‪ .‬مدیر مسوول مجله علمی بین المللی از میان اعضای کادر علمی مجرب در تحقیق و نشر آثار علمی‪ ،‬به اساس تصویب جلسه دیپارتمنت و شورای‬

‫علمی پوهنځی ( در صورتی که مجله در سطح دیپارتمنت و یا پوهنځی باشد) و یا تایید بورد تحقیق‪ ،‬تألیف و ترجمه و سپس پیشنهاد به رییس‬

‫مؤسسهی تحصیالت عالی وتصویب شورای علمی پوهنتون انتخاب می گردد‪.‬‬

‫ب‪ .‬مدیر مسوول باید دارای حد اقل ‪ 3‬مقاله علمی – تحقیقی در یکی از مجله های علمی معتبر بین المللی باشد‪.‬‬

‫ج‪ .‬سردبیر مجله علمی بین المللی باید دارای حد اقل ‪ 2‬مقاله علمی – تحقیقی در یکی از مجلههای علمی معتبر بین المللی باشد‪.‬‬

‫‪8‬‬
‫د‪ .‬سردبیر مجله علمی بین المللی از میان اعضای کادر علمی مجرب در تحقیق به پیشنهاد مدیر مسوول و تایید رییس پوهنځی( در صورتی که مجله‬

‫در سطح دیپارتمنت و یا پوهنځی باشد) ویا تأیید آمر تحقیق پوهنتون و سپس منظوری رییس مؤسسه انتخاب میگردد‪.‬‬

‫ه‪ .‬مدیر مسوول نمی تواند در عین زمان سردبیر باشد‪.‬‬

‫‪ .2‬مجله علمی ملی‬

‫أ‪ .‬مدیر مسوول مجله ی علمی ملی از میان اعضای کادر علمی مجرب در تحقیق و نشر آثار علمی‪ ،‬به اساس تصویب جلسه دیپارتمنت و شورای علمی‬

‫پوهنځی ( در صورتیکه مجله در سطح دیپارتمنت و یا پوهنځی باشد) و یا تایید بورد تحقیق‪ ،‬تألیف و ترجمه و سپس پیشنهاد به رئیس موسسهی‬

‫تحصیالت عالی وتصویب شورای علمی پوهنتون انتخاب می گردد‪.‬‬

‫ب‪ .‬مدیر مسوول باید دارای ‪ 3‬مقاله علمی – تحقیقی در یکی از مجله های علمی بین المللی یا ‪ 6‬مقاله علمی ‪ -‬تحقیقی در یکی از مجلههای علمی‬

‫ثبت شده و قابل اعتبار ملی باشد‪.‬‬

‫ج‪ .‬سردبیر مجلهی علمی ملی از میان اعضای کادر علمی مجرب در تحقیق به پیشنهاد مدیر مسوول و تأیید رئیس پوهنځی( در صورتیکه مجله در‬

‫سطح دیپارتمنت و یا پوهنځی باشد) ویا تأیید آمر تحقیق پوهنتون و سپس منظوری رییس موسسه انتخاب میگردد‪.‬‬

‫د‪ .‬سردبیر باید دارای حد اقل ‪ 2‬مقاله علمی بین المللی در مجلههای بین المللی یا ‪ 4‬مقاله علمی ملی باشد‪.‬‬

‫کارمندان تخنیکی و خدماتی دفتر‪ ،‬طبق اصول و تعامل عادی موسسهی تحصیالت عالی استخدام میشوند‪.‬‬ ‫ه‪.‬‬

‫و‪ .‬مدیر مسوول نمی تواند در عین زمان سردبیر باشد‪.‬‬

‫ماده دهم‬

‫‪9‬‬
 ‫در هر ترفیع علمی‪ ،‬اعضای کادر علمی مکلف به نشر یک مقالهی مروری یا تحقیقی بین المللی اند‪.‬‬
‫مقالههای چاپ شدهی بین المللی که به مقصد ترفیع علمی استفاده میگردند باید شرایط زیر را داشته باشند‪:‬‬

