i Tng Kinh Vit Nam KINH TIU B TP VII Khuddhaka Nikya

CHUYN TIN THN C PHT (IV) Jtaka Nguyn bn: Pli Anh dch: H.T.Francis, E.B.Cowell & W.H.Rouse (Pali Text Society - Hi Kinh Tng Pali, Lun n, Anh Quc) Vit dch: Nguyn Tm Trn Phng Lan (Vin Nghin Cu Pht Hc Vit Nam) Pht Lch 2545 - 2001 ---o0o--Ngun http://www.thuvienhoasen.org Chuyn sang ebook 2-7-2009 Ngi thc hin : Nam Thin namthien@gmail.com Link Audio Ti Website http://www.phatphaponline.org Mc Lc
Chng VII Phm by bi k 396. Chuyn c Hnh (Tin thn Kukku) 397. Chuyn S T Manoja (Tin thn Manoja) 398. Chuyn Hiu T Sutana (Tin thn Sutana) 399. Chuyn Chim Thu (Tin thn Gijjha) 400. Chuyn Hoa C Kusa (Bit hiu ca Ch rng - Tin thn Dabbhapuppha) 401. Chuyn Ngi Nut Li Kim (Tin thn Dasanaka) 402. Chuyn Ti Da ng Bnh (Tin thn Sattubhasta) 403. Chuyn Tr Gi Atthisena (Tin thn Atthisena) 405. Chuyn Phm Thin Baka (Tin thn Bakabrahma) 406. Chuyn Quc Vng Gandhra (Tin thn Gandhra)

407. Chuyn i Hu Vng (Tin thn Mahkapi) Chnh thn ngi bt ngang cu kh..., 408. Chuyn Ngi Th Gm (Tin thn Kumbhakra) 409. Chuyn Vua Dalhadhamma (Tin thn Dalhadhamma) 410. Chuyn Voi Con Somadatta (Tin thn Somadatta) 411. Chuyn Vua Susma (Tin thn Susma) 412. Chuyn Thn Cy Bng Vi (Tin thn Kotisimbal) 413. Chuyn Ngi Chn D Dhmakri (Tin thn Dhmakri) 414. Chuyn Ngi Tnh Thc (Tin thn Jgara) 415. Chuyn Phn Cho Cng Dng (Tin thn Kummaspinda) 416. Chuyn Cn Thn Parantapa (Tin thn Parantapa) Chng VIII Phm Tm Bi K 417. Chuyn Hin Mu Kaccni (Tin thn Kaccni) 418. Chuyn Tm Ting Ku (Tin thn Atthasadda) 419. Chuyn Kiu N Sulas (Tin thn Sulas) 420. Chuyn Ngi Gi Ng Vin Sumangala (Tin thn Sumangala) 421. Chuyn Ngi Ht Tc Gangamla (Tin thn Gangamla) 422. Chuyn Quc Vng Ceti (Tin thn Cetiya) 423. Chuyn Uy Lc Dc Tham (Tin thn Indriya) 424. Chuyn Ngn La t Chy (Tin thn ditta) 425. Chuyn Nhng S Kin Khng Th Xy Ra (Tin thn Atthna) 426. Chuyn Con Bo (Tin thn Dpi) Chng IX Phm Chn Bi K 427. Chuyn Chim Thu (Tin thn Gijjha) 428. Chuyn Gio Hi Kosambi (Tin thn Kosambi) 429. Chuyn i Anh V (Tin thn Mahsuka) 430. Chuyn Tiu Anh V (Tin thn Cullasuka) 431. Chuyn Nam T Hrita (Tin thn Hrita) 432. Chuyn Cu B C Ti Nhn Du Chn (Tin thn Padakusalamnava) 433. Chuyn V Kh Hnh Ca- Dip Nhiu Lng Tc (Tin thn Lomasa Kassapa) 434. Chuyn Chim Hng Nga (Tin thn Cakkavka) 435. Chuyn c M Chng Phai Tn (Tin thn Halidarga) 436. Chuyn Ci Hp (Tin thn Samuggu) 437. Chuyn Ch Rng Ptimunsa (Tin thn Ptimunsa) 438. Chuyn Con G G (Tin thn Tittira) Chng X Phm Mi Bi K 439. Chuyn Bn Cng Thnh (Tin thn Catu-Dvra) 440. Chuyn Hc Hin Gi (Tin thn Kanha) 441. Bn V Gi Trai Gii (Tin thn Catu-Posathika) 442. Chuyn B La Mn Sankha (Tin thn Sankha)

443. Chuyn Tr Gi Tiu B (Tin thn Culla-Bodhi) 444. Cu Chuyn Hc Nhn Dpyana (Tin thn Kanhadpyana) 445. Chuyn Vua a (Tin thn Nigrodha) 446. Chuyn Cy Hnh (Tin thn kkala) 447. Chuyn i Nhn H Php (Tin thn Mah Dhamma-Pla) Tc l no hay Thnh o no..., 448. Chuyn K Vng (Tin thn Kukuta) 449. Chuyn Nam T eo Vng Tai (Tin thn Matta-Kundali) 450. Chuyn ph ng keo kit Bilri (Tin thn Bilri-Kosiya) 451. Chuyn Hng Nga (Tin Thn Cakka-Vka) 452. Chuyn Vn Tr Tu (Tin Thn Bhri - Panha) 453. Chuyn im Lnh Ln (Tin thn Mah-Mangala) 454. Chuyn Tr Gi Ghata (Tin thn Ghata) Chng XI Phm Mi Mt Bi K 455. Chuyn Voi Hiu Dng M (Tin thn Mti-Posaka) 456. Chuyn Vng T Nguyt Quang (Tin thn Junha) 457. Chuyn Thin T Chnh Php (Tin thn Dhamma) 458. Chuyn Vua Thin Lai (Tin thn Udaya) 459. Chuyn Ngm Nc Ung (Tin thn Paniya) 460. Chuyn Thi T Yuvanjana (Tin thn Yuvanjana) Con xin nh l ng Qun vng.. 461. Chuyn i Vng Dasaratha (Tin thn Dasaratha) 462. Chuyn Vng T Samvara (Tin thn Samvara) 463. Chuyn Tr Gi Suppraka (Tin thn Suppraka) Chng XII Phm MI Hai Bi K 464. Chuyn Tiu Vng iu Knala (Tin thn Culla - Kanla) 465. Chuyn Sla, C Th Ct Tng (Tin thn Bhadda-Sla) 466. Chuyn Thng Nhn Trn Bin C (Tin thn Samudda - Vnij) 467. Chuyn Dc Tham (Tin thn Kma) 468. Chuyn i vng Janasandha (Tin thn Janasandha) Cha t Ja-na ni th ny..., 469. Chuyn i Hc Thin Cu (Tin thn Mah Kanha) 470. Chuyn Ph ng Keo Kit (Tin thn Kosiya) 471. Chuyn Con D (Tin thn Mendaka) 472. Chuyn Vng T Lin Hoa (Tin thn Mah - Paduma) 473. Chuyn Bn - Th (Tin thn Mitmitta)

---o0o---

Chng VII Phm by bi k 396. Chuyn c Hnh (Tin thn Kukku) Ci nc nh ny cao thc ri..., Bc o S k chuyn ny trong lc tr ti K Vin v vic gio ha mt quc vng. Hon cnh ny s xut hin trong tin thn Tesakuna, s 521. * Ngy xa, khi vua Brahmadatta tr v ti Ba-la-ni, B-tt l quc s v th s cng nh thnh s. Vua y i theo t o, cai tr bt chnh v thu gp ti sn bng cch n p dn chng. B-tt mun khuyn gio vua, lin i quanh qun tm mt v d. By gi, ni tht trong cung lm cha xong, nn mi nh trn y cha hon chnh. Cc cy rui chng nc nhn ch va mi c t vo ng v tr. Vua du ngon trong ng vin, khi tr v cung, vua nhn ln v thy nc nh hnh trn, s n s rt xung, vua bc ra ng bn ngoi, ri li nhn ln v suy ngh: "Lm th no nc nh ny ng yn nh vy. Cc rui ny ra sao? V vua lin ngm vn k u hi B-tt: 1. Ci nc nh ny cao thc ri, Tm cy ko ln quy qun G sim-sa vi s-ra thng, Bi vy nc nh ng vng chng? Nghe vy, B-tt suy ngh: "Ta c c mt v d khuyn gio nh vua". Ngi lin ngm cc vn k sau: 2. Ba mi rui nh g sa-ra c xp u quanh di mi nh, p st vo nhau nng tht vng, Cho nn nc ng thng ngay m. 3. Vy ngi c tr c quy qun Vi quc s hin, bn tn trung,

S chng sa c lc mt vn, Nh rui nc mi thng bng. Trong lc B-tt ang ni, vua xem xt k hnh vi x th ca mnh: "Nu khng c nc nh th cc cy rui khng ng vng; nc nh cng khng ng vng nu khng c cc cy rui nng . Nu cc cy rui gy th nc nh sp . Cng vy, mt v vua c hnh khng tp hp cc thn bng, i thn, qun i, B-la-mn v gia ch li vi nhau, v nu m qun thn tan r vua khng c nng s mt ht quyn lc, v th vua phi sng cng chnh". Ngay lc y, m th n em dng vua mt qu bi. Vua bo B-tt: - Ny Hin hu, hy n bi ny. B-tt cm bi v tha: - Tu i vng, ngi no khng bit cch n bi s lm cho n ng hoc cay. Song ngi c tr bit cch ly cht ng ra, v khng b cht chua, hoc lm hng hng v ca bi khi n bi. Ri dng th d ny, ngi trnh by cho vua bit cch to ti sn chn chnh qua hai vn k: 4. n bi lun phn v ng cay, Nu khng gt v vi dao ny, Ch n phn rut l thm ngt, Nu thm v th ht ngt ngay. 5. Vy ngi c tr chng hung tn Thu gp thu trong cc xm lng, Tng sn nghip nhng khng phm ti. Bc ng chn chnh to danh vang. Vua va tham vn B-tt va i n h sen, khi nhn mt hoa sen ang n c mu sng p nh mt tri mi mc, khng b nc lm nhim, nh vua bo: - Ny Hin hu, hoa sen kia mc thng ln khng b nc lm nhim sc hng.

B-tt lin p li: - Tu i vng, mt v vua cng phi nh vy. Ri Ngi ngm cc vn k ny khuyn gio: 6. Nh hoa sen n trong h R trng, nc trong bo dng cho, Di nh mt tri hoa n p Khng h bi bm chng bn nh. 7. Vy ngi c c hnh a ng, Kho luyn n nhu, thin lng, Nh a sen trong h nc y, Bn nh chng cu u tm can. Vua nghe li B-tt khuyn gio t v sau tr nc chn chnh v thc hnh cc thin s, b th cng nhiu phc nghip khc, nn c sinh ln thin gii. * Khi Php thoi chm dt, Bc o S tuyn thuyt cc S Tht v nhn din Tin thn: - Thi y, vua l nanda v v quc s c tr chnh l Ta. -ooOoo397. Chuyn S T Manoja (Tin thn Manoja) Cung n ging cong vt ln..., Bc o S k chuyn ny trong lc tr ti Trc Lm v mt T-kheo thn cn bn c. Hon cnh c nu y chi tit trong tin thn Mahilmukhata, s 26. Bc o S bo: - Ny cc T-kheo, khng phi ln u k ny thn cn bn c.

Ri Ngi k mt chuyn qu kh. * Ngy xa, khi vua Brahmadatta tr v Ba-la-ni, B-tt l S t sng vi S t ci v hai con, mt trai mt gi. S t con tn l Manoja. Khi ln ln, n ly mt s t ci lm v. Nh th c by c nm s t. Manoja thng git tru rng v nhiu d th khc, nh n em tht sng v nui cha m, em v v. Mt hm trong ch sn mi, n thy mt ch rng tn Giriya khng chy c v ang nm sp. N hi: - Ny bn, sao th? - Tu Cha cng, ti mun phc v ngi. - Th th tt. Sau , n em ch rng v hang, B-tt thy vy bo: - Ny con Manoja, ch rng l loi c c tham tn, hay xi gic iu xu, ng a th ch ny v gn con. Song ngi khng ngn cn c n. Th ri mt hm, ch rng mun n tht nga, lin ni vi Manoja: - Tu Cha cng, tr tht nga ra, chng ta khng c g n c. Vy chng ta hy i bt nga. - Song ni u c nga th, bn? - Ti Ba-la-ni, cnh b sng. Manoja nghe li khuyn ny v cng i vi ch n ni c by nga tm di sng. N bt mt con nga, mang trn lng chy nhanh v ming hang. S t cha n tht nga v bo: - Ny con, by nga l ti sn ca vua, m vua cha thng c nhiu mu k, li nhiu ngi thin x bn cung. S t n tht nga khng sng lu c u. T ry con ng bt nga na.

S t con khng theo li cha khuyn nh, c tip tc bt nga. Vua nghe c con s t n bt nga, lin bo lm mt h nc cho nga trong kinh thnh. Song s t vn n bt nga. Vua truyn lm chung nga vi mng thc n, nc ung em n tn ni cho chng. S t nhy vt bc tng v bt nga t chung ra. Vua lin truyn gi mt x th c ti bn nhanh nh chp, hi anh ta c th bn s t chng. Anh ta tu c th, ri lm mt thp canh gn bc tng, ni s t thng n v i ti y. S t n, ch rng mt ngha a bn ngoi, cn n nhy vo thnh bt nga. Ngi x th suy ngh: "Tc lc ca s t ny qu nhanh khi n n". Cho nn anh ta cha bn n, song khi n tr v mang theo con nga, b vng vu v gnh nng kia, ngi x th lin bn mt mi tn nhn vo pha i sau ca s t. Mi tn m xuyn sut ra pha i trc v bay vt ln khng. S t tht ln: - Ta b thng ri! Sau khi bn s t xong, v thin x bng dy cung vang ln nh sm. Ch rng nghe ting s t gm v ting cung vang rn, lin suy ngh: "Bn ta b bn, chc hn phi cht, thi chng cn tnh bn g vi vt cht, ta mun i v hang c trong rng kia". Ri n ngm hai vn k: l. Cung n ging cao vt ln, Dy cung pht ting sm vang rn, Ma-no-ja, cha sn lm y, Thn hu ca ta, b git lin. 2. Than i, ta phi kim khu rng, C sc ht lng, tht gng cng, Ta phi tm v ni tr n, Bng dng tnh bn ha thnh khng. S t con chy vt v nm xc nga trc ming hang, ri ng cht lin. Thn quyn vi bc ra, thy mnh n nhum y mu t vt thng chy xit, va nm cht v i theo bn c. Cha, m, em v v s t ln lt ngm bn vn k: Cha: 3. S phn con ta chng thnh hng, Say m, kt hp c thn bng,

Nhn Ma-no y ang nm Do bi li khuyn ca ch rng. M: 4. Lng m chng vui khi thy con Kt giao vi bn c thn bng Nhn Ma-no y ang nm Mu chy nhum y c tm thn. Em: 5. Cng vy bc i k thp hn Trong i tm ti phi nm yn, Khng h nghe c li khuyn nh Ca bn tht chn, bc tr hin. V: 6. Phn s t tn hn bit bao Khi ngi a v trn cao Li tin tng bn ngi hn km, Nhn cha sn lm ng nho! * V cui cng l vn k pht xut t Tr tu Ti thng ca c Pht: 7. Ai theo bn h tng Chnh n b b rung; Ai thn ngi ng ng Chng h b ph phng; Ai phc ngi ti thng S mau chng thnh hng. Vy tm ngi u vit c chn nng thn. *

Khi Php thoi chm dt, Bc o S tuyn thuyt cc S Tht. Lc kt thc cc S Tht, v T-kheo thn cn bn c c an tr vo S qu (D Lu). Ri Ngi nhn din tin thn: - Thi y, ch rng l -b-t-a, Manoja l v T-kheo thn cn bn c, em gi l Uppalavann (Lin Hoa Sc), v ca s t l T-kheo-ni Khem (Thi Ha), S t m l mu thn Rhula v S t cha chnh l Ta. -ooOoo398. Chuyn Hiu T Sutana (Tin thn Sutana) Vua gi ngi mt bt cm..., Bc o S k chuyn ny trong lc tr ti K Vin v mt T-kheo phng dng cha m mnh. Hon cnh s xut hin trong Tin thn Sma, s 540. * Ngy xa, khi vua Brahmadatta tr v ti Ba-la-ni, B-tt c sinh vo mt gia nh ngho, cha m t tn ngi l Sutana. Khi ln khn, ngi lm vic kim tin nui cha m, n thi cha ngi qua i, ngi phng dng m mnh. Thi y, vua Ba-la-ni thch sn bn. Mt hm vua cng qun thn ng o i vo mt khu rng rng khong mt hai m, v truyn lnh cho tt c mi ngi: - Nu c con nai no chy thot im canh gi ca ngi no th ngi y b pht s tin bng gi con nai. Sau khi dng mt tp lu c du kn bn v ng, qun thn dng n cho vua dng. By nai b chn ng v ting la ht ca m ngi bao vy ni tr n ca chng, ri mt con nai chy v a im vua canh gi. Vua ngh thm "Ta mun bn n" ri ging cung ln. Con vt bit mu k nh la, thy mi tn sp n gn sn lin ng ln trn nh th trng mi tn. Vua ngh: "Ta bn trng n v chy li bt nai."

Nhng con nai vng ln lao vt nhanh nh gi. Qun thn v mi ngi kia u ci nho vua. ng lin ui theo con nai cho n khi n mt nhoi th rt kim cht n lm i. Ri ko con nai ln mt khc g, ng khing n ln nh ci n gnh, va i va ni: "Ta mun ngh ngi mt lt", ng n gn cy a bn v ng v nm xung ng say. Mt qu D-xoa (Yakkha) tn l Makhadeva ti sinh cy a ny, c Thin vng Vessavana (T-sa-mn) cho php bt mi sinh vt no n gn n n tht. Khi vua ny thc dy, D-xoa bo: - C li y, ngi l mn mi ca ta. Ri n cm ly tay vua. - Ngi l ai? Vua hi. - Ta l Qu D-xoa, sinh ra ti y. Ta bt mi ngi n ni y n tht. Vua ly ht can m hi: - Th ngi ch n tht hm nay hay n mi? - Ta s cn n mi mi vt ta bt c. - Th th hy n con nai ny hm nay v ta i v. T ngy mai ta s gi cho ngi mt ngi cng vi mt a cm mi ngy. - Vy hy cn thn y. H ngy no khng gi ai n th ta s n tht ngi. - Ta l quc vng Ba-la-ni, chng c vic g ta khng lm c c. Qu D-xoa nhn li ha ri vua ra v. Khi vua n kinh thnh, ng em chuyn y k cho v cn thn nghe v hi nhng g cn phi lm. - Tu i vng, c hn k nht nh no khng? - Khng. - Th th i vng tnh vic sai ri y. Nhng khng sao c. C rt nhiu t nhn trong ngc. - Vy khanh c sp t vic ny cu mng ta.

V cn thn ng , mi ngy bt mt t nhn t trong ngc gi ra cho qu D-xoa cng vi mt da cm m khng ni g vi k y c. Qu D-xoa n ht c cm ln ngi. Sau mt thi gian cc ngc tht u trng vng. Vua tm khng ra ngi i a cm, lng run ry s cht. V cn thn an i ng v bo: - Tu i vng, lng tham ti sn cn mnh hn lng tham sng. Ta hy gi mt ngn ng tin t trn lng voi, ri ly trng truyn lnh: "Ai mun em cm cho qu D-xoa v lnh s tin bc ny?". Vua nghe li lm theo nh vy. B-tt suy ngh: "Ta ch lm cng c mt xu ri mi ngy kh lng phng dng m. Nay ta mun ly s tin kia trao cho m ri i gp qu D-xoa. Nu ta thng n th tt, cn nu khng th m ta cng sng an nhn sung tc". V th ngi ni chuyn vi m, song b bo: - M va ri, m khng cn tin bc. Ri b ngn cn ngi hai ln, nhng ln th ba, ngi khng xin php m na, m n gp quan qun ni: - Tha cc quan, hy a ngn ng tin, ti nhn mang cm i. Ri a cho m ngn ng tin, ngi bo: - M thn yu, ng lo bun, con s thng qu D-xoa v em hnh phc cho mi ngi. Con s tr v nh khin cho m ang khc than phi ci to ln y. Ri cho m xong, ngi cng quan qun i yt kin vua, ri knh l vua v ng ti . Vua hi: - Ny, thin nam t, cu mun em cm ? - Tu i vng, phi. - Th cu cn mang theo vt g bn mnh? - Tu i vng, i hi bng vng ca ngi. - Ti sao th?

- Tu i vng, qu D-xoa kia ch n tht k no ng trn mt t di gc cy ca n, cn tiu t s ng trn i hi, ch khng phi trn mt t. - Th cn vt g na? - Tu i vng, chic lng ca ngi. - Ti sao th? - Tu i vng, qu D-xoa kia ch n tht k no ng di bng cy ca n, cn tiu t ng di bng chic lng, ch khng phi bng cy. - Th cn vt g na? - Tu i vng, thanh kim ca ngi. - lm g? - Tu i vng, ngay loi qu cng s nhng ngi mang kh gii trong tay. - Th cn g na chng? - Tu i vng, ci bt vng ca ngi, ng y ng thin dng ln ngi. - Ny thin nam t, ti sao vy? - Mt ngi c tr khn nh tiu t m phi n cm go th trong da t th khng thch hp cht no. Vua chp thun v sai cc quan em mi th ngi yu cu. B-tt tha: - Tu i vng, ng s g c, tiu t nguyn s tr v hm nay sau khi chin thng qu D-xoa v em li an lc cho ngi. Th ri ngi cm mi th cn dng v i n ni y, ngi sp t mi ngi ng khng xa ni y ri mang i hi vng vo chn, eo thanh kim vo ai, che chic lng trn u v cm bt cm bng vng n gp D-xoa.

Qu D-xoa nhn ra ng thy ngi lin suy ngh: "Ngi ny n y khng ging bn ngi n trc kia, v duyn c g vy?". B-tt ng gn cy, ly mi kim y da cm vo di bng cy ri ng gn bng cy, ngm vn k u: 1. Vua gi ngi mt bt cm, Li thm tht nu tht ngon thm, Ma-kha c nh khng y, Xin hy bc ra nhn n! Nghe vy, qu D-xoa suy ngh: "Ta mun nh la n, ri s n tht n khi n bc vo bng cy". Con qu lin ngm vn k th hai: 2. Hy bc vo trong, hi cu trai, Vi cao lng m v trn tay, C cm cng vi thn ngi na, Ny cu, ta xi tuyt lm thay! Tip theo, B-tt p hai vn k: 3. D-xoa s mt vt to hn i ly vt ny b con con. Tt c mi ngi u s cht, Chng cn ai n biu cao lng! 4. Vy ngi s c cp lng cao Tinh sch nm gia v ngt ngon. Song nu n ta, th kh kim Mt ngi no khc n em cm. Qu D-xoa suy ngh: "Cu trai ny ni c l", ri y thin , n ngm hai vn k: 5. Su-ta-na, qu tht ng thay Mi li ta nh cu t by, Hy tr li thm hin mu nh, Ta cho php cu bc i ngay. 6. Ly gm, lng, bt, cu thanh nin, Hy nhm ng i, ct bc lin,

Thm m hin trong nim phn khi, Cho b sng hnh phc bnh yn. Nghe li D-xoa, B-tt hoan h, ngi ngh thm: "Bn phn ta hon thnh, qu D-xoa c chinh phc, ta c hng ti sn v li ha ca vua c thc hin". Ngi lin ngm vn k cui cng: 7. D-xoa cng vi mi thn nhn, Mong c ton gia c phc n, Lnh vua thc hnh vin mn, Ti sn ta nay c hng phn. Ngi khuyn gio qu D-xoa v bo: - Ny bn, xa kia bn to c nghip, bn tham tn c c, n tht nhiu ngi nn ti sinh lm qu D-xoa. T ry v sau ng git hi sinh mng nh vy na. Th l ngi nu r mi cng c nh gi gii hnh v cc ni kh au v to c nghip. Ri an tr qu D-xoa vo Ng gii, ngi bo: - Ny, ti sao bn trong rng? Mau ln, ta s bn c ng cnh cng thnh v bo em cao lng m v n cho bn. Sau ngi ra i cng qu D-xoa, bo n cm kim cng nhiu vt khc v n thnh Ba-la-ni. Qun s bo tin Sutana tr v cng qu D-xoa. Vua cng triu thn i ra n B-tt v lm ch c tr cho qu D-xoa ti cng thnh, ri sai ngi em cao lng m v cho n. Xong vua vo thnh, ly trng truyn lnh hi hp ton dn trong thnh tuyn dng cng trng ca B-tt v phong ngi chc v thng lnh qun i. Cn chnh vua c an tr vo li dy ca B-tt, thc hnh nhiu thin s, b th v cc cng c khc nn v sau ti sinh ci thin. * Khi Php thoi chm dt, Bc o S tuyn thuyt cc S Tht. Lc kt thc cc S Tht, v T-kheo phng dng m t S qu (D Lu). Ri Ngi nhn din tin thn:

- Thi y, qu D-xoa l Angulimla (Ngi eo vng ngn tay), vua l nanda v hiu t kia chnh l Ta. -ooOoo399. Chuyn Chim Thu (Tin thn Gijjha) Lm sao thn lo bit tm mi..., Bc o S k chuyn ny trong lc tr ti K Vin v mt T-kheo phng dng m mnh. * Ngy xa, khi vua Brahmadatta tr v ti Ba-la-ni, B-tt c sinh lm chim Thu (kn kn). Khi ln ln, ngi a cha m gi v m mt vo trong hang thu v em tht qu cng nhiu loi khc v nui hai v. Thi y c mt th sn t by bt chim thu quanh ngha a Ba-la-ni. Mt hm B-tt i kim tht n gn ngha a v sa chn vo by. Ngi khng ngh n mnh, m ch nh n cha m gi: "Gi y lm sao cha m sng c? Ta chc hai v s cht v khng bit ta mc by, s b v khn kh v ho mn dn trong hang ni y". Do vy ngi ngm vn k u than khc: 1. Lm sao thn lo bit tm mi Trong chn hang su ca ni i? Ta b buc chn vo chic by, Lm n l ca Ni-la thi. Con trai ngi th sn, nghe ngi than khc, lin ngm vn k th hai, chim Thu ngm vn k th ba v c lin tip xen k nh vy: Con ca th sn: 2. Chim Thu, sao chim khc i, Ting chim a n tn bn tai, Ta cha tng thy hay nghe c Chim bit tht ra ting ging ngi.

Chim Thu: 3. Ta nui ph mu gi ri trong hang n di chn i, Lm sao thn lo tm mi c Khi thu tr thnh n l ngi? Con ca th sn: 4. Kn kn nhn xc cht ng xa Hn c mt trm dm vt qua, V c sao chim khng thy r Li kia by n tht gn m? Chim Thu: 5. Khi i sp n vn suy tn, Thn cht ang i hi s phn, D c ng gn bn chic by, Cng khng thy by t dy ging! Con ca th sn: 6. Thi hy v i vi lo thn trong hang ni, hy chm nom, V thm cha m trong an lc, Chim c ta cho tha c mong. Chim Thu: 7. Hi th sn cng c h hng, Cu mong hnh phc n nh chng! Ta v vi m cha gi yu, Chm sc hai thn di hang. Sau B-tt c gii thot khi ni s cht, vui mng t n va ngm vn k cui cng, va ngm y tht trong m v bay v a mi cho cha m. *

Khi Php thoi chm dt, Bc o S tuyn thuyt cc S Tht. Lc kt thc cc S Tht, v T-kheo c an tr vo S qu (D Lu). Ri Ngi nhn din tin thn: - Thi y, ngi th sn l Channa (Xa-nc), cha m ta l thn quyn trong hong gia v Thu vng l Ta. -ooOoo400. Chuyn Hoa C Kusa (Bit hiu ca Ch rng - Tin thn Dabbhapuppha) Ny bn A-nu, chy ti ngay..., Bc o S k chuyn ny trong lc tr ti K Vin v Upananda, mt ngi ca b tc Thch-ca (sakya). V y xut gia theo Gio-php, nhng li t b cc hnh tri tc v nhng c hnh khc nn tr thnh tham lam. u ma ma, ng n th hai ba tinh x, li mt ci d hay chic hi mt tinh x, v mt chic gy hay bnh nc mt tinh x khc, ri chnh ng n an c mt tinh x khc na. ng bt u tr ma ti mt tinh x thn qu v bo: - Ch T-kheo phi sng tri tc. Ri c ra v nh ang lm cho mt trng xut hin trn tri, ng gii thch php mn a n hnh tri tc, tn thn i sng tri tc vi cc nhu cu ti thiu. Nghe li ng, Tng chng nm b mi y bt tt p, mang bt t phn to y (y bng gi rch), ng lin em cc th kia v t tht ca mnh. Khi ma ma v l T t (Pavran) xong, ng cht y mt xe ch n K Vin. Trn ng i, dng li pha sau mt tinh x trong rng, ng ly dy leo qun hai chn v ni: - Chc chn c th kim c vi th y. Ri ng i vo tinh x. C hai T-kheo gi an c ma ma , h kim c hai tm y vi th v mt chic mn lng mn, ri chng bit phi chia

chng ra sao, h hoan h khi thy ng n, ngh thm: "Trng lo ny s chia cc vt dng cho hai ta", lin ni: - Ny Hin gi, chng ti khng th chia cc y phc dng cho ma ma ny c, chng ti c bn ci v vic ny, xin Hin gi chia dm chng ti. V y bng lng, chia hai tm y vi th cho h, cn ng ly ci mn, v bo h: - Vt ny dnh cho ti l ngi bit Gii lut. Ri ng b i. Hai Trng lo ny thch chic mn, lin cng i vi ng n K Vin v k cu chuyn vi ch Tng hiu bit lut, ri hi: - C ng l nhng v bit Gii lut li cp bc ti sn nh vy chng? Tng chng thy ng y bt do T-kheo Upananda em n, lin hi: - Ny Hin gi, Hin gi tht c i phc c, Hin gi to c nhiu thc phm v y phc th kia! ng p: - Ny cc Hin gi, ti c phc c g u? Ti ch ly c cc th ny theo cch nh vy nh vy. Ri ng em mi chuyn k ra ht cho mi ngi nghe. Ti Chnh php ng, Tng chng nu vn tho lun, bo nhau: - Ny cc Hin gi, T-kheo Upananda thuc b tc Thch-ca, rt tham lam ti vt. Bc o S thy ti ca cc v, lin bo: - Ny cc T-kheo, hnh vi ca Upannanda khng ph hp tinh tn. Khi mt T-kheo ging gii hnh tinh tn cho ngi khc th trc tin th t mnh phi cho ph hp ri mi gio gii ngi khc. Gi mnh ng mc trc tin, Ri sau thuyt ging, bc hin v tha.

Bng cch ngm vn k Php c ny, Ngi gii by Gio php v ni: - Ny cc T-kheo, khng phi Upananda ch tham lam ln u, m xa kia k y cng cp bc ti vt ca loi khc na. Ri ngi k mt chuyn i xa. * Ngy xa. khi vua Brahamdatta tr v ti Ba-la-ni, B-tt lm mt Thn cy bn b sng. Mt con ch rng tn Myv, c v v sng mt ni gn b sng. Mt ngy kia, v n bo chng: - Ny chng, thip c mt nim ao c, thip mun n c hng rohita ti. Ch rng p: - C yn lng, ta s em c ti v cho nng. Ri n ra pha con sng, qun chn bng dy leo i dc theo b. Lc y c hai con ri c tn Gambhracri v Anutracri ang ng trn b rnh bt c. Gambhracri cht thy mt con c hng rohita ln, lin nhy xung nc chp ly ui c. Con c qu mnh vng ra c li theo ri c. N lin gi bn: - Con c ny to lm, va cho hai ta. Ri n ngm vn k u: 1. Ny bn A-nu, chy ti ngay, Ta cu khn bn gip ta y, Ta va bt c ny to ln, Song n ko ta mnh th ny! Nghe vy, con kia ngm vn k th hai: 2. Gam-bhi, bn tt s dng no! Mng vut bn cm vng mnh sao! Chng khc i bng cu rn nc, Ta cu c n nhc ln cao!

Sau c hai ri c ko con c hng rohita t xung t v cn n cht xong, li bo nhau: - Bn chia c ra no. Ri chng ci nhau nhng khng chia c c phi ngi xung, v c nm . Lc y ch rng va bc ti ch y. Thy ch, c hai u cho rt l php v ni: - Tha Tn ng c lng mu c xm, con c ny do hai chng ti bt c, ri sinh chuyn ci nhau v chng ti khng bit cch chia c. Xin Tn ng chia c u hai phn dm cho. Ri chng ngm vn k th ba: 3. Mt cuc tranh ginh gia chng ti Tn ng mang o xm kia i! Xin ng n nh dm tranh chp Cho tht cng bng gia c i. Ch rng nghe vy, lin t xng anh hng qua vn k: 4. Ta gii phn lm cnh tranh Lm xong s mng tht ha bnh, Ch Tn hy iu tranh chp Ti h cng bnh n nh nhanh. Ngm vn k xong, ch chia c v ngm thm vn k ny: 5. A-nu, hy lnh phn ui, Cn ch Gam-bh, th cp ri, Phn gia dnh cho ta x kin, Tr cng xng ng th ny thi! Nh vy, sau khi chia c xong, ch rng bo: - Cc ng n u ui c ch ng ci nhau na. Ri ngm khc gia vo mm, n chy bay trc mt cp ri c. Chng ngi r, nh th va mt c ngn ng tin, ri ngm vn k th su:

6. Nu khng tranh ci chuyn va ri, Chc chn l va c thi, Nay b ch rng mang ht tht, Ch cn li khc u ui! Ch rng rt hi lng, ngh thm: "Nay ta em c hng rohita v cho v ta", ri n i tm v. Ch ci thy n n, lin on cho mng v ngm vn k: 7. Nh vua mn nguyn c cm quyn Thu gn giang sn tr nc yn, Mn nguyn ta nhn chng tr li, Ngm y trong m c ti nguyn! Ri n hi ch rng cch no kim c mi ngon qua vn k: 8. Chng vn sinh ra t bng, Lm sao bt c gia dng sng? Phu qun, chng lp k cng y, Cho bit v sao, thip c mong. Ch rng ngm vn k gii thch phng cch y cho v nghe: 9. V cnh tranh nn chng yu dn, Cnh tranh lm chng phi suy tn, Cnh tranh, ri c mt phn hng, V vy M-y c ming ngon. * V mt vn k khc na xut pht t Tr tu Ti thng ca c Pht: 10. Cng vy, tranh ginh gia th nhn, Tm ngi x kin: n chia phn, Gia ti ca chng suy tn ht, Cng kh nh vua c thnh hng. * Khi Php thoi chm dt, Bc o S tuyn thuyt cc s tht v nhn din tin thn:

- Thi y, ch rng l Upananda, hai con ri c l hai ngi kia, v Thn cy chng kin cu chuyn chnh l Ta. -ooOoo401. Chuyn Ngi Nut Li Kim (Tin thn Dasanaka) Bo kim Da-san thch mu hng..., Bc o S k chuyn ny trong lc tr ti K Vin v m mu quyn r mt T-kheo do ngi v c gy ra. T-kheo y th nhn thi tht v l do ny. Bc o S bo: - N nhn y lm hi ng. Thi xa ng cng sut cht v tng t k y. V sau nh cc bc tr ng c cu sng li. Ri Ngi k mt chuyn i xa. * Ngy xa, khi i vng Maddava tr v Ba-la-ni, B-tt c sinh lm con mt gia nh B-la-mn. Cha m t tn ngi l nam t Senaka. Khi ln ln, ngi i hc mi ngh thut ti Takkasil, v khi v Ba-la-ni Ngi tr thnh quc s ca vua Maddava v th s cng nh thnh s. Ngi c danh hiu bc Hin tr Senaka v c c kinh thnh sng knh nh mt trng, mt tri. Thi y con trai ca v t s hong gia n yt kin vua, thy b chnh hu trang im ngc vng cc k dim l, m ra si tnh, khi v nh chng chu n ung g c, c nm di ra. Bn hu lin hi thm v chng trai k ht mi chuyn. Vua hi: - Con trai ca v t s hong gia khng n, vic ny l th no? Khi nghe duyn c, vua cho gi chng trai vo v bo: - Trm trao hong hu cho cu trong by ngy, c nh cu by ngy y xong, qua ngy th tm, cu tr li nng cho ta. - Th th tt lm, tu i vng.

Chng trai p ri em hong hu v nh th hng lc th vi nng. Hai ngi m ra say m nhau, v b mt trn khi nh chy sang mt x khc, khng ai bit h i u v ng i ca h chng khc no ng ca con tu trn bin c. Vua truyn nh trng thng bo khp kinh thnh, nhng d tm mi ni, h vn khng thy nng n u c. Sau ni au bun khng khip v thiu nng xm chim trn tm can vua. Tim ng bng nng rc v tro mu ra ngoi! Tip theo , mu t rut gan chy ra khin bnh trm trng thm. Cc ng y ti danh u khng th cha tr c nh b tay. B-tt suy ngh: "Bnh ny khng phi do ni thn vua, m do vua mc tng t v khng thy hong hu. Ta th dng vi phng cch cha tr xem sao. "Ngi lin gi hai quc s hin tr ca vua l yura v Pukkusa vo bo: - c vua khng c bnh g, ngoi tr tm bnh ch v ngi khng thy hong hu thi. Gi y ngi l bc cu h cao c i vi thn dn. Ta quyt tm mi cch tr bnh ngi. Ta mun triu tp mt m qun chng vo sn chu v bo mt ngi bit xo thut nut li kim sc biu din vic ny. Ta s a Hong thng ra ca s nhn xung m ng. Ngi s nhn ngi nut li kim v hi: "C vic g kh hn th chng?". Lc y, ny Tn gi yura, xin hy p: "Ni: Ta s t b vt ny vt kia, cn kh hn na". Sau ngi s hi Tn gi Pukkusa, v Tn gi cn phi tr li: Tu i vng, nu mt ngi ni: "Ta t b vt ny vt kia", ri li khng b n c, th li ni s v ch thi. Khng ai sng hay ung n bng nhng li nh vy, nhng ngi no hnh ng theo li ni v em cho mt vt ng theo li ha th chnh h lm c mt vic kh hn vic kia na y". Sau ta s tm cch tin hnh mi s tip theo. Th l ngi bo tp hp mt m ng. Ri ba bc tr nhn y vo trnh vua: - Tu i vng, c m ng trong sn chu. Nu ai nhn xung i su lm vui. Vy xin i vng hy cng chng thn n xem sao. Ba v rc vua n h m ca s cho vua nhn thy m ng. Nhiu ngi ln lt biu din cc xo thut m mnh bit. Sau cng c mt ngi nut li kim sc cnh di ba mi ba phn (33 phn Anh: khong 80 cm). Vua thy vy suy ngh: "Ngi ny ang nut li kim, ta mun hi cc bc tr nhn ny xem c vic g kh hn khng?"

Ri vua ngm vn k u hi yura: 1. Bo kim Da-san thch mu hng, Cnh u sc nhn tht hon ton, Gia ng ngi, n n thanh kim, Chng c vic no kh na chng? Ta hi c g em snh c Nh khanh gii p, hi hin nhn. yura ngm vn k th hai p li: 2. Lng tham d k nut thanh gm, Cho du li gm bn thp ton, Song ni: "Ta cho, lng t nguyn" L iu kh thc hin v cng, Mi iu g khc u khng kh, i Kit-, ti gii phn. Khi vua nghe li yura, ng lin suy ngh: "Th th bo: "Ta cho vt ny" cn kh hn nut thanh kim. Vy ta ni: "Ta ban hong hu cho con trai t s", tc l ta lm mt vic rt kh". Nh th ni au bun trong tm vua lng du c mt cht. Ri suy ngh: "C g kh hn ni: "Ta cho ngi khc vt ny" chng?", ng li ngm vn k th ba ni chuyn vi Tr gi Pukkusa: 3. y-ra gii p li ta, Tr tu cao siu qu tht l, Ta hi gi y cu na nh: Cn g kh na hi, Pusk-sa, Nu em so snh iu trn y, Hin gi, xin mi gii p ta. Tr gi Pukkusa ngm vn k th t p li: 4. Ngi ta khng sng c bng li, Li ni tht ra ung ph thi, Song nu em cho khng tic nui, Vic ny cn kh bi hn ri. Mi iu g khc u khng kh, i , y li p ca ti.

Vua nghe vy, suy ngh: "Trc tin ta ni: "Ta s em hong hu ban cho con trai t s", ri ta lm theo li ha v em cho nng. Hin nhin ta lm mt vic rt kh". Do vy, ni su ca vua gim bt phn no. Ri ng cht ngh: "Khng c ai thng thi hn Tr gi Senaka. Ta mun hi v y cu ny". ng lin ngm vn k th nm hi ngi: 5. Puk-sa gii p li ta, Tr tu cao siu qu tht l. Ta hi gi y cu na nh: Cn g kh na, hi Sen-ka, Nu em so snh iu trn y, Hin gi xin mi gii p ta. Senaka ngm vn k th su p li vua: 6. Nu ngi c ca em cho Bt lun l g, du nh to, ng tic nui sau khi b th, Vic ny qu tht kh hn m, Mi iu g khc u khng kh, Xin p i vng Ma-kit-. Vua nghe li B-tt, li suy ngh: "Ta em hong hu ban cho con trai t s do ta t nguyn, nay ta li khng kim ni u t, ta sinh phin no, ho mn: tht khng xng ng vi ta. Nu nng thng yu ta th nng khng b vng quc m chy trn nh vy. Ta cn phi lin h g vi nng khng yu thng ta v b trn i?". Trong lc vua suy ngh nh vy, mi su no u ri rng ht nh git nc trn l sen, lp tc tm vua c bnh an. ng hi phc sc khe v an lc ngm vn k cui cng tn thn B-tt: 7. y-ra gii p li ta, Th ri Hin gi Puk-sa cng vy, Li Sen-ka qu tht hay, Trong ba li gii li ny ti u. Sau khi tn thn, vua hoan h ban thng ngi nhiu vng bc chu bu.

* Khi php thoi chm dt, Bc o S tuyn thuyt cc s tht. Khi cc s tht kt thc, v T-kheo thi tht c an tr vo S qu (D Lu). Ri Ngi nhn din tin thn: - Thi y, hong hu l ngi v c, vua l l T-kheo thi tht, yura l Moggallna, Pukkusa l Sriputta v Hin gi Senaka chnh l Ta. -ooOoo402. Chuyn Ti Da ng Bnh (Tin thn Sattubhasta) Tm t lo ri lon, u phin..., Bc o S k chuyn ny trong lc tr ti K Vin v s Vin mn ca Tr tu Ti thng. Hon cnh chuyn ny s xut hin trong tin thn MahUmmagga, s 546. * Ngy xa c v vua tn l Janaka tr v Ba-la-ni. Thi y B-tt c sinh vo mt gia nh B-la-mn, cha m t tn ngi l nam t Senaka. Khi ln ln, ngi theo hc cc ngh thut ti Takkasil ri tr v Ba-la-ni yt kin vua. Vua phong cho ngi chc v i thn v ban cho ngi i vinh hin. Ngi dy vua v th s ln thnh s. L ngi thuyt Php kh i, ngi an tr vua vo Ng gii, b th v hnh tr trai gii v Thp thin o, nh vy tc l an tr vua vo chnh hnh. Ton quc c cnh nh thi c ch Pht xut hin. Vo cc ngy trai gii na thng mt ln, nh vua, cc ph vng, cn thn u t tp v trang hong phng hp. B-tt thuyt Php trong mt ging ng tn nghim trn bo ta bc da nai, vi uy lc ca mt v Pht, li ngi dy chng khc g li dy ca ch Pht. Thi y c mt B-la-mn gi nua, xin tin b th c mt ngn ng, dnh trong mt gia nh B-la-mn, ri li lm hnh kht thm na. Khi ng ra i, gia nh n tiu ht c tin. Sau ng tr li i s tin. V gia ch

khng c tin tr, nn g con gi cho ng lm v. V B-la-mn gi em nng v c ng trong mt lng B-la-mn khng xa Ba-la-ni. V c v cn tr nn khng tha mn- tham dc v phm t hnh vi mt B-la-mn tr. i c mi su vic khng th no tha mn. l mi su vic g? Bin khng tha mn vi cc dng sng, la khng tha mn vi nhin liu, vua khng tha mn vi quc , k ngu khng tha mn vi c nghip, n nhn khng tha mn vi ba vic n i, n trang v sinh con, B-la-mn khng tha mn vi thnh kinh, bc tr khng tha mn vi Thin nh, bc hu hc khng tha mn vi danh vng, ngi ly tham khng tha mn vi kh hnh, ngi tinh tn khng tha mn vi n lc, ngi hay ni khng tha mn vi chuyn tr, nh chnh tr khng tha mn vi hi ngh, ngi m o khng tha mn vi vic phc v Gio hi, ngi thch b th khng tha mn vi vic b th, ngi a vn khng tha mn vi vic nghe Php, t chng khng tha mn vi vic yt kin c Pht. V th n nhn B-la-mn ny khng tha mn vic n i, mun y chng i xa v phm t dc mt cch to bo. Mt ngy kia, c nm di theo gian k d tr. Khi ng chng hi: - Nng i, nng lm sao th? C p: - Chng B-la-mn i, thip khng th lm vic nh chng c na, phi kim mt n t. - Nng i, ta khng c tin, vy ta s ly g mua n t ch? - Chng hy lm hnh kht kim tin m thu n t. - Th nng hy sp t vi vt ta ln ng. C t vo ti da cc th bt bnh nng v cha nng xong trao cho lo. Lo B-la-mn i qua mi thn lng thnh th, kim c by trm ng, ngh thm: "S tin ny mua gia n n t ri", lo lin tr v lng. n mt a im thun tin, ung nc, lo m ti xch n mt t bnh nng, ri i ung nc m khng buc ming ti. Lc y mt con rn h

trong thn cy rng, ngi mi bnh b vo ti nm cun trn n bnh. Lo tr li, khng nhn vo ti, c buc ti li v vc ln vai ra i. Lc y mt v Thn cy ngi trn bng thn cy y n bo cho lo bit trn ng i: - Ny B-la-mn, nu lo dng li trn ng, lo s cht; cn nu lo v nh th v lo s cht y. Xong v thn bin mt. Lo nhn quanh, khng thy v thn nn lng kinh hong v s cht, va i n cng thnh Ba-la-ni va khc than. Hm y vo ngy rm trai gii, ngy B-tt thuyt Php, ang ngi trn bo ta trang nghim v mt m ng em hng hoa loi n tng on nghe thuyt Php. Lo B-la-mn hi: - Cc ngi i u th? H p: - Ny lo B-la-mn, hm nay bc Tr gi Senaka thuyt Php vi ging m du v oai lc ca mt v Pht. Lo khng bit ? Lo suy ngh: "H bo ngi l mt bc thuyt Php hin tr, cn ta ang lo u s cht, cc bc tr c kh nng dit tr cc i phin no, vy ta nn n nghe Php". V th lo cng i vi h; khi qun chng v vua ngi chung quanh Btt, lo ng bn ngoi, khng xa php ta, vi ti thc n trn vai v lng s cht. B-tt thuyt ging chng khc no ngi ang a c di thin h xung trn gii hay trn ma y thc phm thin gii cho i. Qun chng v cng hoan h tn thng, lng tai nghe Php. Cc bc tr thng nhn xa thy rng. Vo lc y B-tt m i mt c nm v p nhn khp Hi chng, thy v B-la-mn, lin ngh: "C Hi chng ng o ny trn ngp hn hoan nghe Php v tn thng, ch tr mt B-la-mn r khc lc. Chc hn phi c ni su t no trong lng khin lo tun l. Cng ging nh ty r st vi cht chua, hay lm mt git nc ri khi l sen, ta s thuyt Php cho lo gii su v an vui tm tr". V th ngi gi lo:

- Ny lo B-la-mn, ta l tr gi Senaka, nay ta mun gii mi su cho lo, hy bo dn ni ra i. Ngi ngm vn k u hi lo: 1. Tm t lo ri lon, u phin, Nc mt chy l c hin nhin, Lo mt g, vo y mun kim Th g? Hy ni r ngay lin. Sau , B-la-mn ngm vn k by t duyn c ni su: 2. V cht, nu ti tr li nh, Cn khng, ti s ha ra ma, iu ny lm tri tim au nhi, Xin gii vn , hi Sen-ka. Nghe v B-la-mn ni, B-tt ba ging tm li tri kin nh nm li vo bin c, v suy ngh: "C nhiu nguyn nhn gy t vong i ny: mt s cht chm ngoi bin, hoc b loi c d n tht, mt s ri xung sng Hng, hay b c su v, mt s khc ri t cy xung hay b gai nhn m, mt s b kh gii loi nh vo ngi, mt s khc n nhm cht c, b treo c hay rt xung vc su, cht cng v gi but, hay cc loi bnh tn cng. Nay gia mi duyn c y, lo B-la-mn ny phi cht v c no nu lo nn li trn ng i hm nay, hoc v lo phi cht nu lo v nh?". Trong lc suy xt, ngi thy ci ti trn vai lo v ngh: "Chc hn c con rn chui vo ti, c l v n nghe mi bnh khi lo n sng v i ung nc m qun buc ming ti xch. Sau khi ung nc xong, lo B-la-mn tr li v c l tip tc ln ng sau khi buc ti v cm ti ln m khng thy con rn b vo. Nu lo nn li trn ng, n ti lo s t nh lc dng chn: "Ta mun n bnh". Ri m ti ra, lo s t tay vo, con rn s cn tay lo gy t vong. y chnh l nguyn nhn lo s cht nu li trn ng. Nhng nu lo v nh, ti y s n tay v lo, b ta s ni: "Ta mun xem c bn trong", ri b ta m ti ra v t tay vo, con rn s cn b ta b mng. y chnh l nguyn nhn v lo cht nu lo v nh hm nay". Ngi bit c iu ny do tr ca ngi tinh xo v mi phng tin. Lc y ngi li suy ngh: "y chc hn l con rn h en, to bo, khng h bit s, nn khi ci ti da p vo sn lo B-la-mn, n chng nhc nhch

hay run ry g c. N cng khng t du hiu l n ang c mt ti Hi chng ng o ny, do n phi l con rn h en bo dn, khng bit s". T tri kin tinh xo cc phng tin, ngi bit iu ny nh th ngi chng kin vi thin nhn. Nh vy Ngi chng khc no mt ngi ng gn nhn con rn b vo ti, ri quyt nh s vic bng tr kin tinh xo ca ngi. B-tt ngm vn k th ba p cu hi ca v B-la-mn ngay gia hi chng triu nh: 3. Suy xt mi nghi hoc trc tin, Nay ta tuyn b s ng nhin: La-mn, trong ti n y ln chui vo rn h en! Ni vy xong, Ngi hi: - Ny lo B-la-mn, c th bnh no trong ti xch ca lo chng? - Tha Tr gi, c. - Th lo c n bnh lc im tm sng nay chng? - Tha Tr gi, c. - Th lo ngi u? - trong rng, di mt gc cy. - Th khi lo n bnh xong v i ung nc, lo c buc ming ti li hay khng? - Tha Tr gi, ti khng buc. - Khi lo ung nc v tr v, lo c buc ming ti sau khi nhn vo trong khng? - Tha Tr gi, ti buc ming ti m khng nhn vo trong. - Ny lo B-la-mn, khi lo i ung nc, ta chc l con rn ln vo ti do ngi mi bnh m lo khng bit: y l trng hp ny. Vy lo mau t ti xung, ngay gia Hi chng v m ming ti ra. Ly gy p vo

ti, ri lo s thy con rn h en b ra vi chic mo ging rng v rt ln. Lo s ht h nghi. Ngi li ngm vn k th t: 4. Cm gy p ln chic ti dy, Im hi, hai li chnh con ny, Tr ng ht ri v nghi hoc, M ti, ri ng thy rn ngay! V B-la-mn lm theo li B-tt bo, mc d lo ht sc kinh hong chn ng. Con rn b ra khi ti khi u n b chic gy nh trng, v n dng li nhn mi ngi. * Bc o S ngm vn k th nm gii thch vn : 5. Kinh hi, lo ra gia m ng, M dy chic ti ng n, Mt con rn h b hung d, Kiu hnh ging cao c chic mng! Khi con rn b ra vi chic mng ging cao, l im bo hiu B-tt s l v Pht Chnh ng Gic. m ng bt u vy khn v bng tay hng ngn ngi, by bu vt c nm tung ra nh th ma ro, hng ngn ting h: "Tt lnh thay!" vang dy, n o nh t l. Li gii p mt cu hi nh vy do uy lc ca mt bc Gic Ng ch khng phi nh ngun gc sinh trng, cng khng phi uy lc ca ngi giu sang danh vng. Vy l uy lc g?- Chnh l uy lc ca tri kin. Ngi c tri kin lm tr tu tng trng, m rng cnh ca i vo cc Thnh o, chng c Nit-bn bt t ti thng v thnh tu vin mn cc qu v Thanh vn, c gic v Chnh ng Gic: Tri kin l iu ti thng gia cc c tnh a n Nit-bn bt t ti thng. Mi thnh phn khc u l ph thuc. Do vy c cu tc ng: 6. Ngi thin bo tri kin ti u Nh trng i gia cc v sao, Tin ti, c hnh, lng cng chnh, L cc n t bc tr cao.

* Khi cu hi c B-tt gii p xong, mt ngi nh rn lm mt chic khn bt ming rn ri n chp ly n v em th vo rng. V B-la-mn i n yt kin vua, knh cho xong, li ngm na vn k tn tng vua: 7. Cha thng Jan-ka, li lc thay, i vng c bc tr nhn ny. Sau khi ca tng vua, lo cm by trm ng tin trong ti ra, va tn thn B-tt, va ngm mt vn k ri by t c mun b th trong nim hoan h: Tr ngi ng s, h nghi bin, Trc mt ngi nhn thu sut ngay. 8. Ny y c c by trm ng, Xin nhn ly ngay vt hin dng, V chnh nh ngi, ti c sng Cng ngun an lc ca thn nhn. Nghe vy, B-tt ngm vn k th chn: 9. Bc tr khng dng vt cng dng Ch v cc khc k ca ngm, Tt hn, ta tng lun tin y Trc lc lo v li c hng. Ni vy xong, B-tt a trn s tin tr li v B-la-mn v hi: - Ai bo lo i kim s tin ny? - Tha Tr gi, chnh tin ni. - Th hin ni gi hay tr? - Tha Tr gi, tin ni cn tr. - Th th c ang phm t hnh vi k khc, nn bo lo i xa v ngh cn phi hnh ng nh th cho an ton. Nu lo em s tin ny v nh, c

 s em cho tnh nhn s tin do lo kh cng kim c. Vy lo khng nn v nh ngay, m phi s tin ngoi thnh ph, di gc cy u . Ni xong ngi bo lo ra i. Khi lo n gn lng, lo chn tin vo mt gc cy, v v n nh lc chiu ti. Lc y v lo ang ngi vi tnh nhn. V B-la-mn ng ca gi to: - Nng i!. C nhn ra ting lo, vi tt n v ra m ca. Khi lo vo trong, c dn k kia ra ca, ri tr vo nh, chng thy mn g trong ti, lin hi: - Ny chng B-la-mn, chng kim c ca b th g trn ng i th? - Mt ngn ng tin. - Th tin u ri? - N c chn chn n, nhng ng lo, ngy mai ta s i ly n. C lin i bo cho tnh nhn bit. Hn n ly tin ngay nh th ti sn ca hn vy. Hm sau, v B-la-mn n nhng khng thy tin u, lin i tm B-tt, ngi hi: - Ny lo B-la-mn, c vic g th? - Tha Tr gi, ti khng thy tin u c. - Th lo c ni cho v bit chng? - Tha Tr gi, c. Bit l c v bo cho tnh nhn r, B-tt bo: - Ny lo B-la-mn, th c v B-la-mn no l bn ca v lo khng? - Tha Tr gi, c. Lc y bc i S truyn ngi em n mt s tin chi ph trong by ngy cho lo v dn:

- Hy ra v, v hai v chng lo hy i tic mi mi bn v B-la-mn u tin, gm by ngi bn lo v by ngi bn ca v lo. Ri t v sau c mi ngy bt mt v khch cho n ngy th by, lo ch mi mt B-la-mn v v lo mi mt. Khi y nu lo thy v B-la-mn c v lo mi vo ngy th by y n cc ln trc, th hy bo cho ta. Lo B-la-mn lm theo li ngi, ri n trnh B-tt: - Tha Tr gi, ti nhn thy v B-la-mn lun lun n lm thc khch ca nh ti. B-tt sai ngi i theo lo, em v B-la-mn y n v hi: - C phi anh ly mt ngn ng tin ca lo ny du di gc cy n chng? - Tha Tr gi, ti khng ly. - Th anh bit ta l Tr gi Senaka ? Ta mun bo anh em s tin y v y. Hn s hi th nhn: - Ti ly s tin y. - Th anh lm g? - Tha Tr gi, ti ct ch n. B-tt li hi v B-la-mn gi kia: - Ny lo B-la-mn, lo mun gi v li hay ly v khc? - Tha Tr gi, cho lo c php gi v li. B-tt sai ngi i ly s tin v em c v lo n, trao s tin t tay k trm y li cho lo B-la-mn, ri ngi trng pht k trm, ui hn ra khi tnh v trng pht lun c v. V sau ngi ban lo B-la-mn i vinh d bng cch cho php lo sng gn ngi. *

Khi Php thoi chm dt, Bc o S tuyn thuyt cc S Tht. Lc kt thc cc S Tht, nhiu T-kheo t S qu (D Lu). Ri Ngi nhn din tin thn: - Thi y v B-la-mn l nanda, v Thn cy l Sriputta, hi chng l Tng chng ca c Pht v Tr gi Senaka chnh l Ta. -ooOoo403. Chuyn Tr Gi Atthisena (Tin thn Atthisena) At-thi, lm k n mong cu..., Bc o S k chuyn ny trong lc tr ti n Agglava gn lavi, v cc iu l xy tnh tht. Hon cnh c nu trong tin thn Manikantha s 253. Bc o S bo Tng chng: - Ny cc T-kheo, ngy xa trc khi c Pht ra i, cc n s ngoi o d c vua ban c n, cng khng bao gi cu xin iu g c, v thy rng cu xin k khc khng em li an lc th thi. Ni vy xong Ngi k cu chuyn i xa. * Ngy xa, khi vua Brahmadatta tr v ti Ba-la-ni, B-tt c sinh vo mt gia nh B-la-mn v c t tn l Nam t Atthisena. Khi ln ln, ngi hc cc ngh thut Takkasil, v v sau, nhn thy ni au kh ca tham dc, ngi xut gia tu tp v thnh t cc Thng tr cng cc Thin chng, ngi sng vng Tuyt Sn. Sau xung vng dn c tm mui v dm, ngi n Ba-la-ni. Sau khi trong mt lm vin, hm sau ngi i kht thc ti cung nh. Vua hi lng trc phong cch oai nghi ca ngi, lin cho ngi mi ngi vo, t ngi ngi ln sng ta trn sn thng v cng dng thc phm. Khi ngi ni li ty h cng c, vua rt hn hoan, v nhn c li ngi ha hn c ng trong ng vin, vua n tham kin B-tt mi ngy hai ba

ln. Mt hm vua hoan h nghe ngi thuyt Php xong, lin ban cho ngi mt iu c: - Xin ngi hy ni cho trm bit bt c iu g ngi c nguyn, t quc ca trm tr xung. B-tt khng p: "Hy cho ta vt ny vt n", nhiu k khc i hi nhng vt no h mong c, thng bo: "Cho ti vt ny", v vua ban vt , nu khng ham thch n na. Mt hm vua suy ngh: "Nhiu ngi mong cu c n hoc cc kht s thng xin ta vt ny vt n, nhng Hin gi Atthisena cao qu ny, t khi ta ban iu c, vn khng xin g c. Ngi tht l bc c tr tu v thin xo cc phng tin. Ta mun hi ngi". Th ri, mt hm sau bui im tm, nh vua ngi mt bn, hi ngi l do v sao nhiu ngi khc cu xin n hu cn ngi th khng, v vua ngm vn k u: 1. At-thi, lm k n mong cu, Cho du h xa l bit bao, L lt xin ta ban thnh nguyn, Cn ngi, khng c vng, v sao? Nghe vy, B-tt ngm vn k th hai: 2. Hai k cu n, hoc chi t, Thy u khng p bao gi, y l duyn c, xin ng gin, Khin tiu thn khng thnh nguyn vua. Nghe li ngi, vua ngm tip ba vn k na: 3. Ngi no kim sng khn cu hoi, Chng n cu n lc hp thi, Lm k khc suy tn c , Chnh mnh chng c k sinh nhai. 4. Ngi no kim sng, khn cu hoi, Thng n cu n lc hp thi,

Lm k khc tng dn c , Chnh mnh cng c k sinh nhai. 5. Bc c tr khng thy hn sn, Khi ngi l lt n cu n, Ni i, Thnh gi l thn hu, iu c ngi khng th li lm. Nh vy, d c ban tng c vng quc, B-tt cng khng cu mong g. Khi nguyn vng ca nh vua c pht biu nh vy, B-tt lin by t ng li ca n s: - Tha i vng, ngi th tc v gia ch thng thch thnh nguyn, ch khng phi ngi xut th, v t khi pht nguyn xut gia, n s phi sng i thanh tnh khc vi gia ch. Ri ngi ngm vn k th su by t np sng n s: 6. Bc tr khng h thnh nguyn u, Th nhn phi bit r nh sau: Tr nhn thnh nguyn ngi im lng, Nh th l ngi tr thnh cu. Vua nghe li B-tt lin ni: - Bch Tn gi, nu mt ngi phc v c tr t nguyn cng hin thn hu mnh nhng g cn c cng hin, th trm xin tng Tn gi nhng vt nh vy: 7. Ngn b trm tng B-la-mn, B , thm ngi hng dn ng, Nghe cc nghip ngi y thnh thin, Trm nay pht khi nghip hin lng. Khi vua ni vy, B-tt t chi, bo: - Tha i vng, ta sng i tu tp xa la cu u, ta khng cn n b. Vua tun th li khuyn gio ca ngi, chuyn tm b th v lm nhiu thin s khc nn c sinh ln thin gii. Cn B-tt khng h gin on Thin nh, nn ti sinh ln ci Phm thin.

* Khi Php thoi chm dt, Bc o S tuyn thuyt cc S Tht. Lc kt thc cc S Tht, nhiu T-kheo c an tr vo S qu (D Lu). Ri Ngi nhn din tin thn: - Thi y, vua l nanda v Atthisena chnh l Ta. -ooOoo404. Chuyn Hu Vng (Tin thn Kapi) Ngi tr khng nn chn no..., Bc o S k chuyn ny trong lc tr ti K Vin v vic Devadatta (b-t-a) b qu t nut sng. Thy Tng chng ang bn lun vic ny ti Chnh php ng. Ngi bo: - y khng phi ln u Devadatta v hi chng ca k y b tiu dit, m xa kia cng vy. Ri Ngi k mt chuyn i xa. * Ngy xa khi vua Brahmadatta tr v Ba-la-ni, B-tt nhp thai vo loi kh sng trong ng vin cng c n ty tng nm trm con kh. Devadatta cng c sinh lm kh, cng sng ti vi mt by nm trm kh khc. Mt hm v t s ca nh vua i ra vn tm ra, trang hong thn th xong, mt con kh tinh nghch leo ln ngi trn cng vng cung ca ng vin, th cc phn ri trn u v y lc ng i qua cng. Khi t s nhn ln, n li th thm mt cc phn vo ming ng. V t s quay li, hm da by kh: - c lm, ta s bit cch trng tr by. Ri ng li tm ra v ra v. By kh trnh li vi B-tt rng v t s gin v hm da chng nh vy.

Ngi thng bo cho c by ngn con kh: - gn ni c tr ca k sn hn l khng an ton, vy c n kh nn chy trn i ni khc. Mt con kh khng vng lnh, gi by kh ca n li, khng chy trn v bo: - Ta s xt li vic y sau. B-tt em by kh i vo rng. Mt hm, c mt n t gi go v phi nng mt t go, mt con d n n go b mt cy uc p vo mnh, n chy trn, mnh chy rc, vi ch mnh vo vch lu c gn chung voi. Ngn la bt vo lu c lan qua chung voi, lm cc lng voi b phng, cc th y c mi n chm sc by voi. V t s hong gia vn lun tm c hi bt by kh. Lc v t s ang ngi chu nh vua, nh vua bo: - Ny t s, nhiu con voi ca ta b thng v cc th y chuyn v voi li khng bit cch cha tr, vy khanh c bit cha khng? - Tu i vng, thn bit. - Cch g th? - Tu i vng, m kh. - Lm sao c c th y? - C rt nhiu kh trong ng vin. Vua phn: - Git by kh ly m. Cc x th em cung tn i git c nm trm con kh. Mt con kh gi trn thot c d n b thng do mi tn, v cha ng ngay ti ch, n ch ng xung khi n ni ca B-tt. By kh bo nhau:

- N cht khi va n ch ca ta. V chng k li vi B-tt rng con kh kia cht do vt thng y. Ngi bc ra ngi gia by kh, ngm cc vn k ny khuyn gio chng vi li khuyn ca bc tr, l: "Ngi no gn k th u phi cht nh vy". 1. Ngi tr khng nn chn no Cu nhn c tr, du di lu, Hay ch mt, hai m cng vy, n gn s gp ni su au. 2. K ngu l ch th cho ai Vn trt tin li n ni sai: Con kh ngu si em i ha Cho by ca n th m thi. 3. Mt k ngu si ng trng on, V kiu cng mun t khn ngoan, S khng khc kh ny gy ha, Mi mi a ng n bi vong. 4. K mnh ngu si chng tt lnh, Lnh phn bo v c n mnh, N l tai ha cho ng loi, Chng khc chim mi ng hi kinh. 5. Trng on hng dng tr khn ngoan Lm tt canh gi c on, Chng khc Ind-ra bn Hi chng, L phn thng ca cc thn bng. 6. Ngi no gii hnh hon ton, Tr tu tinh thng, hc tp lun, Hnh ng ngi ny em phc lc Cho mnh cng vi cc tha nhn. 7. Vy th gii hnh ln a vn, Tri kin hc hnh, luyn bn thn, Nh th v hin nhn c tr, Hoc lo bo v m thn bng.

Nh vy B-tt tr thnh Hu vng, v ging gii ng li hc tp Gii lut. * Khi Php thoi chm dt, Bc o S nhn din tin thn: - Thi y con kh khng tun lnh l Devadatta, by kh ca n l Hi chng ca Devadatta, v Hu vng c tr l Ta. -ooOoo405. Chuyn Phm Thin Baka (Tin thn Bakabrahma) Chng ti tt c by mi hai..., Bc o S k chuyn ny khi tr ti K Vin v Phm thin Baka. Mt t kin sinh khi trong tm v Phm thin ny, l: "Ci sinh hu ny l trng tn, thng hng, vnh cu, bt bin; ngoi ni ny ra khng c s cu hay gii thot g na...". Trong mt i trc, v Phm thin ny thc hnh Thin nh, v th c ti sinh vo ci tri Qung Qu (Vehapphala). Sau khi tri qua i sng trong nm trm kip (Kappa), v y ti sinh vo ci tri Bin Tnh (Subhakinna). Sau khi tri qua su mi bn kip ti , v y mng chung v ti sinh vo ci tri Quang m (bhassara), ni i sng ko di trong tm kip. V chnh ti , t kin ny khi ln trong tm v y. V Phm thin ny qun rng mnh tng sng cc ci Phm thin gii cao hn v ti sinh vo cnh gii ny. Do nhn thc cc iu trn, v y chp th t kin. Bc o S thu hiu cc t tng ca v y v tht d dng nh mt lc s dui cnh tay cho thng ra hay cong cnh tay tr li, Ngi bin mt K Vin v xut hin Phm thin gii y. V Phm thin thy ngi lin tha: - Thin lai Th Tn, xin Th Tn n y. Bch Th Tn, th gii ny l trng tn, thng hng, vnh cu, tuyt i, bt bin; th gii ny khng sinh, khng gi, khng cht, khng bin hoi, khng ti sinh. Ngoi th gii ny, khng c s cu no cao hn na.

Khi li ny c v Phm thin Baka ni ra, Th Tn bo: - Phm thin Baka si m, lm lc khi ni rng mt vt khng thng hng l thng hng, mt vt khng vnh cu l vnh cu, cng nhng iu tng t, nh ngoi th gii ny khng c s cu no cao hn na trong khi vn c s cu khc. Nghe li ny, v Phm thin suy ngh: "Th Tn ang khuyn gio ta khi nhn ra chnh xc nhng li ta ni". Ri nh mt k trm rt r sau khi b m vi ci, v y p: - t u phi l tn trm duy nht? Cn nhiu v ny v n cng u l cc tn trm khc na. Ri v y nu tn cc v Thin cng mt hi chng; nh vy v Phm thin lo s c Pht cht vn, nn ngm vn k u tin ni ln cc v Thin cng hi chng ca mnh: 1. Chng ti tt c by mi hai, Chn chnh v cao c tuyt vi, Sanh, lo chng ti gii thot, Ci ny l tr tu nh tri, Khng Thin gii khc cao hn na, Nhiu k tn ng quan im ti. Nghe li ny, Bc o S ngm vn k th hai: 2. i ngi ngn ngi thin ng, Tng i trng th qu sai lm, Mt trm ngn kip tri qua mt, Ta bit i ngi qu r rng. Nghe vy, Baka ngm vn k th ba: 3. Th Tn, tr tu t v cng, Sanh, lo, su nm di chn: Xa to nn bao thin nghip, Th Tn cho t hay chng?

Sau c Th Tn ngm bn vn k k cho v y nghe nhng chuyn qu kh: 4. Xa ly nc ban pht nhng ngi Lc ang cn kht sp tn hi, Di tri hn hn nh thiu t, Thin nghip ngi qua my i, Ta bit l ta u nh r, Nh va tnh gic mng m thi. 5. Sng E-ni, thu n bn b, Ngi th nhiu ngi c t do, Trong lc b giam cm cht ch, Vic lnh ngi to du xa xa, Song ta bit r ta cn nh Nh th mi va tnh gic m. 6. Ngy xa trn bn nc sng Hng, Ngi cu thuyn ngi n thot thn, Khi b c x kia chp ly V thm tht sng, khi tai ng, Vic lnh ngi to du xa lc, Ta nh r nh tnh gic nng. 7. Ta chnh Kap-pa, t ngi, Tr c ngi, ta bit r mi, Thin nghip ngi lm, ta nh k. Nh l mi tnh gic m thi. Khi nghe cc nghip qu kh ca mnh do Bc o S thuyt ging, Baka cm t v ngm vn k cui cng: 8. Th Tn bit mi kip xa xa, Tu gic ton tri qu Pht-, Uy lc ho quang vinh hin thc, Sng ngi khp ci Phm thin ta. * Nh vy Bc o S va t by uy lc ca mt c Pht, va thuyt Php khai th cc S tht. Lc kt thc Php thoi, tm ca mi ngn v Phm

thin c gii thot khi cc nhim cu u. Do , c Th Tn tr thnh ni an tr ca cc v Phm thin, ri tr v K Vin t ci Phm thin, Ngi thuyt Php nh trn v nhn din Tin thn: - Thi y Phm thin Baka l nh kh hnh Kesava v t Kappa chnh l Ta. -ooOoo406. Chuyn Quc Vng Gandhra (Tin thn Gandhra) Lng ph, v cng mi su ngn..., Bc o S k chuyn ny trong lc tr ti K Vin, lin h gii iu v vic "tch tr dc liu". Tuy nhin, hon cnh chuyn ny xy ra Vng X. Khi T-kheo Pilindiyavaccha n cung vua gii thot gia nh ngi gi ng vin, ng dng thn thng lc bin cung vua thnh ta nh bng vng, qun chng hoan h n tng ng nm th dc liu. ng em phn pht khp Tng chng. Do Tng chng c nhiu dc liu v khi nhn c cc dc liu, h cha y cc chai, h, bnh, ti... v ct dnh. Dn chng thy vy th thm bo nhau: "Cc T-kheo tham lam kia ang tch tr c trong tinh x". Bc o S nghe vy lin cng b gii iu: - Bt c dc liu tr bnh no khi nhn c, phi c dng trong vng by ngy. V bo: - Ny cc T-kheo, cc bc tr nhn thu xa, trc khi c Pht ra i, du xut gia theo ngoi o v ch gi Ng gii, cng khin trch nhng ai tch tr mui v ng cho ngy hm sau; cn cc ng ngy nay du c xut gia theo Gio php gii thot, li tch tr c n hai ba ngy ? Ri Ngi k cu chuyn i xa.

* Ngy xa B-tt l vng t ca x Gandhra. Khi vua cha bng h, ngi ln ngi vua tr nc chn chnh. ng thi vng Trung th, ti vng quc Videha, c v vua mnh danh Videha cai tr. Hai quc vng ny cha h gp nhau, nhng li l thn hu v tin cy ln nhau. Thi y, loi ngi trng th: i sng di ba mi ngn nm. Mt hm, vo ngy trai gii trng trn, vua Gandhra pht nguyn gi gii v ng trn bo ta gia ngai vng dnh cho ngi, nhn ra mt ca s rng m gc hng ng, ngi ngi thuyt ging cho qun thn v bn cht gio l. Lc y, thn Rhu (La-hu: Vua cc Thn A-tu-la) che ht mt trng trn y ang ta sng c bu tri. nh trng bin mt. Triu thn khng thy nh trng, lin tu vua rng thn Rhu chp ly mt trng. Vua quan st mt trng, ngh thm "Mt trng mt nh sng v b mt bin ng bn ngoi lm hng. Nay triu thn chnh l mi phin ly ca ta. Ta khng nn mt nh sng nh mt trng b thn Rhu chp ly. Ta mun ri quc nh mt trng chiu trn bu tri trong sng v tr thnh n s. Ti sao ta li gio gii ngi khc? Ta mun ra i, t gi thn quyn, thn dn v gio gii bn thn ta m thi: iu y mi thch hp vi ta". V vy ngi phn: - Cc khanh c lm g ty . Ri ngi trao quc cho triu thn. Khi ngi t b vng quc hai x Kashmir v Gandhra, ngi sng i tu hnh. Khi chng c cc Thng tr, ngi an c ma ma vng Tuyt Sn, chuyn tm vo s an lc ca Thin nh. Khi hi thm cc thng nhn, vua Videha bo: - Hin hu ca ta c c khang an chng? V c tin ngi ra i i sng tu hnh, vua suy ngh: "Hin hu ta xut gia tu tp, ta cn phi lm g vi quc ny?" V th ngi thoi v kinh thnh Mithil di by dm, v vng quc Videha rng ba trm dm gm mi su ngn lng vi cc ca hiu y hng ha, mi su ngn n v cng, ri cng khng ngh n cc hong t v cng cha, vua ln vng Tuyt Sn sng i tu hnh. Ti ngi ch

sng bng qu rng trong i c c thanh tnh. C hai v vua an tnh c c nh vy, sau gp nhau; tuy th hai v vn sng cng nhau trong cnh i an tnh vi tnh thn hu. n s x Videha phc v n s x Gandhra. Vo mt m y trng, trong lc hai v ngi di gc cy m lun o l, thn Rhu che khut mt trng ang sng ta khp bu tri. n s x Videha nhn ln, hi: - Ti sao nh trng b mt? V khi thy trng b thn Rhu chp, v y hi: - Bch Tn s, ti sao n che khut mt trng lm cho ti tm vy? - Ny , l do duyn quy nhiu mt trng tn gi l Rhu, n ngn cn mt trng chiu sng. Chnh ta khi thy mt trng b thn Rhu che khut, suy ngh: "Mt trng sng tr nn ti v b quy nhiu t bn ngoi. Nay quc l mi phin nhiu i vi ta, ta mun theo i tu hnh quc khng lm ta en ti nh thn Rhu lm ti mt trng kia. Nh vy, ly chuyn mt trng b thn Rhu che khut lm ch ca ta, ta t gi vng quc v sng i tu hnh". - Bch Tn s, th ngi l cu vng nc Gandhra ? - Chnh phi. - Bch Tn s chnh t l cu vng Videha, trong quc Videha v kinh thnh Mithila, d chng ta cha tng thy nhau, chng ta chng phi lm bn vi nhau sao? - Th ch ca Hin hu l g? - t nghe Tn s xut gia tu tp nn suy ngh: "Chc chn ngi tm thy li ch ca np sng y, t xem ngi l ch ca mnh, nn t gi quc v xut gia". T y tr i, hai v tr nn ht sc thn thit, qu mn nhau v ch sng bng qu rng. Sau mt thi gian an tr ti , hai v t Tuyt Sn i xung tm mui v dm, dn dn n mt lng bin a.

Dn chng hoan h v phong cch hai v, cng dng v khi nhn c li ha, h dng tho am hai v tr ban m v c trong rng na, ri mi hai v li ; bn v ng h cn dng mt phng n mt ni p c nc chy. Sau khi i kht thc t lng bin a, hai v ngi dng mn n trong tho am kia ri tr v ch c tr ca mnh. Dn chng cng dng thc phm c hm mui ln mt l ri em n cho hai v, hm khc li em thc n khng c mui. Mt hm h cng dng hai v rt nhiu mui trong mt ci r bng l. n s x Videha ly mui em va phn B-tt lc dng thc n, v cng ly phn va cho mnh, sau ct phn cn li trong r l t vo mt cun c, t nh: "Ci ny s c ch cho ngy khng c mui". Ri mt hm nhn c thc n khng c mui, n s x Videha em mn kht thc n n s Gandhra, ly mui trong cun c y ra v bo: - Bch Tn s, hy ly mui. - Dn chng hm nay khng cho ta mui, vy ly u ra mui? - Bch Tn s, hm kia dn chng cho nhiu mui, nn t ct phn d v bo: "Ci ny s c ch cho ngy khng mui". B-tt lin qu trch v ny, bo: - Ny k ngu si kia, ng t b vng quc Videha rng ba trm dm, xut gia tu hnh v chng t tm ly dc, nay ng li khi lng ham thch mui v ng! Khuyn gio nh vy xong, ngi ngm vn k u: 1. Ph x, thn trang mi su ngn, ng t b ht mi giu sang, Kho tng ca ci nhiu v tn, Nay tch tr g y phi chng? n s Videha b khin trch nh vy, khng kham nhn li khin trch m tr nn lnh lng bo:

- Bch Tn s, ngi khng thy li ca ngi, mc d ngi thy li ca ti. Ngi chng ri b vng quc v xut gia, t bo: "Ti sao ta phi khuyn gio k khc? Ta mun khuyn gio bn thn ta m thi" ? Th sao nay ngi li ang khuyn gio ti y? Ri v y ngm vn k th hai: 2. Ngi b Gan-dha, mi ph phng, Bit bao chu bu kho tng, Khng cn ban lnh cho ai na, Nay li truyn ti lnh y chng? Nghe vy B-tt ngm vn k th ba: 3. Chnh v chn chnh, ta khuyn rn, V ght nhng g chng chnh chn, Khi ni cho ng iu chnh hnh, Li lm ta chng phm vo thn. n s x Videha nghe B-tt ni, p li: - Bch Tn s, thuyt ging cho ngi khc sau khi lm k y au bun gin di l iu khng thch hp, du c thuyt ging ng vn i na. Tn s ang nng li gay gt vi ti nh th co u ti vi con dao cn! Ri v y ngm vn k th t: 4. Bt c li no, nu ni ra, S gy thng tn n ngi ta, Tr nhn khng ni ra li y, Cho du to nn qu ln m! B-tt lin p vn k th nm: 5. Ngi nghe ta rc tru hay khng, Hay du ngi kia b tn thng, Khi ni ra iu g chnh hnh, Li lm ta chng phm vo thn. Ni vy xong, ngi tip tc bo:

- Ny nanda, ta khng c x vi ng nh ngi th gm c x vi m ni t cha nung u. Ta s cn khin trch nhiu ln na, v "Ci g l ct li, ci y s tn ti". Do vy, ngi cng quyt gi cch x s ph hp vi li gio hun ca c Th Tn. V nh ngi th gm gia m gm, sau mt thi gian thng xuyn p g ln chng, ch chn ci ni nung k, ch khng chn ci ni t cha nung, ngi cng chn ngi tt nh chic ni c nung k kia bng cch khuyn gio v khin trch nhiu ln nh th. Ri mun thuyt ging nu r cho v y hiu iu ny, ngi ngm vn k: 6. Nu tr c khng c luyn rn Trong i sng mi tng thm, Nhiu ngi phiu bt chn bung th, Nh th tru m c bc ln. 7. Song cc tr nhn kho luyn rn cho thin hnh mi tng thm, Chnh nh o hnh ny thun thc Nn cc tha nhn bc tip lin. Nghe li ny, n s x Videha ni: - Bch Tn s, t nay v sau xin c gio hun t . t trt l ni li bt nh vi ngi, xin tha th cho t. Ri ci u nh l cung knh, v y c B-tt th li. Nh vy hai v sng ha hp vi nhau v tr v Tuyt Sn. Sau B-tt dy n s x Videha cch chng c Thin nh. V y tun th v thnh tu cc Thng tr cng cc Thin chng. Hai v khng bao gi gin on Thin nh nn v sau ti sinh ln ci Phm thin. * Khi Php thoi chm dt, Bc o S nhn din tin thn: - Vo thi y n s x Videha l nanda v quc vng Gandhra chnh l Ta.

407. Chuyn i Hu Vng (Tin thn Mahkapi) Chnh thn ngi bt ngang cu kh..., Bc o S k chuyn ny trong lc tr ti K Vin v cc thin nghip i vi thn quyn. Hon cnh chuyn ny s xut hin trong tin thn Bhaddasla, s 444. Tng chng bt u bn lun trong Chnh php ng, bo nhau: - c Pht Ton Gic lm nhiu thin s i vi thn quyn. Khi Bc o S hi Tng chng v c trnh by ti trn, Ngi p: - Ny cc T-kheo, y khng phi ln u Nh Lai lm thin nghip i vi thn quyn. Ri Ngi k mt chuyn i xa. * Ngy xa khi vua Brahmadatta tr v Ba-la-ni, B-tt nhp mu thai loi kh. Khi ln ln, ngi c vc dng oai nghi lc lng v cng trng, cng sng vi mt n tm mi ngn con kh Tuyt Sn. Gn b sng Hng c mt cy xoi (nhiu ngi khc bo l cy a) vi nhnh chi ta bng mt v l rm rp nh mt nh ni. Tri xoi ngt c mi hng v v tuyt diu, to bng cc bnh nc. Tri t mt cnh ri xung t, t mt nhnh khc ri xung sng Hng, t hai nhnh khc ri vo gc cy. Trong lc n xoi cng vi loi kh, B-tt ngh thm: "Mt ngy kia tai ha s xy n cho ta do tri xoi ri xung nc". V th khng li tri xoi no trn cnh cy mc trn b sng, ngi bo bn chng n ht hoc nm b hoa ng ma ngay t khi n hoa mi nh bng ht u. Tuy th, mt xoi chn nm kn trong mt t kin, nn c tm mi ngn con kh khng trng thy, rt xung dng sng v mc vo ci li pha trn vua Ba-la-ni lc y ang tm sng vui a vi mt tm li trn v mt tm di.

Khi vua vui a sut ngy v sp ra v lc chiu ti, bn ngi nh c ang ko li ln, trng thy tri cy, nhng khng bit loi g, lin em dng vua, vua hi: - Tri g th? - Tu i vng, chng thn khng bit. - Th ai bit? - Tu i vng, cc ngi kim lm. Vua truyn gi bn ngi kim lm v khi nghe h bo l tri xoi, vua ly dao ct n ra, ri trc ht bo bn kim lm n xoi, sau chnh nh vua cng n xoi. Hng v xoi chn thm nhun khp ton thn vua. Do lng ham mun hng v cu thc, vua hi bn kim lm cy y u, v khi nghe rng cy y trn b sng v hng Tuyt Sn, vua truyn rp cc chic b li v cho ngc ln thng ngun ca sng theo l trnh c m kim lm hng dn. S ngy i ng chnh xc l bao nhiu khng c nu ra. Theo thi gian, h n ni y, v bn kim lm trnh vua: - Tu i vng l cy xoi. Vua dng b li v cng m qun thn ng o i b n ni, ri truyn tri sng ta ngay di gc cy, vua nm ng sau khi n xoi v hng mi th hng v tuyt ho. Khp mi pha qun lnh canh gc cn thn v nhm la ln. Khi mi ngi ng yn, B-tt cng by kh n lc na m. Tm mi ngn con kh chuyn t cnh n sang cnh kia n xoi. Vua tnh gic thy by kh, lin nh thc qun hu v gi m x th n bo: - Hy bao vy loi kh ang n xoi chng khng thot c, ri bn c i. Ngy mai ta mun n xoi vi tht kh. m x th tun lnh, ng p: - Mun tu, c lm.

