FINANCIMI HIBRID

Vendimet taktike financiare

• Burimet e financimit afatshkurtër

• Burimet e financimit afatmesëm
• Burimet e financimit afatgjatë
 Burimet e financimit afatshkurtër

• Financimi nga kredia tregtare

• Financimi me kredi afatshkurtër nga

bankat tregtare

• Financimi i klientëve

• Financimi i rezervave
Burimet e financimit afatmesëm

• Financimi me hua me afat shlyerje të

zgjatur
• Financimi me kontrata të shitjes së
kushtëzuar
• Financimi me kontrata të qirasë
 Burimet e financimit afatgjatë
• Tregjet e titujve afatgjatë
• Financimi me aksione të zakonshme
• Financimi me borxh dhe me aksione të
preferuara
• Përdorimi i opsioneve në financimin e shoqërive
• Obligacionet me Warrant dhe titujt e
këmbyeshëm
 Huatë kohore
Huaja kohore – Borxhi burimor paguhet në
periudhë kohore më të gjatë sesa 1 vit dhe
përgjithësisht më shkurt se 10 vjet
• Kredia organizohet me marrëveshje formale.
• Pagesa zakonisht bëhet për interesin dhe principalin, në
tremujore, gjysëmvit ose vjetore.
• Pasqyra e pagesës bëhet sipas aftësisë së rrjedhës së
parasë.
 Përfitimet nga huat kohore

• Huamarrësi e ndan huan sipas nevojave të tij

specifike dhe e negocion me huazuesin.
• Ekziston fleksibiliteti lidhur me ndryshimin e
kushteve dhe korrigjimin e borxhit në afat të
shpejtë .
• Financimi me hua kohore ëshë më i lehtë nga ai
përmes tregut të kapitalit.
 Financimi përmes qerasë

Qeraja – Kontrata e cila rregullon që njëra palë

(qeradhënësi) i aseteve pajtohet t’ia jep në
shfrytëzim palës tjetër ato me pagesë të qerasë.

Shembuj
Banesat Shtëpitë
Zyrat Automobilat
 Financimi me qera
• Përparësitë: Shfrytëzimi i aseteve pa blerje të
tyre
• Obligimi: Pagesa periodike e qerasë
• Specifikat e kontratës:
Kush i mirëmban asetet?
– Qeraja me shërbim të plotë -- qeradhënësi
paguan mirëmbajtjen
– Qeraja neto – qeramarrësi paguan koston e
mirëmbajtjes
 TREGJET E TITUJVE AFATGJATË

• Bursat e titujve afatgjatë

• Banka investive
– Marrja e riskut të luhatjes së çmimit të titujve
– Tregtimi i titujve
– Dhënia e këshillave
 Kostoja e titujve afatgjatë
• Kostoja e emetimit dhe shitjes së aksioneve të
zakonshme është më e madhe nga ajo e aksioneve të
preferuara

• Kostot e emetimit dhe shitjes së aksioneve të

zakonshme dhe të preferuara janë më të mëdha nga
kostoja e emitimit të obligacioneve

• Kostot e emetimit dhe shitjes si përqindje mbi fitimin

bruto, janë më të mëdha për emisionet e vogla në
krahasim me emisionet e mëdha
 Financimi me aksione të
zakonshme

Të drejtat e aksionarëve
• Mbi të ardhurat
• Mbi aktivet
• Ndarja e riskut
 Financimi me aksione të
zakonshme
• Pronësia
• Vlera nominale
• Maturimi
• Trajtimi fiskal
• Dividendët
• Shpërndarja e fitimeve dhe aktiveve
 Financimi me obligacione dhe me
aksione të preferuara
• Obigacionet - Titull i borxhit afatgjatë, që jep
mbajtësit të tij të drejtën e një të ardhure vjetore
të pandryshueshme,në formën e interesit.
• Aksionet e preferuara - Kanë të drejta
parësore,në krahasim me aksionet e zakonshme, por ato
kanë të drejta të dorës së dytë, në krahasim me të gjitha
obligacionet.
Warrant-ët dhe letrat me vlerë të
këmbyeshme
• Warrant –opsion për blerjen e një numri të
caktuar aksionesh me çmim të caktuar
• Warrante të ndashme – shitet e veçuar nga
obligacioni, ushtrohet pa shitur obligacionin
• Warrante të pandashme- shitet bashk me
obligacionin e konvertueshëm
• Letrat me vlerë të këmbyeshme – këmbehen
nga zotëruesit ose edhe nga emetuesi me
aksione të zakonshme.

