‫پالیسی تحقیقات علمی تحصیالت عالی افغانستان‬

‫مقدمه‪:‬‬

‫آشنایی کمتر عدهای از استادان با میتودولوژی تحقیقات علمی‪،‬‬

‫کمبود امکانات مادی‪ ،‬فزیکی و البراتواری برای انجام تحقیقات علمی و‬
‫پایین بودن سطح کمیت و کیفیت تحقیقات علمی در نهادهای تحصیالت عالی‬
‫افغانستان و به منظور انسجام و تنظیم امور تحقیقات علمی که به‬
‫اقتضاآت معاصر افغانستان پاسخ داده بتواند‪ ،‬بورد تحقیقات علمی‬
‫وزارت تحصیالت عالی پالیسی تحقیقات علمی تحصیالت عالی افغانستان را‬
‫مطابق معیارهای پذیرفته شده طرح و ترتیب نموده است‪.‬‬

‫وجود پوهنتونها و مؤسسات تحصیالت عالی دارای قابلیت اجرای‬

‫تحقیقات علمی معیاری در سطح ملی و منطقوی به منظور کسب دانش و‬
‫مرفوع ساختن نیازمندیهای ملی کشور‪ ،‬دیدگاه عمدۀ این پالیسی را‬
‫تشکیل می دهد‪ .‬بر مبنای این پالیسی‪ ،‬از طریق فراگیری میتودولوژی‬
‫تحقیقات علمی و انکشاف مهارت های تحقیقی استادان‪ ،‬تالش صورت می‬
‫گیرد تا از یک طرف در راستای ایفای مسئولیت ها و مکلفیت های علمی‬
‫و اکادمیک استادان‪ ،‬و از جانب دیگر در راه رشد علمی‪ ،‬مسلکی و‬
‫تقویت روابط ایشان با همدیگر و نهادهای علمی‪ ،‬همکاری صورت گرفته‬
‫تا در تحقق اهداف پالن استراتژیک وزارت تحصیالت عالی کمک گردد‪.‬‬

‫وضع فعلی‪:‬‬

‫امنیت‪ ،‬صلح و ثبات یکی از پیش شرطهای اصلی برای رشد و پیشرفت‬
‫هر جامعه می باشد‪ .‬اما متاسفانه سه دهه جنگ در افغانستان‬
‫ویرانیهای فراوان؛ از جمله ویرانی شالودههای علمی و تحقیقی کشور‬
‫را به دنبال داشت‪ .‬برای جبران ویرانی های سه دهه جنگ در‬
‫افغانستان‪ ،‬چهارده سال گذشته فرصتهای خوبی را فراهم آورد‪ .‬در این‬
‫راستا کارهای فراوان اما غیر بسنده در زمینه های ارتقای ظرفیت‬
‫علمی استادان‪ ،‬احیاء و انکشاف زیرساختها‪ ،‬رشد تحقیقات علمی‪،‬‬
‫نوسازی نصاب تحصیلی و انکشاف مؤسساتی در پوهنتونها صورت گرفته‬
‫است‪ .‬در حال حاضر داشتن تعدادی از استادان مجرب با درجات تحصیلی‬
‫عالی و مهارت ها در تحقیقات علمی‪ ،‬موجودیت تسهیالت زیربنایی برای‬
‫مراکز تحقیقات علمی و داشتن امکانات دسترسی به تکنالوژی معلوماتی‬
‫در تعدادی از پوهنتونها نقاط قوت در عرصۀ تحقیقات علمی محسوب می‬
‫شود‪ .‬موجودیت بورد تحقیقات علمی در سطح وزارت‪ ،‬موجودیت وجوه مالی‬
‫کوتاه مدت در بودجه انکشافی و باالخره نیازمندی جامعه به تحقیقات‬
‫علمی فرصت های را در اختیار استادان قرار می دهد‪ .‬در حالیکه‬
‫آشنایی کمتر عدۀ کثیری از استادان با میتودولوژی و مهارتهای‬
‫تحقیقات علمی‪ ،‬کمبود تسهیالت البراتواری در اکثر پوهنتون ها‪ ،‬ناکافی‬