Ri h bao vy c cy vi cung tn sn sng. By kh thy h, s cht v chng khng th trn c, lin nhy n B-tt v tha: - Tu i vng, cc x th ang vy quanh cy v bo: "Ta s bn cht loi kh lang thang trm cp ny". Chng con phi lm g by gi? Chng va ng va run ry. B-tt bo: - ng s, ta s cu mng cc con. Va an i by kh nh vy xong, ngi leo ln mt cnh mc thng ng, ri i qua mt cnh khc di v pha sng Hng, xong li nhy vt v cui cnh y, vt qua mt trm tm cung v h xung mt bi cy trn b. Khi xung n ni, ngi nh du khong cch v ni: " l khong cch ta vt qua". Ri ct mt t tre st gc, lt v v ni: - Phn ny s c buc vo cy y, v phn kia s trn khng. Khi tnh hai chiu di nh vy, ngi qun phn buc vo tht lng mnh. Ngi cm t tre buc mt u vo thn cy trn b sng Hng v phn kia vo tht lng, sau nhy vt qua khong cch mt trm tm cung y vi tc ca my bay theo gi cun. Do khng tnh phn tre buc vo thn mnh, ngi khng ti tn cy y. V vy ngi ly hai tay nm cht cnh cy v ra hiu cho c n kh: - Cu chc cc con may mn, qua nhanh ln, bc trn lng ta m i dc theo cy tre. C tm mi ngn con kh trn thot c theo cch y, sau khi cung knh nh l B-tt, xin php ngi ra i. Thi y Devadatta (-b-t-a) l mt con kh trong n kia t nh: "y l c hi ta thanh ton k th".

V th va tro ln cy, n nhy vt v ng trn lng B-tt. Tim B-tt nh mun v nt, v cng au n. Sau khi gy ra ni au kh thng thit cho ngi nh vy, n lin b i, ch cn B-tt mt mnh. Lc y vua tnh gic thy r mi vic by kh lm cng B-tt, vua li nm xung suy ngh: "Con vt ny khng k n tnh mng mnh, cu thot cho c n bnh an". Khi tri sng, vua hoan h v B-tt, li suy ngh: "Git hi cha kh ny tht khng phi o, ta mun em n xung v sn sc n". V vy vua quay b xung sng Hng v dng mt cu cao B-tt nhy xung nh nhng, truyn em tm y vng ph trn lng ngi v tm ra ngi trn sng, cho ngi ung nc ng, lau thn th ngi tht sch v tm du thm lc k c ngn ln, sau tri mt tm da c thoa du ln sng ta v t ngi nm , cn vua ngi mt ch thp hn. V vua ngm vn k u: 1. Chnh thn ngi bt ngang cu kh Cho c n trn thot c bnh an, Ny kh kia, ngi vi chng h hng, Hay bn chng l g ngi vy? Nghe li ny, B-tt ngm cc vn k khuyn gio vua: 2. Tu i vng, ti trng nom bn y, L Hu vng, ti lm ch c n, Khi bn kia y ry ni kinh hong V cc v, lng lo bun au n. 3. Ti nhy qua mt trm tm cung ln c tri di trn v tr nm ngang, Ri khi ti buc khc tre non Tht vng chc quanh sn ti , 4. Mun n cy nh vng my bo t c cung phong thi bt cc k nhanh, Song mt , ti ch n u cnh, Cm ly n, bn tay ti tht vng.

5. Khi ti nm trn cy treo l lng Buc cht vo cnh vi khc tre non, By kh kia bc c lng cm, Gi y chng c an ton thot nn. 6. Ti khng s ni au v thit mng, Du giam cm ti cng chng au bun. Khi bnh an hnh phc vi c n, Xa bn chng, ti tng cai tr. 7. Mt v d dnh cho ngi, i , Nu ngi mong hc o l Chnh chn: Nim an vui hnh phc ca ton dn, Cng qun i, v kinh thnh, chin m, i vi ngi u thit thn tt c, Nu ngi mong tr nc tht an bnh. B-tt gio hun vua nh th xong lin t trn. Vua gi cc i thn n truyn lnh cho Hu vng c th hng tang l nh mt quc vng. Ri vua truyn bo m phi tn: - Cc nng hy a Hu vng ra tn ngha a vi t cch l on ty tng ca Hu vng, mc y , xa tc xung v cm uc trong tay. Cc i thn lm dn ha tng vi mt trm xe ci. Sau khi chun b tang l ca B-tt theo nghi thc vua cha, h em xng s ca ngi n trnh vua. Vua truyn xy mt n th ti a im ha tng B-tt, lm l t uc v dng hng hoa cng dng. Vua li truyn khm vng vo xng s, nng n ln cao trn u ngn gio v t ti cng thnh ri cng dng hng hoa khi vua n Ba-la-ni. Sau truyn lnh cho c kinh thnh trang hong tht trang nghim, nh vua lm l suy tn-x li sut by ngy. Khi nhn phn x-li v dng n th trong thnh, vua n cng dng hng hoa sut i. c an tr vo li dy ca B-tt, vua chuyn tm b th cng lm nhiu thin s khc v cai tr chn chnh nn v sau ti sinh thin gii. *

Khi Php thoi chm dt, Bc o S tuyn thuyt cc S tht v nhn din tin thn: - Thi y vua l nanda, n kh l Hi chng ny v Hu vng chnh l Ta. -ooOoo408. Chuyn Ngi Th Gm (Tin thn Kumbhakra) Cy xoi ta thy rng xanh..., Bc o S k chuyn ny trong lc tr ti K Vin v vic khin trch li lm. Hon cnh cu chuyn xut hin trong tin thn Pniya, s 459. Thi y ti X-v c nm trm ngi bn cng xut gia t tp, an tr ti Tinh x trn con ng Lt Vng (tc K Vin), li khi ln dc tng lc na m. Bc o S quan st cc t ba ln ban m v ba ln ban ngy, tc su ln sut ngy m, nh chim d ci p trng, nh b yak gn gi ci ui, nh b m chm sc a con yu qu, nh ngi cht canh chng con mt cn li. V vy Ngi khin trch ngay khi li lm va sinh khi. Na m hm y Ngi quan st K Vin v bit tm t ca chng Tng, Ngi suy ngh: "Nu li lm ny tng trng gia Tng chng, n s hy hoi i Phm hnh a n Thnh qu. Ta mun khin trch li lm ny ngay by gi v nu r i Phm hnh". Th ri Ngi ri Hng Phng v gi Tn gi anda, truyn Tn gi triu tp ch Tng ti n hp li v Ngi ngi xung sng ta son sn cho c Pht. Ngi bo: - Ny cc T-kheo, sng di sc chi phi ca cc dc tng l khng chn chnh; nu tham dc tng trng s gy ha ln nh mt ch th. Mi Tkheo phi khin trch mt li lm d nh nht. Cc tr nhn ngy xa thy r ngay c mi duyn c tht nh, nn khin trch mi dc tng khi va mi khi sinh, do vy c qu c Gic Pht. Ni xong, ngi k mt chuyn i xa. *

Ngy xa khi vua Brahmadatta tr v Ba-la-ni, B-tt c sinh vo mt gia nh th gm ngoi Ba-la-ni. Khi ln ln, ngi thnh gia ch c mt con trai, mt con gi v nui dng v con vi ngh gm ca ngi. Thi y ti vng quc Kalinga, trong kinh thnh Dantapura, quc vng mnh danh Karandu ang do chi vi qun thn ng o trong ng vin, cht thy cng vn mt cy xoi nng tru qu ngt. T trn lng voi, vua a tay ra hi mt chm xoi, sau vo ng vin ngi trn bo ta n xoi v ban vi tri cho nhng k c n sng. T khi vua hi xoi, m triu thn, B-la-mn, gia ch ngh rng ngi khc cng nn lm nh th, h hi xoi xung v n tri cy y. Sau h n nhiu ln tro cy ly gy p vo lm gy cnh l t ti, h n xoi v cng khng cha li nhng tri cha chn. Vua vui chi trong ng vin sut ngy mi tn chiu, i ngang qua trn vng tng, ngi bc xung khi thy cy xoi v n gc cy nhn ln, suy ngh: "Sng ny cy ti p vi cnh nng tru qu, nhng m ngi ngm cnh khng tha mn; nay, n ng kia khng cn ti p na v tri cy b ph nt v rt xung ht ri". Vua li nhn sang mt cy kia khng c tri v suy ngh: "Cy xoi ny ti tt v khng sinh tri khc no ni trc cha y chu bu. Cy kia v sinh tri nn gp tai ha: i sng ti gia cng ging nh cy c tri, i xut gia ging nh cy khng tri, ngi giu tin hay s hi, ngi ngho kh chng s g. Ta cng ch mun nh cy khng tri kia". Nh vy ly cy sinh tri lm ch , ngi ng di gc cy, quan st Ba c tnh: V thng, Kh, V ng v t Tu gic; ngi c qu c Gic Pht, lin suy ngh: "T nay thai tng xa ri ta, ti sinh trong Ba ci on tn, cc cu u ca vng lun hi sinh t c thanh tnh, bin nc mt kh cn, thnh xng kh sp , ta khng cn ti sinh na". Ngi ng uy nghi nh th c trang im mi th ngc vng. Sau cc i thn bo: - Tu i vng, ngi ng qu lu. - Ta khng phi i vng, ta l c Gic Pht. - Tu i vng, cc c Gic Pht khng ging ngi.

- Th th cc v y ra sao? - Ru tc cc ngi c co sch, cc Ngi khoc y vng, khng cn lu luyn gia nh b tc, cc ngi nh my tri theo gi cun hay mt trng thot khi thn Rhu, v cc Ngi an tr trn Tuyt Sn, ng Nandamla. Tu i vng, cc Ngi c Gic Pht l nh vy. Ngay lc y vua a tay ln s u lp tc cc du hiu ca mt gia ch bin mt, v cc du hiu ca mt Sa-mn xut hin: B ba y, bnh bt, vi kim may, Li dao co, lc nc, dy ai L tm mn mt Sa-mn cn c. Tm mn cn thit ca mt Sa-mn nh chng vn thng c gi, dnh cht vo thn Ngi. ng trn khng, Ngi thuyt Php cho qun thn ri bay qua bu tri n sn ng Nandamla trn min thng Tuyt Sn. Trong quc Candahar kinh thnh Takkasil, v vua mnh danh Naggaji ng trn thng lu, gia vng sng, thy mt n nhn eo vng ngc trn mt tay, ang xay hng liu gn , vua suy ngh: "Cc vng ngc ny khng c xt hoc ku leng keng khi ri nhau", v c ngm ngha nng y mi. Sau , nng y t chic vng t tay phi sang tay tri v dng tay phi thu gp hng liu ri bt u xay tip. Chic vng trn tay tri chm vo chic vng kia gy ting ng. Vua quan st hai chic vng c xt vo nhau, gy m thanh, lin suy ngh: "Vng y khi ring khng chm vo vt g c, nay ng vo vng th hai gy ting ng, khi hai ba chic vng chm nhau to thnh ting n ln. Nay ta tr thn dn hai quc Cashmere v Candahar, ta cng cn phi ring nh chic vng c nht t tr ch khng tr k khc na". Nh vy ly vic c xt hai chic vng lm ch , trong lc ngi , vua nhn thc Ba c tnh trn v t Tu gic, c qu c Gic Pht. Phn cui cu chuyn cng nh trn. Trong quc Videha, ti thnh Mithil, quc vng mnh danh Nimi, sau bui im tm, c cc triu thn chu quanh mnh, ng nhn xung ng ph qua ca s hong cung m rng. Mt con diu hu sau khi chp c ming tht t ch, ang bay vt trn khng. Mt vi con kn kn v cc th chim khc, vy ly diu hu mi pha, lin tip ly m m vo, ly cnh p v ly chn p con kia dnh ming tht. Khng chu cho

chng git, diu hu nh th ming tht, mt chim khc chp ngay ly, v bn chng li m con kia nh trc. Vua thy by chim, suy ngh: "Ai ly ming tht, kh au n vi k y; ai b ming tht, hnh phc n vi k y. Ai hng nm dc lc, kh au n vi k y; ai b nm dc lc, hnh phc n vi k y. Nay ta c mi su ngn cung n, ta cn phi sng trong hnh phc sau khi t b nm dc lc nh diu hu b ming tht". Quan st vic ny vi tr tu, ngay khi ng ti , vua nhn thc ba c tnh trn, chng c Tu gic v thnh t vin tr ca qu c Gic Pht. Phn cui cng nh trn. Trong vng quc Uttarapncla, ti kinh thnh Kampilla, v vua mnh danh Dummukha, sau bui im tm, c trang im cc mn chu bu v qun thn vy quanh, ng nhn xung sn chu qua ca s. Vo lc y, c ngi m ca chung b. Cc b c t trong chung ang chy theo mt con b ci, mt con b c ln vi ci sng nhn cht thy mt con c khc chy n, lin ghen tc ly sng nhn m vo hng con kia. Do b hc qu mnh, n rut ra ngoi cht ngay ti ch. Vua thy cnh ny, suy ngh: "Mi loi t sc vt tr ln u chu kh au v lng dc, con b ny v lng dc phi chu cht. Mi loi khc u b tham dc gy phin ly. Ta cn b ht mi tham dc lm phin ly mi loi". Nh vy trong lc ang ng, vua nhn thc Ba c tnh trn, chng c Tu gic v thnh t Vin tr ca qu c Gic Pht. Phn cui cng nh trn. Sau , mt hm, bn v c Gic Pht, xt thy n thi i kht thc lin ri ng Nandamla, sau khi chi sch rng bng cch nhai cau ti h Anotatta, v sau khi hon tt mi nhu cu v sinh xong, cc v mang y bt dng thn thng bay ln khng, lt qua cc m my ng sc, ri h xung khng xa mt ngoi ca Ba-la-ni. Ti mt a im tin li, cc v khoc y, cm bnh bt i vo vng ngoi kht thc cho n khi dng li trc ca nh B-tt. B-tt thy cc v lng hoan h mi vo nh ngi trn ch son sn, ngi rt nc cung nghnh v i cc mn thng v loi cng v mm. Sau ngi mt bn, ngi knh cho v trng thng v ni: - Tha Tn gi, i tu hnh ca ngi qu tht tt p, cc cn ca Ngi tht an tnh, ln da ca Ngi tht trong sng. Ch suy t g khin Ngi khi u i sng tu hnh v xut gia?

C bn v lin p: - Ti trc kia c tn nh vy, lm vua ti kinh thnh n trong quc kia... i khi nh th v theo cch ny mi v ln lt ngm vn k nu nguyn nhn gi t th tc ca mnh: 1. Cy xoi ta thy rng xanh, en rm, cao to, tri tru cnh, V tri, con ngi ph gy, Lng ta chnh th mun cm bnh. 2. Vng sng nh tay th ni danh, Ngi eo mt chic chng m thanh, Chic kia va chm gy huyn no, V th lng ta mun chic bnh. 3. n chim xu x vt c thn, n c mang theo ming tht n, Chim b nh au v ming tht, Lng ta chnh th mun ly trn. 4. B c kiu cng gia m b Vn lng, khe p, bc chn ra, Cht v lng dc: sn m mnh, Do vy lng ta mun xut gia. B-tt nghe mi vn k u ni: - Tt lnh thay, tha Tn gi, ch ca Ngi tht thch hp. V nh vy ngi tn thn mi v c Gic Pht. Sau khi nghe cc v thuyt Php, ngi tr nn chn ngn i sng ti gia. Khi cc v ra i, sau bui im tm, ngi ngi th thi, gi v li bo: - Ny hin th, bn v c Gic Pht ri b vng quc tr thnh Sa-mn nay sng khng li lm, khng chng ngi, hng nim cc lc ca i tu hnh. Trong lc y ta phi tm k sinh nhai qua ngy. Ta cn phi lm g vi i gia ch na? Xin nng nui cc con v li nh.

Ri ngi ngm hai vn k: 5. Vua Ka-ran-du x Ka-lin-ga, Vua Nag-g-ji x Gan-dh-ra, Vua Dum-mu-kha x Pan-c-la, i Ni-mi x Vi-de-ha, Tt c cc ngi ri bo ta, Sng khng lm li, gi t nh. 6. Cc ngi trng dng ta Thin thn, Chng khc no vng la sng bng, Ta cng mun ra i tin bc Xa la mi vt th nhn mong. Nghe li ngi, b v p: - Ny phu qun, t khi thip nghe Gio php ca cc v c Gic Pht, thip cng khng mun trong nh na. V b ngm k: 7. Thi c thip bit chnh l y, Chng c o S hn cc ngi, Chng hi, thip mong xut th na, Nh con chim c thot bn tay. B-tt nghe li b ni lin yn lng, B v nn nng xut gia tu hnh trc ngi, v ang mun nh la ngi, lin gi v ni: - Ny phu qun, thip sp ra h nc, chng hy chm nom cc con. Ri b cm chic bnh nh th i n v b i thng n cc v n s ngoi thnh xin truyn gii xut gia. B-tt khng thy b tr v, nh phi t tay chm sc cc con. V sau chng ln khn hn mt cht v t chng c th hiu bit i cht, ngi mun dy chng nu cm, nn ngi thng nu mt ngy cm hi cng v sng, mt ngy cm hi sng, mt ngy cm chn, mt ngy cm nho, mt ngy khng c mui, mt ngy qu nhiu mui. By tr ni:

- Cha i, hm nay cm cha chn, hm nay cm nho, hm nay khng c mui, hm nay qu nhiu mui. B-tt p: - ng vy, cc con thn yu. Ri Ngi suy ngh: "Cc con nay bit cm no sng, cm no chn, cm no c mui, cm no khng: th l chng c th sng ring i chng ri. Ta cn phi xut gia". Sau , ngi a chng n gp m thn quyn xong, ngi lin xut gia tu hnh, c tr ngoi thnh. Mt hm v n tu kh hnh i kht thc Ba-la-ni thy ngi, lin knh cho v ni: - Tha Tn gi, ti chc tn gi git by tr ri. B-tt p: - Ta khng git by tr, khi chng c th t mnh bit vic, ta mi xut gia. Cn b khng quan tm n chng v vui lng vi vic xut gia trc ta. Ri ngi ngm vn k cui cng: 8. Thy con bit mn, nht khi n, Cm sng, chn, ta bc chn, Nay yn ta, ngi mt no, Ta cng theo Gio php chn nhn. Khuyn gio v n tu kh hnh nh vy xong, ngi t gi b. B nhn li khuyn gio y, knh bi B-tt v i n mt ni va . Sau ngy y, hai v khng bao gi gp li nhau. B-tt chng c Thng tr c ti sinh ln Phm thin gii. * Sau Php thoi, Bc o S tuyn thuyt cc S tht. Khi cc S tht kt thc, nm trm T-kheo c Thnh qu (A-la-hn. Ri Ngi nhn din tin thn: - Thi y con gi l Uppalavann (Lin Hoa Sc), con trai l Rhula (Lahu-la), n tu s l mu thn Rahula v nh kh hnh y chnh l Ta.

-ooOoo409. Chuyn Vua Dalhadhamma (Tin thn Dalhadhamma) Chnh con khun vc t ngy xanh..., Bc o S k chuyn ny trong lc tr ti rng Ghosita (C-s-la) gn Kosambi (Kiu-thng-di) v Bhaddavatika, con voi ci ca vua Udena. By gi cch con voi ny c trang im vng ngc v dng h vua Udena s xut hin trong tin thn Mtanga, s 497. Mt hm con voi ny ra ngoi thnh sng sm gp c Pht c Thnh chng vy quanh, trong v oai nghi ti thng ca mt bc Gic Ng, ang vo thnh kht thc, n qu xung chn c Nh Lai, than khc v cu khn Ngi: - Bch Th Tn, bc ton tri kin, v cu kh ton th gii, khi con cn tr v c kh nng lm vic, vua Udena, mt v minh qun thng yu con v bo: "i sng ca ta cng vng quc v Hong hu u nh n tt c". Ri ngi ban cho con i vinh hin bng cch trang im mi th vng ngc, ngi truyn trt chung voi vi t trn hng liu, treo cc vt c mu sc rc r chung quanh, thp n vi du thm, t da trm xng ti , ngi li truyn t mt chu bng vng ti ch con i tin, cho con ng trn thm mu v cho con n ton cao lng thng v ca vua. Nay con gi v khng lm vic c na, nn ngi tc b mi c n y, con sng b v khn kh khng ai bo v chm sc, ch n ton qu ketaka trong rng, con chng c ni nng ta no na. Xin Th Tn ni cho vua Udena ngh li cc cng c ca con v phc hi mi vinh quang c cho con". Bc o S bo: - Con hy i v, ri ta s ni vi vua phc hi mi vinh quang c cho con. Sau ngi i n ca hong cung. Vua mi c Pht vo, thit i trng th tt c hi chng theo hu c Pht. Khi bui th thc xong, Bc o S ni li ty h cng c v hi: - Tha i vng, con voi Bhaddavatik u ri?

- Bch Th Tn, trm khng bit. - Tha i vng, sau khi ban vinh hin cho m n t, ngi tc b mi n hu lc chng gi l khng phi o, vy cn t lng bit n chng. Bhaddavatik nay gi, mn mi v tui tc v khng c ai bo v, ch sng bng tri cy ketaka trong rng. i vng cho n b v nh vy lc gi yu l khng hp l. Ri k cc cng c ca con voi Bhaddavatik, Ngi bo: - i vng hy phc hi mi vinh quang c ca n. Xong Ngi ra i. Vua lm theo li Ngi. C kinh thnh truyn tin rng vinh quang c ca con voi c phc hi nh c Pht k li mi cng c ca n. Vic ny c Tng chng bit v ch v bn lun trong lc hi hp. Bc o S bc vo v khi nghe y l ti ca cc v, Ngi bo: - Ny cc T-kheo, y khng phi ln u Nh Lai lm cho n c phc hi mi vinh quang c bng cch k cc cng c ca n. Ri Ngi k cu chuyn i xa. * Ngy xa c mt v vua mnh danh Dalhadhamma cai tr ti Ba-la-ni. Thi y B-tt th sanh vo gia nh mt i thn, khi ln ln, ngi phc v nh vua. Ngi c vua ban nhiu vinh hin v ng a v mt i thn quan trng nht trong triu. Vua c mt con voi ci rt dng mnh lc lng. N i mt trm dm mt ngy, lm mi phn s s thn ca vua, khi ra trn n chin u oanh lit, dm nt qun th. Vua bo: - Con voi ny tht hu ch i vi ta. Ri vua ban cho n mi th trang im v vinh quang ging nh vua Udena ban cho Bhaddavatik ngy nay. Sau khi n gi yu, vua tc ht mi c n trn.

T n khng c ai bo v v ch sng bng cc th c l trong rng. Mt hm cc loi gm s trong cung vua khng dng, vua truyn th gm li v phn: - gm khng dng. - Tu i vng, tiu thn khng c b ko xe mang phn b v nung t st. Vua nghe chuyn, lin phn: - Con voi ci ca ta u ri? - Tu i vng, n ang phiu bt ty . Vua bo em n cho ngi th gm: - T nay ngi buc n vo xe ri a i ch phn. Ngi th gm p: - Tu i vng, tt qu. Ri g lm theo li dn. Mt hm ra ngoi thnh, voi ci cht thy B-tt i n, lin qu xung chn ngi va than khc va ni: - Tha T tng, thi con cn tr, c vua xem con rt hu dng v ban con i vinh hin, nay con gi yu, ngi tc b mi c n v khng cn ngh n con na, con khng c ai bo v v ch sng bng c l trong rng, gp cnh khn cng th ny ngi li em con cho ngi th gm buc vo xe ch phn; tr T tng ra, con khng cn ni nng ta no c, chnh T tng bit mi cng lao con phc v c vua, xin ngi cho con c phc hi mi vinh hin mt. Ri voi ci ngm ba vn k: 1. Chnh con khun vc t ngy xanh, Nh vy c vua tha tnh? V kh con mang y trc ngc Xng pha chin trn, bc hng anh.

2. Con lp nn lm chin cng, c vua gi hn c qun chng Bao ln phc v nhiu cng trng Nh nh cho cc s thn? 3. Nay con c c, qu b v, Chc chn mng chung n gi, Phc v cho nh ngi th gm, Con nh lm vt ko phn d! B-tt nghe chuyn, lin an i n v bo: - Thi ng bun kh na, ta s i trnh c vua v phc hi vinh d cho con. V th khi vo thnh, ngi i n chu vua sau bui im tm v bt u cu chuyn, ngi bo: - Tu i vng, c phi con voi ci mang tn kia ra trn chin ti nhng ni n vi cc v kh buc y ngc; ri ngy khc n li mang quc th c i c trm dm lm s gi cho i vng, v i vng ban cho n nhiu vinh hin chng, nay n u ri? - Trm giao n cho ngi th gm ch phn b. B-tt lin p: - C hp o l chng, tu i vng, khi giao n cho ngi th gm buc vo xe ch phn? Ri khuyn gio, ngi ngm bn vn k: 4. Do ch k tham vng c nhn, Ngi ta ban pht mi vinh quang, Nh ngi i vi con voi n, Nm b nh n l yu tn. 5. Khi ngi qun ht cc hun cng. Thin s ngy xa hng trn phn, Mi vic m lng ang d tnh Ngy sau chc hn phi suy vong.

6. Khi ngi ghi nh cc cng n Thin s ngy xa hng trn phn, Mi vic m lng ang d tnh Ngy sau chc hn s thnh cng. 7. Ta ni iu chn l trn lnh, Cho thn dn t tp chung quanh: Phi lun ghi nh cng n c, Thin gii dnh phn sng hin vinh. Vi li khi u ny, B-tt gio ha ton th dn chng ang t tp . Nghe vy vua ban cho con voi gi mi hin vinh c, v v sau c an tr vo li dy ca B-tt, vua b th cng thc hnh nhiu thin s khc nn c sinh ln ci thin. * Khi Php thoi chm dt, Bc o S nhn din tin thn: - Thi y, voi ci l Bhaddavatik, vua l nanda, v i thn chnh l Ta. -ooOoo410. Chuyn Voi Con Somadatta (Tin thn Somadatta) Bc su vo tn trong rng..., Bc o S k chuyn ny trong lc tr ti K Vin, v mt Trng lo gi c. Chuyn k rng v Trng lo ny truyn gii cho mt Sa-di lm t, phng s v y nhng chng bao lu lm bnh nng qua i. Trng lo i quanh qun khc than ku go v ci cht ca t. Thy vy Tng chng bt u bn tn trong Chnh php ng: - Ny cc Hin gi, v Trng lo gi c ny c lang thang ku khc v mt Sa-di cht, chc hn v y qun php mn qun tng v mng chung. Bc o S bc vo v khi nghe ti cu chuyn, Ngi bo:

- Ny cc T-kheo, y khng phi ln u ngi ny khc ngi kia cht. Ri Ngi k cu chuyn i xa. * Ngy xa, khi vua Brahmadatta tr v Ba-la-ni, B-tt l Sakka Thin ch. Mt B-la-mn giu tin ca, trc sng Ba-la-ni, sau gi t th tc v tr thnh n s kh hnh vng Tuyt Sn, nht c qu rng n. Mt hm i tm qu rng, ng thy mt ch voi con, lin em v tho am. ng xem n nh th con mnh gi tn n l Somadatta, nui nng chm sc n v cho n n c l. Con voi ln dn tr thnh to ln, song mt hm n n qu nhiu nn pht bnh v bi thc. V kh hnh em n vo tho am v i tm qu rng. Song trc khi ng tr v, con voi cht. Khi em v m qu, v kh hnh suy ngh: "Cc ngy khc con ta vn n ta, sao khng thy hm nay? Con ta b vic g chng?". Th l ng than khc v ngm vn k u: 1. Bc su vo tn trong rng, N thng vn n n mng ta ngay, Nhng sao chng thy hm nay, Voi con i lc chng hay li v? Cng vi li than khc ny, ng thy con voi nm cui li i c mi che, lin m ngang c n v ngm vn k th hai tic thng n: 2. Chnh voi va cht nm kia Nh bp mng b ct la nt thn, Voi nm di t ng ln, Con voi ta la trn, than i! Ngay lc y Sakka Thin ch quan st ci trn, suy ngh: "V kh hnh ny t gi v con tu hnh, nay li than khc con voi m ng gi l con, ta mun n thc tnh ng v lm cho ng suy ngh li". V th ngi xut hin trc tho am, ng trn khng v ngm vn k th ba: 3. Su thng vt cht ri, Hi ngi kh hnh sng i c c,

Thot dy tc ly, xut gia, Gi y pht bnh tm t bun phin! Nghe li ny, v kh hnh ngm vn k th t: 4. Nu ngi bu bn th hin, Tha ngi Thch trn ci tri, Bun phin v mt bn chi, Tun dng nc mt s vi ni su! Thin ch Sakka lin ngm vn k khuyn gio ng. 5. Ngi i lm k c ao Mi khi vt mt, ku go tic thng, Thi ng khc na, tr nhn, Thnh hin vn bo hoi cng thi m. 6. Nu nh nc mt tun ra Chng ta c th vt qua t thn, Th ta quyt phi hp qun m cu mi vt thn nht i! Nghe li Thin ch ni, v kh hnh ngh li v c an i, bn lau nc mt v ngm cc vn k cui cng tn thn Thin ch: 7. V nh ngn la sng ngi thm b sa chy hoi tht cao, c vi nc lnh ti vo, Ngi va dp tt ni su ca ta. 8. Lng ta nhc nhi xt xa V tn su no xuyn qua kinh hong, Ngi cha tr vt thng, V ngi hi phc i thng cho ta. 9. Mi tn va c nh ra, Lng ta trn ngp an ha vui ti Lng nghe Thin ch nh li, Ta khng cn phi chi vi kh su.

Cc vn k ny c ngm tin thn Migapotaka, s 372. Sau khi khuyn gio v kh hnh, Sakka tr li ci ca ngi. * Khi Php thoi chm dt, bc o S nhn din tin thn: - Thi y, voi con l Sa-di, v kh hnh l Trng lo gi c ny v Sakka Thin ch chnh l Ta. -ooOoo411. Chuyn Vua Susma (Tin thn Susma) Tc ta en nhnh t ngy xa..., Bc o S k chuyn ny trong lc tr ti K Vin v i s Xut th. Tng chng lc y ang ngi trong Chnh php ng tn thn i s Xut th ca c Pht. Khi thy y l ch ca cc v, Ngi bo: - Ny cc T-kheo, khng l g ngy nay ta li lm i s Xut th v gi t th tc, khi Ta thc hnh cc cng hnh vin mn (Ba-la-mt) trong hng trm ngn kip, m ngy xa Ta cng t b ngai vng ti quc Ksi rng ba trm dm v lm i s Xut th. V v vy Ngi k cu chuyn i xa. * Ngy xa khi vua Brahmadatta tr v Ba-la-ni, B-tt nhp mu thai ca b v v t s hong gia. Trong ngy sinh ra ngi, hong hu cng sinh mt con trai. Vo ngy l t tn, bc i S c gi l Nam t Susma, v hong nam c t tn Vng t Brahmadatta. Vua thy i tr cng sinh ra mt ngy nn truyn a B-tt giao cho nh mu cng nui chung vi vng t. C hai tr ln ln ti p nh cc Thin t trn tri.

C hai u hc mi ngnh ngh thut Takkasil v tr v nh. Vng t tr thnh ph vng, cng n ung, sng chung vi B-tt. Lc vua cha bng h, hong t ln lm vua, ban cho B-tt mi vinh hin v phong chc t s hong gia. Mt hm tn vng truyn trang hong c kinh thnh, ri c t im rc r nh Sakka Thin ch, vua tham d m rc quanh kinh thnh, ng trn vai vng tng chng khc no bo tng Ervana ca Thin ch, trong nim t ho cng vi B-tt ngi pha sau trn lng voi. Mu hu nhn ra t ca s trng thy hong nam v cht thy v t s sau lng vua khi ngi t m rc tr v. B m ra si tnh ngi, lin i vo hu cung ngh thm: "Nu ta khng chim c chng, ta s cht ti y". V th b b n ung v c nm ti . Vua khng thy m lin hi thm, khi nghe b b bnh, vua n hi thm v cung knh hi b b bnh g. B khng ni v h thn. Vua lin ng ln ngai, truyn chnh cung hong hu i tm hiu xem thi hu b bnh g. Hong hu n, va hi thm, va vut ve lng mu hu. N nhn thng khng du nhau cc chuyn b mt, v th chuyn b mt kia c tit l. Hong hu lin i trnh vua. Vua bo: - c ri, i khanh i an i mu hu, ta s tn v t s ln lm vua v mu hu ln lm chnh hu ca ngi. Hong hu lin n an i thi hu. Vua truyn mi v t s n k li vn : - Ny Hin hu, hy cu mng m ta, khanh s lm vua v m ta s ln lm chnh hu, cn ta s lm ph vng. V t s p: - Khng th c. Song c b khn cu mi, ngi bng lng v vua tn ngi ln lm vua, mu hu lm chnh hu v chnh mnh lm ph vng. Tt c mi ngi u sng ha hp, song B-tt kh ho dn gia cuc sng ti gia. Ngi t b mi dc lc v hng v i tu hnh. Chng cn mng cc lc th trn gian, ngi i ng nm ngi nh t nhn b giam lng hay con g trng trong lng son. Chnh hu suy ngh: "Hong

thng trnh mt ta, ngi i ng nm ngi mt mnh, gi y ngi vn ti tr, cn ta gi v c tc bc. Gi s ta k cho ngi nghe chuyn ngi c tc bc, khin cho ngi tin chuyn y v n bu bn vi ta chng?" Mt hm, lm nh th lau u vua, b ni: - Hong thng sp gi ri y, c si tc bc trn u hong thng! - Hy nh n ra v t vo tay trm. Hong hu nh mt si tc, nhng li nm n i v t vo tay ngi mt si tc bc ca b. Khi thy n, ni s cht khin m hi ra chy xung trn ngi, d vng trn bng lng nh mt phin vng, ngi t nh mnh: "Ny Susma, ngi gi ci ngay tui thanh xun, sut by lu nay ngi chm su vo vng bn dc lc nh th con heo vng qu ln li trong m ly d bn, ngi khng th xa ri bn nh c. Hy ri b tham dc, v sng i kh hnh vng Tuyt Sn. Nay n thi xut gia ri". Cng vi tng ny, ngi ngm vn k u: 1. Tc ta en nhnh t ngy xa Vn mc quanh vn trn ca ta, Bc trng gi y, lu nh: n thi tu tp gi t nh. Nh th B-tt ca tng i tu hnh, nhng hong hu thy b lm cho ngi ri b b ch khng phi yu thng b, nn lng s hi, b mun cn tr ngi sng i xut gia, bng cch ngm hai vn k ca tng dung sc ngi: 2. Tc bc thip y, chng phi chng, T trn u thip mi a sang, V chng, thip ni iu h vng, Xin lng th cho li thip lm. 3. Trng chng ti p, dng thanh tn Nh mt cy non tr gia xun, Hy tr nc nh, ci vi thip, ng tm vic ca tui thu ng! Nhng B-tt p:

- Ny hong hu, b ang ni n nhng vic phi xy n: Khi tui tc chn mui, tc en ny phi ng mu bc nh vi, ta thy s bin hoi ca xc thn theo nm thng lc n tui lo thnh, t cng nng cho n mi ngi khc, d c du mm nh trng hoa sen xanh, sng p nh vng rng, v say sa vi nim kiu hnh v tui xun rc r ca mnh. Ny hong hu, l kt thc ng s ca mi loi hu tnh. Hn na, mun trnh by chn l vi oai lc ca mt v Pht, ngi ngm hai vn k: 4. Ta thng trng thiu n xun th, Uyn chuyn nh cnh l lt kia, Kiu mn v hnh dung dim l, Mi ngi say ngm bc chn i. 5. Cng chnh nng kia, ta ngm trng (Tri qua tm, chn mi nm) Run run chn bc, tay cm gy, Thn th cng nh ngn liu rung. Trong vn k ny bc i S nu r ni kh au ca dung sc v gi y ngi tuyn b ni bt mn ca ngi vi i ti gia: 6. Nhng tng ny ta xt lun, T duy vn n gia m n, i ngi th tc ta khng chung, ng lc tu hnh phi bc chn. 7. Dc lc trong i sng th nhn L ni hn yu nng thn, Tr nhn ct t, theo ng khc, B dc lc y lc hng. Nh vy trong khi tuyn b cc lc th ln kh au ca tham dc, ngi ging by chn l vi v k diu ca bc Gic Ng, ri ngi truyn i mi thn hu ca ngi n nhn li vng quc: ngi t gi vinh quang v quyn lc gia ting than khc vang rn ca thn bng quyn thuc, ri tr thnh bc hin nhn kh hnh vng Tuyt Sn, v v sau chng c Thin nh, ngi c ti sinh ln ci Phm thin. *

Khi Php thoi chm dt, bc o S tuyn thuyt cc S tht v em li ngun nc bt t cho nhiu ngi, ri Ngi nhn din tin thn: - Thi y, chnh hu l mu thn Rhula, vua l nanda v vua Susma chnh l Ta. -ooOoo412. Chuyn Thn Cy Bng Vi (Tin thn Kotisimbal) Ta mang thn xc ca x vng..., Bc o S k chuyn ny trong lc tr ti K Vin v vic khin trch li lm. Hon cnh a n chuyn ny s xut hin trong tin thn Pannna (khng tm c). Vo dp ny Bc o S nhn thy nm trm T-kheo sng trong Tinh x trn Con ng Lt Vng (K Vin) ang b dc tng chi phi, lin tp hp Tng chng li v bo: - Ny cc T-kheo, cn phi hoi nghi ni no ng hoi nghi, li lm vy ph con ngi nh r cy a hay nhng cy tng t mc quanh cc cy khc. Cng vy, ngy xa mt v thn tr trn nh cy bng vi thy mt con chim th phn c cc ht cy a nm gia cc cnh cy bng vi, sinh lng lo s rng ni tr n ca mnh s b tn ph v chng. V do vy Ngi k mt chuyn i xa. * Ngy xa khi vua Brahmadatta tr v ti Ba-la-ni, B-tt l Thn cy tr trn ngn cy bng vi. Mt cha chim thn cnh vng, Kim s iu vng, bin hnh di mt trm nm mi dm, ri r nc i dng bng trn cung phong do i cnh p mnh, n chp ly ui mt vua rn thn Nga di mt ngn trng, khin cho x vng phi nh ht mi vt ngm trong ming, xong n lin bay ln theo cc ngn cy v pha cy bng vi. X vng suy ngh: "Ta s lm cho n th ta ra ta i". V vy rn thnh dn st u vo cy a v qun quanh cy tht cht. Do sc mnh ca ch chim thn v thn xc khng l ca x vng, cy a b bt gc. Song x

vng vn khng ri cy a. Cha chim thn mang c x vng ln cy a n cy bng vi kia, t rn thn ln thn cy, m bng ra n tht m. Sau n nm xc rn xung bin. By gi trn cy a c con chim nh bay ln khi cy a b nm b, ri u trn mt cnh cy cao gn cy bng vi. Thy con chim, Thn cy lin run ry ton thn v s hi, v suy ngh: "Con chim ny s th phn n ri trn thn ta, ri mt cy a hay cy sung s mc ln v lan trn khp thn cy, th l ni tr n ca ta s b ph hoi". Lc y cy bng vi rung chuyn tn gc v cn kinh hi ca Thn cy. Kim s iu vng thy cy rung chuyn nh vy, lin ngm i vn k hi l do: 1. Ta mang thn xc ca x vng Cng vi thn ta ln d thng, Thn rn kia di ngn trng chn, Song cy khng chuyn ng kinh hong. 2. Nay mang chim nh b ti ti So vi ta y chng s chi, Cy li run hoi v s hi, Hi cy bng vi, l do g? Sau Thn cy ngm bn vn k gii thch l do: 3. Tht m ngi xi, hi iu vng, Tri cy l thc ca chim mung, Ht a, sung, vi b- na, Nu mc, ton thn ta cht lun! 4. Ht y v sau s mc cy, Ri che ph c ht thn ny, Ta khng cn c cy no na V b chng che kn ph y. 5. Mt khi cy ln ln nhanh, R mnh quanh thn, rm rp cnh, Chng t ht do chim tch tr Mang mm hy hoi n cho mnh. 6. Loi cy mc bm s chn thy Ngay c cy rng v i ny,

V vy, iu vng, ta rng ng Khi ta lo s thy nh vy. Nghe li thn cy, iu vng ngm vn k cui cng: 7. Phi kinh hi vic ng kinh hong, Him ha n thn phi h phng, Bc tr lng nhn hai th gii, Nu gy kinh hi, phi ri chn. Ni vy xong, iu vng dng sc mnh y con chim nh ra khi cy y. * Sau Php thoi, Bc o S tuyn thuyt cc S tht bt u bng nhng li: "Cn phi hoi nghi ni no ng hoi nghi". Khi cc S tht kt thc, nm trm v T-kheo c an tr vo Thnh qu (A-la-hn). Ri Ngi nhn din tin thn: - Thi y, Sriputta l iu vng v Ta chnh l Thn cy. -ooOoo413. Chuyn Ngi Chn D Dhmakri (Tin thn Dhmakri) Mt hm minh Yu-dhi-la..., Bc o S k chuyn ny trong lc tr ti K Vin v c n ca i vng Kosala i vi mt ngi khch l. Chuyn k rng c thi vua khng dnh c n cho cc v tng c vn n chu vua nh thng l, m li ban vinh d v t lng hiu khch i vi nhng ngi mi yt kin ln u. Thi y vua i chinh chin mt tnh bin a b quy ph. Nhng cc v tng c ca vua khng mun giao chin v ngh rng nhng v tng mi c hng c n s chin u v m ngi mi ny cng khng mun chin u v ngh rng nhng v tng c s lm vic y. Do vy qun phin lon thng trn. Vua bit tht bi ca mnh l do sai lm mnh mc phi khi ban n hu cho bn ngi mi, lin tr v thnh X-v. Vua quyt nh hi c Th

Tn i Tr xem mnh c phi l ng vua duy nht chu tht bi v l do kia chng. Bc o S p: - Tha i vng, i vng khng phi l trng hp duy nht, vua cha ngy xa cng b bi trn v ban c n cho m ngi mi. Ri Ngi k mt chuyn qu kh. * Ngy xa ti thnh Indapattana, quc Kuru, c v vua ng tr mnh danh l Dhananjaya, thuc dng h Yudhithila. B-tt c sinh vo gia nh v t s ca vua. Khi ln ln, ngi hc tp mi ngh thut Takkasil. Sau ngi tr v Indapattana v khi thn ph t trn, ngi tr thnh v t s hong gia kim c vn ca vua v th s cng nh thnh s. Danh hiu ca ngi l bc Tr nhn Vidhra. Vua Dhananjaya coi thng cc v tng c ca mnh v ban c n cho cc ngi mi. Sau vua i chinh chin mt tnh bin thy c lon; nhng c m v tng c ln v tng mi u khng mun giao chin, mi phe u ngh rng phe kia s chm lo vic y. Do vua bi trn. Khi tr v Indpattana, vua nhn xt rng s tht bi y l do c n m mnh dnh cho m ngi mi. Mt hm vua suy ngh: "C phi ta l v vua duy nht tng bi trn v ban n hu cho m ngi mi, hay cng c nhiu k khc cng chung s phn ny trc kia? Ta mun hi bc Tr nhn Vidhra". V th vua a li cht vn Tr nhn Vidhra khi ngi n yt kin vua ti triu nh. Bc o S ngm k nu r l do li cht vn ca vua: 1. Mt hm minh Yu-dhi-la, Hi bc Tr nhn Vi-dh-ra: "Hin hu B-la-mn c bit Tim ai su thng thit hn ta?" * Nghe vy, B-tt p:

- Tu i vng, ni su ca ngi ch l iu nh nht. Ngy xa, mt Bla-mn chn d tn gi Dhmakri nui mt n d ln, v lm chung cho chng trong rng. V y t la xng khi v sng bng sa d ti chm sc n d. Khi thy mt by nai da vng ng cht n, ng li sinh lng thng mn chng v xao lng by d, ng t ht lng qu trng by nai. Vo ma thu, by nai li di chuyn v vng Tuyt Sn. Trong lc by d cht dn nh th, by nai cng khut dng sau rng ni. Do qu kh no, ng mc bnh xanh xao v vng v t trn. ng by t c n vi m nai mi v phi cht v chu bun kh thng thit hn i vng c trm ngn ln. Ngi lin ngm vn k nu r trng hp ny: 2. B-la-mn c mt by d, Dng h Va-si sang trng kia, t la ngy m lun bc khi, Sng i an lc chn sn kh. 3. Ngi mi khi bc, mt by nai Do b nhng eo quy ri hoi, Tm ch tr khi ma gi n, Gn nh mc t Dhu-ma-kai. 4. By nai gi c mi yu thng, D chng c ai thit ng ngng, i li t do khng bo h, Cho nn chng phi b suy tn. 5. Song nay nhng b khu rng, Thu n, ma ma chm dt lun, Nai phi i tm bao nh ni, Cng khe sui chy trn ngun. 6. Mc t thy nai b i, C by d cng cht nm kia, Bnh su no n lm mn mi Da d ngy thm mt ti t. 7. Vy ngi no b mc thn bng, Li gi ngi xa l thn thit

Nh lo Dhu-ma-kai mc t, Mt mnh, dng l ng cay tun. y l cu chuyn do bc i S k li an i vua. Vua c an i, lng rt hoan h lin ban tng ngi nhiu chu bu. T tr i, vua by t n sng i vi ton dn, lm nhiu thin s cng c nn c sinh ln ci Thin. * Khi Php thoi chm dt, bc o S nhn din tin thn: - Thi y, vua x Kuru l nanda, B-la-mn Dhmakri l vua Pasenadi (Ba-t-nc), nc Kosala, v bc Tr nhn Vidhra l Ta. -ooOoo414. Chuyn Ngi Tnh Thc (Tin thn Jgara) Ai thc tnh khi nhiu ngi ang ng..., Bc o S k chuyn ny trong lc tr ti K Vin v mt c s. l mt t c Nhp lu o. Mt hm ng khi hnh t X-v cng vi mt on xe i theo ng rng. n mt ni c cnh p v nc chy, ngi trng on buc xe nga li, sa son thc n loi cng mm v tm li . Mi ngi nm xung ng ri rc khp ni. Cn v c s c i vng quanh gc thn cy cnh ngi trng on. Lc y nm trm tn cp d nh cp on xe. Cm mi kh gii trong tay, chng bao vy on xe v ch i. Khi thy ngi c s ang i do, chng ng i bt u nh ph lc ng i ng. Nhng ng c i li sut m. n tng sng, bn cp nm v kh cng gy chng lm, ri b i v bo: - Ny ng trng on l khch, ng lm ch ti sn ny v ng c cu mng nh ngi kia tnh thc tht tinh chuyn: ng cn phi suy tn ng y. Mi l khch thc dy ng gi, thy m kh gii gy do bn cp nm b, lin by t lng cung knh, bit n v c s v hiu rng h sng c l nh ng.

V c s y n ni nh, lm cng vic xong, tr v X-v v n K Vin: ti ng n yt kin v nh l c Nh Lai cung knh v ngi di chn Ngi, ri do li Ngi yu cu, ng k mi chuyn c. Bc o S bo: - Ny c s, khng phi ch ring ng to c cng c c bit ln nh tnh thc v h phng, m cc bc tr ngy xa cng lm nh vy. V theo li thnh cu ca v c s. Ngi k mt chuyn i xa. * Ngy xa khi vua Brahmadatta tr v ti Ba-la-ni, B-tt c sinh vo mt gia nh B-la-mn . Khi ln ln ngi hc tp mi ngh thut Takkasil v tr v nh sng i gia ch. Sau mt thi gian, ngi ri b nh v tr thnh n s. Chng bao lu ngi c cc Thin chng v sng ti vng Tuyt Sn, ngi chuyn tm i v ng, ngi ch kinh hnh sut m ch khng ng. Mt v Thn cy cui li i ca ngi hoan h nhn thy ngi nh vy v ngm vn k u: 1. Ai thc tnh khi nhiu ngi ang ng? Ai ng khi bao ngi khc dy ri? Ai l ngi hiu cu ca ti? Ai c th gii p ti iu ? B-tt nghe li v Thn cy, lin ngm vn k ny: 2. Ta thc tnh khi nhiu ngi ang ng, Ta ng khi bao ngi khc dy ri, Ta l ngi hiu cu ca ngi, Ta c th gii p ngi iu . V Thn cy ngm vn k hi li cu ny: 3. Sao ngi thc khi nhiu ngi ang ng? V ng khi bao k khc dy ri? Lm sao ngi hiu cu ca ti? V gii p iu ny ngay lp tc?

B-tt gii thch vn ny: 4. C nhiu k vn qun rng gii c Nm trong s tit dc iu thn, Vy bao ngi ang ng gic m mng, Cn ta thc, hi Thn cy c th. 5. Tham, sn, si ca s ngi no khng cn hin hu trong lng, Vy cc ngi kia tnh gic nng, Ta cn ng, hi Thn cy c th! 6. Vy ta thc khi nhiu ngi ang ng, V ng khi bao k khc tnh ri, Vy l ta hiu cu ca ngi, V gii p li li ngi ri . Khi Bc i S gii p li ny, v Thn rt hoan h v ngm vn k tn thn: 7. Lnh thay ngi tnh thc khi ngi ng, V ng khi bao ngi khc tnh ri! Lnh thay ngi hiu cu ca ti, Li gii p ca ngi bao tt p! Nh vy sau khi tn thn B-tt, v Thn cy tr vo ni an tr ca mnh trn cy. * Khi Php thoi chm dt, Bc o S nhn din tin thn: - Thi y, v thn cy l Uppalavann (Lin Hoa Sc) v nh kh hnh chnh l Ta. -ooOoo415. Chuyn Phn Cho Cng Dng (Tin thn Kummaspinda) Cng dng ch Pht qu cao thay...,

Bc o S k chuyn ny trong lc tr ti K Vin v Hong hu Mallik (Mt-li). Nng nguyn l con gi ca v trng nghip on bn vng hoa, cc k dim l v hin thc. Khi nng c mi su tui, trong lc i n vn hoa cng cc thiu n khc, nng mang theo ba phn cho sa chua trong gi hoa. Khi nng ri thnh ph, nng trng thy c Th Tn vo thnh, ta ho quang rc r v c Tng chng vy quanh, nng em cng dng Ngi ba phn cho y. Bc o S a bt ca ngi ra nhn cho. Nng nh l chn c Nh Lai v ly nim hoan h y lm ch Thin qun, nng ng sang mt bn. Bc o S mm ci, nhn nng. Tn gi nanda t hi ti sao c Nh Lai mm ci v hi Ngi vn ny. Bc o S ni l do: - Ny nanda, c gi ny hm nay s tr thnh chnh hu ca vua Kosala do phc bo ba phn cho ny. Cn c gi tip tc bc n vn hoa. Ngay chnh hm y vua Kosala giao chin vi vua Ajtasattu (A-x-th) v tht bi phi o tu. Trong khi ang i nga, vua nghe ting nng ht rt hp dn lin thc nga vo khu vn. Cng c ca c gi n thi chn mui, v th khi thy vua, nng khng chy trn m i n cm ly dy cng ni mi nga. Vua ngi trn lng nga hi nng c chng cha. Khi nghe nng p cha, ng xung nga v ang mt mi v nng gi, ng nm ngh chc lt trn i nng. Sau ng a nng ln nga, cng o qun hng hu i vo thnh, a nng n tn nh ring. Chiu hm y vua phi mt vng xa trong cnh v cng vinh quang lng ly n rc nng t nh nng v t ln mt bo ta y chu bu, lm l qun nh (ry nc thnh ln u) cho nng v phong nng lm chnh hu. T tr i, nng tr thnh hong hu thn thit tn ty c vua sng i, nng c y nm v yu kiu ca n nhi, li c m n t trung thnh v nng li l mt tn n c nhiu hng n ca ch Pht. C kinh thnh loan tin rng nng c mi vinh hoa y l v nng cng dng Bc o S ba phn cho. Mt hm Tng chng bt u tho lun trong Chnh php ng:

- Ny cc Hin gi, Hong hu Mallik cng dng c Pht ba phn cho, v do phc bo ny, ngay chnh hm y b c lm l qun nh phong ngi hong hu: Cng c ch Pht tht v i dng no. Bc o S bc vo, hi chuyn v khi c bit ti tho lun ca Tng chng, Ngi bo: - Ny cc T-kheo, khng l g nng Mallik tr thnh chnh hu ca vua Kosala nh cng dng c Pht Chnh ng Gic ba phn cho m thi, v c sao? l nh i hng n ca ch Pht: Cc tr nhn ngy xa cng dng cc v c Gic Pht cho khng c mui hay du na, song nh th trong i sau t c vinh quang ca vng ti Ksi rng ba trm dm. Ri Ngi k cu chuyn i xa. * Ngy xa khi vua Brahmadatta tr v ti Ba-la-ni, B-tt c sinh vo mt nh ngho. Khi ln ln ngi tm k sinh nhai bng cch lm cng cho mt nh giu. Mt hm ngi mua bn phn cho ca tim v suy ngh: "Ci ny va ta n sng". Ri ngi ra lm vic ngoi ng. Khi thy bn v c Gic Pht ang vo Ba-la-ni kht thc, ngi suy ngh: "Ta c bn phn cho ny, gi s ta em cng dng cc v ang n Ba-la-ni kht thc?". V th ngi i n nh l cc v v ni: - Tha cc tn gi, con hin ang cm bn phn cho, con xin cng dng cc v, mong cc v nhn ly cho con c phc c em li an lc lu di v sau. Thy cc v nhn li, ngi lin ri ct v sp t bn ch ngi, t cc cnh kh ln v mi ch v c Gic Pht ngi theo th t. Ngi ly r l em nc n, rt nc cng dng, v t bn phn cho vo bn bnh bt va nh l cung knh va tha: - Tha cc tn gi, c mong nh phc bo ny con s khng sinh vo nh ngho na, c mong y s lm nhn duyn cho con c qu v Chnh Gic. Cc v c Gic Pht dng cho xong, ni li ty h cng c v tr v ng Nandamla. Khi knh cho cc v, B-tt cm thy nim hoan h c tip xc cc c Gic Pht, v sau khi cc v khut dng, ngi i lm

cng vic, ngi vn nh cc v mi cho n lc mng chung. Nh phc bo ny, ngi ti sinh vo mu thai ca chnh hu thnh Ba-la-ni. Ngi c t tn Vng t Brahmadatta. T lc mi bit i chp chng, nh nng lc nh li nhng vic lm trong i trc, ngi thy r nh th soi bng mnh vo tm gng sng, rng ngi ti sinh vo hon cnh ny do ngi cng dng bn phn cho ln cc v c Gic Pht khi ngi l mt ti t i lm thu ti chnh kinh thnh ny. Khi ln ln, ngi hc tp mi mn ngh thut Takkasil. Khi ngi tr v nh, vua cha v cng hoan h v cc thnh tu ca ngi nn phong ngi lm ph vng. Sau khi vua cha bng h, ngi ln ng tr quc . Ri kt hn vi cng cha tuyt sc ca vua Kosala v phong nng ngi chnh hu. Vo ngy i hi ging chic Lng trng che ln ngi, qun thn trang hong kinh thnh nh th mt kinh thnh thin gii. Ngi d m rc quanh thnh ph ri ng ln thng lu c trang hong lng ly, sau bc n i cao an ta trn ngai vng c lng trng ging pha trn. Khi ngi , ngi nhn xung nhn thn dn ang ng chu, mt pha l triu thn, pha kia l cc B-la-mn v gia ch sng rc trong v p mun mu sc, mt pha khc na l qun chng cm tng vt loi trong tay, k n l on n nhc v cng gm c mi su ngn nng chng khc on tin t tp ng trn Thin nh. Nhn mi v huy hong lm say m lng ngi nh th, ngi nh li i trc ca mnh v suy ngh: "Chic lng trng kt trng hoa bng vng v chn tr bng vng khi ny, bng ngn con voi v c xe ny, v c lnh th rng ln ca ta y ngc vng chu bu, ti sn, m cc loi, cc n nhn nh tin n trn tri, mi cnh vinh quang ny u thuc ring v phn ta thi, l do cng c cng dng bn v c Gic Pht bn phn cho: Ta hng c tt c mi s ny nh ". Nh vy trong khi nh li hng n ca ch c Gic Pht, r rng ngi tuyn dng cng c ca ngi trong i trc. tng y lm ton thn ngi trn ngp hoan lc. Nim hoan lc thm tn tm can khin ngi ngm vang hai vn k y cm hng ngay gia qun thn: 1. Cng dng ch Pht qu cao thay, Ngi bo ng xem r vic ny, em tng cho d khng c mui Cho ta phc bo ln nh vy.

2. Nga, voi cng vi m tru b, Vng, bc, thc ng, c nc nh, m m n hnh dung yu iu, Cng dng em qu n tay ta. Nh vy trong nim h lc, B-tt ngm khc hoan ca gm hai vn k nhn ngy l ging chic Lng trng. T v sau, chng c xem l khc ca c quc vng i m v mi ngi u ht iu y, t cc v n, v cng, nhc s, cung nhn, th v, cho n dn chng v ngay c m qun thn trong triu. Sau mt thi gian, chnh hu mong mun bit ngha bi ht, song b khng dm hi bc i S. Mt hm nh vua p v mt c tnh ca b, lin phn: - Ny i hu, ta mun ban cho nng mt iu c, hy nhn c n y. - Tu hong thng, tt lnh thay thip xin nhn c n y. - i hu mun ta ban g, voi nga hay th no khc? - Tu hong thng, nh n sng ca hong thng, thip khng thiu g c, thip khng cn cc th y. Song nu hong thng ban cho thip mt c n, xin hy ni cho thip bit ngha khc ca ca ngi. - Ny i hu, nng cn g c n y? Hy nhn th khc i. - Tu hong thng, thip khng cn mt th no khc c. l c n thip mun nhn. - c ri, ny i hu, ta s ni iu y, nhng khng phi l iu b mt ni ring vi nng, m ta mun ging ting trng khp kinh thnh Ba-la-ni rng mi hai dm ny, ta mun dng ngi nh bng ngc ngay ti cung mn v t mt chic ngai bng ngc ti , ri ta s ngi gia qun thn, B-la-mn, cng mi ngi khc gm c mi su ngn n nhn, v k chuyn y. B tun lnh. Vua truyn lm mi vic nh trn, ri ng ln ngai gia i chng nh Sakka Thin ch gia ch Thin. Hong hu phc sc mi th n trang ngc vng, t mt kim n, ngi bn cnh mt v tr thch hp, ri a mt nhn vua, b tha:

- Tu hong thng, xin hy ging gii cho thip bit ngha khc hoan ca m ngi thng ht trong nim h lc, nh th lm cho mt trng xut hin trn bu tri. Ri b ngm vn k th ba: 3. Hong thng y vinh hin, chnh chn, Khc ca ngi ht bao ln, Trong nim hoan lc y tm tr, Cho thip c n bit ngn ngun. Bc i S ngm bn vn k nu r ngha khc ca: 4. Chnh ti thnh ny, kip trc y, trong hon cnh khc ngy nay, Ta l ti t cho ngi khc, Lm mn, song c hnh thng ngay. 5. Mt hm ri tnh lm cng, Bn o S kia, ta cht trng Dng iu ly tham v tnh lng, Thin ton trong Gii lut tu thn. 6. T tng ta quy ngng Pht-, Khi ch v ngh di cy gi, Chp tay nh l, ta em n Thnh knh cng dng mn cho hoa. 7. Thin nghip to nn phc c dy, Qu thnh ta gt c gi y: Vinh hoa ph qu i vng gi, Quc do ta cai tr ny. Khi hong hu nghe bc i S ging gii y thnh qu ca thin nghip ngi, b hn hoan p: - Tu i vng, nu ngi nhn thy r cc thnh qu ca b th nh vy, t nay v sau xin ngi nhn mt phn cm v ng n cho n khi no chnh ngi cng dng thc phm ln cc v Sa-mn B-la-mn chn chnh. Ri hong hu ngm vn k tn thn B-tt:

8. Hy n, khi nh cng dng ri, Chuyn bnh xe chn chnh khp ni: Hong thng trnh xa iu bt chnh, Cm quyn chn chnh nc non ngi. Bc o S ngm vn k chp nhn li hong hu: 9. Ta vn to ring mt li ng, Bc theo o l chnh chn lun, Ni ngi hin thin thng i n, p mt ta nhn cc Thnh nhn. Sau khi ni xong, ngi nhn dung sc Hong hu v bo: - Ny m hu, ta k mi thin nghip ta lm i trc, song gia m n nhn ny khng ai snh kp nng v dung sc v v kiu dim kh i. Ri ngi ngm vn k: 10. i hu nh tin n ci tri, Trng nng rc r vt bao ngi, Vy nh thin nghip no a n Phc bo dung quang qu tuyt vi? Sau hong hu ngm vn k nu phc nghip to trong kip qu kh: 11. Thip vn n t mt qu nng hong cung ca Am-ba-vng, Thip chuyn tm thc hnh khim tn, c hnh v tu tp thin ngn. 12. Ri mt ngy kia thip cng dng Phn cm vo bt mt Sa-mn, Tm t thip ngp trn t i, Nghip y qu ny, tu i vng! Theo y, hong hu cng bit chnh xc v k li i trc ca mnh. Nh vy c hai v cng b cc nghip qu kh xong, t ngy y hai v truyn lnh xy su b th ng ti bn cng thnh, gia kinh thnh v ti cung mn, ri khch l ton ci Dim-ph- (n ), hai v thc hnh

i b th, gi cc gio c v cc ngy trai gii, nn lc mng chung c ti sinh ci thin. * Khi Php thoi chm dt, Bc o S nhn din tin thn: - Thi y, hong hu l mu thn Rhula v vua chnh l Ta. -ooOoo416. Chuyn Cn Thn Parantapa (Tin thn Parantapa) Lo s kinh hong trong tr ta..., Bc o S k chuyn ny trong lc tr ti Trc Lm v m mu ca Tkheo Devadatta nh git Ngi. Tng chng bn lun ti Chnh php ng: - Ny cc Hin gi, T-kheo Devadatta d nh git c Nh Lai, v y thu bn x th, nm trn ni xung, th voi say Nggiri v dng nhiu phng tin dit c Nh Lai. Bc o S bc vo hi ti tho lun ca cc v lc ngi y. Khi cc v trnh by xong, Ngi bo: - Ny cc T-kheo, y khng phi ln u cc k y d nh mu st ta. Song k y khng kh nng thm ch lm ta lo s, m ch to kh au cho bn thn mnh thi. V do vy Ngi k cu chuyn i xa. * Ngy xa khi vua Brahmadatta tr v ti Ba-la-ni, B-tt c sinh lm vng t ca chnh hu. Khi ln ln, ngi hc tp mi ngh thut Takkasil v bit c thn ch hiu ting ku ca sa vt. Sau khi li thy dy y , ngi tr v Ba-la-ni. Ph vng phong ngi chc ph vng, nhng d vua lm nh vy, vua li mong mi git hi ngi v thm ch khng mun nhn thy ngi na.

Thi y, mt ch rng ci em hai ch con vo kinh thnh theo mt ng cng ban m, lc mi ngi u ngh ngi. Trong cung ca B Tt cnh t tht ngi, c cn phng dnh cho mt ngi khch, k y ci giy ra v t trn sn nh bn chn mnh ri nm trn tm vn, nhng cha ng. By ch con i v ku khc. M chng bo theo ging ch rng: - Ny cc con ng lm n, c mt ngi trong phng kia, c mt ngi trong phng kia ci giy ra v t trn sn nh. ng ta ang nm trn tm vn nhng cha ng. Khi ng ta ng ri, m s n ly i giy cho cc con n. Nh thn ch, B-tt hiu ting ch rng v ri phng mnh, m ca s gi: - Ai trn ? - Tu in h, thn l mt l khch. - Th giy ca ng u? - Tu, trn sn. - Hy ly giy treo ln. Nghe li ny, ch m ni gin vi B-tt. Mt hm n li vo thnh theo cch trn. Hm y c k say ru bc xung nc trong mt h sen, ri t vo cht chm. K y c hai chic o ang mc trn ngi, mt ngn ng tin o trong v mt chic nhn trn ngn tay. By ch con li ku khc i n. M chng bo: - Im i cc con, c mt ngi cht trong h sen ny, ng ta c nhiu ca ci nh vy m ang nm trong h sen, m s cho cc con n tht ng ta. B-tt nghe ting ch, m ca s ra hi: - Ai trong phng kia? Mt ngi thc dy tha: - Chnh tiu thn.

- Hy i ly b o, ngn ng tin v chic nhn trn ngi ang nm cht h sen ng kia v lm cho xc chm xung n khi ni ln mt nc. Ngi kia tun lnh lm theo. Ch rng lin tc gin ngi: - Hm trc ngi cn tr cc con ti n i giy, hm nay ngi li cn chng ti n xc cht. c lm, vo ngy th ba k t y, mt ch vng s n bao vy kinh thnh, ph vng ngi s truyn ngi ra trn, h s cht u ngi. Ti s ung mu t c ngi cho h gin: ngi t bin mnh thnh k th ca ti, vy ti quyt ch tr th. Nh vy ch ci va sa va nhc m B-tt. Ri n em cc con i. Vo ngy th ba, v ch vng n bao vy kinh thnh. Vua bo B-tt: - Ny con thn yu, hy ra trn. - Tu ph vng, con thy trc mt im bo hiu. Con khng th i v s rng con s mt mng. - Ngi sng cht c ngha g i vi ta? i ngay! Bc i S tun lnh. Cng em m gia nhn theo, ngi trnh cng thnh ni ch vng ang n qun v i ra bng mt cng khc ngi m sn. Khi ngi ra i, c kinh thnh nh th b b trng v mi ngi cng theo ngi. Ngi ng qun mt khong t rng v ch i. Vua suy ngh: "Ph vng ca ta b trng kinh thnh v chy trn vi tt c qun s ca ta, cn k th ang nm quanh kinh thnh. Ta ch l k cht ri". Nghe vua cha o tu, B-tt vo thnh, nh bi ch vng v chim li quc . Vua cha lc y dng lu l bn b sng, sng bng c qu rng. Vua v t s thng i tm tri cy. Cn cn thn Parantapa li vi hong hu trong lu. Hong hu lc y ang c thai vi vua, nhng v thng sng chung vi Parantapa nn b phm t hnh vi y. Mt hm b bo vi y: - Nu c vua bit, chng v thip u khng sng c u. Vy hy git ngi i.

- Bng cch no ch? - Ngi thng bo chng mang kim v o tm lc ngi i tm, vy hy em ngi i xa ngi h v ti ni tm, ri cht u ngi v ly kim cht thn ngi thnh nhiu khc xong chn xung t. Y ng . Mt hm v t s i ra tm qu rng, ng tro ln mt cy to gn ni vua tm v ang hi tri. Cn vua mun tm nn ra b sui cng Parantapa mang thanh kim v o tm ca vua. Lc vua sp tm, Parantapa mun git vua nhn dp vua khng c ngi h v, lin nm c vua v nhc kim ln. Vua s cht tht ln. V t s nghe ting ku v t trn cy ng thy r Parantapa ang m st vua, nhng ng cng qu kinh hong vi t cnh cy trt xung n mnh vo bi rm. Parantapa nghe ting st sot lc ng trt xung, nn sau khi git vua v chn xc xong, y suy ngh: "C ting g st sot t cnh cy trt xung gn y, k no vy?". Nhng khng thy ai, y tm ra v ra v. Sau v t s bc ra khi ch n. Nay bit vua b cht khc v chn trong ci h, ng tm ra v v lo cho sinh mng ca mnh, ng gi m khi tr v lu. Parantapa thy ng, lin hi vic g xy ra cho ng. ng gi v khng nhn bit y v ni: - Tu i vng, tiu thn tr v vi i mt m. Tiu nhn ng cnh mt t kin trong rng y rn v hi th ca mt con rn c no xng vo ngi tiu thn. Parantapa ngh v t s ang ni chuyn vi y nh th ni vi vua v ng khng bit g na, nn yn tm bo: - Ny v B-la-mn, ng lo, ta s chm sc ngi. Ri y va an i ng va cho ng nhiu qu rng. T chnh Parantapa i kim tri cy. V sau hong hu sinh c mt hong t. Khi hong t ln ln, mt hm b ni chuyn vi Parantapa vo lc tng sng nhn dp ngi nhn nh:

- C ai thy chng lc git vua chng? - Khng ai thy ta c, nhng ta nghe ting ng ca vt g trt xung t bi cy n, ta khng bit l ngi hay vt. Tuy th, bt c lc no trong lng ta ni ln mi lo s cng u do duyn c bi cy st sot kia. Ri y ngm vn k u ni chuyn vi b: 1. Lo s, kinh hong trong tr ta Pht sinh ngay c chnh by gi u do thu y ngi hay vt Lay ng bi cy chn kia. Hai ngi y tng v t s ng, nhng ng ang thc v nghe h ni chuyn. Mt hm, khi Parantapa i vo rng hi tri, v t s nh n b v Bla-mn ca mnh, li ngm vn k th hai than thn: 2. Nh v thn yu cnh y, Nh thng lm d ti t thay, Nh Pa-ran hin ang gy m V s l cnh rung ng cy. Hong hu hi ng ang ni g th. ng p: - Thn ch suy ngh trong d m thi. Nhng mt ngy khc, ng li ngm vn k th ba: 3. Nh v Ba-la-ni thnh, Thiu nng, ta ho ht thn mnh, Nh Pa-ran hin ang xanh ti V s bi cy rng ry cnh. Mt ngy khc na ng li ngm vn k th t: 4. Mt nng en nhnh sng long lanh, Ging ni, n ci mm tuyt xinh, Hi tng lm ta t ti d Nh Pa-ran s ng cy cnh.

Theo thi gian, hong t u th ln dn n mi su tui. Lc y v B-lamn lm mt cy gy, cng i vi cu n ch tm v m mt ra nhn. Hong t hi: - Ny v B-la-mn, ng khng m ? - Ta khng m, nhng nh cch ny ta cu mng mnh. Th cu c bit ai l thn ph cu khng? - Ta bit ch. - Ngi kia khng phi l cha cu u. Cha cu l vua Ba-la-ni, ngi kia ch l k hu cn ca hong gia, y thng gian vi m cu v git cha cu ti ch ny, ri chn xc y. Ni vy xong, ng ko b xng ln ch cho hong t thy. Hong t tc gin hi: - Th ta phi lm g by gi? - C i x vi k kia nh cch y i x vi cha cu. Ri ng trnh by mi vic cho hong t v trong vi ngy, dy cho hong t cch dng kim. Sau , mt hm hong t cm kim v o tm, ri bo: - Cha i, chng ta i tm nh. Parantapa ng ra i vi cu. Khi y bc xung nc, hong t cm chm tc y bng tay tri v kim trong tay phi, bo: - Ngay ti y, ngi nm chm tc cha ta v git ngi trong lc ngi tht ln. Vy ta cng s lm th vi ngi. Parantapa s cht, go tht ln v ngm hai vn k: 5. Chc ting ng kia n vi ngi K cho ngi nhng chuyn xa ri: Chc ngi thu n rung cnh l n k ngi chuyn thiu thi. 6. tng in r n vi ta cho ngi bit chuyn by gi:

Ngy xa lm chng, ngi hay vt, v rung c th m. K tip, hong t ngm vn k cui cng: 7. Chnh ngi git ph vng thn Cng vi li la phn di gian, Ngi du thy ngi trong bi y, Gi y ngi phi chu kinh hong. Ni vy xong, cu m y cht ti ch, vi thy vo v ly cnh cy ph ln. Sau ra sch kim v tm xong, cu tr li lu l. Cu k cho v t s nghe cch cu git Parantapa v khin trch m cu xong, cu li hi khi c ba tr v Ba-la-ni: - Chng ta s phi lm g by gi? B-tt phong hong lm ph vng, ri thc hnh b th v nhiu thin s khc, v sau mng chung ngi ti sinh ln Thin gii. * Khi php thoi chm dt, Bc o s nhn din Tin thn: - Thi y, Devadatta l vua cha v Ta chnh l vua con.

Chng VIII
Phm Tm Bi K 417. Chuyn Hin Mu Kaccni (Tin thn Kaccni) Mc o trng v tc xa vai..., Bc o s k chuyn ny trong lc tr ti K Vin v mt ngi phng dng m mnh. Chuyn k rng l mt thin gia nam t Savatth (X-v). Khi cha mt, chng chuyn tm sn sc m, hu h m cc cng vic sc ming nh rng, tm ra v.v... v em cho cm thc n cho m. B m bo: "Ny con, c nhiu phn s khc trong i gia ch, con phi ci mt c gi nh ng

hong, c y s sn sc m, ri con i lm cng vic khc thch hp hn". - "M i, chnh v li ch v nim vui ca con m con hu h m, ch ai khc c th hu tng gia sn ca ta ch". - "Con khng mng n i sng gia nh. Con mun phng s m, sau khi m qua i, con s lm n s kh hnh." B m c ni p con mi, v cui cng khng cn thuyt phc con hay c con chp thun, b c a v mt c gi con nh t t. Chng ci v v sng vi nng v chng khng mun tri m, nn mun bt chc, nng cng chm nom m chng chu o. Nhn thy lng tn ty ca v, chng em v cho nng mi thc n ngon lnh m v y c th kim c. Theo thi gian, nng du suy ngh ngu xun theo kiu kiu hnh ca nng: "Chng cho ta mi thc n ngon lnh chng kim c, chc hn chng mong mun tng m i cho rnh, vy ta s tm cch lm vic ". Mt hm nng bo: - Chng i, m mng ti lc chng i vng. Ngi chng khng ni g. Nng suy ngh: "Ta s chc tc b gi v lm cho con trai b y khng chu ni m na". T nng em cho cho b hoc qu nng hoc qu lnh, hoc qu mn hoc qu nht. Khi b lo than phin cho qu nng hay qu mn, nng thm nc lnh y da, ri khi nghe cho qu lnh hoc qu nht, nng thng ku to: - Mi y m bo qu nng v qu mn, ai chiu chung b cho c. Lc tm ra, nng thng di nc qu nng ln lng b gi, nghe b bo: - Con i, lng m bng ri y! Nng lin di nc tht lnh ln b m, ri khi nghe b than phin, nng ba chuyn vi hng xm: - B gi ny khi th bo nc qu nng, khi th bo nc qu lnh, ai cn chu ng c s tr tro ca b y na? Nu b gi than phin ging b y rp, nng s em ging y ra, v gi mnh vt ging ca nng ln ri mang n v ch c, bo b:

- Ti gi n ri. B gi hin lnh li b rn rp cn nhiu gp i trc kia, nn phi ngi sut m v than phin b rp cn sut m, nng p li: - Ging m mi c gi hm qua v hm kia na, ai c th chiu chung mi yu sch ca b gi ny ch? Mun lm cho con trai b phn i m, nng li ri m di, tc bc khp ni, ri khi chng hi ai lm cho nh ca ba bi d bn nh vy, nng thng bo: - M chng lm y, nhng nu ti bo m ng lm vy, th m li la li ln. Ti khng th chung nh vi mt b chn nh vy, chng phi quyt nh hoc m hoc ti li y thi. Chng nghe nng ni vy lin bo v: - Nng i, nng cn tr v c th ni no ty , mun i u th i nhng m ti gi yu, ti l ch ta ca b. Vy nng hy i v vi ngi thn thuc. Khi nghe vy nng s hi ngh thm: "Chng khng th xa cch ngi m rt thn yu i vi chng. Cn nu ta v nh c, ta s sng cuc i c n kh s. Vy ta mun ha gii vi chng v chm sc b nh xa". T nng lm ng nh thi trc. Mt hm v c s ny n K Vin nghe Php, nh l bc o S xong, chng ng mt bn. Bc o S hi xem c phi chng vn khng xao nhng bn phn c, v vn tn ty chm sc m gi chng. Chng p: - Tha vng, Bch Th Tn. M con em v cho con mt c gi lm v tri con, nng y lm nhiu vic khng xng ng nh vy. Ri chng k ht mi vic cho Ngi nghe: - Song nng y khng th ly gin m con vi con c, nn by gi nng y li chm sc b ht sc cung knh.

Bc o S nghe chuyn v bo: - Ngy nay ng khng nghe theo li v, nhng ngy xa ng b m v nghe li v xi gic v nh ta a b y v li cho ng chm nom. Ri theo li thnh cu ca chng, Ngi k cu chuyn i xa. * Ngy xa khi vua Brahmadatta tr v Ba-la-ni, c mt thanh nin trong gia nh n ht lng chm sc m gi khi cha cu t trn, ging nh phn duyn khi chuyn ny, cc chi tit cng c nu ra y nh trn. Nhng trong trng hp ny, khi ngi v bo nng khng th sng vi b chn kia v chng phi quyt nh mt trong hai ngi phi ra i, th chng theo li v cho rng m mnh c li v bo: - M i, m lun gy chin trong nh ny, t nay m i sng ni khc ty m. B m nghe vy, va khc va i n nh bn u , lm thu cht vt sng qua ngy. Sau khi b ra i, con du b mang thai sinh con trai, nn thng ru rao vi chng v hng xm rng vic sinh con y cha h xy ra trc kia, khi cn c b chn trong nh. Sau khi sinh con, nng bo chng: - Ti cha bao gi sinh con lc m chng cn trong nh, nay ti c con: nh th chng c th thy r b y ng l b gi chn thu trc ri . B gi nghe chuyn sinh con trai c du b xem l do b ra khi nh, lin suy ngh: "Chc chn thn Cng chnh cht trn i ny, v nu khng phi nh vy, nhng k ny khng sinh con trai v sng sung sng sau khi nh ui m mnh: Ta mun lm l cng t thn Cng chnh cht". V vy mt ngy kia, b em m xay, go cng mt ci ni v mung nh, b ra ngha a t la trong ci l lm bng ba s ngi, ri b xung sui tm ra u mnh, git o qun xong tr li ni l la, xa tc ra v bt u vo go. Thu y B-tt l Thin ch Sakka, v cc B-tt lun ch tm cnh gic. Ngay lc y ngi nhn xung trn gian v thy b gi khn kh kia ang lm

l tng tng thn Cng chnh nh th thn Cng chnh cht. Mun chng t uy lc ca ngi trong s cu gip b, ngi ging trn gi dng mt B-lamn du hnh trn ng, khi nhn thy b, ngi ri ng ci n ng bn b, bt u cu chuyn bng cch hi: - M i, ngi ta thng khng nu cm trong ngha a. M nh lm g vi cm v m ny khi nu xong? Ri ngi ngm vn k u: 1. Mc o trng v tc xa vai, Kac-c-ni li nu ni si, Go m b ra ng kia , B c dng khng lc chn ri? B ngm vn k th hai ni cho ngi bit: 2. o s i, ti chng mun n M xay v c mn cm hm: Gi y cht thn Cng chnh, Ti mun cng dng l t thn. Thin ch, hin thn ca thn Cng chnh, p vn k th ba: 3. Khi quyt nh, b phi ngh suy: B nghe ai ni vng ngn kia? Ngi ngn mt y y uy lc, Cng chnh Thn khng th cht i. Nghe ngi ni, b gi ngm i vn k tip theo: 4. La-mn, ti chng kin rnh rnh, "Cng l cht ri." Ti phi tin: Tt c k no theo c hnh Hin gi hng i phn vinh. 5. Du ca ti ngy trc him hoi, nh ti, ri li con trai, N thnh b ch trong nh y, Ti b lng qun, b b ri. Thin ch Sakka lin ngm vn k th su:

6. Khng phi u, ta sng mi m, Nay ta ging th, chnh v b, Du b nh m, song du chu, S ha tro trong la ca ta. Nghe th b lo ku to: - Than i, ngi va ni g th? Ti s c sc gip chu ti khi cht. Ri b ngm vn k th by: 7. Thin ch, mong sao hp ngi, V ti, ngi n t trn tri, c mong i tr v thng chu c sng i ha thun vi ti. Sau Thin ch Sakka ngm vn k th tm: 8. Ka-ti s mn nguyn, v b B nh, song b tin tng ta Cng chnh, vy cng con, chu ni Sng i ha thun trong nh. By gi sau khi ni xong, Sakka Thin ch hin ra mi v uy nghi ca ngi, dng thn lc ng trn khng v ni: - Kaccni, b ng s, thn lc ca ta, con v du b s n y em b v nh, hy sng ha thun vi chng. Ri ngi tr v ci ca ngi. Nh uy lc ca Thin ch, con v du b ngh n mi tnh tt ca b trc kia v i tm khp thn lng, h thy b i v pha ngha a. H theo con ng y v gi b, khi gp li b, h qu xung chn b xin li v c b tha th li lm c. B vui mng cho n chu ni. V vy c bn h cng hoan h tr v nh v t sng chung vi nhau. 9. Vi con du tho li vui mng B lo Ka-ti sng chung,

Thin ch gii ha xung t c, Chu con sn sc tht n cn. Vn k ny c cm tc do Tr tu Ti thng ca c Pht. * Sau php thoi, bc o S tuyn thuyt cc S Tht. Khi kt thc cc S Tht, v c s c an tr vo S qu (D Lu). Ri Ngi nhn din tin thn: - Thi y, ngi c s phng dng m mnh l ngi ang phng dng m ngy nay, ngi v thi y l ngi v thi nay v Sakka Thin ch chnh l Ta. -ooOoo418. Chuyn Tm Ting Ku (Tin thn Atthasadda) Ngy xa thng gi chn ny..., Bc o S k chuyn ny trong lc tr ti K Vin v mt ting ng kinh hong khng phn bit c m vua x Kosala nghe lc na m. Hon cnh ny c t trong Tin Thn Lohakumbhi, s 314. Tuy nhin ln ny, khi vua hi: - Bch Th Tn, vic trm nghe tm ting ku y c mang li iu g chng? Bc o S p: - Tha i vng ng s hi: khng c mi nguy g xy ra cho i vng do cc ting ku y. Nhng m thanh kinh hong kh phn bit nh th khng ch mt mnh i vng nghe c, m cc vng ngy xa cng tng nghe nhng m thanh tng t v d nh theo li khuyn ca cc B-la-mn dng t l bn loi sinh vt, nhng sau khi nghe cc bc hin tr khuyn nh, cc vua y th t do cho by sc vt c thu gp t n v truyn nh trng ra lnh cm mi vic st sinh. Ri theo li thnh cu ca vua, Ngi k cu chuyn i xa

* Ngy xa khi vua Brahmadatta tr v Ba-la-ni, B-tt c sinh vo mt gia nh B-la-mn c gia sn n tm trm triu ng tin. Khi ln ln, ngi hc mi ngnh ngh thut ti Takkasil. Sau khi cha m qua i, ngi xem xt tt c cc kho tng, ri t b mi ca ci bng cch b th, on tr tham dc v n vng Tuyt Sn tr thnh mt v kh hnh chuyn tm nhp nh. Sau mt thi gian, ngi tr v chn c tr ca qun chng tm mui v dm, n tn Ba-la-ni, ngh ngi trong ng vin. Thi y vua Ba-la-ni nghe tm ting ku ln trong lc ang ng trn vng sng khong na m: u tin, mt con Hc ku trong vn gn hong cung ; th hai, ngay sau khi Hc ku, mt con qu ci ku t cng chung voi ; th ba, mt con mt ku nc hong cung ; th t, chim Sn ca thun dng ku trong hong cung ; th nm, mt con Nai thun dng cng ku ti ch y; th su, mt con Kh thun dng cng ku ti ; th by, mt v tiu Thn sng trong hong cung ct ting ku than ; v th tm, ngay sau khi ting ku cui cng y, mt v c Gic Pht tht ra mt m thanh y hoan lc khi bay qua mi hong cung tin v pha ng vin. Vua rt kinh hi khi nghe tm ting ku trn, hm sau lin tham vn cc Bla-mn. H ng p: - Tu i vng, tai ha sp xy ra vi i vng, hy cho php chng thn dng l t ng ngoi hong cung. Ri khi c vua cho php h lm iu s thch, h hoan h n v bt u chun b t n. By gi, mt t tr tui ca v t s B-la-mn trng thng rt thng thi a vn, chng tha vi thy: - Bch Tn s, khng nn gy nhiu vic st hi sinh vt c c v th bo nh vy. - Ny t, con bit g v vic ny ch? Cho du chng c g khc xy ra, chng ta cng c n mt m c tht no n tha thch! - Bch Tn s, ng v ci bng m to c nghip a n ti sinh trong a ngc.

Nghe vy, cc B-la-mn kia tc gin v t mun lm hng cc mi li ca h. V t s hi p: - Thi c, xin c tm cch ly tht nhiu c tht n. Ri chng ri kinh thnh i tm mt v kh hnh thun thnh c kh nng ngn cn vua vic t n kia. Chng vo ng vin v thy B-tt, lin knh cho ngi v hi: - Tn gi khng c lng bi mn cc sinh vt sao? Vua ra lnh lm t n gy cht chc cho nhiu sinh vt, Tn gi khng mun gii thot cho c m sinh linh y sao? Ny thanh nin B-la-mn, ta khng bit vua nc ny, vua cng khng bit ta. - Bch Tn gi, Tn gi c bit hu qu ca cc m thanh m nh vua nghe s ra sao chng? - Ta bit ch. - Nu Tn gi bit, ti sao Tn gi khng bo cho vua? - Ny thanh nin B-la-mn, lm sao ta c th kiu hnh n bo vua: "Ta bit!" ch? Nu vua n hi ta, ta s bo cho ngi. V B-la-mn tr tui vi vng n cung nh, v khi c hi c vic g, chng bo: - Tu i vng, c mt v kh hnh bit nguyn nhn cc m thanh m i vng nghe. V y ang ngi trn vng ta trong ng vin v bo v y s trnh by vi i vng nu i vng hi. Xin i vng hy lm nh vy. Vua vi vng n knh l v kh hnh v sau khi n cn cho nhau, vua ngi xung v hi: - C tht Tn gi bit nguyn nhn tm ting ku m trm nghe chng? - Tu i vng, phi.

