Çizelgeleme Sunum

Kısa Dönem
Çizelgeleme
Copyright © 2017 Pearson Education, Ltd. 15 - 1

Kısa Dönem Çizelgeleme
Amacı talebi mevcut tesislere

tahsis etmek ve
önceliklendirmektir.

Kısa Dönem Çizelgelemenin
Önemi
▶ Etkili ve verimli bir çizelge rekabetçi bir
avantaj olabilir
▶ Tesis içerisinde ürünlerin hızlı hareket etmesi,
varlıkların daha iyi kullanılması ve daha düşük
maliyet anlamına gelir.
▶ İyi bir çizelge daha güvenilir teslimatlar ile
sonuçlanır.

Çizelgeleme Kararları
Organizasyon Çizelge konuları
Havayolu şirketi Uçak bakımı
Gidiş-dönüş tarifeleri
Uçuş ekibi, yemek şirketi, gate, biletleme personeli
Hastane Ameliyathane kullanımı
Hasta kabulleri
Hemşireler, güvenlik, bakım personeli
Ayakta tedavi
Üniversite Derslik ve görsel-işitsel ekipman
Öğrenci ve öğretim üyeleri çizelgeleri
Lisans ve lisansüstü dersler
Üretim fabrikası Ürünlerin üretimi
Hammaddelerin satın alınması
Çalışanlar

Çizelgeleme Konuları
▶ Çizelgeleme işlemleri operasyonların
zamanlaması ile ilgilidir.
▶ Buradaki amaç, talebin tahsisi ve
önceliklendirilmesidir.
▶ Önem faktörleri;
1) İleriye veya geriye doğru çizelgeleme
2) Sonlu veya sonsuz yükleme
3) İşlerin sıralanması için kriterler

İleriye ve geriye doğru
çizelgeleme
▶ İleriye doğru çizelgeleme gereksinimler
bilinir bilinmez başlar.
▶ Teslim tarihlerini karşılamayabilir olsa da,
uygulanabilir bir program oluşturur.
▶ Sıklıkla işlem sürecinde envanter
oluşturulmasına neden olur
Due
Now Date

İleriye ve geriye doğru
çizelgeleme
▶ Geriye doğru çizelgeleme, son tarih ile
başlar ve önce son işlemi zamanlar.
▶ Schedule is produced by working
backwards though the processes
▶ Kaynaklar çizelgeyi gerçekleştirmek için
ulaşılabilir olmayabilir.
Due
Now Date

Sonlu ve sonsuz yükleme
▶ İş istasyonlarına işlerin atanması
▶ Sonlu yükleme, iş istasyonunun
kapasitesi kadar işlerin atanması
gerçekleştirilir.
▶ Tüm işler tamamlanır
▶ Teslim tarihlerinde gecikmeler olabilir.
▶ Sonsuz yükleme kapasiteyi dikkate almaz
▶ Tüm teslim tarihleri karşılanır.
▶ Kapasitelerin ayarlanması gerekebilir.
Çizelgeleme Kriterleri
1. Tamamlanma zamanını enküçüklemek

2. Tesislerin kullanımını enbüyüklemek
3. Yarı ürün stoklarını enküçüklemek
4. Müşteri bekleme sürelerini
enküçüklemek

Gant Şemaları
▶ Yükleme tablosu bölümlerin,
makinelerin veya tesislerin yükleme ve
boş zamanlarını gösterir.
▶ Zaman içinde göreli iş yüklerini
görüntüler
▶ Zaman çizelgesi, süreçteki işleri izler
▶ Değişiklikleri hesaba katmak için tüm
Gant şemalarının sık sık
güncellenmesi gerekir.
Gant şeması Örnek
İş Gün
Pzt Salı Çrş Prş Cuma
merkezi
Metal işleri İş 349 İş 350
Mekanik İş 349 İş 408
Elektronik İş 408 İş 349
Boyama İş 295 İş 408 İş 349
İşlem Boş zaman İş merkezi çalışmıyor

Atama Metodu
▶ Görevleri veya işleri kaynaklara

atayan özel bir doğrusal programlama
modeli
▶ Amaç toplam maliyeti veya zamanı
enküçüklemek
▶ Tek bir iş veya işçi sadece bir
makineye atanabilir.

