Signaleren meer en

hoogbegaafde leerling
 Verschillende typen

• De zelfsturende autonome leerling

• Hij is de ideale leerling in de klas.
• Hij haalt goede punten, gaat op zoek naar meer
uitdagingen
• durft te falen en wil steeds meer leren.
• Hij is ook de leerling die op een gedegen wijze
zijn mening zal verkondigen en hierbij zichzelf
niet zal verloochenen.
 De uitdagende leerling

• Deze leerling staat zeer sterk in zijn schoenen.

• Hij is nieuwsgierig en komt op voor zijn eigen
mening. Hierbij vergeet hij soms dat je niet alles
op een directe en ongecontroleerde manier kan
zeggen.( Machtsstrijd)
• Het is ook het kind dat niet kan blijven stilzitten,
snel afgeleid is, op regelmatige basis niet in orde
is met zijn taken ( straf)
• Hij lijkt als het ware geen controle te hebben over
zijn eigen handelen
 De aangepaste succesvolle leerling

• Deze leerling lijkt ook een ideale leerling in de

klas te zijn. Conformeert
• Het kind is zo gefocust op prestaties en externe
motivatie dat het zijn eigenheid uit het oog
verliest. Het kind past zich aan aan de
verwachtingen van zijn omgeving, heeft schrik
om anderen te ontgoochelen en legt zich een
hoge sociale druk op.
• Gaat niet verder dan het boek. Vermijdt
uitdagingen
• Faalangst en onderpresteren.
 De onderduikende leerling

• Een modale leerling, soms zelfs aan de zwakke

kant. Stil en onzeker. De ouders ervaren hun kind
vaak als leergierig en nieuwsgierig.
• Deze leerling slaagt er in heel lang onder de radar
te blijven omdat het zich extreem aanpast aan
zijn omgeving
• Overval deze leerling niet met uitdagende
leerstof. Zorg ervoor dat hij stilletjes kan
opgroeien tussen ontwikkelingsgelijken.
 De risicoleerling

• Deze leerling toont geen enkele interesse in school. Hij

zet zich tegen iedereen af, bekritiseert iedereen en gaat
zich vaak een andere identiteit aanmeten. Deze
vertoont geen aanknopingspunt met zijn cognitief
potentieel.
• Hij studeert niet, levert taken niet in, ….. Het is een
zeer gekwetste leerling met heel wat faalangst die een
groot schild van onverschilligheid tracht op te zetten.
• Nodig: eerlijke en open gesprekken.
 De dubbel bijzondere leerling
• . Naast hoogbegaafdheid een leerstoornis
(o.a. dyslexie, dyscalculie)
• een ontwikkelingsstoornis (o.a. ASS, ADHD)
• vaak extra problemen op school
• Deze leerling wil ook boeiende uitdagingen
krijgen
 Hoe nu verder?
• De leerling behaalt gedurende langere tijd
opvallend hoge prestaties;
• De leerling valt op in de groepssignalering;
• De ouders van de leerling geven signalen af
waaruit valt op te maken dat hun kind mogelijk
hoogbegaafd zou kunnen zijn;
• De leerkracht vangt signalen van de leerling op
waaruit valt op te maken dat de leerling mogelijk
hoogbegaafd zou kunnen zijn.
•
 Lijst van Irvine
• Verschil tussen uitingen van een intelligent kind en een hoogbegaafd kind volgens Irvine (2000)
• . Intelligente leerling (Hoog)begaafde leerling
• Kent de antwoorden Heeft altijd vragen
• Is ervaren in het van buiten leren Is een groot giisser (probeert af te leiden uit de context)
• Is geïnteresseerd in objecten Is een zeer nieuwsgierige onderzoeker
• Is gefocust en oplettend in de klas wegdromend
Is diep mentaal en fysiek betrokken, soms afwezig hierdoor,
• Houdt van simpele logica Drijft op complexiteit
• Houdt van woorden Gebruikt ongewoon complexe vocabulaire
• Heeft goede ideeën Heeft flitsende, gekke, onnozele en vreemde ideeën
• Werkt hard Hangt wat rond en probeert uit / test uit
• Beantwoordt de vragen Discussieert in detail, is kritisch, bewerkt stellingen
• Presteert bovengemiddeld in de klas Kan bovengemiddeld, maar ook gemiddeld of beneden-
• gemiddeld presteren
• Hoort bij de top van de groep Is vaak een eenling
• Luistert met interesse Laat sterke gevoelens en opinies zien
• Leert gemakkelijk Weet het vaak al
• Heeft 6 à 8 herhalingen nodig voor meesterschap Heeft 1 à 2 herhalingen nodig voor meesterschap
• Begrijpt ideeën Ontwikkelt en bewerkt ideeën
• Geniet van leeftijdgenoten Prefereert vaak ouder gezelschap
• Begrijpt de bedoeling of betekenis Onderzoekt de toepassingen
• Maakt zijn werk af Start projecten
• Kopieert nauwkeurig Creëert nieuwe projecten
• Houdt van school Geniet van leren
• Technicus Uitvinder
• Is tevreden over eigen leren/kunnen Is hoogst zelfkritisch
 quickscan
•