15
Letrat me vlerë të këmbyeshme
• Janë letra të cilat mund të shkëmbehen me
aksione të zakonshme nga zotëruesit e saj ose në
disa raste nga emetuesi, sipas kushteve të rëna
dakort.
• Si shembuj :obligacionet e konvertueshme dhe
aksioni i preferuar i konvertueshëm.
• Kur konvertohet letra me vlerë e këmbyeshme,
zotëruesi i saj merr një numër të caktuar
aksionesh; ky numër përcaktohet nga raporti i
konvertimit
 Raporti i konvertimit
• Raporti i konvertimit shpreh vlerën
emërore të letrës me vlerë të
këmbyeshme dhe çmimit të këmbimit

17
 Vlerësimi i letrave me vlerë të
këmbyeshme
• Letra me vlerë e këmbyeshme është një letër me vlerë
hibride, ajo ka tipare si të aksionit të zakonshëm ashtu
edhe të obligacionit.
• Pritet që zotëruesi i letrës me vlerë të këmbyeshme do të
përfitojë edhe normën e interesit nga obligacioni edhe
fitimin nga kapitali.
• Norma e interesit është kuponi i interesit i krahasuar me
çmimin e tregut të obligacionit në datën e blerjes.
• Norma e fitimit nga kapitali është diferenca midis çmimit
të këmbimit dhe çmimit të aksionit në datën e emetimit
dhe normës së pritshme të rritjes së çmimit të aksionit.

18
 Letrat me vlerë të
këmbyeshme (konvertibile)
Letrat me vlerë konvertibile – Obligacioni ose
aksioni i perferuar i cili është konvertibil për një
numër të specifikuar të aksioneve si opsion të
mbajtësit.
• I sjell pronarit kthim fiks (interes ose dividend) dhe
mundësinë për ta këmbyer obligacionin ose aksionin e
preferuar në aksion të zakonshëm.
• Opsioni i mundëson kompanisë të shet letrat me vlerë
konvertibile me kosto më të ulët nga ajo nëse do të
emetonte obligacione ose aksione të preferuara.
 Letrat me vlerë konvertibile

Çmimi konvertues – Çmimi për aksion me të cilin

aksionet e zakonshme do të këmbeheshin me
letrat konvertibile me vlerë. Është i barabartë me vlerën e
letrës konvertibile e pjestuar me normën e konvertimit..

Norma e konvertimit -- Numri i aksioneve të

zakonshme me të cilat do të konvertohen letrat
me vlerë konvertibile. Është i barabartë me
vlerën e letrës kovertibile pjestuar me çmimin
konvertues.
 Financimi me obligacione të
këmbyeshme
• Obigacioni i këmbyeshëm shndërrohet në
aksione të zakonshme. Pas kësaj nuk
rishndërrohet më;
• Vlera e këmbimit e një titulli të këmbyeshëm
përcaktohet nga raporti i këmbimit, të
shumëzuar me çmimin e aksionit të zakonshëm
• Obligacionet e këmbyeshme duke e rritur numrin
e aksioneve në qarkullim, ndikojnë në zbutjen e
fitimit për aksion
 Nxitja e këmbimit

• Duke caktuar një çmim këmbimi rritës,

shkallë shkallë në kohë;
• Duke rritur dividendët e pritshëm të
aksioneve të zakonshme;
• Duke e bërë çmimin e tregut të aksioneve
të levërdishëm për investitorët.
 Shembull i konvertimit
Firma “Evropa” ka emetuar obligacione me
vlerë 100€. Këto letra kanë çmim
konvertimi prej 30€ për një letër.
Norma e konvertimit është:

Norma e konvertimit
= vlera 100€ / 30€ çmimi I
konvertimit = 3.33 aksione
 Vlera e konvertimit
Vlera e konvertimit – Vlera e letrës konvertibile në
termin e aksionit të zakonshëm në të cilin do të
konvertohet kjo letër është e barabartë me
normën e konvertimit herë çmimi rrjedhës i tregut
për një aksion të zakonshëm.