- Vy xin Tn gi ni cho trm. - Tu i vng, khng c g nguy him lin h n cc m thanh kia. Trc ht, c mt con Hc trong ng vin c ca i vng thiu thc n nn i l gn cht v tht ting ku y. Nh th, do tri kin ca ngi, ngi va nu r ngha ting ku ca con Hc, va ngm vn k u: Ting Hc: 1. Ngy xa thng gi chn ny Ao su, tm c li y tung tng, L ni c tr Hc vng, T tin ta cng sng thng trc kia. Du n ch nhi by gi, Chng ta khng th xa b ao xa. - Tu i vng, l ting ku ca con Hc trong cn i l, nu i vng mun n khi i, xin hy ra lnh dn vn sch s v nc y ao. Vua lin bo mt v triu thn sai ngi lm vic ny. Ri Ngi ngm vn k th hai: Ting Qu: 2. Anh chng mt mt Ban-ra L ai m c ph nh ca ti? By chim mi n, than i! Ai ngi thn thin cu ti khn cng? Ri ngi hi vua v tn ca ngi trng m qun tng chung voi. - Tha Tn gi, tn y l Bandhura. - Tu i vng, y ch c mt mt ? - Tha Tn gi, phi.

- Tu i vng, c mt con Qu lm t trn cng chung voi, n trng ti v ng k hn trng n thnh chim non. Mi khi ngi qun tng ra vo chung voi chm sc voi, y hay ly ci mc p vo con Qu v t chim non ph t. Con Qu trong lc nguy khn ch mun m mt y nn tht ra ting ku y. Nu i vng c thin vi n, xin hy truyn Bandhura vo chu v cm y ph t qu. Vua truyn gi Bandhura vo, khin trch y v giao chung voi cho k khc. - Tu i vng, trn nc hong cung c mt con Mt g, n n ht g sung ti v khng th n th g cng hn. V thiu thc n v khng th b ra ngoi, nn n tht ting ku th ba than vn. i vng khng cn s n. Ri nh tri kin ca ngi, ngi va nu r ngha ting Mt g ku va ngm vn k th ba: - Ting Mt g: 3. Ta va n ht g sung, Mi ni ta i vng quanh co, G no cng, mt kh a, Cn thc n khc xa di mnh! Vua bo mt cung nhn tm cch gii thot con mt. - Tu i vng, trong cung tht c con chim Sn ca thun dng no chng? - Tha Tn gi, c ch. Tu i vng, con Sn ca y ho mn v mong mi v rng mi khi n nh li qung i c: "Lm sao ri khi lng ny, Lm sao tr li rng y thn tnh?" V th n tht ln ting ku th t, xin i vng ch lo s vic y. Ri ngi ngm vn k th t:

Ting Sn ca: 4. c g ri chn cung nh! c g gii thot thn mnh t do! Hn hoan bay ln rng gi, Ri ta xy t ca ta trn cnh. Ngm k xong, ngi thm: - Tu i vng, chim Sn ca y ang mn mi i ch, xin i vng th n ra. Vua nghe theo li ngi. - Tu i vng, trong cung tht c con Nai thun dng no chng? - Tha Tn gi, c ch. - Tu i vng, con Nai y l trng on, n nh nai ci v mn mi v nng tnh thng nai ci nn n tht ting ku th nm. i vng khng nn s hi chuyn y. Ri ngi ngm vn k th nm: Ting Nai: 5. c g ri chn cung nh! c g gii thot thn mnh vui sao! Ung dng nc sui trong veo, Dn n nai vn bc theo sau mnh! Bc i S lm cho con Nai c gii thot v ni tip: - Tu i vng, c con Kh thun dng no trong cung chng? - Tha Tn gi, c ch. Con Kh y l cha n khi vng Tuyt Sn, n thch th bu bn vi m kh ci. Trc kia n c mt th sn tn Bharata em v y. Nay n ang mn mi mong c tr v chn c ng xa nn n tht ting ku y. Xin i vng ng s chuyn ny.

Ri ngi ngm vn k th su: Ting Kh: 6. Lng ta nng tru dc tnh, Vi bao c vng thn mnh nhim , Bha-ta, lp h bt ta, c mong phc phn lo gia trn tr! Bc i S bo th con Kh ra v tip tc ni: - Tu i vng, c v tiu Thn no gi kho bu trong cung chng? - Tha Tn gi, c ch. - Tu i vng, v y nh li i sng c vi mt n thn, v v y, nn trong lc au kh v dc vng tht ln ting ku th by. Mt hm v y cng v tro ln nh non cao. Hai v lm hoa v t im cho nhau nhiu loi hoa mu sc hng v c bit, nn khng h lu rng mt tri ang ln v bng m bao trm trong khi h leo xung. N thn bo: "Ny chng, tri ti ri, chng hy xung cn thn ko ng". V va nm tay chng, nng va a chng xung. Chnh v nh li cc li ni ca v m v Thn ny tht ting ku, i vng khng cn phi s chuyn y. Do tri kin ca ngi, ngi va gii thch trng hp ny mt cch chnh xc va ngm vn k th by: Ting v Thn: 7. Bng m dy c ko v Trn non cao n t b c n, "Xin chng ng ng trt chn", Nng khe kh nhc bn sn xa. Nh vy Bc i S gii thch ti sao v Thn tht ting ku v ngi bo th v y ra, ri ni tip: - Tu i vng, cn m thanh th tm l ting reo cc lc. Mt v c Gic Pht ng Nandamla bit rng cc hnh (cc iu kin ti sinh) sp on tn c vi v y, lin n ni c tr ca qun chng, v suy ngh: "Ta mun chng c Nit-bn v d y trong ng vin ca Ba-la-ni. Qun hu

ca vua s chn ct ta, lm l cng dng v cung knh x li ca ta, nh vy s sinh ln ci thin". V y dng thn lc bay n y v ngay khi chm mi hong cung, v y lin bung x gnh nng sinh t v ca khc hoan lc lm chi sng li vo cnh gii Nit-bn. Ri ngi ngm vn k th tm do v c Gic Pht cm tc: Ting v c Gic: 8. Ti sinh tn vi ta, Khng vo thai m t gi v sau, y i cui a cu Sp tn cng mi kh au phm trn. Cng vi nhng li cc lc ny, v y n ng vin v c Nit-bn v d y di gc cy Sla ang n r hoa. Ri Bc i S a vua n ni v c Gic Pht c Nit-bn v ch cho vua phn nhc thn ca Ngi. Thy vy, vua cng on qun ng o em hng hoa n cung knh lm l cng dng. Theo li khuyn ca B-tt, vua nh ch vic t n, cho mi sinh vt c sng, truyn rao trng lnh khp kinh thnh cm st sinh, c hnh i l sut by ngy, ri lm l ha tng thn v c Gic Pht rt trng th trn ha i cht y hng liu v xy thp ng t ng. B-tt thuyt ging Chnh php cho vua v khuyn nh vua tinh cn. Sau ngi tr v Tuyt Sn, thc hnh T v lng tm (T, Bi, H, X) v khng h gin on Thin nh nn c sinh vo ci Phm thin. * Sau Php thoi, bc o S bo: - Tha i vng, khng c g nguy him cho i vng do cc ting ku y, vy hy nh ch t n v ban s sng cho cc sinh vt ny. Ri vua bo truyn trng lnh i khp kinh thnh tha mng cc sc vt.

Xong, Ngi nhn din Tin thn: - Thi y nh vua l nanda, v t B-la-mn l Sriputta v nh kh hnh chnh l Ta. -ooOoo419. Chuyn Kiu N Sulas (Tin thn Sulas) Ny y l chic vng vng..., Bc o S k chuyn ny trong lc tr ti K Vin v mt n t ca ng Cp C c. Chuyn k rng vo mt ngy l hi, khi nng sp i cng m gia nhn n mt lc vin, nng xin n ch nhn Punnalakkhanadev (Phc Tng) cho nng mt mn n trang eo. B ch cho nng mt mn t trang ca b tr gi mt trm ngn ng tin. Nng eo vo c v cng m gia nhn i n ch vui chi. Mt tn trm thm mn n trang kia, vi d nh git nng ot ca, hn ln la n ni chuyn vi nng v ti khu vn kia, hn cho nng n c tht v ung ru mnh. Nng suy ngh: "Ta chc chng lm vy v chng thch ta". Vo bui chiu ti khi mi ngi nm xung ngh ngi sau cc cuc chi, nng ng dy i tm hn. Hn bo: - Ny c nng, ch ny khng kn o, ta hy i xa hn mt cht. Nng suy ngh: "Bt c vic g thm kn u c th xy ra ti ni ny. Chc chn anh chng mun git ta v ot mn n trang ta ang eo. Vy ta s dy anh chng mt bi hc". V th nng bo: - Tha Tn ng, em ang kht nc kh c hng v ung ru mnh. Xin hy kim cho em mt t nc. Ri a hn n ging, nng va bo hn ko nc va ch cho hn si dy thng v chic gu. Tn trm th gu xung. Ri ngay khi hn ci mnh ko nc ln, c n t, vn rt lc lng, lin y mnh hn vi i bn tay v ht hn xung ging. Nng bo: - Mi chng cht v cch ny u.

Ri nm mt cc gch ln trn u hn. Hn cht lin ti ch. Khi nng tr v thnh v tr li b ch mn n trang, nng bo: - Con sut b git hm nay v mn n trang y, Ri nng k ton th cu chuyn. B ch k chuyn vi ng Cp C c v ng trnh vi c Nh Lai. Bc o S bo: - Ny gia ch, y khng phi l ln u ngi n t c tr thng minh pht xut kp thi, m ngy xa cng vy. y khng phi ln u git k y, m trc kia cng c ln git n. V theo li ca ng Cp C c, ngi k mt chuyn i xa. * Ngy xa khi vua Brahmadatta tr v ti Ba-la-ni, c mt kiu n ca kinh thnh tn gi l Sulas, lm ch mt on nm trm k n sang trng, gi mi m hng lc vi nng l mt ngn ng tin. Cng trong kinh thnh ny c mt tng cp tn Sattuka, khe mnh nh voi, vn thng t nhp cc nh giu vo ban m cp ca tha thch. Dn trong thnh t tp li lp co trng tu vi vua. Vua ra lnh qun lnh canh ng ri rc khp ni bt tng cp v x trm. H tri tay hn ra ng sau v va dn hn ra php trng, va nh roi khp mnh my. Lc y nng Sulas ng bn ca s nhn xung ng, thy tng cp bng nhin m ra si tnh hn v suy ngh: "Nu ta c th gii nguy cho chng chin s lc lng ny, ta s t b cuc i xu xa hin nay ca ta v sng chn chnh vi chng". Theo cch c t trong Tin thn Kanavera, s 318, nng ly li t do cho hn bng cch gi mt ngn ng tin vng v n tng vin th trng ri sau sng hnh phc ha hp vi hn. Sau chng ba bn thng, tng cp suy ngh: "Ta s chng bao gi c th mt ni nh vy, nhng ta khng th ra i tay khng. N trang ca Sulas tr gi mt trm ngn ng tin. Ta mun git nng v ly ca". V vy mt hm hn bo nng:

- i nng i, khi ta ang b qun lnh nh vua ko i, ta ha cng l vt cho mt v thn cy trn nh ni, nay v y ang e da ta v ta khng tr l. Vy chng ta hy i dng l thn. - Tha lang qun, tt lm, chng ta hy chun b l vt gi i cng thn. - Ny i nng, gi l vt cng thn khng cng hiu g u. Chng ta hy cng i dng l mang theo mt mn t trang v m hu cn. - Tha lang qun, c ri, chng ta cng lm vy. Hn bo nng chun b l vt v khi h n chn ni, hn bo: - Ny i nng, v thn ny thy ng ngi s khng nhn l vt, vy hai ta cng i ln ni dng l. Nng tha thun v hn bo nng mang chic bnh. Phn hn chun b ht sc chu o. Khi c hai n nh ni, hn t l vt xung gc cy mc cnh b vc cao gp trm ln mt ngi thung, v bo: - Ny i nng, ta khng n y dng l vt, m ta n vi nh git nng ri trn i vi mi t trang ca nng, vy hy ci ra ht v gp thnh mt b trong o khoc ca nng kia. - Ny lang qun ti sao chng mun git thip? - V tin ca nng y. - Lang qun i, hy nh li mi vic tt lnh m thip lm cho chng. Khi chng b xing tay chn v ko i x trm, thip b mt anh chng nh giu ch v chng v tr mt s tin ln cu chuc chng. D thip c kim c mt ngn ng tin mi ngy, thip cng khng nhn n mt nam nhn no khc. Thip lm n nhn ca chng nh vy. Xin chng ng git thip. Thip nguyn trao cho chng tht nhiu tin v lm n t cho chng. Cng vi li khn cu ny, nng ngm vn k u: 1. Ny y l chic vng vng, Ny y ngc bch cng trng ht trai,

Ly i tt c chng i, Xin chng cho thip lm ti t chng! Khi y Sattuka ngm vn k th hai ph hp vi mc ch ca hn, l: 2. vng ngc xung, kiu nng, V nng ng c khc thng bun phin, Ta nay mun git nng lin V ta khng chc hng tin hi mn! Tr khn ca Sulas xut hin kp thi, nng suy ngh: "Tn cp ny khng mun cho ta sng, vy ta s ot mng hn trc bng cch nm hn xung vc su", v nng ngm hai vn k tip: 3. Sut bao nm thng ln khn, Vi bao hi tng trong hn tht chn, Thip th gia ci phm trn Khng ngi no thit thn hn chng. 4. n y ln na cui cng, Thip xin knh l trong vng bn tay, Chng bao gi i ny i ta gp mt t y hi chng! Sattuka khng th hiu c mc ch ca nng, lin ni: - Tt lm, ny i nng, hy n m ta trong tay nng. Salas i vng quanh hn cung knh cui cho ba ln, va hn hn va bo: - Ny lang qun, by gi thip sp nh l chng t pha. Nng t u nng ln chn hn, vi cho hai bn, xong i vng ra pha sau hn nh th sp vi cho hn ti , ri vi sc mnh nh voi, nng nm hai cng hn nm hn ln ngc u xung di vc thm ca t thn cao gp trm ngn ln mt ngi thng. Hn tan thn v cht ti ch. Thy vic ny, v thn trn nh ni ngm cc vn k sau: 5. Tr tu khn ngoan cng lm khi Khng dnh ring vi bn nam nhi,

N nhi c th nhiu minh tr Xut hin trong tnh th him nguy. 6. Tr tu khn ngoan cng lm khi Khng dnh ring vi bn nam nhi, N nhi nhanh tr nhiu mu k D nh lm cng vic kp th. 7. C nng by t tr khn ngoan Hiu bit tinh thng mi li ng, git anh chng ny chng khc Git con nai vi chic cung ging. 8. Ngi no khi gp cnh cng ng, Khng th vn ln thot thn S ng nho nh tn trm ngc Ng vo trong vc thm tan xng. 9. Cn k tinh nhanh y s tnh Him nguy n vi s phn mnh, Nh nng c thot thn ra khi Cu ch bn mnh ng hi kinh. Nh vy Sulas git tn cp n. Khi nng xung ni v ng gia m hu cn, h hi chng nng u. Nng bo: - ng hi ta na! Ri leo ln xe, nng i thng v kinh thnh. * Khi Php thoi chm dt, bc o S nhn din Tin thn: - Thi y hai k y chnh l hai ngi by gi, v v Thn ni y chnh l Ta. -ooOoo420. Chuyn Ngi Gi Ng Vin Sumangala (Tin thn Sumangala)

thc gin hn, nt mt cau...,

Bc o S k chuyn ny trong lc tr ti K Vin v vic khuyn gio mt v vua. Trong dp ny, theo li yu cu ca vua, Bc o S k cu chuyn i xa. * Ngy xa khi vua Brahmadatta tr v Ba-la-ni, B-tt c sinh lm hong t ca mt chnh hu. Khi ln ln, vua cha bng h, ngi ln lm vua v thc hnh i b th. Ngi c mt ngi gi ng vin tn l Sumangala. Thu y mt v c Gio Pht ri ng Nandamla du hnh kht thc, v khi n Ba-la-ni, Ngi li trong ng vin. Hm sau Ngi vo thnh Kht thc. Vua n Ngi vi v n cn c bit, mi Ngi vo cung ngi trn bo ta, thit i mn n thng v, loi cng loi mm, v nhn li ty h cng c ca Ngi xong, lin khn cu Ngi ha mt li ri truyn a Ngi tr li ng vin. Sau ba im tm, vua thn hnh n sp t ni c tr Ngi sut ngy m v cho ngi gi ng vin Sumangala n hu cn Ngi xong, mi th v thnh. Sau v c Gic Pht thng n ung ti cung vua v li ng vin mt thi gian di, cn Sumangala vn cung knh hu h Ngi. Mt hm Ngi ra i, bo Sumangala: - Ta sp i n lng kia vi ngy, song ta s tr li y. Hy trnh vi c vua. Sumangala lin trnh ln vua vic ny. Sau vi ngy ti lng kia,v c Gic Pht tr li ng vin vo bui chiu ti. Sumangala khng bit Ngi tr li, nn cng i v nh. V c Gic Pht ct y bt, v sau khi do chi giy lt, Ngi ngi xung mt phin . Hm y c vi ngi khch l n nh ngi gi ng vin. Mun nu mn sp v c-ri i khch, y cm cung i git mt con nai nui trong ng vin. Y ang tm nai th cht thy v c Gic Pht, tng l mt con nai ln, y nhm mt mi tn v bn Ngi. V c Gic Pht m khn trm u ra v gi: - Sumangala!

V cng xc ng, Sumangala p: - Tha Tn gi, con khng bit Tn gi v nn bn Tn gi v tng l nai. Xin Tn gi tha th cho con. - c lm, nhng ng s lm g by gi? Ny, hy rt mi tn ra mau! Y nh l ri rt mi tn ra. V c Gic Pht cm thy v cng au n v c Nit-bn v d y ngay ti . Ngi gi vn ngh rng vua s khng tha th nu bit chuyn ny, y lin em v con trn i. Nh thn lc, c kinh thnh u bit tin v c Gic Pht c Nit-bn v mi ngi v cng xc ng. Hm sau mt s ngi vo ng vin, thy di hi ca Ngi lin tu trnh vua rng ngi gi ng vin chy trn sau khi git v c Gic Pht. Vua cng ng o ty tng n l bi di hi y sut by ngy, ri ha tng trng th xong, ly x-li v xy thp th. Sau vua vn thng cng dng thp x-li v cai tr ng Php. Nm sau, Sumangala quyt i tm hiu xem vua ngh v vic ny ra sao, y n yt kin v hi mt v triu thn xem vua ngh g v y. V triu thn ca ngi Sumangala trc mt vua, nhng vua lm nh th khng nghe g c. ng khng ni thm na, nhng sau bo cho Sumangala bit vua khng hi lng v y. Mt nm sau na, y li n v nm th ba, y em v con n. V triu thn bit vua ngui gin nn bo Sumangala cung mn v tu vua rng Sumangala n chu. Vua truyn y vo, sau nghi thc cho mng, vua hi: - Ny Sumangala, ti sao ngi git v c Gic Pht l ngi m ta ang cng dng to cng c? - Tu i vng, tiu thn khng c git Ngi, nhng ch v duyn c ny m tiu thn phm ti. Ri y k li chuyn c. Vua bo y ng s, v va trn an y va cho y gi chc ng vin nh c. Sau triu thn hi:

- Tu i vng, ti sao i vng khng tr li khi nghe nhng li ca ngi Sumangala hai ln trc v ln th ba nghe chuyn, i vng li truyn y vo chu v tha th cho y? Vua phn: - Ny Hin khanh, mt v vua hnh ng vi v lc nng gin l iu sai lm, v vy trm im lng ln u, v ln th ba khi trm hiu mnh ngui gin, mi truyn gi Sumangala. V vic ny ngi ngm cc vn k nu r phn qun vng: 1. thc gin hn, nt mt cau, Qun vng ng ging trn n au, Nhng iu bt xng ngi Thin t S tip theo sau ci gt u. 2. thc tnh tnh bt kht khe, Qun vng ban php lnh ra uy, Khi no v n thng hiu, Hy xc nh cc hnh pht thch nghi. 3. Khng gin mnh v chng gin ai, Bit phn bit r ng v sai, D vua ng tr trn qun chng, c hnh khin vua v i hoi. 4. Vua cha bung lung cc vic cng, Thc hnh roi trng chng bao dung, danh di th phn vua hng, a ngc i ch lc mng chung. 5. Ngi no yu o c hin nhn, Trong sch vn ton khu, , thn, y t tm, an tnh qu, Vt qua hai th gii phm trn. 6. Trm l vua cha ca thn dn, Sn hn khng ngn cn tm, Khi trm cm gng i tr ti, T tm thc y pht cng bng.

Nh vy vua nu r mi c tnh ca mnh qua su vn k, tt c triu thn u hoan h v tn thn cc cng hnh vua qua li tung h: - Cc php thc hnh c hnh u thng nh vy tht xng vi i vng! Sau khi c triu nh tn thn xong, Sumangala cung knh nh l vua v sau ngm ba vn k ca ngi ngi: 7. Uy lc vinh quang ca i vng, ng bao gi b o lun thng, Thot ly sn hn v kinh hi, Tr nc trm nm mi lc an. 8. Vng t c y c tnh trn Nhn t, song o hnh trung kin, Tr ton dn vi lng cng chnh, Khi b ci i, n ci thin. 9. Li ni tht chn vi thin hnh, Dng phng tin tt t cng thnh, Trn an qun chng cn dao ng, Nh m my ma tht mt lnh. * Sau bi Php thoi lin h vic gio ha vua Kosala, bc o S nhn din Tin thn: - Thi y v c Gic Pht c Nit-bn v d y, Sumangala l nanda v vua chnh l Ta. -ooOoo421. Chuyn Ngi Ht Tc Gangamla (Tin thn Gangamla) a cu nng rc nh than.., Bc o S k chuyn ny trong lc tr ti K Vin v vic thc hnh cc ngy trai gii. Mt hm bc o S dy cc c s ang gi ngy trai gii v bo:

Ny cc c s, gii hnh ca cc ng tht tt lnh, khi gi ngy trai gii, cc v phi b th, tr gii khng sn hn, khi tm t v thc hnh mi phn s trong ngy y. Cc bc tr nhn ngy xa t i vinh hin du ch nh gi c mt phn cc ngy trai gii. V theo li thnh cu ca h, Ngi k cu chuyn i xa * Ngy xa khi vua Brahmadatta tr v Ba-la-ni, c mt ph thng trong kinh thnh tn l Suciparivra, gia sn ln ti tm trm triu ng, chuyn tm b th v lm cc thin s khc. V con, ton th gia nhn ca ng cho n bn chn tru b u gi su ngy trai gii mi thng. Thi y B-tt c sinh vo mt nh ngho kim k sinh nhai cht vt bng cch lm thu. V mong c vic lm, ngi n nh ph thng Suciparivra, khi cho ch xong, ngi xung mt bn, v c hi n y c vic g, ngi p: - Ti n xin vic lm cng trong nh ng. Thi y, khi nhng ngi lm cng n, v ph thng thng bo h: - Trong nh ny mi cng nhn u gi ngy trai gii, nu ch c th gi gii th ch mi c th lm vic cho ta. Song i vi B-tt, v y khng t v mun ni n chuyn gi gii m ch bo: - Tt lm, ny thin nam, ch c th lm vic cho ta v tr liu tin lng ca ch. T B-tt lm mi cng vic ca ph thng mt cch nhn ni nhit tnh, khng h ngh n ni mt nhc ring mnh, ngi i lm t sng sm n chiu ti tr v. Mt hm dn chng lm l hi kinh thnh, v ph thng bo ngi t n: - Hm nay l ngy hi, c phi nu cm cho cng nhn tht sm. H s n sm v gi gii king n t n ht ngy.

B-tt dy sm v i lm vic. Trc khng ai bo ngi phi gi gii king n hm y. Cc cng nhn kia n t sm v king n. V ph thng cng v con, gia nhn u gi gii king n, mi ngi u tr v nh ring ngi suy t v cc gii iu. B-tt lm vic sut ngy xong tr v nh lc tri ti. Ngi n t u bp a cho ngi nc ra tay v mt da cm ly t trong ni. B-tt bo: - Vo gi ny ngy thng rt n o, th mi ngi i u c hm nay? - H ang gi gii king n v mi ngi u v nh ring ri. Ngi suy ngh: "Ta khng mun lm ngi duy nht phm gii gia nhiu ngi gi gii nh vy". V th ngi i hi v ph thng xem c th gi gii king n bng cch thi hnh mi phn s vo gi khng. ng bo ngi khng th thc hnh mi phn s, bi v vic khng c lm t sng sm nhng mt na phn s th c th lm c. Ngi p: - Mong c nh vy. V thc hnh phn s ngay trc mt ch nhn, ngi bt u gi gii king n, ri v nh nm suy ngh v cc gii iu. V ngi khng n g sut ngy, nn vo canh cui ngi cm thy au nhi nh dao m. V ph thng mang cho ngi mt s thuc gim i v bo ngi dng chng, nhng ngi bo: - Ti s quyt khng ph gii king n, ti nguyn tr gii d phi thit mng. Cn au n tr nn mnh lit v n tng sng ngi bt tnh. H bo ngi sp cht nn em ngi ra ngoi, t vo mt ni an ngh. Ngay lc ly, vua Ba-la-ni trn chic vng xa cng on h tng ng o n ni y trong lc diu quanh kinh thnh. B-tt thy v huy hong ca vua, sinh lng ao c lm vua v cu nguyn iu y. Khi mng chung, do kt qu vic gi na ngy trai gii trn, ngi c nhp mu thai v chnh hu. B tri qua mi nghi l ca thi k th thai ri sinh mt hong nam sau mi thng. Hi nhi c t tn l Udaya. Khi ln ln, vng t tr nn hon ho trong mi ngnh hc thut, nh tr hi tng cc i trc, ngi nh li cc cng hnh thu xa v ngh rng chnh nh mt thin nghip nh to nn mt phc bo ln, ngi thng ht khc ca hoan lc nhiu ln. Khi

vua cha bng h, ngi c trao c vng quc v nhn thy cnh i vinh quang ca mnh, ngi li ht khc ca hoan lc c. Mt hm dn chng chun b l hi trong kinh thnh. Mt m ng nh t tp nhau nh by tr vui chi gii tr. Mt ngi gnh nc sng gn cng Bc thnh Ba-la-ni du na ng xu trong vin gch bc tng bao quanh thnh. Y sng chung vi mt ngi n b ngho kh cng lm ngh gnh nc. V y bo: - Chng i, hm nay c l hi trong thnh ph, nu chng c tin, ta hy i vui chi nh. - Nng i, ta c tin y. - Bao nhiu? - Na xu. - u? - Trong vin gch bn cng Bc, cch y mi hai do-tun (dm), ta chn tin ti . Song nng c g trong tay chng? - Thip c y. - Bao nhiu? - Na xu. - Vy na xu ca nng v ca ta hp thnh mt xu. Ta s i mua mt trng hoa vi mt phn ba s tin y, hng liu vi mt phn ba v ru nng vi mt phn ba. Nng hy i tm na xu ni ct tin em n y. Y thch th vi tng do li v gi ln, lin bo: - Nng i, ng lo g, ta s i tm na xu v y. Ri y ra i. Y mnh nh voi, va i khong hn su dm, v mc d tri gia tra, y vn ro bc trn ct nng nh th c ri than va tt la v y rt thch th vi ni ham mun c bc. Trong b y phc c mu vng im thm l tht nt git bn tai, y va i ngang sn chu theo ui mc ch ca mnh va ca ht.

Vua Udaya ng bn ca s m, thy y i n, khng bit y l ai m li coi thng nng gi nh vy, va i va ht, lin bo n t i gi y vo. Y c lnh: - Hong thng truyn gi ch vo. Nhng y p: - Hong thng c ngha g vi ta ch? Ta khng bit hong thng! Y lin b li vo v ng chu mt bn. Sau , vua ngm hai vn k hi y: 1. a cu nng rc nh than, t ai nh ng tro than nng bng, Song ngi ca ht vang lng, Kh tri gay gt chng nung ngi no! 2. Mt tri kia trn cao, Di ny ct nng khc no l than, Song ngi ca ht lng vang, Kh tri nng gt chng lm chy ngi. Nghe li vua, y lin ngm vn k th ba: 3. Chnh v tham dc t ti, Ch khng phi nh mt tri nu nung, Chnh v phn s trong lng Thc ti vi v lm xong mi phn. Vua hi y c vic g. Y p: - Tu i vng, h thn sng gn cng Nam vi mt ngi v ngho. V thn t mun chng thn cng vui chi l hi nn hi th thn c g trong tay khng. Thn bo thn c tin ca chn du trong bc tng cnh cng Bc. V thn bo thn i ly tin v vui chi . Nhng li ni ca v thn khng ri tm hn thn v trong khi thn suy ngh mi v chng, tham dc c t chy lng thn. Cng vic ca thn l th y.

- Vy iu g khin ngi thch th nhiu n ngi xem thng nng gi v va i va ht? - Tu i vng, thn ht v ngh rng khi tm c ca chn du, thn s vui chi thch th vi v. - Ny thin nam, th ca ngi chn du bn cng Bc c mt trm ngn ng tin chng? - Tu i vng, khng phi. Sau vua hi lin tip c phi nm mi ngn, bn mi, ba mi, hai mi, mi, nm, bn ba, hai, mt ng tin, na ng tin, bn xu, ba xu, hai xu, mt xu. Chng trai u p: "Khng" trc cc cu hi trn v ni: - Ch na xu. Qu thc, tu i vng, l tt c gia sn ca thn. Nhng thn ang hy vng tm ra n ri i vui chi vi v, v trong nim c vng thch th kia, nng gi khng lm thn kh chu. Vua bo: - Ny thin nam, thi ng i n di nng gt ny na. Ta s cho ngi na xu. - Tu i vng, thn s nhn li ha ca i vng v ly tin, nhng thn s khng b na xu kia u. Thn khng b vic i n em n v u. - Ny thin nam, hy li y. Trm s cho ngi mt xu, hai xu. Ri c ngh thm na, vua tip tc ni mi triu, mt ngn triu, v s vng bc, nu chng trai chu li. Nhng y vn p: - Tu i vng, thn s nhn tin ca, nhng thn vn i kim na xu kia! Sau y c chiu d bng nhng li vua ha ban chc th kho, v nhiu chc v khc na, v c chc v ph vng. Cui cng y c ngh chia na vng quc nu y chu li. Khi y y mi chp thun! Vua bo cc i thn: - Ny cc khanh, hy a hin hu ca trm i co ru, tm ra v trang im ri em ngi tr li y.

H tun lnh. Vua chia i giang sn v tng chng trai mt na. Song chuyn k rng y chn phn na pha Bc do lng yu thch na ng xu c! Y c gi l vua Na Xu. Hai v vua ng cai tr t nc trong tnh thn hu ha hp. Mt hm, hai v cng i n ng vin. Sau khi vui chi, vua Udaya nm xung k u vo lng vua Na Xu. Ngi ng thip, trong lc m hu cn i quanh qun vui chi. Vua Na Xu suy ngh: "Ti sao ta ch c na vng quc mi thi? Ta mun git vua ny v lm v vua c nht." V th Vua Na Xu rt kim ra, nhng khi ngh n vic m vua ny, vua Na Xu nh li ngi a bn mnh t ch ngho hn thnh ngi ng tr nc vi ngi v ban cho bn i quyn lc. Nhn thc t tng va khi ln trong tr d nh git mt n nhn nh th l v cng c c, vua Na Xu lin tra kim vo bao. Ln th hai, ri ln th ba, tng li khi ln. Cm thy t tng ny khi ln mi s a mnh n ci c nghip, vua Na Xu vt kim xung t v thc vua kia dy, va ni va qu xung chn ngi: - Tu i vng, xin hy tha ti cho ti. - Ny Hin hu, bn c lm g sai tri vi ta u. - Tu i vng, ti lm mt vic nh vy. - Ny Hin hu, th th ta tha th cho bn. Nu nh bn mun th c lm vua mt mnh v ta s lm ph vng phng s bn. Vua Na Xu p: - Tu i vng, ti khng cn vng quc, tham vng y s khin ti ti sinh vo ci d. Quc ny ca i vng, xin nhn ly n, ti mun tr thnh ngi kh hnh. Ti ly gc r ca dc tham, n pht xut t c vng ca con ngi. Vy t nay ti khng cn c vng nh th na. Ri ng ngm vn k th t trong nim hoan lc: 4. Nhn ra tham dc, ngun cn trong c vng tim tng khp ni,

Ta khng mun na v ngi, Vy ngi, Tham dc, phi ri xa i! Ni vy xong, ng ngm vn k th nm thuyt Php cho qun chng ang m say tham dc: 5. Dc tham t i chng va, Dc tham nhiu ch mang ta kh bun. Ny, lun thiu, ngu nhn, Nu ngi mun c tr thng, bn hin! Thuyt Php nh vy vi qun chng xong, ng giao quc cho vua Udaya. Ri b qun chng ang khc than vi nc mt m a, ng n vng Tuyt Sn, tr thnh n s kh hnh v t Thng tr. Trong thi gian v y lm nh kh hnh, vua Udaya ngm vn k th su by t ni hoan lc trn vn: 6. Thiu dc em ta mi qu thnh, U-da-ya t i quang vinh, Ngi tinh cn c nhiu an lc, Lm n s, bung b dc tnh. Khng ai bit ngha vn k ny. Mt hm, chnh hu hi ngi ngha trn. Vua khng mun ni. Thi y c ngi th ht tc trong triu tn l Gangamla mi khi vo chu vua thng dng dao co trc, ri sau kp tc vua bng ci nhp. Vua thch vic trc, nhng vic th hai lm vua au. V vic u, vua mun thng cho y mt c n. Cn vic th hai, vua ch mun chm u y thi! Mt hm vua ni chuyn vi hong hu, ngi bo rng ngi th ht tc trong triu l mt tn ngu xun. Khi hong hu hi y phi lm g trc, ngi bo: - Hy dng nhp trc, ri dng dao co sau. Hong hu truyn gi th ht tc vo v bo: - Ny thin nam, khi ngi ta ru c vua, ngi nn dng ci nhp kp ru tc ngi trc, ri dng dao co sau. Nu c vua ban cho ngi mt iu c, ngi phi tu rng ngi khng cn g c, m ngi ch mun bit ngha khc ca ca ngi thi. Nu ngi lm vy, ta s cho ngi nhiu tin.

Y ng ngay. Hm sau, khi y ta ru vua, y cm ci nhp trc. Vua hi: - Gangamla, y l kiu mi ca ngi ? - Tu i vng, phi - y p - th ht tc thng c kiu mi. Ri y kp tc vua vi ci nhp trc v dng dao co sau. Vua lin ban cho y mt iu c. - Tu i vng, thn khng mun g c. Xin i vng cho thn bit ngh khc ca y. Vua h thn khi phi ni n ngh nghip ca mnh trong thu hn vi i trc, lin bo: - Ny thin nam, iu c kia c ch li g cho ngi u? Hy chn iu khc. Nhng ngi ht tc c van xin iu y. Vua s tht ha nn ng . Nh t trong Tin thn Kummsapinda, s 415, vua truyn chun b mi s rt trng th ri ngi trn bo ta bng ngc, k tt c chuyn cng c trong i va qua ti kinh thnh ny. Ri ngi bo: - iu y gii thch na vn k, cn na vn kia k chuyn hin hu ta tr thnh nh kh hnh trong lc ta lm v vua c nht trong nim t ho, iu y gii thch phn th hai ca ca khc hoan lc y. Nghe vy, ngi ht tc suy ngh: "Nh vy, c vua c hng c vinh quang ny v gi na ngy trai gi. c hnh qu tht l chnh o. Gi s ta cng tr thnh nh kh hnh v tm ng gii thot cho ta c chng?" Ngi ht tc lin t gi m thn thuc, ti vt th gian, ri xin php vua tr thnh nh tu hnh i v vng Tuyt Sn lm v kh hnh. Khi nhn thc c ba c tnh ca cc php hu hnh (v thng, kh, v ng), v y t Thng tr v tr thnh v c Gic Pht. V y c cc y bt nh thn lc. Sau nm su nm trn ni Gandhamdana (Hng Sn), v y mun v thm vua Ba-la-ni, lin bay qua khng trung n ng vin, ri ngi trn

vng ta. Ngi gi vn trnh nh vua rng Gangamla nay l v c Gic Pht, phi hnh trn khng v ang ngi trong ng vin. Vua lp tc n cho v c Gic Pht v hong thi hu cng ra i vi con. Vua vo ng vin, knh cho v y v ngi xung mt bn cng on ty tng. V c Gic Pht thn mt m o vi vua v gi ngi bng tc tnh: - Ny Brahmadatta, Hin hu c chuyn tm tinh cu, cai tr nc nh ng Php, thc hnh b th cng cc thin s khc chng? Hong thi hu lin ni gin: - a con nh ht tc h tin ny khng bit phn mnh. N dm gi hong nhi qu tc ca ta l "Brahmadatta". Ri b ngm vn k th by: 7. Kh hnh x ly ht li lm, Th gh, ht tc, mi phm nhn, Gan-ga nh thnh vinh hin, Lin gi "Brah-ma" ng quc vng! Vua vi ngn cn mu hu v tuyn b mi c tnh ca v c Gic Pht, ngi ngm vn k th tm: 8. Nhn xem! Vo lc phi vong thn, Kh hnh cho ta hng phc phn, Ngi l bi ta trong kip trc, Gi y vua cha phi cho mng. Mc d vua ngn cn thi hu, c m qun thn u ng ln bo: Mt ngi h tin th ny dm xng h vi Hong thng bng tn tc nh vy l khng ng php tc. Vua li qu trch qun thn v ngm vn k cui tuyn b cc c tnh cu v c Gic Pht: 9. Ch trch Gan-ga ni th ny Bc ng o hnh thin ton thay!

Ngi vt i dng phin no, Gii thot kh su chnh ti y. Ni vy xong, vua vi cho v c Gic Pht v xin ngi tha li cho thi hu. V c Gic Pht ng v m qun thn ca vua cng c tha th lun. Vua c mong Ngi ha v sau s li trong vng ln cn, nhng Ngi t chi, ri ng trn khng trc mt m triu thn, Ngi khuyn gio vua xong tr v Hng Sn. * Khi Php thoi chm dt, bc o S bo: - Ny cc c s, cc v y gi trai gii l vic cn phi lm. Ri Ngi nhn din Tin thn: - Thi y, v c Gic Pht c Nit-bn v d y, vua Na Xu l nanda, chnh hu l mu thn Rhula v vua Udaya chnh l Ta.

422. Chuyn Quc Vng Ceti (Tin thn Cetiya) Cng l tn thng gy him ha..., Bc o S k chuyn ny trong lc tr ti K Vin v vic T-keo Devadatta (-b-t-a) b qu t nut sng. Mt ngy kia, Tng chng bn lun trong Chnh Php ng v cch Devadatta ni di nh th no ri b chm su vo lng t v a vo ngc Avci (V gin). Bc o S bc vo v khi nghe ti tho lun y, Ngi bo: - y khng phi ln u k y chm su vo lng t. Ri Ngi k cu chuyn i xa. *

Ngy xa khi trong thi ti s khai, c v vua mnh danh Mahsamata vi th mng ko di mt a-tng-k (asnkheyya) kip. V vng t tn Roja, v ny li sinh con trai l Vararoja v k tip l Kalyna, Varakalyna, Uposatha, Mandht, Varamandht, Cara, Upacara, cn c gi l Apacara. Vua ny tr v quc Ceti, kinh Sotthivati, c y t thn thng: vua c th i trn tri, hoc bay qua khng gain, c bn Thin thn bn phng bo v vua vi kim tut trn, thn hnh vua ta mi hng chinn, v ming vua ta mi hng sen. Thi y v t s hong gia tn l Kapila. Em trai ca v B-la-mn ny l Korakalamba, c hc chung thy vi vua. Thi Apacara cn l vng t, ha s phong Korakalamba lm t s hong gia khi no mnh ln ngi. Khi vua cha bng h, vng t ln ngi song khng th a Kapila ra khi chc v t s hong gia c, v khi t s Kapila n chu vua, vua vn by t nhiu c n i vi v y. V B-la-mn y quan st iu ny v nhn xt rng mt v vua thng tr nc hon ho nht cng vi cc qun thn ng tui tc, cn chnh ng c th xin co quan v lm n s, nn trnh: - Tu i vng, nay lo thn gi c, lo thn c mt con trai nh, xin i vng phong cho n lm t s hong gia v lo thn s tr thnh n s. ng c vua chp thun phong con trai mnh lm t s hong gia, sau ng n ng vin sng i n s, t c cc Thng tr v gn con trai. Cn Koralambaka cm thy cm hn anh mnh v ng khng trao cho mnh chc v t s khi tr thnh n s. Mt hm, vua ni chuyn thn mt vi Koralambaka: - Ny Koralambaka, Hin hu khng lm t s hong gia ? - Tu i vng khng, huynh trng ca thn xp t vic y. - Th lnh huynh chng tr thnh n s ri sao? - Tu vng, song gia huynh chc v y cho con mnh. - Th th hin hu hy lo sp xp vic y.

- Tu i vng, thn khng th t gia huynh qua mt bn ri nhn ly chc v do cha truyn con ni y. - Nu vy, ta s lm hin hu thnh v trng t s v v kia lm ph t cho hin hu. - Tu i vng, bng cch no? - Bng cch ni di. - Tu i vng, th i vng khng bit gia huynh l php thut s cao cng c i thn lc ? Gia huynh s dng huyn thut nh la i vng, lm cho bn v Thin thn bin mt, ri lm cho mt mi hi thi xng ra t thn th v ming i vng, li lm cho i vng ri t tri xung t v i vng s b qu t nut sng, v th i vng khng th hnh ng theo li ni di kia c u. - ng lo g, ta s sp xp vic ny. - Tu i vng, khi no i vng thc hin iu ny? - Vo th by k t y. Chuyn ny lan truyn khp kinh thnh: - Hong thng sp ni di lm v trng thnh ph v s giao chc v cho v ph. Li ni di l vt g nh, n mu xanh, vng hay mu khc na? Qun chng suy ngh rt nhiu v vic ny. Tng truyn l thi mi ngi th gian u ni tht, ngi ta khng bit t "ni di" ngha l g c. Con trai v t s nghe chuyn ny lin ni vi cha: - Tha cha, dn chng bo c vua sp ni di lm cha thnh con th ri giao chc v ca cha cho ch con. - Ny con, c vua s khng th ni di tc ot a v ny ca ta u. c vua sp thc hin iu ny vo ngy no? H bo ngy th by k t y. Hy bo cho cha bit khi n thi im y.

Vo ngy th by, mt m ng t tp trong sn chu ngi theo hng hng lp lp hy vng thy li ni di. V t s tr i bo tin cho cha. Vua chun b l phc y xong, xut hin khong khng trn sn chu gia m ng. V n s bay qua khng gian, tri ta c bng da trc mt vua, ngi trn gia khng gian v hi: - Tu i vng, c tht l i vng mun ni di lm ngi em th thnh anh trng v giao chc v cho ngi y? - Tha Tn s, trm lm nh vy. Sau , v n s khuyn gio vua: - Tu i vng, li ni di l mt cch ph hoi tn khc cc c tnh tt p, n to ti sinh vo bn c o, mt v vua ni di s tiu dit cng l, v v ph hy cng l, chnh vua y cng b tiu dit. Ri ngi ngm vn k u: 1. Cng l tn thng gy him ha, S n b vi gi tai ng, Vy ng lm tn thng cng l, S him nguy o n i vng. Ngi li khuyn gio vua nhiu hn na: - Tu i vng, nu i vng ni di, bn php thn thng s bin mt. Ri Ngi ngm vn k th hai: 2. Thn lc xa la k vng ngn, Ming mm hi thi ng kinh hn, Bc chn khng vng trong tri t, Bt c k no p di gian. Nghe vy, vua lo s nhn Korakalambaka. V y bo: - Tu i vng ng s, thn chng tu i vng nh vy t u sao?

V tip theo nhng li l tng t nh vy. Mc d nghe Kapila ni nh vy, vua vn tuyn b cu xc nh: - Tha Tn s, ngi l em th, cn Korakalambaka l anh trng. Ngay lc vua va tht ra li ni di ny, bn Thin thn bo cc v khng mun h tr mt ngi di tr nh vy na, lin nm kim di chn vua v bin mt. Ming vua bc mi thi nh trng h v tung te v thn th vua nh ng cng m np. Ri t trn khng rt xung, vua ng trn t, nh th c bn thn lc u bin mt. V t s bo: - Tu i vng, ng s, nu i vng ni tht, thn s phc hi mi s cho i vng. Ri ngi ngm vn k th ba: 3. Li tht cng bao php thut thn, i vng hi phc c ton phn, Cn li ni di giam ngi mi Ti t Ce-ti, n tn cng. Ngi li ni: - Tu i vng, hy xem: Bn thn lc ca i vng bin mt v ni di ln u, xin i vng suy xt li, v by gi vn cn c th phc hi chng. Nhng vua p: - i s mun nh la trm v vic ny. Va ni di ln th hai nh vy, vua lin b ln ngay xung t n mt c chn. V B-la-mn mt ln na li ni: - Xin i vng hy suy ngh k. Ri Ngi ngm vn k th t:

4. Hn hn vo thi phi ma, V ma trt xung lc ma kh, Khi ngi no c tnh gian di, i p vng ngn hi ta. Ri ngi li ni thm mt ln na: - Do i vng ni di, i vng b ln vo mt t n tn mt c chn, vy xin i vng suy xt k. Ri Ngi ngm vn k th nm: 5. Li tht cng bao Php thut thn, i vng hi phc c ton phn, Cn li ni di chn ngi xung Ti t Ce-ti mi ti cng. Nhng ln th ba, vua ni: - Tn gi l em th v Korakalambaka l anh trng. Va ni li di tr ny, vua li b ln dn vo mt t n tn u gi. Mt ln na, v B-la-mn ni: - Xin i vng suy xt li. Ri Ngi ngm vn k: 6. Ngi lng thit ny, hi i vng, Cng nh con rn lm mu gian, Ngi no vn c tnh la di i p nhng li chng tht chn. 7. Li tht cng bao php thut thn, i vng hi phc c ton phn, Cn li ni di chn ngi xung Ti t Ce-ti mi chng ngng. Ri Ngi cn ni thm: Ngay by gi mi s vn c th c phc hi.

Vua chng quan tm n li ngi, vn lp li li ni di ln th t: - Tha Tn gi, ngi l em th, v Korakalambaka l anh trng. Va tht li ny, vua b chm ngp n tn hng. V B-la-mn li bo: - Xin i vng hy suy ngh k. Ri Ngi ngm vn k: 8. K y nh con c, i vng, S khng c li trong mm, Ngi no vn c tnh gian di, i p nhng li l vng ngn. 9. Li tht cng bao php thut thn, i vng hi phc c ton phn, Cn li ni di chn ngi xung Ti t Ce-ti mi chng ngng. Ln th nm vua lp li li ni di, v ngay b chm su xung tn rn. V B-la-mn mt ln na ku gi vua xt k v ngm hai vn k: 10. K y ch sinh c gi thi, S khng sinh c mt con trai, K no vn c tnh gian di i p vng ngn gia i. 11. Li tht cng bao php thut thn, i vng hi phc c ton phn, Cn li ni di chn ngi xung Ti t Ce-ti mi chng ngng. Vua cng khng quan tm, c lp li li ni di ln th su v chm xung tn ngc. V B-la-mn ku gi khn thit mt ln na v ngm hai vn k: 12. By con khng vi ngi kia, khp mi ni chng chy xa, Ngi vn c tnh a ni di, p li hi vi d gian t.

13. Li tht cng bao php thut thn, i vng hi phc c ton phn, Cn li ni di chn ngi xung Ti t Ce-ti mi chng ngng. Do thn cn c bng hu, vua xem thng cc li trn v ni di ln th by. Sau mt t h ming ra v la a ngc Avci bng ln ko vua xung. 14. Chuyn k b truyn bi tr nhn, V vua tng bc gia khng trung, Chm thn, b nut vo lng t Ngay ng ngy quy nh s phn. 15. Vy tr nhn khng th tn ng Dc tham xut hin trong lng, Ngi no ly dc, tm thanh tnh, Li ni s lun gi vng vng. y l hai vn k pht xut t Tr tu Ti thng ca c Pht. Qun chng kinh hi bo nhau: - Quc vng Ceti ph bng bc hin nhn v ni di nn b a vo ngc Avci. Nm v vng t ca vua n gp v B-la-mn v ni: - Xin Tn s gip chng t. V B-la-mn p: - Ph vng ca cc v hy dit Chn l, ni di v ph bng hin nhn: do vy ngi vo ha ngc Avci. Nu cng l b hy dit, n s hy dit li ta. Cc v khng c c tr ti y na. Ngi li bo v thi t: - Ny in h thn yu, Hy ri kinh thnh bng cng ng v tip tc i thng, chng s thy mt vng tng ton trng nm ph phc, thn chm vo mt t by ch: hai ng, vi, v bn chn. l du hiu chng

dng kinh v c tr ti ni y. Tn kinh y s l Hatthipura (Tng Thnh) Ngi bo vng t th hai: - in h ri y bng cng Nam v i thng n khi thy mt vng m thun bch, l du hiu chng dng kinh v c tr ti ni y. Kinh y s c gi l Assapura (M Thnh). Ngi bo vng t th ba: - in h ri y bng cng Ty v i thng ti khi thy mt s t c bm, l du hiu chng dng kinh v c tr ti ni y. Kinh y s c gi l Shapura (S Thnh). Ngi bo v vng t th t: - in h ri y bng cng Bc v i thng cho n khi thy mt bnh xe lm ton bng ngc, l du hiu chng dng kinh v c tr ti ni y. Kinh thnh y s c gi l Uttarapancla (Thng Lun Thnh). Ngi bo v vng t th nm: - in h khng th y. Vy hy xy mt n th ln trong kinh thnh ny, ri i v pha Ty bc, v i thng cho n khi thy hai ngn ni p vo nhau gy ting ng "daddara", s l du hiu chng dng kinh v c tr ni y. Thnh y s c gi l Daddarapura (Thnh Daddara). C nm vng t u ra i, theo cc du hiu kia dng kinh v an tr . * Khi Php thoi chm dt, bc o S bo: - Ny cc T-kheo, y khng phi l ln u Devadatta ni di v b chm vo lng t. Ri ngi nhn din Tin thn: - Thi y vua Ceti l Devadatta v B-la-mn Kapila l Ta.

-ooOoo423. Chuyn Uy Lc Dc Tham (Tin thn Indriya) Ngi no tun lnh dc tham..., Bc o S k chuyn ny trong lc tr ti K Vin v s quyn r ca ngi v c i vi mt T-kheo. Chuyn k rng mt thin gia nam t Svatthi (X-v) nghe gio php ca bc o S v ngh rng tht kh cho mt ngi ti gia c th sng i Phm hnh hon ton y v thanh tnh, nn ng quyt nh xut gia tu hnh theo gio l cu dit tn kh u. V th ng li ti sn, nh ca cho v con, v thnh cu bc i S truyn gii xut gia cho mnh. Bc o S chp thun. V ng ch l Sa-di tr tui lc kht thc cng cc v gio th, s trng v Tng chng li ng, nn ng khng c c gh ngi trong nh c s hoc trong trai ng, m ch c mt gh thp nh hoc ngi dy gh di cui ch cc Sa-di. Thc n ch c mc vi v cho ng bng ci mung ln: ng nhn mn cho tm, cc mn cng th hi hm hoc h nt, hoc cc cng rau kh ho, chy sm v phn n ny khng nui sng ng. ng lin em cc mn n nhn c v cho ngi v c m ng ri b. Nng cm ly bnh bt, knh cho ng, ht cc th y ra v thay vo mn cho nu tht ngon v cm trn st c-ri. V T kheo b lng ham thch cc hung v y li cun nn khng th ri v. Nng suy ngh rng nng s th thch tnh cm ca ng. Mt hm, nng bo mt trai lng chi chut sch s v n nh nng ngi cng mt m ngi nh ca y m nng mi, v nng cho c bn n ung vi th . C bn ngi n chi tha thch. Nng li bo buc i b vo xe v chic xe i sn sng ca nh. Cn chnh nng ngi nh sau nu nng bnh mt. Chng nng i n ng ca. Thy vy, mt lo bc trnh b ch rng c mt T-kheo ca. Nng bo: - Hy ra cho v y v bo v y qua nh khc.

Nhng d y lm vy nhiu ln, y thy v T-kheo vn ng yn nn y li trnh b ch. Nng bc ra, vn tm rm ln nhn v ku ln: - y l cha by tr con ti. Nng bc ra cho ng, va cm ly bnh bt va mi ng bc vo, nng em thc phm cng dng. Khi ng n xong, nng li knh l v ni: - Tha Tn gi, nay Tn gi l mt bc Thnh, trc kia chng ta lun chung sng cng nhau trong ngi nh ny. Song gi y, cuc sng ti gia li khng th thiu ngi ch nh, v vy chng ta sp di qua nh khc v i xa v vng qu. Xin Tn gi hy nhit tm lm thin s v tha th cho thip nu thip lm iu sai tri. Trong mt lc, chng c ca nng cm thy nh th tri tim tan v! Ri ng p: - Ta khng th ri nng, xin nng ng i. Ta s tr li i th tc. Hy a cho ta y phc ca ngi c s ti ch n, ta s b y bt v tr v vi nng. Nng ng ngay. Khi v T-kheo v tinh x, tr b y bt li cho v gim h v gio th, v khi c hi l do, ng gii thch l ng khng th ri v v sp tr li i th tc. D ng khng mun, cc v y vn dn ng n bc o S v k cho ngi nghe rng ng thi tht v mun tr v i th tc. Bc o S hi: - Chuyn ny c tht chng? - Tha vng, bch Th Tn. - Ai lm cho ng thi tht? - V c ca con. Ny T-kheo, n nhn y l nguyn nhn gy tc nghip ca ng. Chnh v k y m ngy xa ng sa a khi bn cnh gii Thin nh, v rt khn kh. Sau nh ta, ng c gii thot cnh kh v ti to cng nng Thin nh m ng mt. Ri Ngi k cu chuyn i xa.

* Ngy xa khi vua Brahmadatta tr v Ba-la-ni, B-tt c sinh lm con trai v t s hong gia v b v v y cng l n nhn B-la-mn. Vo ngy ngi ra i, c ln nh sng ca binh kh le sng khp kinh thnh v th ngi c t tn Jotipla (ngi h tr nh sng hay H Minh). Khi ln ln, ngi hc mi ngnh ngh ngh thut ti Takkasil v chng t ti nng trc vua. Nhng ngi li t gi a v ca ngi khng bo cho ai bit, ngi ra i bng cng sau, vo rng tr thnh v kh hnh tho am Kavitthaka, c gi l Sakkadatiya. Ngi chng c Thin nh vin mn. Trong khi tr ti , hng trm v tr gi n tham kin hu cn ngi. Ngi c mt hi chng ng o theo hc v by t. Trong s y, tr gi Slissara ri tho am Kavitthaka n x Surrattha v tr bn b sng Stodik cng hi chng vi ngn tr gi khc. Mendissara cng vi ngn tr gi sng gn th trn Lambaclaka trong quc ca vua Pajaka. Pabbata cng vi ngn tr gi sng trong mt x min rng ni. Kladevala cng vi ngn tr gi sng trong ni rng Avanti v Decan. Kisavaccha sng c c gn kinh thnh Kumbhavati, trong ng vin ca vua Dandaki. Anusissa l th gi ca B-tt chung vi ngi. Nrada, em ca Kladevala c c trong thch tht gia quc Aranjara c nhiu ni non vng Trung th. By gi khng xa nc Aranjara c mt th trn rt tr ph. Th trn ny c con sng c, ni nhiu n ng n tm. Dc theo b, cc k n xinh p thng ngi quyn r m my ru. V kh hnh Nrada thy mt nng k n, m ra si tnh, mt ht Thin lc v ho mn v khng n ung g c, c nm di trong li tnh tri buc sut by ngy lin. V huynh trng Kladevata nh quan st bit nguyn nhn vic kia, lin phi hnh qua khng gian, vo bin ng. Nrada thy v y lin hi ti sao n y. V y p:

- Ta bit Hin b bnh nn n chm sc y. Nrada gi di bo v y i v: - i huynh ch ni chuyn khng u, ton l h vng, ho huyn. Nhng v kia t chi ra i v cn em theo ba v Slissara, Mendissara v Pabbatissara n na. Nrada li bo tt c ra v theo cch trn. Kladevala lin bay i tm o S Sarabhanga v dn thy n . Khi bc o s n, ngi thy Nrada ri vo li km ta ca tham dc v hi c ng vy khng. Nrada ng ln nghe li ngi, knh l thy v th nhn s vic. Bc o S bo: - Ny Nrada, ai ri vo li tham dc s suy tn trong kh au i ny v i k b ti sinh vo a ngc. Ri Ngi ngm vn k u: 1. Ngi no tun lnh dc tham, Mt hai th gii, i tn v sau. Nghe vy, Nrada p: - Bch Tn s, mu cu tham dc l hnh phc. Ti sao Tn s li gi hnh phc y l kh au? o S Sarabhanya p: - Vy hy nghe y. Ri Ngi ngm vn k th hai: 2. Hn hoan cng vi kh au Vn thng dm bc ln nhau chng ngng, Con tng thy chng chuyn lun, Hy tm hnh phc tht chn nhim mu. Nrada p: - Bch Tn s, kh au ny tht kh chu ng. Con khng th kham nhn n c.

Bc i s bo: - Ny Nrada, khi kh au n cn phi chu ng. Ri Ngi ngm vn k th ba: 3. Ngi no kham nhn i u Gian lao nhip phc kh su bao phen, L ngi vng mnh tin ln Nit-bn, cc lc, dt phin no xa. Song Nrada vn p: - Bch Tn s, hnh phc ca dc tnh l hnh phc ti cao, con khng th no ri b n c. Bc o S bo: - Khng th v bt c l do g m ta t b Gii hnh. Ri ngi ngm vn k th t: 4. Con ng ph hy tiu ma Qung i Thanh hnh, sa cng nng, Ch v dc vng tham sn Cu mong li dng, au bun nh, to. Sau khi o S Sarabhanga tuyn thuyt Chnh php qua bn vn k, tr gi Lladevala mun khuyn gio tiu lin ngm vn k th nm: 5. Bit i phin ly lo u, Thc n ung phi pht cho nhiu ngi. Chng ham tch tr tin ti, Chng su khi chng ht thi tiu tan. Vn k th su do bc o S ngm pht xut t Tr tu Ti Thng ca Ngi lin h n li khuyn gio ca Devala i vi Nrada: 6. De-va Tr gi Hc nhan Gi y khuyn nh khn ngoan nht i:

Ta khng h thy c ngi Km hn k chu vng li dc tham. Sau Thnh gi Sarabhanga cnh bo: Ny Nrada hy nghe y: k no trc tin khng mun lm nhng g ng lm, v sau s ku khc than van nh chng trai i vo rng thu xa. Ri Ngi k mt cu chuyn qu kh. Ngy xa trong mt th trn thnh Ksi c mt thanh nin B-la-mn, p trai, mnh khe, lc lng nh voi. Chng suy ngh: "Ti sao ta phi nui cha m bng cch lm rung, hoc phi ly v sinh con, hoc lm cc thin s n kia? Ta chng mun nui ai hoc lm thin s g c, m ta ch mun vo rng nui bn thn bng cch sn nai". Th ri vi nm th v kh, chng vo Tuyt Sn git nai n tht rt nhiu. vng Tuyt Sn chng thy mt thung lng rng ln t b c ni bao bc, bn cnh b sng Vidhav, chng lin sng vi tht th sn c v nu trn than hng. Chng li suy ngh: "Ta s khng c khe mnh mi u, khi ta gi yu, ta s khng phiu bc trong rng. Nay ta mun bt nhiu loi th hoang vo trong thung lng ny, lm cng ro li v chng cn phi lang thang trong rng na, ta cng s git chng v n tha thch". V chng lm nh vy. Thi gian tri qua, chnh iu y phi xy ra, mi thc t ca cuc i xut hin, chng khng cn sc iu khin ni tay chn, chng khng th i li t do y , chng khng th tm c thc n ung, thn th gy g kh ho nh mt bng ma, l r mi np nhn nheo khp mnh nh mt t ma nng. Chng tr nn d tng, nhn nheo, r ri v v cng kh s. Cng nh chng kia, theo thi gian, vua nc Svi, mnh danh l Svi, c mong hng mn tht rng nng trn than hng trong rng gi, lin giao ph quc cho cc i thn, em theo nm mn v kh, i vo rng sn tht nai n. Va lc vua n ch y lin thy ngi kia. D s hi, vua cng c thu ht can m hi ngi kia l ai. Chng p: - Tu Cha cng, ti l mt bng ma ang hng nghip qu do ti to. Th Cha cng l ai? - Ta l vua nc Svi.

- Ti sao Cha cng n y? - n tht nai. - Tu i vng, ti tr thnh con ma trn t v ti n y vi mc ch y. Ri chng k y chi tit cu chuyn ca chng v gii thch ni bt hnh ca mnh, chng ngm cc vn k cui cng: 7. Chnh ti y, hi Qun vng, Khc no gia chn u trng ch qun, Cng lao, ngh nghip, ti nng, V con, nh bnh an mt thi, tiu tan ht c ri, Ti mang nghip qu ngay i th gian. 8. Gi ti ti t mun vn Khng ngi quyn thuuc, lang thang khng nh. T i chn chnh lc xa, Ti nh mt ci bng ma a y. 9. Nay ti phi sng cnh ny V ti to kh no thay vui mng. Quanh ti nh m la bng, Ti khng cm thy trong lng hn hoan. Cng vi cc vn k y, chng ni thm: - Tu i vng, do ham mun dc lc ti to kh au cho nhiu loi khc v tr thnh bng ma ngay ti i ny. Xin i vng ng gy c nghip, xin hy tr v kinh ca i vng v thc hnh thin s, b th cng cc phc nghip khc. Nh vua lm theo li y v hon thnh con ng ln Thin gii. V kh hnh xc ng v li tng thut ca o S Sarabhanga v cu chuyn trn. V y c cm ha, ri sau khi knh l Tn s v c ngi tha th, nh cc php mn chn chnh, v y ti to nng lc Thin nh mt. o s Sarabhanga khng cho php t li na v a v y cng ngi v tho am xa.

* Sau Php thoi, bc o S tuyn thuyt cc S Tht. Lc kt thc cc S Tht, v T-kheo thi tht c an tr vo S qu (D Lu). Ri Ngi nhn din tin thn: - Thi y Nrada l T-kheo thi tht ny, Slissara l Sriputta (X-lipht), Mendissara l Kassapa (Ca-dip), Kaccna (Ca-chin-din), Anusissa l nanda (A-nan), Kisavaccha l Moggallna (Mc-kin-lin) v o S Sarabhanga chnh l Ta. -ooOoo424. Chuyn Ngn La t Chy (Tin thn ditta) Th g ta cu thot ra..., Bc o S k chuyn ny trong lc tr ti K Vin, v l vt cng dng v thng. L vt cng dng ti thng ny c miu t y trong tp S gii Kinh Mahgovindasutta (s 19, Trng b II) Ngy hm sau l cng dng y, Tng chng bn lun trong Chnh Php ng: - Ny cc Hin gi, vua Kosala sau khi xem xt k, tm c phc in chnh ng v cng dng l vt cao trng ln Hi chng do c Pht ng u. Bc o S n v c k li ti cu chuyn trong lc cc v ngi y, Ngi bo: - Ny T-kheo, khng l g vic nh vua, sau khi quan st k, cng dng i l vt vo phc in v thng i, cc tr nhn ngy xa cng cng dng l vt nh th sau khi quan st k. Ri Ngi k mt cu chuyn ngy xa. *

Ngy xa vua Bharata tr v ti Roruva trong quc Sovra. Vua thc hnh Thp phng php, thu phc nhn tm bng T nhip php, i x vi qun chng nh cha m i vi con, ban pht rng ri cho ngi ngho, l hnh, kht thc v nhng ngi n cu xin. Chnh hu ca ngi l Samuddavijay y tr tu thng thi. Mt hm ngi nhn quanh cc b th ng v suy ngh: "Tng vt ca ta u b m tham lam v dng ngn ngu c. Ta khng thch nh vy. Ta mun cng dng nhng v c Gic Pht c hnh xng ng l vt ti thng. Cc v hin sng vng Tuyt Sn. Ai s em cc v y v y theo li thnh cu ca ta v ta s nh ai lnh s mng ny?" Ngi ni chuyn vi hong hu, b p: - Tu Cha thng, khng nn quan tm lo lng. C gi hoa i, nh uy lc l vt cng dng xng ng ca ta, nh c v lng thnh tn ca ta, ta s thnh cu v c Gic Pht, v khi cc v n, chnh ta s cng dng l vt cng cc mn cn thit. Vua ng . Ngi ra lnh nh trng khp kinh thnh rng tt c dn chng trong thnh phi gi gii, cn chnh ngi v ton th hong gia u gi mi phn s ca ngy trai gii, thc hnh i b th. Ngi truyn em n mt chic hp bng vng ng y hoa li, t hong cung bc xung v ng gia triu nh. Ti ngi ph phc vi nm phn chm xung t, nh l v phng ng v tung vi nm hoa cng nhng li nguyn: - t nh l cc Thnh gi phng ng, Nu t c cht cng c no, xin cc v t lng t bi thu nhn cc l vt ny. V khng c cc v c Gic phng ng, nn hm sau khng v no n. Ngy th hai, ngi li nh l phng Ty, nhng cng khng ai n. Ngy th ba, ngi li nh l phng Bc, v sau khi nh l, ngi tung by nm hoa cng li nguyn: - c mong cc v c Gic vng Tuyt Sn thu nhn cc l vt cng dng ny.

Cc hoa y bay i xa ri trn mnh nm v c Gic Pht ng Nandamla. Sau khi quan st, cc v hiu rng quc vng thnh cu cc v, v th cc v gi by v trong s li bo: - Ny cc Tn gi, vua thnh cu cc v, xin hy by t c n cho ngi. Cc v c Gic Pht ny du hnh qua khng gian v h xung hong mn. Khi thy cc v, vua hn hoan nh l, mi cc v thng lu, t lng tn knh trng th v cng dng cc l vt. Sau bui th thc, ngi li mi cc v hm sau v c th n ngy th nm, vua thit i sut su ngy. Vo ngy th by, ngi chun b cng dng mi vt dng cn thit, sp t bo ta v cm n chm vng ri t trc by v c Gic cc b ba y cng cc mn n cn thit ca i Thnh nhn. Quc vng cng hong hu trn trng cng dng cc th ny sau bui th thc v ng cung knh nh l. pht biu li ty h cng c, v Trng lo ca hi chng ngm hai vn k: 1. Th g ta cu thot ra La ang t chy nh ta ri dn, Nhng g st li sau cng S cn mi ring phn ta thi. 2. Th gian bng chy khp ni Sanh, gi, bnh, cht lm mi la nhanh, Cu mnh bng cc thin hnh, Cng dng b th dnh tht chn. Nh vy, bng cch by t nim hoan h, v Trng lo khuyn gio vua tinh cn gi c hnh. Sau v y bay ln khng gian, xuyn thng qua gc nhn ca cung in v h xung ng Nandamla. Cc vt dng cn thit c cng dng u bay ln theo v y v h xung ng. Cn ton thn quc vng v hong hu trn y nim hoan h. Sau khi v y ra i, su v kia ln lt ni li ty h cng c qua mi vn k: 3. Ngi no b th chnh nhn Kin cng dng lc, tinh cn tnh tm,

Vt dng nc l Ma vng, t ni an tr kim ng ci thin. V th ba: 4. Thin hnh no khc trn tin Trc vi ch th, chy lin ba qun. Cng dng vi c tn tm i sau hng lc l phn ngi thi. V th t: 5. Ngi cho lm p tri, Khn ngoan xng ng lm vi nhc nhn Cng dng mang qu hng long, Cng nh ht ging gieo vng ph nhiu. V th nm: 6. Ai khng h ni lm iu, Trnh lm c nghip hi nhiu chng sinh, Ngi i gi yu, ch khinh, Chnh v s hi gi mnh thanh lng. V th su: 7. To nn phc nghip thng thng Ti sinh nhn th, qun vng oai quyn. Phc nhiu t n ci thin, Cng nng ti thng c min Tnh C. V th by: 8. Phc l b th em cho, Tuy nhin Gio php li to mun phn, Xa nay chng t bao ln, Nh y bc tr t ton Lc an. Sau cc v ra i cng vi cc vt dng cn thit c cng dng .

Cn v c Gic Pht th by, trong li ty h cng c y, tn thn Nitbn bt dit vi vua v gio ha ngi mt cch cn trng xong, lin tr v cnh c nh ni trn. Quc vng v hong hu thc hnh b th sut i nn hon thnh con ng ln thin gii. * Khi php thoi chm dt, bc o s bo: - Nh vy cc bc tr thi xa b th cng dng c phn bit. Ri Ngi nhn din Tin thn: - Thi y cc v c Gic Pht c Nit-bn, Samuddavijay l mu thn Rhula (La-hu-la) v vua Bharata chnh l Ta. -ooOoo425. Chuyn Nhng S Kin Khng Th Xy Ra (Tin thn Atthna) Lm sao lng sng Hng H..., Bc o s k li chuyn ny trong lc tr ti K Vin v mt T-kheo thi tht. Bc o s hi v y: - Ny T-kheo, c tht l ng ang thi tht? - Tha vng, bch Th Tn. - V duyn c g? - V uy lc ca dc tham. - Ny T-kheo, n nhn tht v n, phn bi, khng ng tin cy. Ngy xa, cc bc tr khng lm tha mn mt n nhn thm ch cho k y mt ngn ng tin mi ngy. Mt hm khng nhn c ngn ng tin, k y sai ngi li c h qung ra ngoi. N nhn l loi bc ngha th y. ng ng ri mnh vo uy lc ca dc tham v duyn c y na.

Ri Ngi k mt cu chuyn i xa. * Ngy xa khi vua Brahmadatta tr v Ba-la-ni, vng t Brahmadatta v cng t Mahdhana, con ca mt ph thng Ba-la-ni, l bn thn thit cng chi vi nhau v c gio dc trong nh mt v thy. Vng t ln ngi khi vua cha bng h v con v ph thng vn gn vua mi. Ti Ba-la-ni c mt k n sang trng kiu dim ang thi hng thnh. Con trai v ph tng nng mt ngn ng tin mi ngy, v thng xuyn hng lc vi nng. Khi cha mt, chng tha k ti sn v a v ca cha, nhng cng khng ri b nng m vn tip tc cho nng mt ngn ng tin mi ngy. Mt hm chng i chu vua vo bui chiu. Trong lc chng m o vi vua, mt tri ln v ti dn. Khi ri cung, chng ngh: "Khng cn thi gi v nh ri tr li na, ta c i thng n nh k n y". V th chng bo m hu cn ra v v i thng vo nh mt mnh. Khi thy chng n, nng hi xem chng c em ngn ng tin khng. - Ny i nng, hm nay ta ra tr qu nn ta ch bo m hu cn i ht, ch ta khng v nh, ta ch n y mt mnh, nhng ngy mai ta s trao tng nng hai ngn ng tin. Nng suy ngh: "Nu ta tip n chng hm nay, chng s n tay khng cc ngy khc na v th l ta mt dn ca ci. Vy ta khng mun tip chng hm nay na." V th nng bo: - Tha cng t, thip ch l mt k n, thip khng ban c n cho ai m khng c mt ngn ng, vy cng t hy em tin li y. - i nng i, ta s tng nng gp i s tin y ngy mai y. V chng c van xin nng nh vy mi. Nng k n ra lnh cho cc n t:

- ng ngi y ng m nhn ta. Hy li c y ko ra ngoi v ng ca li. H lm theo li nng. Chng suy ngh: "Ta cho nng tm trm triu ng tin, tuy th ch mt ngy ta n tay khng, nng bo chng nm c ta tng ra ngoi. i n nhn tht l c c, v s, vong n, phn bi!" Do vy chng quan st mi v c hnh ca n nhn cho n khi chng thy chn ngn, ly tham v bt mn vi cuc i th tc. Chng suy ngh: "Ti sao ta phi sng i th tc? Ta mun xut gia hm nay v thnh ngi kh hnh". Do vy chng khng tr v nh na cng khng yt kin vua na, chng ri kinh thnh i vo rng. Chng dng tho am bn b sng Hng, c tr ti nh mt n s kh hnh, c Thin nh vin mn v sng bng c qu rng. Vua nh bn vng mt lu ngy v i bn vo chu. Khp kinh thnh ai cng bit r cch nng k n i x vi chng nn h tu vua vn y v thm: - Tu i vng, ngi ta bo thn hu ca i vng v ti nhc khng tr v nh, m tr thnh v kh hnh sng trong rng. Vua truyn a nng k n vo, v hi nng xem chuyn nng i x vi thn hu ngi c tht nh vy chng. Nng th nhn. - Ny n nhn bc c kia, hy mau n ni Hin hu ta v a chng v y. Nu khng lm c vic y, ngi phi b mt mng y. Nghe lnh vua, nng s hi, vi ln xe ra khi kinh thnh cng on ty tng ng o. Nng i tm ni an tr v nghe li n, nng n knh l v cu xin: - Bch Tn gi, xin hy tha th li lm thip phm trong lc m qung ngu si. Thip quyt khng ti phm na. - c lm, ta tha th cho nng, ta khng gin nng u. - Nu Tn gi tha th cho thip, xin hy ln xe cng thip. Chng ta cng tr v kinh thnh v ngay khi vo thnh, thip xin dng ngi mi tin ti trong nh thip.

Khi nghe vy, ngi p: - Ny c nng, ta khng th i vi c nng by gi u, nhng khi no nhng chuyn cha tng xy ra trn i ny s xy ra th c l ta s i. Ri ngi ngm vn k u: 1. Lm sao lng sng Hng h Nh h sen n, sn ca trng ngn, Cy o sinh tri cau vn, Th iu nh th ha chng c l! Nhng nng li ni: - Mau ln, thip sp i ri. Ngi p: - Ta s i. - Khi no? - Vo thi nh vy nh vy. Ngi p v ngm cc vn k cn li: 2. Bao gi c lng ra Kt thnh ba tm o a ta dng Vo thi ng gi lnh lng, Th iu nh th ha chng c l! 3. Bao gi rng mui nh ra Nng xy ci thp tht l kho thay, Thp kia khng th chuyn lay, iu ny chc c c may, ha l! 4. Bao gi sng th mc ra, Nng lm thang ng tht l kho thay, Bc thang tro n tn my, Th iu ny c c may, hi nng!

5. Bao gi chut nht leo thang Cng nhau n ht mt trng sng ngi. em La-hu xung mt tri, Th iu ny hn c thi xy ra! 6. Khi n rui ung tng v Ru nng y , t do reo mng n mnh trong m than bng, Th iu nh th ha hon xy ra! 7. Khi by la kho im t Mi hng, mt trng lm tr kho thay Tr ti ma ht tht hay, iu ny hn c c may, hi nng! 8. Bao gi qu, c tng n Cng nhau t hp lun bn ring t, T tnh u ym chuyn tr, iu ny c th xy ra, hi nng! 9. Bao gi nht l trn ngn Tng cy rng xung kt lm d che Chng ma t t b, C c xy n iu kia, hi nng! 10. Khi n chim s c mang Tuyt Sn v huy hong hng anh, Ngm trong chic m xinh xinh, Ha may c th s tnh xy ra! 11. Khi chng trai nh y a Chic thuyn bum vt bin xa ngn trng Vi lng can m anh hng, iu ny chc hn mi mong, hi nng! Nh th bc i S ngm mi mt vn k nu r nhng s kin khng th xy ra. Nng k n nghe xong, xin c ngi tha th v tr v Ba-la-ni. Nng trnh by mi vic vi vua v xin tha mng, vua lin n x cho nng. *

Sau php thoi, bc o S bo: - Ny cc T-kheo, n nhn tht l v n, phn bi nh th. Ri ngi tuyn thuyt cc S Tht. Khi kt thc cc S Tht, v T-kheo thi tht c an tr vo S qu (D Lu). Ri Ngi nhn din Tin thn: - Thi y vua l nanda v v kh hnh chnh l Ta. -ooOoo426. Chuyn Con Bo (Tin thn Dpi) Bc i, bc c c khang an..., Bc o s k li chuyn ny trong lc tr ti K Vin v mt con d ci. Mt thi Trng lo Moggallna trong mt am tht c mt ca, trong mt vng t c ro v ni i bao bc. Li i c mi che ca nh gn ca y. Mt vi mc t ngh rng hng ro y l ch tt cho n d, nn h la d vo v sng thoi mi. Mt hm h n vo bui chiu em c by d i. Nhng c mt con d ci lang thang qu xa khng thy by d ra i, v b b li mt mnh. Sau khi n ra i, mt con bo thy n, mun n tht bn ng bn ca ca hng ro. D ci nhn quanh v thy con bo. "Bo ng v mun git ta v n tht", D suy ngh: "Nu ta quay u b chy, ta s mt mng. Vy ta phi can m ln". Ri d ging i sng, vng chy thng trc mt bo vi tt c dng lc. D thot c mng vut bo, d con bo rung mnh v n tng s chp c d. Ri chy ht tc lc, con d bt kp c n. V Trng lo quan st cch cc sc vt y i x vi nhau. Hm sau v y i trnh c Nh Lai: - Bch Th Tn, con d ci t c mt k cng nh c sn mu lc v thot c con bo. Bc o s p:

- Ny Moggallna, ln ny con bo khng bt c d, nhng ngy xa bo git d d d ku ln, ri n tht n. V theo li thnh cu ca Tn gi Moggallna, Ngi k mt chuyn i xa. * Ngy xa c thi B-tt c sinh vo mt lng quc Magadha (Makit-), trong mt gia nh giu. Khi ln ln, Ngi t b tham dc v sng i tu hnh, t c Thin nh vin mn. Sau khi sng rt lu Tuyt Sn, ngi n Rajagha (Vng X) tm mui v dm, ri v c tr trong tho am ngi dng trong mt thung lng c ro chn. Ging nh phn duyn khi, cc mc t la by d ra i v cng nh trn, mt hm, khi mt d ci i ra chm hn by kia, mt con bo i sn ca, ngh cch n tht n. Khi con D thy con Bo, n suy ngh: "i ta tn ri, bng mt mu k no ta phi d n vo cuc chuyn tr vui v n cn lm du lng n v cu mng ta". Va ng t xa bt u ni chuyn thn thin vi con bo, D ngm vn k u: 1. Bc i, bc c c khang an, V bc lu nay mnh khe chng? M chu nhn a li knh hi, Chu mong cng bc kt thn bng! Nghe vy, Bo suy ngh: "Con b ny mun nh la ta bng cch gi ta l 'bc', n khng bit ta hung d ra sao c". V th Bo ngm vn k th hai: 2. C dm ui ta y, b D, V lm ta phi b au gh, Tng rng nh gi ta l "bc" C c t do tr v! Khi ni vy, D p: - Tha bc, xin ng ni nh vy. V n ngm vn k th ba: 3. Ti i pha trc mt, tha ngi, Ngi vn ngi kia i din ti,

ui ca ngi nm sau pha y, Lm sao ti li dm ln ui? Bo p: - Ny D ci, c ni g vy? C ni no li khng c ui ca ta tri ra ch? V n ngm vn k th t: 4. Sut c trong ton bn i chu, Vi sng h bin ni non cao, ui ta tri rng ra cng khp, Sao cng D khng dm n no? Khi nghe vy, D ci ngh: "Con c th ny khng b li ngon ngt quyn r. Vy ta s p li n nh mt k th". Ri D ngm vn k th nm: 5. Ta bit ui ng c tht di, V ta c bo tin ri, Anh em cha m u khuyn bo Lc trc ta bay bng gia tri! Bo li ni ; - Ta bit c bay gia tri. Nhng khi c n, c lm hng ming mi ca ta bng cch p xung y! Ri Bo ngm vn k th su: 6. Bng dng c D gia tri Bay qua khng kh y m thi, lm kinh s n nai n, V th mi ta b hng ri! Nghe vy, D s cht khng cn c th tm c no khc na, lin ku ln: - Bc i, xin ng phm mt vic c c nh th, xin tha mng chu i. Nhng d D ku ln, Bo vn chp vai n, git cht v n tht D. 7. Chnh D ku ln cu n, Song mu tht kia mi tho lng,

D th chp D vo c hng; c nhn khng t cht n cn. 8. K c khng sao bit t ra n cn, chnh hnh, trnh ng t, N th ght nhng ngi lng thin, Thng sch l nn xp l c! y l hai vn k pht xut t Tr tu Ti thng ca c Pht. Mt v Thnh nhn kh hnh chng kin tt c cu chuyn ca hai con th ny. * Sau Php thoi, bc o S nhn din Tin thn: - Thi y, con D ci v con Bo l con D ci v con bo by gi, v v Thnh nhn kh hnh chnh l Ta.

---o0o---

Chng IX
Phm Chn Bi K 427. Chuyn Chim Thu (Tin thn Gijjha) c lm bng m g chnh vnh..., Bc o S k chuyn ny trong lc tr ti K Vin v mt T-kheo bt tun Gii lut. Chuyn k rng v y l thin gia nam t, v c truyn gii vo Gio php a n gii thot c cc v Php s, gio s y thin ch cng cc ng Phm hnh gio gii nh vy: - Hin gi phi i ti hay i lui nh vy, phi nhn thng hay nhn nghing nh vy, cnh tay phi dui ra hay co li nh vy, cc y trong v y ngoi

phi c mang nh vy, bnh bt phi c cm nh vy. Khi Hin gi nhn cc th n nui thn, sau khi t qun st, Hin gi phi th dng n nh vy, h phng cc cn nh vy. Hin gi phi tit trong n ung v tnh gic. Hin gi phi nhn thy cc bn phn nh vy i vi ch Tng n v i khi tinh x. y l mi bn qui tc v phn s ca T-kheo v tm mi trng gii phi hon thnh ng n, v y l mi ba php thc hnh Dhuta v np sng cn trng. Tt c cc gii iu ny phi c hon thnh mt cch nghim tc. Tuy th, v y bt tun Gii lut v thiu kham nhn, khng chu th gio mt cch knh cn, v khng tun li thy, li bo: - Ti khng ch trch cc v. Ti sao cc v ni vi ti nh vy? Ti bit iu g ch li cho ti v iu g khng c li. Tng chng nghe c s bt tun Gii lut ca ng lin k li cc li lm ca ng trong lc cc v ngi ti Chnh php ng. Bc o S bc vo, hi cc v ang bn lun ti g v truyn gi Tkheo y n hi: - Ny T-kheo, ti sao khi c truyn gii vo Gio php a n gii thot, ng li khng nghe li dy ca cc v gio th c thin kia? Ngy xa ng cng bt tun li dy ca cc tr gi v gp cung phong Verambha thi thnh tro bi. Sau Ngi k li chuyn i xa. * Mt thu n B-tt c sinh lm chim Thu (kn kn) trn ni Linh thu. By gi con ca ngi l Supatta, vua kn kn, cng trng, y dng lc v c m tu tng nhiu ngn kn kn. Thu vng phng dng song thn. Do c sc mnh, Thu vng thng bay rt xa. Chim thu cha vn thng khuyn nh: - Ny con thn, con ng bay xa qu nhng im ny. Thu vng p:

- c lm, tha cha. Nhng mt hm tri ma, Thu vng bay cng cc kn kn khc, ri ri n pha sau, mt mnh vt gii hn c khuyn bo, nn thu vng bay vo cung phong Veramba v b thi tan thnh tro bi. Vi Ti Thng Tr, c Pht ngm cc vn k ny minh ho cc s kin trn: 1. c lm bng m g chnh vnh, Mt li i xa c dn ln Nhng nh ni non cao cht vt, Thu con nui dng cc thn sinh. 2. i cnh hng cng y dng lc, Thu em m rn tng song thn, Khi cha nhn Thu bay cao qu, Liu lnh du hnh, vy dy rn: 3. "Khi con quan st, hi con thn, Qu a cu trn vi i dng Bao bc chung quanh, ng tin na, Tr v ngay nh, khn cu con!" 4 - 5. Thu vng thng ct cnh ln mau, Bay ln vng quanh ci a cu Vi nhn quan tinh tng thu sut, Thu con thy r cc rng su, Ni non pha di cao vi vi, Qu t ging cha t bit bao: 6- 7. Mt qu cu trn gia i dng, Nhng khi vt qu gii hn thng thng, Du l chim thu y oai lc, Mt trn i phong tht n cung thi Thu tan tnh b mng, Bt ti khng ch ni cung phong. 8 -9. Nh vy Thu con bi bt tun T vong b mc c song thn. K no khinh b k gi c

Ch nho li khuyn ca tr nhn, Cng cht nh chim khinh bc tr, Xem thng gii hn bi kiu cng. - V vy, ny T-kheo, ng ging nh chim Thu ny, m phi tun theo li dy ca nhng ngi y thin . Khi c bc o S gio hun nh trn, t v sau v y bit vng li thy. * Khi Php thoi chm dt, bc o S nhn din Tin thn: - Chim kn kn bt tun lnh ngy xa l v T-kheo khng vng li ngy nay. V chim cha chnh l Ta. -ooOoo428. Chuyn Gio Hi Kosambi (Tin thn Kosambi) Khi gio hi b chia hai, ly tn..., Bc o S k chuyn ny trong lc tr ti Lm Vin Ghosita (C-s-la) gn Kosambi (Kiu-thng-di) v mt m ngi tranh chp nhau Kosambi. S kin dn n chuyn ny c th tm c trong phn Lut tng lin h n Kosambi. Sau y l tm tt cu chuyn. Tng truyn thi y c hai T- kheo sng cng mt tnh x, mt v thng hiu Gii lut v v kia thng hiu Kinh in. Mt hm, v th hai c dp n ch ra mt xong, i ra v b st mt t nc tha sc ming trong ci gh. Sau v thng Gii lut i vo v thy nc, lin i ra hi bn xem c phi v y nc li chng. ng p: - Tha Hin gi, vng. - Sao, th Hin gi khng bit l li lm ? - Khng, ti khng bit.