‫أ‪ .‬مقالههای بین المللی باید در مجلههای بین المللی دارای ‪ ISSN‬نمبر به نشر رسیده باشد‪.‬‬

‫ب‪ .‬مقالههای بین المللی باید بطور دایمی و آنالین قابل دسترس باشد‪.‬‬

‫ج‪ .‬هر مقالهی بین المللی که به مقصد ترفیع علمی به کار میرود‪ ،‬باید دارای شماره‪ ،‬جلد و صفحه مشخص و یا اگر نسخه نهایی آن آنالین نشده باشد‬
‫باید دارای نمبر ‪ DOI‬مشخص باشد‪.‬‬

‫ماده یاز دهم‬

‫پیشنهاد ایجاد مجلهی علمی با تکمیل کردن شرایط آتی ترتیب و تنظیم میشود‪:‬‬

‫موافقت هیأت با صالحیت علمی پنج نفری از میان اعضای کادر علمی با تجربه کافی در تحقیق و نشر آثار علمی توظیف شده از سوی شورای‬ ‫‪.1‬‬
‫علمی موسسهی تحصیالت عالی یا شورای علمی پوهنځی یا دیپارتمنت مربوطه یا ارگانهای نشرات علمی‪.‬‬

‫هیأت موظف بر پایهی احکام این الیحه وظیفههای زیر را انجام میدهد‪:‬‬ ‫‪.2‬‬

‫أ‪ .‬مطالعهی همه جانبهی مسائل مربوط به ایجاد مجلهی علمی‪.‬‬

‫ب‪ .‬تثبیت اهداف و پالیسی نشراتی مجلهی علمی‪.‬‬

‫ج‪ .‬تعیین نام برای مجلهی علمی‪.‬‬

‫د‪ .‬مشخص کردن زمان نشر مجلهی علمی به گونهی ماهوار‪ ،‬فصل وار یا هرشش ماه یکبار‪.‬‬

‫‪10‬‬
 ‫ه‪ .‬تعیین لوگو و جلد مجله‬

‫ارائهی دالئل کافی به منظور توجیه کسب امتیاز و نشر مجلهی علمی‪.‬‬ ‫و‪.‬‬

‫ز‪ .‬درخواست بستها و بودجهی مورد نیاز برای ایجاد و فعال کردن مجلهی علمی و دفتر آن‪.‬‬

‫ابراز آمادگی موسسه یا پوهنځی مبنی بر تعیین مسئوالن مجلهی علمی طبق تشکیل طرح شده‪ ،‬در اختیار گذاشتن دفتر الزم برای کار و فعالیت‬ ‫‪.3‬‬
‫مجله و تدارك سهولتها و امکانات مالی و تخنیکی مورد ضرورت‪.‬‬

‫ارایه طرح آماده شده به اسرع وقت به مقام آمریت دیپارتمنت (در صورتی که در سطح دیپارتمنت باشد)‪ ،‬ریاست پوهنځی( در صورتیکه مجله در‬ ‫‪.4‬‬
‫سطح پوهنځی باشد) یا ریاست موسسهی تحصیالت عالی برای طی مراحل بعدی‪.‬‬

‫رییس موسسه یا پوهتحی بدون تاخیر‪ ،‬طرح آماده شده را پس از مطالعه‪ ،‬ارزیابی و تایید ‪ ،‬غرض تصویب به مجلس شورای علمی پوهنځی ( در‬ ‫‪.5‬‬
‫صورتیکه مجله در سطح پوهنځی باشد) یا موسسه راجع میکند‪.‬‬

