Oo o Hindi

Oo o Hindi
•Sabihing OO kung naapektuhan ka ng mga
sumusunod na isyu, HINDI naman kung
hindi ka apektado.
Pamamaril sa Resorts World Manila
Kaguluhan sa Marawi City
Balik Eskwela pagkatapos ng kalamidad
Pagpapatayo ng LRT Masinag Station
Traffic sa EDSA
Aralin ang Lipunan
 Etika
Pag-aaral sa kilos o aksyon
ng tao –
"agham ng moralidad"
(study of action)

“ang etikal na pag-uugali

ay ang kabutihan”
 Etika
Tanong:
Paano tayo dapat mabuhay?
Ano ang mabuti at masama?
Ano ng Hustisya?
Paano ba matutukoy ang tama
at mali?
Relihiyon
Tanong:
Mayroon bang Diyos?
Ano ang likas na kaugnayan ng Diyo sa
mga tao?
Kumikilos ba ang Diyos sa ating daigdig?
Paano?
May buhay ba talagang naghihintay sa
kamatayan?
Ano ba nag kaugnayan ng relihiyon sa
pag-uugali ng tao? ...ng relihiyon sa
agham?
Politika
Tinatalakay sa sangay
na ito ang ugnayan
ng mga mamamayan
at ng pamahalaan.
(study of power)
 Politika
Tanong :
Sa paanong paraan magiging organisado
ang isang gobyerno?
Sino ang nagpapasya kung sino ang
magiging lider?
Anong mga batas ang nakabubuti at
nararapat?
Paano naipatutupad ang mga batas?
 Politika
Ito ay ang pag-aaral ng mga
paksang katulad
ng politika, kalayaan,
katarungan, pag-aari (ari-
arian), karapatan,
batas, at ang pagpapatupad ng
mga kodigong pambatas na may
kapangyarihan
LIPUNAN
Tanong
•Masasabi mo bang ideyal na
pamayanan ang nasa
larawan, bakit?
Lipunan
tumutukoy sa mga taong sama
- samang naninirahan sa isang
organisadong komunidad na may
iisang batas, tradisyon, at
pagpapahalaga.
 “Ang lipunan ay isang buhay na
organismo kung saan nagaganap ang
mga pangyayari at gawain. Ito ay
patuloy na kumikilos at nagbabago.
Binubuo ang lipunan ng magkakaiba
subalit magkakaugnay na pangkat at
institusyon. Ang maayos na lipunan
ay makakamit kung ang bawat
pangkat at institusyon ay
Emile Durkheim gagampanan nang maayos ang
kanilang tungkulin.”(Mooney, 2011)
 “Ang lipunan ay kakikitaan ng
tunggalian ng kapangyarihan. Ito ay
Karl Marx
nabubuo dahil sa pag-aagawan ng mga
tao sa limitadong pinagkukunang-yaman
Upang matugunan ang kanilang
pangangailangan. Sa tunggalian na ito,
nagiging makapangyarihan ang pangkat
na kumokontrol sa produksyon. Bunga
nito, nagkakaroon ng magkakaiba at
hindi pantay na antas ng tao sa lipunan
na nakabatay sa yaman at
kapangyarihan.”(Panopio, 2007)
 “Ang lipunan ay binubuo ng tao na
may magkakawing na ugnayan at
CHARLES COOLEY
tungkulin. Nauunawaan at higit na
nakikilala ng tao ang kaniyang sarili
sa pamamagitan ng pakikisalamuha
sa iba pang miyembro ng lipunan.
Makakamit ang kaayusang
panlipunan sa pamamagitan ng
maayos na interaksiyon ng mga
mamamayan.”(Mooney, 2011)
Lipunan
Magkakaiba man ang
pagpapakahulugan sa lipunan, makikita na ang
mga sosyologong ito ay nagkakaisa na ang
lipunan ay binubuo ng iba’t ibang institusyon,
ugnayan, at kultura. Bilang mag-aaral,
mahalagang maunawaan mo kung ano - ano
ang bumubuo sa lipunan.
Ang lipunan ay gaya ng isang …

Mga Istruktura Kultura

ng Lipunan
Ayon kay Dr. Manuel Dy, isang propesor ng
Pilosopiya sa Ateneo De Manila University,
binubuo ng mga tao ang lipunan at binubuo
ng lipunan ang mga tao. Ito ay
nangangahulugang:

a.Ang tao ay gumagawa sa lipunan at

kaalinsabay nito ay ang lipunan at hinuhubog
ng lipunan ang tao
b. Ang tao ang bumubuo sa lipunan dahil mula sa
kaniyang pagsilang ay nariyan na ang pamilyang
nag-aaruga sakanya;binubuo ng lipunan ang tao
dahil matatagpuan ang tao sa lahat ng bahagi nito.