‫‪1|Page‬‬
 ‫بودن منابع علمی در عده ای از مؤسسات تحصیالت عالی‪ ،‬عالقمندی کمتر‬
‫بعضی از استادان به تحقیقات علمی و عدم موجودیت منابع مالی در‬
‫بودجه عادی برای پیشبرد پروژه های تحقیقاتی‪ ،‬از نقاط ضعف در عرصۀ‬
‫تحقیقات علمی شمرده می شود‪.‬‬

‫ضعیف بودن ارتباط علمی و مسلکی میان پوهنتونها و مؤسسات ذیربط‬

‫عامه و خصوصی‪ ،‬استفادۀ کمتر از نتایج تحقیقات علمی استادان در‬
‫ساحات عملی و عدم آشنایی کافی اکثریت مؤسسات عامه و خصوصی در خصوص‬
‫ارزش استفادۀ تحقیقات علمی به منظور رفع مشکالت و پیشرفت کاری شان‪،‬‬
‫از زمرۀ چالشها در عرصۀ تحقیقات علمی می باشد‪.‬‬

‫اهداف‪:‬‬
‫هدف عمومی‪:‬‬
‫تقویۀ تحقیقات علمی در پوهنتونها و نهادهای تحصیالت عالی و‬
‫مبادرت به علم آفرینی در کشور‪.‬‬

‫اهداف اختصاصی‪:‬‬

‫رشد و انکشاف مهارتهای اعضای کادر علمی با معیارهای منطقوی و‬ ‫‪.1‬‬

‫جهانی در عرصۀ تحقیقات علمی هدفمند و مورد نیاز کشور به شمول‬
‫تحقیقاتی که غرض ترفیعات علمی اجرا می شود‪.‬‬
‫فراهم آوری تسهیالت الزم برای اعضای کادر علمی جهت انجام کارهای‬ ‫‪.2‬‬
‫علمی و تحقیقاتی در پوهنتونها و مؤسسات تحصیالت عالی کشور‪.‬‬
‫استفاده از نتایج و دست آوردهای تحقیقات علمی در رشد و انکشاف‬ ‫‪.3‬‬
‫علمی‪ ،‬مسلکی‪ ،‬اقتصادی‪ ،‬اجتماعی و رفاهی جامعه‪.‬‬
‫توسعه و تحکیم روابط و همکاری میان مراکز تحقیقاتی پوهنتونها‬ ‫‪.4‬‬
‫و سایر نهادها و ارگانها‪ ،‬در بخشهای تحقیقاتی‪.‬‬
‫تأمین منابع مالی از طریق اجرای تحقیقات علمی به منظور‬ ‫‪.5‬‬
‫خودکفایی مالی پوهنتون ها‪.‬‬

‫مأموریت‪:‬‬

‫در این پالیسی موارد آتی به عنوان مأموریت مد نظر قرار دارد‪:‬‬

‫‪ -1‬تقویه و گسترش تحقیقات علمی در پوهنتون ها و مؤسسات تحصیالت‬

‫عالی کشور‪.‬‬
‫از آنجاییکه تقویه دانش و مهارتهای تحقیقاتی اعضای کادر‬
‫علمی‪ ،‬نکته کلیدی در پیشبرد تحقیقات علمی پنداشته می شود‪.‬‬
‫ً برای این منظور بورد تحقیقات علمی وزارت تحصیالت عالی و‬
‫بنا‬
‫آمریت انسجام تحقیقات علمی در پوهنتون ها به تدوین و تدویر‬
‫برنامه های مشخص آموزشی در بخشهای روش های تحقیق‪ ،‬روش تهیه‬
‫مقاالت‪ ،‬احصائیه‪ ،‬نمونه گیری‪ ،‬جمع آوری ارقام‪ ،‬دیزاین‬
‫تجارب‪ ،‬تهیه گزارش تحقیق و ارایه آن و غیره میپردازند‪.‬‬

