GUSHT 2003 NGJALLJA 1

NGJALLJA
Nr. 8 (127) Viti XII i botimit GUSHT 2003 Çmimi 10 lekë

“Dhe ju do të jeni 6 Gusht - Metamorfoza e Shpëtimtarit

dëshmitarët e Mi...” (Vep. 1:8) “Ky është biri im i dashur...”

- Nga 15-22 korrik, në mjediset e Manastrit të Shën Vlashit Sepse mori
dhe të Akademisë Teologjike pranë tij, u mbajt Asambleja e XVII- nder e lavdi nga
të e Syndesmos, Organizatës Botërore të Rinisë Orthodhokse, Perëndia Atë,
e cila këtë vit festonte edhe 50-vjetorin e themelimit. - kur i erdhi atij një
-Morën pjesë rreth 150 të rinj, nga 40 vende të botës - zë i tillë nga lav-
Për më shumë se një javë, mje- për të festuar 50 vjet shërbim ndaj dia madhështo-
diset pranë Durrësit, do mbushe- Kishës dhe unitetit të saj, 50 vjet
shin nga rreth 150 delegatë, nga dëshmie, misioni dhe rinovimi re: “Ky është biri
rreth 40 vende, personeli ndihmës, shpirtëror në botën orthodhokse im i dashur, të
të ftuarit etj., të cilët kishin ardhur (vijon në faqen 2-5-6) cilin unë e pël-
qeva”. Dhe ne
Mirë se erdhët në Kishën Orthodhokse të Shqipërisë.
Meqenëse është hera e parë që Asambleja e Syndesmos
vetë e dëgjuam
zhvillohet në këtë vend, dua t’ju them se kjo është shtëpia juaj, këtë zë që vinte
- sepse Kisha jonë ëshë anëtare e një Kishe të vetme, të Për- nga qielli, kur
gjithshme dhe Apostolike. Arsyeja tjetër është, se ekziston një
ishim bashkë me
lidhje organike e padukshme midis Syndesmos dhe Kishës së
Shqipërisë. Vendimi i organizatorëve në pranimin e misionit të në Malin e
për të ardhur dhe shërbyer në një kishë krejtësisht të shkatë- Shenjtë.
rruar përgjatë 23 viteve, të një persekutimi tepër të ashpër, (2 Petri 1:17-18)
lidhet me përgatitjen teologjike dhe dinamizmin misiologjik që
u zhvillua brenda Syndesmos...
Kryepiskopi Anastas në fjalën e përshëndetjes Në foto: E diel, 19 korrik, një fotokujtim e gjithë pjesëmarrësve në
Asamblenë e Syndesmos.
2 NGJALLJA GUSHT 2003

Kronikë
Nga Asambleja e XVII-të e Syndesmos
(Vijon nga faqja 1)
dhe më gjerë. Kryepiskopi Anastas
ka thënë se sa mirë është për Ki-
shën tonë, që ne kemi këtë histori
të bukur, aventurën e Syndesmosit.
Çfarë mrekullie është të kesh një
organizatë të tillë në aktivitet për
më se një shekull, pa një mbështe-
tje financiare të qëndrueshme dhe
praninë e vazhdueshme të një stafi
mjaft të kualifkuar. Të kesh të pa-
mundurën, tregon se është dikush
tjetër që është pas saj, ky person
është Zoti Krisht, është Shpirti i
Shenjtë që punon mes nesh….
Sipas statutit, detyrat e Asam-
blesë ishin vlerësimi i punës 4-vje-
çare të bërë nga organizata, të bë-
heshin rekomandime e përcakto-
heshin përparësitë për politikat;
programet dhe buxheti, të zgjidhe-
shin organet e reja drejtuese, të
shqyrtonin kandidaturat e reja dhe
kontributin e organizatave pjesë-
marrëse etj.
Me këtë rast ishte punuar që
mjediset e Manastirit dhe të Aka-
demisë të ishin sa më funksionale,
në shërbim të veprimtarisë.
Gjithashtu, i bukur e funksional, u
bë mbulimi i fushës së sportit, duke
e kthyer atë në një mjedis të për-
shtatshëm për zhvillimin e punime-
ve plenare. Tjetër e veçantë, ishte
vënia në dispozicion të Asamblesë,
e mjediseve moderne të shtëpisë
për fëmijët, që do hapet në muajt
e ardhshëm.
Por, “punimet” e Asamblesë ni-
sën ditë përpara, me ardhjen e sta-
fit organizator dhe të Stewardwve,
të rinjve që ndihmuan e shërbyen
me shokët e tyre gjatë punimeve.
Ata ishin mbi 30 të rinj nga
vende të ndryshme, që bashkë me
të rinj shqiptarë punuan pa pu-
shim, për të bërë gjithçka gati për
pjesëtarët e Asamblesë (e quajnë
veten - ushtarët e shërbimit), Lu-
kashi nga Polonia, përgjegjësi i tyre
tha, se “kemi ardhur të punojmë,
të lutemi e të takojmë njëri-tjetrin.Të
jesh këtu është një dhuratë e ma-
dhe për secilin nga ne. Jemi të privi-
legjuar të ndihmojmë organizato-
rët… Gjithashtu, na ka befasuar
puna e rinisë shqiptare.”
Aktiviteti i Asamblesë nisi të
martën, 15 korrik. Në fillim me
shërbesën në Kishën e Manastirit
dhe nuk mund të ishte ndryshe për
një veprimtari të tillë. Çdo ditë
punimet fillonin duke kënduar hi-
mne fetare dhe me një studim nga
një pasazh i Shkrimit të Shenjtë
Në mëngjes, të rinjtë u mblo-
dhën në mjedisin e përgatitur en-
kas, i cili ishte i rrethuar nga bande-
rola të bardha ku ishin shkruar em-
rat dhe vitet e zhvillimit të 16 asam-
bleve të mëparshme. Në qendër
ishte kryqi i madh dhe një ikonë e
madhe e Zotit tonë Jisu Krisht, si
dhe logoja e Syndesmos, me te-
mën e Asamblesë të këtij viti: “Dhe
ju do jeni dëshmitarët e Mi…”
(Veprat e Apostujve 1:8). Ishte i
siguruar edhe përkthimi në disa
gjuhë për pjesëmarrësit.
Punimet u drejtuan nga z. Hil-
do Boss, president i komanduar dhe
sekretarja, Rebecca Hookway.
Çelja dhe lutja e hapjes, si mik-
pritës, u bënë nga Kryepiskopi
Anastas, i cili tha ndër të tjera: “Mi-
rë se erdhët në Kishën Orthodhok-
se të Shqipërisë. Meqenësë është
hera e parë që Asambleja e Syn-
desmos zhvillohet në këtë vend,
dua t’ju them se kjo është shtëpia
juaj, - sepse Kisha jonë është anëta-
re e një Kishe të vetme, të Përgjith-
shme dhe Apostolike. Arsyeja tje-
tër është se ekziston një lidhje or-
ganike e padukshme midis Syndes-
mos dhe Kishës së Shqipërisë. Ve-
ndimi i organizatorëve në pranimin
e misionit për të ardhur dhe shër-
byer në një kishë krejtësisht të
shkatërruar përgjatë 23 viteve, të
(Vijon në faqen 5)