c. Ang tao ang bumubuo sa lipunan dahil ang

kanilang mga kontribusyon ang nagpapalago at
nagpapatakbo dito ; binubuo ng lipunan ang mga tao
dahil ang lipunan ang nagbubuklod sa lahat ng tao.
d. Tao ang bumubuo sa lipunan dahil ang nag-
aaruga sa tao at dahil matatagpuan ang tao sa
lahat ng bahagi nito; binubuo ng lipunan ang tao
dahil sa lipunan makakamit ang kaganapan sa
kaniyang pagkatao.
Ang tao ay nilikhang sumasalipunan dahil
siya ay isang Panlipunang nilalang.

Ang buhay ng tao ay Panlipunan.

Ang ating pagiging kasama ng kapwa ay isang
pagpapahalaga na nagbibigay ng tunay na
kaganapan sa ating pagkatao. Makakamit
lamang ito kung makikilahok at
makikipamuhay ka sa kapwa.
Ang mga taong mayroong
kinabibilangang pangkat
na mayroong iisang
tunguhin o layunin. Ang
lipunan o pangkat ng mga
indibidwal ay patungo sa
iisang layunin o tunguhin.
KOLEKTIBO
- ang pagtingin sa bawat
kasapi nito ngunit hindi
binubura ang
indididwalidad ng mga
kasapi.
KOMUNIDAD
- communis
- common o
nagkakapareho
 KOMUNIDAD
•Binubuo ng mga indibidwal na
nagkakapareho ng mga interes, ugali, o
pagpapaphalagang bahagi ng isang partikular
na lugar
 KOMUNIDAD
•Mas nabibigyang-halaga ang natatanging
katangian ng mga kasapi o kabahagi
 2 Mahalagang Dahilan
(Jacques Maritain – The Person and the Common Good)

1. Dahil sa katotohanang
hindi siya nilikhang
perpekto at dahil likas sa
kanya ang magbahagi sa
kanyang kapwa ng
kaalaman at
 2 Mahalagang Dahilan
(Jacques Maritain – The Person and the Common
Good)

2. Hinahanap ng taong
mamuhay sa lipunan dahil
sa kanyang
pangangailangan mula sa
materyal na kalikasan.
Binubuo ng TAO ang LIPUNAN,
Binubuo ng LIPUNAN ang TAO
TUNAY NA TUNGUHIN NG
LIPUNAN
•Ang kabutihan ng komunidad
ng komunidad na nararapat
bumalik sa lahat ng indibidwal
na kasapi nito.
MGA ELEMENTO NG KABUTIHANG
PANLAHAT
(Compendium of the Social Doctrine of the Church)

1. Ang paggalang sa indibidwalidad ng

tao
 MGA ELEMENTO NG KABUTIHANG
PANLAHAT
(Compendium of the Social Doctrine of the Church)

2. Ang tawag ng katarungan o

kapakanang panlipunan
 MGA ELEMENTO NG
KABUTIHANG PANLAHAT
(Compendium of the Social Doctrine of the Church)

3. Ang Kapayapaan
 MGA HADLANG SA PAGKAMIT
NG KABUTIHANG
PANLAHAT

1. Nakikinabang lamang sa
benepisyong hatid ng
kabutihang panlahat
MGA HADLANG SA PAGKAMIT
NG KABUTIHANG
PANLAHAT

2. Ang indibidwalismo
MGA HADLANG SA PAGKAMIT NG
KABUTIHANG PANLAHAT

3. Ang pakiramdam na siya ay

nalalamangan o mas malaki
ang naiaambag niya kaysa sa
nagagawa ng iba
 MGA KONDISYON SA PAGKAMIT NG
KABUTIHANG PANLAHAT
(Social Morals – Joseph de Torre)

1. Ang lahat ng tao ay dapat na

mabigyan ng pagkakataong
makakilos nang malaya gabay
ang diaylogo, pagmamahal at
katarungan.
MGA KONDISYON SA PAGKAMIT NG
KABUTIHANG PANLAHAT

(Social Morals – Joseph de Torre)