‫‪2|Page‬‬
 ‫البته تدویر کنفرانس های علمی به صورت مشترک بین پوهنتونها‬
‫فرصتهای مناسب در این بخشها به شمار می آیند‪.‬‬
‫‪ -2‬فراهم آوردن تسهیالت آموزشی در ساحه تحقیقات علمی برای‬
‫استادان‪.‬‬
‫برای برآورده شدن این مأمول موارد آتی به منصه اجرا قرار‬
‫داده می شود‪:‬‬
‫‪ -‬در قدم اول برای اعضای کادر علمی در وزارت تحصیالت عالی‪،‬‬
‫کورسهای آموزشی تحقیقات علمی به منظور تربیه مربیان در‬
‫این زمینه دایر می گردد‪.‬‬
‫‪ -‬در قدم دوم در سطح پوهنتونها کورسهای آموزشی تحقیقات‬
‫علمی دایر و از این طریق تعدادی از استادان پوهنځیها آموزش‬
‫می بنند‪.‬‬
‫‪ -‬استادانی که کورسهای فوق الذکر را فرا می گیرند آنرا در‬
‫پوهنځیها پیش می برند‪.‬‬
‫‪ -3‬درآمد مالی‬
‫از آنجایی که استادان پوهنتونها در جنب تدریس‪ ،‬در راستای‬
‫انجام تحقیقات علمی نیز مکلفیت دارند و کذا تحقیقات علمی‬
‫تنها منوط به ترفیعات علمی استادان نبوده بلکه می تواند‬
‫شامل پروژههای تحقیقات موسسات دولتی و خصوصی نیز میباشد‪،‬‬
‫بنا بر این وجوه مالی حاصله از مدرک تحقیقات علمی در تأمین‬
‫حق الزحمه استادان‪ ،‬بهبود وضع اکادمیک دیپارتمنت ها و‬
‫پوهنځیها مورد استفاده قرار می گیرد‪.‬‬

‫‪ -4‬فراهم آوری تسهیالت برای استفاده از نتایج تحقیقات علمی‪:‬‬

‫موارد آتی در تحقق مأمول فوق مد نظر گرفته شود‪:‬‬
‫‪ -‬کمیته های تحقیق پوهنځیها با وزارت خانهها و موسسات ذیربط‬
‫ارتباطات علمی را برقرار سازند‪.‬‬
‫‪ -‬نتایج تحقیقات علمی از طریق وبسایت‪ ،‬مجالت علمی و تدویر‬
‫کنفرانسهای علمی‪ -‬مسلکی مشترک با وزارت خانهها و موسسات‬
‫ذیربط نشر و ارایه گردد‪.‬‬
‫‪ -‬پوهنتونها تسهیالت الزم (انترنت‪ ،‬کتب و غیره) را فراهم‬
‫نماید‪.‬‬

‫‪ -5‬تحکیم روابط علمی و مسلکی بین اعضای کادر علمی پوهنتونها و‬

‫مؤسسات تحصیالت عالی‪:‬‬
‫به این منظور اعضای کمیتههای تحقیق پوهنځیها جهت تبادل تجارب‬
‫علمی در راستای تحقیقات علمی به منظور تحکیم روابط علمی و‬
‫مسلکی جلسات‪ ،‬کنفرانسها و سمینارهای مشترک علمی را دایر می‬
‫نمایند‪.‬‬

‫‪3|Page‬‬
‫‪ -6‬سمت دهی تحقیقات علمی در ساحات مختلف به منظور رشد و‬
‫انکشاف علوم و رفاه جامعه‪:‬‬
‫راه انداختن تحقیقات علمی در پوهنتونها به منظور حل مشکالت‬
‫اجتماعی‪ ،‬اقتصادی و سیاسی زمینه رشد و انکشاف علوم و رفاه‬
‫جامعه را مساعد می سازد‪.‬‬