SYNDESMOS - unitet - dëshmi - rinovim

SYNDESMOS, Organizata Botërore e Rinisë Orthodhokse u
themelua në vitin 1953 në Paris, nga një grup teologësh të rinj
orthodhoksë, që më pas u bënë shumë të njohur, ku përfshiheshin
edhe At John Meyendorf, Nikos Nissiotis, Mitropoliti Georges Khodre,
At Aleksander Scheman, Paul Evdokimov, Patriarku i ardhshëm i
Antiokisë Ignati etj, . që kërkuan të forcojnë dëshminë dhe unitetin e
Kishës Orthodhokse.
Syndesmos ka bekimin dhe mbështetjen e të gjitha Kishave
Orthodhokse dhe ka punuar të nxisë një reflektim më të thellë, rinovim
dhe dëshmi të krishterimit orthodhoks, në disa fusha të rëndësishme,
si ato të jetës liturgjike, shërbimi të të rinjve, misionit, teologjisë, lëvizjes
ekumenike dhe afrimit me Kishat Orthodhokse Orientale.
Në 50 vjetët e veprimtarisë së saj, Syndesmos është rritur
vazhdimisht dhe ka fituar një njohje ndërkombëtare. Ajo përbëhet nga
126 lëvizje rinore, nga 42 vende.
Qëllimi i Syndesmos është:
- të jetë një “lidhje uniteti” (në greqisht SYNDESMOS), midis
grupeve rinore orthodhokse kudo në botë dhe të organizojë
dhe ndihmojë ato kur është e mundur.
- të promovojë kontakte të qëndrueshme mes seminareve,
shkollave e fakulteteve teologjike.
- të nxitë një njohje më të thellë të besimit orthodhoks, midis të
rinjve orthodhoksë dhe një vizion të përbashkët për detyrat e
Kishës në botën moderne
- Të sigurojë kontakte të të rinjve orthodhoksë me të krishterë
të tjerë dhe popuj të besimeve të ndryshme etj.
Syndesmos organizon:
1.Kooperimin midis të rinjve orthodhoksë, nëpërmjet:
-Festivaleve dhe takimeve në gjithë globin.
-Pelegrinazheve
-Botimeve
-Grupeve që vizitojnë lëvizje dhe kisha të ndryshme
-Kontakteve të vazhdueshme nëpërmjet Sekretariatit të vet të
Përgjithshëm
-Faqes në Internet të Syndesmos
2.Trainimin dhe përgatitjen e drejtuesve rinorë
-Kurse trainimi dhe takime për aktivistët, kampe verore për drejtues,
katekistë, punonjës socialë dhe organizatorë të kontakteve ndërko-
mbëtare
-Shkollat verore të Syndesmos
-Takime në sekretariatin e organizatës
3.Teologji
-Konsultime midis shkollave teologjike orthodhokse
-Takime, seminare dhe kampe pune për bioetikën, mjedisin, luftën dhe
nacionalizmin, Evropën, jetën liturgjike etj.
-Veprimtari me teologët e rinj.
4.Dialog ndërmjet të krishterëve
GUSHT 2003
Nga fjala kryesore e Kryepiskopit Anastas në Asamblenë e Syndesmos
Duke rizbuluar identitetin Apostolik
në Kishën Orthodhokse sot
“Dhe ju do të jeni dëshmitarët e Mi në Jerusalem dhe në
gjithë Judenë e Samarinë dhe deri në fundin e tokës”.
Ç do e thënë e Fjalës së mishëruar të
Perëndisë, ka vlerë të përjetshme.
Veçanërisht, fjalët e fundme të Zotit pas
Ngjalljes dhe para Ngjitjes në qiell, kanë një
peshë unike, sepse ato përmbledhin esencën
e trupit të Tij mistik, Kishës. Ungjillorët Mattheu
dhe Lluka i kanë ruajtur këto fjalë me kujdes
të veçantë. I pari, duke e vulosur ungjillin e tij
me to dhe më pas, duke i përdorur për të ha-
pur rrëfimin e tij të Veprave të Apostujve, kjo
është periudha e parë e historisë së Kishës.
Le t’i rikujtojmë këto fjalë. Sipas Mattheut,
Zoti i Ngjallur tha: “Mu dha gjithë pushteti në
qiell dhe në tokë. Shkoni dhe bëni dishepuj
nga gjithë kombet…dhe Unë jam me ju, deri
në fundin e kohës” (Matth. 28:18-20). Lluka i
ruajti urdhëresat si vijon: “Dhe ju do të jeni
dëshmitarët e Mi në Jerusalem dhe në gjithë
Judenë e Samarinë dhe deri në fundin e tokës”
(Vep. 1:8).
Këto dy tekste ilustrojnë qartë karakterin,
horizontin dhe vizionin e veprës së Kishës…
...............................................
Gjatë 40 vjetëve të shkuara, veçanërisht me
strukturën e Syndesmos, ne kemi reflektuar
mbi këtë urdhëresë të fundit të Krishtit, duke
e theksuar dhe përpjekur të plotësojmë
pasojat e saj. Në periudhën e parë, gjatë
dekadës së viteve ’60, shumë besuan se entu-
ziazmi ynë rinor do zhdukej shpejt, si fishek-
zjarret. Megjithatë, përpjekjet në vazhdim
provuan që ai ishte një zjarr i vërtetë, i ndezur
nga Shpirti i Shenjtë në zemrat e gjeneratës së
pas Luftës së Dytë Botërore, duke e çuar
pishtarin e ndezur, ngadalë por me vendosmëri,
në jetën e Kishës Orthodhokse.
Tani, që po kremtojmë përvjetorin e pesë-
dhjetë të Syndesmos, në fillimin e shekullit të
XXI-të, është e nevojshme të marrim edhe një
herë në konsideratë identitetin apostolik të Ki-
shës sonë Orthodhokse dhe të përcaktojmë
edhe njëherë një dimension të harruar të tij….
Kushtet në botën e mijëvjeçarit të tretë nuk
janë sigurisht të njëjta me ato të të parit ose të
NGJALLJA
(Vep. 1:8)
të dytit. Si mundet, pra Kisha, ta jetojë identi-
tetin e vet apostolik në epokën tonë?
1. Për të nisur, është e nevojshme të
stimulojë bindjen tonë të fjetur se ne jemi pjesë
e një Kishe që është “apostolike”, në kuptimin
që ne kemi përpunuar deri tani dhe se kjo
thirrje apostolike i përket gjithë Kishës. Çdo-
njëri nga ne personalisht, si një qelizë e gjallë
e tërë këtij organizmi, mbart një pjesë të për-
gjegjësisë. Interesi për veprën apostolike, për
misionin, nuk është specialitet i një grupi të ve-
çantë individësh. Ai është përcaktuar si detyrë
e Kishës. Eshtë sine qua non e jetës së saj...
Sot, shumë kisha –Patriarkana Ekumenike,
Patriarkana e Aleksandrisë, e Antiokisë, e
Moskës, kishat e Greqisë dhe Qipros – kanë
adoptuar pozicione dhe programe apostolike.
Dua të shtoj se edhe arritjet në Afrikë dhe në
Shqipëri në dekadat e kaluara janë gjithashtu
fryti i punës konkrete të bërë falë kësaj ri-
ngjalljeje apostolike. Sërish, ne e gjejmë veten
tonë sot në stadet e hershme të një epoke të
re misionarizmi orthodhoks, në fillimet e një
agimi të zgjimit apostolik orthodhoks në
shekullin e XXI-të...
2.Ne jetojmë në një epokë të një krijim-
tarie të jashtëzakonshe njerëzore, frytet e së
3
cilës janë sidomos të dukshme në mbretërinë
e shkencës dhe edukimit. Si krijesa të bëra si-
pas shembëlltyrës së Perëndisë, ne jemi të
pajisur me karakterin thelbësor të krijimtarisë,
që, së bashku me lirinë, intelektin dhe da-
shurinë, është ndër cilësitë tona më të spikatura.
Në çdo gjeneratë të re, me sfidat e veta unike,
ne jemi të thirrur për atë që Kisha e ka të për-
jetshme, të mendojmë dhe veprojmë në mënyrë
krijuese, por në vazhdimësi organike me
origjinalin, “apostolikun”…
3. Bota “jashtë” Kishës (që është terreni
kryesor i misionit), është në mënyrë të paima-
gjinueshme komplekse. Çdokush duhet të je-
të në mënyrë të vazhdueshme duke ideuar te-
rren të ri, duke vizatuar harta të reja, duke
qëndruar në vëzhgim të zhvillimeve të reja. Një
mision i tillë kërkon gjithashtu mendim krijues,
për atë se si është më mirë të vihet në jetë dhe
të bëhet i dukshëm ideali apostolik në një ko-
ntekst të tillë.
(Vijon në faqen 4)
E martë,
16 korrik,
Kryepiskopi
Anastas duke
mbajtur fjalën
kryesore para
Asamblesë së
Syndesmos
4 NGJALLJA GUSHT 2003

Duke rizbuluar identitetin Apostolik në Kishën Orthodhokse sot

4. Apostoliciteti kërkon që Kisha - dhe resave të Krishtit është e lidhur drejtpërdrejt me Të dashur miq,
dashurinë tonë për Të, dhe kështu, ka pasoja
unë theksoj: e gjithë Kisha - të mos e kufizojë
më të gjera. “Ai që ka urdhëresat e mia dhe i
vetveten tek kujdesi baritor i atyre “midis”, tek Ne i përkasim një Kishe që beson se është
ruan, ai me do; dhe ai që më do mua do të duhet “një, e Përgjithshme dhe Apostolike”. Kur
kultivimi i asaj që rritet lehtë, çfarë është e mre-
kullueshme dhe shpirtërisht frymëzuese për të përmbledhim shikimet rreth apostolicitetit të
mirën e atyre që janë “midis” tufës. Kisha është Kishës, ne veçojmë këto çështje kryesore:
e thirrur në mënyrë të vazhdueshme të guxojë Bindja ndaj urdhëresave të Krishtit Kisha jonë është Apostolike sepse a) u ngrit
një eksod - dalje. është e lidhur drejtpërdrejt me da- nga dikush, i dërguar nga Perëndia, i Biri i Tij
5. Në çdo brez, ata që janë zgjedhur për shurinë tonë për Të, dhe kështu, ka Jisu Krishti, dhe themelet e saj u vendosën nga
detyrën e veçantë të misionit në botën “e pasoja më të gjera. “Ai që ka urdhëresat Apostujt. b) ajo e kupton veten si të
jashtme” - e kuptuar në sensin gjeografik, e mia dhe i ruan, ai më do; dhe ai që identifikuar drejtpërdrejt me komunitetin
social e ideologjik - duhet paralajmëruar mirë më do mua do të duhet nga Ati im dhe apostolik, siç ai përshkruhet në Dhiatën e Re
të lërë mënjanë thjeshtëzimet dhe ro- unë do ta dua atë dhe do t’i tregoj veten dhe në Traditën e Shenjtë… c) ajo ruan të
manticizmat naive. Shumë shpejt mund t’ju time” (Jn. 14:21). paprekura dhe të pandryshuara mësimet e
qëllojë të jenë “të huaj në vend të huaj”. Do Apostujve, me sigurinë dhe ndërgjegjen e
jetë fati i tyre të jenë “tjetri”, të jetojnë si vazhdimësisë së saj të pandërprerë nëpër hi-
minoritete, shpesh të rrethuar nga re nga Ati im dhe unë do ta dua atë dhe do t’i tregoj stori dhe besnikërinë ndaj fjalës së Përën-
dyshimi…. veten time” (Jn. 14:21). disë…d) ajo është rrënjosur në celebrimin e
….Kjo dëshmi, nuk kupton imponimin ndaj Mistereve, si Krishti urdhëroi dhe si na u dha
....................................................
të tjerëve nëpërmjet asnjë mënyre të dhunshme nga Apostujt; ajo është e ngritur në mënyrë të
“Dhe ju do të jeni dëshmitarët e Mi”. apo aspirate mondane. Fjala greke martyria, pashkatërrueshme dhe të pashkëputur mbi
1.Dikush, për të qenë dëshmitar, duhet të që përkthehet si dëshmi është e lidhur me fjalën vazhdimësinë e episkopëve dhe klerikëve që
ketë një përvojë personale dhe jetësore më tjetër martyrion. Siguria thelbësore dhe dëshmia ata kanë shenjtëruar.
Sot, unë u përpoqa të nxirrja, të theksoja
një aspekt tjetër të këtij identiteti apostolik,
domethënë,