2. Ang pangunahing karapatang

pantao ay nararapat na pahalagahan.
MGA KONDISYON SA PAGKAMIT NG
KABUTIHANG PANLAHAT
(Social Morals – Joseph de Torre)
3. Ang bawat indibidwal ay
nararapat na mapaunlad
patungo sa kanyang
kaganapan.
Hindi namimili ng edad o antas sa buhay
ang pagtiyak na mananaig ang
kabutihang panlahat. Ito ay nakabatay
sa iyong puso at pagmamalasakit sa
iyong kapwa.
 LIPUNAN

Elemento ng Istrukturang Panlipunan

1. Institusyon
 Institusyon
Ito ay isang organisadong sistema
ng ugnayan sa isang lipunan.
Mga Institusyon
Pamilya Unang nahuhubog ang pagkatao
Paaralan
nagdudulot ng karunungan,
nagpapaunlad ng kakayahan, at
patuloy na naghuhubog sa isang tao upang
maging kapaki - pakinabang na
mamamayan
Ekonomiya
pinag - aaralan dito kung paano
matutugunan ang mga
pangangailangan ng mga
mamamayan.
 Pamahalaan
nagpapatupad ng batas at
naglilingkod sa mga mamamayan
 Relihiyon
usapang pananampalataya
 LIPUNAN

Elemento ng Istrukturang Panlipunan

1. Institusyon

2. Social Group
Social Group
Tumutukoy sa dalawa o higit pang
taong may magkakatulad na katangian
na nagkakaroon ng
ugnayan sa bawat isa at
bumubuo ng isang ugnayang
panlipunan.
Dalawang uri ng social group
1. Primary
- malalapit at impormal na ugnayan
ng mga indibiduwal

Hal: pamilya a t kaibigan

Dalawang uri ng social group
2. Secondary
- mga indibiduwal na may pormal
na ugnayan sa isa’t isa.

Hal: Amo a t manggagawa

 LIPUNAN

Elemento ng Istrukturang Panlipunan

1. Institusyon

2. Social Group

3. Status
Status
posisyong kinabibilangan ng
isang indibiduwal sa lipunan.
Dalawang uri ng s ta tus
 LIPUNAN

Elemento ng Istrukturang Panlipunan

1. Institusyon

2. Social Group

3. Status

4. Roles
Roles
Tumutukoy ang mga gampaning ito sa mga
karapatan, obligasyon, at mga inaasahan ng
lipunan na kaakibat ng posisyon ng
indibiduwal.
 Lipun a n

Elemento ng Istrukturang Panlipunan

Institusyon Social Group Sta tus Roles

1. Pamilya
2. Paaralan
1. Primary 1. Ascribed
3. Ekonomiya
4 . P a ma h a l a a n 2. Secondary 2. Achieved
5. Relihiyon
Mga Tanong
1. Ikaw bilang kasapi ng isang
lipunan, bakit mahalagang pag –
a a ra la n ang lipunan?

2. Bakit dapat kang magkaroon ng

pakialam sa mga nangyayari sa
lipunan?
Ihayag

Bilang isang mag – aaral,

ano ang mga gampanin mo sa
paaralan?
Ang tao ay nilikhang sumasalipunan dahil
siya ay isang Panlipunang nilalang.

Ang buhay ng tao ay Panlipunan.

Ang ating pagiging kasama-ng-kapwa ay isang
pagpapahalaga na nagbibigay ng tunay na
kaganapan sa ating pagkatao. Makakamit
lamang ito kung makikilahok at
makikipamuhay ka sa kapwa.
KULTURA
Ano ang kultura?
•Ayon kina Andersen at Taylor (2007),
ang kultura ay isang kumplikadong
sistema ng ugnayan na nagbibigay -
kahulugan sa paraan ng pamumuhay ng
isang grupong panlipunan o isang
lipunan sa kabuuan.
Ano ang kultura?

•Sa isang lipunan, binibigyang -

katwiran ng kultura ang maganda
sa hindi, ang tama sa mali at ang
mabuti sa masama.
 Ano ang kultura?

•Panopio (2007) “ito ang kabuuang

konseptong sangkap sa pamumuhay ng
mga tao, ang batayan ng kilos at gawi,
at ang kabuuang gawain ng tao”.
Ano ang kultura?

•Mooney (2011), ang kultura ay

tumutukoy sa kahulugan at paraan
ng pamumuhay na naglalarawan sa
isang lipunan.
2 URI NGKULTURA
MATERYAL DI-MATERYAL
• Tradisyonal • Hindi nahahawakan
• Nililikha at ginagamit ngunit nakikita sa
ng bawat etnikong pamamagitan ng
grupo pagsasagawa nito
• Nahahawakan/
konkreto
2 URI NGKULTURA
MATERYAL DI-MATERYAL
 Kasangkapan  Edukasyon
 Kaugalian
 Pananamit
 Gobyerno
 Pagkain  Paniniwala
 Tirahan  Relihiyon
 Sining/Siyensya
 Pananalita
Ano ang dalawang uri ng kultura?