‫‪4|Page‬‬
 ‫پالن کار‬
‫اهداف‪:‬‬
‫الف‪ -‬هدف عمومی‪:‬‬
‫تقویه تحقیقات علمی در پوهنتون ها و مبادرت به علم آفرینی در کشور‪.‬‬
‫ب‪ -‬اهداف اختصاصی‪:‬‬
‫‪ .1‬رشد و انکشاف مهارتهای اعضای کادر علمی و بلند بردن ظرفیت های آنان در عرصۀ تحقیقات علمی هدفمند و مورد‬
‫نیاز کشور به شمول تحقیقاتی که غرض ترفیعات علمی اجرا می شود با معیارهای منطقوی و جهانی‪.‬‬
‫‪ .2‬فراهم آوری تسهیالت الزم برای اعضای کادر علمی‪ ،‬جهت انجام کارهای علمی و تحقیقاتی در پوهنتونها و مؤسسات‬
‫تحصیالت عالی کشور‪.‬‬
‫‪ .3‬استفاده از نتایج و دست آوردهای تحقیقات علمی در رشد و انکشاف علمی‪ ،‬مسلکی‪ ،‬اقتصادی‪ ،‬اجتماعی و رفاه جامعه‪.‬‬

‫نتایج‬ ‫منابع‬ ‫اجراء‬ ‫زمان‬

‫فعالیتها‬ ‫مقاصد‬
‫متوقعه‬ ‫کننده‬
‫بورد‬
‫‪ 1-1‬تطبیق پالیسی تحقیقات علمی‬
‫تحقیقات‬ ‫جریان دارد‬
‫تحصیالت عالی افغانستان‬
‫علمی‬
‫تطبیق پالن کاری بورد تحقیقات‬ ‫‪1-1-1‬‬
‫علمی‬
‫بورد‬ ‫همکاری با پوهنتون ها در‬ ‫‪2-1-1‬‬
‫تحقیقات‬ ‫دوامدار‬ ‫فراهم آوری منابع مالی در بخش‬
‫علمی‬ ‫تحقیقات علمی‪.‬‬
‫‪ 3-1-1‬جستجوی راههای تقویة‬
‫بورد‬ ‫تحقیقات علمی در پوهنتونها و‬
‫تحقیقات‬ ‫دوامدار‬ ‫مؤسسات تحصیالت عالی‪ ،‬مطابق‬ ‫‪ )1‬ایجاد بورد‬
‫علمی‬ ‫پالیسی تحقیقات علمی تحصیالت‬ ‫تحقیقات علمی‬
‫عالی افغانستان‪.‬‬ ‫وزارت تحصیالت‬
‫‪ 4-1-1‬تشریک مساعی با آمریتهای‬ ‫عالی تحت ریاست‬
‫بورد‬ ‫انسجام تحقیقات علمی(مرکز‬ ‫معینیت علمی‬
‫تحقیقات‬ ‫دوامدار‬ ‫تحقیقات علمی) در پوهنتونها‬
‫علمی‬ ‫جهت بهبود وضعیت تحقیقات‬
‫علمی‪.‬‬
‫اصالح‪ ،‬رد و‬ ‫‪ 5-1-1‬تدقیق و بررسی میتودولوژیک‬
‫بورد‬
‫تایید‬ ‫عندالموقع‬ ‫پیشنهادات پروژههای تحقیقاتی‬
‫تحقیقات‬
‫پروژه‬ ‫که از بودجه انکشافی وزرات‬
‫علمی‬
‫تحقیق‬ ‫تحصیالت عالی تمویل می شوند‪.‬‬
‫بورد‬ ‫‪ 6-1-1‬اشتراک اعضای بورد در جلسات‬
‫تحقیقات‬ ‫حسب ضرورت‬ ‫کمیتههای تحقیقات علمی‬
‫علمی‬ ‫پوهنځیها‪.‬‬