a) që Kisha jonë është apostolike sepse

Krishtin. Apostujt patën një marrëdhënie të ve-
çantë dhe absolute me Të. Ata që ndoqën apo-
stujt u desh ta merrnin në tërësinë e saj, duke
ndjekur gjurmët e tyre: duke u bërë pjesë në
trupin e Tij mistik, në Kishën, duke marë hirin
e Shpirtit të Shenjtë nëpërmjet pagëzimit, Eu-
karistisë së Shenjtë dhe në përgjithësi,
nëpërmjet pjesëmarrjes në adhurimin në jetën
sakramentale të Kishës, dhe duke plotësuar
punën dhe vullnetin e Tij.Bindja ndaj urdhë-
e saj publike ka një kosto dhe kur është e nevoj-
shme vuloset me gjak, me martyrion - martirizim.
Nëpër shekuj, dëshmia më autentike dhe bin-
dëse për Krishtin kanë qenë martirët e Kishës,
të cilët i kujtojmë çdo ditë në lutjet tona...
2. Një ringjallje e ndërgjegjes së Kishës
Apostolike nënkupton edhe rizbulimin dhe të
jetuarin me vizion apostolik, me flakë apostolike
dhe me moral apostolik......
.............................................................
kryen një mision të vazhdueshëm drejt
rinovimit dhe riformimit të botës. Ky mision
është elementi bazë në ADN-në e Kishës
sonë.
b) është e nevojshme, në këtë rast, që e
gjithë Kisha, duke ecur në gjurmët dhe traditat
e Apostujve, të vazhdojë të shpallë Ungjillin
tek i gjithë njerëzimi, deri në fund të botës,
“në Jerusalem dhe në gjithë Judenë e Samarinë
dhe deri në fundin e tokës”.
c) kishat tona lokale, por edhe secili nga
ne, si pjesëtar i “një Kishe, të Përgjithshme
dhe Apostolike”, duhet, të mbajë pjesën e tij
të kësaj thirrjeje apostolike. Ne duhet ta
bëjmë këtë me këmbëngulje dhe duke
përdorur krijimtarinë tonë, në mendim dhe
veprim.
Dhe në fund, d) pasi kemi njohur identitetin
tonë apostolik, ne duhet të kujdesemi për
“Diakoninë e logosit” (shërbimin në botë), për
misteret dhe ripajtimin me vizionin, zellin dhe
moralin apostolik. E gjithë bota është skena
jonë, në gjithë rrjedhën e historisë që mbetet,
deri në ardhjen e Zotit.
15 korrik 2003
GUSHT 2003
Kronikë
(Vijon nga faqja 2)
një persekutimi tepër të ashpër,
lidhet me përgatitjen teologjike dhe
dinamizmin misiologjik që u
zhvillua brenda Syndesmos...
Rindërtimi i Kishës së Shqipërisë
që nga rrënojat na afron një tjetër
dëshmi - atë se idetë dhe qëllimet
rinore nuk përfundojnë në asamble
e festivale. Syndesmos gjatë gjithë
ekzistencës së saj ka shprehur
përkushtimin e vet dhe ka ofruar
elemente tepër të vlefshme në
jetën e orthodhoksisë bashkëko-
hore. Për këtë le të lavdërojmë Pe-
rëndinë. Kështu, duke ecur përpara
në shekullin XXI, na presin sfida
e beteja të tjera, të shoqëruara me
bekime të tjera. Gjatë shekullit të
shkuar u nënvizua nevoja për të
mbështetur unitetin orthodhoks në
të gjitha nivelet. Tani, në këtë she-
kull, të një globalizimi të menjëher-
shëm, kjo gjë është akoma dhe më
e domosdoshme. Për shembull,
këtu në Shqipëri ne nuk po rreshtim
së theksuari, se të rinjtë nuk janë
vetëm e ardhmja e Kishës, por
edhe e tashmja e saj. Me shpreh-
jen që përbën edhe moton e kësaj
Asambleje të përgjithshme “Dhe
ju do të jeni dëshmitarët e Mi”,
Perëndia ynë na jep një siguri “Dhe
Syndesmos mund të kontribuojë shumë për Kishën Orthodhokse
- Nga fjala në Asamblenë e Syndesmos, e Mitropolitit Kiril i Smolenskut dhe i Kaliningradit -
… Ajo që ju po bëni tani është
e madhe. Të bashkosh të rinj nga
vende të ndryshme, të takojnë
njëri-tjetrin, të luten së bashku të
mendojnë së bashku dhe të disku-
tojnë probleme së bashku. Dikush
mendon se kjo nuk mjafton, por be-
somëni se është shumë, sepse se-
cili nga ne jeton në konteksin e vet
dhe secili nga ne ka përparësitë e
veta, që i duken më të rëndësish-
met. Dhe kur ju takoni të tjerë, kur
shikoni se ata fokusohen ndryshe,
se ata kanë të tjera përparësi, kjo
ndikon tek ju personalisht të bëni
një vizion të ri të jetës tuaj, kjo e
bën vështrimin tuaj për botën më
të ha-pur e më realist. Krijon një
marrë-dhënie të ndryshme me të
tjerët e si rrjedhojë, kjo lehtëson
unitetin.
Ne duhet të edukojmë një gje-
neratë të re të rinjsh me mendje të
hapur, të aftë të dëgjojnë njëri-
tjetrin dhe të kuptojnë njëri-tjetrin.
NGJALLJA
Nga Asambleja e XVII-të e Syndesmos
ju do të merrni pushtetin e Shpirtit
të Shenjtë”. Le të lutemi pra, me
gjithë shpirt, që Shpirti i Shenjtë të
na udhëheqë mendimet, ndjenjat
dhe marrëdhëniet tona...”.
Në vazhdim, Presidenti Hildo
Boss bëri apelin dhe u lexuan disa
përshëndetje, si nga Rusia, Polonia,
Finlanda, Çekia dhe Sllovakia, Ze-
landa e Re etj. Pastaj, ai prezantoi
grupin përgjegjës për mbarëvajtjen
e Asamblesë dhe falënderoi pre-
sidentët e mëparshëm të Syndes-
mos, disa prej të cilëve ishin të pra-
nishëm etj.
Në pjesën e dytë të punimeve,
pati referime për temën e lidhjes
midis brezave, të lëvizjes rinore
dhe më pas, në zyrat e informacionit,
Kjo është e mundur nëpërmjet Sy-
ndesmos. Kështu Syndesmos
mund të kontribuojë shumë për
Kishën Orthodhokse.
Krishterimi po hyn në shek.
XXI si një minoritet.Të jesh i kri-
shterë sot, do të thotë të jesh ku-
rajoz, të deklarosh besimin tënd.
Kjo duket sikur është e lehtë. Por,
organizatat pjesëmarrëse realizuan
një ekspozitë mbresëlënëse, me
materiale përkatëse për organ-
izatat dhe vendet nga vinin.
E Mërkurë, 16 korrik
Punimet e ditës së dytë nisën me
këngë fetare në gjuhët e pjesëma-
rrësve. Ishte një ditë kulmore, se-
pse referoi, si folësi kryesor i Asa-
mblesë, Kryepiskopi Anastas, i cili
është një figurë e njohur në gjithë
botën orthodhokse dhe më gjerë,
për kontributin e tij si shpirtëror
ashtu edhe misionar e shkencor.
(fragmente nga fjala në faqet 3-4)
Pas fjalës së Kryepiskopit pati
një diskutim të gjallë, ku u ndërthu-
rën vlerësimet për nivelin e lartë të
si do t’i qëndrojmë të palëkundur
parimeve tona, si do të qëndrojmë
të krishterë në një mjedis jo të tillë.
Të krishterët orthodhoksë kanë
faktorë pozitivë të rëndësishëm
dhe domethënës, të cilët na ndih-
mojnë të ruajmë besimin tonë. Kjo
është tradita e krishterë e Kishës.
Tradita është sistemi i vlerave që
5
saj, me pyetjet dhe komentet rreth
temës nga delegatë të shumtë.
Pastaj u vazhdua me një rapor-
tim përsa i përket politikave dhe
bilanceve midis dy asambleve, ra-
portime nga Bordi drejtues etj. U
vazhdua me grupe pune, si për çë-
shtjet e raportuara ashtu dhe për
tema të tjera, si për promovimin e
kooperimit ndërorthodhoks, asi-
stencën për aktivistët e rinj dhe
përgatitjen e tyre, zhvillimin e
ndërgjegjësimit teologjik etj.
E Enjte, 17 korrik Nisi si çdo
ditë tjetër me mëngjesoren në ki-
shë, ndërsa seanca me lutje në
gjuhë të ndryshme. Në fillim pati
(Vijon në faqen 6)
nuk mund të ndryshojnë. S’ka rë-
ndësi se ç’ndodh në qytetërimin
njerëzor, besimi i krishterë, siç
është paraqitur në Traditën e kri-
shterë nuk mund të ndryshojë dhe
nuk do të ndryshojë.
Unë mendoj, se Syndesmos sot
bashkon të rinjtë dhe mund të ndih-
mojë shumë prej tyre të kuptojnë
në mënyrë shumë të thellë çdo të
thotë të jesh i krishterë orthodhoks.
Kjo do lehtësojë procesin e të
kuptuarit ç’është krishterimi, se
ç’është të qenit orthodhoks në
konteksin që jetojmë.
Nëse ata që morën pjesë në
Asamble do kthehen në shtëpi të
forcuar në besimin e tyre dhe të
ndriçuar intelektualisht me një
përvojë komunikimi me të tjerët,
kjo do të thotë se Syndesmos është