• heeft een scherp observatievermogen,

• is geïnteresseerd en/of weet veel over één of meer specifieke onderwerpen, vraagt door en
wil het écht begrijpen

• Is snel van begrip en denkt zelf verder door, begrijpt of ontdekt iets al voordat het is
uitgelegd

• brengt wat hij eerder heeft gezien, gedaan of geleerd snel en makkelijk in verband met
nieuwe kennis / situatie
• ontwikkelt theorieën / ideeën om te begrijpen hoe iets werkt, zoekt naar verklaringen
• is intensief bezig

• werkt enthousiast voor passies, is gedreven

• is initiatiefrijk en ondernemend
•
•
• is creatief / vindingrijk, komt met ongebruikelijke, originele vragen of oplossingen
, die niet direct voor de hand liggen
• maakt grote denksprongen, ziet vanuit verschillende invalshoeken diverse
mogelijkheden om dingen te combineren, draagt meerdere oplossingen aan
• staat kritisch tegenover beweringen, neemt niet zomaar iets aan, is opmerkzaam
in geval van tegenstrijdigheden

• is sterk gevoelig voor verwachtingen van anderen, ziet en begrijpt het

gezichtspunt van anderen
• heeft een subtiel, genuanceerd gevoel voor humor, denkt graag door, neemt
dingen (bewust) letterlijk

• houdt van uitdagingen, voelt zich aangetrokken tot moeilijke opdrachten, is

bereid risico's te nemen
• staat kritisch ten opzichte van zichzelf, streeft naar perfectie
• heeft weinig sturing nodig, wil graag dingen zelf ontdekken of bepalen
 Mogelijke problemen
• Ongeduld met anderen, intolerant, heef ( te) hoge
verwachtingen
• Depressie
• Houdt niet van basisoefeningen en herhaling
• Stelt pijnlijke vragen, stelt zaken ter discussie
• Overdreven in interesses
• Maakt zich zorgen over humanitaire zaken, frustratie
• Verveeld
• Wijst af ( mensen, voorstellen), onafhankelijk
• Perfectionistisch
• Kan organisatorisch chaotisch werken
• Kan werk niet afbreken, frustratie door tijdgebrek
 Selectie
Intelligente leerling
en begaafde leerling
In de klas tegemoet komen aan behoefte
leerling
Rijk aanbod
Compacten van taal en rekenen, technisch lezen
Verrijking : eigen project
Verdieping: reken en taalopdrachten
 Leerberen
• Cognitieve uitdaging middels project
• Uitdagingen ogv leven, denken, executieve
vaardigheden, en leren middels spellen,
filosofie en projecten.