‫‪5|Page‬‬
 ‫بورد‬ ‫‪ 7-1-1‬نظارت از تطبیق محتوای‬
‫تحقیقات‬ ‫دوامدار‬ ‫پالیسی تحقیقات علمی تحصیالت‬
‫علمی‬ ‫عالی افغانستان‪.‬‬
‫ارتقای‬ ‫تدویر کورسهای کوتاه مدت‬ ‫‪8-1-1‬‬
‫بورد‬
‫مهارت‬
‫بودجه انکشافی‬ ‫تحقیقات‬ ‫دوامدار‬ ‫برای انکشاف ظرفیتهای‬
‫تحقیقی‬
‫علمی‬ ‫تحقیقی‪.‬‬
‫استادان‬
‫‪ 9-1-1‬تشخیص و گزینش آثار برجسته‬
‫علمی– تحقیقی سال‪ ،‬مطابق‬
‫طرزالعمل‪ ،‬به منظور قدردانی‬
‫و اعطای مکافات‪.‬‬
‫تاسیس‬ ‫یک سال (برای‬ ‫‪ 1-2‬ایجاد تشکیل اداری آمریت‬
‫آمریت‬ ‫پوهنتون های که‬
‫بودجه عادی‬ ‫ریاست‬ ‫انسجام تحقیقات علمی به پیشنهاد‬
‫انسجام‬ ‫هنوز آمریت‬
‫پوهنتون‬ ‫پوهنتون‬ ‫پوهنتون و منظوری وزارت تحصیالت‬
‫تحقیقات‬ ‫انسجام تحقیق‬
‫علمی‬ ‫ندارند)‬ ‫عالی‬
‫بودجه عادی‬
‫یک سال‬
‫‪ 2-2‬استخدام آمر‪ ،‬کارشناسان‪،‬‬ ‫‪ )2‬ایجاد آمریت‬
‫پوهنتونها‬ ‫کارمند اداری و خدماتی‬ ‫انسجام تحقیقات‬
‫بعداز تاسیس‬ ‫علمی در‬
‫بودجه عادی‬ ‫ریاست‬ ‫‪ 3-2‬اجراآت بر اساس الیحة وظایف‬
‫آمریت انسجام‬ ‫پوهنتون ها‬
‫پوهنتون ها‬ ‫پوهنتون‬ ‫پرسونل آمریت انسجام تحقیقات علمی‬
‫تحقیقات علمی‬
‫‪ 4 -2‬اجرای پروژه های تحقیقات علمی‬
‫برای سکتور دولتی و خصوصی و‬
‫استفاده از عواید آن در مطابقت با‬
‫مقررة استقاللیت مالی پوهنتون ها‬
‫ایجاد‬ ‫‪ 1-3‬تعیین اعضای مجرب در کمیتة‬
‫کمیته های‬ ‫ریاست‬
‫یک ماه‬ ‫تحقیقات علمی پوهنځیها به تأیید‬
‫تحقیق‬ ‫پوهنتون‬ ‫‪ )3‬ایجاد کمیتههای‬
‫پوهنځی‬ ‫شورای علمی پوهنځیها‬ ‫تحقیقات علمی‬
‫ریاست‬ ‫‪ 2-3‬اجراآت بر اساس الیحة‬ ‫در پوهنځی های‬
‫دوامدار‬ ‫پوهنتونها‬
‫پوهنځی‬ ‫وظایف‬
‫ً پوهنتون‬ ‫(عجالتا‬
‫‪ 3-3‬طرح پالن پروژههای‬ ‫های طبی کابل و‬
‫ریاست‬
‫یک ماه‬ ‫تحقیقاتی در سطح دیپارتمنت‬ ‫تعلیم و تربیه‬
‫پوهنځی‬
‫ها‬ ‫شهید استاد ربانی‬
‫‪ 4-3‬پیشنهاد پروژه های مشخص‬ ‫در سطح پوهنتون‬
‫ایجاد نمایند)‬
‫ریاست‬
‫دوامدار‬
‫تحقیقات علمی به آمریت‬
‫پوهنتون‬ ‫انسجام تحقیقات علمی‬
‫پوهنتون‪ ،‬جهت تمویل پروژه ها‬

‫‪6|Page‬‬
 ‫‪ 5-3‬اجرای پروژه های تحقیقات‬
‫علمی برای سکتور دولتی و‬
‫خصوصی و استفاده از عواید آن‬
‫در مطابقت با مقرره استقاللیت‬
‫مالی پوهنتون ها‬
‫‪ 1-4‬در نظر گرفتن فصل و باب در‬ ‫‪ )4‬تمویل پروژههای‬
‫ریاست‬ ‫بودجه عادی برای اجرای‬ ‫تحقیقاتی‬
‫بودجه عادی‬ ‫یک سال‬
‫پوهنتون‬ ‫پروژههای تحقیقات علمی‬ ‫تأییده شده در‬
‫کمیتة تحقیقات‬
‫علمی پوهنځی و‬
‫ریاست‬ ‫‪ 2-4‬جلب و جذب کمک های مالی خارج‬ ‫شورای علمی‬
‫دوامدار‬
‫پوهنتون‬ ‫از بودجه عادی‬ ‫پوهنتون‬