e rëndësishme dhe ka nevojë për
të e për kishën te të rinjtë.
E hënë, 21 korrik
6 NGJALLJA
Kronikë
Nga Asambleja e XVII-të e Syndesmos
sdudim të Shkrimit të Shenjtë, që
u bë nga At Luka Veroni, Drejtor i
Akademisë Teologjike Orthodho-
kse “Ngjallja e Krishtit”- për dësh-
minë që duhet të japë orthodhoksi
dhe veçanërisht të rinjtë, në botën
e sotme dhe vështirësitë e të qenit
misionar. Gjithashtu folën edhe Te-
mu Teiwonen, drejtues i rinisë or-
thodhokse i Finlandës dhe Alek-
sandër Belopopski, ish-sekretar i
Syndesmos dhe tani drejtues në
Këshillin Botëror të Kishave.
Pastaj u vazhdua me tryeza të
rrumbullakta, për shërbimin e të rinj-
ve për kishën dhe më pas me gru-
pet e veçanta, që kishin si temati-
kë: Kisha Orthodhokse në Evro-
pën që po bashkohet, Metodologjia
e studimeve Biblike, Syndesmos,
të rinjtë orthodhoksë dhe Interne-
ti, Kampet rinore, Lëvizjet rinore
në jetën e Kishës etj. Një diskutim
të veçantë pati edhe për pjesë-
marrjen e grupeve rinore ortho-
dhokse, shkollave teologjike etj., në
Syndesmos, dhe problemet që kjo
sjell dhe çështjet që duhen zgjidhur.
Që nga viti 1992, kur Syndesmos
kishte 48 pjesëtarë, në vitin 2002
është arritur në 126 anëtarë akti-
vë. Kështu që u diskutua për karak-
teristikat që duhet të kenë pranimet
e reja dhe mënyrën e aplikimit për
t’u bërë anëtarë.
E Premte, 18 korrik Në sea-
ncën e parë të paradites, Mitropoli-
ti i Kishës Orthodhokse Rumune
për Evropën Perëndimore, Jozefi i
Francës, bëri studimin nga Ungjilli.
Në vazhdim, delegatët dëgjuan me
mjaft interes edhe teologun vete-
ran të Patriarkanës së Antiokisë
dhe ish-President i Syndesmos për
shumë vjet me radhë, z. Albert La-
ham, dhe të riun Lukass Nazarko,
nga Polonia
Në pjesën e dytë të seancës së
paradites, u zhvillua një tryezë e
rrumbullakët me temë: Vizioni i
Syndesmos dhe e ardhmja. Prota-
gonist kryesor i pyetjeve që drej-
toheshin nga auditori ishte Krye-
piskopi Anastas, së bashku me
Aleksandër Belopopski, Nathan
Hope, Hildo Boss, Toni El Saori,
etj. U diskutua për mundësitë që
Syndesmos të tërheqë më shumë
lidhje rinore, fakti që anëtarët e rinj
duhet të pranojnë më parë karak-
terin e organizatës, përparësia që i
duhet dhënë lutjes e adhurimit etj.
Mbasdite zhvilloheshin veprim-
tari kulturore nga vende të ndryshme
dhe lojëra, si “gjuetia e thesarit teo-
logjik”, pasi afrimi i të rinjve është
më i plotë nëpërmjet aktiviteteve ar-
gëtuese. Pati edhe një mbrëmje kul-
turore, ku delegatët e ardhur nga ve-
nde të ndryshme, u paraqitën me
këngë, rrëfime, folklor tradicional etj.,
për të njohur kulturat e njëri-tjetrit.
E Shtunë, 19 korrik. Folësi i
mëngjesit ishte mitropoliti Efthi-
mios, ish-sekretar i Syndesmos dhe
...Ne ju njohim si misionar, si teolog, si prift dhe kemi lexuar
të gjitha librat tuaja. Por rezultati i punës dhe përpjekjeve tuaja
të palodhura është ringjallja e Kishës në Shqipëri. Ju jeni një
shembull pastoral dhe shpirtëror për të gjithë ne.
Mitropoliti Kiril i Smolenskut
pjesëmarrës në shumë Asamble të
shkuara. Në vazhdim, Aleksandër
Belopopski paraqiti raportin e “Ko-
mitetit zgjedhor”. Në të, pasi u
shpjegua përbërja e komisionit,
detyrat dhe metodologjia e ndjekur,
u ndal tek kriteret e seleksionimit
të kandidaturave.
Pasdite u vazhdua me grupe
pune, si për Natyrën apostolike të
Kishës, tradita, burimet e saj dhe
jeta e sotme, kampet rinore, Të rinj-
të në shërbim të unitetit të kri-
shterë, Misioni në shoqëritë postko-
muniste etj. Konferencën e nderoi
Të rinjtë e Asamblesë duke vizituar Manastirin e Ardenicës
me ardhjen e tij dhe Mitropoliti Kiril
i Smolenskut i Kishës Orthodhokse
Ruse, Përgjegjës për marrëdhëniet
me jashtë i Patriarkanës së Moskës.
Në orën 17.30 filloi seanca
zgjedhore, për vendin e Presidentit,
3 zv.presidentëve dhe përfaqësue-
sve rajonalë. President u zgjodh
Cristophe D’Aloiso, nga Belgjika.
Në orët e mbrëmjes, në mje-
disin e Asamblesë, u dha një pro-
gram artistik nga rinia orthodhokse
e Shqipërisë, me këngë të krish-
tera, valle e këngë popullore, si dhe
u shfaq një dokumentar për ringja-
lljen e zhvillimin e Kishës sonë në
këto vite, i cili u shpjegua për të
pranishmit nga vetë Kryepiskopi
Anastas. Mbrëmja u kurorëzua me
një dhuratë që Kryepiskopi u bëri
gjithë pjesëmarrësve.
E Diel, 20 korrik U zhvillua
Liturgjia Hyjnore me pjesëtarët e
Asamblesë. Celebruesit, në gjuhët
e vendeve të ndryshme (shqip,
sllavonisht, greqisht, anglisht,
frëngjisht), këmbeheshin natyr-
shëm në shërbesën e përbashkët
për të gjithë orthodhoksët. Drejtuan
Kryepiskopi Anastas, si dhe Kirili i
Smolenskut, Mitropoliti Efthim ( që
foli për të kremten e Shën Ilisë)etj.
Në fund, të pranishmëve u foli
Mitropoliti Kiril i Smolenskut, i cili
tha, duke iu drejtuar Kryepiskopit
Anastas: “Jam shumë shumë i lum-
tur dhe i prekur që gjendem sot këtu,
në këtë vend, në këtë vend të she-
njtë dhe të bashkëmeshoj me ju.
Vetëm 15 vjet më parë ky vend ishte
absolutisht i izoluar nga gjithë bota.
Ateizmi ishte deklaruar e aplikuar
në jetën publike e private…Sot, Ki-
GUSHT 2003
sha e Shqipërisë me të vërtetë ësh-
të ngjallur. Kjo është një mrekulli.
Ashtu si dhe Patriarku Vartholome,
ne përsërisim, se kjo është një mre-
kulli. Kjo është një mrekulli e bërë
në sajë të hirit të Perëndisë dhe
fuqisë së Shpirtit të Shenjtë, si dhe
të lutjeve e dëshmive të martirëve
të kësaj toke. Kjo mrekulli i dedi-
kohet edhe drejtimit praktik, të me-
nçur e të përkushtuar të Fortlumtu-
risë Suaj. Jeta e tashme e kësaj Ki-
she është një shenjë e dukshme e
jetës suaj. .. Çdo herë që ju merrnit
pjesë në takime ndërkombëtare,
manifestonit mjaft qartë realitetin
orthodhoks, njohjen e thellë teolo-
gjike dhe kontributi juaj në këtë fu-
shë ka qenë i paçmueshëm. Ne ju
njohim si misionar, si teolog, si prift
dhe kemi lexuar të gjitha librat tuaja.
Por rezultati i punës e përpjekjeve
tuaja të palodhura është ringjallja
e Kishës në Shqipëri. Ju jeni një she-
mbull pastoral e shpirtëror për të gji-
thë ne. Në shenjë të miqësisë dhe re-
spektit për ju, dua t’ju dhuroj një me-
dalion të së Tërëshenjtës. Zoti ju
ruajtë e ju ndihmoftë për shumë vjet.
Faleminderit! Faleminderit për punën
tuaj, për jetën tuaj, Faleminderit!”
Pastaj foli Kryepiskopi Anastas,
i cili falënderoi për vlerësimet dhe
i dhuroi Mitropolitit Kiril një ikonë
të së Tërëshenjtës, bërë nga ikono-
grafët e rinj shqiptarë.
Pasdite pati një veprimtari ku-
shtuar 50-vjetorit të Syndesmos, me
shfaqje filmash, darkë festive etj.
E Hënë, 21 korrik. U zhvillua
seanca mbyllëse, ku të rinjve u foli
Mitropoliti Kiril i Smolenskut.
Më pas, përshëndeti mbylljen e
punimeve Kryepiskopi Anastas. Në
emër të organizatës “Bij të Dritës”,
të të rinjve orthodhoksë të Shqipë-
risë përshëndeti Jorgo Papadhopulli.
Pas diskutimeve të fundit, për çë-
shtje administrative, të rinjtë u nisën
për një ekskursion interesant, për të
njohur traditën e Kishës sonë, që
pati si etapa Manastirin e Apoloni-
së dhe atë të Ardenicës.
Kështu u mbyll me sukses kjo
Asamble, që u cilësua në komuni-
katën e organizatorëve si ndër më
të mirat e kohëve të fundit, kjo falë
edhe kushteve e atmosferës së krij-
uar nga Kryepiskopi e Kisha jonë.
Korresp. i “Ngjallja”
GUSHT 2003 NGJALLJA 7