1. MATERYAL
gusali, likhang –sining,
kagamitan at iba pang bagay na
nakikita at nahahawakan at
gawa o nilikha (Panopio, 2007)
 KASANGKAPAN

Inukit, hinasa, pinakinis at nililok nila ang mga ito ayon

sa
kagamitang nais nilang mabuo.
KASANGKAPAN
KASANGKAPAN
KASUOTAN
TIRAHAN
TIRAHAN
Ano ang dalawang uri ng kultura?

2. DI - MATERYAL
Kabilang dito ang batas, gawi, ideya,
paniniwala, at norms ng isang grupo ng
tao. Hindi tulad ng materyal na kultura,
hindi ito nahahawakan subalit ito ay
maaaring makita o maobserbahan.
(Mooney, 2011)
EDUKASYON
EDUKASYON
KAUGALIAN
KAUGALIAN
KAUGALIAN
 PAMAHALAAN
Balangay ang tawag sa kanilang
pamayanan.
Binubuo ito ng 30-100 pamilya.
PANINIWALA/RELIHIYON
PANINIWALA/RELIHIYON
PANINIWALA/RELIHIYON
PANINIWALA/RELIHIYON
PANINIWALA/RELIHIYON
SINING AT
AGHAM
SINING AT
AGHAM
 WIKA
Mahigit 100 wika at diyalekto ang salita ng ating
mga ninuno. Ang 8 pangunahing wika ay

1.Kapampangan
2.Hiligaynon
3.Ilokano
4.Bikolano
5.Pangasinense
6.Sinugbuanon-Binisaya
7.Tagalog
8.Waray.
Ano– ano ang mga elemento ng kultura?
Ano – ano ang mga elemento ng kultura?

1. PANINIWALA O BELIEFS
-Maituturing itong batayan ng pagpapahalaga ng
isang grupo o lipunan sa kabuuan.

-Nakakaapekto sa mga isyu at hamong

panlipunan ang paniniwala ng isang indibiduwal
o pangkat ng tao.
 Anu – ano ang mga elemento ng kultura?

2. PAGPAPAHALAGA O VALUES
Batayan ito kung ano ang tama at mali,
maganda at kung ano ang nararapat at
hindi nararapat (Mooney, 2011)
 Anu – ano ang mga elemento ng kultura?

3. NORMS
nagsisilbing batayan ng mga
ugali, aksyon, at pakikitungo ng
isang indibiduwal sa lipunang
kaniyang kinabibilangan.
Anu – ano ang mga elemento ng kultura?

3. NORMS
Ang kawalan ng batayan ng
pagkilos sa isang lipunan ay
maaaring magdulot ng kaguluhan.
 Ang kawalan ng batayan ng pagkilos sa isang
lipunan ay maaaring magdulot ng kaguluhan.
Anu – ano ang mga elemento ng kultura?

4. SIMBOLO
Kung walang simbolo, walang
magaganap na komunikasyon at
hindi rin magiging posible ang
interaksiyon ng mga tao sa lipunan.
Quiz Tayo!
Mga Pagpipilian
institusyon
lipunan
roles
status
social
 Mga Tanong
1.Ito ay tumutukoy sa mga taong sama - samang naninirahan sa
isang organisadong komunidad na may iisang batas, tradisyon, at
pagpapahalaga.
2.Ito ay isang organisadong sistema ng ugnayan sa isang lipunan.
3.Tumutukoy sa dalawa o higit pang taong may magkakatulad na
katangian na nagkakaroon ng ugnayan sa bawat isa at bumubuo ng
isang ugnayang panlipunan.
4.Ito ay tumutukoy sa posisyong kinabibilangan ng isang
indibiduwal sa lipunan.
5.Tumutukoy ang mga gampaning ito sa mga karapatan, obligasyon,
at mga inaasahan ng lipunan na kaakibat ng posisyon ng
indibiduwal.
Susi sa Pagwawasto
1. lipunan
2. institusyon
3. social group
4. status
5. roles
MODIFIED TRUE OR FALSE

Isulat ang TAMA kung wasto ang isinasaad ng

pangungusap; kung ito ay mali, itama ang
salitang upang maiwasto ang pahayag.