‫طرح بعد از تصویب در شورای علمی موسسه به مقام وزارت پیشنهاد می گردد‪.‬‬ ‫‪.6‬‬

‫ماده دوازدهم‬
‫گزینش و تعیین هیأت تحریر مجلهی علمی‪:‬‬
‫أ‪ .‬درسطح موسسهی تحصیالت عالی‪:‬‬
‫هیأت تحریر مجلهی علمی میتواند با در نظر داشت تنوع رشته در مجلههای چند زمینه ای)‪ (multidisciplinary‬توسط مدیر مسئول و سردبیر‬ ‫‪.1‬‬
‫مجله پیشنهاد و بعد از تصویب شورای علمی پوهنځی و سپس شورای علمی پوهنتون و منظوری رئیس موسسه تحصیالت عالی انتخاب گردند‪.‬‬

‫اعضای هیأت تحریر مجلههای علمی برای ‪ 3‬سال تعیین میشوند‪ .‬بعد از این تاریخ عضویت اعضا‪ ،‬نظر به فیصله شورای علمی قابل تمدید می باشد‪.‬‬ ‫‪.2‬‬

‫‪11‬‬
‫هرگاه یک عضو هیأت تحریر بنابر عذری نتواند از عهدهی وظیفه اش به درآید‪ ،‬عضو جدید مطابق به فقره (‪ )1‬و (‪ )2‬بخش الف این ماده برای مدت‬ ‫‪.3‬‬
‫باقیمانده تعیین و معرفی میشود‪.‬‬

‫ماده سیزدهم‬
‫ریاست جلسههای هیأت تحریر مجلههای علمی به دوش مدیر مسئول آن میباشد‪.‬‬

‫ماده چهاردهم‬
‫أ‪ .‬وظیفههای هیأت تحریر‪ ،‬مدیر مسئول‪ ،‬سردبیر‪ ،‬کمپیوتر کار‪ ،‬قطع و صحافت و دیزاین مجله‪ ،‬معیارهای مربوط به امور شکلی و محتوای مقالههای‬

‫علمی‪ -‬تحقیقی‪ ،‬چگونگی ارزیابی مقالهها توسط هیأت تحریر و مرورگران‪ ،‬شیوهی برگزاری جلسههای هیأت تحریر‪ ،‬طرز تصمیم گیری پیرامون‬

‫پذیرش و یا عدم پذیرش نشر مقالهها و سایر امور مربوط در طرزالعمل نشراتی مجالت علمی‪ -‬تحقیقی درج میشود‪.‬‬

‫ب‪ .‬طرزالعمل واحد نشراتی مجلههای علمی‪ -‬تحقیقی با در نظرداشت معیارهای اکادمیک و احکام این الیحه توسط هیأت تحریر مجله مربوطه تهیه و‬

‫نافذ میگردد‪.‬‬

‫ماده پانزدهم‬
‫مقاالت نشر شده در این مجالت دارای ساختارهای آتی میباشند‪:‬‬ ‫‪.1‬‬

‫(‪ )1‬مقالهی تحقیقی‪ -‬البراتواری یا تحقیقی‪ -‬ساحوی‬

‫أ‪ .‬چنین مقالهها باید دارای عنوان‪ ،‬نام نویسنده‪ ،‬آدرس نویسنده‪ ،‬خالصه‪ ،‬واژههای کلیدی‪ ،‬مقدمه همراه با پیشینه و هدفها‪ ،‬مواد و روش تحقیق‪،‬‬
‫یافتهها(نتیجه)‪ ،‬مناقشه‪ ،‬نتیجهگیری‪ ،‬پیشنهادها‪ ،‬سپاسگزاری و فهرست مراجع باشند‪.‬‬

‫ب‪ .‬در مقالههای ملی و بین المللی نباید رتبه علمی و درجه تحصیلی درج گردد‪.‬‬

‫‪12‬‬
 ‫ج‪ .‬نویسنده مسئول یا ارتباطی باید با عالمه ( * ) واضح گردد‪.‬‬

‫(‪ )2‬مقالههایی کتابخانه ی (مروری)‬

‫أ‪ .‬چنین مقالهها باید دارای عنوان‪ ،‬نام نویسنده و آدرس نویسنده (نویسندهگان)‪ ،‬خالصه‪ ،‬واژههای کلیدی‪ ،‬مقدمه همراه با پیشینه و هدفها‪،‬‬
‫نتیجهگیری‪ ،‬پیشنهادها و فهرست مرجعها باشند‪.‬‬

