INSTITUT PENDIDIKAN GURU

KAMPUS TUN ABDUL RAZAK

SAPIEE BIN SAIDI

JABATAN PENGAJIAN MELAYU
IPG KAMPUS TUN ABDULRAZAK
PENGENALAN
• Kesantunan bahasa bererti kesopanan dan kehalusan
dalam menggunakan bahasa ketika berkomunikasi sama
ada melalui lisan atau tulisan.

• Komunikasi bertulis ialah kegiatan merakam idea dan

pendapat dalam bentuk lambang-lambang tulisan.

• Ia melibatkan pengunaan bahasa secara bertulis dalam

situasi rasmi/formal dan tidak rasmi/tidak formal.

03/25/20 GSB1012 2
DEFINISI
• Kesantunan
• Perihal santun, kesopanan, kehalusan(budi Bahasa & pekerti)

• Penulisan
• Perihal menulis,hasil daripda menulis(mengarang)

03/25/20 GSB1012 3
 • Bentuk komunikasi bertulis secara formal ialah:
• Surat kiriman rasmi
• Laporan
• Ucapan rasmi
• Pidato

• Bentuk komunikasi bertulis secara tidak rasmi seperti surat

kepada sahabat, ibu bapa dan lain-lain.

03/25/20 GSB1012 4
03/25/20 GSB1012 5
SURAT RASMI

• Teks yang berformat

• Surat rasmi menyatakan atau menggambarkan sesuatu
perkara untuk diketahui oleh orang yang menerima.
• Surat rasmi ditulis oleh sesuatu pihak kepada penerima
agar pihak penerima mendapat maklumat dan
pengetahuan yang disampaikan.

03/25/20 GSB1012 6
 Jenis – Jenis Surat
Rasmi

03/25/20 GSB1012 7
Ciri-ciri Umum Format Surat Rasmi

• Bersifat formal dan tidak menyentuh perkara-perkara

peribadi.
• Bahasa yang digunakan mestilah mudah, tepat, padat dan
betul dari segi ejaan dan tanda baca.
• Elakkan penggunaan unsur-unsur kiasan dan ungkapan
peribahasa.

03/25/20 GSB1012 8
03/25/20 GSB1012 9
 LAPORAN
• Kertas kerja yang mengandungi maklumat atau khabar
• Melaporkan sesuatu hal atau perkara yang telah berlaku
• Disampaikan secara sistematik dan objektif dengan
menitikberatkan kejelasan dan ketepatan kandungannya
• Tujuan:
• Melaporkan atau merekodkan sesuatu peristiwa yang dilihat atau
didengar

03/25/20 GSB1012 10
Format Laporan Umum
• Halaman judul muka surat
• – mengandungi nama penulis,organisasi, tajuk laporan, tahun.
• Abstrak
• – sinopsis keseluruhan kandungan.
• Kandungan
• – tajuk, subtajuk dan lampiran.
• Pengenalan
• – latar belakang, kaedah penyelidikan dan penghargaan.
• Huraian data
• – disusun mengikut topik dan subtajuk khusus.
• Kesimpulan
• – rumusan & cadangan
• Rujukan & bibliografi
• Lampiran.
03/25/20 GSB1012 11
Memo
• Alat komunikasi bertulis dalam jabatan sendiri untuk berhubung
secara rasmi.
• Surat edaran dalaman atau kegunaan dalaman.

• Tujuan memo
• Memberi maklumat dan fakta
• Mencadangkan tindakan yang perlu dilakukan
• Menghuraikan sesuatu prosedur atau tindakan

• Bahasa memo
• ringkas, padat dan jelas
• Lembut dan berdiplomasi
• Tidak menimbulkan sikap negatif kepada pembaca
• Tidak menimbulkan prasangka.
03/25/20 • Elakkan daripada membuat teguranGSB1012
berbentuk negatif. 12
03/25/20 GSB1012 13
03/25/20 GSB1012 14
 Contoh Teks Ucapan:
Yang Berbahagia,
Dato’ Hj.Abdullah bin Hj. Abd.Kadir,
Pengarah PendIdikan Guru,
Kementerian Pelajaran Malaysia.
Yang Berbahagia Dato’, tuan-tuan, puan-puan serta hadirin yang
dihormati sekalian.
Kepada tuan-tuan dan puan-puan yang sudi hadir, saya rasa terima
kasih yang tidak terhingga kerana tuan-tuan dan puan-puan dapat
meluangkan sedikit masa untuk bersama-sama dalam majlis ini.
Seterusnya kepada Yang Berbahagia Dato’, kami amat berbesar hati
dan menyanjung tinggi atas kesudian Yang Berbahagia
menyempurnakan majlis kami dengan amanat yang penuh bermakna
dan seterusnya menyampaikan diploma kepada para graduan.
Semoga kehadiran Yang Berbahagia Dato’
03/25/20 akan menambahserikan
GSB1012 15
03/25/20 GSB1012 16
Ungkapan Khusus Dalam
Penulisan Surat
• Menyatakan hormat
• Dengan segala hormatnya…
• Dengan penuh takzimnya…