Atama Metodu
Dizgici Dizgici
A B C A B C
İşler İşler
R-34 $11 $14 $ 6 R-34 $ 3 $ 4 $ 0
S-66 $ 8 $10 $11 S-66 $ 0 $ 0 $ 5
T-50 $ 9 $12 $ 7 T-50 $ 0 $ 1 $ 0
Toplam maliyet = $6 + $10 + $9 = $25

İşlerin Sıralanması
▶ İş merkezlerinde işlerin yapılması
gereken sırayı belirler.
▶ Öncelik kuralları, işleri sıralamak için
kullanılır
▶ FCFS: İlk gelen ilk işlem görür
▶ SPT: En kısa işlem zamanı
▶ EDD: En erken teslim tarihi
▶ LPT: En uzun işlem zamanı

Performans kriterleri
▶ Akış zamanı – bir işin iş merkezine girmesi ile
tamamlanmasına kadar geçen süre
Toplam akış zamanı
Ort tamamlanma zamanı=
Toplam iş sayısı
Toplam işlem zamanı
Kullanım oranı = Toplam akış zamanı
Sistemde bulunan ort Toplam akış zamanı
iş sayısı = Toplam işlem zamanı
İşlerin Ort gecikme Toplam gecikme süresi

süresi= Toplam iş sayısı
Örnek
4 öncelik kuralına göre işleri sıralandırın.
Teslim
İş İşlem zamanı(Gün) zamanı(Gün)
A 6 8
B 2 6
C 8 18
D 3 15
E 9 23

Örnek
FCFS: Sıra A-B-C-D-E
Akış
İş sırası İşlem zamanı zamanı Teslim t. Gecikme
A 6 6 8 0
B 2 8 6 2
C 8 16 18 0
D 3 19 15 4
E 9 28 23 5
28 77 11

Örnek
FCFS: Sıra A-B-C-D-E
Top. Akış zamanı

Ort. tamamlanma zamanı= İş sayısı
= 77/5 = 15.4 gün

Kullanım oranı = Toplam akış zamanı = 28/77 = 36.4%
Sistemde ort. iş Toplam akış zamanı

sayısı = Toplam işlem zamanı = 77/28 = 2.75 iş
Top. Gecikme süresi

Ort. gecikme süresi = Toplam iş sayısı = 11/5 = 2.2 gün

Örnek
SPT: Sıra B-D-A-C-E
Akış Teslim
İş sırası İşlem süresi zamanı tarihi Gecikme
B 2 2 6 0
D 3 5 15 0
A 6 11 8 3
C 8 19 18 1
E 9 28 23 5
28 65 9

Örnek
SPT: Sıra B-D-A-C-E
Top. Akış zamanı

= 65/5 = 13 gün




Örnek
EDD: Sıra B-A-D-C-E
Akış Teslim
İş sırası İşlem süresi zamanı süresi Gecikme
B 2 2 6 0
A 6 8 8 0
D 3 11 15 0
C 8 19 18 1
E 9 28 23 5
28 68 6

Örnek
EDD: Sıra B-A-D-C-E
Top. Akış zamanı

= 68/5 = 13.6 gün




Örnek
LPT: Sıra E-C-A-D-B
Akış Teslim
İş sırası İşlem süresi zamanı tarihi Gecikme
E 9 9 23 0
C 8 17 18 0
A 6 23 8 15
D 3 26 15 11
B 2 28 6 22
28 103 48

Örnek
LPT: Sıra E-C-A-D-B
Top. Akış zamanı

= 103/5 = 20.6 gün




Örnek
Ort. Sistemde Ortalama

tamamlanma Kullanım ortalama iş gecikme(g
Kriter zamanı(gün) oranı(%) sayısı ün)
FCFS 15.4 36.4 2.75 2.2
SPT 13.0 43.1 2.32 1.8
EDD 13.6 41.2 2.43 1.2
LPT 20.6 27.2 3.68 9.6

Sıralama kurallarının
karşılaştırılması
▶ Hiçbir sıralama kuralı tüm kriterler üzerinde
üstün değildir.
1. SPT, akış süresini ve sistemdeki iş sayısını en
aza indirir
2. FCFS, herhangi bir kriter üzerinde özellikle iyi (ya
da zayıf) yapmaz, ancak müşteriler tarafından adil
olarak algılanır.
3. EDD toplam gecikmeyi enküçükler.