‫أ‪ .‬برای تهیهی مقالههای مروری مندرج این ماده باید از منبعهای آتی استفاده صورت گیرد‪:‬‬

‫ب‪ .‬مقالههای علمی ‪ -‬تحقیقی چاپ شده در مجلههای علمی معیاری و یا در مجموعهی مقالهها‪،‬‬

‫ج‪ .‬کتابهای مرجع‪،‬‬

‫د‪ .‬تیزسهای ماستری و دکتورا‪،‬‬

‫ه‪ .‬سایر اثرهای مؤثق علمی‪،‬‬

‫و‪ .‬استفاده از لکچرنوتهای درسی به عنوان منبع مجاز نمی باشد‪.‬‬

‫ز‪ .‬تعداد مرجعهای مورد استفاده حد اقل باید ‪ 20‬مرجع معتبر باشد که با اصل موضوع رابطه داشته باشند‪.‬‬

‫ح‪ .‬شیوهی ترتیب فهرست مراجع و اشارهی آنها در متن مقاله در طرزالعمل واحد نشراتی مجلهی علمی درج میشود‪.‬‬

‫(‪ )3‬ترجمهی مقالههای علمی‬

‫أ‪ .‬صرف مقالههایی که در مجلههای علمی معتبر خارجی به تازگی به چاپ رسیده اند؛ طبق نیاز و با تأیید دیپارتمنت مربوطه برای نشر پذیرفته شده‬
‫میتوانند‪.‬‬

‫‪13‬‬
 ‫فصل سوم‬
‫شرایط نشر مجموعهی مقالهها وبولتینهای علمی‬
‫ماده شانزدهم‬
‫أ‪ .‬مجموعهی مقالههای علمی متشکل از آن مقالههای علمی است که به مناسبتهای مختلف طی برگزاری کنفرانسها و سایر نشستهای علمی از‬

‫جانب اعضای کادر علمی مؤسسات تحصیالت عالی و سایر دانشمندان ارایه میشوند و پیرامون آنها بحث های علمی صورت میپذیرد‪.‬‬

‫ب‪ .‬مقالههای یادشده با در نظرداشت اصول آتی از جانب موسسهی تحصیالت عالی چاپ و نشر شده میتوانند‪:‬‬

‫(‪ )1‬موجودیت پیشنهاد کنفرانس علمی یا محفلی که مقالههای یاد شده در آن خوانده شده و اهمیت علمی آنها تثبیت شده است‪.‬‬

‫(‪ )2‬تصویب شورای علمی موسسهی تحصیالت عالی دربارهی چاپ مجموعهی مقالهها و قابل استفاده بودن آنها در ترفیعات علمی منحیث اثر فرعی‪.‬‬

‫(‪ )3‬تعیین هیأت تحریر با صالحیت برای ارزیابی و پذیرش مقالهها برای نشر از جملهی اعضای کادر علمی مجرب در تحقیق و نشر آثار علمی توسط‬
‫شورای علمی موسسهی تحصیالت عالی‪.‬‬

‫(‪ )4‬تعیین سردبیر با صالحیت برای تکمیل کردن روند چاپ و نشر مجموعهی مقالهها‪.‬‬

‫(‪ )5‬موجودیت یا تدارك امکانات مالی و تخنیکی برای چاپ و نشر مجموعه‪.‬‬

‫(‪ )6‬مقالههایی که در مجموعهی مقالههای علمی به چاپ میرسند باید از نگاه شکل و محتوا مطابق معیارهای نگارش مقالههای باشند که در مجلههای‬
‫علمی برای چاپ و نشر پذیرفته میشوند‪.‬‬

‫(‪ )7‬هیأت تحریر مجموعهی مقالههای علمی مؤظف اند که در پهلوی ارزیابی و پذیرش مقالهها برای نشر‪ ،‬موردهای ذیل را نیز تکمیل کنند‪.‬‬