‫بودجه‬ ‫وزارت‬ ‫‪ 1-5‬تعیین و توظیف ترتیب کنندگان‬

‫انکشافی‬ ‫تحصیالت‬ ‫رهنمود‬
‫بورد‬
‫تحقیقات‬ ‫‪ 2-5‬جمع آوری مراجع و مآخذ‬ ‫‪ )5‬تهیه رهنمود‬
‫علمی‬ ‫جامع برای‬
‫وزارت‬ ‫انجام تحقیقات‬
‫تحصیالت‬ ‫‪ 3-5‬تهیة وجوه مالی‬ ‫علمی‬
‫عالی‬
‫وزارت‬
‫تحصیالت‬ ‫‪ 4-5‬چاپ و تکثیر رهنمود‬
‫عالی‬
‫بودجه‬ ‫بورد‬ ‫‪ 1-6‬تدویر کورس های کوتاه مدت‬
‫انکشافی و‬ ‫تحقیقات‬ ‫دوامدار‬ ‫میتودولوژی تحقیق‬
‫عادی‬ ‫علمی‬
‫بورد‬
‫تحقیقات‬ ‫‪ 1-1-6‬تعیین و معرفی استادان جهت‬
‫‪ )6‬ارتقای‬
‫علمی‬ ‫تدریس‬ ‫مهارتهای اعضای‬
‫وزارت‬
‫کادر علمی در‬
‫بورد‬ ‫‪ 2-1-6‬تهیه و تدوین نصاب درسی کورس‬ ‫اجرای تحقیقات‬
‫بودجه‬ ‫تحقیق‬
‫علمی‬
‫انکشافی‬ ‫وزرات‬ ‫‪ 3-1-6‬تدارک وجوه مالی و فراهم‬
‫تحصیالت‬
‫عالی‬ ‫آوری تسهیالت‬
‫ریاست‬
‫انکشاف‬ ‫‪ 4-1-6‬تنظیم اشتراک کنندگان‬
‫برنامه‬

‫‪7|Page‬‬
 ‫های علمی‬
‫ریاست‬
‫انکشاف‬ ‫‪ 5-1-6‬تعیین مسئول تنظیم و تدویر‬
‫برنامه‬ ‫کورس‬
‫های علمی‬
‫بورد‬
‫تحقیقات‬ ‫‪ 6-1-6‬آغاز و ختم کورس‬
‫علمی‬
‫بورد‬
‫تحقیقات‬ ‫ختم هر دوره‬ ‫‪ 7-1-6‬ارزیابی کورس‬
‫علمی‬

‫‪8|Page‬‬
 ‫الیحة وظایف بورد تحقیقات علمی وزارت تحصیالت عالی‬

‫وظایف بورد تحقیقات علمی وزارت تحصیالت عالی افغانستان حسب آتی‬
‫است‪:‬‬

‫همکاری با پوهنتونها در فراهم آوری منابع مالی در بخش‬ ‫‪-1‬‬

‫تحقیقات علمی‪.‬‬
‫جستجوی راههای تقویة تحقیقات علمی در پوهنتونها و مؤسسات‬ ‫‪-2‬‬
‫تحصیالت عالی مطابق پالیسی تحقیقات علمی تحصیالت عالی‪.‬‬
‫تشریک مساعی با آمریتهای انسجام تحقیقات علمی(مرکز تحقیقات‬ ‫‪-3‬‬
‫علمی) در پوهنتونها جهت بهبود وضعیت تحقیقات علمی‪.‬‬
‫تدقیق و بررسی میتودولوژیک پیشنهادات پروژه های تحقیقاتی‬ ‫‪-4‬‬
‫که از بودجه انکشافی وزارت تحصیالت عالی تمویل می شود‪.‬‬
‫اشتراک اعضای بورد در جلسات کمیته های تحقیقات علمی پوهنځی‬ ‫‪-5‬‬
‫ها عندالضرورت‪.‬‬
‫نظارت از تطبیق محتوای پالیسی تحقیقات علمی تحصیالت عالی‪.‬‬ ‫‪-6‬‬
‫تدویر کورسهای کوتاه مدت برای ارتقای ظرفیت در ساحة تحقیقات‬ ‫‪-7‬‬
‫علمی‪.‬‬
‫تشخیص آثار برجستة تحقیقی سال‪ ،‬مطابق طرزالعمل به منظور‬ ‫‪-8‬‬
‫قدردانی و اعطای مکافات‪.‬‬

