• આધુનિક ગુજરાતિા સૌરાષ્ટ્રમાાં વલભી નવદ્યાપીઠિી સ્થાપિા લગભગ 6 ઠ્ઠી

સદીમાાં થઈ હતી અિે તે 12 મી સદી સુધી 600 વર્ષ સુધી નવકનસત થઈ.
વલ્લભી નવદ્યાપીઠએ બૌદ્ધ નિક્ષણિુાં એક મહત્વપૂણષ કે ન્દ્ર હતુાં અિે 600 સીઇ
અિે 1200 સીઇિી વચ્ચે નહિાિા બૌદ્ધ ધમષિા કારણિે ચેનપપયિ બિાવયુાં હતુ.ાં
7 મી સદી દરનમયાિ આ નવદ્યાપીઠિી મુલાકાત લેતા ચાઇિીઝ પ્રવાસી ઇન ાં ગે
તેિે નિક્ષણિા એક મહાિ કે ન્દ્ર તરીકે વણષવ યુાં હતુ.ાં
• થોડા સમય મા ે , નવદ્યાપીઠ એ લી સારી હતી કે તે નિક્ષણિા ક્ષેત્રમાાં, નબહારમાાં,
િાલાંદાિી પણ પ્રનતસ્પધી માિવામાાં આવતી હતી. બે પ્રખ્યાત બૌદ્ધ નવદ્વાિો
ગુિામતી અિે નસ્થરમતી નવદ્યાપીઠિી માાંથી સ્િાતક થયા હોવાિુાં કહેવાય છે .

• આ નવદ્યાપીઠ નવર્યોિી તાલીમ મા ે પ્રખ્યાત હતી અિે દે િ-નવદે િિા

નવદ્યાથીઓ આ નવદ્યાપીઠમાાં આધ્યાનિક નવર્યો અભ્યાસ કરવા મા ે આવતા
હતા. તેિી ઉચ્ચ ગુણવત્તાિે કારણે, આ નવદ્યાપીઠિા સ્િાતકોિે ઉચ્ચ હોદ્દો
આપવામાાં આવયા હતા.
• વલભીિી મુલાકાત 7 મી સદીમાાં ચીિિા તીથષ યાત્રા ઝુ આિઝાં ગ અિે સદીિા અાંતમાાં
યનજાં ગ દ્વારા કરવામાાં આવી હતી. યનજાં ગે નવદ્યાપીઠિે બૌદ્ધ મઠિા કે ન્દ્ર િાલાંદાિી
સમાિ ગણાવી હતી. જ્યારે હ્યુએિ નસયાાંગ 7 મી સદીિા મધ્યમાાં નવદ્યાપીઠિી મુલાકાત
લીધી હતી, ત્યારે આ જગ્યાએ 6000 થી વધુ સાધુઓ અભ્યાસ કરતા હતા. તેમિા
રહેઠાણ મા ે લગભગ 100 મઠો પૂરા પાડવામાાં આવયા હતા, કારણ કે વલાભીિા
િાગનરકો, જેમાાંથી ઘણા શ્રીમાંત અિે ઉદાર હતા, તેઓએ સાંસ્થા ચલાવવા મા ે જરૂરી
ભાંડોળ ઉપલબ્ધ કરાવયુાં હતુાં.

• દે િ પર િાસિ કરિારા મૈત્રક રાજાઓ નવદ્યાપીઠિા આશ્રયદાતા તરીકે િી ભૂનમકા

ભજવતા હતા. તેઓએ સાંસ્થાિા કામકાજ અિે તેિી પુસ્તકાલયો સજ્જ કરવા મા ે
પ્રચાંડ અિુદાિ આપયુાં હતુાં.
• 575 સી.ઇ. માાં, આશ્રયદાતા રાજાઓએ અરબોિા હુ મલામાાં પોતાિુાં મોત િીપજ્યુાં. આ
નવદ્યાપીઠિે કામચલાઉ આાંચકો આપયો. પછીથી પણ, નવદ્યાપીઠિુાં કાયષ સતત ચાલુ રાખ્યુાં,

કારણ કે મૈત્રકા વાંિિા અિુગામીઓએ પુષ્કળ દાિથી તેિુાં સમથષિ કયુું.

• આ સમયગાળા દરનમયાિ અિે પછીિી નવદ્યાપીઠિે લગતી વધારે માનહતી પ્રાપ્ત થઈ

િથી. તેિા આશ્રયદાતા રાજાઓિી હારથી 12 મી સદીમાાં તેિી તમામ િૈક્ષનણક

પ્રવૃનત્તઓિા ધીમી મૃત્યુ તરફ દોરી જઇ હતી. સપ ે પ બર 2017 માાં, ભારતિી કે ન્દ્ર

સરકારે પ્રાચીિ નવદ્યાપીઠિે પુિજીનવત કરવાિી દરખાસ્ત પર નવચાર કરવાિુાં િરૂ કયુું.
વલ્લભી ક્ાાં આવેલી છે
1. https://detechter.com/8-ancient-universities-that-flourished-
across-ancient-india/
2. https://en.wikipedia.org/wiki/Valabhi_University
3. https://brainly.in/question/12061865
4. https://www.britannica.com/place/Valabhi