‫‪14‬‬
 ‫أ‪ .‬تعیین عنوان و مشخصات پشتی مجموعه در مطابقت با مناسبتی که مجموعه به نشر میرسد؛‬

‫ب‪ .‬قطع‪ ،‬صحافت و دیزاین مجموعه؛‬

‫ج‪ .‬تعیین تعداد مقالهها و صفحههای مجموعه؛‬

‫د‪ .‬تصمیم گیری پیرامون چگونگی توزیع مجموعه به جاهای مورد نظر و به نویسندههای مقالهها؛‬

‫ه‪ .‬سایر موضوعات مربوط‪.‬‬

‫ماده هفدهم‬
‫بولیتنهای علمی عبارت از نسخههای اند که در مورد یک موضوع خاص با محتوای جامع از جانب اعضای کادر علمی موسسهی تحصیالت عالی تهیه‬

‫میشوند‪.‬‬

‫ماده هجدهم‬
‫چاپ بولیتنهای علمی مندرج مادهی بیستم با تکمیل کردن شرایط ذیل از جانب نهاد نشراتی موسسهی تحصیالت عالی صورت میگیرد‪:‬‬

‫موجودیت پیشنهاد و طرح استاد تهیه کننده با ذکر ضرورت و اهمیت موضوع عنوانی ریاست پوهنځی و ارجاع آن از جانب ریاست پوهنځی به‬ ‫‪.1‬‬
‫مجلس دیپارتمنت مربوط‪.‬‬

‫تصویب دیپارتمنت در مورد تهیهی بولیتن‪.‬‬ ‫‪.2‬‬

‫تصویب دیپارتمنت پس از تهیهی بولیتن در مورد چاپ آن‪.‬‬ ‫‪.3‬‬

‫تصویب شورای علمی پوهنځی پس از تکمیل شدن بولیتن علمی‪.‬‬ ‫‪.4‬‬

‫‪15‬‬
‫تصویب شورای علمی پوهنځی شامل تعداد نسخهها‪ ،‬قطع‪ ،‬صحافت‪ ،‬عنوان‪ ،‬مشخصات پشتی‪ ،‬چگونگی توزیع و غیره مسایل مربوط میباشد که از‬ ‫‪.5‬‬
‫جانب دیپارتمنت به شورای علمی پیشنهاد شده است‪.‬‬

‫پیشنهاد ریاست پوهنځی مبتنی برفیصلهی شورای علمی و منظوری رییس موسسهی تحصیالت عالی و صدور هدایت برای چاپ آن باالی نهاد‬ ‫‪.6‬‬
‫نشراتی موسسه‪.‬‬

‫ماده نزدهم‬
‫بولیتن علمی برپایهی اصلها و معیارهای نگارش یک اثر تحقیقی کتابخانهیی با کاربرد مرجعهای معتبر علمی مندرج فقرهی (‪ )2‬مادهی چاردهم این الیحه‬

‫تهیه میشود و شامل فهرست مطالب‪ ،‬عنوان‪ ،‬مقدمه‪ ،‬اصل موضوع و فهرست مرجعها میباشد‪.‬‬

‫ماده بیستم‬
‫بولیتن علمی منحیث اثر فرعی در ترفیعات علمی اعضای کادر علمی قابل محاسبه میباشد‪.‬‬

‫فصل چهارم‬

‫امور تشکیالتی‪ ،‬مالی و تخنیکی‬

‫ماده بیست و یکم‬
‫تشکیل دفتر مجلههای علمی در مطابقت با تشکیل موسسهی تحصیالت عالی تحت آمریت تحقیق‪ ،‬تألیف و ترجمه موسسه میباشد و در آن بستهای مورد‬

‫نیاز (مدیر مسئول‪ ،‬سردبیر‪ ،‬مامور‪ ،‬کمپیوتر کار و کارکن خدماتی) در بخشهای الزم پیشبینی میشود‪.‬‬

