Bade, Angelica Mae Lopez, Merann Tiu, Julien Paunang Impormasyon: - Walong taong gulang si Rizal noong sinulat niya ito - Isinulat noong 1896 - Ginising ng kanyang ina ang hilig niya sa panulaan - Madalas na ginagamit upang itaguyod ang paggamit ng wikang Tagalog - “already saw the coming of Spain as a disastrous storm wrecking the barque of native culture ‘in the night of time’” – Nick Joaquin Kapagka ang baya'y sadyang umiibig Sa kanyang salitang kaloob ng langit, Sanglang kalayaan nasa ring masapit Pagka't ang salita'y isang kahatulan Sa bayan, sa nayo't mga kaharian, At ang isang tao'y katulad, kabagay g hindi magmahal sa kanyang salita ahigit sa hayop at malansang isda, ya ang marapat pagyamaning kusa a tulad sa inang tunay na nagpala. Ang wikang Tagalog tulad din sa Latin Sa Ingles, Kastila at salitang anghel, Sapagka't ang Poong maalam tumingin Ang salita nati'y huwad din sa iba Na may alfabeto at sariling letra, Na kaya nawala'y dinatnan ng sigwa Pangkalahatang ibig sabihin Kontrobersiya: Mga Dahilan ng Hinala 1. Pinanggalingan 1884 Gabriel Beato Francisco (manunula) Saturnino Raselis (kaibigan ni Rizal, guro sa Majayjay, Laguna) - galing mismo kay Rizal - paalala ng pagkakaibigan - hindi nabanggit sa mga sulat ni Rizal 1846 Jaime C. de Veyra – compilation ng mga tula ni Rizal - “Documentos de la Biblioteca Nacional de Filipinas” Epifanio de los Santos – “A mis compañeros de niñez” – Spanish 2. Ang salitang ‘kalayaan’ 1882 -Unang nakasalamuha - 21 years old, 17 taon matapos masulat ang tula Oct. 12, 1886 Sulat kay Paciano -Kahirapan sa pag translate ng Wilhelm Tell ni Schiller -Hindi makahanap ng akmang salitang Tagalog para sa ‘freiheit’ o ‘liberty’ “I’m forgetting Tagalog a little, as I don’t speak it with anyone.” My dear brother, I’m sending you at last the translation of Wilhelm Tell by Schiller… I’m aware of its many mistakes which I entrust to you and my brothers-in-law to correct. It is almost a literal translation. I’m forgetting Tagalog a little, as I don’t speak it with anyone. … I lacked many words, for example, for the work Freiheit or liberty. The Tagalog word kaligtasan cannot be used, because this means that formerly he was in some prison, slavery, etc. I found in the translation of Amor Patrio the noun malayà, kalayahan that Marcelo H. del Pilar uses. In the only Tagalog book I have—Florante—I don’t find an equivalent noun. (Rizal- 3. Ang mga letrang “k” at “c” 1869 - 8 taong gulang si Rizal - “c” ang gamit at hindi “k” -Kamuwangan sa kolonyal na kondisyon ‘El Amor Patrio’ Diariong Tagalog “El Amor Patrio” – unang artikulong sinulat sa Espanya – Spanish “Pag-ibig Sa Tinubuang Lupa,” - Marcelo H. del Pilar – Tagalog
All his documented poems are in
Spanish. 4. Walang orihinal na manuskritona sulat kamay ni Rizal angmakikita - Unang nailimbag noong 1906, isang dekada pagkatapos ng kanyang kamatayan - Herminigildo Cruz Gabriel Beato Francisco Saturnino Raselis - Pascual H. Poblete - Austin Coates (1968 - Juan Luna