- Ny hin gi, l li lm. - Th th ti s sm hi vic y. - Song nu Hin gi khng c lm vic y th khng phi li lm. Nh vy v y l ngi khng thy li lm trong mt vic c li lm. V tinh thng Gii lut bo cc t mnh: - V tinh thng Kinh in ny, d phm li lm, li khng bit vic y. Khi gp cc t ca v T-kheo kia, h bo: - Thy ca cc v d phm li lm, li khng nhn ra li lm. m ny i v tha li vi thy. V y bo: - V thng Gii lut ny trc kia bo khng phi li lm, nay li bo l li lm. V ny l k ni di. m t ny i ni vi m kia: - Thy ca cc v l k ni di. Do hai nhm gy s tranh ci ln nhau. V sau v thng hiu Gii lut, tm c c hi a ra mt hnh thc tn xut v T-kheo khng chu nhn thy s vi phm Gii lut ca mnh. T v sau, cc c s cung cp bn vt dng cn thit cho Tng chng cng chia ra hai phe. Cc T-kheo -ni nhn s gio hun ca cc T-kheo, cc v Thn h php, cng cc thn hu quyn thuc ca h, cng ch Thin ln n tn ci Phm thin, thm ch c m ngi ngoi o, cng hp thnh hai phi v ting huyn no vang ln n ton ci Phm thin. Sau mt T-kheo n gn c Nh Lai, v thng bo quan im ca phe tn xut l: "ngi kia b tn xut theo ng Chnh php". V quan im ca nhng k theo phe ngi b tn xut l; "ngi y b tn xut mt cch phi php", cng s kin mt s ngi, d b phe tn xut cm on, vn t hp li ng h v y. c Th Tn bo:

- C s chia r, qu tht, c s chia r trong gio hi. Ngi n gp hai phe, nu r s tai hi trong vn tn xut i vi nhng ngi tn xut, cng s nguy hi theo sau s che du li lm i vi phe kia, ri Ngi ra i. Ln khc, khi Hi chng thc hnh l B-tt cng cc Tng s khc trong cng mt ni, trong mt khu vc, v li tranh ci trai ng cng nhiu ni khc, Ngi lin a ra iu lut rng h phi ngi li vi nhau tho lun ln lt tng ngi mt t mi phe. Khi nghe h vn tranh ci trong tinh x, Ngi n bo: - Thi ri, ny cc T-kheo, chng ta khng c tranh ci. Mt v trong phe phi chnh thng khng mun phin nhiu c Th Tn, lin tha: - Xin c Th Tn hy tinh x. Mong c Th Tn c an tnh c c, th hng cc lc chng c ngay ti i ny. Chng con s t lm cho chnh bn thn danh v cuc khu tranh, lun tranh, u tranh, giao tranh ny. Nhng bc o S bo h: - Ny cc T-kheo, ngy xa, vua Brahmadatta, quc vng Ksi, tr v ti Ba-la-ni, chim ot vng quc ca vua Dighati Kosala, v git vua y, trong lc sng n tch mai danh. n khi vng t Dighavu tha mng vua Brahmadatta, hai v tr thnh thn hu tr v sau. V nh vy chc hn c nhiu kh au v thn i gia hai v vua mang kim trng y; qu tht, ny cc T-kheo, cc ng cn hiu r rng cc ng ang sng i tu tp theo Php v lut c kho ging, th cc ng c th tha th v t t tm i vi nhau. Gio hun Tng chng n ln th ba, Ngi bo: - Thi ri, ny cc T-kheo, khng c tranh chp na. V khi Ngi khng thy h khng ngng li trc lnh ca Ngi, Ngi ra i v bo:

- Qu tht m ngi ngu si ny ging nh b qu m, chng khng d c thuyt phc. Hm sau i kht thc v, Ngi ngh trong Hng Phng v sp t phng cho th t, ri cm y bt, Ngi ng trn khng v ngm cc vn k ny gia Hi chng: 1. Khi Gio hi b phn chia hai nhm, Dn chng thng m ming ku vang: "Mi ngi u t tin tng khn ngoan, V nhn k lng ging y khinh b". 2. Tm m mui, cha y nim t th, Chng m mm phm thng tht si cung, Vy l do khu nghip, chng sai ng, Chng khng bit ai dn u ra lnh. 3. "Ngi ny nhc m ti, ngi kia nh Ngi th ba chin thng, cp bc ti!" Nhng ai mang t tng y trong ngi Khng h mun gim dn nim sn hn. 4. "Xa n nhc m ti v nh m, N thng ti v n p ti hoi!" Ai chng mang tng trong ngi, S xoa du hn th, em ho hp. 5. Khng hn th, ch tnh thng n c Lm hn th tiu dit, lut ngn nm, Mt s ngi khinh b php iu thn. Song k bit gii ho l tr thin. 6. Nu nhng k b thng trong t chin Cng nhng ngi cp ca, ot mng dn, V nhng ai tn ph nc ln bang, Nay c th cng cu th thn thit, 7. Th ti sao chng Tng khng ho hip, Cc ng nn tm ng bn tr hin, K ng tm chung sng bnh yn,

Him ho ht, bn ngi ng tm tnh, ng sut ngy hn hoan trong Thin nh! 8. Song nu ng khng gp bn thn tnh, Thng sch l ng phi sng mt mnh, Nh hong t b ngai vng in ngc, Hay voi gi bc lang thang c c. 9. Vy u tin chp nhn sng c thn, Bu bn ngu ch dn n tranh phn, Hay eo ui ng i trong phng dt, Nh voi n trong rng hoang i lc. * Khi bc o S ni nh vy xong, v Ngi vn khng gii ho c hi chng ny, Ngi lin i n lng Blaka, ni lm mui, v tho lun vi Tn gi Bhagu v s an lc ca c c. Sau Ngi li n ni c tr ca ba thin gia nam t v ni chuyn vi h v hnh phc ho hp. Ri Ngi du hnh n rng Prileyyaka, c tr ti ba thng, v i v thng Svatthi, ch khng tr li Kosambi. Qun chng c s Kosambi tho lun vi nhau v bo nhau: - Hin nhin cc Tn Ga T-kheo Kosambi lm hi chng ta rt nhiu, bc o S b cc v y quy nhiu nn ra i. Chng ta quyt khng trn trng knh cho cc v y, cng khng cng dng vt v thc khi h n nh, ri h s ra i, hoc hon tc, hoc cu ho vi bc o S. V h lm ng nh vy. Cc T-kheo y b tng qun v hnh thc x pht ny, lin n Svatthi thnh cu c Th Tn tha th. * Bc o S nhn din tin thn: - Thi y vua cha l i vng Suddhodana (Tnh Phn), mu hu l Mahmya (Mai-gia) v vng t Dighvu chnh l Ta.

-ooOoo429. Chuyn i Anh V (Tin thn Mahsuka) Bt c khi no cy tri sinh..., Bc o S k chuyn ny trong lc tr ti K Vin v mt T-kheo. Chuyn k rng v y sng trong rng gn mt lng bin a Kosabbi v nhn c li gio hun t bc o S theo cc ti Thin qun. Dn chng lm cho ng mt an tht trong mt ni h thng lui ti, cung cp ni c tr c ngy ln m v phng s ng rt tn tm chu o. Ngay thng u tin ng an c ma ma, lng y b t sch v dn chng khng cn mt ht thc nn khng th cng dng thc phm thm ngon vo bnh bt ng, cho nn mc d ng trong mt ni thoi mi, ng li bun kh v thiu thc phm n khng th nhp vo Thnh o hay Thnh qu c. V vy khi ht ba thng ma, ng n yt kin bc o S, sau nhng li n cn cho hi, bc o S by t huy vng l mc d kh khn v thc phm cng dng, ng cng c c mt ni an tr d chu. V T- kheo trnh Ngi v tnh hnh din tin ra sao. Khi nghe ng c c mt tr x an lc, bc o S bo: - Ny T-kheo, nu s tnh l nh vy, mt v tu kh hnh nn dp b cc thi tham m, v tri tc vi nhng thc n g mnh nhn c hon thnh phn s ca ngi xut gia. Cc bc tr ngy xa khi c sinh vo loi sc vt, d ch sng bng bi bm trong cy h mc m mnh c tr, cng b mi tham dc, t bit sng li ni kia v hon thnh o l v n tnh. Th th ti sao ng li b mt ni c tr y an lc ch v thc n nhn c qu t i th s? V theo li thnh cu ca v ny, Ngi k cu chuyn qu kh. * Ngy xa c v s chim anh v (kt) sng vng Tuyt Sn trn b sng Hng trong mt rng sung. Vua Anh v y gp lc tri cy ni mnh c tr ht mu, phi n bt c ci g cn st li, d l mm, l, v cy hoc gic cy v ung nc sng Hng, vn thy an lc v tri tc ni mnh sng.

Do tm trng an lc tri tc ny, chic ngai ca Thin ch Sakka rung ng. Sakka tm hiu nguyn nhn v thy Anh v ny, ri mun th thch cng hnh ca chim, ngi dng thn lc lm cho cy ho tn, tr thnh khc thn cy mc y l hng ng tr v b ma gi vi dp, v bi bm bay t cc l y! Anh v vng vn n bi cy v ung nc sng Hng, khng i u khc v vn u trn ngn cy, chng quan tm g n nng gi. Thin ch Sakka nhn thy Anh v sng rt tri tc, lin t bo: "Sau khi nghe chim ni v c tnh ca tnh bng hu, ta s n ban cho chim mt c n v lm php cho cy sung sinh bt t". V th ngi gi dng mt Thin nga cng vi hong hu ca ngi l Suj i trc bin hnh thnh mt n thn A-tu-la, ngi n rng sung kia, u trn mt khm cy gn v ngm k bt u m thoi vi Anh v: 1. Bt c khi no cy tri sinh, By chim i li n y cnh, Song khi cy thnh kh ho, Lp tc by chim b chy nhanh. Sau li ny, ngi li ngm vn k thc gic chim i ch khc: 2. Ny ng m , hy i mau, ng vn ngi m mng, c sao? Hy ni ta nghe, xun iu hi, Sao ng bm khc g kh no? Chim Anh v p: - Ny Thin nga, do n ngha, ta khng ri b cy ny. Ri chim ngm hai vn k: 3. Ngay khi Anh v cha cu mong, Bit r mi iu kin, chnh chn Du sng, cht hay khi kh lc, u khng h b mc thn bng

4. Ta mun n cn, gi thin tm Vi cy kt bn lu nm, Ta mong sng, du lng khng n Ri b cy kh cht dn. Sakka nghe chim ni, rt hoan h, va ca ngi chim va mun ban cho chim mt iu c, lin ngm hai vn k: 5. Ta bit chim giao hu tht tnh Tr nhn chc chn phi hoan nghnh, Ta ban chim th g chim mong mun, Anh v, c cho tho mnh Nghe vy, Anh v ngm vn k th by ni ln iu mnh c: 6. Thin nga, nu bn mun ban n Mong c cho cy sng li dn Ln na vn ln sc mnh c, Qu ngon ti mt mc y thn. Ri Thin ch Sakka ngm vn k th tam ban c n ny: 7. Bn nhn! Cy qu qu sai y, Thch hp cho chim chn ny, Ln na vn ln sc mnh c, Qu ngon ngt mt ti thay! Cng vi cc li ny, Sakka b lt ngng, th hin php thn thng cng Hong hu Suj, ly tay mc nc sng Hng ry vo thn cy sung. Lp tc cy mc ln cnh l sum su, y tri ngt nh mt, to thnh mt cnh tng k diu nh nh ni Ngc Bch l l. Anh v thy vy, v cng hoan h, ngm vn k th chn tn thn Thin ch Sakka: 8. c mong Thin ch, mi Thin thn, u hng th trn ngp phc n, Hnh phc nh chim ang th hng Khi nhn cnh tng p huy hong.

Sau khi ban iu c cho Anh v, v lm php cy sung mc tri bt t, ngi cng Hong hu Suj tr v ci ca ngi. minh ho chuyn ny, cc vn k xut pht t Tr tu Ti thng c thm vo on cui: 9. Ngay khi Anh v cha cu mong, Ln na cy kia tr tri dn, Thch cng b hong bin mt V vn Thin lc ci Thin thn. * Khi php thoi chm dt, bc o S bo: - Nh vy, ny T-kheo, cc bc tr ny xa d sinh lm sc vt cng dt b tham i. Th ti sao nay ng c th gii trong Gio php ti thng ny, li cn theo cc thi xan tham? Hy v li ch y. Ri Ngi trao cho v ny mt ti Thin qun, v nhn din Tin thn: - Thi y Sakka l Anurudda (-na-lut-) v Anh v chnh l Ta. V T-kheo tr v v nh Thin qun c Thnh qu (A-la-hn). -ooOoo430. Chuyn Tiu Anh V (Tin thn Cullasuka) Nhn cy v s quanh y..., Chuyn ny bc o S k ti K Vin lin h phm Vernj ca Lut Tng. Sau thi an c ma ma ti Vernj, khi bc o S ln ng dn n Svatthi, Tng chng ngi ti Chnh php ng tho lun v bo nhau: - Ny cc Hin gi, c Nh Lai vn l mt v qu tc St--l c bo dng t nh, du thnh Pht c thn thng lc, vn theo li thnh cu ca mt B-la-mn Vernj an c ba thng vi v y. Ri do p lc ca c Ma, Ngi khng nhn c thc phm cng dng t tay v B-la-mn y,

thm ch mt ngy thi, Ngi lin t b mi tham dc v c li ni y sut ba thng sng bng nc l v mt t cm xay. K diu thay l hnh tri tc ca cc c Nh Lai! Khi bc o S n hi ti tho lun ca cc v, Ngi bo: - Ny cc T-kheo, khng l g ngy nay Nh Lai b ht mi tham dc, v ngy xa khi c sinh lm sc vt, Ngi cng x ly tham dc. V sau , Ngi k mt chuyn qu kh. By gi ton th cu chuyn cng c k li vi y chi tit ging ht nh chuyn trc. * Sakka: 1. Nhn cy v s quanh y Ton th xanh ti, tri mc y, C sao Anh v cn eo ng Cy ho kh ti nghip ny? Anh v: 2. Chng ta hng th lu nm Tri ngt ngon m cy mang Vy du tri nay khng cn na, Cy cn phi c s quan tm. Sakka: 3. Cy chng cn sinh tri, l no Than i! Cy cht, v sao? Nay chim cn trch by chim bn Rng chng ta bay i ht lu? Anh v: 4. Chng yu cy bi tri cy thi, Nay tri cy khng cn na ri, Bn ch k ngu si ti nghip, Thn tnh n ngha tch m khi!

Sakka: 5. Ta y cng nhn mi n tnh, Chim c lng chung thu tt lnh, c hnh nh l Anh v cha, Tr nhn mi mi s hoan nghnh. 6. Ta mun gi y ta tng chim iu g chim c nguyn trong tim, Ta cu chim ni cho ta bit, iu c lm tm c ph nguyn? Anh v: 7. Mong cy ny li c c may Sinh sn l ti, tri tru y, Ta s v cng hoan h thy By chim tm c bo ton ny! 8. Th ri cy y c Sak-ka Ry nc hi sinh mc ra Cnh l sum su y bng mt, Xinh ti kh i vn nh xa. 9. c mong Thin ch, cc Thin thn u hng th trn ngp phc n, Hnh phc nh chim ang th hng Khi nhn cnh tng ng hn hoan! 10. Nh vy cy tri c sinh Nh li Anh v nguyn n tnh, Sak-ka tr li cng hong hu An hng vn Thin lc hin vinh * Khi Php thoi chm dt, bc o S nhn din Tin thn: - Thi y Sakka l Anuruddha v Anh v vng chnh l Ta.

-ooOoo431. Chuyn Nam T Hrita (Tin thn Hrita) H-ri Hin hu, trm nghe rng..., Bc o S k chuyn ny trong lc tr ti K Vin v mt T-kheo bt mn. By gi T-kheo ny tr nn bt mn sau khi nhn thy mt n nhn phc sc lng ly nn c cho lng tc, mng tay chn di ra, v mun hon tc. Khi ng min cng b cc v gio th v gim h a i yt kin bc o S, v c Ngi hi xem c ng l ng thi tht chng, v ti sao nh vy, ng p: - Tha vng, bch Th Tn, chnh v uy lc ca dc tham, sau khi nhn thy mt n nhn xinh p. Bc o S bo: - Ny T-kheo, tham dc hu hoi cng c, hn na, rt ng nhm chn, n lm cho con ngi ti sinh vo a ngc; th th sao tham dc ny li khng a n s suy tn ca ng? Bi v trn cung phong vi dp nh ni Sineru (Tu-di) vn khng ngn ngi cun i mt ngn l kh ho. Chnh v tham dc ny, nhng ngi thc hnh theo tr thc v tr tu, c nm Thng tr v tm Thin chng, du l Thnh nhn v i, vn khng kh nng n nh tm t nn sa o nh mt Thin lc vi diu. Ri ngi k mt chuyn qu kh. * Ngy xa khi vua Brahmadatta tr v ti Ba-la-ni, B-tt c sinh mt lng trong mt gia nh B-la-mn c ti sn n tm triu ng, v do mu vng nh ca ngi, cha m t tn ngi l Harittacakumra (Nam t Kim sc). Khi ln khn, v c gio dc ti Takkasil, ngi tr thnh ngi gia ch. Va khi cha m t trn, ngi i thanh tra cc kho bu ca mnh v suy ngh: "Ti sn kho bu tip tc tn ti, cn nhng ngi to ra n li mt c ri. Ta cng tan thnh tro bi khi cht".

Nh vy do ni s cht bo ng, ngi thc hnh i b th, ri vo vng Tuyt Sn sng i tu hnh, n ngy th by ngi thnh tu cc Thng tr v cc Thin chng. Ngi sng mt thi gian bng c qu rng, ri xung ni tm mui v dm, dn dn ngi n tn Ba-la-ni. Ngi sng trong ng vin v ngy hm sau, khi kht thc ngi n ca cung vua. Vua rt hoan h khi thy ngi nn truyn mi ngi vo ngi trn vng to di bng mt ca chic Lng trng v cng dng ngi th cao lng m v. Khi li ni li tu h cng c, vua v cng p hi: - Bch Tn gi, ngi sp i u? - Tu i vng, chng ti tm mt ni an c ma ma. - Th th tt lm, bch tn gi. Vua bo. Ri sau bui im tm, vua cng i vi ngi n ng vin, truyn dng am tht ban ngy ln ban m cho ngi , ch nh ngi gi ng vin lm hu cn ca ngi, ri vua knh cho ngi ra v. T bc i S thng xuyn n ung cung vua v sng ti ni y sut mi hai nm lin. Mt hm, vua i dp lon bin gii, nn giao ph hong hu chm sc B-tt, v bo b: - ng xao lng vic phng s "Phc in" ca chng ta. T tr v sau, hong hu t tay phc v bc i S rt chu o. Mt hm, hong hu chun b thc phm ca ngi xong, v v ngi n mun, nn b i tm nc hng thm ngt, chong chic y bng la mng manh mm mi, ri m ca thng lu nm xung mt vng sng nh cho gi la trn thn th b. Sau , B-tt p h y v thng y, cm bnh bt, du hnh qua khng gian i vo ca s y. Khi hong hu vi vng ng dy v nghe ting st sot ca cc tm y bng v cy trn thn ngi, chic y bng la mng ri khi ngi b. Mt i tng l thng p vo mt bc i S. Ri mt dc tng n trong tm ngi t v lng kip, cht bng dy nh mt con rn nm trong hp, xua tan thin lc ca ngi.

Ri khng kh nng n nh t tng, ngi n chp ly hong hu bng i tay v hai v lp tc ko mn che ph quanh ngi. Sau khi phm t dc vi b, ngi th thc v tr v ng vin. T v sau, ngy no ngi cng n lm nh vy. T hnh ca ngi vang dy khp kinh thnh. Cc cn thn ca vua dng s tu trnh vua: "Nh kh hnh Hrita ang hnh ng nh vy nh vy". Vua suy ngh: "H ni nh vy ly gin chng ta" v vua khng tin chuyn y. Khi vua bnh nh vng bin a xong, lin tr v Ba-la-ni v sau bui din binh oai nghi khp kinh thnh, vua n gp hong hu v hi: - C tht Thnh nhn kh hnh Hrita phm t dc vi i hu chng? - Tu Cha thng, qu ng vy. Vua vn khng tin li b v suy ngh. "Ta s hi chnh v y". Ri i n ng vin, vua vi cho ngi, ngi knh cn mt bn v ngm vn k u hi chuyn: 1. H-ri Hin hu, trm nghe rng Tn gi nay ang sng li lm, Trm chng tin li n i y, Ngi khng phm ti , thn chng? Ngi suy ngh: "Nu ta ni ta khng phm ti li, v vua ny s tin ta, nhng trn th gian ny, khng c mt cn c no vng chc bng ni s tht. Ngi no t b s tht, d ngi trong B- o trng linh thing cng khng t qu Pht. Vy ta cn ni s tht". Trong vi trng hp, mt v B-tt c th st sinh, ly ca khng cho, phm t dc v ung ru nng, nhng v y khng c ni di i km vi s la phnh vi phm chn l ca vn vt. V th ngi ngm vn k th hai ch ni ln s tht: 2. Ta phm c hnh, hi i vng, ng nh Ngi c nghe rng Mc vo t thut trong trn th, Ta i sai lc bc ng.

Nghe vy, vua ngm vn k th ba: 3. Tr tu uyn thm ca th nhn Hoi cng v ch, chng xua tan Dc tham bng dy trong lng d Ca bc tr nhn lc ng. Sau Hrita nu r cho vua thy uy lc ca dc tham qua vn k th t: 4. Bn c dc ny th gian Uy quyn ln p c lan trn: Tham, sn, v v si m, Tri kin khng sao ng vng vng. Vua nghe lin ngm vn k th nm: 5. Thnh hnh trn y vi tr minh H-ri Hin gi ng tn vinh! Hin gi Hrita ngm tip vn k th su: 6. c tm, tham dc, do lin kt, Hu hoi tr nhn hng Thnh hnh. Sau vua ngm vn k th by khuyn nh v y qung b mi tham dc: 7. V p trong tm tnh sng ngi B h v c dc sinh si, Qung ngay, hnh phc ang ch n, Qun chng tuyn dng tr tu ngi. Khi y B -tt phc hi nng lc Thin nh v qun st s au kh ca tham dc, ngi ngm vn k th tm: 8. V tham dc tri buc thn ny, Sinh sn cho ta qu ng cay, Ta quyt ct su cho tn gc Mi mm tham dc khi ln y.

Ni vy xong, ngi xin php vua, ri sau khi c chp nhn, ngi v tham am tp trung nhn lc vo ti v nhn nh, sau bc ra khi am, ngi bt cho chn trn khng v ging Chnh php cho vua, ngi bo: - Tu i vng, ta to nn s ch trch ca qun chng v ta c tr mt ni m ta khng nn c tr. Nhng gi y xin i vng hy tnh gic h phng. Cn ta s tr v ni rng thot ly mi nhim ca n sc. Ri gia nhng git nc mt v ting than khc ca vua, ngi tr v Tuyt Sn, ri khng gin on Thin nh, ngi ln ci Phm thin. Bc o S bit ton th cu chuyn v bo: 9. Nh vy, H-ri bc tr nhn u tranh v Chnh php kin cng, Va khi ri b nim tham dc, Hng n Phm thin tin thng ng. * Sau khi ngm vn k do Tr tu ti thng, Ngi tuyn thuyt cc S Tht. Vo lc kt thc cc S Tht, v T-kheo c tm th tc y c Thnh qu. Ri Ngi nhn din tin thn: - Thi by gi vua l nanda, v Hrita chnh l Ta. -ooOoo432. Chuyn Cu B C Ti Nhn Du Chn (Tin thn Padakusalamnava) P- ta b cun bi sng Hng..., Bc o S k chuyn ny trong khi tr ti K Vin v mt cu b. Ngi ta n cu b y l con ca mt gia ch ti Svatthi, ch c by tui c ti nhn ra du chn. By gi cha cu b c nh th ti con, lin i n nh ngi bn m khng cho cu bit. Cu b chng cn hi cha i

u, c theo vt chn ca cha cu, n ng trc mt cha. V th mt hm cha cu hi: - Khi cha ra i m khng ni vi con, lm th no m con bit cha i u? - Tha cha, con nhn ra du chn ca cha. Con c ti v chuyn ny. Sau , cha cu li mun th cu, lin ra khi nh sau khi n sng, i vo nh k cn, t qua mt nh khc, t nh th ba ng li quay v nh mnh, ri sau i ra cng Bc, xong i mt vng quanh thnh ph t phi sang tri. Khi n K Vin, ng nh l bc o S, ri ngi xung nghe Php. Cu b hi cha u, v ngi nh bo: - Ta khng bit. Cu ln theo du chn cha bt u t nh bn cnh i theo ng con ng cha cu i qua. Sau khi nh l bc o S, cu ng trc mt cha. V cha hi lm sao con n y c, cu p: - Con nhn ra du chn cha v ln theo du y n y. Ngi cha ni: - Bch Th Tn, thng b ny c ti nhn ra du chn. Mun th n, con n y theo cch nh vy nh vy. N khng thy con nh, c ln theo du chn n y. Bc o S bo: - Khng l g vic nhn ra du chn di t. Cc bc tr nhn ngy xa nhn ra du chn trn khng gian. V theo li thnh cu, Ngi k mt chuyn qu kh. * Thi xa di triu vua Brahmadatta Ba-la-ni, v chnh hu b vua cht vn sau khi phm ti t dc, lin tuyn th: - Nu thn thip phm ti vi Cha thng, thn thip s tr thnh mt con qu ci D-xoa c mt nga.

Sau khi cht, b tr thnh con qu ci c mt nga sng trong hang mt khi rng rm di chn ni v thng bt nhng ngi qua li trn con ng t bin gii ng sang Ty n tht. Chuyn k rng sau khi phc v Thin vng Vessavana (T-sa-mn) sut ba nm, qu ci ny c php n tht ngi trong mt khu vc di ba mi dm, rng nm dm. Mt hm, mt v B-la-mn giu sang, p trai c mt on tu tng ng o h tng i ln con ng y. D-xoa lin thy chng lin ci ln chy xung chp chng, cn m ty tng chy trn c. Vi tc lc nhanh nh gi, qu ci bt c chng B-la-mn nm ln lng n v a vo hang. Do xc chm vi chng trai, qu ci b lng dc chi phi v cm thy yu mn chng, nn thay v n tht chng, n li ly chng lm chng v c hai sng ho hp vi nhau. T mi khi qu ci bt c n ng, n ly o qun, la go, du m cng vi mi th khc phc v chng mn cao lng m v, cn n vn n tht ngi. Khi no n i xa, n s chng trn thot, nn vn ly hn ln y ming hoang trc khi i. Trong thi gian h sng an vui nh vy, th B-tt va t gi t i trc v nhp vo mu thai ca qu ci vi v B-la-mn. Sau mi thng, qu ci sinh mt con trai, n v cng thng yu c v B-lamn ln hi nhi, nn nui nng h chu o. Dn dn khi cu b ln ln, qu ci t con vo trong hang vi cha, ri ng ca li. Mt hm B-tt bit m i xa lin gi hn ln v a cha ra ngoi. Khi qu ci tr v, hi ai gi hn , cu b p: - Tha m, chnh con, v cha v con khng th ngi trong ti mi. Do thng con, qu ci khng ni li no na. Mt hm B-tt hi cha: - Tha cha, ming cha khc vi ming m, v sao vy? - Con i, m con l qu D-xoa sng bng tht ngi, cn cha l con ngi. - Nu vy, ti sao ta sng y? Mau ln, chng ta quyt tr v ni chn loi ngi. - Con i, nu ta c chy trn, m con s git cht c hai ta y.

B-tt an i cha v bo: - Cha ng s, vic em cha tr v chn loi ngi l phn s ca con. Hm sau, khi m cu ra i, cu em cha chy trn. Khi qu ci tr v thy thiu h, n lin chy nh gi bt h li v ni: - Ny chng B-la-mn, ti sao chng b chy, chng c thiu g y chng? - Nng i, xin ng gin ta. Con nng em ta i theo n y. Qu ci khng ni g thm, do lng thng con, n an i hai cha con v mang h tr v hang sau vi ngy bay vn vt. B-tt suy ngh: "M ta chn hn phi c mt ranh gii hot ng. Gi s ta hi m v ranh gii m m c quyn hn, ri ta s i trn bng cch vt qua ranh gii ". V vy, hm ngi knh cn bn m, ngi hi: - M i, nhng g thuc v m u truyn cho con; vy m ni cho con bit ranh gii vng t ca ta. Qu ci lin cho bit mi phm vi t ai ni rng mi hng v ch r khu vc di ba mi dm rng nm dm y, xong li bo: - Hy xem n nhiu nh vy y con . Sau hai ba ngy, khi m vo rng, ngi cng cha ln vai v chy nhanh nh gi theo du hiu m ngi cho bit, ngi n b sng lm ranh gii. Qu ci tr v thy thiu h lin ui theo. B-tt mang cha ra gia sng, cn qu ci ng bn b thy h vt phm vi ca n, nh phi ng li v ku: - Con yu qu i, hy n y cng vi cha con. M c li lm g no? C vic gi khng va lng con v phng din no? Xin chng hy tr v mau! Qu ci van xin chng con nh vy.

V B-la-mn qua bn kia sng. Qu ci li khn cu con: - Con yu qu i, ng lm nh vy. Hy tr li mau! - M i, cha v con l ngi, cn m l qu D-xoa. Cha v con khng th mi vi m c. - Th con khng mun tr li ? - Khng m i! - Vy nu con khng mun tr li m sng trn th gii loi ngi kh lm con , nhng ngi khng bit ngh g th khng th sng c. M c php thut cao cng, nh thn lc , ta c theo di du chn ca ngi i qua sau mi hai nm. iu ny s lm k sinh nhai ca con. Ny con, hy nhn ly php thut cao gi ny. Mc d lng nng tru au bun, do lng thng con, qu ci cng trao thn ch cho con. B-tt ng gia sng chp hai tay li knh cn nhn thn ch v vi cho m ngi: - M i, con xin t gi m. Qu ci bo: - Con i, nu con khng tr li, m khng th sng c. N lin m vo ngc v ngay lp tc do su no v con, tim n tan nt ra nn n cht ti ch. B- tt bit m cht, lin gi cha v i lm gin ho thiu xc m. Sau khi dp tt la, ngi cng nhiu loi hoa mu sc, va than khc, va cng cha tr v Ba-la-ni. Qun hu tu trnh vua: - Mt cu thanh nin c ti nhn ra du chn ang ng ch ca. Khi vua ra lnh ngi vo chu, ngi bc vo cung knh vi cho vua. Vua hi: - Ny Hin hu, khanh bit ngh g?

- Tu Cha thng, tiu thn bit theo di du chn ca ngi trm cp ti vt cch mi hai nm trc v bt ly h. - Th th vo y hu h trm. Vua bo. - Tiu thn mun phc v Cha thng vi tin cng mi ngy mt ngn ng. - Tt lm, ny Hin hu, nht nh khanh s phc v trm. Ri vua ban cho ngi mt ngn ng tin mi ngy. Mt hm, v t s hong gia trnh vua: - Tu Cha thng, chng thanh nin cha s dng xo thut lm g c nn ta khng bit chng c ti hay khng, vy by gi ta quyt th ti chng. Vua sn sng chp nhn. Hai v thng bo cho cc v th kho v ly cc chu bu c gi tr nht t lu thng xung, ri sau khi i ln qun ba vng quanh cung in, h t ci thang trn nc tng v theo i ra ngoi. Sau h vo Php nh, ngi xung ri tr ra t ci thang trn tng v leo xung v i vo thnh. Khi n b h nc, h i vng quanh ba vng ro trang nghim ri th cc bu vt vo h v tro ln lu thng nh c. Hm sau c ting huyn no v nhiu ngi ku: - Cc bu vt b mt khi cung ri. Vua gi v khng bit g, triu B-tt n bo: - Ny Hin hu, nhiu bu vt va b mt trm khi cung, ta phi tm ra du vt. - Tu Cha thng, i vi mt ngi c kh nng theo du vt bn trm cp v thu hi bo vt cch mi hai nm trc, th chng c g thn k khi tm c ti vt ch mt sau mt ngy m. Tiu thn quyt em li , xin Cha thng yn tm. - Vy Hin hu hy thu hi bu vt. - Tu Cha thng, c lm.

Ngi ni xong i nh l hng hn m, ri va nim thn ch va ng yn trn thng lu, ri trnh vua: - Tu Cha thng, du chn ca bn trm s c tm ra. Sau theo du chn vua v v t s, ngi vo cung tht, t ra i, ngi bc xung khi thng lu v sau ba vng i quanh hong cung, ngi n gn ci h. ng bn h, ngi bo: - Tu Cha thng, bt u ni ny t bc tng, tiu thn thy du chn trn khng. Xin em cho tiu thn mt ci thang. Sau khi nh t ci thang st tng, ngi leo xung v tip tc theo di du vt, ngi n Php nh. Ri tr vo cung, ngi bo t ci thang st tng v t ngi leo xung i n h nc. Sau khi i quanh h nc ba ln, ngi bo: - Tu Cha thng, bn trm vo h ny. V va ly bu vt ra nh th chnh ngi t chng vo , ngi dng vua v trnh: - Tu Cha thng, hai o tc ny l ngi c bit, chng vo cung bng cch ny. Qun thn bng ngn tay biu l hn hoan cc v rt nhiu khn qung tung vy ln. Vua suy ngh: "C l chng trai ny theo di du chn nn bit ni bn trm ct bu vt, nhng chng khng bt c chng". Sau vua phn: - Hin hu mang li ngay bu vt c bn trm mang i, nhng khanh c th bt bn trm v a chng cho trm chng? - Tu Cha thng, bn trm y, chng khng u xa. - Chng l ai th? - Tu i vng, bt c ai thch u c th lm k trm c. i Vng thu hi bu vt ri, sao i Vng cn mun bt trm lm g na? Xin i Vng hi chuyn y.

- Ny Hin hu, trm ban cho khanh mi ngy mt ngn ng tin, vy hy em bn trm n cho trm. - Tu Cha thng, khi thu hi bu vt, th cn g bt bn trm na? - Ny Hin hu, i vi mi ngi, bt bn trm cn quan trng hn thu hi bu vt. - Th th, tu Cha thng, tiu thn s khng tu vi Cha thng: "Bn trm l nhng ngi ny, ngi n", nhng tiu thn s k mt chuyn xy ra lu. Nu Cha thng thng thi, Cha thng s bit ngha ca n. Ri sau ngi k mt chuyn c. * Chuyn v cng Ptala - Tu i vng, ngy xa c mt v cng tn l Ptala sng khng xa thnh Ba-la-ni, trong mt ngi lng bn b sng. Mt hm y vo Ba-la-ni cng vi v, v sau khi kim tin c nh ma ht, y n cm ung ru no say vo dp l hi chm dt. Trn ng v lng c, y n b sng ngi ngm dng nc chy va ung ru nng. Trong lc ang say khng bit mnh sc yu, y bo: "Ta s buc ng so ln vo c v i xung sng". Y dt v trong tay bc dn xung sng. Nc vo trong cc l ng so, ri sc nng ca ng so lm y bt u chm xung. Nhng khi v thy y chm dn, nng b mc y, bc ln khi sng v ng trn b. V cng Ptala lc chm lc ni v bng trng ln v ung nc. V vy v y suy ngh: "Chng ta sp cht, ta mun xin chng mt bi ht v s kim sng nh ht gia m ng", v ni: - Chng i, chng sp chm xung nc, xin hy cho thip mt bi ht nh thip tm ra cch nui thn. Ri nng ngm vn k: 1. P-ta b cun bi sng Hng, Ca v ti hoa ting ly lng,

Chng hi! Chng tri theo sng nc, Xin chng cho thip khc ca ngm. Lc y v cng Ptala ni: - Nng i, lm sao cho nng mt khc ca by gi y? Nc vn l ngun cu kh cho con ngi nay ang git ta. V y ngm mt vn k: 2. Nhng ngi ang bt t m man, Nh nc vo cu thng, Ta b cht ngay trong sng nc, Ni nng ta ho tai ng! B -tt mun gii thch vn k ny, bo: - Tu i vng, ging nh nc l ni nng ta ca mi con ngi, cng vy l vua cha i vi dn. Nu him ho pht sinh t vua cha, th cn ai phng c him ho y na? Tu i vng, y l mt vn b mt. Tiu thn va k mt cu chuyn m ngi hin tr c th hiu c. Xin i vng c th hiu n. - Ny Hin hu, trm khng hiu chuyn b mt nh th ny u. Hy bt bn trm n cho trm. Sau B-tt ni: - Tu i vng, th th xin hy nghe chuyn ny v s hiu. Ri ngi li k mt chuyn khc. * Chuyn ngi th gm. - Tu i vng, ngy xa trong ngi lng ngoi cng thnh Ba-la-ni, c mt ngi th gm thng tm t st em v lm gm, v bao gi cng ly t st mt ni m y o thnh mt ci h su vo mt hang ni. By gi, mt hm y ang o t st, mt cn ging bo tri ma bng ln lm ma ri tm t, gy ngp lt v lm sp mt bn h khin y b v u. Y lin ngm vn k, khc than rn r:

3. Ci vt nh ht ny mm nui sng tt c ngi trn, lm ta v u ra y, Ch da thnh tai ho bn thn. - Tu i vng, ging nh i a cu vn l ni nng ta ca loi ngi, li lm v u ch th gm, cng vy, khi vua vn nh l ni nng ta ca ton dn, li ng ln ng vai k trm, th cn ai c th phng him ho y? Tu i vng, th i vng c nhn ra tn trm gi dng trong cu chuyn ny chng? - Ny Hin hu, chng ta khng cn ngha n kn trong . Hy ni r: "y l tn trm" v bt n dn n giao cho trm. Vn bo v nh vua v khng ni thnh li: "Chnh i vng l tn trm", ngi li k mt chuyn khc. * Chuyn ngn la. Tu i vng, ngay chnh kinh thnh ny, c mt nh ngi kia b chy. Y ra lnh mt ngi khc vo nh em ti sn ca y ra. n khi chnh ch nh ny vo nh v em vt ra th cnh ca cht ng li. Y b khi to m mt khng th tm ng thot ra v b ngn la ln cao hnh h au n, y trong nh khc va than va ngm vn k ny: 4. Ci vt lm tan v gi bng V thiu t ht ging kh cn, ang thiu hu t chi ta , Ch da thnh tai ho kh thn. - Tu i vng, c mt ngi cng ging nh ngn la, vn l ni nng ta ca qun chng, li i n trm mt s ln chu bu. Xin i vng ng hi tiu thn v tn trm ny na. - Ny Hin hu, c a tn trm n cho trm. Vn khng ni r cho vua chnh vua l k trm, ngi li k mt chuyn na. * Chuyn bi thc.

- Tu i vng, ngy xa chnh ti kinh thnh ny c mt ngi n thi qu nn khng th tiu ho thc n. au n in cung, y ngm vn k than khc: 5. Thc n nui sng bit bao ngi o s, La-mn gia i, git cht ta y trn vn, Ni nng ta ho kh au ri. - Tu i vng, c mt ngi vn nh la go, l ni nng ta ca ton dn, li n trm ti vt. Khi ti vt c thu hi, ti sao cn hi v tn trm lm g? - Ny Hin hu, nu khanh c ti th c em tn trm n cho trm. Ngi k mt chuyn khc lm cho vua hiu. * Chuyn gi thi. - Tu i vng, ngy xa ngay chnh kinh thnh ny c ngn gi thi ln lm gy tay chn mt ngi. Y ngm vn k than khc: 6. Nhng bc tr nhn vn nguyn cu Gi lnh thng su thi ln mau. Gi nay lm t chi ta gy, Ch da thnh tai ho kh au! - Tu i vng, nh vy qu tht him nguy pht xut t ni nng ta ca thn. Xin hy hiu chuyn ny. - Hin hu, hy em tn trm cho trm. lm cho vua hiu, ngi li k mt chuyn khc. * Chuyn cnh cy. - Tu i vng, ngy xa trn trin ni Tuyt Sn c mt cy mc ln cha ra nhiu nhnh lm ni tr n v s chim mung. Mt hm hai cnh c xt vo nhau. Khi bc ra r v cc m la ri xung. Thy vy, chim cha ngm vn k ny:

7. La pht sinh ra ngn cy Chng ta an tr by lu nay, Mau ln, gii tn by chim nh, Ch da thnh ni him ho y. - Tu i vng, ging nh cy kia l ni nng ta ca chim mung, cng vy, vua l ni nng ta ca thn dn. Nu vua ng vai k trm, th ai cn phng him ho y na? Xin i vng lu iu ny. - Ny Hin hu, c em tn trm n cho trm. Sau ngi li k mt chuyn khc na: * Chuyn git m gi. - Tu i vng, trong mt lng Ba-la-ni, v pha ty mt nh qu tc, c con sng y c su hung d, gia nh y ch c mt trai. Lc cha mt, cu con chm sc m gi chu o. D con trai khng mun, b m vn em mt c gi qu tc v lm v chng. Ban u, nng t ra yu thng m chng, nhng v sau dn dn nng c con trai con gi ng c, nng mun tr kh b i. M ca nng cng nh ny. Trc mt chng, nng tm ra mi li lm ca m chng lm cho chng c c cm vi b, v bo: - Thip khng th nui m chng c na. Chng phi git m i. Khi chng bo: - St nhn l chuyn h trng, lm sao ta c th git m c? Nng p: - Khi no m chng ng ri, chng ta s em b i, lun c ging chiu c, ri nm b vo sng c su. C su s kt liu i b. - Th m nng u? - M thip ng cng phng vi m chng.

- Th th nng i nh du vo chic ging m ta nm bng cch buc si dy thng vo . Nng lm nh vy ri bo: - Thip nh du ln ri. Ngi chng p: - Hy i ta mt lt, mi ngi i ng trc . Ri chng nm xung gi v ng, sau , i buc si dy thng vo ging m v. Sau chng nh thc v dy, c hai cng i khing b m ln tt c ging chiu c nm xung sng. By c su git cht b n tht ngay ti ch. Hm sau nng khm ph mi vic xy ra cho chnh m mnh, lin ni: - Chng i, m thip cht ri, nay ta hy git m chng. Chng bo: - c lm. Chng ta lm mt gin ho ti ngha a, ri th b vo git b. Th l hai v chng khing b ra ngha a trong lc b ng v t b ti . Ri ngi chng hi v. - Nng c em la theo khng? - Chng i, thip qun ri. - Vy i tm la em v y. - Chng i, thip khng dm i, cn nu chng i, thip khng dm li y. Vy chng ta cng i nh. Khi h i ri, b gi tnh gic v gi lnh, thy y l ngha a, b suy ngh: "Chng n mun git ta, chng i tm la. Chng khng bit ta mnh dn ra sao u".

B lin ly mt t thi t ln ging v ly khn ph kn, ri chy i trn trong hang ni ni y. Hai v chng em la v, tng t thi y l b gi, h t xc ri ra v. C mt k trm kia du mt gi vt trong hang ni y, lc tr v thy b gi, y suy ngh: "y chc l qu D-xoa. Gi t ca ta b qu m". Th l y i tm thy ba tr t. Thy ba c thn ch v i vo hang. B gi bo: - Ta khng phi l qu D-xoa, no chng ta cng hng s bu vt ny. - Lm sao tin c chuyn ny? - C t li ng trn li ta y. Thy ba lm theo, b gi cn mt khc li ca thy v nh xung t. Thy ba suy ngh: "Chc chn y l qu D-xoa". Thy ba va chy va la to, vi ci li chy mu rng rng. Hm sau b gi mc y phc sch s v i ly gi bu vt em v. Nng du thy b vi hi: - M i m tm gi ny u th? - Con yu qu i, h ai b t chy trn gin ho trong ngha a ny u tm c mt gi nh vy. - M yu qu i, th con c th tm c gi ny chng? - Nu con cng lm nh ta th con cng c c. Th ri nng khng ni g vi chng, v trong lng c mun c c s chu bu eo, nng i n t thiu sng. Hm sau, chng nng thy v vng, lin hi: - M yu qu i, gi ny sao con du m cha n? - Ny bt nhn kia, ngi cht lm sao tr v c? Ri b gi ngm vn k: 8. Mt gi xun xanh p bit bao Vi vng hoa trng i trn u

Du thm sc nc chin-n to, c ta ngy trc n du; Nng t hn hoan mong ng tr Trong nh ta t bao lu; Con du ui m i ni khc, Ch da thnh tai ho thm su! - Tu i vng, ging nh con du i vi m chng, cng vy, vua l ni ta ca ton dn. Nu him ho xut pht t , th ta c th lm g c na? Xin i vng hy ch iu ny. - Ny hin hu, trm khng hiu nhng vic khanh ni vi trm. C em tn trm li y cho trm. Ngi suy ngh: "Ta mun che ch vua", ri ngi li k mt chuyn khc. * Chuyn ui cha gi - Tu i vng, ngy xa nay trong kinh thnh ny, mt ngi kia sinh con trai ng nh li nguyn cu. Khi a con ra i, ngi cha vui mng hn h v tng c c con trai, nn yu qu n lm. Khi a tr ln ln, ngi cha ci v cho con ri dn dn ng gi yu khng lm c vic na. V th con ng bo: - Cha khng lm vic c na, cha phi ra khi y. Ri n ui cha ra khi nh. ng cha ht sc cht vt kim sng bng ngh hnh kht, va ngm vn k va khc than: 9. K m ta c mun sinh ra, Cng chng hoi cng mong i kia Li ui ta i: Ni tr n Ho thnh tai ho kh thn ta. - Tu i vng, ging nh ngi cha gi phi c a con kho mnh chm sc, cng vy, l ton dn phi c vua bo v, gi y mi him ho li xut pht t vua, ngi bo v ton dn. Tu i vng, xin hy hiu t vic ny rng k trm l ngi nh vy nh vy.

- Trm khng hiu vic ny, d l s thc hay khng phi s thc. Hoc l ngi phi mang k trm n y cho trm, hoc chnh ngi l k trm y. Vua c bo chng thanh nin nh vy mi. V th ngi hi vua: - Tu i vng, i vng thc s mun k trm b bt chng? -ng vy, Hin hu. - Th th tiu thn s cng b gia qun chng rng k trm l ngi nh vy nh vy. - Hy lm nh vy, ny Hin hu. Khi nghe vua ni, ngi suy ngh: "Vua ny khng cho php ta che ch na. Ta s bt tn trm by gi". Khi qun chng t tp y , ngi vn k vi h: 10. Ny dn thnh th n nng lng T tu lng nghe tt c rng: Ka! Nc lnh nay ang ang bc chy Chn bnh an pht xut kinh hong. i vng, o s cng than vn Quc b cng o ph tan. Vy mi ngi dn lo t v, Ni nng ta bng ho tai nn. Khi qun chng nghe ni vy, h suy ngh: "V vua ny, mc d phi bo v thn dn, li li cho ngi khc. Sau khi chnh tay vua b bu vt vo h, vua li bo i tm k trm! cho vua khi ng vai k trm trong tng lai, chng ta phi git hn qun v o ny". V th h ng ln vi trng, chy trong tay nh vua v v t s cho n cht ti ch. Ri h lm l qun nh (ry nc thnh phong vng) B-tt v a ngi ln ngi. * Sau khi k chuyn ny lm sng t cc S Tht, bc o S bo:

- Ny c s, khng k diu g khi nhn ra du chn trn mt t, v cc bc tr ngy xa cn nhn ra chng trn khng na. Lc kt thc cc S Tht, v c s cng con trai c S qu (D Lu). Ri Ngi nhn din Tin thn: - Thi y, ngi cha l Kassapa (Ca-dip) v chng thanh nin c ti nhn du chn chnh l Ta. ---o0o--433. Chuyn V Kh Hnh Ca- Dip Nhiu Lng Tc (Tin thn Lomasa Kassapa) i vng s ging ht Ind-ra..., Bc i S k chuyn ny trong lc tr ti K Vin v mt T-kheo c tm th tc. Bc o S hi v y c tht ng ang m tng chuyn th tc chng, v khi ng cng nhn l ng nh vy, bc o S bo: - Ny T-kheo, ngay c ngi t danh vng ti cao i khi cng phm vo mt vic danh. Nhng ti li nh th lm u nhng v thanh tnh, hung na l mt k nh ng. Ri Ngi mt chuyn qu kh. * Ngy xa vng t Brahmadatta, con vua Brahmadatta Ba-la-ni, v con trai v t s hong gia tn l Kassapa l i bn ng hc mi ngh thut ti nh mt gio s. Dn dn khi vua cha bng h, thi t ln tr v quc . Kassapa ngh: "Hin hu ta ln lm vua v s ban i quyn lc cho ta. Song ta c cn g quyn lc? Ta mun gi t c vua cng song thn v tr thnh v kh hnh". V vy ngi vo vng Tuyt Sn sng i tu hnh, vo ngy th by ngi thnh t cc Thng tr v cc Thin chng v t kim sng bng nhng th

nht c gia ng hoang. Qun chng t cho ngi bit danh nh kh hnh Lomasa Kassapa (Ca-dip c nhiu lng tc). V hnh h thn xc, v tr thnh v kh hnh khc nghit cao . Do cng nng kh hnh ny, cung ca Thin ch Sakka ( Thch) rng ng. Sakka suy xt duyn c, quan st ngi v suy ngh: "V kh hnh ny nh cng nng to nhit mnh lit nh th, c th khin ta rt khi ngai Thch. Ta s ph hu kh hnh ca v y sau khi b mt hi kin vi vua Ba-la-ni". Nh thn lc ca mt v Thin ch, Thch vo cung ca vua Ba-la-ni lc na m v chiu sng ton th cung tht vi ho quang trn thn, va ng trn khng trc mt vua, Thin ch va thc vua dy v ni: - Tha i vng, dy i. Vua hi: - Ngi l ai? Vua hi. - Ta l Sakka. Thin ch p - Ngi n y v duyn c g? - Tha i vng, i vng c mun quyn ng tr duy nht ton ci Dim-ph- (n ) ny chng? - D nhin trm mun. Nghe th thin ch bo: - Vy hy a Lomasa Kassapa v y v ra lnh cho v y lm l t n bng cch git th vt, ri i vng s tr thnh v i nh Thin ch Sakka (tc Indra), thot khi gi cht, v cm quyn khp ci Dim- ph-. Ri ngi ngm vn k u: 1. i vng s ging ht Ind-ra, S chng cht i, cng chng gi, V th Kas-sa-pa nhn lnh T n sinh vt ti cung vua. Nghe li ngi, vua sn sng chp thun. Sakka bo:

- Th th ng chm tr. Ri ngi bin mt. Hm sau, vua triu v quc s tn Sayha n bo: - Ny Tn gi, xin n gp thn hu Lomasa Kasaspa ca trm v nhn danh trm ni vi ngi nh vy: "Nu i vng khuyn d c ngi lm l hin t sinh vt, i vng s tr thnh v cha c nht ton ci Dimph- v sau ban ngi nhiu vng lnh th nh ngi mun. Vy xin ngi cng i vi ti v lm l t n". V y p: - Tu i vng, xin vng. Sau dng trng lnh truyn tm ch v kh hnh c tr, v khi c ngi kim lm bo: "Tiu thn bit", Sayha lin i theo s hng dn ca y cng mt on tu tng ng o, n knh l v hin nhn v va cung knh ngi mt bn, va trnh thng ip ca vua. V hin nhn lin bo: - Ny Sayha, Tn gi ni g vy? Ri Ngi ngm bn vn k t chi v ny: 2. Khng hi o no gia i dng c ngi canh gi tht an ton Hng mong li cun ta, Tn gi, Vo vic bo tn i bt lng. 3. Lng tham li dng vi vinh danh, Ti c t y vn pht sinh, a n kh u khng gin on c hnh tai hi ng ch khinh! 4. Th lm k khn kh ly gia, Kht thc kim n khp mi nh Hn phi to nn iu ti li S mang nhc trt u ta.

5. Th cm bnh bt trong tay trnh tht xa ti li ny, Hn chim c ton quyn quc Nh hnh ng c c nh vy. Sau khi nghe ngi ni, v quc s ra v trnh vua. Vua suy ngh: "Nu v y khng chu n y th ta lm g c?", ri ngi im lng. Nhng na m, Thin ch Sakka li n ng trn khng v bo: - Tha i vng, ti sao i vng khng truyn gi n s Lomasa Kassapa v v ra lnh v y lm l hin t sc vt? - Khi c lnh truyn gi, v y t chi v y. - Tha i vng, hy trang im cho cng cha Candavat (Nguyt Nng), i n ca i vng, v nh chnh tay Sayha a nng i v bo v y: "Nu Tn gi mun v dng t l, Cha thng s ban thng cng nng ny lm v ngi". R rng v y s sinh lng say m cng cha v v y. Vua sn sng chp thun v hm sau nh chnh tay Sayha a cng cha i. Sayha em cng cha n , v sau li cho hi thng thng cng ca ngi v hin gi, v quc s bo a n trnh din vi ngi nng cng cha dim l kh i nh tin n cung knh ng xa xa. V kh hnh mt ngay tr c khi nhn thy nng v ch nhn th thi, ngi tiu tan ht Thin lc. V quc s thy ngi m say luyn i nng, lin bo: - Tha Tn gi, nu Tn gi mun hin t, Cha thng s ban cng cha ny v lm v ngi. Ngi rung ng v mnh lc ca tham dc lin hi: - Chc chn Cha thng s ban nng cho ta ch? - ng vy, nu ngi lm t l, Cha thng s ban nng cho ngi. - Tt lm. Nu ta c nng, ta s lm l hin t.

Ri em nng i cng ngi ngay lc y vi cc chm tc bn ca mt v kh hnh v mi th khc, ngi leo ln chic vng xa lng ly i v Ba-la-ni. Cn vua, ngay khi nghe tin ang chc chn n , lin chun b l n h hin t sinh vt. Khi thy ngi n, vua bo: - Nu Hin hu dng l hin t, trm s snh ngang vi Thin ch Indra, v khi t l hon tt, trm s ban cng cha cho Hin hu. V kh hnh Kasapa sn sng chp thun. V th hm sau vua cng cng cha Candavat i n h hin t sinh vt. Ti c loi sc vt bn chn nh voi, nga, b c v cc loi khc t thnh mt dy. n s Kasapa lnh vic hin t bng cch git cht tt c bn chng. Lc y thn dn t tp quanh bo: - Hi Tn gi Lomasa Kasapa, vic ny khng thch hp cng khng xng ng vi ngi, ti sao ngi lm nh vy? V va than va khc, h va ngm hai vn k: 6. Nht, nguyt u mang i lc thn, Thu triu khng nhng lc phm trn, La-mn, o s y oai lc, Song vn km xa lc n nhn. 7. Nguyt Nng cng vy, lm cho Ca-dip Hin nhn mc ti to, Thc gic ngi theo li Cha thng T n sinh vt ti cung vua. Vo lc ny bt u t l, Kasapa nhc bo kim ln nh vo c vng tng. Con voi thy thanh kim, kinh hong s cht, lin rng tht ln. Khi nghe ting voi rng, cc sc vt kia, c by voi nga, b c v s cht, ng rng ln tht ln v qun chng cng ku tht ln.

Kasapa nghe cc ting rng kia, lng xc ng v ngh li cc chm tc bn ca mnh. Lc y ngi nh n cc chm tc, ru v lng ph khp ngc v ton thn. y hi hn, ngi ku ln: - Than i, ta phm c nghip khng xng ng vi tnh cch ca ta. Ri ngi ngm vn k th tm by t xc ng ca mnh: 8. c nghip ny ta mun lm, Chnh l kt qu ca lng tham, Ci mm dc vng ang tng trng, Gc r n, ta quyt ct ngang. Sau vua phn: - Ny Hin hu, ng s, hy dng t l v ngay by gi trm s ban cho Hin hu cng cha Candavat, cng vi vng quc ca trm v c mt ng chu bu cao ngt na. Nghe th, n s Kassapa p: -Tu i vng, ta khng mun ti c ny trn ngp tm ta. Ri ngm vn k kt thc: 9. ng ght bao tham dc th thng Th theo kh hnh tt lnh hn, Ta lm n s nguyn ly dc, Ngi gi nc nh vi Nguyt Nng. Cng vi nhng li ny, ngi tp trung vo mt i tng Thin qun. Khi phc hi c nh lc mt, ngi ngi bt cho chn trn khng, thuyt Php cho vua, khuyn nh vua tinh cn lm thin s v bo vua hu b t n cng ban lnh n x cho qun chng. Ri th theo li thnh cu ca vua, ngi bay ln khng tr v ni an tr ca mnh. Trong thi gian ngi cn sng, ngi tu tp cc Phm tr Vin mn (T V lng tm ) v c sinh ln Phm thin gii. *

Sau Php thoi, bc o S tuyn thuyt cc S Tht. Lc kt thc cc S Tht, v T-kheo c tm th tc c Thnh qu (A-la-hn). Ri Ngi nhn din Tin thn: - Thu y v i quc s l Sriputta v v kh hnh Lomassa Kasapa chnh l Ta. -ooOoo434. Chuyn Chim Hng Nga (Tin thn Cakkavka) i chim lng ng , mu vng..., Bc o S k chuyn ny trong lc tr ti K Vin v mt T-kheo tham lam. Ngi ta bo v y tham mun cc vt dng cn thit trong i sng xut gia v b qun mi phn s ca mt s trng v gio th hng dn t, thng vo thnh Svatthi tht sm. Sau khi n cho go tuyt ho vi nhiu loi thc phm loi cng ti nh n c s Viskha, li n thm sut ngy nhiu loi cao lng m v vi cm tht, v vn cha tho mn, ng i t n nh ng Tiu Cp C c, cung vua Kosala v nhiu ni khc na. V th mt hm c cuc tho lun ti Chnh php ng lin h n tnh tham lam ca ng. Khi bc o S bit ti Tng chng ang tho lun, Ngi truyn a v T-kheo n v hi c tht ng tham lam chng. V khi ng p: - Tha vng, bch Th Tn, Bc o S hi: - Ny T-kheo, ti sao ng tham lam? Ngy xa cng v tham n, khng tha mn vi nhng xc voi cht, ng ri Ba-la-ni v lang thang quanh qun b sng Hng, vo tn vng Tuyt Sn. V sau ngi k mt chuyn qu kh. *

Ngy xa khi vua Brahmadatta tr v ti Ba-la-ni, mt con Qu tham lam i quanh qun n xc voi cht, v khng tho mn, n ngh: "Ta mun n m c trn b sng Hng". Ri sau vi ngy ti n c cht, n vo vng Tuyt Sn sng bng cc loi qu rng. Khi n mt h sen rng nhiu ra c, n thy hai con chim Thin nga vi b lng vng ng sng bng cy rong Sevla, n ngh: "i chim ny tht m l, y ho tng. Thc n ca chng chc phi thch th lm. Ta mun hi chng l thc g, ri cng n nh th v ta s c mu lng ng kia". V vy Qu n gn, sau li cho hi n cn theo thng l vi i chim khi chng ang u trn ngn cy, qu ngm vn k ca ngi chng: 1. i chim lng ng mu vng Quanh qun y, lc th trn Chim loi g ngi yu mn nht L iu ta mong mun bit cho tng. Nghe vy, Hng nga ngm vn k th hai: 2. Ny Qu, vt ln mi d cm, Hng nga c hnh phc ban n Mi min vang dy tnh thn i Ngi ln chim u vn tn dng Hy bit Hng nga l Ngng Bo gan vng vy nc sng Hng Nghe vy, Qu ngm vn k th ba: 3. Tri g sung mn trn sng Tm thy "tht" cho bn Ngng hng? Hy ni mn tri cho Ngng hng sinh sc p, lc tng cng? Hng nga lin ngm vn k th t: 4. Chng tri g n gia sng, V u c: "tht" vi chim Hng S-v-la y em ch v Lm thc n khng c li lm.

Sau Qu ngm hai vn k: 5. Ta chng thch li y, Ngng hng, Trc kia ta thng thc cn dng nui ta sng, cn ph hp Vi dng b ngoi ta c mong. 6. Nay ta nghi hoc, bi ta n Go, mui, du, b, tht, qu ngon Nh cc anh hng say yn tic Khi va tr li khi hon mn Vy ta thng thc y hng v, Song du ta ang sng tht l sang, Hnh dng b ngoi ta vn th Bn Hng nga chng th ngang bng! Sau Hng nga bo cho Qu bit l do ti sao Qu khng t c dung sc m l trong khi chnh Hng Nga t c qua cc vn k cn li: 7. Khng tho v hoa qu rt ri Trong vng ngha a ho thiu ngi, Tham lam, Qua vn bay l lng Sn ui mi ngon cm d hoi. 8. Song nhng ai mong phm c hnh, Ch v dc lc, git sinh linh, Lng tm giy xo thn mn mi, V p, trng cng hu hoi nhanh. 9. Vy ci thin nhn chng hi ai, Hnh dung cng trng, v xinh ti, Bi v m sc, ta cn bit, Chng phi thuc vo thc phm thi. Nh vy Hng nga dng nhiu phng tin ch trch Qu. Sau khi Qu b khin trch nh vy, n bo: - Ta chng mun c sc p cu Thin nga na. V n bay i xa vi ting ku quc quc.

* Sau Php thoi, bc o S tuyn thuyt cc S Tht. Lc kt thc cc S Tht, v T-kheo tham lam c Nh qu (Nht Lai). Ri Ngi nhn din Tin thn: - Thi y, con Qu l T-kheo tham lam ny, Hng nga mi l mu thn Rhula v Hng nga trng chnh l Ta. -ooOoo435. Chuyn c M Chng Phai Tn (Tin thn Halidarga) Trong chn rng hoang vng mt mnh..., Bc o S k chuyn ny trong lc tr ti K Vin v mt chng thanh nin b mt thiu n th tc cm d. Phn duyn khi chuyn ny s xut hin trong Chng Mi ba, Tin thn Cullrada, s 477, tp IV. * By gi theo c tch ny, c thiu n bit rng nu chng thanh nin kh hnh ph hu gii c, chng s ri vo uy lc ca nng. Ri ngh cch d d chng v a chng tr li ci trn tc, nng bo: - Gii c c h phng cn mt rng su, ni cc c tnh ca dc lc nh sc p, ting hay v cc th tng t nh th khng c mt, nn gii c y khng mang li nhiu kt qu; song n s mang kt qu sung mn trong ci i th tc khi i din trc tip vi sc p, cng cc th kia. Vy chng hy i cng thip v h phng gii c ti . V nng ngm vn k u: 1. Trong chn rng hoang vng mt mnh Con ngi c th gi tm lnh, D dng chu ng tr li cun, Song thn qu hoc th thnh y ry bit bao mi cm d Ngi vn n hnh phc ti cao minh.

Khi nghe vy, chng kh hnh tr tui p: - Cha ta vo rng. Khi ngi tr li, ta s xin php ngi v i theo nng. Nng suy ngh: "C l chng cn thn ph. Nu v y thy ta y, v y s ly u mi n gnh nh cht ta. Ta phi chy trn trc". V th nng bo chng trai: - Thip s ra i ln ng v trc chng v li du chn sau , chng cn phi i theo thip. Khi nng i ri, chng khng em ci v, cng khng ly nc ung, m ch ngi th ngi suy ngh min man, n khi cha v, chng cng khng ra n. V th cha chng hiu con ngi ri vo uy lc ca n nhn, lin bo: - Ny con, sao con chng tm ci hay mang nc v ung, cng chng c g n, sao con chng lm g c m ch ngi ngi ra suy ngh? Chng trai kh hnh p: - Tha cha, ngi ta ni rng gii c c h phng trong rng hoang khng em li kt qu my, nhng n s pht sinh nhiu kt qu gia ca i. Con mun i h phng gii c ti . Bn ng hnh ca con i trc v bo con theo sau. Vy con mun i cng bn con. Nhng khi sng ti , con phi c x theo cch no? Va hi cu ny, chng va ngm vn k th hai: 2. Tha cha, xin gii to nghi nan: V l con i lc bc ng, T chn rng ny vo xm n, Ngi no gi c hin lng, Hay l mn phi no tu tp Con phi noi theo tht chnh chn? Sau thn ph chng ngm cc vn k cn li: 3-4. Mt k no con tn nhim lun, V con to c mi yu thng,

Ngi ny tin cy li con ni, T vi con kin nhn nhn nhng, Ngi y chng bao gi phm li V li ni, tng hay thn, Hy em ngi y vo lng d Theo st ngi kia ta bn vng 5-6. Vi hng ngi thay i l lng Nh li loi kh vn nhy lung tung, Tnh tnh bt nh, th con nh ng hng tm giao kt bn cng, D s phn con quanh qun mi Mt mnh tr tri trong rng. 7. Hy trnh xa ng hng c hnh, Nh con trnh rn d cho nhanh, Hay nh ngi li xe xa lnh Mt li i gai gc gp ghnh. 8-9. Cc ni kh au vn ngp trn Khi ngi hu cn hng si cung, ng giao kt bn ngi ngu xun, Li ni ca cha phi phc tun, Lm bn vi phng v tr y Ch lm mi kh no au bun. Khi c cha khuyn gio nh vy, chng trai p: - Nu con i n ch ngi i, con khng th tm c cc bc hin tr nh cha. Con s n lm ri. Con mun li y hu cn bn cha. Sau ph thn chng li khuyn gio nhiu hn na v dy chng cc nghi thc tu tp a n Thin nh vi diu. Ri chng bao lu, chng trai pht trin cc Thng Tr v cc Thin chng v v sau chng cng cha u c sinh ln ci Phm thin. * Sau Php thoi, bc o S tuyn thuyt cc S Tht. Lc kt thc cc S Tht, v T-kheo m tng th tc c S qu (D Lu).

Ri Ngi nhn din Tin thn: - Thi y v kh hnh tr tui l T-kheo c tm hng v th tc ny, c gi thu y l c gi ngy nay v cha chng chnh l Ta. -ooOoo436. Chuyn Ci Hp (Tin thn Samuggu) Ka n t u, cc bn ta?..., Bc o S k chuyn ny trong lc tr ti K Vin v mt T-kheo c tm hng n th tc. Chuyn k rng bc o S hi c tht v y ang tham m th tc chng, v khi ng th nhn ng nh vy. Ngi bo: - Ny T-kheo, ti sao ng ham mun n nhn? N nhn tht l c c, v n. Ngy xa cc c qu Asura (A-tu-la) nut n nhn vo bng v d canh gi n nhn trong bng, chng cng khng th lm cho n nhn trung thnh vi mt nam nhn c. Vy th bng cch no ng s c kh nng lm chuyn y. Ri sau Ngi k mt chuyn i xa. * Ngy xa, khi vua Brahmadatta tr v Ba-la-ni, B-tt t b tham dc lc th gian, vo vng Tuyt Sn theo i tu tp, ngi sng bng qu rng v pht trin cc Thng tr cng cc Thin chng. Khng xa tho am ca ngi, c mt c qu Asura (A-tu-la). Thnh thong n n gn bc i S v nghe Php, nhng vn ng trong rng trn xa l, ni c nhiu ngi tu tp, n bt h v n tht. Thi y c mt n nhn qu tc quc Ksi, cc k dim l, sng mt lng bin a. Mt hm nng i thm cha m v khi tr v, c qu ny thy bn ngi theo h tng nng lin ho hnh khng khip nhy vo h. Bn ngi ny nh ri kh gii cm trong tay v chy trn. c qu thy giai nhn ngi trn xe nga, m ra say m nng, lin em nng v lm v.

T c qu em cho nng b sa, go, c, tht v cc mn n khc, cng tri cy n v im trang nng vi th y phc chu bu. canh gi nng cho an ton, n t nng vo mt ci hp, ri nut vo bng v gi nng trong bng. Mt hm n mun tm, lin n h nc ko hp ra v em nng ra ngoi, n tm ra, xoa du thm cho nng v khi mc xim y cho nng xong, n bo: - Nng hy vui chi giy lt ngoi tri. Ri khng nghi ng c s nghi hi no, c qu i hi xa tm. Va lc y chng con trai ca Vyu, mt t thut s, eo kim bn lng, ang du hnh trn khng. Khi nng thy y, nng a tay theo kiu lm du hiu cho y n gn. T thut s lin p xung t. Sau nng t y vo hp ri ngi ln , i c qu Asura n, trc khi n bc li gn chic hp, nng m hp ra v bc vo, nm trn v t thut s, ly xim o ca nng ph ln ngi y. c qu Asura n ni, khng quan st k chic hp c tng ch c c nng, nn li nut hp vo bng v tr v hang. Trong khi i ng, n suy ngh: " lu lm t khi ta thm v n s kh hnh. Hm nay ta mun i nh l ngi". Cn ngi thy n t ng xa, bit rng c hai ngi trong bng c qu, nn ngi ngm vn k u bo n: 1. Ka n t u, cc bn ta? Cho mng ba v n thm nh, Vui lng vi ta giy lt, Ta chc cc ngi sng thun ho, Hnh phc, v lu ngy chng thy V no qua li chn ng xa. Khi nghe vy, c qu Asura suy ngh: "Ta n y mt mnh thm v kh hnh ny, v ngi li ni c ba ngi; ngi mun m ch g vy? Ngi ni v bit r hin trng mi vic, hay ngi ho in v ni nhm nh?" Sau n n gn ngi knh cn ngi mt bn v ngm vn k th hai m o vi ngi:

2. Ti n thm ngi ch mt thn Ch khng ngi, vt khc i cng, C sao ngi ni, tha Tn gi, "Ka n t u, cc bn vng, Tt c ba ngi cng mt Hm nay qu tht ng cho mng!" V kh hnh ny p: - Ngi c tht s mun nghe l do chng? - Tha vng, bch Thnh gi. - Vy hy nghe y. Ngi p v ngm vn k th ba: 3. Hy bit rng ngi vi v ngi, Nm yn trong hp y l hai c canh phng k trong lng kn, Chi vi V-yu T tht vui! Khi nghe vy, c qu Asura suy ngh: "Cc t thut s chc chn phi y cc tr xo quyt, gi s hn cm kim trong tay v rch bng ta ra trn thot th sao?" V v cng ht hong, c qu nh chic hp ra, t trc mt n. Bc o S mun lm sng t vn vi Tr tu ti thng ca ngi, lin ngm vn k th t: 4. c qu v gm, thy hi kinh, Nh ra chic hp t trong mnh, t ngay xung t nhn c v Trang im vng hoa tht p xinh Nh th c du cng ch r V- yu T n hng men tnh! Chic hp va c m ra th v t thut s nim thn ch, va chp thanh kim va vt ln khng. Khi thy vy, c qu Asura hi lng v bc i S n n ngm cc vn k c gi cm hng ct ca tng ngi:

5. Thnh gi nhn quang thy r rng m chm h lit bn nam nhn, Lm thn n l cho nhi n, Ti gi n vo trong bng lun Nh chnh i ti song khn nn, N chi tr mt nt h thn. 6. Ngy m sn sc n, canh chng Nh n s chm cht la rng, Song n vn sa vo ti li Vt ngoi vng o l cng bng. Dnh vo n gii tt nhin phi Gnh chu bao nhc cui cng. 7. Tng du trong mnh, chng thy ai, N l s hu ca ring ti, Song tn n chnh l "dm ph", N phm ti kia tri o tri. Lin lu n nhn t phi chu Nhn bao nhc n tn i. 8. Bn nam nhi tht ch hoi cng ch vi ngn mu chc n nhn. Tin tng h phng l chc chn C nh vc thm c xui dn Xung min a ngc bao chng ngc N li vo ch lit vong. 9. Ngi trnh li ng ca n nhi Sng y hnh phc thot su bi, Thy nim cc lc trong c tch, Xa lnh hng nhan phn bi kia! Cng vi nhng li ny, c qu qu xung chn bc i S, va tn thn ngi, va ni: - Bch Thnh gi, con c ngi cu mng. V n nhn c c kia, con sut b t thut s git cht. Sau B Tt thuyt Php cho n v bo:

- ng lm hi nng y. Hy gi gii hnh. Ri ngi an tr n vo Ng gii. c qu ni: - D con gi n trong bng, con vn khng th gi n an ton c. Vy cn ai gi c n na? V th n th cho nng i, ri tr v hang c trong rng. * Sau Php thoi, bc o S tuyn thuyt cc S Tht. Lc kt thc cc S Tht, v T kheo c tm th tc c S qu (D Lu). Ri Ngi nhn din Tin thn: - Thi y v kh hnh c thn thng chnh l Ta. -ooOoo437. Chuyn Ch Rng Ptimunsa (Tin thn Ptimunsa) Sao P -ti li ng trng trng..., Bc o S k chuyn ny trong lc ng ti K Vin v vic ch ng dc tham. C mt thi nhiu t kheo khng h phng cc cn mn. Bc o s bo trng lo nanda: - Ta phi gio hun cc t kheo ny. V do tng chng thiu s iu phc thn tm, Ngi triu tp cc t kheo li ri ngi trn bo to c trang hong lng ly, Ngi bo cc v: - Ny cc t kheo, tht khng chnh ng khi mt t kheo chu s chi phi ca sc p c nhn (tnh tng) khin v y sinh lng luyn i cc c im th cht hoc tinh thn ca con ngi, v gi s v y cht ngay lc y, v y s b ti sinh vo a ngc, c th, o s; vy cc ng ng sinh tm luyn i cc c im th cht cng cc th tng t nh th. Mt t kheo nn

tm n cc c im tinh thn hay th cht. Nhng ai lm nh vy ngay trong cnh i hin ti ny u b hon ton hu hoi. V th, ny cc t kheo, con mt tham dc cn phi c tip xc vi ci inh st nng mi c ch li. n y Ngi ni thm chi tit: - C lc cc ng cn qun st tnh tng, v c lc cc ng ng quan tm n n. Vo lc qun st tnh tng, ng qun st n di nh hng ca vt kh i, nhng hy qun st n di nh hng ca vt bt kh i. Nh vy cc ng s khng b o lc khi tr x chn chnh ca mnh. V tr x ny ca cc ng l g? chnh l Bn Thin qun chn chnh, Thnh o Tm ngnh v Chn tr x siu vit. Nu cc ng i ng trong lnh vc chn chnh ny ca mnh, c Ma s khng tm c li vo; song nu cc ng b tham dc chi phi v qun st s vt di nh hng ca tnh tng c nhn nh con ch rng Ptimansa, th cc ng s b o lc khi tr x chn chnh ca mnh. V cng vi cc li ny, Ngi k mt chuyn qu kh. * Ngy xa di triu i Brahmadatta, quc vng Ba-la-ni, hng trm d rng tr trong mt hang ni ti vng rng rm trn sn dy Tuyt Sn. Khng xa ch ca chng, c con ch rng tn l Ptimansa sng trong hang vi v n l Ven. Mt hm n quanh qun cng v, rnh rp by d v suy ngh: "Ta phi tm cch n tht my con d ny". Ri nh mu mo n git c mt con d. C hai v chng n nh n tht d tr thnh lc lng y . Dn dn s d gim xung. Trong s c con d ci khn ngoan tn l Melamt. D nhiu mu k ti gii, ch rng cng khng th git d c, nn lc bn lun vi v, n bo: - Nng i tt c by d cht ht. Chng ta phi by mu n tht d ci ny, gi y l k hoch ca ta. Nng phi i mt mnh, lm thn vi d ci, ri khi nim tin tng pht sinh gia nng v n, ta s nm xung gi v cht. Sau , nng n gn d ci, bo: "Bn i, chng ti cht, ti ang khn kh, tr bn ti khng c ai c. Vy hy n y cng ti than khc v

chn xc chng ti". V cng vi nhng li ny, nng hy n a d li y vi nng. Sau ta s nhy ln cn c n git i. Ch ci sn sng ng . Sau cuc kt giao bng hu vi d ci, khi lng tin tng vng chc, n ni vi d ci nhng li do chng n a ra. D ci p: - Bn i, c h hng nh ti b chng nng n tht. Ti s lm. Ti khng dm i. - ng s g c, ch cht ri lm sao hi bn c na? - Chng ch c c lm nn ti s. Nhng sau khi b ni n van xin mi, d ci suy ngh: "Chc c l n cht tht ri", nn ng i vi ch ci. Nhng trn ng i n suy ngh: "Ai bit chuyn g s xy ra?", nn sinh lng nghi ng, n bo ch ci i trc v phng ch c rt tinh t. Ch c nghe ting chn ca chng lin suy ngh: "Con d n ri", nn ngng u ln v o mt nhn quanh. D ci thy n lm vy lin ni: "Con ch khn nn c c ny mun d ta vo git ta, n nm kia gi v cht". D ci quay i v chy trn. Khi ch ci hi ti sao n chy trn, d ci ngm vn k u nu l do: 1. Sao P-ti li ng trng trng V ch nhn d tht ght cm, Vi bn th, ta cn thn trng, V nn chy trn tht nhanh chn. Cng vi cc li ny, d quay i v chy thng v ch ca n. Ch ci khng th ngn d c, rt tc gin con d v tr v bn chng, ngi than khc. Lc y ch rng trch mng v qua vn k th hai: 2. Ve-ni, v di, km thng minh Li khoe kt bn thn tnh, B v trong bi, ngi than khc, V b M-la phnh gt mnh. Nghe vy, ch ci ngm vn k th ba:

3. Chng cng chng khn kho t no! Ngu si, chng ngng u cao, Trng trng, chng m to hai mt, D gi v nm cht sao? 4. Ngi no khn kho ng thi c Bit nhm mt v m mt to, Ai m mt nhn khng ng lc Nh P-ti n, phi bun lo! y l vn k xut pht t Tr Tu Ti thng ca c Pht. Nhng ch ci li an i Ptimansa v bo: - Chng i, ng bc mnh na, thip s tm cch mang d li y, v khi n n chng hy canh chng v chp ly n. Sau n i tm d ci v bo: - Bn i, bn n thm tht ch li cho chng ti, v ngay khi bn va xut hin, chng ti hi tnh v nay sng li ri, xin hy n ni ni chuyn thn tnh vi chng. Ni xong n ngm vn k th nm: 5. Tnh bn, trc y hy phc hi, Xin em bt cho n nh ti, Chng ti tng cht nay hi tnh, Hy ving chng, thm hi tht vui. D suy ngh: "Con ch ci khn nn c c ny li mun d d ta. Ta khng nn hnh ng nh mt k th l din m ta s tm cch nh la n". D lin ngm vn k th su: 6. Tnh bn c, nay mun phc hi Ta em bt cho, d mng vui Vi on h tng ta i n n tic tng bng, nhanh bc thi. Sau ch ci hi thm on h tng ca d v ngm vn k th by:

7. Nhng ai h tng bn bn mnh i bn, ti phi nhit tnh, Danh tnh nhng ai thm hi , Xin cho ti bit tht chn thnh. D ngm k th tm p li: 8. Ch sn nu xm, bn mt li, Hnh qu Jam-buk, h tng ti, Thi hy v nh, mau sa son Di do yn tic cho mi. N cn ni thm: - Mi ch hnh qu ny c nm trm ch khc h tng, do vy ta s c mt on tu tng c hai ngn con ch canh gi. Nu chng khng thy thc n, chng s git lun bn v chng bn n tht y. Nghe vy ch ci kinh s n suy ngh: "Ta chn ngn vic n n thm nh ta ri. Ta s tm cch ngn n n". Ri ch ci ngm k: 9. ng ri nh bn, ko ta e c s nhanh chng mt i. Ta s em li d nhn gi, ng yn! ng ni na, ta v! Cng vi nhng li ny, ch ci ra sc chy vi vng t cu mng v em lun c chng n chy theo. Ri t chng khng bao gi dm tr li ch y na. * Bc o S chm dt Php thoi v nhn din Tin thn: - Thi y Ta l v Thn sng ti rng y trn mt cy c th. -ooOoo438. Chuyn Con G G (Tin thn Tittira) N n ti bn tr th ...,

Bc o s k chuyn ny trong lc tr ng ti ni Linh Thu, v d nh ca Devadatta mu st Ngi. Chnh vo thi y Tng chng bt u tho lun ti Chnh php ng: - Ny cc Hin gi, than i! Devadatta tht l h lit v v lim s bit bao! V y kt hp vi Thi t Ajtasattu lp mu st hi c Pht Chnh ng Gic bng cch mua chuc bn x th, ln xung i, v th lng con voi Nalgiri. Bc o s bc vo hi Tng chng ang bn lun vic g lc hi hp, v khi nghe k ti cu chuyn, Ngi bo: - Khng phi ch by gi, m xa kia na, Devadatta cng mu git ta, song cng khng th lm g cho ta kinh hi c. Ri Ngi k cu chuyn i xa. * Ngy xa khi vua Brahmadatta tr v Ba-la-ni, mt gio s danh ting lng ly th gii ti Ba-la-ni dy cc hc thut cho nm thanh nin B-lamn. Mt hm v y suy ngh: "Bao lu ta cn y, ta s gp tr ngi cho i tu hnh v cc ta cng khng hon thnh vic hc ca h. Ta mun v n dt trong tho am trn sn ni Tuyt Sn v dy hc ." V y bo tin cho cc , bo h em m, go xay, du, y phc i loi nh th, ri i vo rng dng tho am cnh xa l. Mi v t n t xy mt tho am cho mnh. Thn quyn h gi go v cc th kia, cn dn lng bo nhau: "Ngi ta n mt v danh s ang sng ni kia trong rng v thuyt ging kin thc hc thut", lin em qu la go n tng, cc ngi kim lm cng tng qu, li c mt ngi tng b ci v b con ch v ly sa. By gi, c mt con tc k cng hai con n n trong lu v gio s, v mt con S t cng mt con cp hu h v y. Mt con g g cng thng xuyn ti v do nghe gio s dy thnh kinh cho t, con G dn dn hiu ba tp V-. Cc B-la-mn tr nn thn thin vi G g. V sau, trc khi cc thanh nin ny t tinh thng cc hc thut, th v gio s mt. Cc t

em thi hi thy ha thiu, dng mt m ct ln ch tro, va than khc va trang hong ni y y cc loi hoa. Thy vy G g hi ti sao h khc. H p: - Thy chng ta mt trong khi vic hc ca chng ta cha hon mn. - Nu chuyn l th th cc v ng lo bun na. Ti s dy cc v kin thc y. - Lm sao G bit c? - Ti thng nghe gio s ca cc v trong lc ging dy cc v, nn hc thuc lng ba tp V- ri. - Th G hy truyn cho chng ti nhng g G hc thuc lng nh. G p: - No lng nghe y. Ri G thuyt ging mi im khc mc cho h, d dng nh ngi a nc sui t ni cao xung. Cc thanh nin B-la-mn v cng hn hoan v thu thp kin thc t con G g thng thi ny. Con G g u trn ch gio s danh ting y thng ngi, v thuyt ging v tri kin V-. Cc thanh nin lm cho G mt ong, ht ng cc rang trong chic a vng, li cn tng th hoa c mu sc rc r v t v v cng tn knh G g. Ting n vang dy khp Dim-ph-d (n ) rng mt con G g rng ang dy Thnh kinh cho nm trm thanh nin B-la-mn. Vo lc y, dn chng m l hi ln, t tp cng nhau trn nh ni. Cha m cc thanh nin ny gi li nhn cc con n xem l hi. H lin k chuyn con G g, ri y thc G g cng tho am ca h cho Tc k chm nom, v h ra i n nhiu kinh thnh. Lc y mt v kh hnh la th c c du hnh y bc ti chn ny. Khi thy v y, con Tc k n ni chuyn thn thin v bo: - ch ny ch kia, ngi s thy go, du v cc mn khc. Hy nu cm v n ung no n! Ni xong n ra i kim mi.