• Menyatakan tujuan
• Saya menulis surat ini dengan tujuan…
• Surat ini ditulis dengan tujuan…

03/25/20 GSB1012 17
 • Menyatakan keinginan
• Kami ingin mendapat penjelasan tuan tentang perkara tersebut…
• Sukacita jika kami mendapat kerjasama pihak tuan…

• Menyampaikan maklumat
• Untuk makluman tuan…
• Dengan segala hormatnya dimaklumkan bahawa...

• Menyatakan sifat positif

• Saya dengan sukacita memberi sokongan….
• Saya berpuas hati dengan kerjasama yang diberikan oleh pihak…

03/25/20 GSB1012 18
 • Menyatakan sikap negatif
• Saya ingin menyatakan rasa dukacitanya saya bahawa perkara itu
telah berlaku….
• Pihak kami tidak dapat memberi persetujuan terhadap
rancangan itu…

• Menyatakan rasa empati

• Sukacita dimaklumkan bahawa puan telah berjaya….
• Seluruh warga universiti ini ingin menyampaikan rasa dukacita
mereka terhadap malapetaka tsunami yang telah melanda
kawasan tuan..

• Menyampaikan harapan
• Harapan kami agar sudilah kiranya tuan…
• Adalah menjadi harapan pihak kami…
03/25/20 GSB1012 19
 • Membuat rujukan
• Merujuk kepada…
• Dengan segala hormat saya ingin merujuk kepada…

• Menyambung kata
• Sebagai lanjutan kepada surat saya yang bertarikh 5 Mac 2005
mengenai perkara…

• Menyatakan pandangan
• Pada pandangan saya, maklumat itu tidak sepatutnya
dihebahkan…
• Kami berpendapat bahawa upacara seperti itu…

03/25/20 GSB1012 20
 • Menyatakan penghargaan
• Saya ingin merakam ucapan ribuan terima kasih dan setinggi-
tinggi penghargaan kepada puan atas…
• Atas kerjasama tuan itu saya dahului dengan ucapan setinggi-
tinggi penghargaan dan ribuan terima kasih…

• Menyatakan perwakilan
• Saya menyampaikan penghargaan ini bagi pihak Pengarah yang
sedang berada di luar negara….
• Saya telah diarahkan oleh Ketua Pengarah supaya
memaklumkan…

• Menamatkan surat
• Saya mengucapkan ribuan terima kasih atas perhatian tuan.
• Sekian, terima kasih

03/25/20 GSB1012 21
Kata Sapaan Dalam
Menulis Surat atau Teks Ucapan

03/25/20 GSB1012 22
03/25/20 GSB1012 23
03/25/20 GSB1012 24
AKHBAR
• Surat khabar harian, buletin berkala, serta majalah

• Tidak ada batas dari segi kawasan dan masyarakat

• Mempunyai tajuk dan kandungan berita

• Perlu ketelitian dalam etika dan etiket

• Etika
• Prinsip moral atau akhlak dalam hubungan sesama manusia.
• Mempunyai kaitan dengan falsafah hidup bersandarkan agama dan kepercayaan.

• Etiket
• Peraturan adab tertib dalam pergaulan sosial
• Menunjukkan tingkah laku yang sopan santun semasa menampilkan diri dalam
hubungan.

03/25/20 GSB1012 25
Kandungan Akhbar

03/25/20 GSB1012 26
Unsur konflik dalam akhbar
• Kata/ungkapan yang menjatuhkan martabat orang lain
• Cth: Pemain kurang ternama telah diturunkan
• Kata/ungkapan yang menggambarkan perbuatan agresif
atau kurang manis
• Cth: JDT bernafsu benam Kelantan
• Penggunaan jenama bagi orang-orang tertentu
• Orang tua
• Pendatang haram
• Merujuk kepada nama orang dengan tidak berlapik
• Cth: Yang Amat Berhormat Datuk Seri Najib dinyatakan dalam
akhbar sebagai pangilan Najib sahaja

03/25/20 GSB1012 27
IKLAN

• Memberitahu atau memaklumkan supaya diketahui oleh

semua orang
• Tidak ada batas dari segi kawasan dan masyarakat
• Media cetak: guna bahan tampak(visuals), iaitu
gambar dan huruf.

03/25/20 GSB1012 28
03/25/20 GSB1012 29
03/25/20 GSB1012 30
03/25/20 GSB1012 31