Dasalan at Tocsohan” ni

Marcelo H. Del Pilar

 ChrisshaBelle Salcedo
 October 11, 2014
May alam ka bang aklat o akdang pampanitikan sa
kasalukuyang panahon na nagpapatungkol sa pang-
uuyam o sarcastic ang tema? Maaaring meron! At di
rin natin maikakaila na laganap na rin ang mga
ganitong tema kahit sa telebisyon at sa iba pang
media ngayon.
Subalit, di lang sa kasalukuyang
panahon nauso ang ganitong
tema. Kahit sa panahon pa ng
pananakop ng mga Espanyol sa
Pilipinas ay usong-uso na ito, at
ang mga prayle ang madalas na
pinupuntirya ng mga akdang
nalilikha noon.
Isang halimbawa na lamang nito ay ang
isinulat ni Marcelo H. Del Pilar noong 1888 na
“Dasalan at Tocsohan.”

Ito’y isang akdang nakakatawa dahil

ipinapakita dito kung paano sobrang kaiba o
kabaliktaran ang ginagawi ng mga prayle
noon sa kanilang mga sinasabi sa mga
Pilipino. Kitang-kita dito ang matinding
kabalintunaan ng pagiging “banal” ng mga
prayle noon sa Pilipinas.
Subalit sa isang banda, nakakalungkot din
ang akda at kung mababasa mo ito’t ilalagay
mo ang sarili mo sa kalagayang panlipunan
noon sa Pilipinas, masasabi mong
nakakapukaw ito ng isipan at damdaming
mapanghimagsik dahil binigyang diin sa
akdang ito ang mga panlilinlang at
pagsasamantalang ginagawa noon ng mga
prayle sa mga Pilipino.
 Narito ang ilang halimbawa ng mga parody ng mga
dasal sa akdang ito ni Marcelo H. Del Pilar:
Ang Tanda ng Cara-i-Cruz
(Parody ng “Sign of the Cross“)
Ang tanda nang cara-i-cruz ang ipangadya mo
sa amin Panginoon naming Fraile sa manga bangkay
naming, sa ngalan nang Salapi at nang Maputing
binte, at nang Espiritung Bugaw. Siya naua.
 Panginoon Kong Fraile
(Parody ng “The Act of Contrition”)
Panginoon kong Fraile, Dios na hindi totoo at labis nang
pagkatuo gumaga at sumalacay sa akin: pinagsisihan kong
masakit sa tanang loobang dilang pag-asa ko sa iyo, ikaw nga
ang berdugo ko. Panginoon ko at kaauay ko na inihihibic kong
lalo sa lahat, nagtitica akong matibay na matibay na dina muli-
muling mabubuyo sa iyo: at lalayuan ko na at pangingilagan ang
balanang makababacla nang loob ko sa pag-asa sa iyo,
macalilibat nang dating sakit nang manga bulsa ko, at nagtitica
naman acong maglalathala nang dilang pagcadaya ko umaasa
akong babambuhin ka rin, alang-alang sa mahal na panyion at
pangangalakal mo nang Cruz, sa pagulol sa akin. Siya naua.
 Amain Namin
(Parody ng “Our Father“)
Amain naming sumasaconvento ka, sumpain
ang ngalan mo, malayo sa amin ang kasakiman
mo, quitlin ang liig mo ditto sa lupa para nang sa
langit. Saulan mo cami ngayon nang aming kaning
iyonh inaraoarao at patauanin mo kami sa iyong
pagungal para nang pag papataua mo kung kami
nacucualtahan; at huag mo kaming ipahintulot sa
iyong manunukso at iadya mo kami sa masama
mong dila.
 Aba Guinoong Barya
(Parody ng “Hail Mary“)
Aba guinoong Baria nakapupuno ka nang alcancia ang
Fraile’I sumasainyo bukod ka niyang pinagpala’t pina higuit
sa lahat, pinagpala naman ang kaban mong mapasok. Santa
Baria Ina nand Deretsos, ipanalangin mo kaming huag
anitan ngayon at cami ipapatay. Siya naua.

 At narito naman ang isang halimbawa ng parody ng isang banal na

kasulatan:
 Ang Mga Utos ng Fraile
(Parody ng “The Ten Commandments“)

Ang manga utos nang Fraile ay sampo:

Ang nauna: Sambahin mo ang Fraile na lalo sa lahat.
Ang ikalaua: Huag kang mag papahamak manuba nang ngalang
deretsos.
Ang ikatlo: Mangilin ka sa Fraile lingo man at fiesta.
Ang ikapat: Isangla mo ang catauan mo sa pagpapalibing sa ama’t ina
Ang ikalima: Huag kang mamamatay kung uala pang salaping pang
libing
Ang ikanim: Huag kang makiapid sa kanyang asaua.
 Ang ikapito: Huag kang makinakaw.
Ang ikaualo: Huag mo silang pagbibintangan, kahit ka
masinungalingan.
Ang ikasiyam: Huag mong ipagkait ang iyong asaua.
Ang ikapulo: Huag mong itangui ang iyong ari.
Itong sampong utos nang Fraile’I dalaua ang kinaoouian.
Ang isa: Sambahin mo ang Fraile lalo sa lahat.
Ang ikalaua: Ihayin mo naman sa kaniya ang puri mo’t
kayamanan.Siya naua.
 Sa pagkakabasa ng mga parody na ito, masasabi
natin na matindi talaga ang pagbibigay diin ni Del
Pilar sa mga pagsasamantalang ginagawa ng mga
prayle noon sa mga Pilipino. At ayon nga sa aklat na
“CCP Encyclopedia of Philippine Art,” sinabi dito na
ang mga akdang katulad nito ay nakatulong sa
pagpapabagsak ng “friarcracy” o ng mas sukdulang
pagpapasinaya ng mga Kastilang prayle ng mga
kumbentong patakaran imbes ng panggobyerno—na
di kalaunan nga ay nagbunsod sa rebolusyon noong
1896.
Subalit kahit wala na si Del Pilar sa
kasalukuyang panahon, maraming Pilipino
pa rin ang mala-Del Pilar ang istilo ng
pagsusulat at nakakagulat din na buhay
na buhay pa rin magpahanggang ngayon
ang parody niya na “Aba Guinoong Barya”
subalit hindi na ito patungkol sa mga
Kastilang prayle.
Kung dati ay naisulat ni Del pilar ang
mga parody na ito dahil sa mga di kanais-
nais na karanasan niya sa mga prayle noon,
sa kasalukuyang panahon, nagkaroon ito ng
mga bagong bersyon na nagpapatungkol
naman sa katiwalian at pagkadismaya ng
mga mamamayan sa mga pangulong
nanunungkulan sa Pilipinas.