Sng sm k c kia nu cm v git lun hai tc k con n tht lm mt mn ngon lnh. n tra, y git v n tht lun con g g thng thi, v con b, n chiu ti, y va thy con b v nh lin git n lun n tht. Ri y nm ng ngy vang di gc cy. X chiu tc k tr v thy vng hai con lin i quanh tm chng. Mt v thn cy quan st Tc k ang run ry ton thn v khng tm c cc con th, lin dng thn lc ng trong bng cy v ni: - Ny Tc k, ng run na, cc con nh y cng G g, b con v b ci u b k c c ny n tht ri. Hy cn vo c cho n cht i. V thn va ni chuyn nh vy vi Tc k, va ngm vn k u: 1. N n ti bn tr th D con cho n tht nhiu qu Rng con hy cn su vo c ng c nhn trn thot ra Sau Tc k ngm hai vn k: 2. Thm tm ca n to bn nh Chng khc o ngi gi tr th Ti e ton th thn mnh n Chng rng ti mnh lm m! 3. Li lm k h lit vong n u thy khp ni r rng, Tm n chng bao gi tha mn Vi bao tng vt ca trn gian Tc k ni xong, suy ngh: "K ny s thc dy v n tht ta". N lin trn i cu mng mnh. By gi S t v Cp rt thn thit vi G g, v i khi G g cng bay i thuyt Php cho n. Hm y, S t bo Cp: - Chng ta i thm G g lu ri, chc cng by tm ngy. Vy bn hy i en tin tc ca G v y. Con Cp tha thun v i n ni ng lc con Tc k chy trn, n thy k gian c y ang ng. Trn cc bn tc ca y thy c vi ci lng g, v

gn li c ng xng b ci v b con. Cp cha trng thy cnh y, li thiu G g trong lng vng, lin suy ngh: "Cc con vt ny chc b k c nhn ny git ht ri". N mnh thc y dy. Khi thy Cp, y v cng s hi. Ri con Cp hi: - C phi ngi git v n tht cc con vt ny chng? - Ti chng git cng chng n tht chng. - K khn nn c c kia, nu anh khng git chng th hy ni cho ta bit ai khc git? Nu anh khng ni, anh phi cht y. S nguy n tnh mng, y p: - Vng tha ngi, ti git v n tht cc con tc k con, b ci v b con, song ti khng git con G g. Mc d y c phn i mi. Cp cng khng tin y v bo: - Anh t u n y? - Tu ngi, trc y ti bn hng rong kim sng x Klinga v sau khi th bn vi mn xong th ti n y. Nhng sau khi ngi y k ht mi vic y lm, con Cp bo: - Ny c nhn kia, nu anh khng git G g, th cn ai khc lm vic ? Ny, ta s mang anh n trc S t, cha sn lm y. Th l Cp ra i dn theo k y trc mt. Khi S t thy Cp mang y n, n lin ngm vn k th t t cu hi: 4. i u vi v th Su-b, Sao ko chng trai tr th ? C vic g cn, y mun bit, Ni mau thnh tht ch chn ch? Nghe vy Cp ngm vn k th nm: 5. Bn qu G g ca chng ta Hm nay, ti on, ha thnh ma

Chuyn xa k y lm ti s Nghe c hung tin ca bn G. Sau S t ngm vn k th su: 6. Chuyn xa ca k y ra sao, Ti li g y th nhn mau khin Cp nghi ng i ha Xy ra cho bn qu ta no? tr li S t, Cp cha ngm cc vn k cn li 7. Trong nc K-ling n bn rong i ng lm chm, gy tay cm, cng bn nh u nho ln, nh by bao sc vt buc chm, N cng thng chi tr sc sc, Li ging bt sng l chim mung, nh nhau tng m dng ao trng, N kim li nh vic m ong. 8. Phn bi li th, nh na khuya, B thng, n chy mu dm d; Bn tay n chy v gan gc, Chp ly thc n nng vng v Nghe n sng i ti t vy, l ti c cht u kia. 9. V ta u bit con b cht, Gia tc ngi kia my si lng Xut hin, nn ti y khng khip Lo G g bn t vong thn. S t cha hi ngi kia: - Th anh git G g thng thi ri ? - Tu cha cng, vng, ti git. Cha S t nghe y ni tht, nn mun th cho y ra i, nhng Cp cha bo:

- Tn gian c ny ng cht. V ngay ti ch, Cp dng rng x y tan xc. Ri Cp o h qung thy vo . Khi cc thanh nin B-la-mn tr v, khng thy G g, h than khc v b ni y ra i. * Sau Php thoi, bc o S bo: - Nh vy, ny cc T-kheo, ngy xa Devadatta cng lp mu git Ta. Ri Ngi nhn din Tin thn:
-

Thi y v kh hnh l Devadatta, con Tc k l Kisgotam, con Cp l Moggallna, S t l Sriputta, v gio s lng danh th gii l Kassapa v G g thng thi chnh l Ta. ---o0o---

Chng X
Phm Mi Bi K
439. Chuyn Bn Cng Thnh (Tin thn Catu-Dvra)

Thnh st ny xy bn cng cao..., Chuyn ny bc o S k ti K Vin v mt T-kheo phng dt. Cc chi tit cu chuyn c nu ra trong s 427, chuyn Tin thn u tin ca Chng IX. y, mt ln na bc o S hi T-kheo ny: C ng nh Tng chng ni rng ng bt tun gii lut? - Tha vng, bch Th Tn. Ngi bo:

- Ngy xa, cng v bt tun li dy bo ca cc bc tr nhn, m ng phi nhn ly mt bnh xe sc nh dao co. Ri Ngi k mt chuyn qu kh. * Ngy xa vo thi c Pht Kassapa (Ca-dip), ti thnh Ba-la-Ni c mt thng gia lm ch ti sn n tm trm triu ng, nhng ch sinh c mt trai tn l Mittavindaka. Cha m cu ny i vo hng D Lu, song cu vn l mt k theo c hnh, khng c lng tin vo o. V sau, khi cha cu mt, m cu thay th iu hnh sn nghip y, b bo con nh vy: - Ny con, thn ngi kh c, vy con hy b th, tu tp cng c, gi ngy trai gii v lng tai nghe Php. Cu p li: - Ny m, khng c chuyn b th, tu tp g c vi con u, ng bao gi nhc chng vi con na, con sng th no th ngy sau con theo nghip . Vo mt ngy rm trng trn, khi cu cng ni nh trn, m cu p: - Con i, hm nay c dnh lm ngy trai gii thanh tnh. Vy ngy nay con hy pht nguyn gi gii, i ving tinh x v lng nghe Php sut m, ri khi con tr v, m s cho con mt ngn ng tin nh. V tham s tin y, cu bng lng ngay. Ngay khi n sng xong, cu i n tinh x, li sut ngy; song t u hm cho n lc canh tn, chng mt li Gio php ny lt vo tai cu c. Cu i nm mt ni v ng thng gic. Ngy hm sau, t tng sng, cu ra mt v i v nh, ngi phch xung. By gi, m cu ngh thm: "Hm nay, sau khi nghe Php, con ta s v t sng sm, dn theo v Trng lo ging Php". V th, b nu cho sn, vi thc n loi cng v mm, sa son ch ngi xong, i con v. Khi b thy con i v mt mnh, b hi: - Ny con, sao con khng a v v Php s?

- M , chng c Php s no ging cho con c. Cu p. B m bo: - Th th con hp cho ny i. Cu ni: - M ha cho con mt ngn ng tin, m . trc tin m hy trao tin cho con, ri sau con mi hp cho. - Hp cho trc i con, ri con s c tin kia m. Cu bo: - Khng c, con khng mun hp cho cho n khi con c tin kia. Th l b m t ti tin mt ngn ng trc mt cu. Cu lin hp cho, xong cu ly ti tin mt ngn ng i lm cng chuyn ca cu; v c th v sau, chng bao lu cu kim c hai triu ng tin. Lc y, cu cht ngh ra rng cu mun tu ly mt con tu ri i lm n trn . Th l cu sm tu, ri bo m: - M con c nh i lm n trn tu ny. B m p: - Con l con c nht ca m, m trong nh mnh hin c nhiu ti sn lm ri; cn bin c li y nguy him, con ng i. Song cu bo: - Con quyt ra i, m khng th cn con c u. B tip: - Ny, m c mun cn con y. Ri b cm ly tay cu, xong cu ht tay b ra khin b ng xung, v trong chc lt, cu bin dng, vi ln ng.

Vo ngy thng by, nhn v c mt Mittavindaka, con tu c ng bt ng trn bin su. Ngi ta rt thm v c ba ln u trng tay Mittavindaka. Th l h cho cu mt chic b v ni: - ng nhiu ngi phi cht ch v mt ngi ny. Ri h th cu tri dt trn i dng, ch thong chc sau, con tu y lao nhanh vn vt trn bin. Cn cu trai trn chic b tri n mt o kia. Ti , trong mt cung in bng thy tinh, cu cht thy bn ma n. Trc kia, ma chng thng phi chu by ngy au kh v hng by ngy hnh phc. c kt bn vi chng, cu th hng khoi lc thn tin. Ri khi n thi chng phi chu kh hnh, chng bo cu: - Tha cng t, chng em sp xa chng by ngy, trong lc chng em i vng, xin chng li y v ng lo bun g c. Ni xong, chng gi t. Song cu trai, lng y kht vng, li ra khi trn chic b kia, v vt i dng, n mt o khc, ti y trong mt cung in bng bc, cu thy tm ma n khc. C nh th, cu thy trn mt o na mi su ma n trong mt cung bng ngc, ri trn mt o khc na, ba mi hai ma n trong mt cung bng vng. Cng nh trc kia, vi cc ma n ny, cu hng th lc th thn tin, ri khi chng i xa chu cc hnh, cu li ra khi ln na, lnh nh trn i dng, mi cho n cui cng cu thy mt kinh thnh c bn cng ln v ho ly bao bc. Ngi ta bo l ngc Ussada (Ngc bng st hay Thit vi a ngc), ni m nhiu chng sinh b a y, phi th lnh cc nghip bo ca mnh, song i vi Mittavindaka, n li c v nh mt kinh thnh tuyt m. Cu suy ngh: "Ta mun vo thm kinh thnh kia v lm vua ti . Th l cu bc vo, va thy mt sinh linh ang chu kh hnh phi mang mt ci bnh xe sc nh li dao co, song i vi Mittavindaka dng nh bnh xe dao trn u k kia li ging nh a hoa sen n, nm vng xing xch trn ngc g no khc chic o chong rc r sang trng, dng mu nh git trn u g nh th phn bt g chin-n thm ngt hng, cn ting g rn la ta ting ca m du nht trn i. V vy cu n gn v bo: - Ny ngi kia, anh mang ci hoa sen y lu ri, nay hy a cho ta.

Ngi y p: - Tha ngi, n khng phi l hoa sen u, m n l bnh xe sc nh dao co. Cu trai bo: - , anh ni vy v anh khng mun a n cho ta y thi. G ti nhn khn kh kia lin suy ngh: "t hn cc nghip qu kh ca ta tiu tr ht. R rng ngi ny cng nh ta i n y v nh m n. c ri ta s cho n a bnh xe dao ny". G lin bo: - Ny y, hy cm ly hoa sen. Cng vi li ni trn, g th bnh xe dao trn u cu, n ri xung nh u v nghin su vo , lp tc, Mittavindaka bit ngay l bnh xe dao, cu lin ni: - Ly bnh xe ca anh li! V cu go tht d di trong cn au n, song k kia khut dng mt ri. Va lc y, B-tt cng on ty tng ng o ang i kinh l qua ngc Ussada, v n tn ni y, Mittavindaka trng thy ngi, vi ku ln: - Tu thin ch, Thng ca ch Thin, bnh xe ny ang m thng v x nt u con nh th ci chy nghin nt m ht ci, vy con phm ti c g? Cu va hi, va ngm hai vn k ny: 1. Thnh st ny xy bn cng cao, Con nay mc by bc chn vo, Chung quanh con, ly ho bao bc, Con gy nn cc nghip no. 2. Gi y ng cht cc thnh mn V bnh xe ny hy dit con

No khc chim lng, con b bt. Ti v sao vy, tu Thin vng? Lc y Thin ch ngm cc vn k ny gii thch vn cho cu r: 3. Ngi c ngy xa chc vn ng, Hai mi ln na y, tn ng, Tuy nhin ngi vn khng h mun Tai lng nghe bng hu ni nng. 4. Ngi vi vng vt i dng Cht y nguy him dc ng trng, N ma, bn tm, ngi thm ving, Mi su nng, theo k tm nng. 5. Tip theo mi su, n ba hai Tn hng dc tham c mit mi, Nay hy nhn y y phn tng thng Bnh xe dc lc u ngi. 6. Ai i i l dc tham y, Con l thnh thang rng ln thay, V , chng khng h tha mn Th phn chng i bnh xe ny. 7. Ai chng mong phn pht bc vng, Chng cu tm Chnh o bnh an Cng khng bit phi lm nh vy, Phn bnh xe ny chng s mang. 8. Hy suy kt qu vic ngi lm Gia sn ngi xem tht ngp trn, ng c lm ti ch bt chnh, Thc hnh iu bn tt khuyn rn, V sau chng c bao gi na Vng bnh xe ny ng n thn. Nghe vy, Mittavindaka t nh: "V Thin ch ny va gii thch tht chnh xc nhng vic ta lm. Chc chn ngi cng bit c mc trng pht ta". Ri cu ngm vn k th chn:

9. Vy tu Thin vng, n lc no Bnh xe ny dnh trn u? My ngn nm na? XIn ngi dy, ng con hoi sc khn cu. Lc y bc i s tuyn b vn qua vn k th mi: 10. Bnh xe ny tip tc xoay vn, M chng hin ra v cu nhn N dnh u ngi cho n cht, Ny Mt-ta hi c nghe chng? Ni vy xong Thin ch tr v ci ca Ngi, cn k kia chm vo cn au n cng cc. * Sau khi chm dt Php thoi, bc o s nhn din Tin thn: - Vo thi y, T-kheo phng dt ny l Mittavindaka, v Ta chnh l Thin ch. -ooOoo440. Chuyn Hc Hin Gi (Tin thn Kanha) ng kia nhn k sc en tuyn.., Chuyn ny bc o S k ti Kapilavathu (Ca-t-la-v) trong B- Lm (Rng cy a), v mt n ci. Vo thi y, chuyn k rng bc o S ang du hnh cng Tng chng trong B- Lm, lc chiu xung, ti mt chn kia, Ngi mm mt n ci. Trng lo nanda ni: - Nguyn do g, l do g khin c Th Tn mm ci? c Nh lai mm ci khng phi l khng c duyn c. Vy ta mun hi Ngi. Th l Tn gi ci u nh l cung knh hi v n ci kia, bc o S bo:

- Ngy xa, ny nanda, c mt bc Hin tr tn l Kanha sng ni y, chuyn tm thin tnh, v lc th trong thin nh, nn nh uy lc cng c ca ngi m cung ca Sakka ( Thch), Thin ph phi rng ng. Song v cu gii thch n ci kia cha c r rng lm, nn theo li thnh cu ca v Trng lo, c Pht k mt chuyn qu kh. * Mt thu n, khi vua Brahmadatta tr v Ba-la-ni, c mt v B-la-mn khng con ci, nhng ca ci ln n tm mi triu ng, v ny pht nguyn gi gii c v cu t. Trong lng b v v B-la-mn ny ang mang thai B-tt, sau do mu da en ca ngi, vo ngy l t tn, cha m chn tn ngi l Kanha - Kumra tc Hc nam t n nm mi su tui, y v uy nghi nh mt bc tng bng ngc qu, ngi c ph thn a n hc Takkasil, ni y ngi c dy y cc mn vn hc ngh thut, xong tr v nh. Sau cha ngi li ci cho ngi mt c v xng i va la. Dn dn theo thi gian, ngi hng trn gia sn ca song thn. By gi mt ngy kia, sau khi kim tra cc kho bu, ang lc ngi trn mt bo ta lng ly, ngi cm trong tay mt ci a bng vng, c c trn a nhng hng ch do cc bc tin nhn ngi ghi li: "Rt nhiu ti sn do v ny kim c, rt nhiu tin bc do v kia lm ra v.v..." Ngi ngh thm: "Nhng v to ra vng bc ny by gi khng cn na, song vng bc vn cn ; khng ai c th mang chng theo khi ra i khi cuc sng; ta khng th buc vng bc thnh mt b, ri mang theo mnh qua th gii khc. Thy rng ca ci lin h n Nm c dc, cn phn pht b th ca ci ny l vic tt p hn; thy rng thn xc ph du ny lin h vi nhiu bnh tt, cn t lng cung knh v nhn t vi nhng v c hnh em nhiu li lc hn; thy rng cuc i tm b ph phim ny ch thong qua chc lt, cn tinh tn hnh tr thin nh l phn cao c hn. Vy th nhng vng bc ph phim ny ta s em b th ht, v lm nh th ta s th hng phc c hn nhiu." Th l ngi t ch ngi ng dy, sau khi xin c vua tha thun, ngi b th rt ho phng.

n ngy th by, thy vng bc vn khng suy gim, ngi suy ngh: "Vng bc ny c ngha g i vi ta? Trong khi ta cha b tui gi ch ng, ta mun ngay by gi pht nguyn xut gia tu hnh; ta quyt tu tp cc Thng tr v cc Thin chng, ta quyt ti sinh ln ci Phm Thin". Th l ngi ra lnh m cc ca ln trong nh ra, ri bo gia nhn ly ca ci em, b th rng ri, vt b n nh mt vt bt tnh, ngi on tr cc tham dc ca nhn quan, v nhng ting khc than cng nc mt ng o ca h hng quyn thuc, ngi ra i t kinh thnh, n tn vng Tuyt sn. Ti ngi sng theo li c c, v khi i tm mt chn an lc tr thn, ngi thy ni ny, ri quyt nh li; chn cy bu lm ni n chn , ngi sng ti , ng ngay di gc cy bu y. Khng bao gi c tr trong lng, ngi tr thnh mt ngi sng trong rng, khng bao gi ngi dng chi l, m ch di gc cy ny, ngoi tri, thng an ta, hoc nu ngi mun nm th ch nm trn mt t. Ngi khng dng ci chy, m ch dng hm rng nghin nt thc n, ngi ch n nhng thc n khng nu bng ci la, khng bao gi mt th ht cn v lt vo ming ngi, ngi ch n ngy mt ln v ch ngi n mt ln. Trn mt t, dng nh ngi ha cng vi t i lm mt, ngi sng hnh tr gii c ca bc xut gia kh hnh. Trong Tin thn y, nh ta c bit, B-tt rt thiu dc. V vy chng bao lu, ngi t cc Thng tr v cc Thin chng (nm thn thng: Abhinn; v tm cp thin: Jhn) v ngi sng ni y trong h lc ca thin nh. V tri cy rng, ngi khng i u xa, khi tri cy mc trn cy, ngi n tri; vo ma hoa n, ngi n hoa; khi l mc, ngi n l; khi khng cn l no ngi n v cy. Vo bui sng ngi thng hi qu cy y, khng bao gi v tham lam m ngi ng dy i hi qu cy no khc. ni ngi ngi, ngi dang tay ra lm cc tri cy trong tm tay, ngi n cc th tri cy n tay ngi, khng phn bit ngon d . Trong khi ngi tip tc tm lc th nh vy, nh thn lc cng c ca ngi, chic ngai hong thch ca Sakka ( Thch) Thin ch nng rc ln (tng truyn chic ngai vng ny nng ln khi Thch Thin ch sp mng chung, hoc lc phc c ca ngi tn dit v kt thc, hay khi c mt v i s cu nguyn, hay do cng nng c ca cc Sa-mn, B-la-mn y uy lc.)

Lc y Thch Thin ch suy ngh: "K no mun lm ta phi ri khi ngai y?" va nhn quanh, ngi thy trong rng su, mt ni kia bc Hin nhn Kanha ang sng nh nht tri rng, ngi bit rng l mt tr nhn hnh tr kh hnh cao , tt c cc cn u c iu phc, ngi suy ngh: "Ta mun i n gp v y. Ta mun bo ngi thuyt Php tht cao ging, v sau khi nghe li ging Php em li an lc ny, ta s lm ngi hoan h mt iu c, v s lm cho cy ca ngi sinh qu khng ngng, ri ta mi tr v y. " Sau nh thn thng lc, Thin ch vt xung trn, ng ngay sau lng bc Hin nhn, ngi ngm vn k u tin th xem bc Hin tr kia c bc tc khi nghe nhc n v xu x ca mnh chng: 1. ng kia, ngm k sc en tuyn, Sng ni ny cng t en, Ming tht ang n en xm xt, Tm ta chng thch ng ngi hin Hin nhn Kanha nghe ngi ni vy: - Ai ni vi ta y? V nh thn thng lc, ngi nhn ra l Thch Thin ch, nn vn khng cn quay u li, ngi p vn k th hai: 2. D ton sc en, hi Ngc hong, Tm ta chn chnh B-la-mn, Mu da chng li, nhng lm c Khin k phm nhn en ti lun. V ri sau , khi gii thch nhiu loi li lm v ch trch nhng li lm bin con ngi thnh nhng k en ti, cng ca ngi cng c, ngi thuyt gio cho Thch Thin ch, chng khc no ngi lm mt trng mc ln gia bu tri. Thch Thin ch nghe bi thuyt Php, lng v cng hoan h, lin ban tng bc i S mt iu c v ngm vn k th ba: 3. Ni nng khn kho, bc La-mn, Din t cao siu, ti thng lun

Hy chn iu g ngi c nguyn, Chn theo mnh lnh ca tm hn. Nghe vy bc i S ngh thm: "Ta bit th no ri. V ny mun th ta, xem ta c gin d khi ni n v xu x ca ta khng; nn ngi ch bai mu da ca ta, thc n chn ca ta. Khi thy rng ta khng gin, th ngi vui v, ban cho ta mt iu c, chc chn ngi tng ta hnh tr cuc sng ny v c mong c thn lc ca Sakka Thin ch hay Phm Thin, vy nay lm ngi tin tng, ta s chn bn iu c: ta c c an tnh, khng sn hn i vi k xung quanh ta, khng tham cnh vinh quang ca cc v xung quanh ta, hay thm mun dc tnh i vi cc v xung quanh ta". Suy ngh nh vy xong, gii quyt mi nghi hoc ca Thin ch, bc Hin tr ngm vn k th t i bn iu c ny: 4. Thin ch Sak-ka ca th gian Chn iu hnh phc, lnh ngi ban, Ta mong thot khi lng sn hn, c c, tiu tr mi dc tham, Tt c bn iu ny hnh phc, Ta thng m c tn tm can. Lc y, Thch Thin ch suy ngh: "Hin gi Kanha, khi chn iu c chn bn im an lc khng li lm. By gi ta phi hi ngi v thin c lin h bn iu ny". Ri ngi hi bng cch ngm vn k th nm: 5. trong c dc vi tham sn, Ny hy ni i, hi o nhn, Ngi thy iu g l bt thin, Tr li ta nh, hy lm n. - Vy hy nghe y: Bc i s p li v cm khi ngm bn vn k ny: 6. c c nui bi hn sn, Pht sinh t nh ln ln dn, Nn lng trn ngp nim au xt, V th ta khng mun gin hn.

7. C vy thng thng vi c nhn, Trc tin li ni, chm vo thn, K n m , ri cy gy, Sau ht le ra mi kim trn, Khi c c tm, thng phn n, Nn lng ta chng mun hn cm. 8. Khi ngi, thc dc bi gian tham, La o tng dn vi di gian, Vi ui theo tin ti cp bc, Vy nn ta chng mun tm tham. 9. Tri cht xing gng bi dc tnh, Vn thng pht trin ny sinh nhanh Trong tim, lm xt xa au nhc, i dc, ta khng mun phn mnh. Khi cc cu hi c gii thch xong, Thch Thin ch bo: - Tha Tr gi Kanha, nh ngi, cc cu hi ca ta c gii p m p vi tr tu ca mt bc Gic Ng, ta rt hoan h v ngi; by gi xin ngi chn mt iu c khc na. Ri Thin ch ngm vn k th mi: 10. Ni nng chn chnh, bc La-mn, Din t cao siu, ti thng ngn, Hy chn iu g ngi c nguyn, Chn theo mnh lnh ca tm hn. Lp tc B-tt ngm k: 11. Sak-ka, Thin ch ca trn gian, Ngi bo cho ta mt c n, Mong chn ni rng ta n nu, Ni no ta tr ng n thn, Bnh khng lm hi nim an tnh, Hoc ph nim thin lc v tan. Nghe vy, Thch Thin ch suy ngh: "Khi chn iu c, Hin gi Kanha khng chn iu g lin h n thc n, m nhng g ngi chn u

lin quan n i sng tu hnh." Tm cng hoan h hn, Thin ch li cho thm mt iu c khc v ngm k: 12. Ni nng tht kho, bc La-mn, Din t cao siu, ti thng ngn, Hy chn iu g ngi c nguyn, Chn theo mnh lnh ca tm hn. V B-tt, khi ni ln iu c ca ngi, thuyt Php trong vn k cui: 13. Sak-ka, Thin ch ca trn gian, Ngi bo cho ta mt c n, Xin chng sinh linh no b hi, V ta, d khu, hay thn. Ni no cng vy, ny Thin ch, Li nguyn ny ta vn c mong. Nh vy trong su trng hp, bc i s la iu c, ngi u ch chn nhng g lin quan n i sng vin ly. Ngi hiu r thn ngi phi c bnh v Thch ch khng th tr dit cn bnh ca thn nghip; Thch Thin ch cng khng th ra sch cho nhn th trong ba ca Thn, Khu, . Mc d vy, ngi vn chn iu c y vi mc ch thuyt Php cho v Thin ch. Sau Thch Thin ch lm cho cy y sinh qu quanh nm, va chp tay ln trn nh l ngi va bo: - Xin Hin gi an tr y khng bnh tt. Ri ngi i v ci ca ngi. Cn B-tt khng bao gi gin on thin nh, nn v sau c sinh ln Phm thin gii. * Sau khi chp dt Php thoi ny, bc i S bo: - Ny nanda, y l ni Ta an tr ngy xa. Ri Ngi nhn din tin thn:

- Vo thi y Anuruddha (A-na-lut-) l Sakka ( Thch) Thin ch v Hin gi Kanha chnh l Ta. -ooOoo441. Bn V Gi Trai Gii (Tin thn Catu-Posathika) (Chuyn tin thn ny s c k trong Tin thn Punnaka) (cha c tm thy) -ooOoo442. Chuyn B La Mn Sankha (Tin thn Sankha) La-mn Tn-gi, bc uyn thm ..., Chuyn ny bc o S k K Vin v t s cng dng. Chuyn k rng thnh X-v, c mt nam c s, sau khi nghe c Nh Lai thuyt Php, tm rt hoan h nn mi ch tng vo ngy hm sau. Ti ca nh, ng dng ln mt ci rp trang hong lng ly, ri i tha trnh rng n gi. Bc o S n ni vi nm trm v T-kheo theo hu, v ngi trn bo ta lng ly dnh cho ngi. V c s, sau khi dng cng cc l vt sang trng ln hi chng T-kheo vi c Pht l thng th, li mi tng chng ngy mai; v c th, trong by ngy lin, v ny mi Tng chng n cng dng, v vo ngy th by li cng dng nhng vt dng cn thit. Trong bui cng dng ny, ng tng cc i hi lm l vt c bit. i hi dng ln c Pht tr gi mt ngn ng vng. Hai i hi cng hai v i t (X-li pht v Mc -kin-lin) tr gi nm trm, cn nhng i tr gi hn mt trm ng dnh cho cc v T-kheo khc. Sau khi dng cng l vt cc th cn thit cho ch Tng, ng ngi xung trc c Th Tn cng vi hi chng ca Ngi. Sau bc o S p li ty h cng c bng mt ging v cng m du: - Ny gia ch, th vt ca ng tht ho phng bit bao, ng hy hoan h. Ngy xa, trc khi c Pht ra i, c nhng ngi nh cng dng mt i hi ln mt v c Gic Pht m kt qu vic b th l tm c ch an tr trn bin c khng c ni an tr; v nay ng va cng dng cho

ton th hi chng ca c Pht mi vt dng cn thit cho mi T-kheo, th cng c bit bao, nu khng phi l l dng hi ny s lm ni an tr cho ng v sau? V theo li thnh cu ca ng. Ngi k mt chuyn qu kh. * Ngy xa, thnh Ba-la-ni c tn l Molin. Trong khi vua Brahamadatta tr v Molin, mt ngi B-la-mn tn l Sankha giu c ln, xy b th trng su ch, mt mi cng thnh, mt gia thnh v mt ca nh ng. Hng ngy ng b th su trm ngn ng tin v cho cc k l hnh cng k n xin rt rng ri. Mt ngy kia ng suy ngh: "Mt khi kho ca ci ht, ta khng cn g b th na. Vy trong lc kho cha cn, ta mun ly con tu i n x Vng v s mang ca ci v". Th l ng bo ng tu, cht y hng ha v khi t bit v con, ng bo: - B v con hy lo b th khng ngng cho n khi ta tr v. Ni xong, ng cm ly d, mang giy cng gia nhn hng mt v hi cng, ri ng ng ng khi hnh. Vo lc y mt v c Gic Pht trn nh ni Gandhamdana (Hng Sn), ang nhp nh, thy v kia ln ng tm kim vng lin suy ngh: "Mt bc i s ang vt bin tm vng. C gp g trn bin c gy tr ngi cho v ny chng? Ri s c. Nu ng thy ta, s dng ta i giy v chic d. v kt qu vic i cng dng ny l ng s tm c ni an tr khi tu m trn bin. ta mun gip ng." V th bay qua khng gian, Ngi h xung, khng xa ch k l hnh kia, ri tin n gp ng, dm chn trn ct nng, nng nh th mt ng tro ang chy bng trong lung gi d di v nh mt tri gay gt. V B-la-mn ngh thm: "y l c hi to cng c, ta phi gieo mt ht ging ngy hm nay ti chn ny". Lng v cng hoan h, ng vi v i n nh l Ngi: - Tha Tn-gi, - ng ni - xin Tn gi vui lng ra khi con ng ny trong chc lt, n di gc cy kia.

Sau , khi n ch ngi gc cy, ng lau phi ht ct cho Ngi, ri tri thng y ra mi Ngi ngi xung, vi nc sch thm ngt, ng ra chn Ngi, xoa du thm ngo ngt, v t chn ca chnh mnh, ng rt ra i hi lau sch, xoa du thm xong, mang vo cho Ngi, cng dng Ngi i hi cng vi chic d, xin Ngi mang hi v che d trn u Ngi khi ngi ln ng. V c Gic Pht mun lm ng vui lng nn nhn l vt, v trong khi v B-la-mn chim ngng Ngi tng trng tn tm, Ngi bay ln v li ni Gandhmdana. Cn B-tt vi tm y hoan h, tin ra hi cng v ln thuyn. Khi ra n i dng vo ngy th by, con thuyn nt ra v h khng th tt ht nc c. Tt c mi ngi lo s cho mng sng mnh, ng thanh ku go, mi ngi ku cu mt v thn linh ring ca mnh. Bc i S, chn mt ngi hu, xoa du khp mnh my, n mt ng ng mn ha vi b ti cho tha thch, cho k kia cng n, ri ngi leo ln ct bum. Ngi bo: - V hng kia l kinh thnh ca ta. Va ch tay v hng y, va gt b ni s hi v cc loi ra, c, ngi ln mt cng vi g gia nhn mt khong xa chng mt trm nm mi cubit (1 cubit = 45cm). m ngi kia cht ui c, cn bc i S cng g gia nhn bt u tin ln trn bin c. Trong by ngy lin, ngi tip tc bi. Ngay c gi pht y, ngi vn gi trn ngy trai gii, sc ming vi nc mn. Lc by gi mt n thn tn l Mani-Mekkhal, ngha l Ngc i, c lnh ca T Thin vng: "Nu gp tu chm, v tai ha xy n cho ngi quy y Tam Bo, hoc y gii c, hoc phng th cha m, th nng phi lo cu ". V bo v cho cc ngi nh vy, n thn an tr trn mt bin. Nh thn lc ca b, b khng cn canh phng trong sut by ngy y, song n ngy th by, nhn lt trn mt bin, b thy v B-lamn Sankha c kia, nn suy ngh: "K ng kia b rt xung bin, n nay l ngy th by ri, nu ng cht i th ta mc phi ti nng lm." V th sinh lng lo lng, b vi vo chic a bng vng y mi thc n thin gii, phi nhanh nh gi n pha ngi, ri dng li trc mt ngi trn khng v bo: - Ny B-la-mn, ngi khng n g by ngy ri, vy n thc ny i.

V B-la-mn nhn b p: - Ct thc n ca nng i, ta ang gi gii king n. K gia nhn ca ngi khng thy n thn, m ch nghe m thanh nn ngh thm: "V B-la-mn ny ni lm nhm, ta chc v c th ngi yu ui li nhn i by ngy nn ang au n v s cht, ta mun an i ngi." V g lin ngm vn k u: 1. La-mn Tn gi, bc uyn thm, Tn gi vn y thnh tm, Thnh s, sao li phi Hoi tm v c ni lm bm, Trong khi chng c ai y c i p ngoi ti, lc lun m? V Ba-la-mn nghe g, bit rng g khng thy v thn kia, nn bo: - Ny hin hu, khng phi ta s cht u, song ang c mt v khc y m o vi ta . Ri Ngi ngm vn k th hai: 2. Xut hin Thin thn rc nh quang, Tng ta tin phn ta n, Cao sang trn a vng by sn Ta p nng "khng" d lc hoan. Sau g ngm vn k th ba: 3. Nu nh ngi thy mt Thin thn, Ngi hy yu cu mt c n Xin ng chp tay van v y, Cho hay Thin n hoc phm nhn? - Bn ni phi lm - v B-la-mn bo. Ri ngi hi bng cch ngm vn k th t: 4. Nng t nhn ta v thit thn, Bo ta: "Cn ly thc ny n",

Hi nng cao c y uy lc, L n nhi hay mt n thn? V n thn lp tc ngm hai vn k: 5. Ta, n thn uy lc i cng, Ni ny vi n gia trng dng, Trn y t mn, tm hoan h, V cu ngi trong bc cui ng. 6. Nhn y thc phm, chn an lnh, Nhiu loi c xe, dng hnh, Cho ngi lm ch quyn tt c, Nhng g ao c t tm mnh. Khi va nghe vy, bc i s suy ngh n o: "y l n thn gia i dng - ngi t nh - b tng ta vt ny vt n. C g b li mun em tng chng cho ta? C phi v mt cng c no ca ta hay do quyn lc ring ca b m b lm nh th? c, ta s hi." V ngi cht vn iu ny qua vn k th by: 7. Tha, vy tin nng chnh n hong, Nm quyn bao l vt nng ban, M nng yu iu, my thanh t, Nghip qu no ta to y chng? V n thn nghe ngi hi, ngh thm: "V B-la-mn ny hi th, chc v ngi tng ta khng bit ngi lm vic lnh no. Ta mun ni ngay cho ngi r". V vy b p ngi qua vn k th tm: 8. Trn ng nng bng k n thn, Kht nc, mt nh, li nhc chn, Ngi dng, mang ti vt cng, Ngy nay l y c hng n. Lc bc i S nghe th, ngi ngh thm: " ka gia i dng kh vt qua ny, vic cng dng i hi tr thnh mt i phc bo cho ta. i vic dng l vt ln mt v c Gic Pht tht tt lnh thay!" Ri trong nim i hn hoan, ngi ngm k th chn:

9. Xin chic thuyn bng vn kho xy, Thun bum xui gi, chy nh bay, M khng thm nc trn ng bin Khng th dng xe c chn y, Xin ch ta v Mo-l gp, Lm sao va kp ng hm nay. N thn rt p khi nghe nhng li ny, lin lm php cho chic thuyn hin ra, c lm bng by bu vt, chiu di tm trm cubit (1 cubit = 45cm), chiu rng su trm cubit, chiu su hai mi si (si= 1,82m). C ba ct bum bng ngc bch, dy buc bng vng, cnh bum bng bc, cc mi cho v bnh li u bng vng rng c. Trong thuyn, v n thn cht y by bu vt, ri m ly v B-la-mn a ln chic thuyn huy hong kia. B khng ch n g hu cn, song v B-la-mn vn chia phn cho g hng phc lnh. G sung sng qu v n thn kia cng m g t ln thuyn na. Lin b a thuyn n kinh thnh Molin v sau khi cht y chu bu vo kho nh v B-la-mn, b tr v ni an tr mnh. * Bc o S vi Tr tu Ti thng, ngm vn k cui cng: 10. Thn n hn hoan, hnh phc trn, Lm cho xut hin, chic thuyn thn, em San-kha vi ngi hu cn V n kinh p tuyt trn. Cn v Ba-la-mn sut i nh b th tht rng ri khng ngng v gi gii hnh, nn khi mng chung ngi cng cc gia nhn i ln cng tr vi ch Thin. * Khi bc o S chm dt Php thoi, Ngi tuyn thuyt cc S Tht. By gi vo lc kt thc cc S Tht, v c s y chng c S qu (D Lu). Ri Ngi nhn din Tin thn: - Vo thi y Uppalavann (Lin Hoa sc) l n thn, nanda l ngi hu, v B-la-mn Sankha chnh l Ta.

-ooOoo443. Chuyn Tr Gi Tiu B (Tin thn Culla-Bodhi) V th ngi ta bt qu nng..., Chuyn ny do bc o S k ti K Vin v mt ngi tnh hay nng gin. Ngi ny, sau khi xut gia, tu tp, hnh tr Gio php a n gii thot, an lc trn vn, li khng th ch ng cn gin ca mnh. ng lng y bc tc, him hn; song li t ni nn khi phn n, b li cun vo cn nng gin, ng tr nn gay gt chua cay v kh dy bo. Khi nghe ni n tnh hay nng gin ca ng, bc o S cho gi ng vo v hi c tht l ng hay ni gin nh li n chng. V ny p: - Tha vng, bch Th Tn, Bc o S bo: - Ny T-kheo, tnh nng gin phi c ch ng, v mt k hnh c hnh nh vy khng th no c ni an tr c d trong i ny hoc i sau. Ti sao sau khi tu tp php mn gii thot ca c Pht ti thng khng c lng sn gin, c g ng li t mnh t ra hay phn n? Cc bc tr nhn ngy xa, ngay c nhng v hnh tr gio php khc vi chng ta cng km ch c lng phn n. Ri Ngi k mt chuyn i xa. * Ngy xa khi vua Brahmadatta ln ngi Ba-la-ni, trong mt th trn x Ksi c mt v B-la-mn rt giu vng bc, gia sn s song li khng c con, nn b v cu mong con trai. Vo thi y B-tt t ci Phm thin i xung trn, nhp mu thai ca b, ri vo ngy l t tn, cha m chn cho ngi ci tn Bodhi-Kumra hay l Nam t Tr Tu. Khi ngi n tui khn ln, ngi i n Takkasil, nghin cu cc mn hc thut, v sau khi v nh, d ngi khng mun, cha m ngi vn i ci mt thiu n v lm v ngi, t mt gia nh cng chung giai cp vi ngi. Nng y cng xung ci trn t Phm thin gii, c nhan sc tuyt th, chng khc no mt v tin n. C hai v tr thnh v chng, song c hai chng ai mong mun chuyn

 c. Chng bao gi c ai phm vo dm dc, cng chng k no lic mt nhn k kia mt cch say m, ngay c trong gic ng, hai v cng khng h bao gi c hnh ng tng t, c hai v u sng thanh tnh nh th. Sau mt thi gian, khi song thn u mt c, ngi lo vic tang l cho thi hi cha m chu o. Bc i S gi v n, bo nng: - Ny qu nng, nng hy gi ly gia sn tm trm triu ng ny v sng i hnh phc. - Khng phi vy u, m l phn ca phu qun. Ngi bo: - Ta khng cn vng bc, ta s ln vng Tuyt Sn, tr thnh mt n s v tm ni c tr . - Vy tha phu qun tn qu, ch nam gii mi c xut gia tu hnh thi chng? Ngi p: - Khng phi vy, n gii cng c. - Vy th thip, cng khng mun nhn ly th chng phun khi ming, v thip cng khng ham thch vng bc g hn chng, thip cng mun thnh n s nh chng. - Ny qu nng, tt lnh thay! Ri hai v em phn pht b th phn ln ti sn v xut gia. n mt vng t an lc dng am tht n s, cc ngi sng bng tri cy rng m cc ngi kim c, v c sng nh vy mi nm trn, song vn cha chng c Thin nh ca bc Thnh. Th l sau mt thi gian sng ti , hng hnh phc ca cuc i n dt sut mi nm lin, cc ngi ra i ngang qua vng qu tm mui v gia v, v thun ng n Ba-la-ni lin vo tr chn trong vn ng uyn. By gi, mt ngy kia vua thy ngi gi ng vin n dng mt mn qu trong tay, ngi phn:

- Trm mun lin hoan trong ng vin, vy hy sp xp cho chnh t. V khi hoa vin c dn dp sch s sn sng, vua ng vo cng m cn thn h tng ng o. Lc c hai v trn mt ch trong ng vin, an hng lc th ca cuc sng tu hnh. Cn vua khi i ngang qua ng vin, thy hai v ngi ; v khi mt ngi cht bt gp v n nhn dim l kh i kia, ngi say m ngay. Lng ngi rng ng v kht vng dc tnh, ngi quyt nh hi nng c lin h g i vi n s kia; nn khi i n gn B-tt, vua hi ngay cu y. B-tt p: - Tu i vng, nay nng y chng c lin h g i vi ta c; nng ch cng chung i sng tu hnh vi ta thi, song trc kia ta cn sng chn trn tc, th nng y l v ta. Nghe vy, vua thm ngh: "Nh vy, v ny bo n nhn kia chng l g i vi ng c, song khi cn sng i th tc, nng y l v ng. c ri, nu ta dng vng quyn bt ly nng th ng lm g c? Cho nn ta mun chim nng". V vua va n gn va ngm vn k: 1. V th ngi ta bt qu nng, Mt trn, v cp khi Tn ng, Ngi yu ngi ang ci n, Ngi s lm g, hi o nhn? Bc i S ngm vn k th hai p cu hi ny: 2. Khi khi ln, n chng ri Chng bao gi na, sut i ti, Nh cn ma lng dn tro bi, Dp tt n thi mi nh thi. Bc i S tr li nh vy, ln ting nh s t hng. Song nh vua d nghe th, vn khng th no ch ng c con tim say m ca mnh, do ni si m m qung, lin ra lnh cho v cn thn phi bt nng kia vo cung. V cn thn tun lnh dn nng i, d nng th than khc lc rng lm c nghip phi php l thi thng ca th gian, cn B-tt nghe ting nng ku khc, ngi ch nhn mt ln thi, khng nhn na. V th nng b a vo cung trong lc ang ku go th thm.

Vua x Ba-la-ni khng cn chn ch ng vin na, m nhanh chng tr v cung, triu nng n chu v ban cho nng nhiu vinh d cao sang. Song nng bo nhng vinh quang chng c gi tr c, v ch i sng c c l cao thng thi. Vua thy khng th dng cch g chinh phc c tim nng, nn truyn gi nng trong mt phng bit lp v bt u suy ngh: "y l mt ngi n b kh hnh khng mng mi th vinh quang ny, v v n s cng khng h t ra gin d khi ngi hu bt i mt n nhn tuyt m nh vy. Song nhng n s thng c mu su lm; chc chn ng ang lp mu hi ta. c ri, ta mun tr li gp ng v tm hiu ti sao ng vn ngi ." V th l khng th ngi yn c, vua i vo ng vin. Lc y B-tt ang ngi v chic y. Vua ch i mt mnh nn n tn ni, bc nh nhng khng gy ting ng. B-tt vn tip tc v o, chng nhn n vua. Vua ngh: "Ngi ny chng mun ni g vi ta v ang tc gin y. K kh hnh ny ng l g bp bm, trc tin tht ln: "ta khng mun lng cm hn khi ln cht no, song nu n khi ln, ta quyt dp tt n ngay lc cn nh nhoi", ri sau lng cm phn c eo ng dng dai nn g khng mun ni chuyn vi ta !". Vi ngh ny, vua ngm vn k th ba: 3. Ngi ln ting khoe hay, Chng mt lt trc y, Nay lng thinh v gin Ngi ngi v may. Khi bc i S nghe th, ngi hiu vua tng ngi im lng v tc gin, nn mun t ra l ngi khng h b lng phn n chi phi, ngi ngm vn k th t: 4. H lc no sinh khi n ri, Chng bao gi n chu ri ti, Nh cn ma lng dn tro bi, Ti dp n thi mi nh nhoi. Khi nghe nhng li ny, vua suy ngh: "C phi ngi ny ni n lng sn hn hay iu g khc na? Ta mun hi ng cho r". Ri vua ngm vn k th nm: 5. G m khng th b ngi, Chng bao gi ht, sut trong i?

Nh cn ma lng dn tro bi, Ngi dp tt g lc nh nhoi? V kia p: - Tha i vng, nh th ni sn hn thng em li nhiu au kh, nhiu tai hi, tn khc; n ch va khi ln trong ta, song nh nui dng lng t mn, ta dp tt c n. Ri ngi ngm cc vn k sau thuyt ging v ni kh au v him hn: 6. Con ngi khng n, thy minh quang, C n, m ui trc no ng, N khi trong ta khng thot c, Hn sn, nui dng bi si cung. 7. iu g lm thch th cu nhn, K mun tm ta phi kh bun, Pht khi trong ta khng thot c, Hn sn, nui dng bi si cung. 8. Ci iu, nu ni dy trong mnh. Che khut ngi ta trc hnh lnh, pht trong ta khng thot c, Cm hn, nui dng bi v minh. 9. iu lm tn phc c v song, Khin k b la b lp cng, Mnh lit, ph tan, y khng khip, Khng ri ta na, y l sn. 10. Ngn la ln cao, s ln hn, Nu mi nhin liu c khi trn, Bi v ngn la ln cao mi, Nhin liu t mnh phi chy lun. 11. Cng vy trong tm tr k n, Ngi khng c th nhn chn ra rng Pht sinh phn n t tranh ci Bi vy thanh danh phi bi tn.

12. Phn n no tng ta la hng Vi mi than ci chy bng bng, Nh trng na thng m tri ti, c hnh tiu hao, hy hoi dn. 13. Ngi no ch ng c lng sn, Nh la m khng c ci than, Nh trng na thng tri dn sng, Cng c ngi kia c mi tng. Khi vua nghe bc i S thuyt Php xong, lng rt hoan h, nn ra lnh cho mt cn thn i dn ngi n b n, v mi v n s v sn kia cng li vi nng trong ng vin an hng lc th ca cuc sng c c v vua ha s chm sc bo v cho hai v nh bn phn ca mnh. Sau nh vua xin hai v tha th li lm v knh cn t t ra v. Th l hai v y li . Dn dn v sau, ngi n b y t trn v sau khi nng qua i, v n s tr v vng Tuyt Sn, tu tp cc Thng tr v cc Thin chng, lm cho T V lng tm (bn Phm tr: T, Bi, H, X) sinh khi trong lng, nn ngi c sinh vo ci Phm thin. * Khi bc o S chm dt Php thoi, Ngi tuyn thuyt cc S Tht. Vo on kt thc cc S Tht, v T-kheo hay sn hn kia c an tr vo Tam qu (Bt Lai). Ri Ngi nhn din Tin thn: - Vo thi y, mu thn ca Rhula (La-hu-la) l n n s y. nanda l vua kia v v n s chnh l Ta. -ooOoo444. Cu Chuyn Hc Nhn Dpyana (Tin thn Kanhadpyana) By ngy tm tr c thong dong..., Chuyn ny bc o S k ti K Vin v mt T-kheo thi tht.

Hon cnh ny s c gii thch trong Tin thn Kusa (s 531). Khi bc o S hi li n y c ng khng v v T-kheo y p l ng, th ngi bo: - Ny T-kheo, thu xa trc khi c Pht xut hin i, cc bc tr nhn, ngay c nhng v hnh tr mt np tu tp khng theo Chnh php, trong sut hn nm mi nm bc i trong Thnh hnh m khng thch th nhit tm, song v bn tnh thn trng khn ngoan, nn khng bao gi ni cho ai hay bit l cc ng thi tht. Cn nay ti sao ng hnh tr Gio php ca Ta a n gii thot, v ng ang ng trc mt mt c Pht Th Tn nh Ta, sao ng dm bc l s thi tht ca ng trc bn hng t? Ti sao ng khng gi c tnh thn trng e d? Ni xong, Ngi k mt chuyn i xa. * Ngy xa, trong quc Vamsa, mt v vua tr v ti Kosambi mnh danh l Kosambika. Thi y c hai v B-la-mn mt th trn kia, mi v u c ti sn tm trm triu ng v l bn thn thit ca nhau, c hai ng, sau khi nhn thc s tai hi ca tham dc, v phn chia ca ci ra b th, lin t b th tc ngay gia ting than khc ca nhiu ngi thn, khi hnh v pha Tuyt Sn, dng am n s cho mnh. Ti chn y trong nm mi nm lin, hai v sng i n s, nui thn bng tri cy, c rng m hai v tnh c kim c; song cc v khng th no chng c Thin nh. Sau nm mi nm y tri qua, cc v i du hnh qua vng qu xin mui v gia v, li n vng quc Ksi. Trong mt th trn ca quc ny c mt gia ch tn l Mandavya, tng l mt thn hu ti gia ngy trc ca n s Dpyana. Hai v lin i n thm ng Mandavya ny; va trng thy hai v, ng ch nh v cng thch th, lin xy cho hai v mt am tranh, cung cp y mi loi vt dng cn thit ca cuc sng n s. Hai v ba bn ma, ri t gi ng, tin v Ba-la-ni, ti y hai v vo trong ngha a trng ton cy Atimuttaka. Khi Dipyana mt thi gian nh mun, ngi tr v ni ngi bn xa ln na; cn Tn-gi Mandavya, n s kia, vn ch c. Lc by gi, mt ngy kia c tn o tc gy cp bc trong th trn, v tr v t ni y cng mt s ca ci cp c. Cc gia ch, lnh canh, chy ra cng la to "k trm" v k trm b cc ngi ny ui gp, thot thn qua

mt ng cng v trong lc ang chy quanh gn ngha a, g lm ri gi ca nh l ca v n s y. Khi cc ch nh thy gi ny, ng ku to: - khn kip! Anh l qun trm cp ban m, cn ban ngy anh i quanh qun gi dng tu hnh. Ri va ph bng, va m , h em v ny vo yt kin vua. Vua khng bo iu tra g c m ch ni: - Dn n i ra v ng cc vo n. H em ng n ngha a, t ng vo ci cc bng g cy keo. Song cy cc khng chu m qua thn ca v n s, k h mang vo ci cc khc, song ci ny cng khng m thng ng, k l ci cc st, cng khng th m thng thn ng c. ng t hi hnh ng no trong qu kh ca mnh gy nn s vic ny, lin quan st qu kh, trong tm ng khi ln tri kin v cc i trc, nh vy nhn li qu kh, ng thy nhng vic lm t lu, chnh l vic m thng mt con rui trn mt mnh g mun. Chuyn k rng trong mt i trc, ng l con trai mt ngi th mc. Mt ba n, cu i n ch ngi cha thng n cy v cu dng mt mnh g mun m thng mt con rui nh th ng cc vo n. Chnh ng pht gic ra ti c kia vo gi pht nguy kch ny. ng nhn thc rng khng th no thot khi c nghip c c, nn bo m qun hu ca vua: - Nu cc ng mun ng cc ta, hy ly ci cc bng g mun. H lm theo, v ng cc vo v y xong, h li mt tn qun canh gi v y v ra i. Bn lnh canh t mt ni n np quan st mi vic xy ra cho v y. Lc by gi, Dpyana suy ngh: "Ta gp o hu ca ta cch y lu ri", lin mun i tm bn. Khi nghe tin bn b ng cc treo ln sut ngy bn v ng, ng lin i n ng bn bn v hi bn lm g. - Chng lm g c. V y p. V kia li hi:

- Th hin hu, ta chng thy sn hn g nhng k bt ta, cng chng him hn vua; chng c ni on hn no trong tm ta c. - Nu qu vy, th bng mt ca mt v c nh th ny cng em li an lc cho i ta ri. Cng vi nhng li ny, ng ngi xung cnh cy cc. T thn ca Mandavya ri xung vi git mu trn thn ngi bn. V chng ri xung ln da vng ng v kh i nh th cc chm en trn , khin cho ng c tn Kanha hc nhn Dpyana t v sau. V ng c ngi yn ti ch sut m. Ngy hm sau, bn qun canh n k mi chuyn vi vua, ngi bo: - Ta hnh ng qu hp tp. Ri vua vi v n ni, hi Dpyana chuyn g khin ng ngi bn cy cc. ng p: - Tu i vng, thn ngi y canh bn. Nhng xin cho bit ngi ny lm g, hay b d vic g cha lm, m i vng i x nh vy? Vua gii thch l vn cha c iu tra. V kia p: - Tu i vng, mt v vua phi hnh ng cn trng; mt ngi th tc phng tng, ham m dc lc l iu khng hay v.v... V ng cn khuyn co nh vua thm nhng vic tng t nh th na. Khi vua thy Mandavya v ti, ngi ra lnh nh cc ln. Nhng d bn chng gng ht sc, cng khng nh ln c. Mandavya bo: - Tu i vng, thn phi chu mang s nhc ny l do mt li lm phm thi xa xa, nn khng th no nh cc ra khi thn ny c. Song nu i vng mun cu mng thn, xin bo em n ci ca, x ci cc ngang st lp da. Vua bo lm nh th; nn phn cy cc nm trong thn ng vn cn . V chuyn k rng trc kia c ln ng cm mt vin kim cng nh m thng ng mt ca mt con rui n n khi cht, cho n lc n tn s. Nh vy ng cng khng cht lun. Chuyn k nh th.

Cn nh vua nh l hai v n s, xin th li, ri em hai v vo tr ng trong ng vin, v chm sc hai v ti ch y. Cng t , Mandavya c gi l "Mandavya mang-ci-cc", c sng ni ny gn gi nh vua. Phn Dpyana, sau khi cha lnh vt thng cho bn xong, li tr v vi bn xa l gia ch Mandavya. Khi gia nhn nhn thy v ny i vo am tht c, lin i bo vi gia ch. ng ch nghe tin lng rt hoan h, cng vi v con em nhiu hng liu, trng hoa, du, ng i n am tht, nh l Dpyana, ra chn v xoa du thm cho v ny xong, em mi nc ung v ngi lng nghe cu chuyn n s Mandavya mang-cy-cc. By gi con trai ca gia ch l nam t Yannadatta, ang chi a vi qu cu cui mi hin. ti , c mt con rn trong mt kin. Tri cu ca cu trai b nm xung t, ch tt vo l kin kia v ri nhm con rn. V khng bit s ny, cu th tay vo l. Con rn tc gin cn tay cu, khin cu ng xung bt tnh v nc c ca rn qu mnh. Sau cha m cu thy con bi rn cn, lin nng con dy em n v n s kia, t cu nm di chn v ny v ni: - Tha Tn gi, cc bc tu hnh thng bit cc cy tho dc v ba ch, xin Tn gi cha tr cho con chng ti. - Ta u bit g v tho dc, ta chng lm ngh y s bao gi. - Tha Tn gi, ngi l bc tu hnh xin thng xt thng b ny v thc hin mt li Nguyn cu Chn tht. - c lm - v n s p - ta s thc hin mt li Nguyn cu Chn tht. Ri va t t ln u Yannadatta, ng va ngm vn k u: 1. By ngy tm tr tht thong dong, Thanh tnh sng i c lp cng, T nm mi nm n dt, Ch tm ta bc bch li chn; Ni y ta sng d khng mun, Li tht ny mong to phc n, Khin nc c khng cn hiu lc, Cu trai ny s tnh ln dn.

Chng bao lu khi li Nguyn cu Chn tht ny c thc hin, th cht c phng ra t ngc ca Yannadatta v chui xung t. Cu b m mt nhn cha m v ku: - M i! Ri cu quay ngi nm im. Lc y Hc nhn Dpyana bo ngi cha: - Ny, ta dng ht kh nng ca ta, nay n thi bn dng kh nng ca mnh i. Ngi cha p: - Vy ti s thc hin li Nguyn cu Chn tht. Ri va t tay ln ngc con trai, ng va ngm vn k th hai: 2. Chng cht quan tm vt cng dng Ta em i mi khch qua ng, Song ngi hin tr cha h bit Ta t kim ch bn thn; D b th, ta lng min cng, Cu mong li tht to hng n, Lm cho nc c thnh v hiu, Thng b ny y c tnh dn. Sau khi ng thc hin li Nguyn cu Chn tht ny, t lng cu b nc c xut ra v chui xung t. Cu ngi dy, nhng cha th ng ln c. Lc y ngi cha bo ngi m: - Ny phu nhn, ta dng ht kh nng ca ta, by gi chnh b dng nng lc ca mnh pht nguyn Li Chn tht lm cho con b ng ln v i c. B v p: - Ti cng c mt s tht mun ni ra, nhng trc mt qu v ti khng th ni c. ng bo:

- Ny phu nhn, hy dng ht mi phng cch lm cho con ta bnh phc. B p: - Th th tt lm. V li Nguyn cu Chn tht ca b c a ra trong vn k th ba: 3. Rn n cn con mi ny gi, Nm trong l y hi con th, V cha con , ny ta bo, L mt, trong tim m hng h, Mong s tht ny mang phc c, Nc tan, con tr tnh hn m! Chng bao lu li Nguyn Cu Chn tht ny c thc hin th tt c nc c u tun ra v chui xung t. Yannadatta ng dy, ton thn cu c ty sch ht cht c, nn cu bt u chi a. Khi cu b hi tnh nh th xong, gia ch Mandavya hi v tm t ca Dpyana qua vn k th t: 4. Ngi ta xut th, tr quang minh, Thun thc, tm khng cht bt bnh, Tr bn Kan-ha, sao thi cht, Chng mong tin bc o tu hnh? p li li ny, v kia ngm vn k th nm: 5. Xut th ri quay li ci trn, Chc ngi ta ngh: "K ngu n!", Chnh iu ny khin ta li bc, Ta vn hnh tr o Thnh nhn Tuy vy ta khng cn pht nguyn, Ta theo Thnh o bi nguyn nhn: c li khen ngi t ngi tr, L cch ngi hin thin tr thn. Sau khi gii thch li suy ngh ca mnh nh vy xong, v ny hi Mandavya ln na qua vn k th su:

6. Nh bn y nh th qun n, Cha m thc cung dng La-mn, tr gi cng du khch, Tha mn cn khao kht, i lng, Xong s iu g gy ting xu, Nn lng min cng li cho khng. n lt Mandavya gii thch tng mnh qua vn k th by: 7. Gi gn Thnh hnh cc cha ng, L th ch ban pht rng lng, Theo gt xa, ta y cn trng, Sinh thi ng li ca gia tng, S mnh s bin thnh suy thoi, Nn min cng lng vn biu khng. Sau khi ni xong, Mandavya hi v qua vn k th tm: 8. Khi cn thiu n tr ngy th, Ta ci b v t nhc gia, B chng bo lng ta lnh m Lm sao b sng c i b, Khng tnh gn b, khng thng mn, B v u li nh, Hi qu phu nhn y yu iu, Sng i lnh lo th cng ta. B v p qua vn k th chn: 9. Chng phi l n np c phong, Cho ngi lm v li thay chng, Chng bao gi th, nn ti vn, Gi thi l kia, ko ngi rng Ti b ngi xem l thoi ha, Chnh nim lo s ting n hung, Khin ti li v chung sng Chng c tnh yu, vn lnh lng. Sau khi va ni iu ny ra xong, mt ngh cht n vi b: "Nay ta ni iu b mt kia vi chng ta ri, ci iu b mt cha h bao gi c ni ra c! Chc chng s gin ta lm; vy ta mun c xin li chng ngay trc

mt v n s ny vn l bn chn tnh ca nh ta!" Vi mc ch trn, b ngm vn k th mi: 10. Gi y thip l ni ri, Nhng iu chng ng nn li ni ra V con, mong c th tha, Khng g hn c m cha nng tnh, Yan-na, con ca chng mnh Trc y cht, hi sinh by gi! - Thi phu nhn hy ng dy i - Mandavya ni - ti tha li cho b ri. T nay b ng v tnh vi ti na; ri ti s khng bao gi bun phin g b u. Cn B-tt bo Mandavya: - Trong khi thu thp c nhiu ca ci bt chnh, ri bn li phn pht b th rng ri, song khng c lng tin rng hnh ng y l ht ging an lnh mang li d thc qu, nh th l bn sai ln y. Trong tng lai, bn hy tin tng vo cng c ca l vt b th, v bn hy b th cng dng. V gia ch ha lm nh vy, v n phin mnh ni vi B-tt: - Tha Tn gi, chnh Tn gi cng sai lm khi nhn l vt ca chng ti cng dng trn bc ng Thnh hnh m lng khng pht nguyn tu hnh. Gi y cho hnh nghip ca Tn gi mang li nhiu phc qu di do, xin t nay v sau Tn gi tin ln trong Thnh o vi lng an tnh thanh thn v trn y thin lc. Ri hai ng b gi t bc i s v ra v. T v sau, b v thng yu chng mnh, gia ch Mandavya gi tm thanh tnh, em ca ci b th vi y lng tin; cn B-tt xua tan ht lng thi tht, v tu tp cc Thng tr thin nh nn c sinh ln ci Phm thin. * Khi Php thoi ny chm dt, Bc o S tuyn thuyt cc S Tht. By gi vo on kt thc cc S Tht, v T-kheo thi tht c an tr vo S qu (D Lu).

Ri Ngi nhn din Tin thn: - Vo thi y nanda l gia ch Mandavya; Viskh (T-c-kh) l b v, Sriputta (X-li-pht) l Mandavya mang-ci-cc, v Hc nhn Dpyana chnh l Ta. -ooOoo445. Chuyn Vua a (Tin thn Nigrodha) Ngi y l ai, ta chng hay ..., Chuyn ny bc o S k ti Trc Lm v Devadatta (-b-t-a). Mt ba n, cc T-kheo bo v ny: - Ny hin hu -b-t-a, bc o s cu hin hu rt nhiu! T bc o S, hin hu th Tiu gii v i gii; hin hu hc Tam Tng l ting ni ca c Pht; hin hu lm pht khi Thin nh trong tm hin hu; vinh quang l li lc ca ng Thp Lc thuc v hin hu. Nghe vy v ny lin a ln mt cng c v ni: - Ta khng thy mt iu li lc no m Sa-mn Gotama to cho ta c, d ch bng cng c ny. Tng chng bn tn vic y trong Chnh Php ng. Khi bc o S bc vo, Ngi hi cc v y ang bn lun iu g trong lc ngi . Cc v trnh ln Ngi, Ngi bo: - Ny cc T-kheo, y khng phi ln u, m t lu cng nh by gi, b-t-a v n v phn bi thn hu. Ri Ngi k cho Tng chng mt chuyn i xa: * Ngy xa mt v i vng danh hiu l Magadha (Ma-kit-) cai tr thnh Rjagaha (Vng x) .

Mt thng nhn trong thnh y ci v nh cho con trai mnh mt c v, l con gi ca mt thng nhn thn qu. Song nng y khng sinh sn g. Theo thi gian, v nguyn c , lng knh trng i vi nng gim i; c nh thng ni chuyn cho nng c th nghe c nh vy: - Khi c mt ngi v khng sinh sn trong nh, con trai ta lm sao ni di tng ng c? Khi chuyn ny c n tai nng mi, nng t nh: "c ri, ta s gi v mang thai nh la h". Th l nng hi v gi tt bng ca nng: - n b c thai phi lm g? V khi c ch bo nhng iu cn lm gi gn thai nhi, nng du kn thi k hnh kinh ca nng, li t thch n cc v chua mi l. Vo lc tay chn bt u to ln, nng nh chng bn p vo tay chn, v lng cho n khi chng sng phng ln; dn dn nng b quanh ngi nng bng gi vn v vi lm cho thn th c v ln dn; li bi en hai u v nng, v ch tr b nh mu y ra, chng ai c php bn nng lc nng tm ra. Chng nng cng t ra chm sc nng chu o cho ph hp vi hon cnh y. Sau chn thng tri qua trong cnh ny, nng t mun tr v nh sinh con trong nh cha m mnh. V vy nng t gi cha m chng, ln xe cng mt s gia nhn t b thnh Vng X li ng sau, thng tin ln ng. Lc by gi trc mt nng c mt on xe nga ang du hnh, v lc no nng cng n vo khong gi n im tm a im m on xe kia va mi ra i. Vo mt m kia, mt ngi n b ngho kh trong on xe h sinh mt con trai di gc cy a; v ngh rng nu khng c on xe y b khng th i thm c na, song nu b sng, b c th nhn c hi nhi y, nn b qun n li, n nm di gc cy a. V thn cy ny sn sc hi nhi: khng phi l mt a b bnh thng, m chnh l B-tt xut hin i trong hnh thc y. Vo gi n sng, on l hnh kia n ni . Cn nng y cng nh mu ca nng i ring ra ch bng mt ca cy a ra ry, cht thy hi nhi c mu vng chi nm . Lt sau, nng gi b nh mu bo rng mc tiu ca h t c ri; nng lin m cc lp vi qun bng ra, tuyn b hi nhi y l con nng v nng va mi sinh ra n.

Cc k hu cn lp tc dng lu dnh ch ring cho nng, v v cng hn hoan gi mt l th v thnh Vng X. Cha m chng nng p th li rng v hi nhi ra i nn nng khng cn phi tr v nh cha nng na, m hy quay lui. V vy nng lp tc tr v Vng X. V gia nh chng tha nhn hi nhi y nn khi hi nhi c t tn, h t tn n theo chn n ra i, l Nigrodha Kumra hay Cu b a. Cng ngy hm y c con du ca mt thng nhn trn ng v nh cha rut sinh con, cho ra i mt b trai di cnh cy nn h t tn n l Sakka Kumra hay Cu Nhnh. V cng ngy hm , v ca ngi th may lm vic cho thng nhn ny li sinh mt con trai gia ng vi vn ca nng, h nn t tn n l Pottika hay Ch b Nhi bng. Nh i ph thng cho i tm hai hi nhi y v, v chng sinh cng mt ngy vi cng t a, v cho nui chng vi nhau. Cc a tr ln ln, v sau i n Takkasil hon thnh vic hc tp. C hai nam t con cc thng nhn nhn c hai ngn ng tr hc ph cho thy gio, cng t a bo tr vic hc tp cho Pottika. Khi vic hc hnh hon tt, cc ng t gi thy gio v ra i vi nh tm hiu phong tc dn qu, nn c ngao du mi, va lc n thnh Ba-lani, lin nm xung ngh ngi, trong mt ngi n th. Khi y vua Ba-la-ni bng h c by ngy ri. C ting trng lnh loan bo khp kinh thnh rng ngy mai s c xe hoa hnh l. Ba ngi bn y ang nm ng di gc cy, vo tng sng, Pottika thc dy, va ngi va xoa bp chn cu a. C vi con g trng ang gy trn cy y, con g trn t cy lm ri mt cc phn trn con g gn gc cy. Con ny hi: - Ci g rt trn ta th ny? Con kia p: - Xin tn ng ng gin, ta khng c lm nh vy. - Th ch tng thn ta l ch ch th phn ra hay sao? Ch khng bit gi tr ca ta, iu y r qu! Nghe vy con g kia p li:

- ka, ngi c thnh n mi, d ta ni l ta khng c lm vic . Th xin cho bit gi tr ca ngi ra sao? - H bt k ai git ta n tht s c mt ngn ng tin sng nay. khng phi l iu ng t ho hay sao? - i ch! i ch! G kia p li. T ho g ci vic vt vnh y! Ny, nu c git ta v n m ca ta s tr thnh vua ngay sng nay. Cn nu n tht bng s thnh i tng; ai n tht c s thnh quan gi ngn kh. Pottika nghe lt ht mi chuyn ny. Cu suy ngh: "Mt ngn ng tin...! Ci g y? c lm vua l tuyt nht!" Th l nh nhng tro ln cy, cu nm ly con g trng gy trn t cy, git n i v nng g trn than hng, em m g cho cu a, tht bng cho cu Nhnh cn chnh mnh n tht quanh xng c. Khi n xong, cu bo: - Tha cng t a, hm nay ngi s lm vua; tha cng t Nhnh, hm nay ngi s lm i tng; cn ti s lm quan gi kho bu. Hai cu kia hi lm th no bit c chuyn y, cu lin k li ht. V vy vo khong gi n bui cm sng trong ngy, ba cu vo thnh Bala-ni. ti nh mt v B-la-mn, cc cu c n mt ba cho go, vi b ti v ng, ri t kinh thnh cc cu vo ng vin. Cu a nm xung mt phin , hai cu kia nm bn cnh. Va lc y dn chng c hnh l rc xe hoa cng vi nm biu tng ca vng quyn (kim, lng, min, hi, qut) trn . (Cc chi tit cu chuyn ny s c t trong cu chuyn Tin thn Mahjanaka, s 539, tp VI). Vng xa tin vo v dng li, ng sn sng cc v bc ln. "Chc c mt bc i nhn ti c y". Vin quan t l t nh. ng bc vo ng vin, nhn thy cu thanh nin ny, ri gi lp vi di bn chn cu quan st cc du hiu trn . ng bo: - ka, ngi ny c s c lm vua ton ci Dim ph- (n ), ch ni g ch mt thnh Ba-la-ni. V ng ra lnh cho chung trng, thanh la ni ln.

Cu a thc dy nm tm vi trm mt ra, lin thy mt m ng vy quanh cu! Cu quay nhn quanh qun nm im mt lt ri tr dy ngi xp bng i chn...V t s qu xung bo: - Tu Thn nhn, vng quc ny thuc v ngi. - c ri, c nh vy. Cu p. V t s lin t cu ngi trn mt ng bu vt ri lm l qun nh (ry nc thnh), phong vng cho cu. Khi c phong vng nh vy ri, vua ban chc i tng cho bn Nhnh, ri vo kinh thnh trong cnh uy nghi trng th, cn Potika cng i vo vi hai ng. T ngy y tr v sau, bc i S cai tr rt ng php ti Ba-la-ni. Mt ngy kia cht nh n song thn, ngi bo tng Nhnh: - Ny hin hu, ta khng th sng thiu cha m c. Vy hy em mt on ngi v tm song thn ta. Song tng Nhnh t chi: - khng phi l vic ca h thn. ng bo. Sau ngi bo Pottika lm vic y. Pottika tun lnh ln ng tin v nh song thn ca vua a, ni cho hai v bit l con trai ca h ln lm vua, v mong h n vi ngi. Song h t chi, bo rng h c c th lc ln giu sang ri, y nh vy, h khng mun i na. Chng cng i mi song thn tng Nhnh n triu, nhng h cng ch thch li y hn; v n khi chng v mi chnh song thn mnh, h bo: - Chng ta sng bng ngh may v, th ri, ri. V h cng t chi nh cc ngi kia. V chng khng p ng nguyn vng cc v lo thn, chng nh tr v Bala-ni. Chng ngh rng s v v ngh ngi cho mt nhc v cuc hnh trnh ti nh v i tng trc khi yt kin vua a, lin n nh kia. Chng bo ngi canh cng:

- Xin bo cho i tng bit thn hu Pottika n y. Ngi y tun lnh. Song tng Nhnh vn mang mi him hn i vi chng, v tng y bo chng kia giao vng quyn cho thn hu a thay v chnh mnh cho nn khi nghe li nhn ny, tng qun ni cn thnh n: - Thn hu nh vy ? Ai l thn hu ca n? N ch l thng th tc, h ng, ngu ngc. Hy tm ly n ngay! Th l chng nh chng, nn nh t bng chn cng, ci ch mt trn nn thn, ri tm c chng qung ra ng. Chng suy ngh: "Nhnh c chc v i tng nh ta, th m nay n phn bi, c c, nh p ta ri qung ta ra ng. Song cn bn a l bc hin nhn, bit n ngha v lng thin, v ta s i gp bn y." Th l chng n ca cung, a tin vo nh vua rng thn hu ca ngi l Pottika ang ch ca. Vua mi chng vo, khi thy chng n gn, ngi lin ng dy, tin n n chng, cho hi rt thn thit; ngi ra lnh co ru tc v chm sc chng chu o ri trang im cho chng bng cc loi ngc vng, i tic chng y thc cao lng m v. Xong xui nh vua li n cn ngi bn chng hi thm song thn mnh, chng tng trnh cho ngi bit hai v t chi vic n y . Lc by gi tng Nhnh thm ngh:" Chc Pottika s ph bng ta vo tai c vua, song nu ta n bn ngi, g s khng th ni c." V th chng ny cng n . Cn Pottika, d c Nhnh hin din, vn tu vi vua: - Tu cha thng, khi h thn mt nhc v ng xa, n nh tng Nhnh, hy vng ngh ngi ti trc ri n yt kin ngi sau. Song tng Nhnh bo: "Ta chng bit g !" Ri i x tn t vi h thn, v tm c h thn qung ra ngoi! Xin Cha thng tin li h thn ni. Cng vi cc li ny, chng ngm ba vn k: 1. Ngi l ai, ta chng hay, Ai l thn ph ca ngi y, Nhnh cn hi: N l ai ? a hi, ngh sao trc vic ny?

2. y t Nhnh kia c y li m, thoi, tt, nh khp ngi ti, Ri cn chp ly ti vo c, T li ti qung pha ngoi. 3. Phn bi nh vy i vi ti, Ch ngi c c mi lm thi, Vong n bc ngha l nhc, G cng bn ngi, Cha thng i! Nghe nhng li ny, vua a lin ngm bn vn k 4. Ta chng h nghe, cng chng hay Mt ai tng ni chuyn nh vy, Xu xa nh bn ang tng thut, Nhnh y va lm ti chn y. 5. Bn cng ta, sng vi Sk-kha, ng bn ch tnh th qua, Bn ginh phn cho mi mt, Hng quyn vng tc, tng hai ta, Vinh quang ta c l nh bn, Cn c g nghi hoc na m. 6. Khi ht nm trong ngn la hng, Chy ri, ht chng th gieo trng Ta lm vic thin cho ngi c, Cng vy, n tn li dit vong. 7. Chng chng nh nhiu k bit n, Nhng ngi c hnh, bc hin lng, t lnh, ht chng h qung b, Nh vic lm cho cc thin nhn. Trong khi vua a ngm k trn, tng Nhnh ng im ti ch. Sau vua hi: - No bn Nhnh, bn c nhn ra anh chng Pottika ny khng? G nh cm lng. Vua lin truyn x g ny qua nhng li ca vn k th tm:

8. Tm tn hn h bi n ny, T tng n xu c thay, m n! V ta cho n cht, Ngha g i n vi ta y? Sau khi Pottika nghe ni vy, lin suy ngh trong lng: "Ch nn k ngu si ny cht v ta!" nn chng ngm vn k th chn: 9. i vng, mong m lng t bi, Tht kh tm i sng mt i, Cha thng dung tha cho n sng, Thn mong thng khn chng su chi. Khi vua nghe vy, ngi tha ti cho Nhnh; v ngi mun ban chc i tng cho Potika, song chng khng nhn. Ri vua phong chng chc Chng kh, v vi chc v , chng xt x cc m thng nhn. Trc kia chng c chc v , song chc v ny tn ti t y v sau. Dn dn vi thi gian, quan Chng kh Pottika c phc y con trai con gi, ngm vn k cui cng gio ha cc con: 10. Ta cn sng vi Ni-gro-dha Chng tt g hu h S-kha, Nu phi sng cng Nhnh, i tng, Th nn chu cht vi vua a. * Khi Php thoi chm dt, bc o S bo: - Nh vy, ny cc T kheo, cc ng thy rng trc kia b t a cng v n bc ngha ri. Ri Ngi nhn din Tin thn: - Vo thi , -b-t-a l Skha, nanda l Pottika, v Nigrodha chnh l Ta. -ooOoo-

446. Chuyn Cy Hnh (Tin thn kkala) Chng rau luc, cng khng hnh..., Chuyn ny bc o S k ti K Vin v mt c s phng dng cha mnh. Chuyn k rng ngi ny ti sinh vo mt gia nh ngho kh. Sau khi m mt, chng thng dy sm vo bui sng v son tm xa rng cng nc sc ming, sau i lm thu hay cy rung ngoi ng, chng thng nu cho go nui cha theo phong cch ph hp hon cnh mnh. Cha chng bo: - Ny con, con phi lm mi vic t trong nh ra ngoi ng. Thi cha kim v cho con, nng y s lm vic nh thay con. Chng p: - Tha cha, nu c n b n nh ny, h s khng lm cha con ta yn tm c u. Xin cha ng m tng chuyn na. Khi cha cn sng, con mun phng dng cha, v khi cha t trn, con s bit vic g cn lm. Song ngi cha i kim v mt c gi, d con mnh khng mun, v nng y lo chm sc chng v cha chng; tuy vy, nng l ngi hn h. Lc by gi chng nng hi lng v nng sn sc cha chng, v bt c mn g chng tm c lm nng vui lng, chng u em v cho nng v nng a cho cha chng. Ri c lc ngi n b y suy ngh: "Bt c ci g chng ta kim c u em cho ta, ch khng cho cha chng cht no c. R rng l chng chng quan tm g n cha. Ta phi tm cch gy xch mch gia ng gi v chng, ri ta s ui ng gi ra khi nh." V th t , nng bt u em nc qu lnh hoc qu nng cho ng lo, thc n th nng b mui qu nhiu hoc chng b cht mui no, cm nng nu cng ngc hoc mm nho; nng c lm mi th nh vy khiu khch ng lo. Ri khi ng lo tc gin, nng mng li: - Ai hu ni mt ng gi nh th ny? Nng va ni va gy chuyn n o. Nng khc nh khp mt t ri thc chng nng dy v bo:

- Xem ka, cha chng lm th ! Thip mi van xin cha ng lm th ny th n, m cha ch ni gin. Hoc cha chng, hoc thip phi i ra khi nh ny. Lc y ngi chng bo: - Ny nng, nng cn tr, nng mun u ty , song cha ta gi, nu nng khng thch ng c, th nng c i khi nh. Li ni y khin nng khip s. Nng qu xung chn ng lo xin ng th li v ha t nay s khng lm th na, ri li bt u sn sc ng lo nh trc kia. V c s ng trng y trc tin qu lo u v cch i x ca nng, nn b vic n yt kin bc o S nghe thuyt Php, song khi nng hi tm, chng li n. Bc o S hi ti sao chng khng n nghe Ngi thuyt ging by tm ngy nay. Chng k li mi vic xy ra. Bc o S bo: - Ln ny, ng khng chu nghe v, v khng ui cha ra khi nh, nhng trong mt i qu kh, ng lm theo li v bo, em cha ra b trong mt ngha a v o cho ng lo mt ci h. Vo thi k ng sp git cha, Ta c by tui v nh ta k cng c cha m v cn ng khi ti git cha. Thi ng nghe li Ta, v nh vic sn sc cha trong lc ng lo cn sng m ng c sinh ln Thin gii. Thi y Ta thuyt ging v bo cho ng bit trc ng b ri cha khi sinh vo mt i khc; v duyn c ny nn ngy nay ng khng chu nghe theo li ngi n b kia bo, v cha ng khng b git hi. Ni vy xong, theo li thnh cu ca ngi y, Ngi k mt chuyn qu kh. * Ngy xa, khi vua Brahamadatta tr v Ba-la-ni, trong mt lng kia Ksi, mt gia nh n c mt con trai duy nht tn gi Vasitthaka. Chng ny nui nng cha m, v sau khi m mt, chng phng dng cha nh t phn u. Nhng c ch khc y l: Khi ngi n b bo: "Nhn kia ka! Cha chng lm th , thip c mi van xin cha chng ng lm th ny th n, cha ch ni gin", nng li ni tip:

- Ny phu qun, cha chng hung d, c c lm, v c mi gy s ci v. Mt lo gi l kh nh vy, li b bnh hon giy v, sp cht n ni ri, nn thip khng th cng nh vi ng lo c. Trc sau g ng lo cng cht gi thi, vy chng hy em ng lo ra ngha a, o h nm ng vo v ly ci cuc p u ng i; khi ng cht ri hy xc t lp h li, v mc . Cui cng, v c nghe mi nhng li inh tai nhc c, chng bo: - Ny nng i, git ngi l vic h trng, bng cch no ta c th lm th c? V p: - Thip s ch cho chng mt cch. - Vy c ni i. - No, phu qun, rng ngy mai, hy n ni cha chng ng, ni tht ln vi ng lo mi ngi u nghe c, rng c mt con n ca cha mt lng kia m chng n gp, nhng g khng chu tr tin cho chng. Nu ng lo cht, th g y chng bao gi tr n na. Vy hy ni rng hai cha con s cng li xe n vo bui sng, ri n gi nh, chng hy ct i b vo xe, a ng lo n ngha a. Khi chng n , hy chn ng vo ci h v la to ln nh th chng b cp gia ng v b thng, ri gi u m ra v. Chng bng lng lm theo li bn y v sp sn chic xe b ln ng. Lc by gi ngi y c mt con trai ln by tui, nhng rt khn ngoan v thng minh. Cu b nghe lt nhng chuyn m ni, v ngh thm: "M ta tht l mt c ph, ang c thuyt phc cha ta git ng ni. Ta mun ngn cn cha ta khi ti git ngi ny." Cu ta lin chy nhanh n nm cnh ng ni. Vo gi pht ngi v dn d, Vasitthaka sp sn chic xe b. Chng bo: - Cha i, dy i, ta i i n. Ri chng t cha ngi vo xe. Song cu b ngi vo xe trc tin. Vasitthaka khng th cn con c, nn cng em cu i ra ngha a vi h. Sau , em cha gi v con trai ra ngi ring mt ni vi chic xe,

cn chng bc xung ly cuc v ci gi n mt ni, du mnh cho h khi thy ri bt u o mt l vung ln. Cu b i xung theo cha v lm nh th khng bit vic g ang xy ra, cu ngm vn k u tin m li: 1. Chng rau luc, cng khng hnh, Chng bc h, cy nu canh, Nu chng cn, sao cha bi t Mt mnh, trong ngha a rng xanh? Ri cha cu p li bng cch ngm vn k th hai: 2. ng ni gi nua, qu yu gy, Do nhiu bnh hon, kh trn y, Cha chn ng ni trong m , Cha chng mun ng sng th ny. Nghe th, cu b p li qua na vn k: Cha cu vic y, ti gy, V vic lm ny c c thay! Cng vi nhng li trn, cu b chp ly ci cuc t tay cha cu v bt u o mt h khc khng xa my. Cha cu lin n gn hi ti sao con o h , cu p li bng cch ngm ht vn k th ba: 3. Con s th cha lc tui gi Nh cha i x vi ng nh, Theo phong tc y trong gia tc, Con cng chn cha di h m. Ngi cha p li qua k th t: 4. Thng b ni li c nghit thay, ng cha sao mng m nh vy! Ngh rng con tr ry la b, Vi bn ch tnh, t lm y! Khi ngi cha ni vy xong, cu b khn ngoan ngm ba vn k, mt p li v hai lm thnh khc thnh o ca:

5. Con khng ti t hoc hung tn, Con i vi cha, d thit thn, Nhng vic ny cha lm i c, Sc no g li, nu sai lm? 6. Ngi c lm, hi Vat-tha, Hi ngi v ti, m cng cha, n khi ngi y thn vong hoi, a ngc phi vo, chc chng xa. 7. Ngi dng cm nc, hi Vat-tha, em phng dng lun m vi cha, Ngi y n khi thn hy hoi, S ln Thin gii hin nhin m. Ngi cha sau khi con thuyt gio, lin ngm vn k th tm: 8. Thy con khng tn nhn, vong n, i vi cha y d mn thng, Chnh bi cha vng li ca m, nh lm vic c tht kinh hn. Khi nghe vy, cu b bo: - Tha cha, n b h khi lm vic c m khng b khin trch, th cn ti phm mi. Vy cha phi un nn m con cho m s chng bao gi lm li mt vic nh vy. Ri cu ngm vn k th chn: 9. V cha l c ph v lng, B sinh con, chnh m con, Ta hy ui b ra khi ca, S b gy vic khc cha bun. Nghe li a con khn ngoan, Vasittha rt hoan h bo: - No ta i con! Chng li ngi vo xe b vi cha v con mnh.

Lc by gi ngi n bn gy ti c y cng sung sng lm v tng rng tng c con ngi xui xo ra khi nh ri. Nng trt y phn b t trn sn v nu mt m cho go. Song khi nng ngi trng ra con ng m h s tr v, nng thy h ang tin n: "Ka chng ta v, li c lo gi xui xo y na". Nng suy ngh, lng y tc gin: "H! v dng". Nng la ln: - Sao, em v ci ca n chng mang i vt y ? Vasittha khng ni mt li, v m tho dy chic xe b ra. Ri chng bo: - C ni g th? Chng nh cho nng mt trn nn thn, ri chp u nng tng ra khi ca, cm nng ng bao gi n lm bn ca nh chng na. Ri chng tm cho cha v con, chnh chng cng tm lun, v c ba ngi n cho go. Cn ngi n b c c lin n nh khc vi ngy. Sau cu b bo cha: - Cha i, v vic ny m con cha hiu u. By gi ta th chc tc b y i. Cha tung tin trong lng kia c c chu gi ca cha, mun sn sc cha, ng v con, v vy cha nh em c y v, ri cha ly hoa ti v du thm ln xe, v c i quanh vng sut ngy n ti mi v nh. Chng lm theo nh vy. Nhng bn n b trong xm nh chng n bo nng: - Ch c nghe ni chng ch i kim mt c v khc mt ch no chng? Nng ku ln: - i th l ta tn i ri, chng cn ch no dnh cho ta c! Nhng nng mun hi thm con nng, v th nng vi v i tm con, sp xung chn n, ku khc ln: - Tr con ra, m chng c ni u nng ta na! T nay v sau m c quyt chm sc cha con v ng ni nh th chm sc ngi bo thp tuyt p vy. Cho m vo nh ln na i con!