Gjithçka e dha për të rindërtuar këtë Kishë...

- Në datën 2 gusht u zhvilluan veprimtaritë me rastin e 11- Disa nga arritjet më të spikatura të këtyre 11 vjetëve nga
vjetorit të fronëzimit si Kryepiskop i Tiranës, Durrësit dhe i Fronëzimi i Kryepiskopit Anastas janë:
gjithë Shqipërisë, të Fortlumturisë së Tij, Prof. Dr. Anastasit -
Formimi i klerit
Sinodi i Shenjtë u krijua në korrik 1998; janë hirotonisur rreth 125
klerikë dhe sot funksionon në mjedise bashkëkohore Akademia
Teologjike Orthodhokse “Ngjallja e Krishtit”, pranë Manastirit të
Shën Vlashit, Durrës.
Vepra ndërtuese
Janë ndërtuar 80 kisha të reja dhe janë riparuar mbi 140 kisha.
Një vend të veçantë ka zënë këtu ndihmesa për konservimin dhe
restaurimin e 5 manastireve dhe 70 objekteve të krishtera të kultit,
që janë njëkohësisht edhe monumente kulture, për të cilat janë
gjetur e përdorur nga Kisha më shumë se 3.5 milion dollarë.
Edukimi
- Në shtator të vitit 1998 u hap në Gjirokastër Shkolla e Mesme
Kishtare “Kryqi i Nderuar”.
- Janë ngritur 12 kopshte, si në Tiranë, Durrës, Kavajë, Korçë, Elba-
san, Pogradec, Lushnje, Sarandë, Vlorë, Gjirokastër, Shkodër etj.
Në mëngjesin e ditës jubilare ruar, përfaqësues të institucioneve - U është dhënë mbështetje teknike dhe materiale shkollave publike
u celebruan Shërbesat e Shenjta arsimore, filantropike dhe shën- dhe janë restauruar nga Kisha jonë shumë shkolla e kopshte.
të Mëngjesores, Bekimit të pesë detësore në varësi të Kishës, të Në Tiranë u ngrit Instituti i Formimit Profesional “Frymë Dashurie”
bukëve dhe Liturgjia Hyjnore në Lidhjes Rinore “Bij të Dritës”, të (6 degë) dhe shkolla fillore shqiptaro-amerikane “Protagonistët.
Katedralen Orthodhokse të Un- Lidhjes së Gruas “Shërbimi i Da- -Në Derviçan, Gjirokastër, u ngrit një degë e Institutit të Formimit
gjillëzimit të Perëndilindëses në shurisë, intelektualë dhe besimtarë Profesional “Frymë Dashurie” (2 degë).
Tiranë, nën drejtimin e Kryepi- të shumtë nga të katër dioqezat. Përkujdesja sociale
skopit Anastas. Shërbesa e be- Në fund të Liturgjisë Hyj- Gjatë krizave të ndryshme që ka kaluar vendi, Kisha Orthodhokse
kimit të pesë bukëve, sipas traditës nore, në emër të klerit dhe të po- Autoqefale e Shqipërisë ka siguruar dhe shpërndarë mijëra ton
liturgjike orthodhokse, i paraprin pullit shpresëtar orthodhoks, uroi ushqime, veshmbathje e ilaçe. Kisha ka përkrahur një numër të
një Liturgjie festive Hyjnore, duke Kryepiskopin Anastas për këtë madh programesh sociale, ku përfshihen projekte zhvillimi bujqësor
cilësuar madhështinë e kësaj përvjetor, Kryesekretari i Sinodit për zonat malore, ndërtime rrugësh; ndihma për shkollat, jetimoret,
mbledhjeje adhuruese. Njëkohë- të Shenjtëm, Protopresviter Jani spitalet, institutet, për personat me handikap, azilet, të burgosurit etj.
sisht në këtë shërbesë i kërkohet Trebicka. Ai kujtoi vështirësitë që Gjatë vitit 1999, Kisha Orthodhokse Autoqefale e Shqipërisë, në
Perëndisë që ashtu si vajin, grurin shoqëruan ceremoninë e bashkëpunim me donatorë dhe organizma fetare ndërkombëtare,
dhe verën, të bekojë edhe shtimin fronëzimit 11 vjet më parë. organizoi një program të gjerë ndihme, prej më shumë se 12 milion
e të mirave materiale që do të “Njerëz keqdashës të Ki- dollarësh për refugjatët kosovarë
kontribuojnë në përparimin e ve- shës,- tha ai,- kundërshtuan fro- Në Qendrën Diagnostike “Ungjillëzimi”, me 24 specialitete dhe
prës bamirëse të Kishës. nëzimin, sepse donin që të va- laboratorë bashkëkohorë, ku punojnë disa nga mjekët më të njohur
Në Liturgjinë Hyjnore, me zhdonin vitet e ateizmit dhe që të vendit, vizitohen çdo muaj më shumë se 6000 pacientë. Poliklinika
Fortlumturinë e Tij, Kryepiskopin Kisha të kthehej në një gjë pa funksionojnë në Kavajë, Lushnjë, Korçë dhe Jergucat.
Anastas, bashkëmeshonte edhe vlerë. Këtij grupi iu kundërvu masa Kisha – pjesë e orthodhoksisë botërore
Hirësia e Tij, Mitropoliti i Korçës, e madhe e besimtarëve të etur për Kisha jonë merr pjesë sot si e barabartë në të gjitha veprimtaritë e
Imzot Joani. Për të ndjekur këtë fjalën e Perëndisë. Falënderoj Pe- Kishave Orthodhokse të botës. Në vitin 1999 në vendin tonë erdhi
Liturgji dhe për t’u lutur së bashku rëndinë që na dërgoi këtë bari të për herë të parë për vizitë një Patrik Ekumenik ndërsa vizita të
me dy Hierarkët, ishin të prani- madh që në vend të shpatës kishte nivelit të lartë janë bërë pranë shumë kishave simotra.
shëm edhe shumë klerikë të nde- (Vijon në faqen 8) Kisha jonë është anëtare e Konferencës së Kishave Evropiane
dhe e Këshillit Botëror të Kishave, si dhe është e pranishme në
Perëndia na dërgoi një njeri që me mundin e tij, veprimtari të ndryshme ekumenike.
mençurinë, energjitë dhe gjithçka tjetër e dha për të Kontributi për kulturën
rindërtuar këtë Kishë. Kjo gjë duhet kujtuar çdo vit që do Përveç restaurimeve, një grup i posaçëm shkencëtarësh po bën
të jetë Kisha mbi dhé, që do të thotë përjetësisht. Në këtë katalogizimin dhe përshkrimin e monumenteve ekzistuese. Eshtë
përvjetor falënderoj Perëndinë dhe Kryepiskopin Anastas punuar e kontribuar që të rilindë tradita orthodhokse në ikonografi,
muzikë bizantine, gdhendje druri, si ikonostase etj.
që derdhi gjithçka që kishte akumuluar në jetën e tij në Janë botuar kaseta, videokaseta, janë hapur ekspozita e bërë
Kishën tonë. Gjithashtu le t’i lutemi Zotit që t’i japë jetë të konferenca e simpoziume me traditën e pasur orthodhokse të vendit.
gjatë Kryepiskopit Anastas për përparimin e Kishës sonë. Nga viti 2001 zhvillohet një program ekologjik, që përfshin projekte
Perëndia e bekoftë, e shenjtëroftë dhe e mbroftë Kishën tonë”. për trajtimin e mbeturinave të disa qyteteve, ruajtjen e ekosistemeve,
Hirësia e Tij Joani, në Liturgjinë Hyjnore të 2 gushtit formimin profesional të ekologjistëve të rinj etj.
8 NGJALLJA
Gjithçka e dha për të rindërtuar këtë Kishë...
(Vijon nga faqja 7)
kryqin e Zotit tonë Jisu Krisht dhe
besimin e madh, duke përdorur
shprehjen “Nuk do të na braktisë
Perëndia”. Fortlumturi, kur thurrje
plane për ringritjen e Kishës sonë
Orthodhokse, na dukej çudi rea-
lizimi i tyre. Por Perëndia në-
përmjet jush i bëri të gjitha të mun-
dura. Ne përjetuam një ëndërr që
çuditërisht u bë realitet në Kishën
Orthodhokse Autoqefale të Shqi-
përisë, nën drejtimin tuaj, o Krye-
bariu ynë...”.
Në vazhdim At Jani Trebicka
radhiti të gjitha arritjet e Kishës
pas daljes nga persekutimi i egër
ateist.
Mitropoliti i Korçës, Imzot
Joani në fjalën e Tij nënvizoi:
“Ndoshta mund të pyesim veten
se pse i kujtojmë gjërat që ne i
dimë. Një nga fjalët kyç të
Shkrimit të Shenjtë është fjala
“kujto”. Perëndia i kërkoi popullit
të Izraelit që çdo vit të kujtonin
çlirimin e tyre nga skllavëria. Nëse
nuk kujtojmë se çfarë ka bërë
Perëndia për ne është shumë e
vështirë që të kemi në shpirt ndje-
një falënderimi.
Perëndia na dërgoi një njeri që
me mundin e tij, mençurinë, ener-
gjitë dhe gjithçka tjetër e dha për të
rindërtuar këtë Kishë. Kjo gjë du-
het kujtuar çdo vit që do të jetë Kisha
mbi dhé që do të thotë përjetësisht.
Në këtë përvjetor falënderoj Perë-
ndinë dhe Kryepiskopin Anastas,
që derdhi gjithçka që kishte aku-
muluar në jetën e tij në Kishën tonë.
Gjithashtu, le t’i lutemi Zotit që t’i
japë jetë të gjatë Kryepiskopit për
përparimin e Kishës sonë. Perë-
ndia e bekoftë, e shenjtëroftë dhe
e mbroftë Kishën tonë.”
Në fund të këtyre urimeve, e
mori fjalën edhe Kryepiskopi i
Tiranës, Durrësit dhe i gjithë
Shqipërisë, prof. dr. Anastasi:
“Dua të falënderoj me gjithë ze-
mër dy bijtë e mi të parë dhe shu-
më të shtrenjë, Mitropolitin Joan e
At Jani Trebickën, të gjithë klerikët
dhe besimtarët e pranishëm, për ndje-
njat që shfaqni ndaj personit tim
të përulur. Përkujtimi i kësaj
ngjarjeje nuk lidhet me aktivitetet
njerëzore, por është një dhuratë e
Perëndisë. Nuk është thjesht një
GUSHT 2003
Dy çaste nga dreka e shtruar në mjediset e Manastirit të Shën Vlashit,
me rastin e 11-vjetorit të Fronëzimit të Kryepiskopit Anastas.
zakon, por është një lutje falënde- tonë dhe dashurinë tonë për por edhe në një familje më të ma-
rimi për Perëndinë për gjithçka. Krishtin. Kjo është dhe qëndresa dhe rinore orthodhokse. Bëhuni gati
Ishte një moment profetik dita e 2 më thelbësore ndaj ndërhyrjeve të për përgjegjësi të reja. E di që secili
gushtit 1991, kur ne bëmë takimin të ligut. Si përfundim duhet të jemi prej jush ofron në Kishë një ndih-
e parë me klerikët e paktë që kishin më tepër të krishterë të pastër mesë të veçantë atje ku gjendeni
mbijetuar. Dhe Perëndia deshi që orthodhoksë. Më shumë përpjekje dhe për këtë ju falenderoj”.
të ishte përsëri data 2 gusht, dita për shenjtërim. Ky është mesazhi Në fund të drekës Kryepi-
kur u rehabilitua Kisha e Tij, me i përvjetorëve. Dhe të lidhur me skopi Anastas e mori sërish fjalën
fronëzimin e Kryepiskopit. ..Kisha njëri-tjetrin të ecim përpara duke duke iu treguar të pranishmëve