‫‪9|Page‬‬
 ‫الیحه وظایف کمیته تحقیقات علمی پوهنځی ها‬

‫اعضای کمیتة تحقیقات علمی پوهنځی ها توسط دیپارتمنت ها معرفی و‬

‫از طریق شورای علمی پوهنځی تأیید میگردد‪ .‬فعالیتهای اعضای این‬
‫کمیته در مکلفیتهای درسی شان محاسبه می گردد‪.‬‬

‫بر اساس پالیسی تحقیقات علمی‪ ،‬اعضای کمیتة تحقیقات علمی‬

‫پوهنځیها مکلف به اجرای وظایف ذیل می باشند‪:‬‬

‫مطالعه و بررسی پیشنهادهای تحقیقات علمی و آثار تحقیقی‬ ‫‪-1‬‬

‫اعم از اصلی و فرعی‪ ،‬از نظر حقوقی‪ ،‬اخالقی‪ ،‬مسلکی و‬
‫میتودولوژیکی‪.‬‬
‫ارایة مشوره های الزم در تهیة پالن کارهای تحقیقاتی‪.‬‬ ‫‪-2‬‬
‫رهنمایی و همکاری مسلکی با استادان در جستجوی مآخذ معتبر‬ ‫‪-3‬‬
‫و ذیربط‪.‬‬
‫ارسال اثر تحقیقی اصلی و مقاالت تحقیقی به استادان مرتبط‬ ‫‪-4‬‬
‫به رشته‪ ،‬جهت ابراز نظر‪.‬‬
‫ارسال اثر تأیید شدۀ تحقیقی‪ -‬علمی به شورای علمی پوهنځی‪،‬‬ ‫‪-5‬‬
‫غرض اجراآت بعدی‪.‬‬
‫برگزاری کنفرانسهای علمی‪ -‬تحقیقی به همکاری آمریت انسجام‬ ‫‪-6‬‬
‫تحقیقات علمی پوهنتون‪ ،‬پیرامون مسائل حاد کشور به سطح‬
‫ملی‪.‬‬
‫اشتراک در کنفرانس های علمی و تحقیقی سایر نهادهای علمی و‬ ‫‪-7‬‬
‫اکادمیک‪.‬‬
‫مطالعۀ مستمر مقاالت تحقیقی منتشره درسطح ملی و بین المللی‬ ‫‪-8‬‬
‫و ارسال آن به دیپارتمنت های ذیربط‪.‬‬
‫تدویر جلسات کمیتة تحقیقات علمی پوهنځی‪ ،‬حداقل ماه یک بار‪.‬‬ ‫‪-9‬‬
‫تحکیم ارتباطات و همکاری ها با وزارت خانه ها و مؤسسات‬ ‫‪-11‬‬
‫ذیربط به منظور بهبود تحقیقات در ساحات مورد نظر‪ ،‬از طریق‬
‫آمریت انسجام تحقیقات علمی پوهنتون‪.‬‬
‫کاندید نمودن آثار برجستۀ تحقیقی سال‪ ،‬مطابق طرزالعمل‬ ‫‪-11‬‬
‫گزینش بهترین اثر علمی‪-‬تحقیقی سال در تحصیالت عالی‬
‫افغانستان‪ ،‬به بورد تحقیقات علمی وزارت تحصیالت عالی به‬
‫منظور قدردانی و اعطای مکافات‪.‬‬

‫الیحة وظایف آمریت انسجام تحقیقات علمی پوهنتون‬

‫(مرکز تحقیقات علمی پوهنتون)‬

‫این وظایف قرار آتی می باشد‪:‬‬
‫‪ .1‬همکاری با کمیته های تحقیقات علمی پوهنځیها‪ ،‬در برگزاری‬
‫کنفرانسهای علمی و تحقیقی‪ ،‬در سطح ملی و بین المللی‪.‬‬