- Vng tha m - Cu p - Nu m khng lm g nh trc th con s m vo, thi m hy vui ln no. V khi cha cu v, cu ngm vn k th mi: 10. B v cha ka, bc c thay, Ngi sinh con tr, chnh l y, Nh voi c luyn rt thun thc, Cho tr lui, ngi ti li ny. Cu ni th vi cha xong, lin i gi m cu vo. Nng lm lnh vi chng v cha chng xong, t tnh tnh thun thc trn y c chn chnh, v sn sc c cha, chng cng con chu o. C hai v chng cng quyt theo li con khuyn nh, chuyn b th v lm cc thin s, ri c sinh ln cng tr vi Thin chng. * Sau khi chm dt Php thoi, bc o S tuyn thuyt cc S Tht. Lc kt thc cc S Tht, ngi con hiu tho c an tr vo S qu (D Lu). Ri Ngi nhn din Tin thn: - Lc by gi hai cha con v nng du y cng l nhng ngi ny, cn cu b khn ngoan y chnh l Ta. ---o0o--447. Chuyn i Nhn H Php (Tin thn Mah Dhamma-Pla) Tc l no hay Thnh o no..., Chuyn ny bc o S k sau khi Ngi thnh bc Chnh ng Gic, trong chuyn thm ving Kapilapura ln u tin, Ngi tr ng ti B- Lm (Rng cy a), v ni v vic ph vng khng chu tin li n. Vo lc y, chuyn k rng i vng Suddhodana (Tnh Phn), sau khi cng dng mt bui ti cung in ca ngi cho c Pht dn u hai mi ngn v T-kheo, sut bui tr chuyn vi c Pht rt vui v, v ni:

- Bch Th Tn, trong thi gian Th Tn hnh tr kh hnh, c vi thn nhn n gp ta, ng trn khng v bo: "Thi t Siddhattha (S-t-ta), Vng t ca i vng cht i". Bc o S lin hi: - Tu i vng, th i vng c tin chuyn khng? - Bch Th Tn, ta khng tin. Ngay c khi cc thn nhn n, bay ln trn khng v bo ta nh vy, ta cng khng tin, m cn bo rng Vng t ca ta khng cht c cho n khi chng c Chnh ng Chnh gic di gc cy B-. Bc o S bo: - Tu i vng, xa kia, vo thi Mah Dhammapla, ngay khi mt v gio s lng danh thin h n bo: "Con ngi cht, y l xng ca chng", i vng cng khng tin v bo: "Trong gia tc ta, bn chng khng bao gi cht tr". Vy th lm sao by gi i vng tin c? Ri theo li thnh cu ca ph vng, bc o S k mt chuyn ngy xa. * Mt thu n, khi vua Brahmadatta lm vua ti Ba-la-ni, trong nc Ksi c mt ngi lng tn l Dhammapla, n mang tn ny v c gia tc mt v Dhammapla, ngha l H Php, c ng ti . Do hnh tr Mi Thin o, v B-la-mn y ni ting vng mnh c tr l mt v H Php (Dhammapla). Trong nh v y, ngay c cc ti t cng b th, tn trng o c v gi ngy trai gii. Thi y, B-tt ti sinh vo gia nh trn, v gia ch t tn ngi l Nam t H Php (Dhammapla Kumra). Va khi n tui khn ln, cha chng trao cho chng mt ngn ng vng, v gi chng n hc Takkasil. Chng n , hc tp vi mt v gio s lng danh th gii v tr thnh t trng trong hi chng gm nm trm nam t. Vo lc y, trng nam ca v gio s t trn, v v gio s c m t vy quanh, gia cc b con quyn thuc, va than khc va c hnh tang l con trai trong ngha a. Lc y, v gio s cng thn bng quyn thuc v tt c cc u than khc ku go, ch ring Dhammapla khng khc

cng chng than. Sau khi nm trm nam t t ngha a v, h ngi xung trc v gio s v ni: - i, chng trai tht tt p, non tr th m phi chia la cha m trong tui thanh xun! Dhammapla p: - Non tr thay, ng nh cc hin hu ni! Ny, ti sao chng cht tui thanh xun? Tr con phi cht lc cn nin thiu tht l chng hp l cht no. Chng bn lin p li: - Ny Tn gi, th Tn gi khng bit rng nhng ngi d tr nh vy cng phi chu cht sao? - Ta bit iu y lm, nhng lc cn non tr, chng khng cht; ngi ta cht lc ngi ta gi. - Th khng phi mi php hu vi u gi tm nht thi hay sao? - Chng tht l gi tm, ng vy, nhng lc tui cn nin thiu, con ngi khng cht, ch khi gi ngi ta mi cht thi. - , th l tc l trong gia tc ngi sao? - Phi, l tc l ca gia tc ta. Bn thanh nin lin k cu chuyn ny cho v gio s y nghe. ng cho gi Dhammapla n, hi chng: - Ny Dhammapla, c phi trong gia tc con chng c ngi no cht tr chng? - Tha thy, chnh phi, ng nh vy. Chng p. Nghe ni th, v gio s ngh thm: "Chng ni chuyn ny tht hi hu lm thay! Ta mun ln ng ti gp cha chng v hi chuyn y, nu qu thc vy, ta sng theo gii lut chn chnh kia."

Th l sau khi lm xong mi vic cn lm cho cu trng nam, khong by tm ngy sau , ng cho gi Dhammapla n bo: - Ny con, ta sp i xa nh, vy lc ta i vng, con phi dy bo cc t ca ta. Ni th xong, ng i tm xng ca mt con d rng, ra sch v p hng, ri t vo gi, sau mang theo mnh mt ch tiu ng, ng ri Takkasil dn dn i n lng kia, ti ng hi ng i n nh v i H Php v dng li ca. Ngi y t u tin ca v B-la-mn trng thy v ny, d l ai, cng ct d t tay ng, ci giy, cm ly ti xch trn tay tiu ng. ng nh bo vi thn ph chng rng y l gio s ca nam t Dhammapla ang ng ca. - Tt lnh thay! Cc gia nhn ni, ri i mi v thn sinh ra gp ng. V thn sinh vi v n thm v ni: - Xin mi vo. V ng dn ng vo nh mnh. Va mi khch ngi xung ta sng, v ng lm bn phn ca ch nhn nh ra chn v kia v.v... Khi v gio s dng cm xong, v hai v ngi m o thn thit vi nhau, v gio s bo: - Ny Tn gi B-la-mn, nam t Dhammapla ca ngi c tr tu sng sut, tinh thng ba tp V- v mi tm cng trnh hc thut, nhn v ri ro mt mng. Cc php hu vi u gi tm, xin ngi ch au bun v chng. V B-la-mn v tay ci ln. - Ti sao ngi ci, tha Tn gi B-la-mn? V gio s hi. V ny p: - Bi v khng phi con ti cht u; chc l ngi khc. V kia ni:

- Khng u, tha Tn gi B-la-mn, chnh con trai ngi cht ch khng phi ngi khc. Hy nhn k xng chng y v tin ti. Ni th xong, ng d ng xng ra v ni: - y l xng con trai ngi. Ngi cha p: - C l xng d rng hay xng ch, ch con trai ti khng cht c. Trong gia tc ta by i nay cha h xy ra chuyn nh l cht lc tui cn non; vy ngi ang ni sai s tht. Ri c nh cng v tay v ci ln. Khi thy vic k diu nh th, v gio s rt hoan h ni: - Tha Tn gi B-la-mn, l li ny trong gia tc ngi khng phi l khng c nguyn nhn, l m thanh nin khng h cht yu. Ti sao cc ngi khng cht yu? ng hi bng cch ngm vn k u: 1. Tc l no hay Thnh o no Qu ny do thin nghip t u? B-la-mn, ni ta duyn c Ngi tr trong dng chng cht sao? Lc y v B-la-mn gii thch nhng cng c g em li kt qu l trong gia tc mnh khng ai cht tr c, ng ngm cc vn k sau: 2. Ta khng li di, sng hin chn, Mi c nghip xa lnh, chng gn, iu bt thin ta u trnh c, Nn khng ai cht gia thanh xun. 3. Nghe vic ngi ngu ln tr nhn, Vic ngi ngu tr chng quan tm, Ta theo bc tr, ngu ta b, Nn chng ai ngi cht gia xun.

4. Trc khi b th, d hn hoan, Lng tht vui mng lc pht phn, Khi b th xong, khng hi tic, Nn khng ai cht gia thanh xun. 5. Ta mi m l khch, La-mn, Kht s, Sa-mn, mi k cn, Ta i ung, n, ngi i kht, Nn khng ai cht gia thanh xun. 6. Ci v, khng khao kht v ngi, Gi li loan phng th bi, V hin tit hnh tng phu c, Nn cc con khng sm b i. 7. Con c sinh t v chnh chuyn, Ti cao, hc rng, xng danh hin, V- thng tho, con ton ho, Nn chng la i gia thiu nin. 8. Gng lm chn chnh t cao thin, Sng vy, t cha n m hin, n mi gi trai, anh ch na, Nn khng ai cht gia thanh nin. 9. Mong cu thin gii, cc gia nhn, Trai gi thy u sng thin lng, Ngay bn n t thp km nht, Nn khng ai cht gia thanh xun. V cui cng, qua hai vn k ny, ngi tuyn thuyt thin nghip ca nhng ngi bc trn ng chn chnh: 10. Chnh o cu ai hng chnh chn, Kho hnh Chnh o t hng n, Phc ny ban tng ngi lm chnh, Ngi chnh khng vo chn kh thn. 11. o c h ph bc chnh nhn, Nh cy che bng gia ma trn, Thng con sng c nh hnh thin,

Tm thin cho ngi H Php-an; Cn l xng kh k khc, ng xng Tn gi mi va mang. Khi nghe vy, v gio s p: - Cuc hnh trnh ca ta tht an lc lm thay, n mang li nhiu kt qu, ch khng phi l khng c kt qu! ang lc lng y hoan h, ng xin li thn sinh Dhammapla v ni thm: - Ta n y v mang theo mnh mt ng xng d rng, c th ngi. Ch con trai ca ngi hin ang bnh yn mnh khe. Xin ngi truyn cho ta nhng iu lut bo tn cuc sng ca gia tc ngi. Lc y v kia vit quy lut y vo mt ngn l. Sau khi lu li ch vi ngy, v thy tr v Takkasil v khi dy cho Dhammapla mi ti ngh v hc thut xong, ng cho php chng ra v cng vi mt on ty tng ng o. * Khi bc o S thuyt Php thoi nh vy cho i vng Suddhodana xong, Ngi tuyn thuyt cc S Tht. By gi vo lc kt thc cc S Tht, v i vng c an tr vo Tam qu (Bt Lai). Ri Ngi nhn din Tin thn: - Vo thi y, ngi cha v ngi m l hong tc ca i vng ngy nay, v gio s l Sriputta (X-li-pht), m ty tng l cc t c Pht, v Ta chnh l nam t H Php. -ooOoo448. Chuyn K Vng (Tin thn Kukuta) Ch t lng tin bn di la..., Chuyn ny bc o S k ti Veluvana (Trc Lm) v vn mu toan st hi.

Trong Chnh php ng, cc T-kheo ang bn lun bn cht c c ca -b-t-a: - Ny cc Hin gi, l qu, -b-t-a ang mu toan st hi ng Thp Lc bng cch mua chuc m x th v nhiu ngi khc. Bc o S bc vo hi: - Ny, cc T-kheo, cc ng ang ni chuyn g trong lc ngi vi nhau ti y? Tng chng trnh vi Ngi. Ngi p: - y khng phi l ln u ngi y toan hnh thch Ta, m c ln nh vy ngy xa. Ri Ngi k cho Tng chng mt chuyn qu kh. * Mt thu n, ti Kosambi (Kiu-thng-di: mt kinh thnh trn sng Hng), c mt v vua cai tr mnh danh l Kosambaka. Vo thi y, B-tt u thai lm con ca mt g mi sng trong mt rng tre, sau lm cha c n g hng trm con trong rng. Khng xa , c mt con Diu hu tm c hi bt tng con g trong n v n tht, dn dn n n ht mi con g, ch cn Btt mt mnh sng st. Song ngi rt thn trng trong lc kim mi, v sng trong mt rng tre rm. Ti y Diu hu khng th no n gn c, v th n bt u suy tnh lp mu g d d ngi m bt ly. Sau n u trn mt cnh cy gn , v gi: - Ny K hin hu, chuyn g khin ngi s ta? Ta mong mun kt bn vi ngi. Gi y mt ni kia (n ni tn ni ) c y thc n, chng ta hy cng nhau n n v sng bu bn vi nhau. - Khng, tha Tn ng tt bng! B-tt p. Gia ngi v ta khng th c tnh bng hu c, xin hy i i. - Tha Tn gi, v cc ti c trc y ca ta, nn ngi khng th tin ta by gi, nhng ta ha vi ngi rng ta s chng bao gi lm nh vy na.

- Khng, ta khng mun c bn nh vy, hy i ni khc, ta ni ri y. n ln th ba, B-tt t chi: - Vi mt ngi hay vt c nhng c tnh nh vy - ngi bo - chng bao gi nn kt tnh bng hu c. Ri Ngi lm cho c khu rng rng vang di nn cc v thn hoan nghnh trong lc ngi cm hng ni ln bi Php ny: 1. ng t lng tin bn di la, Nhng ai ch bit li ring t, Hoc ngi phm nhiu iu c, Nhng k t ra qu phng th. 2. Lm k bn tm ging l b, Trn y khao kht vi tham , Ni li thnh tht nng niu bn, Song chng h hnh ng th m. 3. Bn chng cha tay lnh trng trn, Ni li che du c tm hn, Bn ngi ph phim, ta nn trnh, Nhng k khng h bit nh n. 4. Nam n no tm chng i thay, ng tin tng cc bn ngi ny, Cng ng tin k theo chiu hng Lm hip c ri li ph ngay. 5. Ngi bc theo ng c vn i n lm mi vic cc gian nguy, Liu thn, v nh, ng tin n, Kim sc trong bao c khc g? 6. Nhiu k ni nng tht du lnh, Nhng li khng phi t tm thnh, Lng tin ch t vo trong chng, C ly lng nn gi tht tnh.

7. Khi k c tm y ngm xem Thc n hoc li nhun k bn, N hnh ng c v i mt, Nhng n lm nguy bn trc tin. By vn k ny c v K vng ngm ln. Ri vn k tip theo c v Php vng c, y l nhng li pht xut t Tr tu ca bc Chnh ng Gic: 8. Lm k th ra v thit thn, Ra tay gip sn sng lun, Nh G ri b Diu hu y, Tt nht nn la nhng c nhn. 9. Ngi no khng nhy bn nhn xa ngha vic lm din bin ra, Phi chu bao cu nhn ch ng, n nn hi hn bui sau m. 10. Nhanh tr, ngi no nhn thy ngay Vic lm mang ngha no y, Nh G trnh by Diu hu y, Vy trnh cu nhn, phi chy bay. 11. By thng thng li di gian, Git ngi, du kn gia rng hoang, Nh G xa lnh Diu hu y, Ngi c nhn quan phi kim ng. * V mt ln na, sau khi ngm cc vn k ny, G gi Diu hu li khin trch n v bo: - Nu ngi tip tc chn ny, ta s bit vic cn phi lm. Do Diu hu nh bay n ni khc. * Sau khi chm dt Php thoi ny, bc o S bo:

- Ny cc T-kheo, ngy xa cng nh by gi, -b-t-a mu toan st hi Ta. Ri Ngi nhn din Tin thn: - Vo thi y -b-t-a l Diu hu v Ta chnh l K vng. -ooOoo449. Chuyn Nam T eo Vng Tai (Tin thn Matta-Kundali) Sao gia rng ny c cu trai..., Chuyn ny bc o S k trong lc tr ti K Vin v mt a ch c con trai mi cht. Ti X-v, ta c bit thn cht cp mt cu trai thn yu ca mt ngi a ch thng n cng dng c Pht. Qu su mun v con, ngi y chng ra mt my n ung g c, cng chng i lm cng vic ca mnh hay i phng s c Pht m ch ku khc: - i! Con yu qu! Con b ta m i trc ri! Vo sng sm, khi bc o S nhn xung trn gian, Ngi nhn thy ngI ny chn mui cng hnh chng c qu D Lu. V vy ngy hm sau, khi dn cc t i sut kinh thnh X-v kht thc, v th dng ba cm xong, Ngi bo cc t i ni khc, cn Ngi c Tn gi nanda theo hu, i n ni ngi ny . Bn gia nhn bo tin cho v ch t bit bc o S n, sau h sp t sng ta v mi Bc o S ngi xung, ri dn ch nh n yt kin Bc o S. Sau khi ngi y nh l Ngi xong v ngi xung mt bn. Bc o S ni bng ging du dng y t mn: - Ny c s, c phi ng vn ang au bun v a con trai duy nht chng? ng p: - Tha vng, bch Th Tn Bc o S ni:

- Ny c s, lu, lu lm ri, cc ngi c tr i lang thang nng tru au bun v ci cht ca a con trai, nghe c li cc bc hin nhn v hiu r rng khng g c th em li ngi mt, nn khng cn thy bun ru na, d ch mt cht thi. Ni vy xong, theo li thnh cu ca ngi y, Bc o S k mt chuyn qu kh. * Ngy xa, khi vua Brahmadatta ang tr v Ba-la-ni, cu con trai ca mt v B-la-mn rt giu c, khong mi lm, mi su tui, lm bnh nng v khi cht, c ti sinh vo ci ch Thin. T lc con trai cht, ngi Bla-mn thng i n ngha a v than khc, ri i quanh ng tro tn; b cc phn s d dang, ng c lang thang vi tm t nng tru u su. Mt v Thin t, khi i do thy vy, lin lp mu an i kh au ca ngi kia. Chng n ngha a lc ngi ny ang su bi, gi dng lm chnh con trai v y v t im mi th trang sc, chng ng mt bn, va m u trong hai tay va than khc ku go. V B-la-mn nghe ting ng v nhn ln, lng trn y yu thng i vi con trai mnh, lin dng li trc chng v ni: - Ny con yu qu, ti sao con ng khc gia ngha a ny? ng t cu hi qua vn k sau: 1. Sao gia rng ny c cu trai, Trng hoa, vng ngc mi bn tai, Chin-n sc nc, gi tay n, Su kh g ri l vn di? Lc y chng trai k chuyn mnh bng cch ngm vn k th hai: 2. Vng rng c, chiu rc ho quang, Xe y con thng vn ng lng, i bnh ny con tm chng thy, Chc con bun kh n la trn! V B-la-mn nghe vy lin ngm vn k th ba:

3. Bng vng, dt ngc, loi g no, Bng bc, hay ng, tr ngh sao, C ni ra li, xe c ng, Ta tm i bnh s thm vo! Lc by gi chnh Bc o S vi Tr tu Ti thng ca Ngi, sau khi nghe vn k do chng trai ngm xong, lin ngm cu u ca mt vn k khc: 4. Nghe ni xong, chng tr p li, Trong khi chng ngm tip theo phn cn li: ng kia, huynh , trng tri, Chnh nh i bnh ng xa y, Xe ca con vng chiu sng ngi! Lp tc v kia tip: 5. Chng tht ngu v vic lm, Cu xin chuyn chng c ai ham, Bi v ta chc chng nn cht Nht, nguyt, i sao c hi chng? Th ri: 6. Trc mt, tri, trng, ln, mc dn, Sc mu, ng hng vn khng ngng; Cn ai thy c hn ngi cht, Vy k no ngu lc khc than? Chng trai ni vy xong, v B-la-mn tnh ng, lin ngm k: 7. Gia ta, hai k khc than thn, Chng tht khn, ta tht n n, Qu ng, i hn ngi cht, Khc no con tr khc i trng? Lc y v B-la-mn c an i nh li l ca chng trai kia, lin cm n chng bng cch ngm cc vn k cui cng: 8. Lng ta thiu t nng bng, Nh khi ngi du trong la o,

Chng em nc lnh vo, V chng dp tt kht khao, ti bun. 9. V con, bao ni su tun, Mi tn c cm trong hn ca ta, Chng an i khuy kha Ni nim bi thit, nh ra tn ny. 10. Tn va nh, khi au ngay, Gi tm thanh thn, ta ry khinh an, Nghe li chn tht, hi chng, Ta khng cn phi khc than mun phin. Lc y chng trai bo: - Ny, ngi B-la-mn, ta chnh l ngi con trai m ngi ang thng khc, ta c ti sinh vo ci ch Thin. Vy t y xin ng su mun v ta na, m hy b th, hnh tr gii c v gi ngy trai gii. Vi li khuyn gio ny, chng tr v ci ca mnh. Cn v B-la-mn tun theo li khuyn ca chng, nn sau khi lm nhiu cng c b th v cc thin s khc, ng mng chung v ti sinh vo ci ch Thin. * Sau khi chm dt Php thoi ny, Bc o S tuyn thuyt cc S tht. By gi vo lc kt thc cc S Tht, ngi a ch c an tr vo S qu (D Lu). Ri Ngi nhn din Tin thn: - Thi y, Ta chnh l v Thin t ni li thuyt gio ny. -ooOoo450. Chuyn ph ng keo kit Bilri (Tin thn Bilri-Kosiya) Khi mn n khng c gia ni..., Chuyn ny Bc o S k trong lc tr ti K Vin v mt T-kheo nhit tm b th.

Chuyn k rng sau khi nghe thuyt Php, t lc hnh tr gio l, v ny rt nhit tm b th, kht khao b th. Cha bao gi ng n chn cm y tr khi chia phn cho k khc, ngay c nc cng khng ung nu khng em cho k khc. ng chuyn tm b th nh vy. Thi y, chng T Kheo bt u ni v cc c tnh ca ng trong Chnh php ng. Bc o S i vo hi Tng chng ang ni chuyn g khi ngi ti y. Cc v y trnh ngi. Ngi cho gi v T Kheo y n v hi: - Ny T kheo, c phi ng nh Ta nghe l ng nhit tm b th, kht khao b th chng? ng p: - Tha vng, bch Thi Tn. Bc o S bo: - Ny cc T Kheo, ngy xa, k ny khng c tn tm nn khng tin tng g c, n nh mt git du trn u ngn c cng khng cho ai; sau , Ta iu phc y, gio ho, lm cho y thun thc, v dy cho y kt qu ca b th, nn h tm b th ny khng ri y ngay c khi sang mt i khc. Ni vy xong, Ngi k mt chuyn qu kh. * Ngy xa, khi vua Brahmadatta tr v Ba-la-ni, B Tt sinh vo mt gia nh giu c. Khi n tui khn ln, ngi c hng ti sn v khi thn ph mt i, ngi tip nhn a v thng nhn ca cha ngi. Mt ngy kia, khi xem xt li s giu sang ca mnh, ngi suy ngh: "Ti sn ca ta y d nhin y lm, song nhng v tch ly ti sn y nay u ri? Ta phi phn chia ti sn ra v b th." V th, ngi xy mt b th ng, trong lc sinh thi, ngi b th rng ri; v khi sp mng chung lin giao ph cho con trai ngi khng c lm gin on vic hnh tr b th, cn ngi ti sinh l Sakka ( Thch) Thin ch ci Tri Ba mi ba. Con trai ca ngi cng b th nh thn ph lm, ri giao trng trch y cho con trai mnh, v ti sinh ln lm Canda, Thn mt trng, gia Thin chng. Con trai v ny tr thnh Suriya. Thn mt tri, li

sinh ra mt ngi con tr thnh Mtali, Thn li xe (ca Thin ch Sakka hay Indra), con trai v ny ti sinh lm Pancasikha (Ng k) mt v Gandhabba (Cn-tht-b), nhc thn ca Thin ch. Song ngi con trai th su trong dng h ny li khng c tn tm, tn nhn, khng thng ngi, keo kit; ngi ny ph hy b th ng, t chy ht, nh p cc hnh kht, ui h i mi khc lm n chng h cho ai cht g d bng mt git du u ngn c. Lc y, Thch Thin ch nhn li cc vic ca ngi trong qu kh, t hi: "Truyn thng b th ca ta c tip tc c chng? Suy ngh th, ngi nhn xt: "Con trai ta tip tc b th, ti sinh lm Canda, con trai n l Suriya, chu n l Mtali, v cht n l Pancasikha, nhng a con th su trong dng h ph b truyn thng kia."Lc y, ngi cht c ngh ny, ngi mun i iu phc con ngi c c kia, v dy cho g kt qu ca b th. V vy ngi triu tp Canda, Suriya, Mtali, Pancasikha n gp ngi v bo: Ny cc Hin-gi, ngi con th su trong dng h ta ph b truyn thng gia nh, n t b th ng, ui nh bn hnh kht i ch khc, v khng cho ai cht g c. Vy ta phi iu phc n. Th l ngi cng cc ng ln ng i n Ba-la-ni. Vo lc y, thng nhn kia phi n chu vua, v khi tr v, ang i i li li di thp canh th by, nhn theo con ng. Thin ch bo cc v thn: - Cc Hin gi, hy i cho n khi ta bc vo ri hy ln lt theo sau. Cng vi nhng li ny, ngi bc ti v ng trc ph thng kia, bo ng: - Ny Tn ng hy cho ta n vi. - Ny B-la-mn, chng c g y cho ngi n c, hy i ni khc. - Ny i nhn, khi cc B-la-mn kht thc th chng nn t chi. - Ny B-la-mn, trong nh ta chng c thc n nu sn, cng chng c thc n nu, hy i i!

- Ny i nhn, ta mun c mt cu k cho ngi, hy lng nghe. Ta chng mun nghe k g c, i i, ng ng y. Nhng Thin ch khng li ng v ngm hai vn k: 1. Khi mn n khng c gia ni, Thin nhn tm, chng chi t hoi, Cn ngi ang nu, th khng tt Nu chng mun chia x vi ai. 2. Phng dt, xan tham, k chi t Chng h em b th bao gi, Cn ngi no thch lm cng hnh, L mt tr nhn, phi bit cho. Khi ngi ny nghe ni vy lin p: - Thi c, xin vo ngi , ngi s c n i cht. Thin ch Thch va bc vo va ngm cc vn k y v ngi xung. K l Canda bc ln xin thc n. - Chng c thc n cho ngi u - ngi bo - i i! V kia p: - Tha i nhn, c mt v B-la-mn ngi trong , ta on chc hn c mt ba cm b th cho B-la-mn, nn ta cng bc vo. - Chng c mt ba cm no b th cho B-la-mn c - ngi bo - i ngay i! Lc y Canda ni: - Tha i nhn, xin nghe mt hai vn k. Ri Ngi ngm hai vn k (h khi mt k keo kit lo s khng mun cho ai c, th chnh ni s hi khi ln trong lng v y khng b th):

3. S khi kht nc hoc thm cm Khin bn xan tham phi hong hn, Trong ci i ny, i k na, Bn ngu kia phi tr hon ton. 4. Vy nn b th, trnh xan tham, Ra sch tm nh c dc trn, Trong ci i sau, nhiu thin nghip S l ni tr tuyt an ton. Sau khi nghe cc li nh vy xong, ng bo: - Thi c, xin bc vo, v ngi s c n mt cht. V kia bc vo ngi xung vi Thin ch Thch. Sau khi i mt lt na, Suriya bc ln, v xin n bng cch ngm hai vn k: 5. Thc kh lm nh cc thin nhn, Pht ban nh cc v em ban, Kh m k c lm theo c Cuc sng hin nhn vn tr an. 6. Vy th khi phi gi t trn, K c, ngi hin b th gian, K c ti sinh vo a ngc, Ngi hin sinh ci thin ng. V ph gia chng thy cch g thot c chuyn y, nh bo: - Thi c, xin bc vo, v ngi vi cc B-la-mn ny, ri ngi s c n i cht. V Mtali, sau khi ch i mt lt na, cng bc ln xin n, v khi v y c bo l khng c thc n, va mi nghe cc li y c tht ln, lin ngm vn k th by: 7. C ngi t ca vn em ban, C k khng cho, du ca trn,

Ngi t ca cho khng th km K kia ban pht c trm ngn. ng bo v ny: - Thi c, xin vo ngi xung. Sau khi i thm mt lt, Pancasikha bc ln xin n. K kia p: - Khng c, i i! ng bo: - Ta n thm nhiu nh ri! y chc phi c ba cm cng dng cc B-la-mn ch, ta on th. Ri ng bt u ni vi ng, va ngm vn k th tm: 8. D sng cht chiu, phi chnh chn, Con nhiu, ca t vn em phn, Trm ngn ng bc ngi giu cng Chng snh qu con ca tin dn. V ph gia suy ngh li khi nghe li ca Pancasikha. Ri ng ngm vn k th chn yu cu v y gii thch gi tr t oi ca cc vt b th kia: 9. Sao di dt l vt cao sang Gi tr khng bng vt chnh chn, Sao c ngn ng t ph h Chng bng qu mn k cng bn? Pancasikha ngm vn k kt thc p li: 10. Nhiu ngi sng c c hung tn, n p, git ri li pht ban: Th vt chua cay, tn nhn y Thua xa qu tng vi chn tm, Nn ngn ng bc ngi giu cng Chng snh qu con ca tin dn. Nghe li thuyt gio ca Pancasikha xong, ng p:

- Thi c, xin ngi vo nh ngi xung, ngi s c n i cht. Ri ng cng vo ngi vi cc v kia. Sau , ph ng keo kit Bilri ra hiu cho mt t n, bo nng: - Hy em cho cc B-la-mn ng kia mt u thc cn v. Nng y em thc n gn cc v, bo cc v rng: - Nhn thc ri em nu ni khc m n. Cc v p: - Ta cha ng n thc cn v tru. - Tha ng ch, cc v y bo cha h ng n thc cn v. - c, vy th cho cc ng go xay. Nng y em go xay, v bo cc v nhn. Cc v bo: - Chng ta khng nhn th g cha nu chn. - Vy th nu cho h mt t thc n ca b trong ci ni v em ra mi khch. Nm v cm ln mi ngi mt ming v t vo mm, song n dnh vo c hng ri trn mt ln. Cc v bt tnh nm nh cht ri. C n t thy th ngh chc cc v cht, nng hong s chy i bo ph ng: - Tha ng ch, cc B-la-mn ny khng nut ni thc n ca b, nn cht c ri! ng suy ngh: "By gi dn chng s trch mng ta, bo g c c ny em ng thc n tru b cho cc B-la-mn yu ui v cc ng khng nut ni nn cht." Sau , ng bo c n t: - Mau i chn ct ht thc n trong bt ca cc ng, ri nu cho h mt t mn th go ngon nht.

Nng tun li. Ph ng tm mt s khch qua li trn con ng gn , khi tp hp s ngi y li vi nhau, ng bo: - Ta cng dng cc B-la-mn ny thc n ging nh cc thc ta vn n, nhng cc v tham lam nut tng ming ln v v n nh vy nn thc n mc c hng v phi cht. Ta mi cc ngi n lm chng cho ta v ti. Trc m ng ang t tp nh vy, cc v B-la-mn ng dy, va bo va nhn vo m ng: - Cc v hy xem s di tr ca thng nhn ny. ng bo cho chng ta thc n ca ng y! Mt ng tp nhp thc n cho b l nhng th ng em cho chng ta trc tin, sau sau khi chng ta nm nh cht, ng bo ngi nh nu thc n ny y. Ri cc v y nh ra t ming nhng th n ri ch th . m ng trch mng v thng gia, tht ln: - ngu si, m qung! ng ph b phong tc gia nh ng. ng t b th ng, ng nm c cc hnh kht tng ra ng, gi y khi b th cc B-la-mn yu ui ny, ng li cho mt ng thc n tru b. n lc ng sang th gii bn kia, chc ng s mang ht ti sn trong nh buc tht cht quanh c y! Vo lc y, Thch Thin ch bo m ng: - Cc ngi c bit ti sn ny l ca ai chng? - Chng ti khng bit. Ngi bo: - Chc cc ngi c nghe mt i ph thng Ba-la-ni, ngy xa sng thnh ny, xy mt b th ng, v b th rt rng ri? - Tha c - h p - Chng ti c nghe ni v ng. Ngi bo: - Ta chnh l v thng gia , nh cc vt ti th y ta c l Thch Thin ch by gi y, v con trai ta khng ph v truyn thng gia nh,

tr thnh thn Canda, con trai n l Suriya v chu trai ca n l Pancasikha; trong cc v ny, ng kia l Canda, l Syriya, v y l Mtali, thn li xe, cn y na l Pancasikha, nhc thn, ngy xa l cha ca k c c ng kia y. B th to cng c ln nh vy, cho nn ngi c tr phi lm cng c. Ni vy xong vi nh nh tan cc mi nghi hoc ca dn chng ang t tp ti , cc ngi bay ln khng gian v ng vng trn khng, nh thn lc ca cc ngi hin ra mt m ty tng ng o vy quanh, ton thn cc ngi sng rc ln v th ton th kinh thnh nh trong m la. Sau Thch Thin ch bo m ng: - Chng ta ri vinh quang thin gii n y v chng ta n ch v k c c Bilri Kosiya ny, ngi cui cng trong dng h, ngi tn ph c ging ni mnh. Vi lng ln mn m chng ta n, v chng ta bit c nhn ny ph b truyn thng gia nh, t b th ng, nm c hnh kht tng ra ngoi, vi phm phong tc ca nh ta, v do t b b th, n s ti sinh vo a ngc. Ngi thuyt gio cho m ng nh vy, xong li ni v cng hnh ca b th. Bilri Kosiya chp hai tay thnh cu v pht nguyn. - Tu Thin ch, t nay tr i, con xin nguyn s khng ph b phong tc gia nh na, m con s b th, bt u ngay hm nay, con quyt chng bao gi n m khng chia phn cho k khc, cc vt dng ca ring con, ngay c nc ung v c tm xa rng con dng cng vy. Thch thin ch iu phc ng nh vy, lm cho ng bit x thn, v an tr ng trong Ng gii, ri tr v ci ca ngi. Cn v thng nhn c b th sut c i nn c ti sinh vo ci tri Ba mi ba. * Sau khi chm dt Php thoi, Bc o S bo: - Nh vy, ny cc T kheo, T Kheo ny ngy xa khng c tn tm v khng bao gi cho ai cht g c, song Ta iu phc y v dy cho y kt qu ca b th, v tm lnh khng ri y ngay c khi y sinh vo mt i khc. Ri Ngi nhn din tin thn:

- Thi by gi, T kheo rng lng ny l v ph gia, Sriputta (X-li-pht) l Canda, Moggallna (Mc-kin-lin) l Suriya, Kassapa (Ca dip) l Mtali, nanda (A-nan) l Pancasikha v Ta l Sakka ( Thch) Thin ch. -ooOoo451. Chuyn Hng Nga (Tin Thn Cakka-Vka) Mu lng ti p, dng thanh tao..., Chuyn ny Bc o S k trong lc ang tr ti K Vin v mt T kheo tham lam. Chuyn k rng ngi ny bt mn vi b y kht s cng nhng th tng t nn thng i quanh qun hi: - Ni u c cm cho Tng chng? Ni u c ngi mi? V khi nghe ni c tht, ng t ra rt hoan h. Lc by gi c mt v T kheo tt bng v lng thng tng bn, nn em chuyn y k vi Bc o S. Ngi triu ngi y n hi: - Ny T kheo, c tht ng nh ta nghe rng ng tham lam chng? - Bch Th Tn, ng th. - Ny T kheo, ti sao ng cn ham mun, sau khi hnh tr Gio php a n gii thot nh o ca Ta? Tham tm ny l c php, ngy xa, v tham dc, ng bt mn vi cc xc voi cht cng nhiu vt tha khc Ba-la-ni nn i vo rng rm. Ni vy xong, Ngi k mt chuyn qu kh. * Thu xa, khi vua Brahmadatta tr v ti Ba-la-ni, mt con Qu tham n khng hi lng vi cc xc voi cht Ba-la-ni, cng mi th xc cht khc. N suy ngh: "By gi y ta khng bit rng rm ra sao nh? Th l n vo rng xanh, song n cng khng hi lng vi tri cy rng m n tm c, nn i n sng Hng.

Khi n tin v pha sng Hng, cht thy mt i Hng Nga, n suy ngh: "Nhng con chim ng xa kia tuyt p, ta chc chng tm ra nhiu tht n trn b sng Hng ny. Ta mun hi chng v nu ta cng n tht chng na, chc chn ta s c mu lng ti sng nh chng vy." Th l khi u khng xa i chim y, Qu hi Hng Nga bng cch ngm hai vn k u: 1. Mu lng ti p, dng thanh tao, Thn th trn xinh, ng sc o, Ny Ngng, ng l bn tuyt m, Nm cn v mt sng ngi sao! 2. Trong khi u bn sng Hng, C trp, c vn, Ngng vn n, C chp, cng nhiu loi c khc, Trn dng sng nc li tung tng. Hng Nga lin ci li Qu bng cch ngm vn k th ba: 3. Ta chng n by c gia dng, Cng khng nm ngh trong rng, Mi loi rong c, ta nui sng, Ny bn, l mn Ngng n. Lc y Qu ngm hai vn k: 4. Ta chng tin theo Ngng gii by, Xc minh thc phm n n y, Ca ngon trong xm ngm du mui, L mn ta n sng mi ngy. 5. Mn cm tinh sch, p lm sao C k lm xong, li vo Mn tht y, nhng ny bn Ngng, Sc ta khng ging bn u no. Ngay sau Hng Nga ngm cho Qu nghe cc vn k cn li, nu r l do ti sao Qu c mu lng xu x v thuyt ging c tnh chn chnh: 6. Ngm xem ti c lng ngi, Lm hi, ph tan c cuc i,

Lo s, kinh hong, ngi m thc, Nn ngi c c sc ny thi. 7. Qu i, lm lc khp trn trn, Ti c trong i trc ha thn, Bn chng thch n ung na, Chnh mu ny Qu phi mang lun. 8. Ny bn ta chng hi ai, Cng khng lo lng, d an hoi, Cng khng c vic g su mun, S hi g do k ch ngoi. 9. Vy bn ny, nn sng dng cng, Gi t ng li sng v lng, Trn i tin bc khng lm hi, Tt c cng yu mn tn dng. 10. Ngi no thn i vi mun loi, Khng hi v khng bo hi ai, Khng quy nhiu, khng ai quy nhiu, Khng thy g sn hn v ngi. - Vy bn mun c mi ngi thng mn, hy t b cc i dc. Hng Nga ny thuyt ging o c chn chnh, ni nh vy. Qu p: - ng ni tm pho vi ta v cch sng ca bn. Xong n va ku ln "Qu! Qu!", va bay mt qua khng gian n bi phn thnh Ba-la-ni. * Khi Bc o S chm dt Php thoi ny xong. Ngi thuyt ging cc S tht. By gi lc kt thc cc S tht, v T kheo tham lam c an tr vo Tam qu (Bt Lai). Ri Ngi nhn din tin thn:

- Thi y, T kheo tham lam ny l Qu, m ca La-hu-la l chim bn ca Hng Nga v Ta chnh l Hng Nga. -ooOoo452. Chuyn Vn Tr Tu (Tin Thn Bhri - Panha) Chuyn ny s c k trong Tin thn Mah-Ummagga, s 546, Tp VII. -ooOoo453. Chuyn im Lnh Ln (Tin thn Mah-Mangala) Hin by chn l gii nghi nan..., Chuyn ny Bc o S k trong lc tr ti K Vin v Kinh im lnh Ti thng hay Lun v im lnh. Ti kinh thnh Vng X v mt l do ny n, mt m ng t hp trong nh ngh ca vua, gia bn y c ngi ng dy, bc ra ni: - Hm nay l ngy c im lnh. Mt ngi khc nghe c, bo rng ngi kia bc ra v ni n "im triu", vy y mun ni g qua ch "im"? Mt ngi th ba bo: - Du hiu g c v may mn th l im lnh, v d mt ngi thc dy sm, v thy mt con b c ton trng hay mt ngi n b c thai, hay con c mu (Ciprinus Rohita) hay ci bnh y n tn ming, hoc b ti mi tan t sa b, hoc y phc mi cha git hoc cho go, th chng c im no tt hn na. Vi k bng quan bnh phm li gii thch ny: - Ni hay y. Song c k khc chen vo:

- khng, chng c im g trong vic y c, ch li ni bn nghe mi l im. C ngi nghe ngi ta ni: "y ", ri li nghe "Ln y " hoc "ang ln", hoc nghe chng bo: "n i" hay "Nhai i" th chng c im no tt hn na. Mt s k bng quan bo: - Ni hay y. V h bnh phm li gii thch ny. Mt ngi khc li ni: - Chng c im g trong mi chuyn y c. H vt g bn ng chm n mi l im. Nu mt ngi thc dy sm ng vo t hay c xanh, phn b ti, chic o sch, c mu , vng hay bc, thc n... th chng c im g tt hn na. y vi k bng quan li tn ng v bo l kho ni. V sau , s ngi theo phi ch trng cc im do mt thy, im v m thanh, im v xc chm, chia lm ba nhm, khng ai thuyt phc ai c c. T ch Thn trn mt t n Phm thin gii khng ai c th xc nh im l nh th no c. Thch Thin ch ngh thm: "Gia ch thin v loi ngi ai ngoi c Th Tn l c th gii p ng vn im triu. Ta mun i n c Th Tn, v t vn vi Ngi." Th l ban m Thin ch n thm c Th Tn, nh l ngi v chp tay vo nhau thnh cu, Thin ch t cu hi bt u bng: "C ch Thin v loi ngi." Sau Bc o S dng mi hai vn k ni cho bit ba mi tm im lnh ln. V trong khi ngi ngm nhng li kinh im lnh y, ln lt ch Thin ln n con s mi ngn triu v c Thnh qu Ala-hn, cn cc v c ba o Qu kia th khng sao k xit. Thin ch nghe xong cc im lnh, lin tr v ci ca mnh. Khi Bc o S ni cc im lnh xong, th gii loi ngi v Thin gii ng tn thnh v bo: - Tht l kho ni. Sau trong Chnh php ng, Tng chng bt u bn lun v cng c ca c Nh Lai:

- Ny cc Hin ga, vn im triu vt phm vi hiu bit ca mi ngi, nhng Ngi tu tri tm ca loi ngi v ch Thin, cng gii ta cc mi nghi ca qun chng nh th ngi khin mt trng hin ln trn bu tri! i c Nh Lai l mt bc i tr, ny cc hin hu! Bc o S bc vo hi Tng chng ang ni chuyn g trong lc ngi ti . Tng chng trnh vi Ngi. Ngi bo: - Ny cc T kheo, chng vi diu g khi Ta gii p vn im lnh, v nay ta t Tr tu Ti thng; m ngay c khi Ta cn l B-tt trn trn gian, Ta gii p cc mi nghi hoc ca ch Thin v loi ngi bng cch tr li vn im lnh. Ni vy xong, Ngi k mt chuyn qu kh. * Mt thu n, B-tt ti sinh vo mt th trn trong mt gia nh B-la-mn giu c, cha m t tn ngi l Rakhita-Kumra. Khi ngi khn ln v hon thnh vic hc tp ti Takkasil, ngi ci v. Sau khi song thn qua i, ngi kim tra li gia sn, suy ngh k, ngi phn chia ti sn b th, v iu phc cc tham dc ri, ngi tr thnh n s trong vng Tuyt Sn. ti , Ngi tu tp cc Thng tr, v an tr ti mt ni, t nui sng bng cc th c, qu rng. Theo thi gian, t ca ngi rt ng, gm nm trm v cng sng vi ngi. Mt ngy kia, cc n s ny n gn B-tt ni nh sau: - Bch o s, khi ma ma n, xin cho chng con xung vng Tuyt Sn i qua ng bng kim mui v cc th gia v; nh vy thn th chng con s c khe mnh v chng con s thnh tu cuc sng tu hnh. - c ri, cc bn c i - ngi bo. Cn ta s li ni ny. Th l cc v t gi ngi, i xung t vng Tuyt Sn, tin hnh trn l trnh n tn Ba-la-ni, ti cc v tr ng trong ng vin. Dn chng n tip cc v rt trng th v nng nhit. Lc by gi, mt ngy kia, c m ng t tp trong nh ngh ca cung vua ti Ba-la-ni, v vn im triu c a ra bn ci. Lc y, cng nh trc kia, m ng khng thy ai c kh nng nh tan mi hoi nghi

ca mi ngi v gii p vn im triu; v th h i n ng vin t vn cng hi chng hin nhn kia. Cc hin nhn y ni vi vua: - Tu i vng, chng thn khng th gii p vn ny, song Bn s ca chng thn, n s Rakkhita, mt bc i tu sng Tuyt Sn, ngi s gii p vn y, v ngi thng sut t tng ca ch Thin v loi ngi. Vua p: - Ny cc Hin gi, Tuyt Sn qu xa xi v kh i lm y, chng ta khng th no n c. Xin cc Hin gi ch thn i v gp c Bn s v xin hi ngi vn y. Sau khi cc v bit ri, hy tr li y ni cho chng ta bit c chng? Cc v y ha s lm nh vy; v khi cc v tr v gp c Bn s, nh l ngi v sau khi ngi vn an vua cng cc phong tc ca dn chng, cc v k li cho ngi ton th cu chuyn cc im triu nh trn, t u ti cui v gii thch vic cc v n y theo li dn d ca vua nh th no, nghe tn tai li gii p vn ny. Cc v tha: - Bch Tn S, gi y xin Tn S gii thch vn im triu cho chng con r v cho chng con thy chn l. Lc y v t ln tui nht hi Bc o S bng cch ngm vn k u: 1. Hin by chn l, gii nghi nan, Xin dy kinh g ca Thnh nhn c hc hnh theo gi thun li, i ny, i k to hng n? Khi v t ln nht t vn im lnh qua cc li k ny, bc i S mun xa tan mi ni nghi ng ca ch Thin v loi ngi, lin p li: - y v y chnh l im lnh. V nh vy ngi din t cc im lnh vi ti thin xo ca mt v Pht: 2. Mi Phm thin, thn thnh hin linh, Rn rng ta thy gia qun sinh, Trong lng mi mi y t mn, V y ban n mi hu tnh.

Nh vy Bc i S thuyt ging im lnh th nht, ri tip n thuyt ging im lnh th hai v cc im lnh khc cn li: 3. K no khim tn vi mun ngi, Yu mn n nam, mi gi trai, ng trc li bnh, khng p li, S mang hnh phc n cho i. 4. Gp him nguy, ngi c tr nhanh Chng khinh ng nghip, bn ng hnh, Chng khoe dng tr, giu, giai cp, Hnh phc cho i t khi sinh. 5. Ngi no kt bn thin, hin nhn, c trng v mm chng c thm, Khng hi bn, chia u ca ci, Chnh nim hnh phc gia thn bng. 6. V hin, ng tui, c tnh thn, Tn ty, nhn t, tr li ng, c hnh, trung thnh, dng qu tc, y nim hnh phc gia hng qun. 7. Vua no i gia thn dn, Bit sng thanh cao, kh nng, Bo: "y bn ta", khng di tr, Chnh nim hnh phc gia vng qun. 8. Thnh tn, cng cm nc cng dng, Vng hoa ti tt, cc mi hng, Vi tm thanh tnh, gieo an lc, y mang hnh phc mi thin ng. 9. Cc tr nhn thun thin, chnh chn, Tm t ra sch, gng tinh cn, Theo i thanh tnh, ngi hin tr, Phc lc thay ngi gia Thnh nhn! C nh vy bc i S a bi thuyt Php ln n nh cao nht ca Thnh Qu, v sau khi gii thch cc im lnh trong tm vn k, ngi ngm vn k cui cng tn thn cc im lnh y:

10. Cng c nh vy gia th gian, c tn sng bi mi hin nhn, Ngi khn hy bc i theo chng, im triu chng mang tnh tht chn. Cc bc hin tr, sau khi nghe cc im lnh ny xong, cn li by tm ngy na ri t gi ngi v ln ng n ch c. Vua n thm cc ng v hi chuyn kia. Cc v gii thch vn im lnh nh cch c gii thch cho qu v v tr li Tuyt Sn. T v sau, vn im lnh c thng hiu trn th gii. Sau khi chuyn tm hc tp vn im lnh, lc mng chung, cc v u ln cng tr vi Thin chng rt ng o. Cn B-tt tu tp T V lng tm, v cng vi hi chng ca ngi c ti sinh ln ci Phm thin. * Sau khi chm dt Php thoi ny, Bc o S bo: - Ny cc T kheo, khng phi by gi m c ngy xa na Ta cng gii thch vn im lnh. Ri Ngi nhn din tin thn: - Vo thi y, hi chng t ca c Pht l m hin nhn kia, Sriputta (X-li-pht) l v Trng t, ngi hi vn im lnh, v Ta chnh l o S. -ooOoo454. Chuyn Tr Gi Ghata (Tin thn Ghata) Hc Kan-ha hy ng ln..., Chuyn ny Bc o S k ti K Vin v ci cht ca mt nam t. Hon cnh cng ging trong s 449. tt Matta Kundali. y, Bc o S hi v nam c s: - Ny c s, c phi ng ang phin mun chng?

- Tha vng, bch Th Tn. c Pht bo: - Ny c s, ngy xa cc bc tr nghe li dy ca cc hin nhn nn khng phin mun v ci cht ca con mnh na. V theo li thnh cu ca ng, Ngi k mt chuyn qu kh. * Ngy xa mt v vua c danh hiu l Mahkamsa, tr v Uttarpatha, trong a ht Kamsa kinh thnh Asitanjan. ng c hai hong nam Kamsa v Upakamsa, v mt cng cha Devagabbh. Vo ngy sinh nng, cc B-lamn tin on tng lai ca nng, bo: - Mt hong nam do cng cha ny sinh ra s ph hoi x s v dng h Kamsa. Vua qu yu thng con gi nn khng th git nng c, m cho cc hong huynh ca nng lo liu vic , cn ngi ch sng ht i th t trn. Khi ngi bng h, Kamsa ln lm vua, v Upakamsa lm ph vng. Hai v ngh s c s phn i ca qun thn nu nh bt cng cha phi cht, v th quyt nh khng g nng cho ai c, m c nng sng khng c chng v canh gi tht k. Cc ngi li xy mt ci thp trn n c nng . By gi nng c mt n t tn l Nandagop, v chng n t ny l Andhakavenhu, g gia n canh gi nng. Thi y v vua danh hiu Mahsgara ang tr v phng Bc Madhur, c hai vng t l Sgara v Upsgara. Vo lc vua cha bng h, Sgara ln ngi vua v Upasgara lm ph vng. Vng t ny l bn ca Upakamsa, cng ln ln v cng hc vi mt thy. Song chng c m mu dan du trong khu phng ca hong huynh v b bi l nn phi chy trn n Upakamsa, trong a phn Kamsa. Upakamsa tin c chng vi vua Kamsa v vua n tip chng rt trng th. Upasgara, trong lc vo chu vua, thng quan st ci thp m cng cha Devagabbh tr ng, v khi hi ai , ri nghe chuyn kia, chng em lng yu nng. Cn Devagabbh, mt hm, trng thy chng khi chng cng i vi Upakamsa vo chu vua. Nng hi ai , v khi dc Nandagop ni

 l Upasgara, con ca i vng Sgara, th nng cng yu chng ngay. Chng Upasgara trao mt mn qu cho Nandagop, bo: - Ny hin t, xin ch thu xp cho ti c gp Devagabbh. - D lm. Nandagop vo v k li chuyn y vi cng cha. Nng thm yu chng nn ng ngay. Mt m kia Nandagop sp t mt cuc hn h v em Upasgara ln thp v chng li vi Devagabbh. V i bn tip xc thng xuyn nh th, nn Devagabbh c thai. Dn dn ai cng bit nng c thai, nn hai v hong huynh ct vn Nandagop. N t ny xin hai v tha ti cho nng, ri k tnh tit ca cu chuyn. Khi hai v nghe chuyn, lin suy ngh: "Ta khng th bo git em gi ta c. Nu em ta sinh con gi, chng ta s tha cht cho hi nhi y lun, cn nu con trai th git n i." V hai v vua g Devagabbh cho Upasgara em v lm v. n thi mn nguyt khai hoa, nng sinh h mt gi. Hai v hong huynh nghe tin y rt hoan h t cho hi nhi tn l cng nng Anjan. Hai v li cho cc em mt ngi lng lm ti sn, t tn l Govaddhamna. Upasgara em Devagabbh n sng cng nhau ti ngi lng y. Devagabbh li c thai na v ng ngy Nandagop cng c thai. Khi n k, c hai li cng sinh mt ngy. Deva sinh con trai v Nanda sinh con gi. Song Deva s rng con trai nng c th b git nn b mt gi con n Nanda v nhn con gi ca Nanda v nui. Chng li bo tin nng sinh con y vi hai v hong huynh. Hai v hi: - Con trai hay gi? Chng p: - Con gi. - Vy th lo nui nng n i - Cc hong huynh bo. C nh vy, Devagabbh sinh mi con trai, v Nandagop sinh mi con gi. Bn con trai sng vi Nanda v bn con gi sng vi Deva, chng mt ai bit c b mt kia.

Con trai trng ca Devagabbh c t tn l Vsu-Deva, con trai th l Bala-Deva, th ba l Canda-Deva, th t Suriya-Deva, th nm Aggi-Deva, th su Varuna-Deva, th by Ajjuna, th tm Pajjuna, th chn GhataPandita, th mi Amkura. Chng ni ting l cc con trai ca gia n Andhakavenhu hay Mi Anh Em N l. Theo thi gian chng ln khn, rt cng trng li hung d, bo tn, chng i khp ni cp ph, chng cn c gan n cp l vt triu cng c dng vua. Dn chng n t tp sn chu vua, ku than: - Cc con trai ca Andhakavenhu, c Mi Anh Em y ang cp ph x s. V th vua triu Andhakavenhu n, trch mng y cc con mnh i cp bc. C nh vy, cc ting ku than ni dy ba bn ln, vua hm da y. V lo s cho tnh mng mnh nn y xin vua ban cho y c n c an ton tnh mng ri k chuyn b mt kia, rng chng khng phi l con trai ca y nh th no, m l con trai ca Upasgara. Vua hong s. - Lm th no bt chng n c? Ngi hi qun thn. Qun thn tu: - Tu i vng, chng n l bn nh vt, chng ta hy t chc thi nh vt ti kinh thnh, v khi chng vo vng u, chng ta s bt chng v git i. Th l qun thn tm hai ngi nh vt Cnura v Mutthika, v cho loan bo khp kinh thnh bng trng lnh rng vo ngy th by s c mt cuc thi vt. Vng u c chun b trc hong mn, c hng ro quanh u trng . Vng c trang hong rt vui mt. C chin thng c buc sn sng. C kinh thnh quay cung nh trong cn lc. Hng hng lp lp gh ngi cht nch. Cnura v Mutthika bc vo vng u, i nghnh ngang, nhy nht, la ht, v tay. Mi Anh Em kia cng th. Trn ng i chng cp ph ph th git nn phc sc cc xim y rc r vo, li cp nc hoa ca cc tim nc hoa, xoa du thm khp ngi, eo vng trn u, hoa tai trn tai chng nghnh ngang bc vo u trng, nhy nht, la ht v tay.

Vo lc y, Cnura ang i quanh v v tay, Baladeva thy g lin suy ngh: "Ta khng mun ng k kia vi bn tay ta!" Nn chng chp ly si dy ln t chung voi, va nhy ln, h ht, va nm dy quanh bng Cnura, ct hai u dy li tht cht, ri tung g kia ln, quay cung g quanh u mnh, ri p g xung t cho ln ra khi u trng. Khi Cnura cht, vua cho gi Mutthika. Mutthika bc ln, h ht, v tay. Baladeva tt mnh vo mt g v trong lc g la ln: - Ta khng phi k u vt. Ta khng phi k u vt! Baladeva ct hai tay g li bo: - u vt hay khng phi u vt i vi ta cng th thi! Ri chng x mnh g xung t, git g, v nm g ra ngoi u trng. Mutthika trong cn giy cht, tht ra li nguyn: "c mong ta thnh qu x xc n ra", v g tr thnh con qu trong rng c tn gi l Klamattiya. Vua bo: - Bt Mi tn N l ny ra ngay. Vo lc y Vsudeva nm mt ci bnh xe (mt loi binh kh), cht t u c hai anh em nh vua. m ng kinh hong qu xung chn chng, v xin chng cu gip che ch cho h. Th l Mi Anh Em ny, sau khi git hai ng cu xong, ln lm vua ti kinh thnh Asitanjan v em cha m v . Lc by gi h bt u d nh chinh phc c ci Dim-ph- (n ). Chng my chc, h i n kinh thnh Ayojjh, ni ng tr ca vua Klasena. H bao vy kinh thnh. tiu dit m rng rm quanh , ph v trng thnh v bt vua lm t binh, chim vng quc vo tay h. Sau h n Dvravati. By gi kinh thnh ny c mt pha l bin, mt pha l ni. Dn chng n rng ni c qu hin. Con qu gi v tr canh phng, h thy qun th n ha thnh con la, v h nh la vy. Lp tc nh sc k b ca qu, c kinh thnh bay ln khng gian t chn trn mt hn o gia bin, khi qun th i ri, n s tr li v n nh trn v tr c.

Ln ny cng nh thng l, va khi con la thy Mi Anh Em kia n, th n h ln nh la. C kinh thnh bay ln khng gian v t mnh trn hn o kia. H khng thy kinh thnh na nn quay lui. Sau kinh thnh li tr v ch c. Bn h tr li, con la li lm nh trc, bn h khng th no chim ly thnh Dvravati c. V th h n yt kin v hin gi Kanhadpyana v ni: - Tha Tn gi, chng ti tht bi trong vic chim vng quc Dvravati, xin cho chng ti bit phi lm cch no? ng bo: - Trong mt ci ho ni kia, c mt con la i quanh qun. N h ln khi thy qun th, nn lp tc kinh thnh bay ln khng. Cc ngi phi m ly chn n m van xin, l cch cc ngi t mc ch. Sau h t t n s v c mi ngi i n con la, qu xung chn n bo: - Tha Tn ng, chng ta khng nh cy ai c ngoi Tn ng! Khi chng ta n chim thnh, xin ng h ln. Con la p: - Ta khng th no khng h c. Song nu cc ngi n trc, v bn ngi trong bn cc ngi em cc cy cy bng st tht ln, v t bn ct tr st ln di t ti bn cng thnh. Khi kinh thnh bt u bay ln, nu cc ngi ng vo tr st mt dy xch bng st buc vo cy cy th kinh thnh khng th no bay ln ni. H cm n con la, v n khng ku mt ting khi h em n cc cy cy v o h chn cc ct tr di t bn cng thnh ri ng i. Sau khi con la h, c kinh thnh bt u bay ln. Song nhng ngi ng bn cng thnh vi bn cy cy ng vo cc ct tr cc dy xch st buc vo cc cy cy, nn kinh thnh khng th bay ln c na. Th l Mi Anh Em vo thnh git vua v chim vng quc. Nh vy h chim c ton ci Dim-ph-, v trong su mi ba ngn kinh thnh, h dng bnh xe kia git sch mi v vua cc nc , ri

sng ti Dvravati, chia vng quc thnh mi phn. Song h qun mt c ch u l cng nng Anjan, v th h bo: - Hy chia vng quc ra mi mt phn. Song Amkura p: - Thi cho ch y phn ca tiu , v s lm vic khc m sng, cc vng huynh ch gim thu cho mi vng quc ca cc vng huynh thi. H ng v a phn chng cho ch u; h sng chung vi nng ti Dvravati, c chn ng vua, trong khi Amkura ng tu i bun. Vi thi gian cc vua y sinh c nhiu con trai v con gi v lu sau , cc bc cha m h t trn. Vo thi y chuyn k l con ngi sng n hai mi ngn tui. Sau vng t yu qu ca i vng Vsudeva mt i. Vua d sng d cht v su mun, nn xao lng mi vic, c nm than khc, bm cht ly sng ta. Lc y Tr gi Ghata suy ngh: "Tr ta ra khng ai kh nng xoa du ni bun ca hong huynh. Ta mun tm phng tin lm gim ni u phin cho ngi." V th chng lm v in cung i khp kinh thnh, nhn ln bu tri v ku ln: - Cho ta mt con th! Cho ta mt con th! C kinh thnh chn ng ln: - Tr gi Ghata ni in ri. H bo nhau. Va lc y mt cn thn tn l Rohineyya, i vo yt kin vua Vsudeva v m u cu chuyn bng cch ngm vn k u tin: 1. Hc Kan-ha, hy ng ln, Sao ngi nhm mt ng, nm yn, Ka bo , gi to ang cun Tm tr chng bay mt, hy nhn: Mt tr, Gha-ta mm lm nhm, Hi ngi i tc en huyn!

* Khi vin cn thn ni vy xong, Bc o S thy vua y ng dy, ri vi Tr tu Ti thng, Ngi cm hng ngm vn k th hai: 2. Chc lt vua di tc Ke-sa, Nghe Ro-hi ln ting go la, ng ln, i y phin mun V ni kh bun ca Gha-ta. * Vua ng ln, vi vng bc xung t cung tht tin v pha Tr gi Ghata, ngi chp mnh ly chng bng c hai tay v ngm vn k th ba hi chng: 3. Sao dng in r, bc qua Khp min non nc Dv-ra-ka, V ku: "Th, th! ny cho bit, Ai ly th con ca ? Trc cu hi ca vua, chng ch p li bng cch ngm mi cc li k y. Cn vua ngm thm hai vn k na: 4. Th lm bng ngc hoc vng rng, Nh c ao, bc hoc ng, V c, san h, hay cui, Ta lm ngay th, an lng. 5. Cn c nhiu loi th bit bao, Vn thng quanh qun chn rng su, c mang v na ta i bt, Hy ni, em thch chn th no? Nghe li vua, bc hin nhn p li bng cch ngm vn k th su: 6. Em chng c ao th th gian, M m con th cung trng, Ny Ke-sa, th ka, em xung, Em chng i thm mt c n.

"Chc em ta ni in ri". Vua suy ngh khi nghe ni vy. Lng y su mun, ngi ngm vn k th by: 7. Ni tht ny em s cht thi, Nu em cu khn chuyn kia hoi, Em i chuyn chng ai mong c, Con th cung trng ci tri! Tr gi Ghata khi nghe vua p li, lin ng yn khng nhc nhch v ni: - Ny vng huynh, anh bit rng con ngi i th mt trng th khng th no c c v s phi cht. Vy ti sao anh phin mun v a con trai mt? 8. Nu Kan-ha hiu chuyn ny mau, V gii khuyn ngi khc kh au, Anh vn c sao ang phin mun a con trai cht t lu? Ri chng ni tip khi vn ng trn ng. - Ny anh, em ch cu xin ci c tht, cn anh li phin mun v ci khng cn na. Sau chng gio ha vua bng hai vn k sau: 9. Con ta sinh, c chng la trn, Khng mt ngi hay c thnh thn C th t li nguyn kia, vy Sao iu khng c, li cu mong? 10. Khng c ba thin, hoc thuc thn, Chng loi c thuc hoc tin vng cng nng lm cho sng Ngi cht, Kan-ha vn khc than. Vua nghe vy, p: - Ny hin , em c mc ch tt lnh lm. Em lm nh vy xua tan phin mun ca ta.

Sau ngi ngm bn vn k tn thn Tr gi Ghata: 11. Trm nghe nhiu bc tr nhn, Nhiu ngi li lc khuyn ton iu hay, Song Gha-ta kho thay, M i mt trm t nay sng bng! 12. Ta ang thiu t trong lng, Nh khi ngi du trong la o, Em mang nc lnh vo, V em dp tt kht khao ti bun. 13. V con, bao ni su tun, Mi tn c cm trong hn ca ta, Em va an i khuy khoa Ni nim bi thit, nh ra tn ny. 14. Tn va nh, ht au ngay, Gi tm thanh thn, ta ry bnh an, Nghe li chn l, hi chng, Ta khng cn phi khc than au bun. * V cui cng: 15. Hy lm nh ng t tm, V nh cc bc tr nhn i hin Gii tan cc ni u phin, Nh Gha-ta gii khuyn anh mnh. y l vn k pht xut t Tr tu Ti thng. * Bng cch y, Vsudeva i vng c vng t Ghata an i ni bun. Sau mt thi gian di, vua cai tr vng quc, cc vng t ca Mi Anh Em lm vua kia suy ngh: - Dn chng n rng Kanhadpyana c thn thng lc. Ta th xem sao.

Th l c bn y kim mt thanh nin cho g phc sc p vo ri buc mt chic gi quanh bng g lm nh th g c thai. Ri h em g vo yt kin ngi v hi: - Tha Tn gi, khi no th ngi n b ny sinh con? Nh n s nhn thy (nh thn lc) rng Mi Anh Em vng t ny n hi mt vn; ri khi xem k hn k mng sng ca chnh mnh c chng no, ngi hiu l ngi phi cht ng ngy hm y. Sau ngi hi: - Tha cc v vng t, ngi ny l g ca cc v? H khng khng p li: - Xin hy tr li cho chng ta r. Ngi p: - T ngy th by k t nay, ngi ny s sinh ra mt khc g keo. Vi khc g y, n s ph tan dng h Vsudeva, d cho cc v c ly thanh g y v t i ri th tro xung sng. - A, o s ny gi hiu - h p. n ng khng th no con c! Ri h lm mt si dy thng git ngi lp tc. Cc v vua triu cc vng t vo hi ti sao git o s. Khi cc v nghe nh vy u kinh hi. Cc v cho ngi canh gi chng trai kia, v n ngy th by, chng ta ly ra t trong bng mt khc g keo, h em t i v th tro xung sng. Tro y tri theo dng nc dnh vo mt bn b nh mt ci ng vo pha sau, t ni y mc ln mt cy Eraka. Mt ngy kia, cc vua ngh i hu h di sng . V th cc v y n ng sau ny dng mt chic rp ln, v trong ci rp rc r y, cc v vua n ung vui a. Sau , cc v bt u m nhau v chia thnh hai phe gy g d di. Cui cng mt ngi trong m thy khng c g tt hn lm cy gy lin hi mt ngn l Eraka, ngay sau khi hi, n lin bin thnh ci gy g keo trong tay, ngi y dng gy nh nhiu ngi. Ri cc ngi khc cng hi nh vy, v cc l cy m h hi u bin thnh gy gc, v bn ngi y dng gy nh nhau cho n cht. Trong lc c bn tn st ln nhau, ch c bn ngi: Vsudeva, Baladeva, cng cha Anjan,

vng t, v v quan t s nhy ln xe chy trn. Cn c m kia cht ht khng st ai. By gi bn v y dng xe trn i n khu rng Klamattik, ni y g u vt Mutthika ti sinh lm qu ng nh li nguyn ca y. Khi y nhn thy Baladeva, y lin dng ln mt ngi lng ti ri gi dng lm ngi n bc va i va nhy nht la ht va bng tay mt hi: - Ai mun u y? Baladeva mi thy y lin ni: - Ny anh, em s c nh g ny. Vsudeva c ht sc ngn cn chng, song chng vn xung xe, i n g, bng tay, g kia chp ngay chng trong lng bn tay v nhai chng ngu nghin nh mt c ci! Vsudeva thy chng cht, lin i sut m cng ch v vin t s rng ngy sau va n mt lng bin a. Vua nm xung trong ch n sau mt bi rm, nh ch v vin t s vo lng bo nu mt t thc n em n dng ngi. Mt ngi th sn (tn l Jar hay Lo nin) thy bi rm lay ng:"Chc c con ln ri!", g suy ngh v m mt gio xuyn sut chn ngi. - Ai bn ta b thng ? Vsudeva la ln. Ngi th sn thy g m nhm mt ngi nn kinh hong b chy trn. Vua hi tnh ng ln gi g th sn: - Ny lo tiu phu, ti y ng s! Khi g n, Vsudeva hi: - Ngi l ai? - Tu Cha thng, tiu thn l Jra. - Than i! Vua ngh thm: "H ai b Lo nin m b thng u phi cht, ngi xa vn ni nh vy. Chc chn ta phi cht hm nay ri". Sau vua bo:

- Ny lo tiu phu, xin ng s, n y buc vt thng li cho ta. Khi ming vt thng buc li xong, vua g i. Vt thng khin ngi au n gh gm, ngi khng th n th g m cc ngi kia mang n. Sau , ngi bo cc ngi kia: - Hm nay ta phi cht. Cc ngi yu ui lm, khng bao gi c th c ngh g khc sinh sng, vy hy hc chuyn khoa ny ca ta. Ni xong ngi dy cho hai ngi hc mt chuyn khoa, ri cho h ra i, v ngi cht ngay hm . Nh vy tr cng nng Anjan, tt c u cht khng ai st. Cu chuyn k nh vy. * Khi Bc o S chm dt Php thoi ny, Ngi bo: - Ny c s, nh vy ngy xa, c ngi thot khi kh au v con cht bng cch nghe theo li dy ca cc bc tr nhn; thi, ng ng ngh n chuyn y na. Sau Ngi tuyn thuyt cc S tht, v c s c an tr vo S qu D lu. R Ngi nhn din tin thn: - Vo thi y, nanda (A-nan) l Rohineyya, Sriputta (X-li-pht) l Vsudeva, cc t ca c Pht l cc ngi kia, v Ta chnh l Tr gi Ghata.

Chng XI
Phm Mi Mt Bi K

455. Chuyn Voi Hiu Dng M (Tin thn Mti-Posaka) Cho d voi cha phi i xa...,

Chuyn ny Bc o S k trong lc tr ti K Vin v mt T kheo cn m phi cp dng. Hon cnh chuyn ny cng ging nh chuyn Sma (s 540 tp VI). Trong dp ny Bc o S ni chuyn vi chng Tng, Ngi bo: - Ny cc T kheo, ch gin T kheo ny. Ngy xa, bc hin nhn, ngay c lc sinh ra t bng ca loi vt, v cch xa m mnh cng khng chu n ung g trong by ngy, c gy ho mi mn. D c cung cp n vng gi, h cng ch p: "Khng c m ta th ta khng mun n". Tuy th, lc gp li m, h mi chu n nh trc. Ni vy xong, Ngi k mt chuyn qu kh. * Mt thu n, khi vua Brahmadatta tr v ti Ba-la-ni, B-tt c sinh lm i tng vng vng Tuyt Sn. Ton thn Voi mu trng rt hng v, l cha n gm tm mi ngn con voi vy quanh ngi, song m ngi b m. Ngi thng a cho by voi nhng qu rng tht ngon em v dng m, tuy th, chng chng em g v dng voi m, m chng n ht. Khi ngi hi thm v bit c vic y, ngi bo: - Ta mun ri n nui m ta. Th l mt m thun li, by voi khng hay bit ngi a m i n nh ni Candorana (Chin--gia), ti ngi m trong mt hang di i, gn mt h nc v nui nng m rt chu o. By gi, mt ngi th rng Ba-la-ni i lc ng v khng th no tm li ra c nn bt u than khc m . Nghe ting ny B-tt thm ngh: " l mt ngi ang cn hon nn, khi ta ang y m g gp tai ha tht chng phi l". V vy ngi n gn g, nhng g b chy v qu s hi; thy th, cha Voi bo g: - Ny ngi kia, anh khng cn phi s ta, ng chy trn, hy ni ti sao anh va i va khc th? - Tu cha t, k hn ny b lc ng by ngy qua. Cha Voi p:

- Anh ng s na, v ta s a anh ra ng i ca dn chng. Sau ngi bo ngi y leo ln ngi trn lng ngi v a g ra khi rng, xong ngi quay v. Cn con ngi c c kia quyt vo thnh ph bo tin cho vua bit. V th g nh du cc cy ci, cc ngn i, ri tin v Ba-la-ni. Lc y vng tng ca hong va t trn. Ngi cho truyn lnh bng mt hi trng: - Nu k no thy u c con voi xng ng hong thng ng du th hy bo ngay. Sau g kia n triu kin vua v tu: - Tu Cha thng, tiu thn thy mt con Voi tuyt m, ton thn mu trng, mt vt ti thng xng ng Cha thng ng ln. Tiu thn xin ch ng. Nhng xin a cc ngi qun tng i theo bt Voi. Vua chp thun, bo mt ngi th rng cng i vi g y v mt on ty tng ln ng. Ngi th cng i vi g v trng thy B-tt ang n ung trong mt h nc. Khi B tt thy g th rng, ngi ngh: "Him ha ny chc chn khng pht xut t ai khc, ngoi k kia. Nhng Ta rt mnh, ta c th nh tan tnh c ngn con voi trong lc thnh n, ta li sc tiu dit c n voi ra trn ca mt vng quc. Tuy nhin nu ta b lng phn n chi phi th cng c ca ta s b tn hi. V vy hm nay ta s khng ni gin, cho d c b gm gio m vo da tht". Vi quyt inh ny, ngi ci u ng bt ng. Ngi th rng bc xung h sen, khi thy v tuyt m ca cc chp ng voi, g bo: - Ny con, hy n y. Ri nm ly ci vi ging nh si dy thng bng bc, g dn voi v thnh Ba-la-ni trong vng by ngy. Khi m B Tt thy con mnh khng tr v, b on chc hn ngi b quan qun nh vua bt ri, v b than khc:

- Gi y cy ci vn mc, nhng con ta i xa ri. V b ngm hai vn k sau: 1. D cho Voi cha phi i xa, Dc tho, nh hng vn mc ra, La c, trc o, cng sng trng, Kn xanh ch khut vn m hoa. 2. Tng vng hn n tn phng nao Sung tc nh bao k tc cao, Trang im ngc vng, vua cha ci, Oai hng thng ch th mang bo. By gi ngi luyn voi kia, ang lc cn ang i ng gi v triu mt t s dng vua. Nh vua lin ra lnh c kinh thnh trang hong tht lng ly. Ngi luyn voi dn B tt vo mt ci chung c t im bng cc dy tua, trng hoa v vy quanh mi bc mn mu rc r, xong n trnh vua. Vua mang cc mn cao lng m v ra bo a cho B Tt, nhng ngi khng n cht g c: - Nu khng c m ta, ta khng mun n g u. Vua van ni ngi n, v ngm vn k th ba: 3. No n i mt ming, Voi ny, ng c bun chi, ch ho gy, phng s vua, cn lm vic M Voi s m trch sau ny. Nghe vy B Tt ngm vn k th t: 4. Khng, trn nh ni Chin--gia, Khn kh b kia, mt li la, Dm mt chn vo gc c th V khng Voi cha, y con b. Vua ngm vn k th nm hi ngha li ngi: 5. Ai trn i Chin--gia, No ai khn kh, li m la?

Dm chn vo mt gc cy n, V chng cha Voi, con ca b? Voi p li qua vn k th su: 6. M ta trn ni Chin- gia, Khn kh m la tht xt xa, Dm mt chn vo gc c th, Bi v Voi cha y l ta. Khi nghe ni vy, vua lin cho ngi c t do, v ngm vn k th by: 7. Voi hng phng dng mu thn mnh, Nn th t do, c mc tnh, Thi Voi i v vi m V cng sum hp vi gia nh. Vn k th tm v th chn xut pht t Tr tu Ti thng ca c Pht. 8. Khi cnh giam cm c thot thn, Ht dy rng buc, cha Voi rng, Vi li khuyn nh cng vua y, Voi li tr v chn ni ngn. 9. Ri xung h kia mt lnh trong, Ni ny Voi vn ti bao ln, Dng vi ht nc t h y Tung vy khp mnh ca mu thn. Nhng m ca B Tt tng l tri bt u ma, nn ngm vn k th mi trch cn ma: 10. Ai em ma tht tri thi, Thn no c c qu, tri i! V nay con tr i vng, Con tr xa thng phng dng ti. Lc y B tt ngm vn k th mi mt trn an m: 11. Sao mi nm kia vy, m i! Ny y con m v ri,

Ca-thi i , ngi Thng tu, Cho tr bnh an c ti hi. B m lin p li, cm t vua qua vn k cui cng: 12. Vn tu trng tn, ng i vng! Cu ngi em li nc hng cng, T do ngi tr cho con , Vi m, con trn vn knh thng! Vua rt hoan h v c ca B tt nn ra lnh xy mt th trn khng xa h y v vua thng n phng s B Tt cng m ngi. Sau , khi m ngi t trn, ngi i tht xa n mt tinh x tn l Karandaka. Ti y c nm trm bc tr gi an tr v vua thng n cng dng cc ngi. Vua li truyn tc mt tng bng c hnh B tt v thng n chim bi t lng ngng m ngi. Dn dn dn chng khp ci Dim-ph- (n ) t tp li cng nhau c hnh ngy hi gi l hi Voi. * Khi Bc o S chm dt Php thoi, Ngi tuyn thuyt cc S tht. By gi lc kt thc cc S tht, T kheo phng dng m c an tr vo S qu D lu. Ri Ngi nhn din tin thn: - Vo thi y nanda l nh vua, mu hu Mahmy l m Voi v chnh Ta l cha Voi nui dng m mnh. -ooOoo456. Chuyn Vng T Nguyt Quang (Tin thn Junha) Tu i vng nghe lo ni iu ny..., Chuyn ny Bc o S k trong lc tr ti K vin, v cc c n m Tn Gi nanda nhn c. Sut trong hai mi nm u Ngi chng c qu V thng Chnh ng Chnh gic, cc th gi c Th Tn khng phi ch l mt ngi: Khi th

Tn gi Ngasamla, khi th Tn gi Ngita, Upavna, Sunakkhatta, Cunda, Sgala, khi th Meghiya hu h c Th Tn. Mt ngy kia, c Th Tn bo cc T kheo: - Ny cc T kheo, nay Ta gi, v khi Ta bo chng ta hy i ng ny, vi ngi trong Tng chng li i ng khc, c ngi lm ri bnh bt v y ca ta xung ng. Vy hy chn mt T kheo lun lun hu cn ta. Sau , Tng chng ng ng ln, bt u vi Tn gi Sriputta (X-lipht), v chp hai tay ln u ni ln: - Bch Th Tn, con xin hu h Th Tn, con mun hu h Th Tn. Nhng ngi t chi tr li: - Li thnh cu ca cc ng c ta bit trc, thi ri. Sau Tng chng ni vi Tn gi nanda: - Ny Hin gi, Hin gi hy xin gi chc v th gi. Tn gi p: - Nu c Th Tn s khng ban cho ta chic y m chnh Ngi nhn, nu Ngi s khng ban cho ta n kht thc ca Ngi, nu Ngi s khng cho php ta cng trong Hng phng, nu Ngi s khng mun cho ta cng Ngi i n ni Ngi c mi. Nhng nu c Th Tn s i vi ta n ni m ta c mi, nu ta s c php gii thiu hi chng vo lc hi chng t cc vng xa xi hay cc nc ngoi n yt kin c Th Tn, nu ta s c gp c Th Tn khi c nghi vn khi ln, hoc nu bt c khi no c Th Tn thuyt Php m ta vng mt th ngi s thuyt Php li cho ta ngay lc tr v: Th th ta s hu h c Th Tn. Tn gi cu xin tm c n ny, bn iu "khng" v bn iu "c" v c Th Tn ban tt c cho Tn gi. Sau Tn gi thng xuyn hu h Bc o S trong hai mi lm nm lin. V vy sau khi t c nm c tnh xut sc v sau khi thnh tu by phc lc " Phc lc v o php, phc lc v s gio ha, phc lc v s tu tri cc nhn duyn, phc lc v s qun st cng c ca mnh, phc lc v c trong mt Thnh chng, phc lc v nhit tm tinh cn c khai sng, phc lc v kh nng t gic ng. Vo hu cn c Pht, Tn gi nhn c tm c n v tr nn danh

ting trong Gio php ca c Pht, Tn gi sng chi chng khc no mt trng trn bu tri. Mt ngy kia Tng chng bt u ni n chuyn y trong Chnh php ng: - Ny hin hu, c Nh Lai lm tha nguyn Tn gi nanda bng cch ban cc iu c ca Tn gi. Bc o S i vo v hi: - Ny cc T kheo, cc ng ang ni chuyn g trong khi ngi y? Tng chng tha vi Ngi. Sau Ngi bo: - Khng phi y l ln u tin, ny cc T kheo, m thu xa cng nh by gi Ta lm tha nguyn nanda vi mt c n; ngy xa cng nh by gi, bt c iu g ng mun xin, Ta u ban cho c. Ni vy xong, Ngi k mt chuyn qu kh. * Mt thu n khi vua Brahmadatta tr v Ba-la-ni, mt vng t ca ngi l Junha hay Nguyt Quang Vng t ang theo hc ti Takkasil. Mt m kia, sau khi lng nghe k lng li dy bo ca v gio s, chng t gi nh ca thy trong m ti v ln ng v nh. Mt B-la-mn i kht thc, v ang trn ng v nh, cn vng t v khng thy v ny, nn chy n ng vo B-la-mn ng xung v ku ln. Chng ng lng thng lin quay li, cm ly hai tay v kia v dy. V B-la-mn ni: - Ny con, con lm v bnh bt ca ta, vy hy cho ta tin mua mt ba n. Vng t p: - Tha Tn gi B-la-mn, by gi tiu sinh khng th cho ngi tin ba n c; nhng tiu sinh l vng t Junha, con vua x Ksi, khi tiu sinh v vng quc, ngi c th gp tiu sinh v xin s tin y.

Khi chng trai hon tt vic hc tp, chng t t thy dy v tr v Ba-la-ni, trnh vua cha vic hc tp ca chng. - Trm thy c con trc khi t trn - vua phn - v mun thy con trm ln ngi. Sau ngi lm l qun nh cho con v phong chng ln ngi vua. Vi danh hiu i vng Junha, vng t cai tr rt chn chnh. Khi v B-la-mn hay tin y, ng ngh rng gi y mnh c th ly li tin ba n ri. Th l ng n Ba-la-ni, thy ton th kinh thnh c trang hong rc r v vua ang ng du trong m rc rt uy nghi hng v pha hu, diu quanh kinh thnh. ng trn mt ch cao, v B-la-mn gi tay ku ln: - i vng ton thng! Vua i qua m khng nhn thy ng. Khi v B-la-mn thy mnh khng c ch , lin ngm mt vn k xin ngi gii thch: 1. Tu i vng, nghe lo ni iu ny Chng phi l v c lo v y, i thng bo: Mnh khng nn vt qu Ngi du s ng ngay trn ng s. Khi nghe nhng li ny, vua thc vng tng quay li vi ci gy nm ngc ca ngi v ngm vn k th hai: 2. Ta ng nghe, ny o s ni ngay, C sao ngi ct bc n ni y? Ngi ao c mt c n no , M phi tm, xin ni cho ta r. V cu chuyn ca vua v v B-la-mn hi p ln nhau c k li trong cc vn k sau y: B-la-mn: 3. Xin cho lo nm ngi lng thng hng, By trm b, t n mt trm nng,

Hn mt ngn trang sc bng vng, Hai ngi v vi ta cng dng di. Quc vng: 4. o s i, ngi c iu sm hi Tht hi hng khi phi th l ra, Ngi c nhiu thn ch hoc o ba, Hay ma qu sn sng tun mnh lnh? Hoc thnh cu v hu ta chn chnh? B-la-mn: 5. Khng n nn, chng thn ch, o ba, Khng qu ma no tun lnh ca ta, Khng i thng v cng lao gip , Song trc kia chng ta gp g, y chnh l s tht phi trnh ra. Quc vng: 6. Trm khng sao nh ni, thi gian qua, Rng trm tng phng ngi thu n, Trm van ngi ni iu ny cho r Khi gp nhau, ni chn, thu xa xa? B-la-mn: 7. Trong thnh m l cha Gan-dh, Tu Cha thng, Tak-ka l chn , m ti en nh mc kia, ti Lo v ngi cng vt ti chm vai, 8. Khi chng ta ang ng , tha ngi, Cuc tr chuyn bt u y thn thin, Ch ln chng ta cng din kin, Trc chng h v sau cng khng. Quc vng:

9. Khi tr nhn gp, hi La-mn, Thin nhn gia i khng nn mc Tnh bn xa nay c nhn i khut, Chng v u, lm vic c chng qun! 10. Chnh k ngu chi b vic xa lin. V b mc tnh ngi xa chng nh Nhng ngi y chng c ln gp g; Ngi ngu lm nhiu vic chng ra g, Chng vong n v chng c qun i. 11. Song chnh nhn chng h qun qu kh, Tnh bng hu, ngi quen, lun gn b, Vic nh nhoi do bng hu lm nn Cng chng h b t chi, lng qun, Chnh nhn tn cui i ghi n bn. 12. Trm ban c nhn nm lng thng hng, By trm b, n t mt trm nng, Hn mt ngn trang sc bng vng, Hai ngi v, vi ngi cng ng cp. B-la-mn: 13. i vng i, khi thin nhn ha hp, Nh trng rm ta thy gia sao tri, Nh ta y cng vy, Cha cng i, V ngi gi li xa giao c. B tt lin t thm nim qu trng i vi o s kia. * Khi Bc o S chm dt Php thoi ny. Ngi bo: - Ny cc T kheo, y khng phi l ln u Ta lm nanda tha nguyn vi cc c n, m Ta lm nh vy ngy xa na. Cng cc li ny, Ngi nhn din tin thn: - Vo thi y nanda l v B-la-mn, v Ta chnh l vua.

-ooOoo457. Chuyn Thin T Chnh Php (Tin thn Dhamma) Ta hnh chnh hnh gia trn gian..., Chuyn ny Bc o S k trong khi tr ti K Vin v vic Devadatta (b-t-a) b nut vo lng t nh th no. Tng chng t tp trong Chnh php ng m lun: - Ny Hin hu, -b-t-a sinh lng th nghch vi c Nh Lai v b nut vo lng t. Bc o S i vo hi Tng chng ang ni chuyn g lc ngi . Tng chng trnh vi Ngi. Ngi p: - Ny cc T kheo, nay k y b nut vo lng t v ging mt n chng li quyn lc vinh quang ca Ta, song ngy xa k y chng li uy quyn ca l phi, nn b nut vo lng t v a vo a ngc. Ni vy xong, Ngi k mt chuyn qu kh. * Mt thi n, khi vua Brahmadatta ln ngi ti Ba-la-ni, B tt c sinh vo ci dc gii thin lm mt Thin t, c tn l Dhamma hay Chnh php, ng thi -b-t-a li c tn l Adhamma hay T php. Vo ngy trai gii trng trn, v bui chiu khi cm nc xong xui, dn chng ngi vui v trc sn nh mnh trong lng, ngoi ph hay kinh thnh, Dhamma xut hin trc mt qun chng, ng vng trn khng gian, ci chic thin xa ca ngi v phc sc thin y rc r gia hi chng Thin n, ngi dy bo nh sau: - ng ot mng sng ca mi loi hu tnh v trnh mi c o, hy lm trn phn s phng dng cha m, cng tam nghip chn chnh (Chnh thn nghip, chnh khu nghip, chnh nghip), nh th cc ngi s c ti sinh ln thin gii v hng mi vinh quang tuyt diu.