‫امور مربوط به دفتر مجلهی علمی زیر نظر مدیر مسئول آن تنظیم و پیشبرده میشود‪.‬‬ ‫‪.1‬‬

‫برای هر منسوب دفتر؛ الیحهی وظایف جداگانه به پیشنهاد مدیر مسئول؛ تصویب هیأت تحریر و منظوری رییس موسسهی تحصیالت عالی ترتیب‬ ‫‪.2‬‬

‫‪16‬‬
 ‫میشود‪.‬‬

‫مدیر مسئول و هیأت تحریر مجله از اجراآت شان به آمرتحقیق‪ ،‬تألیف و ترجمه و سپس آمر تحقیق‪ ،‬تألیف و ترجمه به معاونت علمی و معاونت‬ ‫‪.3‬‬
‫علمی به شورای علمی موسسهی تحصیالت عالی هرشش ماه بعد گزارش میدهند‪.‬‬

‫ماده بیست و دوم‬

‫ضرورتهای مالی و تخنیکی دفتر مجلهی علمی توسط موسسهی تحصیالت عالی طبق اصول جاری موسسه‪ ،‬تدارك‪ ،‬تهیه و به موقع به دسترس دفتر مجلهی‬

‫علمی قرار داده میشود‪.‬‬

‫ماده بیست و سوم‬

‫الف‪ -‬نویسندگان مقالههای تحقیقی و بولیتنها‪ ،‬و برگردانندههای مقالههای علمی در مقابل هر صفحهی معیاری مستحق حق الزحمهی قانونی میباشند‪.‬‬

‫ب‪ .‬مدیر مسئول‪ ،‬سردبیر و هیأت تحریر مستحق حق الزحمه میباشند‪.‬‬

‫ج‪ .‬تقریظ دهندهها (در صورت ارایهی تقریظ مثبت یا منفی) به تایید هیأت تحریر مستحق حق الزحمهی قانونی مقالهی مربوط شناخته میشوند‪.‬‬

‫ماده بیست و چهارم‬

‫حق الزحمههای مندرج مادهی بیست و دوم این الیحه بر وفق اسناد تقنینی نافذ در دولت جمهوری اسالمی افغانستان توسط دفتر مجلهی علمی سنجش‬

‫شده و پس از تایید هیأت تحریر و بعد از طی مراحل به حساب بانکی شان پرداخت میشوند‪.‬‬

‫ماده بیست و پنجم‬

‫الف‪ -‬بودجهی قانونی ساالنهی مورد نیاز دفتر مجلهی علمی به طور ابتدایی از جانب دفتر مجله پیشبینی شده و به موقع غرض شامل شدن در بودجهی‬

‫عادی موسسه و طی مراحل آن از راه معاونیت علمی به معاونیت اداری و مالی ارسال میشود‪.‬‬

‫‪17‬‬
 ‫ماده بیست و ششم‬
‫تغییر در ساختار (به شمول نام) و تشکیل مجله (به شمول مدیر مسئول و سردبیر) به پیشنهاد موسسهی تحصیلی و تایید کمیسیون تحقیق‪ ،‬تالیف و ترجمه‬

‫صورت میگیرد‪.‬‬

‫فصل پنجم‬

‫احکام متفرقه‬
‫ماده بیست و هفتم‬
‫اثرهای علمی‪ -‬تحقیقی‪ ،‬تألیف و ترجمه ‪ ،‬ملکیت معنوی نویسندگان اصلی آنها میباشند‪.‬‬ ‫‪.1‬‬

‫چاپ و نشر قسمی یا کلی آثار علمی دیگران به نام خود یا بدون نام؛ تصرف در حق مالکیت معنوی نویسندگان اصلی دانسته شده‪ ،‬غیر مجاز میباشد‪.‬‬ ‫‪.2‬‬

‫هر نوع تصرف در اثر علمی مجاز نمیباشد‪.‬‬ ‫‪.3‬‬

‫استفاده از اثرهای علمی دیگران تنها با تذکر آن در فهرست مراجع مطابق به معیارهای پذیرفته شدهی اکادمیک جواز دارد‪.‬‬ ‫‪.4‬‬