‫‪10 | P a g e‬‬
‫برقراری و تحکیم ارتباطات و همکاری ها میان کمیتة تحقیقات‬ ‫‪.2‬‬
‫علمی پوهنځی با وزارت خانه ها و مؤسسات ذیربط‪ ،‬به منظور‬
‫استفاده از نتایج تحقیقات علمی در ساحات مختلف‪.‬‬
‫همکاری با کمیته های تحقیقات علمی پوهنځیها‪ ،‬در کاندید‬ ‫‪.3‬‬
‫نمودن آثار برجستۀ تحقیقی سال‪ ،‬مطابق طرزالعمل گزینش‬
‫بهترین اثر علمی‪-‬تحقیقی سال در تحصیالت عالی افغانستان به‬
‫بورد تحقیقات علمی وزارت تحصیالت عالی‪ ،‬به منظور قدردانی و‬
‫اعطای مکافات‪.‬‬
‫درج آثار تحقیقی اعضای کادر علمی پوهنتون در دیتابیس و‬ ‫‪.4‬‬
‫وبسایت پوهنتون‪.‬‬
‫جمع آوری گزارشها از کمیته های تحقیقات علمی پوهنځیها‪.‬‬ ‫‪.5‬‬
‫ارایة گزارش به معاونیت علمی پوهنتون‪.‬‬ ‫‪.6‬‬
‫تدویر کورس های میتودولوژی تحقیق برای استادان‪ ،‬حسب‬ ‫‪.7‬‬
‫ضرورت‪ ،‬به همکاری کمیته های تحقیقات علمی پوهنځیها‪.‬‬

‫طرزالعمل گزینش بهترین اثر علمی ‪ -‬تحقیقی سال در تحصیالت عالی‬

‫افغانستان‬

‫به خاطر تشویق استادان در راستای انجام کارهای بهتر علمی‪-‬‬

‫تحقیقی و به منظور انکشاف علوم‪ ،‬تکنالوژی و رفاه جامعه‪ ،‬این‬
‫طرزالعمل در سه ماده ترتیب گردیده است‪:‬‬

‫مادة اول‬

‫معرفی بهترین اثر علمی‪-‬تحقیقی کاندید سال‪:‬‬

‫الف) پیشنهاد اثر علمی‪-‬تحقیقی کاندید سال از طریق دیپارتمنت‬

‫ها به کمیته های تحقیق پوهنځی ها‪.‬‬

‫ب) تأیید اثر از طرف کمیته تحقیق پوهنځی و ارسال آن به آمریت‬

‫انسجام تحقیقات علمی پوهنتون‪ ،‬جهت ارجاع آن به بورد تحقیقات‬
‫علمی وزارت تحصیالت عالی‪ ،‬به منظور گزینش نهایی‪.‬‬

‫مادة دوم‬

‫مواصفات گزینش بهترین اثر علمی‪-‬تحقیقی سال‪:‬‬

‫الف) مطابقت داشتن با معیارهای میتودولوژی تحقیقات علمی‪.‬‬

‫ب) بکر بودن اثر علمی‪-‬تحقیقی به سطح ملی‪.‬‬

‫ج) کمک به حل یکی از مشکالت عمدة کشور‪.‬‬

‫د) قابلیت تطبیق نتایج آن در ساحة عمل‪.‬‬

‫هـ) تطابق داشتن با اقتضای جامعه‪.‬‬

‫‪11 | P a g e‬‬
 ‫و) رعایت جوانب حقوقی و اخالقی‪.‬‬

‫ز) ارایة گزارش اثر در بورد تحقیقات علمی وزارت تحصیالت‬

‫عالی‪.‬‬

‫ماده سوم‬

‫تقدیر از محقق یا محققین اثر برگزیده‪:‬‬

‫الف) تفویض تقدیر نامه درجة اول به محقق یا محققین‪.‬‬

‫ب) طبع و نشر اثر برگزیده از طریق ریاست نشرات‪.‬‬

‫‪12 | P a g e‬‬