Për shembull vlera e tregut për një aksion të firmës

“Evropa” është tregtuar për 42€ për akson, prandaj vlera
konverutes është:
3.33 aksone x 42€ = 140€ për një obligacion.
 Premiumi mbi vlerën e
konvertimit
Premiumi mbi vlerën e konvertimit – Çmimi I
tregut i letrës konvertibile minus vlera e
konvertimit

Në qoftë se vlera e tregut e obligacioneve të

firmës “Evropa” është tregtuar për 154€ për njësi,
atëherë premiumi I konvertimit do të jetë:
154€ - 140€ = 14€ premium për një obligacion
(ose 10% premium).
Përparësitë dhe mangësitë e Warrant-it

• Përparësitë:
– Lejon emetimin e borxhit me norma më të
ulëta të interesit;
– Shoqëria tregtare përfiton para shtesë kur
warranti ushtrohet
• Mangësitë:
– Kur Warranti ushtrohet mund të ndodhë të
bjer çmimi i aksionit
– Warrant mund të ushtrohet kur kompania nuk
ka nevojë për kapital shtesë 26
 Warranti
• Warranti është një formë opsioni që i jep zotëruesit të
tij të drejtën e blerjes të një numri të caktuar
aksionesh të zakonshme me një çmim të paracaktuar
• Kontrata e Warrant përmban kushtet e ushtrimit të tij
• Një kusht: sa aksione të zakonshme mund të blihen
duke lënë një warrant?
• Kushti tjetër: çmimi i ushtrimit dhe data e mbarimit të
afatit të ushtrimit
• Zotëruesit e Warrant –it nuk përfitojnë dividend
 Warranti
• Kur ushtrohet Warrant rritet kapitali aksionar i
shoqërisë.
• Në formë të përgjithshme Warrant lëshohen
para borxhit dhe Warrantet përdoren për t’i
nxitur investitorët të blejnë borxh afatgjatë me
normë më të ulët të kuponit, në krahasim me atë
që do të kërkohet në një formë tjetër.
 Vlerësimi i Warantit
• Vlera teorike e një Waranti mund të
shprehet me barazimin:
NPs - E
Ku:
• N = numri i aksioneve të cilat mund të blihen me
një Warrant
• Ps = vlera e tregut e një aksioni
• E = Vlera në euro (dollar) e realizimit e cila është e
lidhur me blerjen e N aksioneve

29
 Derivatet

• Kontratë, vlera e të cilit lidhet ngusht me vlerën e

aktivit bazë: valuta e huaj, letra me vlerë e
borxhit. Derivatet përdoren për të ulur
ekspozimin ndaj riskut, siç është risku ndaj kursit
të këmbimit.

• Lëvizja e padëshirueshme e çmimit të një aktivi

kompensohet nga lëvizja favorizuese e çmimit të
aktivit tjetër.
30
 Opsioni
• Opsioni është një kontratë që i jep investitorit të
drejtën por jo detyrimin për të blerë ose shitur
diçka. Ai ka tre veçori kryesore. I lejon investitorit
t’i përmbahet:
• Një numri të caktuar aksionesh
• Një çmimi fiks për aksion, i quajtur çmimi
ushtrimor
• Një kohëzgjatje të caktuar

31
 Llojet e Opsioneve
• Opsioni i thirrjes (call) I jep poseduesit të tij të drejtën
për të blerë ndonjë letër me vlerë me marrëveshje
paraprake për çmimin (psh 10€ deri më 31 Dhjetor, kur
është afati i skadimit ose revokimit).

• Opsioni i ofertës (put) i jep poseduesit të tij të drejtën e

shitjes së letrave me vlerë (aksioneve) me çmim
paraprakisht të marrur vesh deri në afatin e skadimit të
opsionit.
 Vlera e opsioneve sipas
afateve

• Opsioni evropian mund të realizohet

vetëm në datën e skadimit të vlerës së tij.
• Opsioni amerikan mund të realizohet në
çdo datë para skadimit të afatit, por edhe
ditën e skadimit të afatit.