jonë këmbëngul që ne të kujtojmë. ditur se Kryetari i Kishës sonë kujtime nga vështirësitë e viteve të
Dhe kjo jo për të lavdëruar njerëzit, është vetë Zoti ynë Jisu Krishti”. tij të para në Shqipëri. Ai tha se
por për të lavdëruar Perëndinë për Kjo ditë e vazhdoi aktivitetin ëndërrat e tij për rindërtimin e
të gjitha gjërat që na ka dhuruar, përkujtimor, me shtrimin e nje Kishës sonë nuk mbarojnë këtu.
sepse çdo gjë bëhet për dashurinë dreke nga Kryepiskopi Anastas për “Dua t’ju kujtoj,- iu drejtua ai
dhe lavdinë e Tij. të gjithë të pranishmit në mjediset të pranishmëve, - fjalën e Perë-
ndisë, “Bëhuni të shenjtë ashtu
sikurse Unë jam i shenjë” ( Eksodi
“...Duhet të jemi më tepër të krishterë të pastër
11:44). Secili prej nesh ka mundësi
orthodhoksë. Më shumë përpjekje për shenjtërim. Ky është dhe duhet të japë më shumë në
mesazhi i përvjetorëve. Dhe të lidhur me njëri-tjetrin të ecim punën e tij brenda Kishës. Kjo gjë
përpara duke ditur se Kryetari i Kishës sonë është vetë Zoti nuk kufizohet vetëm në sasinë dhe
cilësinë e punës, por shkon më
ynë Jisu Krishti” thellë në dimensionin shpirtëror. Të
gjithë ne jemi të thirrur për t’u bërë
Këtë vit ndodhi një ngjarje e Manastirit të Shën Vlashit, në të shenjtë dhe duhet të përdorim
tjetër e madhe, dhënia e lejes për Durrës. Gjatë kësaj dreke, të gjithë të gjitha mjetet për të arritur në
ndërtimin e një katedraleje në klerikë e laikë përfituan nga rasti shenjtërim. Kjo është një mundësi
qendër të Tiranës, siç ka qenë më për të uruar dhe falënderuar Krye- që na përket dhe që duhet ta
përpara. Si kjo, Perëndia na ka piskopin Anastas për përkushtimin arrijmë të gjithë”.
dhënë edhe bekime të tjera të shu- e tij në ringritjen nga themelet të Tashmë është kthyer në një
mta vitin që kaloi... Kishës Orthodhokse të Shqipërisë. traditë që kjo ditë festive të mbyllet
Do të doja të theksoja edhe di- Ata shprehën vendosmërinë e tyre me shërbesën e Efqelisë, që u krye
çka tjetër. Më tepër kujdes në the- për të qëndruar në krah të Kryepi- në kishën e Shën Vlashit. Po kë-
llësi të zemrës sonë. Të jemi më skopit në rrugën e nisur. shtu, efqeli u bënë në të katër dio-
tepër njerëz të qashtër dhe të pas- Kryepiskopi Anastas ua ktheu qezat. Pasi morën fuqi të reja shpi-
tër dhe të mos ngelemi në si- urimin duke i vizituar ata perso- rtërore dhe ripërtëritje trupore,
përfaqe. Të jemi më tepër njerëz nalisht dhe duke folur përzemër- pjesëmarrësit u larguan për në ven-
të përulur, të gatshëm për të shë- sisht me ta duke shkëmbyer nën det e tyre, duke marrë me vete kuj-
ruar plagët që ekzistojnë në mje- trokitjen e gotave urime dhe ndjenja timet e bukura të kësaj dite që do
disin tonë dhe më gjerë. Të jemi falënderimi. Ai iu drejtua grupit të t’i shoqërojnë në aktivitetin e tyre.
më tepër njerëz të lutjes duke u të rinjve me këto fjalë: “Ju nuk bëni
përpjekur të fuqizojmë besimin pjesë vetëm në familjen tonë këtu, A.Çuri
GUSHT 2003
Intervista me pjesëmarrësit e Asamblesë së Syndesmos
Mrekulli që është e vështirë të besohet...
At Heiki Hutunen nga
Kisha Orthodhokse e
Finlandës
- Pas 10 vjetësh nga
vizita e parë në Shqipëri,
cilat janë përshtypjet
tuaja?
- Përshtypjet e mia janë
të vështira për t’u shpre-
hur. Mendoj se jam dësh-
mitar i një mrekullie, që gati
është e vështirë të besohet
se është e vërtetë për Ki-
shën, por do thoja edhe për
gjithë shoqërinë. Por, mre-
kullia më e pabesueshme
është Kisha juaj.
Shumë mendime më
vijnë në mendje, por shoh
Kryepiskopi
dhe ish-
presidenti
i Syndesmos
Albert Laham
Është një fat i madh që keni një primat të Orthodhoksisë
që vjen nga fusha misionare
- Albert Laham, nga
Patrikana e Antiokisë,
ish-zëvendëspresident
nga viti 1958-1964 dhe
nga viti 1964-1977 ish -
president i Syndesmos.
Fillimet e saj lëvizja rino-
re e Patrikanës së Antioki-
së i ka në vitin 1942. Ajo
pati kontributin e shumë të
rinjve teologë ose jo, sido-
mos të atyre që duke studi-
uar jashtë vendit, ranë në
kontakt me lëvizjet rinore
orthodhokse të kishave të
tjera. Këtu mund të përme-
ndim Patriarkun e sotëm
Ignatin, Mitropolitin e Liba-
nit Zharxh Kodr etj.
ndryshime dhe zhvillime të
tilla, që nuk i gjen në asnjë
kishë tjetër orthodhokse,
dhe mbase në asnjë kishë
tjetër në gjithë botën.
- Cilat janë përshtyp-
jet tuaja për Asamblenë
dhe kushtet e krijuara?
- Asambleja është për
mendimin tim plotësisht e
sukseshme. Edhe mjediset
janë të këndshme dhe funk-
sionale. Kjo është e favor-
shme për punën që ne po
bëjmë së bashku dhe gjith-
çka po shkon mjaft mirë.
Për rezultatet e Asam-
blesë mund të thosha mjaft.
Atmosfera e saj ishte mjaft
Që në fillimet e saj Syn-
desmos u konsiderua si një
lidhje uniteti mes kishave
e grupeve të ndryshme me
synim rinovimin shpirtëror
të të rinjve orthodhoskë.
Duke filluar nga rinia, ajo
do të bënte rinovimin e tërë
komunitetit dhe më tej du-
ke u përgatitur për ekume-
nizmin dhe dëshminë ortho-
dhokse në botë. Kjo ishte
ideja e parë e Syndesmos
që në hapat e para të saj.
Në vitin 1961, u thek-
sua edhe aspekti i misio-
narizimit. Në Asamblenë e
Bejrutit, nga teologu Xhon
Majendorf, më pas u krijua
“Porefthendes”, e drejtuar
NGJALLJA
e ngrohtë dhe miqësore dhe
jo gjithmonë ka qenë kështu
në mbledhje të tilla, si p.sh.
në Asamblenë e kaluar, që
qe më e vështirë. Kjo për
shumë arsye. Së pari, sepse
Syndesmos pati çaste të vë-
shtira në 4 vjetët e fundit
dhe tani ndjesia është se ka
filluar një periudhë e re dhe
ka një atmosferë mjaft po-
zitive. Në këtë ka ndikuar
mjaft dhe Kryepiskopi
Anastas dhe organizimi nga
Kisha juaj.
Ne shohim se tani është
një grup i ri që po del nga
Syndesmos dhe një kohë e
re po fillon.
nga Kryepiskopi Anastas,
me veprimtari misionare.
- Cilat janë arsyet e të
qenit te Syndesmos dhe
detyrat për të ardhmen?
- Sot e gjithë bota po
bëhet një. Kujdes. Kur si Pre-
sident i Syndesmos shkova
në Amerikë më 1966, të
bindja lëvizjet orthodhokse
rinore amerikane të bash-
koheshin me Syndesmos
ata pyetën. Pse? Përgjigjja
ishte se ne jemi një kishë,
kemi një jetë shpirtërore,
sepse njerëzit tanë bëjnë të
njëjtat pyetje për besimin,
doktrinën, ndjekin të njëjtën
Liturgji, janë objektiv i
(vijon në faqen 10)
9
- Mendime për Asamblenë nga të rinj delegatë nga
vende të ndryshme të botës -
Si ishin marrëdhëniet në këto ditë të Syndesmos
midis të rinjve me kombësi dhe kultura të ndryshme?
Dhespina nga Greqia: Shumë të mira. Kemi shumë
lidhje miqësore. Veçanërisht të rinjtë nga India dhe Afrika
kanë një sens të veçantë humori.
Fakti që jemi nga vende të ndryshme nuk përbën aspak
pengesë në bashkëpunimin tonë. Puna na sjell më afër
dhe i forcon marrëdhëniet midis nesh. Nëse bisedon me
dikë mund të kesh edhe mosmarrëveshje, por nëse punon
duhet që patjetër të biesh dakort dhe pikërisht këtu
marrëdhëniet bëhen më të veçanta.
Kemi dëgjuar për vështirësitë për përhapjen e
Ungjillit në Indonezi si edhe për mrekullitë që
Perëndia ka bërë atje për të mbështetur punën tuaj.
A mund të na thoni diçka më shumë rreth këtij fakti?
At Mateu nga Indonezia: Kemi pasur probleme,
pasi të krishterët janë pakicë në Indonezi. Duke qenë
minoritet ne nuk mund të shprehemi lirshëm në mbrojtje
të të drejtave tona. Zoti gjithmonë na ka mbrojtur sepse
Ai e do popullin e tij. Ka ndodhur një mrekulli në një nga
kishat tona në Xhafarin qendror. Në kishën e Shën
Ekaterinës nën altar nga shenja e kryqit ka rrjedhur miro
erëmirë. Kjo gjë tregon se Shpirti i Shenjtë gjendet në
kishë dhe i mbështet besimtarët për përpjekjet e tyre në
forcimin në Indonezi të Kishës Orthodhokse.
Si e shikoni fillimin e aktivitetit të Syndesmos në
Shqipëri?
Tudori nga Rumania: Jam 17 vjeç dhe siç dëgjova
jam më i vogli në këtë asamble. Është hera e parë që vij
në Shqipëri por më pëlqen shumë ky vend si edhe kon-
strukti i kompleksit të ndërtesave të Manastirit të Shën
Vlashit. Është vend shumë i përshtatshëm për zhvillimin
e Asamblesë së Përgjithëshme të Syndesmos.
Ju keni ardhur nga Vendet e Ulta në një vend me
reliev malor si Shqipëria, si ju duket kjo gjë?
Idvin nga Hollanda: Është e vërtetë se Shqipëria
është ndryshe nga Hollanda sepse ne nuk kemi male.
Manastiri këtu dhe ambienti përreth përbëjnë një vend të
mahnitshëm. Por kur mendojmë se kjo gjë është ndërtuar
për një periudhë shumë të shkurtër e dimë se kemi të
bëjmë me një mrekulli.
A keni gjetur ndonjë mënyrë efiçente për t’i sjellë
njerëzit në Kishë?
Në lidhjen tonë rinore ne jemi përpjekur të gjejmë
mënyra të ndryshme për t’i sjellë njerëzit në Kishë.
Mendoj se mund të ndihmojë shumë organizimi i takimeve
rinore. Ne po dalim jashtë dhe po përpiqemi që së pari të
gjejmë të rinjtë orthodhoksë që ndodhen në Hollandë.
Më vonë kur ne të bëhemi më shumë anëtarë do të për-
piqemi të arrijmë dhe të prezantojmë orthodhoksinë edhe
tek të rinjtë joorthodhoksë.
(vijon në faqen 10)
10 NGJALLJA GUSHT 2003