‫ماده بیست و هشتم‬

‫هیأت تحریر یک مجلهی علمی می تواند از مؤسسات تحصیالت عالی مختلف باشد‪.‬‬ ‫‪.1‬‬

‫در آن مؤسسات تحصیالت عالی که مبتنی بر معیارهای مندرج این الیحه؛ دفتر مجلهی علمی به میان آمده نمیتواند و یا هیأت تحریر با صالحیت‬ ‫‪.2‬‬
‫توظیف شده نمیتواند؛ مقالههای علمی اعضای کادر علمی آنها طبق قرار دادهای رسمی زیر نظر ریاست تحقیق‪ ،‬تالیف و ترجمه؛ در مجلههای‬
‫علمی سایر مؤسسات تحصیالت عالی چاپ و نشر میشوند‪.‬‬

‫ماده بیست و نهم‬

‫‪18‬‬
‫در آن پوهنځیها‪ ،‬مؤسسات تحصیالت عالی‪ ،‬پوهنتونها و سایر ارگانهای نشراتی اکادمیک که پیش از انفاذ این الیحه مجلههای علمی فعال شده‬ ‫‪.1‬‬
‫اند و یا جواز دریافت کرده اند‪ ،‬در صورتی که معیارهای مندرج این الیحه را تکمیل کرده نتوانند فعالیت آنها الی تکمیل معیارهای مندرج این الیحه‬
‫از جانب ریاست تحقیق‪ ،‬تألیف و ترجمه توقف داده میشود‪.‬‬

‫مقالههای علمی که پیش از انفاذ این الیحه در مجلههای علمی ثبت شده در وزارت تحصیالت عالی به چاپ رسیده اند‪ ،‬در ترفیعات علمی اعضای‬ ‫‪.2‬‬
‫کادر علمی به عنوان اثر فرعی قابل محاسبه میباشند‪.‬‬

‫ماده سی ام‬
‫خالصهی مقالههایی که به یکی از زبانهای رسمی کشور در مجلهی علمی به نشر رسیده اند؛ به زبان انگلیسی به ترتیب در صفحههای اخیر مجله به نشر‬

‫میرسد‪.‬‬

‫خالصهی مقالههایی که به یکی از زبانهای معتبر بینالمللی به نشر رسیده اند به یکی از زبانهای رسمی کشور در اخیر مجله با رعایت ترتیب چاپ‬ ‫‪.1‬‬
‫میشود‪.‬‬

‫خالصهی مقالهها به زبان رسمی و یک زبان خارجی؛ ترجیحآ انگلیسی در ویب سایت مجله نیز نشر میشود‪.‬‬ ‫‪.2‬‬

‫ماده سی و یکم‬
‫مجموعهی خالصهی مقالههایی که طی یک سال در مجلهی علمی به نشر رسیده اند؛ در اخیر سال به حیث یک نسخهی جداگانه زیر نام مجموعهی‬ ‫‪.1‬‬
‫خالصهی مقالهها چاپ و نشر میشود‪.‬‬

‫خالصهی مقالهها به حیث اثر فرعی در ترفیعات علمی پذیرفته نمیشود‪.‬‬ ‫‪.2‬‬

‫ماده سی و دوم‬

‫‪19‬‬
‫دفتر مجلهی علمی میتواند کمکها و مساعدتهای مالی و تخنیکی بدون قید و شرط شخصیت های ذاتی و حقوقی (حکمی) داخلی و خارجی را‬ ‫‪.1‬‬

‫جلب و طبق قانون مالی دولت اجراآت کنند‪.‬‬

‫موسسهی تحصیالت عالی میتواند از فروش مجلههای علمی در افزایش عواید مربوط استفاده کند‪.‬‬ ‫‪.2‬‬