Kritik Oran(CR)
(Dinamik Sistemler)
▶ Düşük kritik oranlı işler, daha yüksek kritik
oranlara sahip işlerden önce planlanır.
▶ Ortalama gecikme kriteri üzerinde iyi
performans gösterir.
Kalan süre Teslim süresi – Bugünün zamanı

CR = =
İşlem süresi İşlem süresi

Kritik Oran örnek
İŞ Teslim Tarihi İşlem Süresi
A 8 3
B 6 8
C 21 9
D 17 4
E 25 5
İş Kritik Oran Öncelik Sırası

A (8 - 0)/3 = 2.67 3
B (6 - 0)/8 = 0.75 1
C (21 - 0)/9 = 2.33 2
D (17-0)/4 = 4.25 4
E (25-0)/5 = 5 5
CR<1 ise çizelgenin gerisindeyiz, iş zamanında

yetiştirilemeyecektir. CR=1 ise zamanında yetişmesi için
bugün işe başlanması gerekir.
Kritik Oran örnek
A 8 3
B 6 8
C 21 9
D 17 4
E 25 5

A (8 - 8)/3 = 0 1
C (21 - 8)/9 = 1.44 2
D (17-8)/4 = 2.25 3
E (25-8)/5 = 3.4 4
B---?

Kritik Oran örnek
A 8 3
B 6 8
C 21 9
D 17 4
E 25 5

C (21 - 11)/9 = 1.11 1
D (17-11)/4 = 1.5 2
E (25-11)/5 = 2.8 3
B---A---?

Kritik Oran örnek
A 8 3
B 6 8
C 21 9
D 17 4
E 25 5

D (17-20)/4 <0 1
E (25-20)/5 = 1 2
B---A---C---?

Kritik Oran örnek
A 8 3
B 6 8
C 21 9
D 17 4
E 25 5

E (25-24)/5 = 0.2 1
B---A---C---D---E

Makine Sayısı 2 olan sistemde N işin
sıralanması: Johnson Algoritması
▶ Aynı iki makineden veya iş
merkezinden geçen iki veya daha
fazla iş ile çalışır.
▶ Toplam üretim süresini ve boşta
kalma süresini en aza indirir.

Johnson Algoritması
1. İş merkezleri için tüm işler ve işlem süreleri
belirlenir.
2. En kısa işlem zamanına sahip iş seçilir. Eğer
bu iş ilk işlem merkezinde ise ilk sıraya
alınır. Eğer iş ikinci işlem merkezinde ise son
sıraya alınır.
3. Bir iş sıraya alındı ise listeden kaldırılır.
4. Adım 2 ve 3 tüm işler sıralanıncaya kadar
tekrar edilir.

Örnek
İŞ İş merkezi 1 İş merkezi 2
A 5 2
B 3 6
C 8 4
D 10 7
E 7 12

Örnek
A 5 2
B 3 6
C 8 4 B E D C A
D 10 7
E 7 12

Örnek
A 5 2
B 3 6
C 8 4 B E D C A
D 10 7
E 7 12
Zaman 0 3 10 20 28 33
1
B E D C A

Örnek
A 5 2
B 3 6
C 8 4 B E D C A
D 10 7
E 7 12
Zaman 0 3 10 20 28 33
1
B E D C A
Boş
zaman
2
B E D C A
İş
T 0 1 3 5 7 9 10 11 12 13 17 19 21 22 2325 27 29 31 33 35 tamamlandı
B E D C A
Servis sistemlerinde Çizelgeleme
Servis sistemleri üretim sistemlerinden farklıdır.
Üretim Servis
Makineler ve malzemelerin Personel çizelgesi
çizelgesi
Stoklar talebi düzgünleştirmek Stoklar nadiren tutulur
için kullanılır
Makine yoğun sistemler ve talep İşgücü yoğun sistemler ve talep
düzgün olabilir değişken olabilir.
Çok az sosyal ya da davranışsal Sosyal ve davranışsal konular
sorun çok önemli olabilir