(vijon nga faqja 9)

sulmeve të njëjta. Ata janë
të shqetësuar për çka ngjet
në botë the se si duhet t’i
përgjigjemi. Pyetja është jo
pse duhet të jemi të bash-
kuar, por pse duhet të jemi
të ndarë nëse jemi një
Kishë.
Edhe kjo Asamble, si
çdo tjetër, pas fjalimeve,
fjalës kryesore, që u mbajt
nga Kryepiskopi Anastas,
është të vërë gjithë pjesë-
tarët e lëvizjes së bashku,
sipas statutit; për të zgje-
dhur një bord të ri, preside-
ntin e zëvendëspresidentët.
Por njëkohësisht, ky është
edhe një rast për shkëmbim
përvoje, meqë gjithë lëvizjet
janë këtu të mbledhura.
Kemi parë se u krijuan një
sërë grupesh për të disku-
tuar, një sërë çështjesh të
ndryshme praktike të punës
me rininë, si festivalet,
...Pikërisht kjo, i sjell Kishës atë përvojë që
vjen nga lotët dhe gjaku i martirëve dhe
konfesorëve. Të rinjtë janë të thirrur të reflektojnë
për këtë trashëgimi dhe ta kthejnë atë në një flakë
për të gjithë komunitetin.
Unë falënderoj Perëndinë që Kryepiskopi i
Shqipërisë e drejtoi gjithë komunitetin drejt këtij
vizioni.
përgatitja e lidershipit rinor
etj, apo çështje që shqetë-
sojnë dëshminë e ortho-
dhoksëve të rinj në dësh-
mitë e tjera në botë sot.
- Përshtypjet tuaja
rreth organizimit?
- E para është ringjallja
e Kishës në Shqipëri. E njoh
Kryepiskopin Anastas prej
40 vjetësh dhe e kam vle-
rësuar dhe dashur atë si
misionar, si episkop dhe
shërbëtor të kishës dhe lu-
tem për të në çdo Liturgji,
që Zoti t’i japë jetë e forcë
që të vazhdojë veprën e tij.
Është një fat i madh që keni
një primat të orthodhoksi-
së, që vjen nga fusha misi-
onare.
Shoh rrotull dhe kur vë-
rej gjithë këtë kompleks që
ka lindur nga gërmadhat e
Kishës Shqiptare, falë-
nderoj Perëndinë. Siç tha-
shë në ato pak fjalët e mia
në Asamble, kjo me siguri
është rezultati i gjakut dhe
lotëve të orthodhoksëve të
persekutuar në Evropën
Lindore. Tertuliani, një nga
teologët e parë të mëdhenj
të kishës në shek. III, ka
thënë se gjaku i martirëve
është simboli i të krishte-
rëve. Pikërisht kjo, i sjell
Kishës atë përvojë që vjen
nga lotët dhe gjaku i mar-
tirëve dhe konfesorëve. Të
rinjtë janë të thirrur të
reflektojnë për këtë trashë-
gimi dhe ta kthejnë atë në
një flakë për të gjithë ko-
munitetin.
Unë falënderoj Perëndi-
në që Kryepiskopi i Shqi-
përisë e drejtoi gjithë komu-
nitetin drejt këtij vizioni.
Çdo herë që vij në Asa-
mbletë dhe shoh gjithnjë e
më shumë njerëz të vijnë
gjithnjë e nga më shumë
vende, me të njëjtin shpirt
dashurie, me të njëjtin
shpirt besimi, me të njëjtin
sens të dashurisë para
Perëndisë së zemrave të
tyre, gëzohem dhe e ndjej
veten të rinovuar nga këta
të rinj që i janë përkushtuar
zotit Jisu Krisht. Është një
gjë e madhe t’i bësh ata
këtu së bashku, të punojnë
së bashku, të luten së ba-
shku, të luajnë së bashku,
të këndojnë së bashku, të
mendojnë së bashku për
problemet e tyre, të përfi-
tojnë nga përvoja e tyre, në
vende të ndryshme.
Korresp. i “Ngjallja”
- Mendime për Asamblenë dhe për Syndesmos nga të rinj delegatë
nga vende të ndryshme të botës -
A mendoni se në vend që të presim
që të rinjtë të vijnë në Shtëpinë e Rinisë
mund të shkojmë ne ku ata janë në
kuadrin e aktiviteteve misionare dhe t’i
ftojmë në Kishë?
Marjeta nga Bullgaria: Sigurisht që
edhe në Bullgari ka të rinj nga vende të
ndryshme të botës dhe ne po përpiqemi të
punojmë më shumë për t’i njohur ata me
Kishën Orthodhokse. Ne po studiojmë
gjetjen e metodave dhe teknikave të reja
në marrëdhëniet me të rinjtë e grupeve të
ndryshme. Kjo për sa i përket nevojave
dhe emocioneve të tyre. Nuk mund t’iu
thuash të rinjve vetëm që ejani në Kishë
nëse doni të shpëtoheni sepse ata nuk do
të të kuptojnë. Mendoj se grupmosha e
adoleshencës dhe ajo pas saj kanë nevojë
për më shumë shpjegim ku të futet edhe
pak llogjikë.
Kam dëgjuar se Borisi, mbreti i Bullga-
risë është bërë i krishterë duke u pagëzuar
në kishën afër Ballshit. Do të doja shumë
ta vizitoja këtë vend.
Na përshkruani disa aktivitete
rinore në Kishën tuaj?
Stivino nga Kenia: Kemi shumë
aktivitete brenda Kishës Orthodhokse të
Kenias. Rinia është e përfshirë në veprën
e katekizmit, në festivale të ndryshme si
edhe në veprimtari sportive. Gjithashtu
organizojmë seminare të interesave
vendore mbi tema sociale në interes të të
rinjve mbi martesën dhe drogën. Çështjet
e kujdesit shëndetësor zënë një vend të
veçantë në këto seminare sepse në Afrikë
epidemi si Malarja dhe Sida po vrasin
shumë njerëz.
Rinia ka forcën, mundësitë dhe vullnetin
për të bërë shumë në drejtim të
ungjillëzimit. Në këtë kontekst si një organ
i Kishës, rinia ka një përgjegjësi kryesore
për të ndihmuar misionin kishtar kundrejt
popullit afrikan. Në Kishën e Shën Nikollës
së bashku me priftin tonë ne shkojmë në
çdo derë për të ftuar njerëzit dhe sidomos
të rinjtë që të vijnë në Kishë.
Cili është opinioni juaj për Lidhjen
Rinore “Bij të Dritës”?
Greta nga Bjellorusia: Pata rastin të
ndjek me vëmendje prezantimin e Lidhjes
Rinore Orthodhokse Shqiptare “Bij të
Dritës”. Mbeta shumë e impresionuar.
Mendoj se është një lëvizje shumë e
suksesshme. Kjo lidhet edhe me
udhëheqjen e frymëzuar dhe me
mbështetjen që jep Kryepiskopi Anastas.
Një gjë shumë e rëndësishme është se
Lidhjes i është dhënë liri në marrjen e
iniciativave për organizimin e aktiviteteve.
Ju uroj që të vazhdoni në këtë rrugë që
keni nisur.
Cili ka qenë roli yt në Asamblenë e
Përgjithshme të Syndesmos dhe si e
konsideron kohën që ke kaluar në
Kishë?
Elona nga Shqipëria: Kam shërbyer
si ushtare shërbimi (steward). Ka qenë
një gjë jo pak e lodhshme por e bukur.
Mendoj se funksioni i Syndesmos në lidhje
me çështjen e misionarizmit që ka qenë
edhe tema e kësaj Asambleje është mjaft
pozitiv. Syndesmos mund të ndihmojë
shumë ardhjen e të rinjve në Kishë. Jam
e mendimit se një strategji që do t’i
shërbente një integrimi të një numri më të
madh të të rinjve në Kishë lidhet me
organizimin. Unë personalisht nuk e kam
konsideruar qëndrimin brenda Kishës si
një humbje kohe. Gjithmonë e kam
konsideruar si diçka nga e cila mund të
përfitoj shumë. Të shkuarit në Kishë të
ndihmon të krijosh një karakter tëndin, një
karakter pozitiv. Të rritesh me frymë
perëndishmërie brenda Kishës, brenda një
shoqërie të krishterë të ndihmon për të
qenë njeri në kuptimin e plotë të fjalës.
Shumë të rinj jetojnë jashtë kishës
dhe nuk kanë konceptin e jetës në
bashkësi dhe punë. Ata parapëlqejnë
më shumë qendrat e argëtimit sesa një
jetë me këngë me harmoni edhe me
punë. Si do t’u drejtoheshit ju atyre?
Ana nga Greqia: Të argëtohet dikush
nuk është e tmerrshme. Kjo mund t’iu
pëlqejë të gjithëve. Por njeriu nuk mund
të jetojë vetëm me argëtimin, të cilin ne
nuk e dënojmë. Ajo që ne mund të themi
për kishën dhe bashkëpunimin është ajo
që thanë edhe vetë apostujt: “Eja dhe shih”.
Sepse njerëzve nuk mund t’iua shpjegosh
me fjalë bukurinë e të jetuarit brenda
Kishës. E vetmja mënyrë është që t’i ftosh
ata që të shohin ndikimin e Shpirtit të
Shenjtë në jetën e besimtarëve. Ne nuk
mund të detyrojmë njeri, vetëm pro-
pozojmë dhe tregojmë veten tonë si
shembull. Nëse njerëzit do të shikojnë se
sa të lumtur jemi ne këtu, do të kuptojnë
se janë ata që humbasin. Të rinjtë
parapëlqejnë të rrezikojnë dhe të zgjedhin
por si mund ta refuzosh diçka nëse nuk e
ke provuar më parë?
A. Curri
GUSHT 2003 NGJALLJA 11