1. Ang kultura ay tumutukoy sa kahulugan at

paraan ng pamumuhay ng mga mamamayan
sa isang lipunan.
MODIFIED TRUE OR FALSE
2. Ang paniniwala ay isang elemento
ng kultura na tumutukoy sa mga asal, kilos o gawi
na nagsisilbing pamantayan ng pagkilos sa isang
lipunan.
 3. Ang pagpapahalaga ay batayan
ng pagkilos na katanggap - tanggap sa grupo ng
mga tao o lipunan sa kabuuan.
 4. Ang hindi pagsunod sa
norms ng isang lipunan ay may kaukulang
kaparusahan o sanctions.
 5. Ang kultura ay naglalarawan sa isang
lipunan.
I. INTRODUCTION
(PHILOSOPHY
II. PHILOSOPHERS AND THEIR
PHILOSOPHY (10)
III.MEANING OF LIFE
IV.REFLECTIVE ESSAY
A. “An unexamined life is
not worth living”
B. “ Be the change you
wish to see in the world”
C. “Our lives can only be
ours once we lose these for the
sake of others”
D. “Death is not just the
absence of life but the
appreciation of life”
V. INDIVIDUAL
List 5 most important
things that you want to
accomplish in life (Explain)
Kasunduan
Kasunduan

1. Sa isang oslo paper ay gumawa ng Photo Essay

na nagpapakita ng iba’t ibang isyu at hamong
panlipunan na dulot ng mga elemento ng
istrukturang panlipunan. Maaaring gumupit ng
mga larawan sa magazine o kumuha ng mga ito
sa internet.
 REFERENCES
http://www.prweb.com/releases/philippines-divorce/christian-
filipina-dating/prweb10877457.htm
http://shaunmarlon.deviantart.com/art/Philippines-motion-
culture-261447430
http://www.univie.ac.at/Voelkerkunde/apsis/aufi/yakan/yakan.htm
http://top-tattoos-ideas.com/filipino-tribal-art-tattoo/
https://www.hoppler.com.ph/blog/design-and-
architecture/history-of-philippine-architecture
https://www.123rf.com/photo_8642205_collection-of-hand-
gestures--vector-illustration.html
 https://search.
REFERENCES

credoreferenc
e.com/content
/topic/tagalog
http://iampinoypi.blogspot.com/2012/12/
what-is-mano-po-means.html
_language
http://www.messagetoeagle.com/ancient
-bayanihan-tradition-of-the- filipino-
people-villagers-move-your-entire-
house-including-walls-and- roof/
https://getrevising.co.uk/resources/global
_development_gender
DOWNLOAD LINK

http://www.slideshare.net/jaredram55
E-mail:
jaredram55@yahoo.com
jaredram55@gmail.com
jared.juezan@deped.gov.ph
Kasunduan
Kasunduan
1. Sa isang oslo paper ay gumawa ng Photo Essay
na nagpapakita ng iba’t ibang isyu at hamong
panlipunan na dulot ng mga elemento ng
istrukturang panlipunan. Maaaring gumupit ng
mga larawan sa magazine o kumuha ng mga ito
sa internet.
2. Ibigay ang kahulugan ng kultura.
3. Anu – ano ang mga uri ng kultura?
4. Anu – ano ang mga elemento ng kultura?
 REFERENCES
http://vanderland.weebly.com/the-feudal-system.html
http://newsinfo.inquirer.net/718396/hpg-to-lead-traffic-law-enforcement-on-edsa
http://pageone.ph/php58-m-temporary-learning-spaces-ready-for-balik-eskwela-2017/
https://d0ctrine.com/tag/marcos-highway/

http://www.philstar.com/headlines/2017/06/01/1705639/unicef-50000-kids-affected-marawi- siege
http://time.com/4801912/manila-philippines-resorts-world-explosion/ http://tinyurl.com/y79ljhk2
http://cardonarizal.gov.ph/tourism/ http://tinyurl.com/yb62s8eq

http://www.gmanetwork.com/news/publicaffairs/iwitness/330584/hirap-at-ligaya-ng-
malalaking-pamilya-tutuklasin-sa-i-witness/story/
 REFERENCES
https://liljaprincipalsblog.wordpress.com/
http://www.investopedia.com/video/play/whats-economy/
https://www.ucl.ac.uk/bartlett/sustainable/news/2014/feb/policies-green-economy-must-
underpinuk-recovery-new-report
http://www.burodevenezuela.com/category/law/ AP 10 LM, pp. 13 - 21
DOWNLOAD LINK
http://www.slideshare.net/jaredram55
E-mail:
jaredram55@yahoo.com
jaredram55@gmail.com
jared.juezan@deped.gov.ph