Servis sistemlerinde
Çizelgeleme
▶ Hastaneler karmaşık süreçleri ve malzeme
gereksinimlerini karşılamak için karmaşık
çizelgeleme sistemlerine sahiptir.
▶ Bankalar çapraz eğitimli ve esnek işgücü
ve yarı zamanlı çalışanlar kullanır.
▶ Perakende satış mağazaları, daha kısa
sürede ve daha iyi müşteri memnuniyeti ile
iş çizelgesi oluşturmak için satışları,
işlemleri ve müşteri trafiğini takip eden
çizelgeleme optimizasyon sistemlerini
kullanır.
Servis sistemlerinde
Çizelgeleme
▶ Havayolları, sendika düzenlemelerini
karşılamalı ve en uygun çizelgeyi geliştirmek
için genellikle doğrusal programlamayı
kullanmalıdır.
▶ Polis / itfaiye birimleri, acil durum hatları
ve posta siparişi gibi 7/24 operasyonlar,
genellikle bilgisayarlı sistemler kullanılarak
oluşturulan esnek çalışanlar ve değişken
çizelgeler kullanır.

Çizelgeleme Sunum

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Çizelgeleme Sunum

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Kısa Dönem

Copyright © 2017 Pearson Education, Ltd. 15 - 1

Amacı talebi mevcut tesislere

Copyright © 2017 Pearson Education, Ltd. 15 - 2

Copyright © 2017 Pearson Education, Ltd. 15 - 3

Copyright © 2017 Pearson Education, Ltd. 15 - 4

Copyright © 2017 Pearson Education, Ltd. 15 - 5

Copyright © 2017 Pearson Education, Ltd. 15 - 6

Copyright © 2017 Pearson Education, Ltd. 15 - 7

1. Tamamlanma zamanını enküçüklemek

Copyright © 2017 Pearson Education, Ltd. 15 - 9

Metal işleri İş 349 İş 350

Mekanik İş 349 İş 408

Elektronik İş 408 İş 349

Boyama İş 295 İş 408 İş 349

İşlem Boş zaman İş merkezi çalışmıyor

Copyright © 2017 Pearson Education, Ltd. 15 - 11

▶ Görevleri veya işleri kaynaklara

Copyright © 2017 Pearson Education, Ltd. 15 - 12

Toplam maliyet = $6 + $10 + $9 = $25

Copyright © 2017 Pearson Education, Ltd. 15 - 13

Copyright © 2017 Pearson Education, Ltd. 15 - 14

İşlerin Ort gecikme Toplam gecikme süresi

Copyright © 2017 Pearson Education, Ltd. 15 - 16

Copyright © 2017 Pearson Education, Ltd. 15 - 17

Top. Akış zamanı

Toplam işlem zamanı

Sistemde ort. iş Toplam akış zamanı

Top. Gecikme süresi

Copyright © 2017 Pearson Education, Ltd. 15 - 18

Copyright © 2017 Pearson Education, Ltd. 15 - 19

Top. Akış zamanı

Toplam işlem zamanı

Sistemde ort. iş Toplam akış zamanı

Top. Gecikme süresi

Copyright © 2017 Pearson Education, Ltd. 15 - 20

Copyright © 2017 Pearson Education, Ltd. 15 - 21

Top. Akış zamanı

Toplam işlem zamanı

Sistemde ort. iş Toplam akış zamanı

Top. Gecikme süresi

Copyright © 2017 Pearson Education, Ltd. 15 - 22

Copyright © 2017 Pearson Education, Ltd. 15 - 23

Top. Akış zamanı

Toplam işlem zamanı

Sistemde ort. iş Toplam akış zamanı

Top. Gecikme süresi

Copyright © 2017 Pearson Education, Ltd. 15 - 24

Ort. Sistemde Ortalama

SPT 13.0 43.1 2.32 1.8

EDD 13.6 41.2 2.43 1.2

LPT 20.6 27.2 3.68 9.6

Copyright © 2017 Pearson Education, Ltd. 15 - 25

Copyright © 2017 Pearson Education, Ltd. 15 - 26

Kalan süre Teslim süresi – Bugünün zamanı

Copyright © 2017 Pearson Education, Ltd. 15 - 27

İş Kritik Oran Öncelik Sırası

CR<1 ise çizelgenin gerisindeyiz, iş zamanında

İş Kritik Oran Öncelik Sırası

Copyright © 2017 Pearson Education, Ltd. 15 - 29

İş Kritik Oran Öncelik Sırası

Copyright © 2017 Pearson Education, Ltd. 15 - 30

İş Kritik Oran Öncelik Sırası