Korçë - Kremtim në Kishën e profetit Ilia Nga shenjtorët e muajit

Me bekimin e Perëndisë, në qy- vlerat e saj historike për qytetin e
tetin e Korçës u kremtua me ma- Korçës, pasi si origjinë i përket pe-
dhështi festa e profetit Ilia. Litur-
Martirët Laurenti, Ksisti,
riudhës së para pushtimit turk. E
gjia Hyjnore u drejtua nga Mitro- rindërtuar për herë të parë rreth Ipoliti (10 gusht)
politi i Korçës, Hirësia e Tij Joani. vitit 1840 - ‘50, në vitin 1937 u
E veçanta e kremtimit të sivjet- Filozofit athinas dhe episkopit urdhëroi që të kamxhikohej. Në
prish, për t’u rindërtuar me përma-
të Romës Ksistit (ose Siksti) i Dy- burg bëri shërime çudibërëse, gjë
shëm është se shërbesa u krye në sa më të mëdha, në funksion të ne-
të (257 - 258), pasuesi i shën Ste- që tërhoqi në besim tribunin Ka-
një kishë plotësisht të rikonstruk- vojave në rritje të komunitetit. Sot
fanit të Romës (3 gusht), iu pre linik. Laurenti u çua përsëri tek
tuar, e cila mori formën e saj të ajo është një nga kishat më të kom-
koka në kohën e Valerianit (253 - mbreti, por nuk pranoi t’u sakrifi-
vërtetë pas një periudhe disamu- pletuara dhe më të bukura të
259), pasi nuk e mohoi Krishtin. konte idhujve. Mbaroi pra, më 10
jore punimesh, që filluan menjë- qytetit. Më përpara, kur po niste gusht 258 - katër ditë pas vdekjes
herë pas kthimit të plotë fizik të saj Po në këtë ditë të shënuar, pas përndjekja, i kishte dhënë urdhër së papa Ksistit - mbi një skarë të
në pronësi të Kishës. dorëzimit nga Imzot Joani në dy të kryedhjakonit të tij Laurentit, të skuqur, për shkak të zjarrit që digjej
Tashmë me dy kambanore dhe dielat e mëparshme të dy dhjako- kujdesej për enët e shenjta të poshtë.
me kubenë e saj, si edhe përshtatja nëve të rinj, Spiro Degremenit nga Kishës. Ky i fundit i shet për hir Lipsanin e shenjtë e varrosi
e tyre me pjesën tjetër të kishës, e Pogradeci dhe Ropi Argjirit nga të të varfërve, dhe kur perandori Ipoliti, që për këtë iu nënshtrua
cila është e ndërtuar me gurë, iu zona e Prespës, këtë ditë u dorë- e urdhëroi që t’i sjellë paratë, she- kamxhikimit me zinxhirë me
kujton shumë njerëzve pamjen e zua ierodhjakon Kristofori. Disa njti i solli të stivosur në karroca të gjemba dhe së fundi, dorëzoi
Kishës madhështore të Shën ditë me pas nga kjo e kremte, u bë varfrit dhe sakatët që iu kishte frymën i tërhequr njëkohësisht nga
Gjergjit, por në përmasa më të gjithashtu hirotonia në prift e bërë mirë! Valeriani u inatos dhe disa kuaj të egër.
vogla. dhjakon Konstandin Mujo.
Kjo kishë mbart në vetvete dhe Korresp. i “Ngjallja”
Flori dhe Lauri (18 gusht)
Kalendari i Liturgjive Hyjnore, Binjakë, në një epokë të paqar- në një pus të tharë, brenda në të
të, ikën nga Bizanti mbas martiri- cilin mbaruan duke u lutur për
SHTATOR 2003 zimit të dy të krishterëve gurgdhe- besimtarët. Mbas shumë vjetësh,
ndës, të cilët i kishin mësuar mje- pasi lipsanet e shenjta u vendosën
1 E Hënë. + Fillimi i Indiktit. Simeon Stiliti. Dësh. i ri Angjeli. shtërinë e tyre. Shkuan në Iliri (dhe në këllëfë, rridhnin miro dhe bënin
6 E Shtunë + Çudia e kr/engjëllit Mihail. Dëshg. Kalodhota.
më konkretisht në Slloveni) dhe mrekullira në mënyra të ndryshme
7 E Diel + Para Lartës. të Kryqit. Ap. Onisifori. Dësh.
punuan pranë qeveritarit lokal, i cili tek gjithë ata që vinin. Dëshmohet
Sozonti. Kasiania, himnografe.
më pas i dërgoi tek një princ. Ai i se u vendosën në Manastirin e fam-
8 E Hënë + Lindja e Hyjlindëses.
13 E Shtunë + Kornili, k/qindëshi. Dësh. Aristidhi. dha para dhe skica për të ngritur shëm të të Gjithëpushtetshmit (Pan-
14 E Diel +* Ngritja e Kryqit të Nderuar. një tempull të gurtë idhulltarie. tokratoros) në Konstandinopojë.
17 E Mërkurë + Sofia e vajzat e saj: Pisti (Besa), Elpis Ndërkaq, paratë i dhanë si lëmo-
(Shpresa), Agapi(Dashuria). shë. Natën luteshin – ditën puno- Ark. Justini
20 E Shtunë + Dësh. Efstathi dhe dësh. që ishin me të. nin. I ndihmonte një engjëll, pra
21 E Diel + Pas Lart. të Kryqit. Ap. Kodrati nga të 70. Pr. ngrehina mbaroi shpejt.
Jona. Ndërkohë u tërhoq në besimin
23 E Martë + Zënia e Joan Pagëzorit. Oshg. Ksanthipi e e vërtetë prifti i perëndive të gë- NGJALLJA
Polikseni. njeshtra, i biri i të cilit ishte tashmë Organ i Kishës Orthodhokse
24 E Mërkurë + Çudia e Hyjlind. në Kithirë. Dëshm. Thekla. i krishterë, pasi të dy vëllezërit ki- Autoqefale të Shqipërisë
Osh. Silvani. shin hapur syrin e verbuar të tij.
26 E Premte + Jetëndërrimi i Ap. Joan Theologut. Më pas shenjtorët mblodhën të Themelues: Kryepiskopi
27 E Shtunë + Dësh. Kalistrati. Ap. Aristarku. Dëshg. Akilina, Anastas
varfrit që kishin përdëllyer dhe pa-
Epihara. si i lidhën me litarë idhujt i tërhoqën
28 E Diel + 1 Llk. Omol. Hariton. Pr. Varuhu. Del nën kujdesin e Këshillit
të gjithë poshtë. Në vazhdim, për-
Botues
uruan me derdhje drite kishën dhe
ia kushtuan Shpëtimtarit, duke
Adresat e faqeve të hapura në psalur, siç thuhet, troparin që duhej Kryeredaktor: Thoma Dhima
“Lavdi ty, o Krisht Perëndi, mbu-
Internet dhe ajo e E-mail-it, rrja e apostujve…” Adresa:
Kryepiskopata Orthodhokse,
të Kishës Orthodhokse Autoqefale Princi sapo e mësoi, urdhëroi
Rruga e Kavajës, Nr. 151
të Shqipërisë, janë: dhe të tjerët u dogjën në furrë, Tiranë
ndërsa Flori (i lulëzuar) dhe Lauri Tel: (042) 34-117, 35-095.
Internet: www.orthodoxalbania. org (i dafintë), u lidhën në rrota qerreje Fax: 32-109
dhe u rrahën. Më pas u dërguan Shtypur në shtypshkronjën
E-mail: orthchal@orthodoxalbania. org prapë tek qeveritari, i cili i mbylli “Ngjallja”
12
15 Gusht - Fjetja e Hyjlindëses së Tërëshenjtë
Përlëshorja
e Fjetjes
Në lindjen tënde
virgjërinë e ruajte,
në fjetjen tënde s’e
neverite, botën, o
Virgjëreshë; në jetën
e qiellit shkon jetën
si linde këtu mbi
dhé, dhe i shpëton
gjithnjë prej vdekjes,
shpirtrat tanë, o
Hyjlindëse!
Ditë historike për Mitropolinë e Beratit
E shtuna e datës 18 korrik 1998
do të mbetet një ditë historike për
Mitropolinë e Beratit, pasi bëhej
fronëzimi i Mitropolitit të ri pas
shumë dekadash. Një grup besim-
tarësh me fytyra të gëzuara, u ni-
sën qysh herët në mëngjes për të
pritur me entuziazëm Kryepiskopin
Anastas dhe përfaqësuesit e lartë
të Patrikanës së Konstandinopo-
jës në urën e Kuçit, ku ndahet rrethi
i Beratit nga i Lushnjës.
Hirësia e tij, qysh në fillim të
misionit të vet si Mitropolit, me
ndjenjë të lartë dhembshurie u që-
ndroi dhe u qëndron vazhdimisht
pranë njerëzve në nevojë dhe të
sëmurëve të ndryshëm, pa bërë da-
llim as nga feja, as nga origjina, as
nga pozita shoqërore.
Lartësimin e figurës së klerikë-
ve Hirësia e Tij e ka bërë dhe e
bën duke dhënë shembullin e tij
personal, duke ndjekur nga afër
dhe duke zbatuar me përgjegjësi
udhëzimet dhe porositë e vyera të
Fortlumturisë së Tij, Anastasit.
Ndonëse shumë probleme janë
zgjidhur gjatë këtyre pesë vjetëve,
Hirësia e Tij mendon se ka akoma
shumë çështje, për të cilat do vihet
dorë më me përkushtim, duke për-
fituar nga përvoja e deritanishme.
Me urtësinë e tij karakteristike,
me sjelljen e tij të frymëzuar, me
durimin e madh dhe përkushtimin
NGJALLJA GUSHT 2003
Zemrën na e çel,
me gëzim e ngazëllim...
Zemrën na e çel, me gëzim
e ngazëllim, o Zonjë, falna
gazin e pasosur tani, sepse
ke lindur ti shkaktarin e
gëzimeve.
Zonjë, na shpëto, Virgjë-
reshë dhe Hyjlindëse, prej
helmeve dhe rreziqeve, se ti
ke lindur Shpëtimtarin,
paqeprurësin.
Mjegullën largo, të mëka-
teve Hyjlindëse, sepse ke
lindur ti diellin e parajet-
shëm.
Zonjë na shëro, nga pësi-
met e sëmundjeve, na më-
shiro dhe na vizito, edhe
shëndetin na e dhuro me
ndërmjetimin tënd.
Nga Troparet
Korçë - Festohet pesëvjetori
e lartë, Imzot Ignati ka fituar respe- i fronëzimit të Mitropolitit Joan
ktin dhe dashurinë e madhe të Më 25 korrik Kisha jonë feston Pas meshës, në kompleksin
shpresëtarëve të Mitropolisë sonë Shën Anën, për nder të së cilës në “Shën Gjergji” u dha një kokteil
dhe më gjerë. qytetin e Korçës është ndërtuar urimi për Hirësinë e Tij Imzot Joa-
Për figurën e tij të shquar prej disa vitesh një Kishë. Por kjo nin, ku morën pjesë personalitete
Patriku Ekumenik Vartholomeu I ditë për qytetin e Korçës është më të fesë, shkencës, arsimit, pushtetit
më 5 nëntor të vitit 1999, në kishën tepër se një festë e zakonshme. lokal, deputetë si edhe të ftuar të
e Shën Spiridhonit është shprehur: Pasi në po këtë ditë pesë vjet më tjerë. Ata vunë në dukje kontributin
“Me praninë e tij të butë e oshë- parë është fronëzuar Mitropoliti i e Hirësi Joanit në të gjithë sektorët
nare, me dashurinë e madhe dhe Korçës, Hirësia e Tij Joani, i cili e jetës në qytetin e Korçës.
me paqen, që ka brenda tij, me është dhe Mitropoliti i parë i Ky kokteil u mbyll me urimin
fjalën e ngrohtë atërore dhe me Korçës pas rihapjes së Kishës. që Perëndia ta ndriçojë dhe ndih-
njohjen e gjuhës shqipe, që e ka Kremtimi i kësaj ngjarjeje jo ve- mojë Hirësinë e Tij për suksese të
gjuhë të nënës, përpiqet t’i shërbejë
tëm shpirtërore për qytetin, por mëtejshme në misionin e Tij dhe
sa më mirë popullit të Shqipërisë
edhe historike filloi me Liturgjinë për kontribute të tjera në fusha të
dhe Perëndisë, duke dhënë me
Hyjnore, e cila u krye në Kishën e ndryshme të zhvillimit në Dioqezën
gjithë zemër të gjitha aftësitë e Tij”
Burimit Jetëdhënës, ku edhe Hirë- e Korçës dhe që të qëndrojë sa më
Ky përvjetor i shënuar u kujtua
sia e Tij është fronëzuar pesë vjet më gjatë në drejtim të Mitropolisë.
edhe në Liturgjitë Hyjnore të
parë. Më pas u celebrua edhe Dho- Kjo ditë u parapri, kur më datën
Mitropolisë sonë.
Ilia Mihal Zaka ksologjia e përvjetorit. 24 korrik, Hirësisë së Tij, Imzot
Joanit dhe drejtuesve të komuni-
Njoftim teteve të tjera iu dha titulli “Nderi i
Në datat 2-3 shtator 2003 zhvillohet konkursi për pranimin e studen- Qarkut, Korçë”, për kontribute të
tëve të rinj në Akademinë Teologjike Orthodhokse “Ngjallja e Krishtit”, shquara në mirëkuptimin dhe ba-
në Shën Vlash, Durrës. Pyetjet e konkursit janë rreth “Dhiatës së re” shkëjetesën e komuniteteve fetare
dhe katër vëllimeve “Besimi Orthodhoks”. në qarkun tonë.
Kushtet e pranimit janë: Titulli i nderit Hirësisë së Tij
A. Kandidatët duhet të jenë të pagëzuar në Kishën Orthodhokse Imzot Joanit iu dorëzua nga krye-
të paktën një vit më parë. tari i Qarkut, Korçë z. Fehmi Xhe-
B. Të jënë pjesëmarrës aktivë në kishën e zonës së tyre. mo. Një vlerësim, i cili i bëhet jo
C. Të kenë mbaruar shkollën e mesme katërvjeçare. vetëm Mitropolitit të Korçës, por
D. Të kenë një rekomandim nga Episkopi i Dioqezës.
gjithë komunitetit orthodhoks të
E. T’i nënshtrohen konkursit për pranim.
Për hollësi të mëtejshme të interesuarit mund të kontaktojnë në numrin kësaj dioqeze.
e telefonit 0575 222 55. Korresp. i “Ngjallja”