‫ماده سی و سوم‬
‫در مجلههای علمی تنها مطلبهای اشتهاری مربوط به مسائل علمی و اکادمیک در مقابل پرداخت وجوه پولی مناسب به چاپ رسیده میتواند‪ .‬با پول به دست‬

‫آمده طبق مقررات اجراآت میشود‪.‬‬

‫ماده سی و چهارم‬
‫گزارشهای خاص علمی و سایر موضوعهای مهم مربوط به موسسهی تحصیالت عالی در اخیر مجلهی علمی به نشر رسیده میتواند به شرط آنکه حجم آن از‬

‫پنج درصد مجموع صفحههای مجله تجاوز نکند‪.‬‬

‫ماده سی و پنجم‬
‫ریاست تحقیق‪ ،‬تألیف و ترجمه مجلس مدیران مسئول مجلههای علمی مؤسسات تحصیالت عالی افغانستان را ساالنه حد اقل یکبار برگزار میکند‪.‬‬ ‫‪.1‬‬

‫طی این مجلسها مسائل کاری‪ ،‬تبادل تجربه و نظر‪ ،‬گزارش فعالیتها و سایر موضوعهای مربوط‪ ،‬مورد بحث و ارزیابی قرار میگیرد و راههای حل‬ ‫‪.2‬‬

‫مشکلها جستوجو میشود‪.‬‬

‫ماده سی و ششم‬
‫ریاست تحقیق‪ ،‬تالیف و ترجمه هر سال فعالیتهای مجلههای علمی را توسط یک هیأت با صالحیت علمی مورد ارزیابی قرار میدهد‪.‬‬ ‫‪.1‬‬

‫طی این ارزیابی تطبیق معیارهای مندرج این الیحه و طرزالعمل واحد نشراتی مجلههای علمی‪ -‬تحقیقی بررسی میشود‪ ،‬دست آوردهای دفتر مجله‬ ‫‪.2‬‬

‫‪20‬‬
 ‫مورد ارزیابی قرار میگیرد و بر پایهی آن مجلهی علمی ممتاز سال شناسایی میشود‪.‬‬

‫در ارزیابیهای مندرج فقرههای (‪ )1‬و (‪ )2‬این ماده نویسندههای مقالههای علمی و مسئوالن ممتاز دفتر مجلههای علمی نیز مورد توجه قرار‬ ‫‪.3‬‬
‫میگیرند و از میان آنها به تعداد پنج تا ده نویسندهی ممتاز و یک مدیر مسئول و سردبیر ممتاز گزیده میشوند‪.‬‬

‫هر نویسنده ممتاز براساس شرایط زیر گزیده می شود‪:‬‬ ‫‪.4‬‬

‫(‪ )1‬تعداد مقاله‬

‫(‪ )2‬تعداد نقل قول بر اساس گوگل اسکار‬

‫(‪ H-index )3‬محقق‪/‬نویسنده در گوگل اسکالر‬

‫(‪ )4‬نشر مقاله در مجالت معتبر بین المللی با شاخص های ‪ ISI, Scopus‬و ‪Peer-reviewed‬‬

‫(‪ )5‬مسئوالن و نویسندگان ممتاز مورد مکافات مادی و معنوی از جانب مقام وزارت تحصیالت عالی قرار میگیرند‪.‬‬

‫مجلههای علمی که طی بررسی هیات با صالحیت ریاست تحقیق‪ ،‬تالیف و ترجمه شرایط مندرج این الیحه را تکمیل نتوانند‪ ،‬فعالیت شان متوقف‬ ‫‪.5‬‬
‫میگردد‪.‬‬

‫ماده سی و هفتم‬
‫درتمام موردها‪ ،‬امور مالی‪ ،‬عواید و پرداختهای مربوط به این الیحه بر طبق قوانین و مقررات صورت میگیرد‪.‬‬

‫ماده سی و هشتم‬
‫این الیحه در پنج فصل و ‪ 38‬ماده پس از منظوری مقام وزارت تحصیالت عالی نافذ است‪.‬‬

‫‪21‬‬