Kesihatan, Keselamatan dan

Pemakanan Kanak-Kanak

Disediakan oleh :
Nor Amirah Binti Mohd Alaudin
Norhaliza Binti Abdul Wahap
Zainina Bt Mohd Ajam
 Konsep Kesihatan
• Sihat bermakna sihat daripada aspek fizikal,
mental dan sosial, dan bukan sekadar bebas
daripada penyakit, kecacatan dan kecederaan
sahaja. (Pertubuhan Kesihatan Sedunia,WHO)
• Ketiga-tiga komponen MENTAL, FIZIKAL dan
SOSIAL adalah bersepadu dan saling betindak
antara satu sama lain. Sebarang perubahan (baik
atau buruk) yang berlaku pada salah satu
komponen itu akan menganggu komponen lain.
 Kesihatan Fizikal
• keupayaan individu untuk melakukan aktiviti
harian dengan lebih berkesan tanpa rasa letih
dan lesu serta masih mempunyai lebihan
tenaga untuk aktiviti kesenggangan dan
semasa menghadapi kecemasan.
 Kesihatan Mental
• Kesihatan mental boleh ditakrifkan sebagai
kemampuan individu menyesuaikan diri
dengan persekitaran sosialnya dengan berjaya
dan memuaskan.
• Megawal tekanan hidup secara bijaksana.
 Kesihatan Sosial
• Keupayaan individu untuk berhubung atau
berkomunikasi secara bermakna dengan ahli
keluarga dan komuniti.
• Tujuannya adalah untuk meningkatkan kualiti
hidup semua pihak yang terlibat dalam proses
interaksi di samping mampu bertoleransi dan
menghormati perasaan orang lain.
 Konsep Keselamatan
• Konsep keselamatan merujuk kepada langkah-
langkah yang dilaksanakan oleh individu atau
kumpulan untuk mengelakkan kemudaratan
seperti kemalangan, kematian atau kecederaan.
• Tanpa perlindungan keselamatan, kanak-kanak
akan merasa takut, bimbang atau mudah
terdedah kepada sesuatu yang memudaratkannya
sama ada secara sedar atau tidak.
 Keselamatan diri
• Keselamatan diri merangkumi keselamatan
fizikal dan emosi
• Fizikal – bebas dari sebarang ancaman
penderitaan dan kesakitan yang berpunca
daripada kecederaan atau kemalangan.
• Emosi – gerak balas diri seseorang terhadap
orang lain seperti keluarga, rakan dan
masyarakat. Persepsi seseorang terhadap
persekitarannya.
 Keperluan keselamatan
1. Dapat menjalankan aktiviti dengan bebas
dan rasa selesa.
2. Membantu menyuburkan nilai
mengutamakan keselamatan.
3. Mengelakkan daripada kemalangan yang
tidak diduga.
4. Mengelakkan daripada serangan penyakit.
5. Mengelakkan daripada kematian
Teori Abraham Maslow
 Polisi keselamatan
• Polisi -
Polisi merupakan satu plan tindakan yang
dilakukan atau perlu diikuti oleh pengguna.
• Polisi keselamatan -
Polisi keselamatan dibangunkan bagi memberi
garis panduan dan prosedur sistem kerja yang
selamat bagi setiap petugas supaya dapat
melaksanakan tugas harian dengan selesa,
sihat dan selamat.
 Panduan untuk keselamatan (SOP):
1. Mengadakan sesi keselamatan dalam
perkhidmatan
2. Mengemas kini rekod perubatan
3. Mengadakan undang-undang keselamatan
4. Mengadakan senarai semak keselamatan
5. Mencatatkan kemalangan yang berlaku ke
dalam fail
6. Memastikan keselamatan dalam dan luar bilik
darjah mengikut standard SOP
 Senarai semak keselamatan
1. Senarai semak keselamatan apabila
terjatuh/barangan terjatuh
- Letakkan kerusi, meja, rak dan perabot di
tempat yang tidak senang terjatuh atau
tumbang
- Sediakan pelapik/permaidani agar kanak-
kanak tidak tergelincir
- Tutup tingkap dan almari
2. Senarai semak untuk racun
- Simpan di dalam bekas asal
- Simpan ditempat yang kanak-kanak tidak
dapat capai
3. Senarai semak untuk terlekat/tercekik
- Simpan alat permainan dengan baik
- Tidak membiarkan kanak-kanak berumur
bawah tiga tahun bermain peralatan mainan
yang kecil
4. Senarai semak untuk kejutan
elektrik/melecur
- Tutup sambungan elektrik yang tidak
digunakan
- Simpan peralatan elektrik & bahan api di
tempat yang tidak dapat dicapai
5. Senarai semak untuk terluka/tertikam
- Simpan semua peralatan tajam di tempat yang
selamat
- Jangan biarkan kanak-kanak bermain
peralatan yang tajam tanpa pengawasan
6. Senarai semak untuk aktiviti luar
- Tutup kotak pasir apabila tidak digunakan
- Pastikan pagar ditutup dan selamat
- Sentiasa memeriksa ruang main
- Mengawasi kanak-kanak dari bahaya jalan
raya
 Perlindungan
• Perlindungan kanak-kanak merujuk kepada
strategi dan aktiviti untuk mencegah dan
bertindak balas terhadap pengabaian,
penderaan, keganasan dan eksploitasi terhadap
kanak-kanak.
• Pengabaian - merujuk kepada kegagalan secara
berterusan dan serius untuk menyediakan
keperluan asas fizikal, emosi dan pembangunan
dari segi kesihatan, pendidikan, perkembangan
emosi, nutrisi, tempat perlindungan dan
kehidupan yang selamat untuk kanak-kanak.
• Penderaan fizikal - menurut Akta Kanak-Kanak
2001 adalah apabila seseorang kanak-kanak
dicederakan dari segi fizikal menyebabkan
kecederaan yang boleh dilihat pada mana-mana
bahagian tubuh kanak-kanak itu akibat kekerasan
yang disengajakan kepada tubuh kanak-kanak itu.
• Penderaan emosi - menurut Akta Kanak-Kanak
2001 adalah apabila seseorang kanak-kanak
dicederakan dari segi emosi yang menyebabkan
gangguan yang boleh dilihat pada fungsi mental
atau emosi kanak-kanak itu seperti kecelaruan
mental atau tingkah laku, keresahan,
kemurungan, penyendirian dan perkembangan
lambat.
• Penderaan seksual - menurut Akta Kanak-Kanak 2001
adalah apabila seseorang kanak-kanak teraniaya dari
segi seks jika dia mengambil bahagian, sama ada
sebagai peserta atau pemerhati, dalam apa-apa aktiviti
yang berunsur seks bagi apa-apa maksud atau
eksploitasi seks oleh mana-mana orang bagi
memuaskan nafsu seks orang itu atau orang lain.
• Keganasan - merujuk kepada sesuatu tindakan dengan
niat untuk menyebabkan sebarang bentuk kecederaan
dari segi fizikal dan emosi terhadap kanak-kanak.
• Eksploitasi - kepada penggunaan kanak-kanak dalam
aktiviti yang membolehkan pihak lain mendapat faedah
dari segi kewangan, seksual, politik serta kepentingan
lain yang boleh mengancam kesejahteraan fizikal dan
psikologikal mahupun kelangsungan hidup kanak-
kanak.
 PENGURUSAN ALAT &
BAHAN YANG SELAMAT
PERALATAN PERMAINAN
 PERMAINAN