Nh vy ngi khuyn co dn chng hnh tr Mi thin o, v ngi diu quanh ci Dim-ph- (n ) mt vng tht uy nghim hng v pha hu. Nhng Adhamma li dy dn chng: - Hy st sinh cc loi hu tnh. V nh th v ny xi gic dn chng theo Mi c c v diu quanh ci Dim-ph- hng v pha t. Lc by gi thin xa ca hai v i din nhau trn khng gian, v m ty tng ca hai v hi nhau: -Cc ng l ty tng ca ai? V chng p: - Chng ta l ty tng ca Dhamma. - Cn chng ta l ty tng ca Adhamma. Ri chng chim ch, lm cho li i c chia hai ra. Nhng Dhamma bo Adhamma: -Ny Hin gi, ngi l Adhamma v ta l Dhamma, ta i v hng phi, vy hy quay xe qua mt bn nhng li cho ta. Ri ngi ngm vn k u: 1. Ta hnh chnh hnh trn gian, Danh ting ngi i c tng ban, o s, hin nhn, khen ngi mi, Phn ta, ng Chnh, c tn sng, ng ta l , ta chn chnh, T php, vy ngi hy trnh ng. y l cc vn k tip theo: T: 2-Trong chic hng xa ca php T, Ng trn ngi bu y l ta, i hng khng k lm kinh hi, V vy ta khng t trc gi Nhng ch, sao nay nh nhng b cho Chnh php vt xe qua?

Chnh: 3. Chnh php by t trc tin, L Thn u thng, bc cao nin, T php tr hn v mun, Hu sinh nhng bc, lnh b trn! T: 4. D ngi c hoc cu xin, Hoc nu cng bnh l t nhin, Ta quyt cng khng h nhng b, Hm nay ta d u tranh lin, Bt k ai h ginh u thng, V y c nhng ch trc tin. Chnh: 5. Khp ci gn xa, ta ni danh Anh hng v ch, i quang vinh, Trong ta, hnh thi ny mang Tt c cng nng kt hp thnh, T php ny, ta l Chnh php, Lm sao ngi chin thng phn mnh? T: 6. Nh st, m vng c p ra, Ly vng p st, thy bao gi? Nu T nh Chnh m T thng, St p nh vng chng km thua. Chnh: 7. Nu ngi chin u tht hng cng, Li ni ngi du chng thin chn, Ta s th tha li c y, V d khng mun, phi nhng ng. Hai v ngm su vn k trn i p ln nhau. Nhng va lc B tt ngm vn k ny, Adhamma khng th no ng trn xe c na, m nho

u xung t ang h ming nut v y lin, v v y ti sinh vo a ngc. * c Th Tn va nhn thy vic ny xy ra, Ngi lin ngm cc vn k cui cng pht xut t Tr tu Ti thng ca Ngi: 8. Li y va nghe t ci cao, Php T kia ng ln nho, Kinh hong s phn cho T php, D mun, ta khng nh trn no. 9. Vy php T khiu chin bo hung, Bi v i s lng khoan dung, Cht v b nut vo lng t, Bc Chnh chn an lc, i hng, Bo v cho mnh bng chnh l, Ng ln xa gi vi ng vn. 10. nh ai chng knh song thn, Gio s, hin nhn, lc mng chung, Thn hoi, bt tung dy tri buc, T y k chn phm trn Thng vo a ngc ngay, no khc T php kia nho xung ng ln. 11. nh ai knh trng song thn, Gio s, hin nhn, lc mng chung, Thn hoi, bt tung dy tri buc, Ci Thin thng tin t phm trn, Nh ngi Chnh php trn xa gi i n cung tri ca thin nhn. * Khi Bc o S chm dt Php thoi, Ngi bo: - Ny cc T kheo, khng phi ch by gi, m c ngy xa na, -b-ta tn cng Ta v b nut vo lng t.

Ri Ngi nhn din tin thn: - Vo thi y, -b-t-a l Adhamma (T php), m ty tng ca T php ny l ty tng ca -b-t-a, cn ta l Dhamma (Chnh php) v cc t ca c Pht l m ty tng ca Dhamma vy. -ooOoo458. Chuyn Vua Thin Lai (Tin thn Udaya) Dung sc nng trong sng, vn ton..., Chuyn ny Bc o S k trong lc tr ti K Vin v mt T kheo thi tht. Trng hp ny s c gii thch trong Tin Thn Kusa (s 531 tp VI). Bc o S hi ngi ny: - Ny T kheo, c ng l ng thi tht nh Tng chng bo chng? Ngi y p: - Tha vng, bch Th Tn. Ngi ni: - Ny T kheo, ti sao ng li thi tht trong Gio php nh Gio php ca Ta a n gii thot, m tt c ch v tham dc? Cc bc tr nhn ngy xa, tng lm vua ti Surundha, mt kinh thnh phn thnh rng mi hai dm mi b, d sut c by trm nm sng cng phng vi mt n nhn dim l nh Thin n, cng khng h b li cun vo dc vng, thm ch cng chng bao gi a mt nhn nng vi lng ham mun c. Ni vy xong, Ngi k mt chuyn qu kh. * Mt thu n, khi vua Ksi ang tr v quc Ksi, kinh thnh Surundha, ngi khng c con ci g c. V th ngi ra lnh cho cc vng phi cu t.

By gi B tt t ci Phm thin xung nhp vo mu thai ca chnh hu. V do ngi sinh ra i lm vui lng i chng nn c t tn l Udayabhadda, tc Thin Lai. Vo lc vng nhi bit i chp chng, th mt ngi khc xut hin i ny t ci Phm thin xung nhp mu thai lm cng cha ca mt b vng phi khc v nng cng c t cng tn y Udayabhadd. Khi thi t n tui trng thnh, chng tinh thng mi ngnh hc thut, v hn na, chng trong sng n chng khng bit g v cc hnh ng xc tht, ngay c trong cc gic m, tm chng cng khng hng n c dc. Vua cha c mong chng cng khng ln ngi bu vi l qun nh phong vng huy hong, v mun din kch chng gii tr, nn ngi ra lnh ngay. Nhng B tt p: - Con khng thit ngai vng, lng con khng hng v c dc. Chng c b ni p mi, nhng chng p li bng cch bo tc mt tng n nhn bng vng rng, ri trnh ln song thn vi li tu: - Khi no hong nhi tm c mt n nhn nh vy, hong nhi s nhn ngi bu. Qun thn em bc tng vng i khp ci Dim-ph-, nhng h khng tm ra n nhn no ging nh vy c, cui cng h trang im cho nng Udayabhad tht lng ly ri a nng ra so vi bc tng, dung sc nng cn vt xa khi nng ng cnh n. Th l qun thn em g nng cho B tt lm vng phi, d c hai v u khng mun, v nng chnh l cng cha Udayabhadd, em rut cng cha khc m vi ngi, ri qun thn li lm l qun nh phong vng cho ngi. C hai v cng nhau sng mt cuc i thanh tnh, khng vng dc tnh. Theo thi gian, khi song thn qua i, B-tt tr v vng quc. Hai v chung phng, nhng t b dc vng, n khng bao gi nhn nhau vi v ham mun. Khng nhng th, hai v cn c nguyn rng, nu mt trong hai v t trn trc, th s tr li gp v kia t ci mi ti sinh, bo tin: "Ta ti sinh ni kia". Thi by gi lc lm l qun nh, B-tt sng by trm nm ri t trn. V khng c vua no ni ngi, nn c lnh ca tin Udayabhadda ban b rng triu nh phi lo tr nc. B-tt tr thnh Sakka ( Thch) Thin ch trn ci Tri ba mi ba, v do cnh vinh quang ny qu huy hong, nn

ngi khng nh n i trc trong vng by ngy. Th l sau by trm nm theo c tnh ca loi ngi, ngi nh li v t nh: "Ta mun tr v gp cng cha Udayabhadd v s th lng nng bng vng bc qu, ri rng ln ting rng s t, ta s thuyt gio, nh th l ta thnh tu li nguyn c xa". Vo thi y, chuyn k rng, i sng con ngi ko di c mi ngn nm. By gi, vo ban m ca cung kha cht, qun canh c b tr cn mt, v cng cha ang ngi yn lng mt mnh trong cung in nguy nga lu thng, suy t v cng hnh ca nng. Lc y, Thch Thin ch cm mt chic da vng ng y tin vng v xut hin trong khu phng trc mt nng, ri ng ra mt bn. Ngi bt u ngm vn k th nht vi nng: 1. Dung sc nng trong sng, vn ton, Nng ngi lu thng, dng c n, Dim kiu, trng ta nh Thin n, Xin c m nay vi nng. Cng cha p li ny qua hai vn k sau: 2. Thnh ny tng bc, ly o su, Vic n gn y kh bit bao, Trong lc thp cao v ly rng, Canh phng on kt vi cung ao. 3. Chng by nin thiu, bc anh hng C th vo y c d dng, Hy ni, vic g l c s Cng ta gp g chn thm cung? Sau Thch Thin ch ngm vn k th t: 4. i qu l Ta, hi t nga, Vi nng, ta xut hin by gi, Ban ta n hu nng, nng t, y da vng, xin nhn ca ta. Nghe th, cng cha lin ngm vn k th nm:

5. T thu Thin Lai vnh bit trn, Ta khng i, du qu hay thn, Hoc ngi cnh, ny Thin t, ng n na y, ch gn. Nghe ging s t hng ca nng, Thin ch khng cn ng li na, m lm ra v gi t nng ri lp tc bin mt. Hm sau cng vo gi y, ngi cm ci chn bc ng y tin vng v n ni vi nng qua vn k th su: 6. Cc lc cng nhau bit r rnh, Hon ton trn vn gia i tnh, Khin ngi i phm bao iu c, i qu nng, nng ch vi khinh! Chn bc, hy nhn, ta knh tng, Hi nng, ci mm gi khuynh thnh. Lc y cng cha suy ngh: "Nu ta c v kia ni mi chuyn nhm nh, y s n hoi. Vy ta khng ni g na vi y". Th l nng khng ni thm li no. Thch Thin ch thy nng khng c g ni na, nn bin mt t ch ng. Ngy k tip cng vo gi y, ngi cm chn st ng y tin vng v bo: - Tha cng nng, nu nng ban cho ta tnh yu ca nng, ta s tng nng chn st y vng ny. Khi trng thy ngi, cng cha ngm vn k th by: 7. Nam nhi mong tn tnh hng qun, em tng vng kia c mi tng, Cho n khi nng chu tha , Nhng ta xt cch ca Thin thn Ni ngi khc hn: nay ngi n, Tng vt xem ra c gim dn. Khi nghe nhng li ny, bc i S p: - Tha cng nng, ta l mt k i bun rt thn trng. Ta khng phung ph ca ci v ch u. Nu nng tng dn v xun sc, ta s tng s tng vt cho nng, nhng sc p ca nng ang tn t dn, v th ta gim dn s tng vt thi.

Ni xong ngi ngm ba vn k: 8. i m nhn, xun sc tn phai, Hi nng thc n gia trn ai, Hm nay nng phi gi hn trc, Nn s vng ta tng gim hoi. 9. Vy tha nng n cha huy hong, Trc mt ta ang ngng m nng, Trong lc ngy m qua thm thot, Sc nng ti p s phai tn. 10. Song hi cng nng tr tuyt trn, Nu nh nng thun bng lng, Gi gn Thnh o v thanh tnh, Nng s lun kiu dim bi phn. Ngay sau cng cha ngm mt vn k khc: 11. Ch Thin chng ging cc ngi trn, Da chng gi, khng thy np nhn, Thin chng lm sao khng th xc? iu ny, i qu ni cho cng. Lc y, Thin ch gii thch vn ny qua mt vn k na: 12. Thin chng khng nh ngi th gian, Chng gi, da chng thy ng nhn, Mai y v mi v sau na, Thin lc v ngn, m sc tng. Khi nng nghe ni dung sc trn thin gii, nng hi con ng ln qua mt vn k khc: 13. iu g lm khip s qun sinh, Xin hi i, ng hin linh, Lm sng t con ng thin y, Xin ngi gii thch tht phn minh Lm sao i hng v Thin gii, Ni y chng cn phi hi kinh.

K Thin ch gii thch vn trong mt vn k na: 14. Ai kho h tr khu, , cn, Chng a lm c nghip v thn, Trong nh ta thy nhiu lng thc, Ban pht rng lng, tn chnh chn, Ho phng, ngt ngo, y thin , S sinh thin gii chng kinh hong. Khi cng cha nghe li ngi xong, nng cm t ngi qua mt vn k khc: 15. Ging nh b m, ging nh cha, i lc thn ang gio ha ta, Hi i thn oai hng m diu, Ngi l ai , ni ngay ra. Lin B-tt ngm k: 16. Ta chnh Thin Lai, hi m nhn, V li c hn, n bn nng, Gi y ni, ta t gi, Li ha ngy xa ht buc rng! Cng cha th di bo: - i Cha thng, ngi chnh l i vng Udayabhadda ? Ri nng nc n khc, nc mt tun nh sui chy: - Vng bng Cha thng, thn thip khng th no sng c. Xin Cha thng dy bo thn thip cch no thip c th sng cng Cha thng mi mi! Ni xong nng li ngm k khc: 17. Nu i vng l cha Thin Lai, n y v nguyn c, khng sai, Th xin dy thip, i Hong thng, sng cng nhau mi mi hoi. Tip theo ngi ngm bn vn k gio ha nng:

18. Thong chc, xun th vt qu nhanh, i khng bn vng, mi loi sinh, Cht ri, sng li i sau na, Thi nt, thn ny tht mng manh. Vy ch bung lung cng phng dt, Tin ln, vng bc, gi tm thnh. 19. Nu c trn gian, mi bc vng Thuc quyn cai tr mt anh qun, Thnh nhn cn vt xa vua y Trong cuc thi ua gia ci trn, Vy ch bung lung cng phng dt, Tn tm gi vng, bc ln ng. 20. Song thn cng quyn thuc, anh em, V v (c tin li kt duyn), Tt c u ra i l lt, K ny xa k khc lun phin, Vy ng sng cuc i bung th, Gi tn tm bn vng, bc ln. 21. Thn kia, hy nh, s lm thnh Thc phm cho nhiu loi chng sinh, Hoan lc cng nh nim kh no Ch l gi khc thong tri nhanh, i ny ni tip i sau mi, Vy ch bung lung, gi tn thnh. Bc i S thuyt Php nh vy. Cng cha rt hoan h vi cch gio ha trn, v nng cm t ngi vi vn k cui cng: 22. Thin thn ny ni ngt ngo, Th nhn thy r ngn sao cuc i, i bun, ngn ngi th thi, i theo i sng, khng ri su bi. Gi t trn th, ta i, T kinh x Ca-thi ln ng. Sau khi thuyt gio nh vy cho nng xong, B-tt tr li ci ca ngi.

Ngy k tip, cng cha lin giao vic tr nc cho cc triu thn, cn nng tr thnh n s ngay trong kinh thnh y, hoa vin y an lc. Ti , nng vn sng theo chnh hnh cho n khi mng chung, nng c ti sinh ci Tri Ba mi ba, lm th n ca B-tt. * Khi bc o S chm dt Php thoi ny, Ngi thuyt ging cc S Tht. By gi, lc kt thc cc S Tht, v T-kheo thi tht c an tr vo S qu (D Lu). Ri Ngi nhn din Tin thn: - Vo thi y, thn mu La-hu-la l cng cha kia v Thch Thin ch chnh l Ta. -ooOoo459. Chuyn Ngm Nc Ung (Tin thn Paniya) Ngm nc kia cn l ca bn mnh.., Chuyn ny bc o S k trong lc tr ti K Vin v s iu phc cc c dc. Ta bit rng c mt thi, nm trm dn chng thnh X-v l gia ch cng thn hu ca c Nh Lai i nghe Php v xut gia th gii T-kheo. Trong khi sng Tinh x trn con ng-lt-vng kia, vo ban m cc v chm m trong dc tng (cc chi tit cng c bit nh trong chuyn trc). Theo lnh ca c Th Tn, Tn gi nanda lin tp hp Tng chng li. Bc o S ngi xung ch c son sn v khng cn hi Tng chng: "C phi cc ng chm m trong dc tng chng?", m Ngi dy bo Tng chng bng nhng li tng qut: - Ny cc T-kheo, khng c vic g c xem l li lm nh nht c. Mt T-kheo phi ch ng tt c cc dc mi khi chng khi ln. Cc bc tr nhn thu xa, trc khi c Pht ra i, bit iu phc c dc v t n tr tu ca mt v c Gic Pht. Cng vi li dy ny, Ngi k cho Tng chng nghe mt chuyn qu kh.

* Mt thi, khi vua Brahmadatta tr v thnh Ba-la-ni, c hai ngi bn trong mt lng kia quc Ksi. Hai ngi y, ra ng mang theo hai bnh nc ung, h t khut bn ng trong lc cuc t, mi khi kht nc li n ung. Mt trong hai ngi y, khi ung nc, dnh nc trong bnh ca mnh v ung nc trong bnh k kia. Bui chiu khi ra khi rng tm ra xong, k y ng suy ngh: "Ta c phm li g hm nay, hoc do thn cn, hoc do cn no khc chng?" Lc , ng nh li ung ngm nc trm nh th no, v bun phin ku ln: - Nu s thm kht ny khi ln trong ta, n s khin ta phi ti sinh vo ci d. Vy ta quyt nhip phc li lm. V vy do chuyn ung ngm nc trm ny m ng dn dn t c thin nh v chng c Thng tr ca mt v c Gic Pht (Pacceka-Buddha) v ng ng y suy ngh v Thng tr ca mnh va t c. By gi ngi kia sau khi tm xong bo: - Ny Hin hu, v nh i. ng p: - Hin hu v nh i, nh ca chng c ngha g i vi ta na! Ta l mt v c Gic Pht y! - ka, c Gic Pht ging nh Hin hu ? - Th th cc v y ra sao? - Cc v y c tc di c hai ngn tay, p y vng, sng ng Nandamla tn trn vng Tuyt Sn. Ngi kia v vo u; ngay lp tc cc du vt ca mt ngi th tc bin mt, mt cp y p quanh mnh v y, mt dy ai mu vng nh ln chp ct quanh tht lng, tm thng y mu son vt qua mt bn vai, mt y phn to mu en sm nh m my tri bo nm vt qua mt vai kia, mt bnh bt bng t mu vng nu treo lng lng trn vai t, ng ng vng trn khng, sau khi thuyt Php xong lin bay ln cao v khng h h xung, cho n khi bay tn hang ni Nandamla.

Mt ngi khc cng sng trong mt lng Ksi, l mt a ch, ang ngi trong tim tp ha th thy mt ngi n dn v i ti. Va thy nng l mt m nhn dung sc tuyt th, ngi kia l ph gii c v lic nhn nng. Sau ng suy ngh: "Nu tham dc ny tng trng, n s khin ta a vo ci c th". ng va tu tp tm va lm pht khi thin nh v t Thng tr ca mt v c Gic Pht, ri ng trn khng v thuyt Php, v sau cng bay n ng Nandamla. Li c hai cha con l dn lng Ksi, cng du hnh vi nhau. Ti li i vo rng c nhiu k cp tr n. Nhng qun cp ny, nu bt c c hai cha con, th s gi ngi con li v bt ngi cha i v, bo: - Hy em tin n chuc con trai ng. Hoc nu l hai anh em, chng s gi ngi em li v bt ngi anh i v, nu l hai thy tr, chng gi ng thy li v bt hc tr i v, ngi hc tr mun hc hnh s em tin n v chng s th ng thy. Lc by gi, khi hai cha con ny thy bn cp ang nm ch, ngi cha bo: - Con ng gi ta l cha, ta cng khng gi con l con y. Hai ngi ng nh vy, nn khi qun cp i n, chng hi hai ngi l g i vi nhau, hai ngi p: - Chng ta chng l g i vi nhau c. Ri h ni di mt iu ngh sn t trc. Khi hai ngi ra khi rng v ngh ngi sau khi tm ra bui ti xong, ngi con xem xt li c hnh ca mnh v nh li ni di kia, ngh thm: "Li lm ny nu tng trng s nhn chm ta vo ci c. Ta quyt khc phc li lm". Sau ngi y tu tp thin nh, v t Thng tr ca mt v c Gic Pht, ri ng trn khng v thuyt Php cho cha, xong cng i v hang Nandamla. Trong mt lng Ksi cng c mt a ch ra lnh cm st sinh. By gi n lc ngi ta thng dng l t thn, mt m ng t tp li v ni: - Tha ch nhn, y l lc t l, xin cho chng ti git d, ln v nhng sc vt khc dng l cng thn linh.

ng bo: - C lm nh cc anh lm trc kia. Dn lng lin lm mt vic i st sinh. Khi ngi y thy mt s ln c tht, lin suy ngh: "Ngi ta git ht cc sinh vt ny, tt c cng ch v li ni ca ta m thi!". ng n nn hi hn, v khi ng bn ca s, ng tu tp thin nh v t Thng tr ca mt v c Gic Pht, ri ng trn khng thuyt php xong, cng i v hang Nandamla. Mt ngi a ch khc sng quc Ksi, cm bn ru mnh. Mt m ng n ku go: - Tha ch nhn, chng ti phi lm sao? y l tu hi c yu chung lu i ri m! Ngi y p: - C lm nh cc anh vn lm trc kia. Dn chng t chc i hi, ung ru mnh v gy s ln nhau, k gy tay chn, ngi v u st tai v phi chu nhiu hnh pht v chuyn ny. Ngi a ch thy vy, ngh thm: "Nu ta khng cho php chuyn ny, th dn chng khng phi chu kh s nh vy". ng cm thy n nn d ch mt vic nh nht kia. Sau ng tu tp thin nh, v t Thng tr ca mt v c Gic Pht, ng trn khng thuyt Php, khuyn bo dn chng phi tnh gic, ri ng cng i n hang Nandamla. Mt thi gian sau, nm v c Gic Pht u ging lm ti cng thnh Bala-ni, tm n b th. Thng y v h y ca cc Ngi u c p gn gh, vi phong thi ung dung thanh thot, cc Ngi i kht thc n tn cung mn ca vua. Rt hoan h khi ngm cc v y, ngi rc cc v y vo cung, ra chn cc v v xoa du thm, dng ln cc v mn n thng v loi cng v loi mm, ri ngi ngi xung mt bn, v ni vi cc v nh sau: - Tha cc Tn gi, cc Ngi ang cn thanh xun m sng i tu hnh, tht vi diu bit bao! tui ny cc Ngi l n s, v cc Ngi nhn thy ni kh au ca c dc. Nguyn nhn no a n hnh ng ca cc Ngi?

Cc ngi p li: 1. Ngm nc kia l ca bn mnh, Ta ung trm, du thn tnh, Chn ch lm li ta va phm, Pht nguyn v sau s tr thnh n s, gi t i th tc, V e ti phm ti phn mnh. 2. V ca ngi kia, l lic nhn, Trong lng ta dc vng bng ln, Chn ch lm li ta va phm, Ta quyt v sau t pht nguyn T gi th gian lm n s, V e ti phm li lm trn. 3. Trm cp trong rng bt ph thn, Ta nh ni vi bn kia rng: "Ngi ny chng phi l thn ph", Ta bit ngay l ni di gian, Chn ght li lm ta phm phi, V sau ta c nguyn tu thn.. (nh trn) 4. Ngi lm tu hi st sinh linh, Chng phi l khng thun mnh, Chn ght li lm ta phm.. V sau ta pht tm thnh.. (nh trn) 5. C bn ngi kia mt thu xa, Cng nhau ch chn tht say sa, nh nhau gy s nhiu ngi kh, Chng phi l khng thun ta. Chn ght li lm ta phm, V sau ta c nguyn ly gia, Gi t th tc, lm tu s, V s ta cn phm li xa. Cc Ngi ngm ln lt cc vn k trn. Khi vua nghe xong li gii thch ca mi v Pht, ngi ni li tn thn: - Tha cc Tn gi, vic tu hnh ca cc Ngi tht xng ng lm thay.

Vua rt hoan h v bi thuyt Php ca cc v ny. Ngi ban tng cc y trong, y ngoi cho cc v, cng thuc men xong xui, lin cc v c Gic Pht ra i. Cc v y cm t ngi ri tr v ni xut hnh. Sau vua sinh chn ght cc dc lc, ngi ly tham, ngi vn dng cc mn cao lng m v, song ngi khng ni chuyn vi bn cung nhn, cng khng nhn n chng. Nhm chn khi ln trong tm, ngi lui v cung tht nguy nga ca ngi ngi nhn thng vo bc tng trng trc mt cho n khi ngi nhp thin nh, cm nhn trong tm ngi lc th ca thin nh. Mi m trong ni hn hoan, ngi ngm k ch bai tham dc: 6. Ta quyt ly tham, dit dc tham, Bn b v v, ta gai m! Chng bao gi na, d t trc Ta i theo chuyn li lm, Lc th nh vy ta gp, y l lc th ca tham tm. Lc y b chnh hu ca ngi suy ngh thm: "c vua nghe li thuyt Php ca cc v c Gic Pht, v nay ngi t giam mnh vi ni chn chng trong cung in tht nguy nga ca ngi. Ta phi chm sc ngi mi c". V th b n ca cung tht ca vua, v ng ca, nghe r nhng li cm hng y hoan lc ca ngi t ch bai tham dc, b bo: - Tu Hong thng, ngi va ch bai tham dc! Song chng c lc th no bng lc th ca tham dc m i c. Sau , tn thn tham dc, b ngm mt vn k khc: 7. Cu lc du m tht kh lng, Th no hn c th yu thng, Ai theo lc th ny sau t Hnh phc trn cao ci ngc ng! Nghe vy vua p: - Ny c n nhn! Tht qui l, b ni g th? Dc lc pht xut t u y? C nhiu kh au tip theo sau tr gi cho dc lc. Cng vi cc li ny, ngi ngm cc vn k cui t lng ch bai tham dc:

8. Tham dc hi tanh, tht ng nhm, Chng cn kh no khc tn hn, Ai theo c dc ny sau phi Gt ly su b a ngc mn. 9. Thm mun kht khao mi chng ngui, Cn hn kim sc kho tay mi, Hn dao m sut vo lng ngc, Tham dc cng nn ph nh hoi. 10. H kia su n c thn ngi, Than ci kia ang chy ti, Ci li cy nung ngoi nng gt, Dc tham cn c hi hn thi. 11. Thuc c no tn hi ti a, Du no nguy him vi thn ta, R no bm cht ng h hoi, Tham dc cn hn chng na m. Bc i S thuyt Php cho b chnh hu nh vy. Sau ngi tp hp triu thn li v phn: - Ny cc khanh, cc khanh hy cai tr vng quc. Ta sp t gi th tc. V ngay gia ting khc lc ku go ca qun chng, ngi vt ln cao, va ng vng trn khng, va thuyt Php. Ri theo hng gi ngi bay n vng Tuyt Sn cao xa nht, mt ni y an lc, ngi dng mt am tht, ti y ngi sng i ca mt bc hin tr cho n mng chung, ngi c sinh ln ci Phm thin. * Sau khi chm dt Php thoi ny, bc o S ni thm: - Ny cc T-kheo, khng c g gi l li lm nh mn c, ngay n nhng li nh nht cng phi c ngi tr iu phc. Ri Ngi tuyn thuyt cc S Tht. By gi vo lc kt thc bi ging, nm trm v T-kheo c an tr vo Thnh qu (A-la-hn).

Ri Ngi nhn din Tin thn: - Vo thi y cc v c Gic Pht c Nit-bn, m ca Rhul (La-hu-la) l b chnh hu v Ta l v vua kia. ---o0o--460. Chuyn Thi T Yuvanjana (Tin thn Yuvanjana) Con xin nh l ng Qun vng.. Chuyn ny bc o S k trong lc tr ti K Vin v i s Xut th ca Ngi. Mt ngy kia, cc T-kheo t hp trong Chnh php ng: - Ny Hin hu, mt v T-kheo bo v kia, ng Thp Lc trc kia hn c th sng ti gia, c th lm mt v Chuyn lun Thnh vng gia i th gii y bu vt, vinh quang vi bn Thn lc siu phm, c m vng t vy quanh hn ngn v. Tuy th, Ngi t b mi cnh vinh quang y khi Ngi nhn thy mi nguy him nm trong tham dc. Na m, cng vi Channa (Xa-nc), Ngi ci vng m Kanthaka (Kin-trc) ca Ngi v ra i. Trn b sng Anom, Dng Sng V vang y, Ngi t gi th tc v sut su nm lin, Ngi sng kh hnh p xc, sau Ngi t tu tp v chng c Chnh ng Gic. Tng chng ni vi nhau nh vy v cng hnh ca c Pht. Bc o S bc vo hi: - Ny cc T-kheo, trong lc ngi y, cc ng ang ni v vn g? Tng chng tha vi Ngi. Bc o S bo: - Ny cc T-kheo, y khng phi ln u tin Nh Lai lm i s xut th. Ngy xa, Ngi t b ngai vng vng quc Ba-la-ni rng n mi hai dm. Ni vy xong, Ngi k mt chuyn qu kh. * Mt thu n, c mt v vua mnh danh l Sabbadatta cai tr thnh Ramma. Kinh thnh m nay ta gi l Ba-la-ni c gi l Sarundhana trong tin

thn Udaya s 458, cng l Sudassana trong tin thn Cullasutasoma s 525, hay l Brahmavaddhana trong tin thn Sonandana s 532, v l Pupphavati trong tin thn Khandahla s 542. Cn trong tin thn Yuvanjana ny, n li c tn l thnh Ramma. Nh vy tn thay i theo nhiu hon cnh. Thi y vua Sabbadatta c mt ngn vng t, v ngi phong chc ph vng cho Thi t Yuvanjana. Mt sng sm kia, thi t ng ln vng xa lng ly ca chng trong quang cnh cc k uy nghi, chng nhn du trong vn thng uyn. Khp cc nh cy, ngn c, u cnh, trn cc mng nhn ging t qua cc u ngn lau, chng thy cc git sng lng lng nh v s xu chui ngc trai. Chng hi: - Ny hin hu qun xa, ci g y? - Tu in h, y l cht lng ri xung trong ma lnh, m ngi ta gi l sng mai. Thi t tip tc du ngon vui chi trong ng vin trn ngy hm . V chiu, khi chng quay li li c, chng khng cn thy ht sng no na. Chng hi: - Ny hin hu qun xa, nhng ht sng u ri? Nay ta khng cn thy chng na. V kia p: - Tu in h, khi mt tri ln cao, sng tan ht v chm xung t. Nghe vy, thi t tht vng bo: - i ngi ta cng c to thnh chng khc g cc git sng mai trn ngn c. Ta cn phi thot khi gnh nng bc bch ca bnh tt, tui gi v cht chc. Ta phi t gi song thn v ri th tc. Nh vy l do nhn duyn cc git sng mai, chng nhn thc ba ci sinh hu (dc gii, sc gii, v sc gii) nh th ang trong ngn la chy bng. Khi chng v cung, chng vo yt kin ph vng trong i php nh nguy nga ca ngi. nh l vua cha xong, chng ng sang mt bn v ngm vn k u xin php vua cha c ri th tc:

1. Con xin nh l ng qun vng, Gia ng quan, bng hu, i thn, Hong thng, con mong ri th tc, Xin hong thng chng chi t con. K vua ngm vn k th hai khuyn can chng: 2. Con c m g, hi D-vn, Cha ban trn vn mi cu mong, Nu ai lm hi, cha che ch, Con ch lm tu s n thn. Nghe th, thi t ngm vn k th ba: 3. Chng c ai lm hi n con, c m con t c vung trn, Song con mun kim ni an tr, M tui gi khng ph mi mn. Bc o S ngm na vn k gii thch vn ny: 4. Thi t tu vy vi ph vng, Vua cha lin phn bo cng con: Na vn k sau do c vua ngm: "ng ri th tc, ny vng t, Dn chng kinh thnh thy khc thng". Vng t li p vn k ny: 5. i , ng lm tr phi xa, Cuc i khng tc ly ph hoa, Con e say m nhiu tham dc S ha mi ngon ca tui gi. Khi nghe ni iu ny, vua cha phn vn do d. Sau , mu hu c tin: - Tu lnh b, thi t ang xin php hong thng xut gia. B hi: - Ngi ni g th?

Tin y khin b ngt th, lin ng vo chic kiu bng vng, b bo i nhanh n i php ng v ngm vn k th su: 6. M van con , hi con thn, V m mong con phi gn, M mun gp con hoi, thi t, Con ng ri b chn phm trn. Khi nghe vy, thi t ngm vn k th by: 7. Nh u ngn c ng hi sng, Khi mt tri ln rc nh dng, Cng vy l i ngi th tc, Xin ng cn bc, m hin thng. Chng ni vy xong, b vn van xin chng mi, vi mc ch ngn cn chng. Sau , bc i s tu vi vua cha vn k th tm: 8. Bo ngi khing kiu, hy cng nng! ng m gi c cn ngn Con tr mun i vo Thnh o, Xa i sinh dit, tu Minh qun! Khi vua cha nghe con ni, ngi phn: - Ny i hu, hy ln kiu v cung thng lc ca ta m an ngh. Trc lnh ca vua, i chn vng hu qu xung, ri b c m cung n vy quanh du b v. Khi bc vo hu cung, ng nhn v pha i php ng, b bn khon hi tin tc con mnh. Sai khi mu hu i ri, B-tt li xin php vua cha ln na. Vua khng th t chi chng c, lin phn: - Ny thi t thn yu, c lm theo nguyn ca con v t b th tc. Khi va nghe cha chp thun iu ny, tiu hong ca B-tt l vng t Yudhitthila, n nh l vua cha, v cng xin php theo i xut gia nh th, vua lin bng lng ngay. C hai v vng t t bit vua cha v gi y, sau khi t b mi dc lc th gian, hai v ra i t i php ng gia i chng. Chnh hu nhn theo bc i s v than khc:

- Thi t t gi th tc, kinh thnh Ramma ny s trng rng. Ri b ngm i vn k: 9. Nhanh ln, cu hnh phc, con i! Ta chc Ram-ma trng vng thi, i Sab-ba va chp thun, D-vn thi t xut gia ri. 10. Thi t, i huynh gia c ngn, Hong nhi trng dng tht nh vng, T y vng t oai hng p chic y vng b th gian. B-tt khng i ngay ln ng tu hnh. Khng, trc tin ngi n t bit song thn, ri cng vi tiu l vng t Yudhitthila, ngi ri kinh thnh v bo m i chng ang theo sau hai v phi quay v, cn hai v tin ln vng Tuyt Sn. Ti , hai v dng ln mt tho am mt chn y an lc v hnh tr cuc i ca bc hin nhn thanh tnh tu tp thin nh hng thng. Hai v sng sut i bng cc c, qu rng ri c sinh ln ci Phm thin. Vn ny c gii thch qua vn k cui cng pht xut t tr tu ti thng ca c Pht: 11. Vng t D-thi vi D-vn, Sng i thanh tnh ca hin nhn, Gi t vng ph v vng mu, Cht t lm i xch t thn. * Khi bc o S chm dt Php thoi, Ngi bo: - Ny cc T-kheo, y khng phi ln u Nh Lai t b vng quc i theo i tu hnh, m ngy xa cng lm nh th. Ri Ngi nhn din tin thn: - Thu y, song thn trong hong tc ngy nay l vng ph v mu hu, nanda l tiu Yudhitthila v thi t Yuvanjana chnh l Ta.

-ooOoo461. Chuyn i Vng Dasaratha (Tin thn Dasaratha) Lak-kha hin ln Si-ta.., Chuyn ny bc o S k ti K Vin v mt ngi a ch c cha cht. Khi ngi cha t trn, lng ngi y trn ngp au bun b d mi cng vic ca mnh, ng chm m trong ni u su. Vo mt bui sng, bc o S nhn xung th gian, nhn thy ngi y n thi k thnh thc c qu D Lu. Hm y khi i kht thc ti X-v, v th thc xong, Ngi bo cc T-kheo lui v, ri Ngi em theo mt T-kheo tr, i n nh ngi y. Ngi cho ng v ni vi ng trong lc Ngi ngi bng nhng li ngt ngo nh mt: - Ny c s, ng ang su mun phi chng? - Tha vng, bch Th Tn. Con ang bun v cha con mt! Bc o S bo: - Ny c s, cc bc tr nhn ngy xa hiu r Tm php ca th gii ny (c v mt, vinh v nhc, khen v ch, lc v kh), nn khi cha mt, cc ngi khng thy au bun, d ch my may. Ri theo li thnh cu ca ng, Ngi k mt chuyn qu kh. * Mt thu n, ti Ba-la-ni, mt v i vng mnh danh Dasaratha, t b cc c o v cai tr theo Chnh php. Trong s mi su ngn cung phi, v chnh hu sinh h hai vng t v mt cng cha; thi t c t tn l Rma Pandita hay hin gi Rma. V th hai c t tn Lakkhana hay Ct Tng v tn cng cha l Sit hay Thanh Lng. Theo thi gian chnh hu qua i. Lc b t trn, vua b ni au bun xm chim trong mt thi gian, nhng khi c triu thn thc gic, ngi c hnh tang l b xong, li phong cho mt vi vng phi khc ln lm chnh

hu. B ny c vua ht sc sng i. Sau b th thai, c vua chm sc rt n cn chu o v sinh h mt hong nam, t tn l vng t Bharata. Vua rt yu qu vng t y v bo chnh hu: - Ny i khanh, ta ban cho nng mt n hu, nng hy chn i. B nhn c n trn, nhng xin vua cho b hon li s la chn y mt thi gian. Khi vng nhi ln by tui, b n yt kin vua v tu: - Tu thnh thng, ngi ha ban mt c n cho vng t, con ca thn thip, gi y xin ngi ban cho thn thip c chng? - i khanh hy chn i - Vua phn. - Tu thnh thng - b bo - xin ban vng quc ny cho con thn thip. Vua t v bt cn i vi b: - Lui ra ngay, ny c n nhn! Ngi phn mt cch gin d. Hai vng nhi ca ta sng rc nh hai ngn la hng, ngi mun git chng i ri i ngai vng cho con ca ngi y chng? B hong s chy v cung tht nguy nga ca b, ri cc ngy tip theo, li c xin vua c n y mi. Vua khng chp thun ban cho b n hu y. Ngi ngh thm: "N nhn thng vong n v phn bi, c ph ny c th dng chiu ch gi mo hay hi l gian tr sai git cc con ta". V vy ngi cho triu hai con n v k ht mi vic cho con nghe, ri phn: - Ny hai vng nhi, nu cc con y, chc tai ha c th xy ra cho cc con. Vy hy qua vng quc bn cnh ta, hoc vo rng, ri khi thn ta c ha tng, hy tr v tha k vng v thuc v gia tc ca cc con. Sau ngi triu cc thy tng s n hi v th mng ca ngi. H tu rng ngi c th sng thm mi hai nm na. Ri ngi bo: - Ny cc con, sau mi hai nm cc con phi tr v v ging cao chic lng ca hong gia. Hai vng t ha li xong v va i khi cung in va khc lc. Cng nng Sit ni:

- Ta cng s i cng hai vng huynh. Nng vo t bit ph vng, va ra i va khc lc. C ba anh em ln ng gia m ng dn chng. Ba v bo dn chng lui v, ri tin ln cho n khi i tn vng Tuyt Sn. Ti , mt ni c nc chy nhiu, v thun tin hi qu rng, hai v dng am tu v sng ti bng qu cy. Tr gi Lakkhana v Sit ni vi tr gi Rama: - i hin huynh a v thn ph ca chng em, vy xin li trong am v chng em s i hi qu v nui hin huynh. Chng ng . T hin gi Rama ti nh, cn hai em cng i mang qu rng v nui chng. Ba v sng ti nh vy v nui thn bng qu rng hoang di, song vua Dasaratha ho mn v nh cc con nn t trn vo nm th chn. Trong lc c hnh tang l vua, hong hu ra lnh ging chic lng phong vng cho con trai b l vng t Bharata. Nhng triu thn bo: - Cc v vng t cha t ca chic lng ny ang trong rng. Nn i chng khng cho php vic y. Vng t Bharata li bo: - Ta s i tm i vng huynh Rma trong rng v v ging chic lng phong vng cho ngi. Mang theo nm biu tng ca vng quyn (bo kim, lng trng, vng min, i hi v ci qut bng lng ui tru rng), chng ln ng cng mt on h tng y bn o qun (voi, k m, xe, b binh), n ni ba v ang tr ng. Khng xa my, chng ra lnh cm tri, ri cng vi triu thn i n ving vng n am, vo lc hin gi Lakkhana cng Sit i vo rng. Hin gi Rma ang ngi ca am, v t v thanh thn nh mt pho tng bng vng rng vng chc. V vng t n gn ngi nh l ri ng mt bn, k cho ngi nghe mi vic xy ra vng quc, va qu xung chn ngi cng m triu thn va a ln khc nc n. Hin gi Rma khng bun cng khng khc, tm tr ngi khng cn xc ng na.

Sau khi Bharata ht khc v ngi xung, mi n chiu hai v kia mi tr v vi m qu rng. Hin gi Rma suy ngh: "Hai em kia cn tr, chng khng c tr tu tnh gic nh ta. Nu thnh lnh chng c nghe tin rng ph vng bng h, ni au kh s ln qu mc chng chu ng, ai bit c tim chng chng tan nt ra? Vy ta s d chng bc xung nc ri tm phng tin t by s tht. "Ri va ch cho hai em mt ni pha trc c nc, ngi bo: - Cc em i ra ngoi lu qu, vy y l cch cc em hi li. Hy bc xung vng nc kia v ng . Ri ngi ngm na vn k: 1. Lak-kha hin , ln Si-t, Bc xung ao kia c y m. Ch mt li th l , hai v bc xung nc v ng . Lt sau ngi bo tin cho hai em bng cch ngm na vn k tip: Vng t Bha-ra va ni r Da-sa i bng h. Khi hai v nghe tin vng ph bng h, lin ngt xu. Ngi lp li tin y, hai v li ngt xu, n ln th ba, hai v vn ngt i. Cc triu thn lin h dy v em h ra khi nc ri t h ln t kh ro. Khi hai v c an i khuyn ln, c hai vn ngi khc lc, ku go. Lc y vng t Bharata suy ngh: "Vng huynh Lakkhana v vng t Sit khng th no ngn ni su bi khi nghe tin ph vng t trn, song hin gi Rma chng than khc ku go g c. Ta khng bit nguyn nhn g khin vng huynh chng su mun. Ta s hi xem". Ri chng ngm vn k th hai hi: 2. Cho bit, R-ma, bi lc g, Gp bun, huynh li chng su bi? Lng huynh su mun khng trn ngp, D c tin vng ph mt i! Sau , Rma gii thch l do ngi khng cm thy su bi bng cch p li:

3. Khi chng lm sao gi vt no, D cho ngi y c ku go, Vy nn ngi tr y thng tu Phi t hnh mnh bi c sao? 4. Cc m thanh nin, k trng thnh, Ngi ngu cng vi bc thng minh, Giu, ngho, kt cuc u cm chc, Phi cht tng ngi gia chng sinh. 5. Nh ta ng trc qu cy mui, Hay pht sinh nim s qu ri, Cng vy pht sinh lng s cht, Vi phm nhn khp mun ngi. 6. Nhiu k va trng thy bui mai, C khi chiu ti la i, V ngi c thy khi chiu xung, Va mi sng mai mt ri. 7. Nu ngi ngu di hoc cung in, Phc lc dn n t nhin Khi n t hnh bng nc mt, Bc hin lm ging k kia lin. 8. Cch ny y n t hnh mnh, K y gy mn li ti xanh, Nc mt chng lm g ch li, Chng lm ngi cht c hi sinh. 9. Nh nh chy rc la ang hng, c dp tt lin vi nc sng, Ngi mnh, ngi hin, ngi c tr, Nhng ngi hiu gio l tinh thng, Ni bun em rc nh bng vi, Khi c cung phong thi bo bng. 10. Mt khi sinh vt phi la trn, Mt k khc lin c th thn, Kt hp vi nhiu dy tri buc, C cng c tnh mt ngun cn,

Phc phn mi k u ty thuc Vo nhng dy lin h buc rng. 11. Ngi mnh, tinh thng l nhim mu, Qun st i ny ln kip sau, Hiu bn cht ny chung ca chng, Cho nn chng b ni bun ru, Khin cho lng tr mnh dao ng, D c kh au n no. 12. Vy ta nn cng hin song thn, Phng dng cc ngi phm vt dng, Ta s bo tn di tch c, y l hnh ng ca hin nhn. Trong cc vn k ny, ngi gii thch tnh V thng ca vn vt. Khi hi chng nghe Php thoi ny ca hin gi Rma lm sng t quy lut V thng, h u tiu tan mi ni su mun. Sau vng t Bharata knh cho hin gi Rma v van xin ngi nhn lnh vng quc Ba-la-ni. Hin gi Rma bo: - Ny vng , hy em Lakkhana v Sit v vi vng , v chnh cc vng hy chm lo cai tr t nc. - Tu cha thng, khng c, xin cha thng m nhn quc . - Ny vng , ph vng ban lnh cho ta nhn lnh quc sau mi hai nm. Nu ta v by gi, ta s khng thi hnh lnh vua ban. Vy ba nm na ta s v. - Th ai s tr nc trong thi gian ny? - Chnh vng . - Tiu khng mun th. - Vy th cho n khi ta v, i hi ny s lm vic .

Rma bo, ri tho i hi rm ra, ngi trao chng cho vng . Th l ba v nhn ly i hi, t t v hin nhn v ln ng v Ba-la-ni cng vi on ngi h tng ng o. Trong ba nm lin, i hi y cai tr vng quc. Triu thn t chng ln ngai, khi hi chng xt x mt vic g. Nu v kin c xt x sai, i hi s p vo nhau. V khi thy du hiu y, s vic kia c xt li, n khi vic phn xt ng n th i hi nm yn. Khi thi gian ba nm y qua, bc tr nhn ra khi rng, i n Ba-la-ni, v vo ng vin. Cc vng t nghe tin ngi n, lin cng mt on h tng ng o i n hoa vin, v phong Sit ln lm chnh hu, ri lm l qun nh (ry nc thnh) cho c hai. Khi c hnh l qun nh nh th xong, bc i S ng trn chic vng xa lng ly vi mt m ng vy quanh tin vo kinh thnh, i diu quanh mt vng theo hng bn hu, ri ng ln thng lu v i ca cung in nguy nga Sucandaka kia, ngi tr nc ti rt chn chnh trong mi su ngn nm, v v sau i ln cng tr cng hi chng ca ch Thin. Vn k ny t tr tu ti thng gii thch phn kt thc cu chuyn: Trm nm nhn vi su mi ln, Mt vn nm thm, chuyn k rng Dng s R-ma ln ng tr, C ngi ba ngn, hnh phc trn *. Khi bc o S chm dt Php thoi ny, Ngi tuyn thuyt cc S Tht. By gi, lc kt thc cc S Tht, ngi a ch c an tr vo S qu (D Lu). Ri Ngi nhn din tin thn: - Thi y, vua Suddhodana l vua Dasaratha, hong hu Mahmay l mu hu, m ca Rhula l Sit, nanda l Bharata v Ta chnh l hin gi Rma. -ooOoo-

462. Chuyn Vng T Samvara (Tin thn Samvara) Qu xa thnh thng tinh tng.., Chuyn ny bc o S k li trong lc tr ti K Vin v mt T-kheo khng gi tinh tn. Chng ta bit y l mt thin gia nam t X-v, sau khi nghe bc o S thuyt Php, ngi ny t b th tc. ang khi hon thnh mi nhim v do cc gio s v cc v gio th ra, ngi y va hc thuc lng cc chi phn ca Gii bn Patimokka. Sau nm nm ng ni: - Khi no ta c ch dy php mn nhp thin nh, ta s vo an tr trong rng. Sau , ng t gi cc gio s, tin vo mt lng bin a trong vng quc Kosala. Dn chng hi lng vi cch n ca ng, nn ng dng am l c cung phng y . Vo ma ma, vi nhit tm tinh cn, n lc phn u, ng c gng t n thin nh trong vng ba thng, song chng t c cht g t vic ny c. Sau ng suy ngh: "Qu tht ta l ngi y nhit tm i vi cc th gian php nht trong bn hng ngi c bc o S thuyt ging. Ta cn lm g na vi i sng trong rng?" Ri ng li ngh thm: "Ta s tr v K Vin, trong lc chim ngng ho tng ca c Nh Lai v nghe ging Ngi thuyt Php du ngt nh mt, ta s sng c i ti ". Th l ngi y gim st lng tinh tn, v ln ng ln hi i n K Vin. Cc gio s v cc v gim h ca ng, cng bn b thn thuc hi ng v nguyn nhn tr v y. ng bo cho cc v kia bit, i chng u ch trch ng v vic ny v cht vn ng ti sao li lm nh vy. Sau i chng dn ng n yt kin bc i S. - Ny cc T-kheo - bc o s hi - ti sao cc ng dn mt T-kheo n y m k y khng mun? Tng chng p: - T-kheo ny n y v ng gim st tinh tn. - Vic ny c ng nh h ni vi Ta chng? Bc o s hi.

- Tha vng, bch Th Tn. Ngi y p. Bc o s bo: - Ny T-kheo, ti sao ng khng cn tinh tn na? i vi mt ngi yu km v li bing, khng c qu v cao c no dnh cho y trong gio php ny, y cng khng th t Thnh qu. Ch nhng k no n lc tinh cn mi hon thnh vic y c. Ngy xa ng y dng lc, li d dy bo v v th d l nh tui nht trong m c trm vng t ca vua Ba-la-ni, ng cng chim c chic lng trng nh tun theo ng li gio hun ca cc bc hin nhn. Ni vy xong, Ngi k mt cu chuyn qu kh. * Mt thu n, khi vua Brahmadatta tr v ti Ba-la-ni, v tr tui nht trong s mt trm vng t ca ngi tn l vng t Samvara. Vua giao mi con trai ngi cho mt v cn thn m trch cng vi li ch dn dy mi ngi nhng mn hc cn phi hc tp. V cn thn dy cho vng t Samavara l B-tt, ngi tht sng sut, hc rng, lm trn nhim v nh ngi cha i vi vng t kia. Trong khi mi v vng t c gio dc nh th, cc cn thn thng em h n vua cha thm ving. Ngi ban cho mi v mt th trn v truyn lnh ra i nhn chc. Khi vng t Samvara hon thnh mi vic hc tp, chng hi B-tt: - Tha dng ph, nu ph vng a con n mt th trn th con phi lm g? Ngi p: - Ny con, khi con c ban cho mt th trn, con phi t chi v tu: "Tu ph vng, con l con t trong nh, nu i na th s khng cn ai di chn ph vng, nn con mun li ni ang sng y di chn ph vng thi". Ri mt ngy kia, khi vng t Samvara n nh l ngi v ang ng mt bn, vua hi chng: - Ny vng nhi, con hc tp xong cha?

- Tu ph vng, xong. - Vy con hy la mt th trn. - Tu ph vng, nu vy th quanh mnh ph vng s trng vng, vng nhi xin li di chn ph vng, ch khng i u khc. Vua rt hoan h v bng lng ngay. Sau khi chng li bm mnh vua cha, chng hi B-tt: - Tha dng ph, con phi lm g na? Ngi bo: - Hy xin vua cha mt ng vin c. Vng t ng v xin mt hoa vin vi s hoa qu trng ti , chng kt bn cng nhng ngi th lc trong kinh thnh. Chng li hi phi lm g na. B-tt bo: - Hy xin vua cha cho php phn pht tin ca khp kinh thnh. Chng lm theo v khng h b qun mt ngi no, chng phn pht tin ca khp kinh thnh. Chng li hi kin B-tt v sau khi xin vua cha chp thun, chng phn pht thc phm trong cung in, bn n t, by nga v qun lnh, khng st ni no; i vi s gi cc nc ngoi n, chng sp t ni n chn cho h, chng n nh thu m cho cc thng nhn, mi vic g cn thu xp, chng u lm mt mnh c. Nh vy theo li khuyn ca bc i s, chng kt bn vi mi ngi, c nhng ngi sng trong gia nh cho n nhng ngi khng gia nh, mi ngi trong kinh thnh, cc triu thn ca quc ny cho n m ngoi nhn, nh sc thu ht ca chng kt hp bng hu li vi chng nh th mt si dy st: chng c mi ngi yu mn thit thn. n khi vua lm trng bnh trn vng sng, triu thn hi ngi: - Tu cha thng, khi cha thng bng h, chng thn s trao chic lng trng cho ai? Ngi p:

- Ny cc hin khanh, cc vng t ca ta u c quyn c chic lng trng, song cc khanh hy trao n cho ngi no lm hi lng cc khanh. V vy sau khi ngi bng h, v khi l tang c c hnh xong, vo ngy th by, qun thn t hp li v bo: - Tin vng ra lnh cho chng ta trao chic lng trng cho ngi no lm va lng chng ta. Vy ngi m tm chng ta hng ao c chnh l vng t Samvara. Cho nn i chng ging chic lng trng che ln u chng cng vi cc dy tua bng vng, v chng c c vng tc h tng ln ngi. i vng Samvara tun th li khuyn rn ca B-tt nn cai tr rt ng Chnh php. Cn chn mi chn v vng t hay tin vua cha t trn v chic lng trng ging ln cho vng t Samvara. Cc v bo: - Nhng n l em t trong nh, chic lng khng thuc v n c. Chng ta hy ging chic lng ln cho v huynh trng ca chng ta. H u tp hp mi lc lng li, v gi th n Samvara, buc chng hon tr chic lng nu khng th s giao chin, sau cc v bao vy kinh thnh. Vua bo tin ny vi B-tt v hi phi lm g by gi. Ngi p: - Ny i vng, ngi khng nn gy chin vi cc vng huynh. Hy chia bc vng ca vua cha thnh mt trm phn, ri chn mi chn phn n cc vng huynh cng thng ip ny: "Xin hy nhn phn ti sn ca ph vng v tiu khng mun gy chin vi cc vng huynh". Vua lin lm nh th. Sau o v huynh trng, thi t Uposatha, triu tp cc vng t kia li bo: - Ny cc hin , khng ai c kh nng chin thng v vua ny c, v y li l em t ca ta. Mc d trc y, l k th ca ta, nay khng phi nh vy na, m em ta gi vng bc n chng ta, khng mun gy chin vi chng ta. Gi y chng ta khng th no cng mt lc ging cao chic lng ln cho mi ngi c, chng ta hy ging lng ln cho mt ngi

thi, hy mt mnh em t ta lm vua, vy khi chng ta gp em ta, chng ta s giao tr vng bc ca vng tc cho em ta, v tr v th trn ca mnh. Sau tt c cc v y ngng vic vy hm kinh thnh v i vo trong thnh, khng cn l th ch na. Vua bo triu thn ra nghnh tip cc v v i chng i n cc vng t y. Cc vng t cng on ty tng ng o i b vo, bc ln cc bc thm ca cung in, ht sc khm nm trc i vng Samvara v ngi xung mt ch thp. Cn vua Samvara ng trn ngai vng di chic lng trng trng ngi tht uy nghi cao c v rc r huy hong; bt c ni no ngi nhn n, i chng u rng ng ton thn. Thi t Uposatha chim ngng cnh nguy nga lng ly ca i vng Samvara, ngh thm: "Ta chc ph vng ta bit r l vng t Samvara s lm vua sau khi ngi bng h, nn ngi ban cho chng ta cc th trn m chng cho vng ta vng no c". Sau chng ngm ba vn k ni vi vua: 1. Qu xa thnh thng tinh tng, Bn cht tnh tnh ca i vng, n ban nhiu vng t khc, i vng li chng c ban phn. 2. Chnh l vng ph lc sinh thi, Hay lc thnh tin, n ci tri, V thy li nhiu cho quc , Nn vng tc thun theo li. 3. Hy ni lc g, Sam-va-ra, i vng vt hn c hong gia, Sao vng huynh li khng on kt, chim ngi cao ca ? Nghe vy vua Samvara ngm su vn k gii thch c tnh ca ngi: 4. Ta chng bao gi min cng dng Nhng g xng vi i hin nhn, Sn sng ban tng y trn trng, nh l, ta qu xung di chn. 5. Ta chng t him, mun hc lun Mi iu c hnh hp cng bng,

Cc hin nhn dy iu lng thin Trong y cc ngi thy lc hoan. 6. Ta vn thng nghe s bo ban Ca nhiu bc tr, i hin nhn, Tm hn ta hng v lng thin, Ta chng coi thng li dy rn. 7. Voi chin cng nhiu o m xa, B binh v v s vng gia, Ta khng h bt phn cng nht, M tr tin lng mi nh. 8. Qu tc danh gia vn n hu, Qun s ti tr tht l cao, H thng khen ngi rng lng thc, Qu tht Ba-la-ni rt giu. 9. Thnh vng nh vy, cc li bun, T nhiu quc ti lui lun, Ta che ch chng - Ny vng t, S tht, hin huynh t tng. Thi t Uposatha nghe k r c tnh ca vua lin ngm hai vn k: 10. o c vt hn gia tc mnh, V em cai tr tht cng bnh, Sam-va ti tr cng cao trng, Phc lc ban u cc i huynh. 11. Vng huynh ry bo v kho tng, Vng sau ny s vn an, Trnh khi qun th nh Thch Mnh vng trnh cc La-hu-vng. Vua Samvara tip i cc vng huynh rt trng th. Cc v li cng vua mt thng ri, ri bo vua: - Tu i vng, chng thn mun i xem c trm cp no t chn ln lnh th ca chng thn chng. Cu mong triu i ny c vn vn phc!

Cc v y li ra v lnh th ca mi ngi. Cn vua theo li dy ca B-tt, nn khi mng chung, ngi i ln cng tr vi hi chng Thin gii. * Khi bc o S chm dt Php thoi ny, Ngi ni thm: - Ny T-kheo, xa kia ng theo li dy bo, ti sao nay ng li khng tip tc n lc tinh cn? Ri Ngi thuyt ging cc S Tht. By gi, lc kt thc cc S Tht, v Tkheo c an tr vo S qu (D Lu). Ri Ngi nhn din tin thn: - Thi y, T-kheo ny l vua Samvara, Sriputta (X-li-pht) l thi t Uposatha, cc v trng lo v cao nin l cc vng huynh kia, cc t ca c Pht l m ty tng ca cc v y, v Ta chnh l v cn thn khuyn gio vua. -ooOoo463. Chuyn Tr Gi Suppraka (Tin thn Suppraka) Nhng ngi kia mi nhn nh dao.., Chuyn ny bc i S k trong lc tr ti K Vin, v s vin mn ca tr tu ti thng. Mt ngy n, chng ta nghe k rng v bui ti, cc T-kheo ang i c Nh Lai n thuyt Php cho Tng chng, v trong lc ngi ti chnh php ng, cc v ni vi nhau: - Ny T-kheo, qu tht bc o S c tr tu v i! Tr tu qung bc! Tr tu mn tip, Tr tu linh hot! Tr tu tinh xo! Tr tu uyn thm! Tr tu Ngi p ng ng ni ng lc! Tr bao la nh th gii, nh i dng v tn, nh bu tri tri rng mnh mng: khp c x Dim-ph- khng mt bc tr nhn no c th snh bng ng Thp Lc, nh mt t sng ni ln trn i dng khng th chm n b c, hoc nu chm vo b, sng

kia s v tan. Cng vy, khng mt ngi no c th t n tr tu bng ng Thp Lc, hoc nu k y n chn bc o S th s v tan. Bng nhng li y Tng chng tn thn Tr tu ti thng ca ng Thp Lc. Bc o S bc vo, v hi: - Ny cc T-kheo, cc ng ang ni g trong khi ngi y? Tng chng tha vi Ngi. Ngi bo: - Khng phi ch by gi Nh Lai mi y tr tu. Ngy xa ngay khi tr tu cha vin thnh Chnh gic, Ngi cng sng sut thng minh. Mc d m la, Ngi cng bit qua cc du hiu ca i dng l trong i dng c chn giu cc loi ngc ny n. Sau Ngi k mt chuyn qu kh. * Mt thu n mt v vua mnh danh Bharu tr v trong quc Bharu. C mt th trn bn hi cng c t tn l Bharukacha hay l m Bharu. Vo thi y, B-tt sinh ra trong gia nh mt thuyn trng ti , ngi rt kh i, vi ln da mu vng nu. Cha m t tn ngi l SupprakaKumra. Ngi ln ln, xut sc khc thng, v ngay khi ch mi c mi su tui, ngi hon ton tinh thng ngh thut hng hi. Sau khi thn ph mt, ngi cm u m thy th v mit mi vi ngh hng hi, ngi tht thng minh sng sut, khi ngi ln tu ri th khng h c chic tu no n lm hi c. Theo thi gian, ngi b thng v nc mn nn i mt ngi mt c th gic. Sau s kin y, d ngi l thuyn trng ca m thy th, ngi khng cn eo ui s nghip thng mi na, m quyt nh v phc v vua, ngi n yt kin vua vi mc ch y, v vua phong cho ngi chc hi thm nh gi cc bu vt. T ngi nh gi tr cc voi bu, ngc bu v chu bu. Mt hm, mt con voi c em trnh ln vua, da voi mu en, nn c th c lm vng tng. Vua lic nhn voi ri ra lnh em n i n trnh din vi bc tr gi. Qun hu lin dn con vt n gp ngi. Ngi s tay ln khp mnh voi v bo:

- Con voi ny khng xng ng lm quc tng. N c c tnh ca mt con vt b d tt pha sau. Khi voi m sinh ra n, khng sc mang n ln vai, nn n ngi xung t, v vy n b tt nguyn chn sau. H cht vn nhng ngi em voi n, v bn y tr li rng bc tr gi ni ng s tht. Khi vua nghe ni chuyn kia, lng rt hoan h v ra lnh ban cho bc tr gi tm ng tin vng. Mt ngy khc, ngi ta em mt con nga dng ln lm vng m. Con vt ny cng c dn n bc tr gi. Ngi ly tay s khp mnh nga ri ni: - Con vt ny khng thch hp lm vng m cho c vua ng. Vo ngy n sinh ra, nga m cht i, nn do thiu sa m, n khng ln ln y . Li ni ny ca ngi cng ng s tht na. Khi nghe c chuyn y, vua rt p , phn bo em tng ngi tm ng tin na. Vo mt ngy khc, mt chic xe c em n lm vng xa. Vua cng a xe ny n ngi. Ngi ly tay r khp xe v bo: - Chic xe ny c lm bng g rng, nn khng thch hp vi c vua. Li ni ny ca ngi cng ng nh cc li khc. Vua li mt phen hi lng khi nghe chuyn ny, nn ban thm cho ngi tm ng na. Mt ln na c ngi em dng vua mt tm thm qu c gi tr ln, vua lin a n n ngi nh ln trc. Ngi s khp tm thm, ri bo: - y c mt ch m con chut cn mt l. H xem k v thy ch , lin tu vi vua. Vua p li bo cho ngi tm ng tin na. Lc by gi bc tr gi mi suy ngh: "Ch c c tm ng vng xem nhng vic k diu nh th y. y l mn tin tng cho th ht tc, chc hn vua ny l cu b thng ht tc! Ti sao ta phi phng s mt v vua nh th ch? Ta s tr v nh ring ca mnh". Th l ngi tr v hi cng Bharukaccha v sng ti . Lc y c vi thng nhn chun b mt chic thuyn v ang i tm mt thuyn trng. H suy ngh: "Ngi Suppraka thng minh kia l mt bc tr

gi ti ba, c ngi trn tu th khng con tu no n hi na. D ngi m la, bc tr gi Suppraka vn l ngi tuyt ho". V th h i n ngi v mi ngi lm thuyn trng. - Ny cc hin hu - ngi p - ta m ri, lm sao li thuyn cc bn c? - Tha Tn gi, qu ngi m tht y - cc thng nhn bo - song ngi l ngi ti gii nht. V h c nn n ngi mi khng ngt nn cui cng ngi chp thun. - Nh cc bn ni vi ta - ngi bo - th ta s lm thuyn trng ca cc bn. Sau , ngi bc ln chic thuyn ca h. H li thuyn ra gia i dng. Sut by ngy lin, thuyn i khng gp ri ro no, ri mt ngn gi tri ma ni ln. Thuyn tri dt bn thng trn vng i dng hoang d, cho n lc vo c mt ni gi l Bin Khuramla (Bi Dao nhn hoc). Ti y loi c c thn nh ngi vi mm nhn hoc nh li dao, nho ln di nc. Cc thng nhn quan st loi c ny, va hi bc i S bin ny tn g, va ngm vn k u: 1. m ngi kia mi nhn nh dao, Va nhy ln cao, li ln nho, Hy ni, Sup-p, cho chng bn, Bin ny c bit vi tn no? Bc i s nghe cu ni ny, lin n li trong tr cc kin thc thy th ca ngi, ri p qua vn k th hai: 2. Ny cc thng nhn cng Bhar-ka, i tm vng bc bn ng xa, y l bin c Khu-ra , Thuyn ca cc ngi lc qua. Lc by gi i dng ny c nhiu kim cng. Bc i s suy ngh rng nu ngi bo chng bn y l bin kim cng, h s lm chm tu do lng tham ht nhiu kim cng. V th, ngi khng ni g c, song sau khi a thuyn n, ngi ly mt si dy thng v th li xung nh th bt c. Vi

dy ny, ngi ht c mt m kim cng v du trong thuyn, ri ngi la nhng th t gi tr qung xung bin. Chic thuyn i qua vng bin ny, n mt bin khc tn l Aggimla (Vng La chy). Bin ny ta ra nh sng nh th mt ngn la ang bng chy, nh mt tri ng ng. Cc thng nhn hi han ngi qua vn k: 3. Ka i dng nh ngn la hng, Nh vng nht chiu, bn cng trng, Sup-pa, xin ni cho b bn, Tn gi l g chn i dng? Bc i s p li h qua vn k tip theo: 4. Ny cc thng nhn Bhar-ka, i tm vng bc bn ng xa, y l bin c Ag-gi , Thuyn ca cc ngi lc qua. By gi bin ny cha y vng, cng nh trc, ngi ly ln mt m vng v ct ln thuyn. Qua khi bin ny con thuyn i n mt bin c tn l Dadhimla (Vng Sa ng), ng nh nh sa ti hay sa ng. Cc thng nhn li hi tn ca bin qua vn k: 5. Ka bin trng phau ging sa ti, Trng nh nhn vng sa ng ri, Sup-p, xin ni cng b bn, Tn gi l g ca bin khi? Bc i s p li chng bng cu k tip theo: 6. Ny cc thng nhn Bhar-ka, i tm vng bc bn ng xa, y l bin c Da-dhi , Thuyn ca cc ngi lc qua. Trong bin ny c rt nhiu bc. Ngi ly bc theo cch nh trc, ri ct ln tu. Chic thuyn i qua bin ny v n mt i dng tn l Nilavannakusamla (Thm c Kusa), c hnh dng mt thm c kusa en nhnh (c ct tng) hay mt cnh ng la. Cc thng nhn li hi tn bin qua vn k:

7. Ka, bin xanh nh c ct tng, Tng nh nhn m la nng hng, Sup-p, hy ni cho b bn, Tn gi l g ca i dng? Ngi p li qua vn k tip theo: 8. Ny cc thng nhn x Bhar-ka, i tm vng bc bn ng xa, i dng y chnh Ku-sa , Thuyn ca cc ngi lc qua. By gi trong bin ny c rt nhiu ngc bch qu. Cng nh trc, ngi ly mt m ngc v ct trn thuyn. Qua khi bin ny, con thuyn i n mt bin tn gi l Nalamla (Bi Lau sy), c hnh dng mt bi lau sy hay mt rng tre. Cc thng nhn hi tn bin qua vn k: 9. Ka i dng nh mt khm lau, Khc no ta thy rng tre u, Sup-p, hy ni cho b bn, Bin c ny tn gi th no? Bc i s p li qua vn k sau: 10. Ny cc thng nhn x Bhar-ka, i tm vng bc bn ng xa, Bin ny tn gi Na-la , Thuyn ca cc ngi lc qua. By gi bin ny y san h vi mu khm tre, ngi li ht mt m qu ny v ct ln tu. Sau khi i qua bin Nalamla, cc thng nhn n mt bin c tn l Valabhmukha (Lng cho). y nc rt i v dng ln mt pha, v nh vy nc rt i mi pha v dng ln trn cc vch thng ng li mt vng nh th ci h su. Mt t sng dng trn ln mt pha, khc no mt bc tng: tai li nghe mt ting gm tht khng khip, tng chng lm thng mng tai hoc v c tim ra. Khi thy cnh ny, cc thng nhn kinh hong v hi tn bin qua vn k:

11. Ny nghe ting tht tht kinh hong, T bin c kia tht d thng! H thm, hy nhn nhiu t sng Dng ln dc ng ta sn non, Sup-p, hy ni cho b bn, y gi tn g ca i dng? B-tt p li qua vn k: 12. Ny cc thng nhn x Bhar-ka, i tm vng bc bn ng xa, Va-la-bh i dng ny , Thuyn ca cc ngi lc qua. Ngi ni tip: - Ny cc hin hu, mt khi thuyn vo trong bin Valabhmukkhi ny th khng th no tr v c. Nu thuyn ny vo , n s chm v tan nt. By gi c c by trm mng ngi trn thuyn ny, h u s cht; nn h ng thanh tht ln mt ting ku v cng thm thit, chng khc no ting ku la ca nhng k ang b t chy trong chn a ngc tn cng (V gin a ngc). Bc i s ngh thm: "Tr ta ra, khng ai c th cu mng h c. Ta quyt cu h bng mt li th chn l". Ri ngi ni ln: - Ny cc hin hu, hy mau mau tm cho ta bng nc hng thm, mc y phc mi cho ta, dn ra mt chn nc y v a ta ng trc con thuyn. C bn vi lm nh vy. Bc i s cm chn nc y bng c hai tay, v ng trc mi thuyn, thc hin mt li nguyn cu chn l trong khi ngm vn k cui cng: 13. T khi ta nh r v thn, Tr tu u tin pht khi dn, Khng mt ngi no ta st hi, L iu ta bit tinh tng, Nu li cu nguyn ny chn chnh, Mong c thuyn v chn vn an.

Bn thng qua con thuyn du hnh trong nhng vng bin xa xi nay dng nh c ban cho thn lc siu phm, nn ch trong mt ngy n tr li hi cng Bharukaccha, vo tn trn t lin cho n khi dng li trc ca nh ca v thuyn trng kia, sau khi nhy vt qua mt khong chng mt ngn mt trm cubit (1 cubit = 45cm). Bc i s phn pht cho m thng nhn tt c vng bc trn chu, san h, kim cng v bo: - S chu bu ny l cho cc bn ri, vy ng du hnh ng bin na. Sau ngi thuyt Php cho h v n khi lm xong cc vic b th v cc thin s sut i, ngi i ln cng tr vi hi chng Thin gii. * Sau khi chm dt Php thoi ny, bc o s bo: - Ny cc T-kheo, ngy xa Nh Lai cng rt thng thi nh by gi vy. Ri Ngi nhn din tin thn: - Thi by gi hi chng ca c Pht l hi chng thng nhn v Ta chnh l Tr gi Suppraka. ---o0o---

Chng XII
Phm MI Hai Bi K 464. Chuyn Tiu Vng iu Knala (Tin thn Culla - Kanla) Chuyn ny s c k trong Tin thn Kunla, s 536, tp VII. -ooOoo465. Chuyn Sla, C Th Ct Tng (Tin thn Bhadda-Sla) Ngi l ai ng gia khng gian..,

Chuyn ny bc o s k trong lc tr ti K Vin v vic thc hnh thin s i vi h hng quyn thuc ca mnh. Ti X-v, trong nh ng Anthapindika (Cp C c) bao gi cng y thc phm cho nm trm v T-kheo v ti nh b Viskh (T-x-kh) hay cung vua Kosala cng vy. Nhng trong cung vua, d thc phm y m v cao lng, vn khng ai t ra thn thit vi Tng chng. Do Tng chng khng bao gi n ung ti cung vua m ch em thc phm ra v dng ti nh ng Cp C c hay b Viskh hay mt thn hu no . Mt ngy kia, vua bo: - Mt tng vt va c mang li, hy em n cho cc T-kheo. Ri ngi bo a n n trai ng, song h tu rng khng c Tng chng trong trai ng. Vua hi: - Th Tng chng i u ri? H p: - Tng chng ang ngi n ung ti nh cc thn hu. V th, sau khi dng im tm xong, vua lin n yt kin bc o s, v hi: - Bch Th Tn, loi thc phm no l ti thng? Ngi p: - Tha i vng, thc phm ca bng hu l ti thng, ngay c mn cho thiu c thn hu em cho cng tr thnh ngon ngt. - Nh vy, bch Th Tn, Tng chng tm c tnh bng hu nhng ngi no? - Tha i vng, vi cc thn tc ca h hay cc dng h Thch-ca (Sakya). Sau vua suy ngh gi nh ngi chn mt thiu n dng Thch - ca lm chnh hu, ri Tng chng s l thn hu ca vua, cng nh i vi thn tc ca Tng chng vy.

V th ngi ng dy tr v cung v gi thng ip n thnh Kapilavatthu (Ca-t-la-v) vi mc ch ny: "Hy dng cho trm mt c gi ca qu quc lm cung phi, v trm mong c c kt thn vi dng h ca qu quc". Khi nhn c thng ip ny, c dng h Thch-ca tp hp li v tho lun k lng: - Chng ta hin sng trong mt vng thuc quyn ca vua Kosala, nu ta t chi vic g con gi, ngi s ni gin, cn nu ta em dng con, th phong tc dng h ca ta s b ph v, vy ta phi lm g y? Lc y vng t Mahnma bo: - Xin ng bn tm vic ny. Ta c mt a con gi tn l Vsabhakhattiy. M n l mt n t, tn l Ngamund, nay n chng mi su tui, dung sc m l khc thng v tng mo tt lnh, li thuc dng di qu tc (St--ly) v bn pha h cha. Chng ta s em g nng nh mt c gi chnh thng qu tc. Dng h Thch-ca chp thun, v cho mi cc s gi vo, bo rng dng h ny sn sng g con gi trong gia tc, nn cc s gi c th mang nng v nc ngay. Song cc s gi suy ngh: "Cc v Thch-t ny v cng kiu mn v vn dng h. Gi s nh cc ngi g mt c gi khng thuc dng h ca cc ngi v c bo l ng th th sao? Chng ta s khng nhn nng no tr ra ngi cng ngi n chung vi cc ngi". V th cc s thn p: - c ri, chng thn s nhn nng. Song chng thn s ch nhn mt nng cng ngi dng ba vi cc ngi thi. Dng h Thch - ca sp t mt chn cho cc s thn, ri bn khon khng bit phi lm g. Mahnm bo: - By gi ng bn tm g chuyn y na. Ta s tm cch. Vo gi ta dng ba n, hy em Vsabhakhattiay, c phc sc tht lng ly n y, ri ngay khi ta n mt ming hy em n mt l th v ni: "Tu cha cng, c v vua kia gi thng ip n cha cng, xin cha cng nghe thng ip ngay by gi".

Hi chng ng v khi ng ang dng ba, h phc sc v trang im cho c gi kia. Mahnm bo: - Hy a i n ta vo v cho con ta cng dng ba vi ta. - Xin cha cng i mt lt - h tha - nng ang c trang im tht t chnh. V chng my chc h a nng vo. Nng mong i c dng cm vi vua cha, nn t tay vo cng mt a thc n vi cha nng. Mahnm ly xong mt ming v a vo mm; ng va a tay ra ly ming khc th h em vo mt bc th v ni: - Tu cha cng, c v vua kia gi thng ip n cho cha cng, xin cha cng h c nghe thng ip y ngay by gi. Mahnm bo: - Ny con yu qu, con c dng cm i nh. Ri tay phi ng vn trong a, tay tri va cm l th va nhn vo . Trong khi ng xem bc thng ip kia, c gi vn tip tc n cm. Khi nng n xong, ng ra tay v sc ming. Cc s thn tin chc chn nng l con gi v vng t ny, v h khng on ra iu b n. Do vy Mahnm tin a con gi ra i v cng trng th. Cc s thn em ngay v X-v v bo nng ny l con gi chnh thc ca vng t Mahnm. Vua rt hoan h, ra lnh c kinh thnh trang hong tht p ri t nng ngi ln mt m chu bu v c hnh l qun nh phong lm chnh hu. Nng c vua rt mc sng i. Chng bao lu hong hu c thai, nn vua ra lnh chm sc nng tht chu o, v sau mi thng nng h sinh mt hong nam, c mu da hong ng. V ngy t tn hi nhi, vua gi chiu th n t mu ca ngi hi: - Vsabhakhattiy sinh ra mt hong nam, nng l cng cha dng h Thch - ca, vy s t tn hi nhi l g? Lc by gi vin cn thn mang chiu th y hi lng tai, song lo cng i trnh li vi b t mu ca vua. Khi b nghe chuyn y, b bo:

- Ngay nh khi Vsabha cha tng sinh ra mt hong nam, nng cng l mt ngi tuyt th, v nay nng s l i hu ca vua. Lo ic ny khng nghe r ting "i hu" (Vallabh) cho ng, m c tng b bo l "Viddabha", nn lo v yt kin vua, tu vi ngi rng phi t tn hong t l Viddabha. Vua tng y hn l tn ca mt gia tc c s no , nn t tn con l Viddabha. Sau , hong t y ln ln c nui nng ng nh cung cch ca mt hong t. Khi hong t ln by tui, thng quan st cc vng t kia nhn c qu voi nga v nhiu chi khc ra sao t cc gia tc bn h m, cu bo m: - Tha m, cc tr kia u c qu t bn m ca chng, song khng ai gi cho con qu g c. Vy m c phi l con ci khng? Lc y nng p: - Ny con, cc t ph ca con l cc vua dng h Thch-ca, song cc ngi xa lm, v th chng gi g cho con c. Mt ln na, lc c mi su tui, cu hi: - Tha m, con mun i thm gia tc ca t ph. Nng bo: - Thi con ng ni n chuyn y na, con s lm g khi n ? Song d nng thoi thc, cu c nn n xin nng mi, cui cng m cu bo: - Thi c, con c i. V vy cu xin vua cha chp thun v ln ng cng mt m ty tng. Vsabha gi th v nh trc khi cu n vi nh ny: - Con ang sng hnh phc y, xin cc Tn gi ng ni cho hong t bit chuyn b mt kia. Song dng h Thch-ca khi hay tin Viddabha n, lin cho cc vng t tr tui i v vng qu. H bo nhau:

- Ta khng th n tip thng b ny trnh trng c. Khi hong t n Ca-t-la-v, dng h Thch-ca tp hp trong nh ngh ca vua. V hong t n gn nh ngh ngi i. Ri bn kia bo cu: - y l ngoi t ca con, y l quc cu - h va ch r tng v. Cu i nh l tng ngi n n ngi kia, song mc d cu ci u cho ton gia tc n mi c lng, chng ai chu h c cho li cu c, v th cu hi: - Sao li chng c ai trong gia tc cho li con c th ny? Gia tc Thch-ca p: - Ny con, cc tiu vng t i v qu c ri. Sau c gia tc tht i cu rt trng th. Sau vi ngy li, hong t tr v nh cng c on ty tng. Va lc y mt n t chi chic gh m cu dng trong nh ngh y vi nc sa, va ni nhc m: - y l gh ngi ca con trai nng Vsabhakhattiy, n t y m. Mt ngi hu b qun cy gio ang i tm, nghe thong li lng m hong t Viddabha. G hi: - Nh th ngha l g? G c k cho bit l Vsabha do mt n t sinh ra vi vng t Mahnm, dng Thch-ca. G lin k chuyn ny cho qun lnh nghe. Th l ting huyn no vang ln, c m u la ln: - Vsabha l con gi ca mt n t, chng bo th y! V vng t ny nghe chuyn y: "c ri" - cu ngh thm: "Mc chng c sa trn gh ta ngi ra n i. Khi ta ln ngi, ta s ra ch ngi bng mu trong tim chng". Khi cu tr v X-v, qun thn k mi chuyn vi vua. Vua ni cn thnh n vi dng h Thch-ca v a con gi ca mt n t v lm hong hu

ca ngi, ngi trut ht cc khon tin cp pht cho Vsabha v con trai nng, ch cn nhng th va vi hng gia n m thi. Vi ngy sau, bc o s n cung vua, v ngi xung ta sng. Vua n gn Ngi nh l v ni: - Bch Th Tn, trm nghe rng thn tc ca Ngi a con gi ca mt n t v cho trm lm hong hu. Trm trut ht phn tr cp ca chng, v ch cho chng nhng th dnh cho n t m thi. Bc o s p: - Tu i vng, dng h Thch-ca lm vic tri o! Nu h dng con gi, ng l ra h phi dng mt cng cha thuc dng huyt thng ca h kia. Song, tha i vng, Ta ni iu ny, Vsabha l con gi ca v vng t, v trong cung in ca mt v vua qu tc St--ly, nng nhn l qun nh; cn Viddabha cng l vng t ca mt v vua qu tc St-ly. Cc bc tr nhn ngy xa bo: Dng h m no c quan trng, dng h cha mi l chun mc. Vi mt ngi v ngho kh, mt ngi lm ci, h a ln a v chnh hu, v v vng t do b y sinh ra c nm vng quyn ti Ba-la-ni, rng mi hai dm tr thnh vua KatthaVhana, hiu l Tiu phu. Do , Ngi k cho vua nghe chuyn tin thn Katthahri (s 7 - Chuyn Nng lm ci). Khi vua nghe bi thuyt gio ny, lng rt hoan h nh thm: "Dng h cha l tiu chun o lng mt con ngi". Ri vua li ban nhng g ph hp cho hai m con nng nh trc. Lc by gi vin i tng qun ca vua, l mt ngi c tn gi Bandhula. V ng ta l Mallik khng sinh sn g, nn ng sai a nng n tn Kusinra, bo nng tr v vi gia nh nng. Nng ni: - Ta s i khi no ta knh bi bc o s. Nng i n K Vin vi cho c Nh Lai ri ng i mt bn. Ngi hi: - B i u by gi? Nng p:

- Bch Th Tn, chng ca con bo a con v nh. Bc o s hi: - V c g? - Bch Th Tn, v con khng sinh sn, con khng c con trai. Ngi p: - Nu ch c vy, th chng c l do g b phi i c. Hy v li. Nng rt hoan h knh cho bc o s ri tr v nh. Chng nng hi ti sao nng li tr v, nng p: - ng Thp Lc bo a thip tr li, tha phu qun! V i tng ni: - Th th ng Thp Lc t hn thy r l do tt lnh ri. Chng bao lu nng th thai. Khi nng bt u nhng cn thm n ca ngi mang thai, nng bo cho ng bit. ng hi: - Th nng mun g? Nng p: - Tha phu qun, thip mun i tm v ung nc h thnh Vesli (T-xly), ni m cc hong gia thng ly nc lm l qun nh phong vng. V i tng ha s c gng chu . Cm ly cy cung ca ng mnh bng c ngn cy cung khc, ng a b v ln xe ri thnh X-v v li xe n T-x-ly. Lc by gi gn cng thnh c mt ngi ca b tc Licchavi tn l Mahli tng c hc cng mt v s ph vi i tng Bandhula ca vua Kosala. Ngi ny m, vn thng khuyn cc ngi Licchavi v nhng th s cng nh thnh s. Khi nghe ting xe chy lc cc trn ngng ca, ng ni:

- y l ting xe ca i tng Bandhula! Ngy hm nay cc ngi Licchavi c mi lo s. Bn h c mt i qun canh gc nghim ngt, bn trong ln bn ngoi, trn li c li st, khng mt con chim no tm ch lt vo c. Song v i tng, va xung xe tung thanh kim ra khin qun canh b chy v ng lin xng qua li st, vo trong h cho b v tm v ung nc, ri sau khi chnh ng cng tm xong, ng a Mallik ln xe, ri thnh v tr v bng ng li n. Qun canh i tha chuyn vi cc ngi Licchavi. Lc y cc vng t ca b tc Lichavi ni gin, nm trm v leo ln nm trm c xe, i bt tng qun Bandhula. H bo tin y cho Mahli, ng bo: - ng i, v k kia s git ht cc ngi y. Song h bo: - Khng, chng ta mun i. - Vy khi no cc ngi n mt ni m bnh xe ln xung tn trc th phi tr v. Nu cc ngi khng tr v lc y cc ngi hy tr v ni m cc ngi nghe ting sm st. Nu cc ngi khng tr v lc y th cc ngi hy tr v ni m cc ngi thy mt ci l pha trc cc xe. ng i xa na. Song cc ngi y khng tr li theo li ng m c i ti mi. Mallik nhn thy h v bo: - Tha phu qun, c cc c xe xut hin ka. - Vy hy ni cho ta bit - ng bo - khi no tt c bn chng trng ging nh mt c xe m thi. Khi tt c bn chng ng thnh mt hng ging nh mt chic xe, nng bo: - Tha phu qun, thip thy chng ging nh th ci u ca mt c xe m thi. - Vy hy cm ly dy cng. V tng qun bo v trao dy cng vo tay b. ng ng dy trn c xe v ging chic cung ra. Bnh xe kia ln vo t n tn trc xe. B tc

Licchavi n tn ni, thy th nhng khng tr lui v. V tng qun kia tin ln mt on na v bt dy cung ln lin pht ra mt ting m nh sm dy. Nhng m kia vn cha tr lui v m c ui theo na. Bandhula ng trn xe v bn tn ra, mi tn lm v u c nm trm c xe v xuyn qua c nm trm vng t ni c buc dy ai ri chn vi xung t. Cc v ny khng bit h b thng nn c tip tc ui theo na v la ln: - Dng li! Ny, dng li! Bandhula dng xe li, bo: - Cc ngi cht c ri! Ta khng nh vi ngi cht u! H bo: - Sao, chng ta th ny m cht ? Bandhula bo: - Hy m dy ai ca ngi u tin ra. Bn kia m dy ai ngi y, ngay lc m dy ra, ngi kia lin ng xung cht lun. Lc y v tng qun bo c bn: - Cc ngi u b nh vy c, hy v nh i, sp t mi vic g cn sp t, dn d v con gia tc, ri hy ci gip bo ra. H lm theo nh vy, xong u , c bn u trt hi th cui cng. V sau, tng Bandhula a Millik v X-v. B sinh ra nhng cp song nam lin tip mi su ln, chng u ln ln dng mnh anh hng, thnh t trn vn trong mi vic. Mi ngi li c c ngn qun ty tng v khi chng theo cha vo chu vua, ring phn chng ng cht c sn chu. Mt ngy kia, mt s ngi thua kin v b vu co, thy Bandhula i n, lin ln ting ku than vang dy, v bo cho ng bit cc quan ta h tr mt chuyn vu co. V th Bandhula vo triu, x li v n ri cho phn mi ngi nh c. m ng h reo tn thng. Vua hi vic g v khi nghe vy, ngi rt hoan h. Ngi chuyn cc quan ta kia i xa, giao cho Bandhula trng trch x n, t ng x rt cng minh. Sau cc quan ta kia tr nn ngho kh, v h khng cn nhn hi l na, nn h ph bng

Bandhula n tn tai vua, kt ti v tng qun ny mun nhm chim ngai vng; vua nghe li h, khng sao trnh khi hoi nghi. Song vua suy ngh n o: "Nu lo y b cht ti y th ta s b trch c". Ngi lin ra lnh cho mt s ngi cp ph cc vng th trn bin a, ri mi Bandhula n v bo: - Bin thy ang gp khi la, khanh hy cng cc cng t i bt bn cp kia. Vua cng a i mt s chin s dng cm, ti ba, ri cn dn h git c v tng qun cng ba mi hai cng t kia, ct ly u em v. Khi ng ln ng, bn cp nh thu y bit tin i tng n, lin b chy. V tng qun nh c lp nghip cho dn khu vc y ri dp yn thnh ph xong ln ng v. Sau khi ng n gn kinh , cc ty tng kia li ct u ng cng cc cng t. Ngy hm y Mallik mi hai v i t cng vi nm trm v T-kheo. T sng sm c th a vo cho b bo tin chng b v cc cng t mt u. Khi nghe vy b khng ni vi ai mt li, b nht th vo o, v lo dn ba cm mi chng T-kheo. Khi cc gia nhn ca b cng dng cho cc T-kheo xong, li mang vo mt chn ng b ti, v lm v ci chn y ngay trc Tng chng. Lc y v tng qun Chnh php (Sriputta) bo: - Chn bt c lm ra nh v, xin b ng bun phin vic y. V phu nhn a l th t trong np o ra p: - y t c bc th bo tin phu qun v ba mi hai con trai ca t b ct u. Nu t khng bun phin vic y, c l no li bun phin khi ci chn b nh v? V Tng qun Chnh php by gi bt u ni: - Khng c thy, khng c bit l i ngi di y...v.v...(Kinh tp, Kinh Mi tn, k 574). Ri t ch ng dy, ngi thuyt php v ra v.

