UVOD

Mišićno tkivo je odgovorno za većinu interakcija sa vanjskim

svijetom. Ove interakcije obuhvataju kretanje, govor i niz
drugihsvakodnevnih aktivnosti. Veoma važna uloga mišića je i
unutrašnjosti organizma, jer oni omogućavaju transport hrane,
krvi i drugih materija. Kontrakcija mišića je ćelijski fenomen koji
podrazumijeva skraćivanje pojedinačnih ćelija, a sila koju mišići
proizvode je suma svih sila koje proizvode pojedinačne ćelije.
Mišići se anatomski i fiziološki razlikuju, ali bez obzira na to
osobine i mehanizmi kontakcije su veoma slični.
 FIZIOLOGIJA MIŠIĆA

Osnovna funkcionalna odlika mišićnog tkiva (bilo to poprečno-prugasto ili glatko,

bijelo ili crveno) jeste njegova razdražljivost. Ta razdražljivost se ispoljava
najčešće skraćivanjem, grčenjem (kontrakcijom) mišićnih vlakana, koje nastaje
pod dejstvom spoljašnjih ili unutrašnjih draži. Sama kontrakcija skeletnog mišića
javlja se kao odgovor na nervne impulse, koji dolaze u mišić preko specijalnih
nervnih ćelija - motoneurona.

Mišići zajedno sa nervima, koji ih inervišu, čine nervno-mišićni aparat čoveka.

Funkcionalna veza motoneurona sa mišićima sprovodi se preko aksona
motoneurona, tako da se svaka od krajnjih grana aksona završava na jednom
mišićnom vlaknu - obrazujući nervno-mišićnu sinapsu ili tzv. završnu ploču.
Prema tome, svaki motoneuron inerviše onoliko mišićnih vlakana koliko ima
krajnjih ogranaka.
Ta fiziološka cjelina motoneurona, njegovog aksona i svih
mišićnih vlakana koje inerviše, čini motornu jedinicu. Ona
predstavlja osnovnu morfofunkcionalnu jedinicu nervno-mišićnog
aparata, i u organizmu čovjeka se razlikuje po veličini
motoneurona, kao i po broju mišićnih vlakana.
 Mišićni sistem

 Sve pokrete tijela, od treptaja oka do skoka u visinu, omogućuju mišići. Od

mišića zavisi, čak i varenje hrane kao i protok krvi kroz organizam. Mišićna
masa našeg tijela sastoji se od tri grupe mišića.

 U prvu grupu spadaju poprečno - prugasti mišići kojima upravlja mozak.

Ova grupa zajedno sa skeletom i tetivama odgovorna je za sve vrste
pokreta, počevši od osmijeha do trčanja uz stepenice. 

 U drugu grupu spadaju glatki mišići - zovu se tako zbog njihovog izgleda

pod mikroskopom - a njihovu funkciju predstavljaju pokreti unutrašnjih
organa kojih nismo svijesni, kao što su utroba ili bešika.

 Treću grupu predstavlja kardijalni mišić koji čini glavni dio srca.

 Mišićni sistem zajedno sa skeletnim čini aparat za kretanje;
osim toga on učestvuje u mnogim fiziološkim procesima:

 ishrani;

 disanju;

 cirkulaciji krvi.
 Fiziološke odlike glatkih mišića

Glatki mišići se nalaze u unutrašnjim organima i u zidovima krvnih sudova.

Ti mišići se, po mnogim svojim morfološkim i fiziološkim karakteristikama,
znatno razlikuju od skeletnih mišića, koji ostvaruju kretanje pojedinih
dijelova tijela.

Po svojim fiziološkim karakteristikama, glatki mišići se dijele na dva tipa:

 visceralne (tj. unutrašnje, utrobne) glatke mišiće, koji se nalaze u zidovima

digestivnog trakta i urogenitalnog trakta, i

 unitarne glatke mišiće, koji su smješteni u zidovima krvnih sudova, u oku

(zjenica, sočivo), kao i u korenu dlake kožnog pokrova.
 Snaga mišića

 Klizanje filamenata miosina preko filamenata aktina je kompleksan proces

u kojem serije hemijskih veza nastaje i prekida se. Za to je potrebna
energija, koja se dobija sagorevanjem kiseonika i hrane u mitohondrijama,
a čuva se i prenosi kao složeno jedinjenje ATP, bogato visokoenergetskim
fosfatom. Kontrakcija mišića počinje dopiranjem kalcijuma u mišićne ćelije
kroz veliki niz cjevčica, mikrotubula, koje prolaze između miofibrila.