• Alatan yang digunakan mesti lengkap

• Peralatan tidak berkarat

• Bilangan alatan yang cukup

• Kedudukan peralatan perlu bersesuaian dengan aktiviti

• Mempunyai ciri-ciri keselamatan dan ketahanan yang tinggi

• Selamat digunakan
• Berfungsi dengan baik
• Peralatan yang digunakan tidak tajam
• Ringan dan mudah dibawa
• Lembut dan tidak mendatangkan bahaya
• Menggunakan alatan permainan yang diperbuat daripada
plastik
 Kawasan Permainan
• Kawasan permainan mesti selamat

• Padang bersih dan tidak terdapat rumput yang tajam

• Permukaan tapak permainan yang sesuai untuk kanak-kanak

• Keadaan cuaca atau tempat bermain yang tidak terlalu panas

atau hujan
• Sesuai dengan jenis permainan yang hendak dijalankan

• Permukaan tapak permainan tidak licin

• Jauh dari kawasan bahaya

• Lapang/luas
 Keselamatan Pelajar

Murid dikecualikan drpd mengambil mengikuti permainan jika :-

• Mengidap penyakit kronik dan tidak sesuai mengikut aktiviti
• Murid yang tidak sihat tidak digalakkan mengikuti aktiviti
• Murid perlu melakukan aktiviti memanaskan badan sebelum permainan
dilaksanakan.
• Murid perlu memakai pakaian yang bersesuaian (Pendidikan Jasmani) dengan
permainan
• Pengawasan guru diutamakan semasa permainan dilaksanakan.
• Murid perlu melakukan aktiviti menyejukkan badan selepas permainan
dilaksanakan.
PERALATAN DI BILIK DARJAH
• Tahan karat
 Langkah keselamatan

• Pembalutan span pada tiang yang keras

• Larangan menggunakan pensel warna yang tajam

• Wayar-wayar elektrik dijauhkan dari kanak-kanak

• Lantai kelas haruslah sentiasa bersih dan kering

PERALATAN BILIK AIR
 Langkah keselamatan
• Penggunaan selipar ke tandas
PERALATAN DI DAPUR
 Langkah keselamatan

Ruang penyediaan makanan:

• Aktiviti memasak
• Aktiviti mencuci peralatan
• Bimbingan kepada murid untuk menyediakan makanan dan
minuman
• Bimbingan kepada muarid mengemas peralatan dapur
Ruang makan:

• Ruang makan perlu diwujudkan bagi

membolehkan murid:
1. Makan di tempat yang disediakan

2. Dibimbing cara menghidang makanan dan minuman

3. Dibimbing cara mengemas ruang makan

• Ruang bilik air diwujudkan bagi membolehkan
murid:
1. Mengamalkan kebersihan diri dengan betul

2. Mengamalkan kebersihan tandas sebelum dan selepas

digunakan

3. Mengetahui catra menggunakan air secara berkhemah

 Konsep pemakanan
Istilah Arab At’imat bermaksud merasai sesuatu
sama ada manis, pahit, masam,
manis dan sebagainya.