Phu nhn lin triu tp ba mi hai nng du li bo: - Phu qun ca cc con mc d v ti, th lnh nghip qu i trc. Cc con ng su bi, cng ng to c nghip nng hn ti ca vua. Phu nhn khuyn nh nh vy. Bn thm t mt ca vua nghe li ny, trnh vi vua rng h chng on hn. Sau , vua n hn i n nh phu nhn cu xin Mallik v cc con du ca b tha th v ban mt iu c. B p: - Xin nhn. B c hnh tang l xong, tm ra ri n yt kin vua. B ni: - Tu Cha thng, Cha thng ban cho thn thip mt n hu. Thn thip xin iu g ngoi chuyn ny: l xin Thnh thng cho php thn thip cng ba mi hai con du tr v nh cha m ca mnh. Vua chp thun. B lin a mi nng du v nh c, xong chnh b cng v nh cha m mnh thnh Kusinra. Ri vua phong chc i tng cho mt v Dgha-Kryana, con trai ca mt b ch i tng Bandhula. Song v ny i u cng vch ti vua v bo: - Vua git cu ta. Mi lu sau v git hi v tng qun v ti Bandhula y, vua c b hi hn giy v nn tm hn khng cn thanh thn, ngi khng cm thy hng th khi c lm vua na. Thi y, bc o S gn mt th trn ca dng h Thch-ca tn l Ulumpa. Vua n ng tri khng xa hoa vin y, v cng vi cn thn i n tinh x nh l bc o S. Vua em trao nm biu tng ca vng quyn cho Kryana, ri mt mnh i vo Hng phng. Mi vic tip theo c m t nh trong Kinh Dhammacetiya (Php Trang nghim, Trung b, s 89). Khi vua bc vo Hng phng ca c Pht, Kryana cm ly nm biu tng ca vng quyn y v tn Viddabha ln lm vua, ch li cho vua c mt con nga v mt n t, ri i n X-v. Sau bui m thoi vui v vi bc o S, vua tr v chng thy binh s u c, ngi hi ngi n t, v bit c mi vic xy ra. Ri ngi i n kinh thnh Vng X, quyt nh em theo ngi chu trai cng ngi i bt sng Viddabha. Khi vua n kinh thnh th tri ti, cng thnh ng,

nn ngi nm ngh trong mt tp lu, b ui sc v di du sng gi, ngi bng h ti . Khi m va sng dn, c n t bt u go khc: - Tri i! i vng Kosala v phng cu cha ri! C ngi nghe ting ku than lin a tin n vua x y (tc Ajtasattu). Vua ny lin c hnh tang l cho cu mnh rt trng th. Sau khi vua Viddabha an v trn ngai vng, nh li mi th xa ca mnh v quyt nh i st hi tt c dng h Thch-ca. Vi mc ch trn, vua ln ng cng vi m ng binh s. Sng tinh sng hm y, bc o S nhn xung ci trn, thy vic tn st kia ang hm da thn tc Ngi, Ngi ngh thm: "Ta phi cu thn tc ta". Vo bui sng, Ngi ra i kht thc, v sau khi dng ba xong tr v an ngh vi dng nm nh s t trong Hng phng ca Ngi. Vo bui chiu, sau khi bay qua khng gian n mt ni gn Ca-t-la-v, ngi di mt gc cy bng tha tht; gn , mt cy a khng l rp bng sng sng trn bin thy vng quc ca vua Viddabha. Khi thy bc o S, vua Viddabha n gn nh l Ngi v ni: - Bch Th Tn, ti sao Th Tn li ngi di gc cy tha tht nh vy trong bu tri nng nc ny? Ngi p: - Tha i vng, c mc Ta. Bng cy ca thn tc Ta khin cho Ta mt m. Vua suy ngh: "Chc hn bc o S n y che ch cho thn tc Ngi". V th vua nh l bc o S ri li tr v X-v. Cn bc o S ng dy i n K Vin. Ln th hai vua nh li mi hn th ca mnh i vi dng h Thch-ca, ln th hai vua ln ng, cng thy bc o S ngi ng ch c, nn vua li ra v. Ln th t vua ra i, v bc o S, khi xem xt k nhng nghip qu qu kh ca dng h Thch-ca, nhn thy rng khng th no trnh c hu qu ca c nghip kia trong vic h th thuc c xung dng sng, nn Ngi

khng i n ln th t na. Lc y vua Viddabha git ht dng h Thch-ca, bt u bng nhng hi nhi cn b, ly mu trong tim chng v ra ci gh ngi, ri ra v. Vo ngy m bc o S ra i ln th ba tr v, sau khi du hnh kht thc, v dng ba xong, Ngi ang nm ngh trong Hng phng, Tng chng t mi ni t tp trong Chnh php ng. Khi ngi li vi nhau, Tng chng bt u ni n cng hnh ca bc o S: - Ny cc Hin ga, bc o S ch cn xut hin v khin cho vua lui v, l gii quyt cho thn tc Ngi khi ni s cht. bc o S tht l mt ngi bn lnh, hay cu gip gia tc. Bc o S i vo, hi Tng chng ang ni chuyn g trong khi ngi ti . Tng chng tha li vi Ngi. Sau , Ngi bo: - Ny cc T-kheo. khng phi ch by gi Nh Lai mi hnh ng v li ch ca cc ngi thn tc, m ngy xa Nh Lai cng lm nh th. Cng vi li ny, Ngi k mt chuyn qu kh. * Mt thu n, khi vua Brahmadatta tr v Ba la ni, v thc hnh Thp vng php (Mi c tnh ca vua hin), ngi ngh thm: "Khp ci Dim-ph- ny, vua cha u sng trong cc cung in c nhiu ct tr chng . Vy mt cung in c nhiu ct tr chng chng k diu g, song nu ta xy mt cung in ch c mt tr chng th sao?...Lc y ta s thnh v vng bc nht gia cc v vua!" Do vy ngi triu tp cc nh kin trc li, bo h xy ct cho ngi mt cung in nguy nga ch dng trn mt ct tr thi. H tha: - Xin tun lnh. Ri h i su vo rng. Ti , h ngm ngha nhiu cy thng tp, cao ln xng ng lm cy ct tr duy nht ca mt cung in sang trng nh th. H bo nhau: - y c cc cy loi ny, song ng s g gh, ta chng bao gi ch chng theo c, vy ta phi thnh c vua v chuyn .

Khi h tu nh vy, vua p: - Hy dng ci mc hay neo m ko chng v, th cng nhanh na. Song h tha: - Chng ci mc no lm c vic ny c. Vua phn: - Vy th hy tm mt cy trong thng uyn ca trm. Cc nh xy dng i vo vn ng, ti h nhn thy mt cy Sla dng vng gi cao qu, thng tp, cnh l sum su, vn c dn lng, th trn tn sng, ngay c hong tc cng thng n chim bi, v dng l vt. H lin tu li vi vua. Ngi phn: - Trong vn ng ca trm kia, cc khanh tm ra cho trm mt cy i th. Tt lm! Vy hy i n n xung ngay. H p: - Xin tun lnh. H n khu vn ng, i tay cm y cc trng hoa thm v cc hng liu khc, sau treo ln cy mt trng hoa nm chm, cun quanh thn cy mt si dy thng, buc vo mt b hoa thm, ri va thp hng n, va chim bi va khn r: - T nay n by ngy na, chng ti s n cy xung theo lnh vua truyn. Cu xin cc Thn c ng trn cy ny hy i ni khc, v khng phi li chng ti. V thn sng trn cy nghe ni vy, ngh thm: "Nhng ngi xy dng ny quyt n cy xung v ph hoi ch c ng ca ta. Nay i ta ch ko di bao lu cn ni c tr ny, c cc thn quyn thuc ca ta c tr tht ng, cng s b ph hy. S hy hoi thn ta khng quan trng bng s tiu git m con chu ta. Vy ta phi bo v sinh mng chng."

Th l vo lc na m, vi trang phc huy hong, uy nghi, v Thn cy bc vo cung tht lng ly ca vua, chiu nh sng rc r khp phng v ng khc cnh chic gi ca vua. Ngi rt kinh hi khi thy v thn, lin tht ln vn k u: 1. Ngi l ai, ng gia khng gian, Mnh khoc xim y ta thnh thn, Sao ni kinh hong kia pht khi, Mt ngi sao m l tun trn? Nghe vy, v cha t Thn cy ngm hai vn k: 2. trong quc , hi qun vng, Ngi bit danh cy: i Ct Tng, su mi ngn nm vn ng, Ton dn u cng bi ta lun. 3. D chng dng xy lm th thnh, Lu i vng x, cc cung nh, Tuy nhin, chng chng h phin nhiu, Cng chng gy tai hi thn linh, V chng tn sng ta n th, Xin ngi, Cha thng cng tn vinh! Tip theo, vua ngm hai vn k khc: 4. Song mt thn cy v i ny, Trm cha h thy t xa nay, Chu vi p c chiu cao na, Hng mnh, mt cy vng chc thay. 5. Trm mun xy nn m l cung, Ch cn c nht tr lm chn, Trm mun t ngi vo ch , i ngi khng ngn ngi u Thn. Nghe vy, v Thn cha ngm hai vn k: 6. V ngi mong mun n cy thn Xin hy cht ta nh mi phn,

V x thn ny tng mnh mt, Hoc ng g c, tu Anh qun. 7. Hy cht trc tin ly nh u, K l phn gia, gc v sau, Nu ngi n c ta nh th, Ci cht chng cn to kh su. Sau , vua li ngm hai vn k: 8. Trc ht chn tay, k mi tai, Khi ngi lm nn cha tn hi, Cui cng th cp ny ri xung, Ci cht ny au n rng ri. 9. Ct Tng c th! Cha sn lm! Lc th g ngi cm thy chng? Sao, l do g ngi c mun Thn cy c x nh tng phn? i th Ct tng lin p li qua hai vn k: 10. V l do no cao c thay, C sao ta mun x thn ny, Phn ra tng mnh, tu Hong thng, Xin lng nghe li ta ni y. 11. Quanh ta phn thnh m thn bng, Sinh trng nh ni tr vn ton, Nu ta ng mnh, tan chng, Ni n au kia s ngp trn. Vua nghe vy xong, lng y hoan h: "V thn ny tht cao c thay, ngi khng mun quyn thuc mnh phi mt ni tr n do vic ngi mt chn c ng ca ring ngi. Th l ngi hnh ng v li ch ca thn tc mnh." V vua ngm k cui cng: 12. Ct tng c th, Cha rng xanh! T tng ngi cao c tht tnh,

Ngi mun gip thn bng quyn thuc, Vy trm cho ngi thot hi kinh! V Thn cha, sau khi thuyt gio vua xong, lin ra i. Cn vua an tr vo li khuyn nh ca ngi, b th v lm nhiu thin s khc cho n khi vua mng chung, i ln cng tr vi cc hi chng ci Tri. * Sau khi chm duat Php thoi ny, bc o S bo: - Ny cc T-kheo, nh th l Nh Lai vn hnh ng v li ch ca thn bng quyn thuc mnh. Ri Ngi nhn din Tin thn: - Vo thi y nanda l vua kia, cc t ca c Pht l cc thn tr thn trong cc cy con ca cy Sla, v Ta chnh l C th Ct tng, v Thn cha. -ooOoo466. Chuyn Thng Nhn Trn Bin C (Tin thn Samudda Vnij) Ngi th gieo ht, k i cy..., Chuyn ny bc o S k trong khi tr ti K Vin v Devadatta (-bt-a) khi ng b a xung a ngc, ko theo nm trm gia nh b a lun. By gi, lc hai i t l Sriputta (X-li-pht) v Moggallna (Mckin-lin) a cc T-kheo theo v y tr v cng mnh, -b-t-a khng th no chu ng kh au, nn khc ra mu v sp t gi ci i, ng t nh: "Trong chn thng rng ta ngh xu v c Nh Lai, song trong tm ca c Nh Lai khng h c mt c i vi ta, trong tm mi v trng lo cng khng ai lm g hi ta, bi chnh v nhng hnh ng ca ta m ta thnh k b v lc lng, ta b bc o S t b ri, cc Trng lo, Tn gi La-hu trng tc, cng tt c hong tc dng h Thch-Ca, nn ta mun n gp bc o S v ha gii vi Ngi. "V th ra hiu cho cc

t, ng bo h mang ng trn chic cng, ri du hnh sut ngy m n kinh thnh x Kosala. Trng lo nanda tha vi bc o S: - H bo rng -b-t-a ang i n lm ha vi c Th Tn. - Ny nanda, -b-t-a khng c gp ta u. Khi ng n thnh X-v, Tn gi li tha trnh vi bc o S, v c Th Tn cng tr li nh trc. Khi ng n cng K Vin v tin v h K Vin, ti c n tt nh; mt cn st ni ln trong ngi khin ng mun tm v ung nc, v th ng ra lnh cho h a mnh ra khi ci cng c th ung nc. Khi ng va bc xung v ng trn mt t th, trc khi ng c th gii kht cho mnh, qu t rng h ming ra, mt ngn la pht xut t a ngc tn cng Avci (A-t hay V gin) bao ph ly ng. Trong lc bit cc c nghip ca mnh ln n cc im, cng nh li cc cng c ca Nh Lai, ng ngm vn k ny: Nm xng ny em n Ti thng Nhn, Bc Ton tri, y trm tng tt lnh, Bc iu ng tm ngi, hn Thin ch, Tm tr ta bay v Ngi Gic Ng. Song chnh ngay trong hnh ng tm ni an tr ny m ng b a vo ngc A-t v c nm trm gia nh ca cc ng, nhng gia nh theo ng ph bng ng Thp Lc (Dasabala) gim pha ngi, nn cng ti sinh vo ngc A-t. Nh th ng xung a ngc A-t, ko theo mnh c nm trm gia nh. V vy mt ngy kia, Tng chng ni chuyn trong Chnh php ng: - Ny Hin hu T-kheo, -b-t-a c c v tham li dng v c khi ln lng sn hn vi bc Chnh ng Gic v khng bit n ni kinh hong trong tng lai, nn cng vi nm trm gia nh a xung a ngc. Bc o S bc vo hi Tng chng ang ni chuyn g. Hi chng lin tha li Ngi. Ngi bo: - Ny ccT-kheo, -b-t-a v ham li dng v danh vng nn khng nhn thy nhng mi kinh hong trong tng lai, v ngy xa cng nh by

gi, v khng nhn thy nhng ni khng khip trong tng lai m k y cng cc t tham mun lc th hin ti, nn phi chu hon ton hy dit. Ni vy xong, Ngi k cho Tng chng nghe mt chuyn qu kh. * Mt thi, khi vua Brahmadatta tr v ti Ba la ni, gn thnh Ba la ni c mt th trn ln ca cc ngi th mc, gm mt ngn gia nh, nhng th mc t th trn ny thng t xng l h ng ging, gh, nh ca v thng sau khi nhn tin trc ca dn chng, li t ra khng c nng lc lm g c c. Dn chng thng trch mng bt c ngi th mc no tnh c h gp mt v gy tr ngi cho bn h. V th bn ngi mc n ny gp phin nhiu n khng th no sng yn y c na. Bn h bo nhau: - Chng ta hy i ra x khc v kim mt ni no n thn. Th l h vo rng, n cy, lm thuyn ln phng xung sng y thuyn ra khi th trn khong chng ba phn t dm, th ko thuyn vo b. Sau vo na m, h tr v th trn tm gia nh mnh a ln thuyn ri xui dng tin ra bin c. H gp thun bum xui gi cho n khi cp vo mt hn o nm gia i dng. Lc by gi trn o y mc ln nhiu loi cy rng c tri nh la go, cy ma, chui, xoi, mn, mt, da v cc loi khc na. Trc bn y c mt ngi b m tu v chim ly o ny. Sng ti , n la go v thng thc cy ma cng cc loi cy khc, nh th g tr thnh lc lng cng trng, g sng trn trung, ru tc di ra. Bn th mc suy ngh: "Nu o c loi qu th bn ta chc phi cht ht; v vy ta mun thm him xem sao." Sau by thanh nin dn d lc lng, trang b nm th v kh, ri thuyn i thm him o ny. Ngay lc y ngi sng st trn o va n sng xong, ung nc ma v trong lc sng khoi nm da lng trn mt ni xinh ti, mt m di bng cy trn bi ct lp lnh nh mt ci i bc, g suy ngh: "Nhng ngi sng ci Dim-ph- (n ) khng th c c nim hnh phc ny, nhng ngi cy cy kia, cn hn o ny i vi ta tuyt hn c ci Dimph- na." G lin vui mng trong nim cc lc y.

* Bc o S ngm vn k u gii thch ngi sng trn hoang o ny ca ht v nim hoan lc nh th no: 1. Ngi th gieo ht, k i cy, Sng vi m hi cui my, Chng chng hng vng ta c sng, Hn xa n chnh ni ny! * Nhng ngi i thm thnh hn o bt gp ting ht ca g, bo nhau: - Hnh nh ta nghe ting ngi, ta hy n lm quen vi ngi . Theo ting ht h i n gp ngi kia, nhng v b ngoi ca g lm h kinh hi. H ku ln: - C phi qu chng? Ri h tra mi tn vo cy cung. Khi ngi kia thy h, g s bn b thng nn la to: - Ta khng phi qu u, ta l ngi y, cc ng i, xin tha mng cho ta. - Sao? - H bo - Ngi ta li trn trung v khng c g bo v nh ngi ? H hi i hi li mi, cng ch nhn c cu tr li y, rng g l con ngi. Cui cng h n gn g v mi ngi tr chuyn vui v vi nhau, nhng k mi n hi g lm sao n c. G k cho h nghe s tht v vic ny. G bo: - Do thin nghip ca cc bn m cc bn n y, o ny l phn thng ca cc bn. y l o tuyt ho. y cc bn khng cn lm vic vi i tay sinh sng, go ma v cc loi cy khc y c v tn, tt c u mc hoang. Cc bn sng y khng cn lo ngi g na. H hi: - C g khc cn tr cuc sng ca ta y chng?

- Khng s g c tr mt iu: o ny c loi qu d, l qu ny s ni gin khi thy phn thi ra t c th cc bn; vy khi bn mun i tin, hy o l trong ct chn i. l mi nguy him duy nht, ngoi ra khng cn g na, ch nh lun lun cn thn iu ny. Sau h ln c ng trn o ny. Song gia m mt ngn gia nh ny, c hai ngi cai th, mi ngi dn u nm trm gia nh trong , mt k ngu si tham n mn thng hng, ngi kia khn ngoan v khng thch chim phn u thng trong mi s i. Theo thi gian h tip tc sng ti , tt c u thnh lc lng cng trng. Sau bn h suy ngh: "Lu nay chng ta khng vui chi g c, ta mun lm mt t ru mnh vi nc ma". V th h lm ru mnh, v say sa, ca ht, nhy ma, vui a. Sau h v i i tin ba bi khp ni m khng chn du i, nn h lm cho hn o hi hm tht gh tm. Cc thn linh tc gin v bn ngi ny lm ni gii tr vui chi thnh u. Cc thn bn tnh k lng: - Chng ta s dng nc bin trn o ra sch o ny chng? Nay l na thng ti tri, cuc hi hp ca ta phi nh hon li. c ri, vo ngy th mi lm k t nay, vo ngy u tin trng trn, vo gi trng mc, chng ta s dng nc bin ln v tn dit chng Nh vy cc thn nh ngy. Lc ny mt v Thn cng chnh trong m y suy ngh: "Ta khng mun cc ngi ny cht trc mt ta." V th do lng t mn, vo lc bn ngi ang ngi trc ca tr chuyn vui v, sau bui cm chiu, v ny lm cho ton hn o sng la, vi phc sc y v huy hong, ng trn khng hng v pha Bc v ni vi bn h nh vy: - Ny cc th mc, cc thn linh ni cn thnh n v cc ng. ng sng y na, v trong na thng k t nay cc thn s dng nc bin ln git ht cc ng . Vy phi trn khi ni ny. Ri Ngi ngm vn k th hai: 2. Trong hai tun na thy trn trng, T bin ny dng ngn sng thn Trn ngp o to ny: Hy vi Di c khi hi ngi dn.

Cng vi li khuyn ny v y tr v ni ca mnh. Khi v y i ri, mt v thn bn l mt hung Thn, suy ngh: "C l dn chng s theo li v y khuyn m trn ht, cn ta mun cn tr vic chng i, lm cho chng phi tiu dit hon ton." V vy v Thn ny trang im tht huy hong, ta ra mt lung nh sng ln, bao trm khp hn o y, v n gn i chng, ng trn khng hng v Nam, trong khi ng hi: - C mt v thn va n y chng? H p: - Tha c. - V y ni g vi ng? H p: - Tu Thn cha bin c, nhng vic nh vy nh vy. Lc y v Thn bo: - V Thn ny khng mun cc ng sng y, nn ni th trong cn thnh n. Vy ng i ni khc, m c li y. Cng vi nhng li ny, v Thn ngm hai vn k: 3. Theo nhiu du hiu nu rng Dn chng nghe tin t sng thn S chng h trn ln o ln, Vui ln ng s, ch au bun. 4. Cc ng gp chn rng ni y, Cc thc ung n li thay, Ta thy chng g nguy, c hng n i sau, lc th nh vy. Sau khi ni vy qua hai vn k lm nh ni lo u ca dn chng, Thn ny ra i. Khi ng i ri, ngi th mc ngu si ct cao ging ln, v khng n li ni ca v Thn cng chnh, g ku ln: - Xin qu ngi nghe theo ta.

G ni vi mi ngi th mc bng cch ngm vn k th nm: 5. T hng Nam, Thn y ht vang, Chng ta nghe: "Vn s bnh an", T Thn ny ni l tht, S hi, hay khng phi hong hn, V Bc thn kia no c bit, Vui ln ng s, ch lo bun! Khi nghe g ni, nm trm ngi th mc tham hng li lc mun nghe theo li khuyn ca g ngu si . Song lc y ngi th mc khn ngoan khng chu nghe theo g, v vn ni vi m th mc, va ngm bn vn k: 6. Khi ni ngc nhau, nh hi Thn, Mt ku s hi, mt an ton, Nghe li ta dn, e giy lt Tt c ngi y cht c on. 7. Ta cng xy mt i thng thuyn, Thuyn ln, hnh trang ct ht ln, Nu v Nam thn ny ni tht, Thn kia ni nhm nh qung xing; 8. Khi cn, thuyn s ch cho ta, Ta chng ri ngay o y m, Song nu Bc thn kia ni ng, Thn Nam ch ni chuyn in r, Ta cng lc y ln thuyn c, Ni c bnh an, s vi qua, 9. ng xem u, lit, chuyn va nghe, Ai lt tai c mi phe, Xt k, ri theo phn chnh gia, Bn bnh an nht, ko neo v. Sau ngi y li ni: - Ny by gi, chng ta hy nghe theo li c hai v Thn y. Ta hy ng thuyn, ri nu li ca v thn th nht l ng s tht, ta s leo ln thuyn

v ra i; v nu li v thn th hai ng th ta s ct thuyn ch khc v li y. Khi ngi y ni vy xong, ngi th mc ngu si bo: - Anh c i m xem con c su nm trong chn tr! Anh tht qu chm tr! V Thn th nht ni nh vy v tc gin chng ta, cn v th hai ni v thng yu chng ta. Nu ta ri hn o tuyt ho ny, th ta s i u na? Song nu anh cn phi i th c i m ng thuyn, bn ta khng cn thuyn, bn ta y! Ngi th mc khn ngoan cng nhng ngi theo phe mnh, ng mt con thuyn, t mi hnh trang ln thuyn, ri c bn ng vo thuyn. Sau vo ngy trng trn, ng lc trng mc, t i dng dng ln mt ngn sng bao ph khp hn o n tn u gi, khi ngi khn ngoan y thy t sng dng ln th vi th thuyn ra. Bn ngi theo phe ngi th ngu si gm nm trm gia nh, c ngi bo nhau: - Mt ngn sng dng ln trn o. Nhng n s khng cao hn u. Sau sng bin dng cao ln tht lng, ri cao bng u ngi, cao tn ngn cy da, ri by cy da, ri ph ln khp hn o. Con ngi nhiu mu tr y, bit phng cch, khng than lam cc ti vt, nn ra i an ton; cn ngi th ngu si tham ca ci, khng thy ni kinh hong trong tng lai nn b tiu hy cng nm trm gia nh n. * V ba vn k na y tnh cch gio ha, lm sng t vn trn, l k pht xut t Tr tu Ti thng: 10. Do nghip lm, nh gia i dng, Nn ngi tr hiu iu su kn, Chng phm ngy sau li cn con. 11. K ngu, kh di nut tham lam, Chng hiu tng lai him ha trn, Chm ngp trc nhu cu hin ti, Nh ngi tn s gia trng dng.

12. Hy lm xong vic trc khi cn, ng tng cng phi kh thn, Ai ng thi lm iu thit yu, Chng h lm cnh ng au bun. * Khi bc o S chm dt Php thoi ny, Ngi bo: - Ny cc T-kheo, y khng phi ln u tin, m c ngy xa na, -bt-a b mc vo by dc lc hin ti m khng nhn thy tng lai, nn gp hy dit cng ng bn ca k y. Ni xong, Ngi nhn din Tin thn: - Thi by gi, -b-t-a l ngi th mc ngu si, Koklika l v c Thn ng phng Nam, Sriputta (X-li-pht) l v Thn ng phng Bc v ta chnh l ngi th mc c tr khn ngoan kia -ooOoo467. Chuyn Dc Tham (Tin thn Kma) Ngi no mong c vic trong lng..., Chuyn ny bc o S k trong lc tr ng ti K Vin v mt B-la-mn tr X-v, lc y ang n cy bn b sng Aciravat trng trt cy cy. Bc o S nhn thy r nghip duyn ca v ny (v kh nng tu tp) khi Ngi n X-v kht thc, Ngi lin bc ra khi con ng ang i ni chuyn n cn vi ng. Ngi hi: - Ny B-la-mn, ng ang lm g ? Ngi y p: - Tha Sa-mn Gotama, ti ang n cy mt khong trng trng trt. Ngi bo: -Tt lnh thay, ny B-la-mn, ng tip tc cng vic i.

C nhu vy bc o S i n ni chuyn vi ng khi cc thn cy n xong li c mang i ni khc, v ngi kia dn sch mu t ca mnh, v Ngi li n vo lc cy cy, hoc lc o nhng h vung nh ly nc. By gi vo ngy gieo ht, v B-la-mn hi: - Tha Tn gi Gotama, hm nay l ngy L h in (L Cy ba) ca ti. Khi bp chn, ti s cng dng nhiu cho Tng chng c c Pht cm du. Bc o S nhn li cng dng ca ng v ra i. Mt ngy khc Ngi li n v thy ngi B-la-mn ang ngm m bp y. Ngi hi: - Ny B-la-mn, ng ang lm g ? - Tha Tn gi Gotama, ti ang ngm m bp. - Ny B-la-mn, tt lm! Bc o S ni ri i thng. Lc y B-la-mn suy ngh: "Tn Gi Gotama vn thng i qua ng ny lm thay! Chc chn Ngi cn thc phm. c ta s cng dng thc n cho Ngi." Vo ngy tng ny xut hin trong tr ng, khi v nh, ng cng thy bc o S n na. T trong lng v B-la-mn khi ln mt nim tn thnh k diu. Dn dn, bp chn, v B-la-mn quyt nh ngy mai s gt. Nhng khi ng ng trn ging th khong t trn sng Aciravat, ma trt xung nh chnh : l lt ko n mang theo c ma mng ra bin, v th khng cn st mt cy no. Khi cn l rt, v B-la-mn thy hoa mu b tn ph, nn khng cn sc m ng na, tay ng c m ngc v qu au kh, ng va khc va v nh, nm xung ku than. Bui sng bc o S thy v B-la-mn ny trn ngp kh au, Ngi suy ngh: "Ta s l ni nng ta ca ngi B-la-mn." Th l hm sau, khi i kht thc quanh X-v ri, Ngi tr v t ni th dng thc n, bo cc T-kheo lui v tinh x ri chnh Ngi cng mt tiu th gi i vi Ngi n nh ng. Khi v B-la-mn nghe Ngi n, th lng hoan h, ngh thm: "Chc hn v hin hu ca ta n ni chuyn thn

mt." ng mi Ngi ngi; bc o S bc vo ngi trn mt ta sng nh sn v hi: - Ny B-la-mn, ti sao ng nn lng? Vic g xy ra khin ng bt mn? - Tha Sa-mn Gotama, t lc ti n y trn b sng Aciravati, Ngi cng bit ti lm g ri. Ti i y , v ha cng dng Ngi khi hoa mu chn, nay cn lt cun tri ht mi hoa li ra bin, chng cn li g c. Bp ng b thiu hy c n trm c xe, v th ti ang su kh lm y. - Ny, ca mt mt c th tr li nh than khc khng? - Thua Sa-mn Gotama, n khng tr li c. - Nu vy ti sao su kh? S giu sang ca ngi i hay thc la, khi cn th chng c mt, v khi mt ri th thi. Chng c vt hu hnh no khng chu hot din, thi ng ng su mun v n na. An i ng nh th xong, Ngi nhc li Kinh Tham dc (Kinh Tp IV, k 766) v thch hp vi hon cnh ny. Khi Ngi kt thc bi Kinh Tham dc y, v B-la-mn bun kh c an tr vo S qu D lu. Sau khi lm tan bin ni bun ca ng, bc o S ng dy t ch ngi v tr v tinh x. C th trn u nghe tin bc o S i tm B-la-mn ang b au n hnh h nh th no ri an i ng v an tr ng vo qu D Lu ra sao. Tng chng ni n vic y ti Chnh php ng: - Ny cc Hin gi, ng Thp Lc kt bn vi mt v B-la-mn, ngy cng thn thit, to c hi thuyt Php cho ng, ang lc ng gp cn au kh x nt ci lng. Ngi an i cho vi nim au kh ri an tr ng vo qu D Lu. Bc o S bc vo, v hi: - Ny cc T-kheo, cc ng ang ni chuyn g khi ngi li y? Tng chng tha li vi Ngi. Ngi p: - y khng phi l ln u tin, ny cc T-kheo, m ta cha lnh ni au bun ca k y, song ngy xa, lu lm, Ta cng lm nh vy. V cng vi nhng li ny. Ngi k mt chuyn qu kh.

* Mt thi, vua Brahmadatta tr v Ba la ni c hai vng t. Ngi phong chc ph vng cho thi t, cn v th hai lm i tng qun. Sau khi vua Brahmadatta bng h, triu thn phi phong vng cho thi t bng nghi l qun nh. Song chng bo: - Ta chng mng giang sn quc , hy vng ta tr nc. i chng van xin cu khn thi t, song chng chng mun chuyn , nn v vng c qun nh phong vng. Thi t cng khng mng ngi v ph vng hay chc tc g c, khi triu thn xin chng li, sinh sng trn mnh t tr ph ny, chng p: - Khng, ta khng lm g c trong kinh thnh ny c. Ri chng ra i, ri khi Ba la ni, chng n vng bin a v sng vi mt gia nh thng gia giu c, lm vic bng i tay ca mnh. Nhng ngi ny sau mt thi gian bit c chng l thi t, nn khng cho chng lm vic na, h hu h chng nh th mt vng t phi c cung phng vy. By gi, sau mt thi gian, triu thn n lng v ha ng rung. Lc y ngi li bun ni vi vng t. - Tu in h, v cng lao chng thn phng dng ngi, mong ngi gi v vng ca ngi mt bc th xin dm cho chng thn c min gim thu chng? Chng ng lm vic y v vit nh sau: "Ta ang sng vi mt gia nh thng nhn n, ta xin vng v ta m min thu cho h." Vua chp thun, v lm y theo nh vy. T dn lng v dn c vng y n gp chng bo: - Hy xin cho chng thn c min thu, ri chng thn s ng thu cho ngi. Chng lm thnh nguyn th cho h, v xin cho h min thu. Sau dn chng tr thu cho chng. Lc y, li tc v danh ting chng rt ln, cng vi li danh ny, lng tham ca chng cng khi ln, v th dn dn chng i c th trn, chng i chc ph vng c v vng chng c ban cho chng tt c. Lc y lng tham ca chng c tng trng, chng

khng hi lng vi chc v ph vng, v quyt nh chim li ngai vng. Nhm mc ch y, chng ln ng cng vi mt m ngi, ng ti ngoi kinh thnh v gi th vo vng chng: - Hy trao quc cho ta, khng th giao chin! V vng suy ngh: "Ngy trc k ngu si ny t chi ngai vng, a v ph vng v tt c; nay li bo: Mun nh chim li. Nu ta git anh ta trong chin trn th l iu nhc cho ta, vy ta cn g lm vua na?" V th chng gi chiu ch: -Tiu khng mun gy binh ao, xin vng huynh c ly ngai vng. Vng huynh chp thun vic y v phong vng lm ph vng. T chng cai tr vng quc. Nhng chng tham lam nh vy, nn mt vng quc cha lm chng tha mn m chng mun hai vng quc, ri ba, tuy th, vn thy lng tham v tn. Thi by gi, Sakka ( Thch) Thin ch nhn ra ngoi. Ngi suy ngh: "Ai l ngi chm lo phng dng cha m y? Ai l ngi b th v lm iu thin y? Ai l ngi b tham dc chi phi." Ngi suy ngh: "K ngu si ny khng hi lng tr v Ba la ni. c, ta s dy cho y mt bi hc." V vy ngi gi dng mt thanh nin B-la-mn, ng ca cung ri a tin rng c mt thanh nin lanh li ang ng ca. Chng c php vo chu, lin tung h chc tng vn tu vua xong xui, vua hi: - Ti sao cng t n y? Chng p: - Tu i vng, tiu sinh c chuyn cn tu vi i vng, song tiu sinh mun c gi cn mt. Nh thn lc ca Thch Thin ch, ngay lc y mi ngi rt lui c. Sau chng thanh nin ni: - Tu i vng, tiu sinh bit ba kinh thnh tr ph, ng dn, qun i, chin m u hng cng, tiu sinh nh quyn lc ca mnh s lm ch ba

kinh thnh y, v s dng tng i vng. Song i vng khng c tr hon m phi i lin lp tc. Vua y lng tham nn ng ngay. Song v thn lc ca Thch ngn cn, nn vua khng hi: "Th cng t l ai, t u n? Cng t s nhn li ci g?" Thch Thin ch ni vy xong, tr v ci Tri Ba mi ba. Sau vua triu qun thn li, v bo h: - Mt thanh nin va n y, ha s ly v dng cho trm thng tr ba vng quc! Cc khanh hy i tm k y. Ra lnh nh trng khp kinh thnh, triu tp qun s, khng c tr hon, v trm sp chim ba vng quc kia y. Qun thn p: - Tu i vng, th i vng c tip i thanh nin y, hoc hi xem chng u chng? -Khng, khng, trm khng tip i chng, cng khng hi chng u c, vy c i tm chng! Qun thn i tm, song khng th tm ra chng khp kinh thnh ny. Nghe vy, vua bun bc: - Quyn cai tr ba kinh thnh mt ri. Vua li suy ngh lin min: "Ta b tc mt vinh quang tt bc, chc chn thanh nin y b i, bc tc ta lm v chng ban cho chng tin l ph, cng chng cp ni c tr." Sau trong c th vua nng nh thiu t, trong khi c th nng bng nh vy th rut vua mc bnh kit l ra mu; thc n a vo li chy ra ht, cc y s khng th no cha tr c, nn vua kit sc. Bnh trng vua c n i khp kinh thnh. Lc y, B-tt t Takkasil tr v nh cha m Ba la ni, sau khi tinh thng mi ngnh hc thut. Ngi c tin v vua, lin i n cung mn, vi

 nh cha bnh vua nn gi vo mt t s tu rng c mt thanh nin ang sn sng tr bnh cho c vua. Vua phn: - Cc i danh y lng ly khp gn xa cn cha cha ni cn bnh ca trm, ch mt thanh nin lm g c? Thi tr tin l ph cho g ri bo g ra v. Thanh nin y p: - Ta khng cn chi ph cha bnh, song ta s cha lnh vua, ngi ch cn tr tin cho ta mn thuc cha bnh m thi. Khi vua nghe vy, lin chp thun cho chng vo. Chng thanh nin knh l vua: - Tu i vng, ch s g! Chng bo - thn s tr lnh bnh i vng, song xin i vng ni cho thn nghe nguyn c cn bnh ca Ngi. Vua ni thnh n p: - Ngi hi th lm g ch? C lm mn thuc cha tr i. Chng bo: - Tu i vng, y l phng cch ca y s, trc tin phi bit v sao sinh bnh tt, sau mi lm thuc cha cho thch hp. Vua phn bo: - Thi c ri, ch b. V vua bt u k ngun gc cn bnh, t lc thanh nin ha hn rng chng ta s ginh ly v dng ln vua quyn thng tr ba kinh thnh. - Nh vy, ny b con, cn bnh sinh ra t lng tham, ch c gii th cha i. Chng p: - Sao, tu i vng, c chim c cc kinh thnh y nh bun phin chng? - Khng u, b con.

- Nu vy th ti sao i vng li bun phin? Mi vt d v tri hay c tri gic, u phi hy dit, b li tt c, ngay c thn xc ca mnh. D cho i vng c cai tr c bn kinh thnh i na. i vng cng khng th cng mt lc n bn mm cm, ng bn ta sng, mc bn b y phc. i vng khng nn lm n l cho tham dc, v khi tham dc tng trng th ta khng th thot c bn cnh kh. Sau khi khuyn gio nh vy xong, bc i S thuyt php qua cc vn k sau: 1. Ngi no mong mun vic trong lng, Khi c nguyn kia c vn ton, Chc chn tm trn y h lc, V nay t c cu mong. 2. Ngi no c vng vic trong lng, Khi c vng kia c vn trn, c vng trn vo tm tr mi, Nh ang cn kht gp oi nng. 3. Trong loi b tru c mc sng, Sng kia cng ln, c to dn, Cng nh tm a ngi v tr Chng bit cht g, chng bit phn, Trong lc ngi kia cng ln tui, Th nim kht vng c gia tng. 4. em ht la ng ci i, B tru, n l, nga, cho ngi, Vn cha y , ny nn bit, V gi ng cng chnh mi thi. 5. Mt vua chinh phc c phm trn, Trn th tri mnh tn i dng, pha bn ny cha tha mn, Vt ngoi khi vn thy thm thung. 6. Dc tham p trong tim, Tri tc chng h pht khi ln, Ngi trnh dc tham tm ng thuc, Ngi no tri tc, tr nh nguyn.

7. Ti u l tr tu y trn, Tham dc khng h t chy tan, Chng c bao gi ngi tr tu Li lm n l ca lng tham. 8. Thiu dc, ph tan mi dc tham, Chng ham chim ot c trm phn, Ngi kia cng ging nh lng bin, Chng b t thiu bi dc tm, Nh th giy lun bo guc, dp, Hp ln da bc bn chn. 9. C mi dc tham uc b i, Mt nim hnh phc n lin khi, Ngi no mun hng trn an lc, Phi b mi tham dc tc th. Nhng trong khi B-tt ngm cc vn k ny, tm ngi chuyn ch vo chic lng trng ca vua, nn khi ln ni h lc ca thin nh t c qua nh sng trng (mt php thin Kasina). Ring phn vua c bnh phc khe khon, lin hoan h ng ln t ch ngi, v ni vi ngi: - Trong khi cc y s kia khng th cha lnh trm, th mt thanh nin hin tr lm cho trm khe mnh nh phng thuc tr tu. Ri vua ngm vn k th mi: 10. Tm khc chng ngm ng tm ngn, Ngn vng mi khc, i La-mn, Xin chng nhn s vng, v l Li ni chng nay tht du dng. Nghe vy bc o S ngm vn k th mi mt: 11. D c ngn, mun, triu, triu ln Ngn vng, ta cng chng m mng, Nh li k cui va ngm y, Tham dc tm ta li tn. Vua cng hn hoan hn na, lin ngm vn k cui cng tn thn bc i S:

12. Qu thiu sinh ny thin tr nhn, Am tng mi kin thc trn gian, Dc tham kia chnh l sinh mu Ca kh au, chng mi vch trn. B-tt li bo: - Tu i vng, ngi phi bit tinh cn v bc vo chnh o. Thuyt gio cho vua xong, ngi bay qua khng gian n Tuyt Sn, v sng sut i lm mt n s tu hnh. Ngi chuyn ch hnh tr T V lng tm v c sinh ln ci Phm thin. * Khi Php thoi ny chm dt, bc o S bo: - Ny cc T-kheo, ngy xa cng nh by gi, Ta lm B-la-mn ny lnh bnh. Ni xong, Ngi nhn din Tin thn: - Vo thi y, B-la-mn ny l v vua kia v Ta chnh l chng thanh nin hin tr. ---o0o--468. Chuyn i vng Janasandha (Tin thn Janasandha) Cha t Ja-na ni th ny..., Chuyn ny bc o S k trong lc tr ng ti K Vin v vic gio ha Quc vng Kosala. C mt thi, dn chng bo rng vua m m quyn lc bung mnh vo cc c dc, khng tr nc cng minh, v ngy cng xao lng vic n yt kin c Pht. Mt ngy kia, vua nh n ng Thp Lc lin suy ngh: "Ta phi n ving Ngi." V vy, sau khi im tm, vua ng ln chic vng xa lng ly, tin v tinh x, nh l Ngi v ngi xung. c Pht hi: - Tha i vng, th no? lu i vng khng n y? Vua p:

- Bch Th Tn, trm qu bn vic nn khng c dp n y hu cn Th Tn. c Pht bo: - Tha i vng, xao lng vic n gp cc bc Chnh ng Gic nh Ta tht l khng ng, Ta l mt v Pht ngay mt tinh x trc mt, c th khuyn gio i vng. Mt v vua phi cai tr sng sut, trong mi phn s qun vng, i vi thn dn nh cha m i vi con, t b mi c o, khng bao gi qun lng Thp vng php (Mi c hnh ca mt v vua). Khi mt v vua chn chnh, m triu thn vy quanh cng chn chnh noi gng. Tht th, nu theo li gio hun ca Ta m i vng phi cai tr chn chnh th cng khng l g. Nhng cn nhng bc hin ti ngy xa, ngay c thi cha c mt bc o S gio ha vua cha, m nh tri kin ring ca chnh mnh, cc vua c an tr vo vic thc hnh ba thin nghip, thuyt Php cho mt m ng dn chng v cng cc on ty tng ln cng tr vi cc hi chng ci Tri. Cng vi cc li ny, theo s thnh cu ca vua, bc o S k mt chuyn qu kh. * Mt thi, khi vua Brahmadatta tr v Ba la ni, B-tt sinh ra lm v vng t ca chnh hu. Cha m ngi t tn ngi l vng t Janasandha. By gi n tui trng thnh v tr v t Takkasil, ni ngi hon tt vic hc tp, vua ra lnh i x cho cc t nhn, v phong ngi chc Ph vng. Sau khi vua cha bng h, ngi ln ngi vua v ra lnh xy su b th ng: ti bn cng thnh, gia thnh v ti cung mn. C mi ba ngy, ngi phn pht su trm ngn ng tin v lm chn ng ton ci Dimph- v vic i b th ca ngi: ngi m ca ngc ra th ht, ph b nhng php trng, ngi che ch cho mi ngi bng bn thin php (b th, thn i, cng bnh, thin tr); ngi gi Ng gii, hnh tr ngy trai gii v cai tr rt cng chnh. Thnh thong ngi hi hp qun thn li v thuyt Php cho h: - Cc khanh hy b th, thc hnh gii c chn chnh, i theo cng vic v ngh nghip ca mnh, t gio ha mnh trong lc cn tui thanh nin, lo lm cho giu c, ng c x nh mt tn la o trong lng hoc nh mt

con ch, ng qu kht khe hoc th c, hy lm bn phn vi cha m, sng trong gia nh, hy tn trng cc bc trng thng. Nh vy ngi khuyn khch qun chng gi chnh mng. Vo mt ngy trai gii trng trn kia, sau khi hnh tr ngy trai gii trn vn, ngi t nh: "Ta s thuyt Php cho i chng lun lun lm tng trng li lc cho h v khin h tinh cn trong cuc sng." Sau ngi ra lnh nh trng ln, bt u vi m cung phi, sau ton th dn chng trong thnh t tp li. Ti sn chu ngi ng trn mt sng ta lng ly t ring bit, di mt ngi nh c t im ton chu bu, v thuyt Php bng nhng li ny: - Hi dn chng trong kinh thnh, trm s tuyn thuyt cho cc ngi nghe nhng vic g lm cho cc ngi au kh v nhng vic g khng lm cho cc ngi au kh. Hy tnh gic, ch tm nghe v kho tc . * Bc o S m ming ra, chnh l vin bo chu gia tt c cc chic ming i, cha y Chn l, v vi ging ngt ngo nh mt, ngi gii thch li ni ny vi vua Kosala: 1. Cha t Ja-na ni th ny, C mi iu ng tht nh vy, Nu ngi qun vic thi hnh chng, Th k lin chu kh ngay! 2. Khng to, chng tch tr ng thi, Lng kia giy xo kh au hoi, V sau hi tic v suy ngh: "Khng kim giu sang thu trc ri!" 3. Vi ngi khng hc, sng gian lao! Suy ngh, n nn, n kh su: Kin thc m nay cn s dng, N khng thm hc trc i no! 4. Hai li ngy xa, chng tht th, Vng ngn, ng chng nhn t:

Xa ta c c v cay nghit, Nay thy nhn duyn kh m. 5. Xa ta st hi tht hung tn, Chng mt ngi no c pht ban, V vic ng khinh ny, (t nh), Nay ta phi chu lm bun than. 6. N ngh, xa ta lm thip th, Ta nh mc n m ngi kia, V ta b chng theo nng khc, Vic y, nay ta hi tic gh! 7. Xa cha y thc ung n, Nay bun, n hi tic v ngn, Ngh rng n chng bao gi c Thu trc em ban b mt ln. 8. N kh v khi c th lm, N khng lo phng dng chm nom M cha nay thnh gi yu, Tui tr ngy nay li tn. 9. V khinh thng v gio s, Nhng ngi khuyn bo hoc ng cha C lm n t trn tm nguyn, Vic y gy au kh xt xa. 10. i vi Sa-mn qu hng h, Nhiu nh tu kh hnh ngy xa Sng i thnh thin v thng thi, Khin n n nn t by gi. 11. Kh hnh thc thi tht tt lnh, Thin nhn thng vn c tn vinh, Trc kia n chng lm iu , Nay phi bun khi k chuyn mnh. 12. Mi iu nh tr tu khn ngoan, Ngi thc hin cho c vn ton,

i vi mi ngi lm phn s, S khng h phi chu n nn. * Nh vy, c mi thng hai ln, bc i S thuyt gio theo ng li y cho i chng. V i chng c an tr vo Gio php ca ngi v hon thnh Mi thin php ny, nn c sinh ln Thin gii. * Khi bc o S chm dt Php thoi ny, Ngi bo: - Tha i vng, nh vy cc bc tr nhn ngy xa, d cha c dy bo m ch do tr tu ring ca mnh, thuyt Php v an tr i chng vo con ng a n thin gii. Cng vi nhng li ny, Ngi nhn din Tin thn: - Vo thi y, cc t ca c Pht l dn chng v Ta chnh l vua Janasandha. -ooOoo469. Chuyn i Hc Thin Cu (Tin thn Mah Kanha) Ch sn en sm buc nm dy..., Chuyn ny bc o S k trong lc tr ng ti K Vin v s sng v li lc cho ci i. Chuyn k rng, mt ngy kia, trong lc cc T-kheo ngi ti Chnh php ng, h ni chuyn vi nhau. Mt v bo: - Ny cc Hin gi, bc o S bao gi cng thc hnh t tm i vi i chng nn ri b ni an tr ca Ngi v sng ch v li lc ca ngi i. Ngi t Ti thng tr, song Ngi t nguyn mang y bt di du hnh c mi tm dm ng hoc nhiu hn na. V nm v Trng lo y (cc Tn gi Kondannas), Ngi chuyn Bnh xe Php; vo ngy mng nm trong na thng y Ngi thuyt Kinh Anattalakkana (V Ng Tng) v lm cho cc v kia u c Thnh qu A-la-hn. Ngi li n Uruvela (u-lu-

tn-loa), v trc cc o S kh hnh bn tc ny (cc Tn gi Kassapa), Ngi th hin cho ba ngn ri v thy cc php thn thng, cng thuyt gio cho cc v y gia nhp Tng chng; v ti Gayssa (mt ngn ni gn Gay, nay l Brahmmayoni), Ngi thuyt Php v La, khin cho c ngn nh tu kh hnh trong s ny c Thnh qu A-la-hn. Vi Mah-Kassapa (i Ca-dip), sau khi Ngi i c ba dm ng gp v y v thuyt ba Php thoi, Ngi truyn i gii cho v y. Ri mt mnh sau bui th trai, Ngi ra i n bn mi lm dm ng a mt thin gia nam t l Pukkusa vo Tam qu Bt Lai. Ngi li phi i xa c hai ngn dm gp Mah-Kappina (i Kip tn-na) v lm cho v ny c Thnh qu. Ri mt mnh Ngi vo bui chiu i ba mi dm ng a con ngi c c tn bo l Angulimla (Tng cp eo vng ngn tay) vo Thnh qu. Ngi i ba mi dm na, v a lavaka (mt con qu n tht ngi) vo S qa D lu cng cu hong t thot nn (khi b qu kia n tht). Ngi an tr trn ci Tri Ba mi ba sut ba thng v ging ton b Gio php cho tm trm triu Thin t. Ngi ln ci Phm thin v ph tan t thuyt ca Phm thin Baka (s 405. TT Phm thin Baka), cng lm cho mi ngn v Phm thin c Thnh qu. Mi nm Ngi du ha trong ba khu vc, v i vi nhng ai c cn c hiu o, Ngi truyn dy Tam quy, Ng gii v cc qu v khc nhau ty mc kh nng. Ngi cn hnh o v li lc ca loi Rn rng (Nga) hoc Kim s iu (garula) hoc nhiu loi khc na, theo nhiu phng tin khc nhau. Vi nhng li nh trn, cc T-kheo tn thn cng c trong i sng ca ng Thp Lc v li lc ca ci trn gian ny. Bc o S bc vo v hi Tng chng ang ni chuyn g trong lc ngi ti y. Tng chng tha vi Ngi. Ngi bo: -Ny cc T-kheo, ngy nay ta t Thng tr vin mn v sng v li ch ca chng sinh th cng chng l g, v ngay c xa kia, khi Ta cn tham dc, Ta cng sng v li lc ca chng sinh. Ni vy xong, Ngi k mt chuyn qu kh. * Mt thu n, trong thi c Pht Chnh ng Gic Kassapa (Ca-dip) c mt v vua mnh danh l Usnara. Mt thi gian rt lu sau khi c Pht Cadip tuyn thuyt T (Bn S Tht) v gii thot cho nhiu hi chng khi kh ch, cui cng nhp vo hi chng ch Pht an tr trong Nit-

bn (i dit ) th o php suy tn. Tng chng tm k sinh nhai bng hai mi mt cch phi php, h kt giao vi cc T-kheo ni v sinh ra nhiu con ci. Cc T-kheo xao lng phn s ca T-kheo. T-kheo ni cng xao lng phn s ca T-kheo ni, nam c s v n c s cng vy, cc B-la-mn khng cn gi phn s ca B-la-mn, phn ng dn chng theo Mi c o, v vy khi mng chung, h u phi vo cc a x tht ng o. Lc y Sakka ( Thch) Thin ch, nhn thy khng c v Thin t no mi xut hin, ngi nhn ra ci trn gian, v thy loi ngi b a vo cc ci d nh th no, cn Gio php ca c pht suy tn. Ngi t hi: "Ta phi lm g? - ta ngh ra ri!" Ngi t nh: "Ta s e da loi ngi lm cho i chng kinh hi v khi i chng kinh hi, ta s trn an i chng v thuyt Php, ta s chn hng o php suy tn, ta s lm o php tn ti mt ngn nm na!" Cng vi quyt nh ny, ngi bin v Thn li xe ca Ngi l Mtali thnh mt con Ch sn en i khng l, loi ch thun chng, c bn nanh ln nh qu chui, hnh th gm ghic, vi ci bng b nh n b sp sinh con. Ngi ct con Ch bng si xch nm vng, ct trng hoa ln mnh n v dn n i bng mt si dy. Chnh ngi mc y phc mu vng, buc tc ra ng sau, qun trng hoa ri cm mt cy cung khng l vi dy cung mu san h, lc l trong tay mt ci lao c u mi gn ht kim cng, ngi gi dng mt sn nhn i xung, mt a im cch kinh thnh mt dm. - Trn gian ang b tiu dit! Trn gian ang b tiu dit! Ngi tht ln ba ln e da mi ngi v khi vo n kinh thnh, ngi li tht ln nh vy. Dn chng thy con Ch sn lin kinh hong b chy vo thnh tu trnh vi vua mi vic. Vua vi v truyn lnh ng cc cng kinh thnh. Song Thin ch Thch nhy qua bc thnh cao mi tm cubit (1 cubit = 45cm) cng con Ch sn, ng bn trong kinh thnh. Dn chng hong ht chy vo nh ng ca tht cht. Con Ch en khng l rt theo ngi no n gp phi v da nt h, cui cng vo n tn cung vua. Trong cn khng khip, dn chng i n nu khp sn chu, vo tn cung in v ng ca li. Cn vua cng cc vng phi i ln thng lu. Hc thin cu a chn t vo ca s v rng ln tht kinh hong! Ting rng vang di t a ngc ln n tn tri xanh cao ngt: c v tr vang rn ting rng . C ba ting rng ln tng vang dy khp ci Dim-ph- (n ) l: Ting rng ca

vua Punnaka trong chuyn Tin thn Punnaka, ting rng ca Long vng Sudassana trong chuyn Tin thn Bhridatta v ting rng ny trong Tin thn Mah-Kanha, hay chuyn i Hc thin cu. Vua thu ht can m n gn ca s, ku ln vo Thin ch: - Ny th sn kia, sao con Ch ca ngi rng ln th? - V n i. Vua bo: - c, trm s ra lnh em thc n cho n. Th l vua ra lnh em thc ng thin ca ngi cng thc n trong c cung in. Con Ch hnh nh ch ngom mt ming l ht tt c, xong li go tht. Vua hi na. - Con ch cn i. Thin ch p. Sau vua bo em thc n ca voi, nga ra cho n. N cng n trn lp tc; vua li phi ly ht thc n trong kinh thnh ra cho n; con Ch c nut trng ht nh trn ri go tht na. Vua bo: - y khng phi ch. Chc chn l con qu d. Ta mun xem n t u n. Lng kinh hi, vua ngm vn k u hi: 1.Ch sn en sm buc nm dy, Nanh trng nhe ra c ming ny, Oai v gy kinh hong d di, N lm g c vi ngi y? Nghe vy Thch Thin ch ngm vn k th hai: 2. Ch en chng n sn mi, Song n lm cng dng tr ngi, i U-si ny, phi bit. Khi ta th lng n ra thi. Lc y vua bo:

- Sao, th sn, ch ny s x xc ht mi ngi hay ch x nhng k th ca ngi thi? - Tu i vng, ch nhng k th ca tiu thn thi. - Vy ai l k th ca ngi? - Tu i vng, nhng k no thch gian t v theo ng c. Vua bo: - Hy t bn chng ra cho ta nghe. V Thin ch lin t bn chng qua cc vn k: 3. Gi lm Tng chng, bt trong tay, Mnh khoc chic y, co tc ny, Li mun theo ngh cy rung t, Th ta s th Ch en ngay. 4. Khi no Ni chng Gio on ny, p mt chic y, co tc vy, Li thy ua chen i th tc, Th ta s th Ch en y. 5. Khi nh tu li mun cho vay Nng li, mi trn chu tht di, C ming rng hi, u tc bn, Th ta s th Ch en ny. 6. Gio s khng kinh thnh, l n, Li dng ht c mi ti nng T n v ch ham tin ca, Lc y ta lin th Ch sn. 7. Nay gi nua, nh lo thn n thi tn t ht ngy xun, N khng cp dng d d sc, Chng n, ta lin th Ch sn!

8. K no i vi m cha gi Nay n lc tn, xun qua, Ku:"Cc ngi kia, ngc di!" Chng y, ta th Ch sn ra. 9. Khi n ng tn v ngi ta, V ca thy hay ca bn nh, Em ca cha mnh hay v cu, Th ta lin th Ch en ra. 10. Khi mc trn vai, kim di tay, Lm qun cng o, v trang y, Chin trng git hi, v n cp, Ta s th ra Hc cu ny. 11. Con trai b ga dng da ng, V dng khng ti gii vic nh, Lc lng, ch gy tr nh ln, Th ta s th Ch sn ra. 12. Khi tm ngi cha ry t, Nhng k di gian, chng tht th, Quanh qun vo ra trong th gii, Th ta s th Ch en m. - Nhng ngi ny l k th ca ta, tu i vng! Ngi lm th nh sp th Ch x ra x nhng k no lm cc hnh ng ca cu nhn. Song trong lc c m ng ang kinh hong, ngi cm ly dy xch ch, lm nh th buc cht n vo ch , ri ngi trt b b dng th sn, dng thn lc bay ln ng trn khng, sng rc r, v bo: - Ny i vng, ta l Thch Thin ch, v thy trn gian sp b hy dit nn ta n y. Qu tht by gi ngi cht a vo cc ci kh y ry, v chng lm ton chuyn c c, cn thin gii th trng vng. T nay ta s bit cch trng tr bn gian c, song cc ngi phi c gng tinh cn. Ri sau khi thuyt Php trong bn vn k ng ghi nh v hng dn dn chng vo cc cng c thin s nh b th, ngi tng cng uy lc ca Gio Php ang suy tn Gio php c tn ti thm mt ngn nm na, ri ngi cng Thn Mtali tr li ci ca ngi.

* Khi bc o S chm dt Php thoi ny. Ngi ni thm: -Ny cc T-kheo, nh vy ngy xa cng nh nay, Ta sng v li lc ca ci i. Ri Ngi nhn din Tin thn: - Vo thi , nanda l Mtali v ta l Thch Thin ch. -ooOoo470. Chuyn Ph ng Keo Kit (Tin thn Kosiya) Chuyn ph ng keo kit s c k trong s 535. Tin thn Thc phm Thin gii (Sudhbhojana), Tp VI. -ooOoo471. Chuyn Con D (Tin thn Mendaka) Chuyn con d s c k trong s 546, Tin thn ng Hm Ln (Mah Ummagga). Tp VII. -ooOoo472. Chuyn Vng T Lin Hoa (Tin thn Mah - Paduma) Vua chng nn trng pht ti hnh..., Chuyn ny bc o S k trong khi tr tai K Vin v Ciddamnavik (ngi vu co c Pht v vic thng gian). Khi ng Thp Lc mi t V thng Chnh ng Gic, sau chng t ny cng ng o, v s ch Thin v loi ngi c sinh ln Thin gii, ht duyn lnh gieo rc khp ni, nn Ngi c uy danh lng ly v l vt cng dng cao trng. Bn ngoi o t gio chng khc no by om

m sau bui bnh minh, h chng cn danh vng, li dng cng dng na; h lin ra gia ng ht ln vo m dn chng: - Nay sao, Sa-mn Gotama l bc Gic Ng ? Chng ta cng l nhng bc Gic Ng. Ch c cc l vt cng dng cho v y mi mang li kt qu ln sao? Nhng vt cng dng cho chng ta cng mang li kt qu ln cho cc ngi. Vy cc ngi hy cng dng cho chng ta, phc v chng ta na ch? Song d h ku go mi, h cng chng hng c danh vng li dng no c. Sau h b mt hp nhau li, v bn bc vn k: - Lm th no ta c th gy nhc cho sa mn Gotama trc mt cng chng chm dt danh vng li dng cng dng ca ng y y? Lc by gi ti X-v c mt c gi kia tn l Cincamnavik, v p tuyt trn, dng kiu dim mnh mai, nh mt n thn, nh sng nh ta ra t thn th nng. C ngi by mu k c c nh sau: - Nh Cincamnavik gip sc, ta c th gy nhc cho Sa-mn Gotama v chm dt danh vng li dng m ng ang hng. - Phi lm, c bn ng . Ta phi lm cch y y. Khi nng y n ch tu hnh ca bn ngoi o t gio, nh l h ri ng yn, bn t o s khng ni g vi nng c. Nng hi: - Con c li g chng? Con cho cc Tn gi ba ln ri. Nng li bo: - Tha cc Tn gi, ti sao cc v khng ni g vi con? H p: - Ny ch, ch c bit Sa-mn Gotama ang du hnh qua y v lm hi chng ta, lm mt ht mi danh vng v li dng cng dng m chng ta c hng trc kia chng? - Tha cc Tn gi, con khng bit vic , nhng con c th lm g c?

- Ny ch, nu ch mun chng ta c tt lnh th hy t mnh gy nhc cho Sa-mn Gotama chm dt danh vng li dng m v y ang hng. Nng p: - Tha cc Tn gi, c lm, xin vic y cho con ng lo lng g na. Ni vy xong nng t gi ra i. Sau nng dng mi xo thut ca n nhn nh la ngi i. Khi dn chng X-v nghe Php xong v ra v t K Vin, nng li thng i v pha K Vin, khoc chic y nhum mu yn chi, tay cm vng hoa thm ngt. Khi c ai hi nng: - i u vo gi ny? Nng thng tr li: - Cc v c lin quan g n vic ti di, ti v m hi? Nng c li ban m trong am tht ca bn t o s y, st gn K Vin, ri n sng sm mai, khi cc c s cn s ca Tng chng t kinh thnh n nh l Tng chng bui sng, nng thng hay gp g h nh th nng li ban m ti K Vin ri i v kinh thnh. Nu c ai hi nng li ni u, nng lin tr li: - Ti li ni u th c vic g n cc v? Song sau chng su tun l, nng p: - Ti ban m ti K Vin vi Sa-mn Gotama trong Hng phng. Cc ngi ngoi o bt u thc mc khng bit vic y c ng chng. Sau chng ba bn thng, nng li qun nhiu lp vi quanh bng, lm v nh th nng ang c thai, v khoc o chong ra ngoi. Ri nng tuyn b l nng c thai vi Sa-mn Gotama khin cho m ngi ngu si m qung tin theo li. Sau chng tm chn thng nng ct quanh ngi nhng ming g cun thnh b, khoc o ph ln, ly xng hm ca b p vo tay chn thn th cho sng phng to, v lm ra dng mt mi.

Mt bui chiu khi c Nh Lai ang ngi trn bo ta thuyt Php, nng bc vo gia hi chng, ng trc mt c Nh Lai v ni: - Ny i sa-mn, qu thc Ngi ang thuyt Php cho nhiu hi chng; ging ni ca Ngi tht m i, nhng Ngi lm cho tin thip c thai v ngy sanh gn k, tuy th Ngi khng sp t phng bo sanh cho thip, Ngi khng cho thip b ti hay du n g c. Nhng vic t Ngi khng mun lm, Ngi cng khng nh mt ngi c s no lm thay th, nh vua Kosala, ng Cp C c hay n cn s Viskh. Ti sao Ngi khng bo mt ngi trong cc v y lm nhng vic cn cho thip? Ngi bit cch hng dc lc, song li khng bit cch chm sc ci kt qu s pht sinh t ! Th l nng ta ph bng c nh Lai gia i chng nh mt ngi c nm bn lm vy bn mt trng. c Nh Lai ngng thuyt ging v tht ln nh ting rng s t vang di khp ni: - Ny ch, nhng iu ch va ni ng hay sai, ch mnh Ta v ch bit thi. Nng p: - ng th, qu thc vy, vic ny xy ra nh th no, ch mnh Ngi v thip bit thi. Ngay lc y chic ngai vng ca Sakka ( Thch) Thin ch nng rc ln. Khi xem xt k, ngi thy r l do: "Nng Cincamnavik ang vu co c Nh Lai v mt vic khng c thc." Ngi quyt nh lm sng t vn ny, lin cng bn Thin thn i n . Cc Thin thn gi dng by chut ng lp tc cn si dy ct b g kia, ri mt cn gi thi tc ln chic y nng mc, b g l ra v ri xung chn nng, cc ngn chn nng u b t la c. i chng la ln: - Mt con m ph thy ang vu co bc Chnh ng Gic. i chng lin khc nh ln u nng, ly gy gc, t xua ui nng ra khi Tinh x K Vin. Khi nng i khut tm mt ca c Nh Lai, i a lin h ming ra thnh mt ng nt khng l, m la t di a ngc thp nht bc ln khin nng b bao vy gia m la nh th trong chic hng y hn l m m bn s ph ln nng, ri nng ri xung tng a ngc thp nht, v ti sinh ti . Danh vng v li dng ca m t s vn tiu

tan, cn danh v li dng ca ng Thp Lc li tng trng di do hn na. Ngy hm sau, Tng chng bn lun trong Chnh php ng: - Ny hin hu T-kheo, c Cincamnavik vu co c Pht Chnh Gic vi cng c cao c xng ng mi l vt cng dng, v c b a y khng khip! Bc o S i vo v hi Tng chng ang ni chuyn g khi ngi ti y. i chng trnh vi Ngi. Ngi bo: - Khng phi ch by gi n nhn ny mi vu co Ta ri b tiu dit thm khc, m ngy xa cng vy. Ni xong, Ngi k mt chuyn qu kh. * Ngy xa, khi vua Brahmadatta. tr v Ba-la-ni, B-tt sinh lm vng t ca chnh hu. V thy dung mo ca B-tt y phc lnh nh a sen n, vua t tn Ngi l Paduma-Kumara ngha l vng t Lin Hoa. Khi ln ln ngi c dy y mi ngnh hc thut. Lc b chnh hu qua i, vua li sc phong mt vng hu khc v phong cho ngi lm ph vng. Sau vua sp sa ln ng i dp lon bin a lin phn bo vng hu: - Ny i khanh, hy li y trong lc trm i dp lon bin cng. Song nng p: - Tu Cha thng, khng c u, thip khng mun li m thip xin i theo hu Cha thng. Vua lin ch cho nng thy ni nguy him chin trng v ni thm: - Nng hy li y ng lo bun v cho n khi trm hi cung, trm s giao ph thi t Paduma trng trch chm sc mi vic cn lm cho i khanh ri trm s i.

Ni vy xong vua ln ng. Khi ngi nh tan k th, bnh nh t nc, ngi tr v cm tri ngoi kinh thnh. B-tt bit tin vua cha tr v lin trang hong kinh thnh tht rc r, ri canh phng cn mt cung in, xong xui mt mnh ngi ln ng n ph vng. Vng hu quan st din mo khi ng ca ngi, lin em lng say m ngi. Khi gi t vng hu, ngi bo: - Tu mu hu, vng nhi c th lm g cho mu hu c chng? Nng bo: - Chng gi thip l mu hu ? Ri nng ng ln nm hai tay ngi bo: - Chng hy nm trn vng sng ca thip. - lm g? Ngi hi. - Chng ta hy tn hng lc th i n cho n khi c vua tr v. - Tu mu hu, mu hu l m ca thn nhi, v mu hu ang cn c ph vng y. Cha bao gi thn nhi nghe chuyn mt n nhn, mt k mu, li ph b o l i theo dc lc xc tht nh th. Lm sao thn nhi c th phm ti li u nh vy vi mu hu c? Nng ni n ngi hai ba ln, ngi vn t chi, nng lin bo: - Th ngi khng chu lm nh ta bo ? - Qu tht thn nhi khng chu! - Vy th ta s tu trnh vua cha ra lnh chm u ngi i! B-tt bo: - Xin c lm nh mu hu. Ri Ngi b i, nng li , lng y h thn nhc nh. Ri trong lc qua kinh hong, nng suy ngh: "Nu vng t i ni chuyn vi vua cha trc ta th ta s khng sng ni u. Vy chnh ta phi lo ni trc vi ngi."

Th l nng khng ng ti cc mn ng thin, m khoc vo chic hong y lm lem, li ly mng tay co st c ngi, ri ra lnh cho cung n: - H gi no c vua hi vng hu u th hy tu l lnh b b bnh. Ri nng nm xung, gi v au m. Lc by gi vua uy nghi diu quanh kinh thnh theo hng bn hu ri vo cung tht. Khi ngi khng thy nng, ngi hi: - Chnh hu u ri? Chng p: - Mun tu, lnh b ang b bnh. Ngi lin vo ni cung, hi nng: - i hu c vic g bt an chng? Nng c lm nh th khng nghe g c. Vua hi n i ba ln nng mi p: - Tu i vng, ngi hi lm g th? Xin i vng hy im lng: ph n xut gi u phi chu cnh nh thn thip c. - Ai lm phin lng i hu? Vua bo: - Ni nhanh ln ri trm s h lnh chm u n. - Th i vng li k no thay i vng trong kinh thnh ny, khi i vng ra i? - Vng t Paduma. Nng ni tip: - V th l vng t vo phng ca thip, thip lin hi: "Ny vng nhi ng lm vy, ta l mu hu ca vng nhi". Nhng vng t ku ln: "Khng ai l c vua y tr ta. Vy ta s a nng v cung tht ca ta v hng i n vi nng".

Ri vng t nm ly tc thip c ko nh ra mi, v do thip khng chiu theo vng t nn vng t nh p thip trng thng ri b i. Vua khng cn iu tra s vic m ni cn thnh n ln nh con mnh x, lin ra lnh cho qun s: - By u i tri vng t Paduma ri em li y cho trm. H lin i n cung tht ca ngi, ng o l lt ko qua kinh thnh, tri ngi li, nh p, ct cht hai tay ngi ra sau lng, qun quanh c ngi mt vng hoa ca mt tn t ti, ri dn ngi n cung, va i va nh p. Ngi bit r vic ny l do vng hu gy ra, nn trong khi ngi va i, ngi va ku ln: - Ny cc ngi, ta khng lm ti g chng li c vua c. Ta v ti. C kinh thnh vang di tin d: "Chng bo vua sp hnh hnh thi t theo lnh mt n nhn y!" Dn chng a ti qu di chn thi t m ku khc vang lng: - Cha cng i! Ngi khng ng b trng pht nh th ny! Cui cng h em ngi n trc vua. Va cht thy mt ngi, vua khng nn c nhng g ang cht cha trong lng, lin ku ln: - K ny khng phi l vua, song lm th cng vic ca vua cha rt hon ho, l vng nhi ca ta, tuy vy n xc phm vng hu. By hy li c n i, em th xung vc ca bn trm cp cho n cht i. Nhng vng t tu: - Tu ph vng, con khng h phm ti y. Xin ng git con v li ca mt n nhn. Vua vn khng nghe theo ngi, ri ton th mi su ngn cung phi chn hu cung ng ct ting khc than vang di: - i vng t Paduma thn yu, vng t Paduma hng dng, ngi khng ng b i x nh th ny.

K tt c cc tng qun v cc lnh cha, cng cc v i thn u ku ln: - Tu Cha thng, vng t l ngi hin thin v c hnh, vn gi ng truyn thng ca dng di ngi, l bc k v trn ngai. Xin ng git ngi theo li mt n nhn m khng chu nghe tu trnh g c. Phn s mt minh qun l phi hnh ng ht sc cn trng. Ni vy xong, hi chng lin ngm bo vn k: 1. Vua chng nn trng pht ti hnh M khng nghe l l phn minh, Cng khng t xt suy cho k Mi mt, d to, nh tht tnh. 2. Tng qun trng pht li lm sai Trc lc em ra x hn hi, Ging k sinh ra m cp mt, n ton xng xu ln n rui. 3. Ai pht k khng c ti g, ngi c ti lt qua i, Khc g hn mt ngi m mt Bi trn ng ci qu g gh. 4. Ngi xt xem ton th s tnh Trong vic d to, nh tht rnh, Cai tr nc nh theo cch y Xng ngi cha t gia qun sinh. 5. Ngi no a v cao sang X s khng nn qu d dng, Cng chng nn lm khe kht qu, Song song thc hin c i ng. 6. Qu d dng hay b mit khinh, Kht khe thng ni trn li nh, Gia hai iu y cn thng hiu V gi ng trung chnh hp tnh.

7. Ngi ang ni gin, hi Qun vng, Cng ni nhiu nh k bt lng, V th l ng v ph n, Git vng nhi ni di tng ng. Song d ni ht mi cch, qun thn vn khng thuyt phc c vua theo li h. B-tt cng vy, dng ht mi li l van xin nhng khng lm vua cha nghe theo ngi; khng, vua tht ngu si m qung phn bo: - Li c n i th xung vc su dnh cho bn trm cp. Ri vua ngm vn k th tm: 8. C nc ny ang ng mt bn, Bn kia i hu mt mnh ring, Vi nng, tuy vy, ta khng kht, Th n vo hang, hy ct lin! Nghe cc li l y, khng ai gia m mi su ngn phi tn ng yn c trong khi ton th thn dn a tay ln v u bt tc v ku than khc lc. Vua phn: - ng bn ny cn tr vic qung tn kia xung vc su. Ri gia m qun thn, v dn chng vy quanh than khc, vua c ra lnh tm ly vng t qung ln nho xung vc su. Lc y v thn tr ng trn i y dng uy lc nhn t an i vng t, bo: - Hi Paduma, xin ngi ng s hi. V thn a c hai tay ra n ly ngi, m cht ngi vo lng mnh, truyn qua thn th ngi mt nim xc ng k diu, em ngi vo ni c tr ca by rn gm tm loi, di quyn ca v X vng. V rn cha n B-tt vo hang rn, song li chia cho ngi mt na giang sn vinh hin, v ngi mt nm trn. Ri sau ngi bo: - Ta mun tr v ci nhn gian. Chng hi:

- n ni u? - n Tuyt Sn, ni ta mun sng i tu hnh. X vng chp thun, mang ngi i n tn ni c loi ngi i qua li, trao cho ngi mi vt dng cn thit ca i tu hnh, ri tr v chn c. Th l ngi tin ln vng Tuyt Sn, i theo cuc i o hnh, tu tp nng lc Thin nh em n an lc, ngi nui sng mnh bng cc th c qu rng. Lc by gi c mt ngi kim lm Ba la ni, i n chn y, v nhn ra bc i S. G bo: - Tu Cha cng, c phi chng ngi l thi t Paduma v i? Ngi p: - Chnh phi, tha tn ng. K kia nh l ngi v li chi vi ngy. Sau y tr v Ba la ni, trnh vi vua: - Tu Cha thng, thi t theo cuc i tu hnh vng Tuyt Sn, hin ang sng trong am l. H thn n tn vi ngi v tr v y. Vua hi: - Ngi chnh mt trng thy thi t chng? - Tu Cha thng, chnh phi. Vua lin cng m ng ty tng n , ng tri ven rng ri cng vi cn thn i n nh l bc i S lc y ang ngi ngng ca am trong mi v uy nghi rc r, cn vua ngi xung mt bn; cc cn thn cng nh l ngi vi li l rt thn i, xong cng ngi mt bn c. V phn bc i S, ngi mi vua dng tri rng v m o rt vui v vi vua. Sau vua hi: - Ny vng nhi, con b ta th xung vc su, lm cch no m cn sng st c? V vua ngm vn k th chn hi chuyn :

9. Con b th vo ming vc su, Bn sn ni dng, dc o cao, Chng ai cu gip, rng da rm, Con vn bnh an bi cch no? Sau y l nhng cu k cn li gm nm vn xen k nhau: ba vn do B-tt ngm v hai vn do vua ngm. Vng t: 10. Mt mnh x kia lc hng Sinh ra sng di t trong rng, Bt con cun ly trong mnh rn, Con c bnh an, thot t thn. Vua cha: 11.Cha s a con, hi thiu nhi, Quay v cung in ca cha i, Con lm g na trong rng ni, Hnh phc con nay s tr v. Vng t: 12. K no nut mc mi cu, Khi ko mc ra, mu tro, Ko c mc ri l hnh phc, Lng con h lc tuyt thanh cao. Vua cha: 13. Sao con ni n mc mi cu? Con ni vy sao n mu o? Con li ni sao v rt mc? Cha nay mun bit vic kia no? Vng t: 14. Dc tham l chnh mc mi cu, Con ni nga voi, chnh mu o,

Con rt ra nh la th tc, Cha cn bit chuyn y, mun tu. - Tu i vng, nh vy vic lm vua khng c ngha g i vi con c. Song i vng phi ch tm ng vi phm Thp vng php m phi t b cc c nghip v tr dn tht chn chnh. Bc i S khuyn gio vua cha qua nhng li . Vua va than khc va t gi ra i, v trn ng v kinh, vua hi cc cn thn: - V ai m ta phi chia la vi mt ngi con c nh th? Hi chng p: - Chnh v vng hu. Vua lin ra lnh bt vng hu th xung vc su dnh cho bn trm cp, ri vo thnh cai tr theo ng Chnh php. * Khi bc o S chm dt Php thoi ny, Ngi bo: - Ny cc T-kheo, nh vy n nhn ny vu co Ta thu xa, v phi chu hy dit thng au. Ri Ngi nhn din Tin thn bng cch ngm vn k cui cng: 15. K mu ta l Cin-ca, -b-t, y chnh vua cha, Ta l thi t Lin Hoa n, Cn v thn non thu y l X-li-pht gi y Trng lo, Thin x cha n A-nan-, V ny Tng chng, Ta tuyn b Kt thc Tin thn y ca ta. -ooOoo-

473. Chuyn Bn - Th (Tin thn Mitmitta) Lm sao ngi tr phi tinh cn..., Chuyn ny bc o S k trong khi tr ti K Vin v mt v triu thn chnh trc ca vua Kosala. Tng truyn rng v quan ny rt c cng vi vua, v sau vua ban tng ng vinh hin tt bc. cc v quan khc khng th no chu ng vic y c, nn vu co vi vua lm nhng vic xc phm n vua. Ngi cho iu tra v v y v thy ng khng c li g c, lin suy ngh: "Ta khng thy ngi ny phm li g c, lm sao ta bit c l bn hay th?" Ri vua li ngh: "Khng c ai ngoi c Nh Lai c kh nng quyt on vn ny; vy ta i tham vn ngi xem sao." Th l sau khi im tm xong, vua n ving bc o S v tha: - Bch Th Tn, lm sao ta c th phn bit mt ngi no l bn hay th ca ta? Lc by gi bc o S p: - Tha i vng, nhng ngi khn ngoan ngy xa suy ngh v vn ny v hi cc bc hin tr, ri theo li khuyn gio ca cc v y m tm ra chn l, lnh xa cc cu nhn v ch tm n cc bn lnh. Ni vy xong, theo li thnh cu ca vua, ngi k mt chuyn qu kh. * Mt thu n, khu vua Brahmadatta tr v Ba la ni, B-tt l v cn thn khuyn gio vua v th s cng nh thnh s. Thi y, m triu thn kia vu co mt v quan chnh trc. Vua thy v y khng c li g lin hi bc i S: - Ny, bng cch no ta c th phn bit bn v th? Ri ngi ngm vn k th nht: 1. Lm sao ngi tr phi tinh cn, Phn bit lm sao c thc chn,

Nhng vic lm no tai mt thy T rng k y chnh cu nhn? Lc y bc i S ngm mn vn k ny gii thch cc du hiu ca mt k th: 2. Khi ngi thm, n chng ti ci, N chng t ra mun n mi N chng quay nhn theo cch y, V tr li khng c vi ngi. 3. K th ngi, n li tn vinh, Bn thit ca ngi, n mit khinh, N cn ngi khen ngi tt p, Nhng ngi ph bng, n hoan nghnh. 4. N chng h tm s my may, Chuyn ngi tm s, n phi by, Vic ngi lm, chng h khen tt, Cng chng h khen tr tu ngi. 5. Khi ngi hnh phc n khng mng, nhc ngi mang, n tha lng, Nu c mn ngon, khng ngh ti Tn ngi, trong d chng bun thng, Cng khng ku ln: ny bn, Ta c bn ta cng c phn! 6. Mi su iu trn, c r rng Cho ngi thy c mt cu nhn, Nu ngi c tr no nghe thy, S bit k th nhn chn. 7. Lm sao ngi tr phi tinh cn Phn bit lm sao c thc chn, Cc vic lm no tai mt thy T ra ngi y chnh thn bng? Khi c hi qua li k trn, v quan lin ngm cc vn k cn li:

8. K y nh ngi lc vng xa, Mng vui khi bn tr v nh, Trong lng hoan h ln cao , Chng ct ting lin n rc ta. 9. Chng chng tn vinh k chng ngi, Ch a phng s bn ngi thi, Nhng ai ph bng, chng ngn cn, Ai tn tng ngi, li thy vui. 10. Chng k nhiu tm s vi ngi, Chuyn ngi tm s, chng phi by, cao nhng vic ngi lm c. Khen ngi ti nng bn tht hay. 11. Chng kh lng khi bn danh Chng vui khi nghe bn c an lnh Nu c g cao lng m v, Chng lin ngh n bn thn mnh, Cm thng ngi qu, chng ku ln: Ta c ao phn bn c dnh! 12. Mi su iu trn y chng minh, R rng xc nh bn thn tnh, Nu ngi c tr no nghe thy, C th ni ngay bn ch thnh. Vua hoan h nghe li thuyt ging ca bc i S, nn ban tng ngi vinh quang tt nh. * Sau khi chm dt Php thoi ny, bc o S bo: - Tha i vng, nh vy vn ny ny sinh t ngn xa v cc bc tr nhn dy bo: Nh ba mi hai biu hin trn m Ta c th bit c bn hay th. Cng vi cc li ny Ngi nhn din Tin thn: - Vo thi y nanda l vua v Ta chnh l v triu thn hin tr.

[Ht Tiu B Kinh, Tp VII]

HT