 Mišići, takođe, sadrže grupu vlakana, koja registruju snagu kontrakcije i

onih, unutar tetiva, koje vode od mišića do kostiju, koji mjere istezanje.
Ova informacija, koja se ponovo upućuje u mozak, je bitna za kontrolu
mišićne aktiivnosti.
 Rad mišića

 Rad mišića, koji obezbjeđuje kretanje, kao i vršenje

prostih i složenih radnji, izražava se kilogram-metrima.
Rad mišića zavisi od niza uslova (struktura mišića,
njegova uvežbanost itd.) i maksimalan je pri
optimalnom opterećenju i optimalnom ritmu
kontrakcije. Efektivnost rada zavisi i od emocija:
radost povećava radnu sposobnost i često uspjeva da
smanji mišićni zamor.
Pri ocjenjivanju rada mišića obično se ističe njegov "spoljašnji" ili
proizvodni rad. Radi jednostavnijeg izražavanja, rad mišića (W),
koji se manifestuje u podizanju odredenog tereta (P) na
određenu visinu (h), može se izraziti u kilogram-metrima
formulom: W = P x h/km. Veličina mišićnog rada zavisi od
spoljašnjeg opterećenja.
 Zamor mišića

 Zamorom se naziva privremeno slabljenje funkcionalne

radne sposobnosti organa, tkiva ili cijelog organizma,
koji nastupa kao posljedica dužeg ili kraćeg trajanja
rada, dok isto stanje iščezava poslije dužeg ili kraćeg
trajanja odmora. Pri refleksnoj djelatnosti mišića, zamor
se javlja istovremeno u samom mišićnom tkivu, u
nervnim centrima, kao i u završecima motornih nerava
u mišiću. Brzina razvoja zamora kod čovjeka u radu
zavisi od ritma rada i od veličine opterećenja.
 Oblik i vrste mišićne kontrakcije
(upale)

 Kao rezultat kontrakcije, skraćenja u mišićnim vlaknima, javlja se

određeni napon. To je jedna od osnovnih fizioloških karakteristika
mišića. Mišićna kontrakcija, pri kojoj mišić razvija napon ali ne
mijenja svoju dužinu, naziva se izometrijska kontrakcija (ista
dužina). To je statička forma mišićne kontrakcije i ona se javlja u
dva slučaja: kada je spoljašnji teret veći od napona mišića;
međutim, ne postoje uslovi za rastezanje mišića pod uticajem tog
spoljašnjeg opterećenja.
 U pogledu vrste mišićne kontrakcije, režima kontrakcije, razlikuju
se dvije vrste:

 prosta, ili pojedinačna mišićna kontrakcija, i

 složena mišićna kontrakcija, ili tetanus (tetanička kontrakcija).

Kao odgovor na impuls iz motoneurona koji pridolazi mišićnim

vlaknima (a u eksperimentalnim uslovima - kao odgovor na dejstvo
jedne, pojedinačne električne draži mišića ili njegovog nerva) brzo
se javlja kontrakcija mišićnih vlakana. Taj proces se definiše kao
prosta, pojedinačna kontrakcija.
 ZAKLJUČAK
 Mišići su djelatni aktivni pokretači našeg tijela, vlaknasto tkivo organizirano u
nakupine ili svežnjeve koji kontrakcijom omogućavaju tjelesni pokret. U ljudskom ih
tijelu ima više od 500, a zajedno s kostima oni pokreću ljudsko tijelo te čine sistem
organa za kretanje. Oni opuštanjem i stezanjem pokreću kosti. Radom mišića
upravlja središnji živčani sustav. Svi tjelesni mišići čine oko 40% mase ljudskog
tijela, a mišićna masa muškaraca u prosjeku je oko 15% veća od one kod žena.
Podjela mišića prema sposobnostima izvršenja je na: mišiće pokreta koji su
sastavljeni od bijelih mišićnih vlakana, koja su eksplozivne snage i brze
kontrakcije. Pogađamo ih vježbama sa relativno velikim težinama i malo
ponavljanja. I na tonične mišiće koji su sastavljeni od crvenih mišićnih vlakana čije
su osobine izdržljivost, a sporih su reakcija. Postoje 3 vrste kontrakcije mišića.
Kontrakcija nastaje nakon poslanog signala iz centralnog živčanog sistema.
HVALA NA PAŽNJI!