Makanan • Keperluan asas yang diperlukan oleh benda

hidup bagi memastikan kehidupan dapat
diteruskan (Umi
Kalsom, 2015)

• Membantu proses pertumbuhan, pemulihan

dan pengawalan kesihatan serta penyakit
 protein
penting makanan

lemak
7 komponen

karbohidrat
air
vitamin
mineral
serat
 Makanan seimbang

Terdiri daripada semua

kelas makanan dalam Memberi tenaga yang
kadar yang sesuai mencukupi
dengan peringkat umur

Membekalkan zat yang

Tumbesaran lebih
mencukupi untuk
sempurna
keperluan seharian
 • Makan ikut piramid makanan pada waktu yang
sesuai
• Rancang apa yang hendak dimakan
Amalan • Makan ikut kuantiti yang sesuai
makanan
sihat • Makan makanan berwarna pelangi seperti
buah dan sayuran
• Berhenti sebelum kenyang
• Minum air suam 20 minit sebelum makan

• Berlapar dan tidak sukakan makanan

• Memuntahkan makananyang baru dimakan
Amalan dengan cara mengorek tekak selepas
makanan yang makan
tidak sihat
ARAS 1
Bijirin, Hasil Bijirin dan Ubi-ubian
• kaya dengan karbohidrat
• merupakan sumber tenaga yang utama
• perlu diambil paling banyak.
• Contoh : nasi, bubur, mi, mihun, roti, pasta, bijirin sarapan, capati,
thosai, biskut, dan ubi keledek, keladi dan kentang.

ARAS 2
Sayur-sayuran dan Buah-buahan
• kaya dengan vitamin, mineral dan serat.
• Makanlah buah-buahan dan sayur-sayuran dengan banyak, dan
pelbagaikan pilihan di dalam setiap hidangan.
ARAS 3
Daging, Ayam, Ikan dan Kekacang
• kaya dengan protein, vitamin B, zat besi, zink dan magnesium.
• Pilihlah daging rendah lemak dan buang semua lemak yang
kelihatan pada daging dan ayam.
• Sekali sekala tukarkan penggunaan daging dengan kekacang,
kerana ianya rendah lemak dan kaya dengan serat.
Contoh kekacang adalah kacang soya dan hasilnya (seperti tauhu
dan tempe), kacang dhal dan kacang merah.
• Hasil Tenusu
Contoh hasil tenusu: susu, keju dan dadih.
• kaya dengan protein, kalsium dan biasanya diperkaya dengan
vitamin D.
• Plihlah hasil tenusu rendah lemak.

ARAS 4
Lemak, Minyak dan Gula
• hanya sedikit sahaja makanan daripada kumpulan ini yang perlu
dimakan
Khasiat kelas makanan
 Fungsi : membina sel
baharu, baiki tisu rosak
Contoh : Daging, Ikan,
Putih Telur, Susu dan
Fungsi : Kacang Soya
Membekalkan
tenaga
Contoh : nasi, roti,
coklat, ubi
Fungsi : Memanaskan
badan, mengekalkan suhu
Terbahagi badan, membekalkan
kepada Vitamin Larut tenaga, melindungi organ
Lemak (A,D,E,K) dalaman daripada
dan Vitamin Larut gegaran
Air (B,C) Contoh : Mentega, Kuning
Fungsi : Penting untuk Telur, Minyak Ikan, Lemak
kesihatan badan Daging
Contoh : Tomato, Susu,
Limau, Telur, Ikan Kod
Bahan bergentian yang Sebatian organik yang 67% daripada badan
tidak dapat dicernakan penting manusia terdiri
badan untuk memelihara daripada air
Merangsang kesihatan badan
pengecutan otot di Diperlukan Fungsi :
sepanjang salur dalam kuantiti yang Mengangkut bahan
pencernaan sedikit sahaja terlarut ke seluruh
badan, mengawal
Fungsi : Mencegah Fungsi : Penting untuk suhu badan dan
sembelit kesihatan badan kepekatan darah

Contoh : Nangka, Contoh : Ikan Bilis, Contoh : Air

Nenas, Betik, Garam, Tomato, minuman
Jagung Limau, Telur, Ikan
Kod
Sekian, Terima kasih