FILIPINO:

Aralin 2.2
Ang Panitikan sa panahon ng
Komonwelt

GAWA NI: JAMELA G. CALIMPUSAN

 Sanaysay
(Talumpati)
 Sanaysay (Talumpati)
• Ang Sanaysay ay isang uri ng panitikan na nasa anyong tuluyan na ipinahahayag ang
sariling kaisipan, kuro-kuro, saloobin at damdamin na kapupulutan ng aral at aliw ng
mambabasa.
• Ayon kay Alejandro G. Abadilla, ito’y “pagsasalaysay ng isang sanay”. Ang Sanaysay ay
anyo ng sulating hiram. Noong 1580, isinilang ito sa Pransiya at si Michel de Montaigne
ang tinaguriang ama nito.
• Ito ay tinawag niyang essay na nangangahulugang isang pagtatangka, isang pagtuklas,
isang pagsubok sa anyo ng panulat.
• Ang dalawang uri ng sanaysay ay pormal at di-pormal o pamilyar. Narito ang kanilang
pagkakakilanlan.

Pormal
Nagbibigay ng impormasyon.
Nagbibigay ng mahahalagang kaisipan o
kaalaman sa pamamagitan ng makaagham
at lohikal na pagsasaayos sa paksang
tinatalakay.
Maingat na pinipili ang pananalita.
Ang tono ay mapitagan.
Obhektibo o di kumikiling sa damdamin ng
may-akda.
Di-Pormal o Pamilyar
Nagsisilbing aliwan/libangan.
Mga
Nagbibigay-lugod sa pamamagitan ng
Halimbawa ng
pagtalakay sa mga paksang karaniwan, pang- Sanaysay
araw-araw at personal.
Tungkol sa Pag-ibig
Tungkol sa Pamilya
Ang pananalita ay parang nakikipag-usap Tungkol sa Kahirapan
lamang. Tungkol sa Kaibigan
Tungkol sa Wika
Tungkol sa Kalikasan
Pakikipagkaibigan ang tono.
Subhektibo sapagkat pumapanig sa
damdamin at paniniwala ng may-akda.
Iba’t ibang Paraan ng
Pagpapahayag
 Paglalarawan
• Nagbibigay buhay at kulay sa isang salaysay.

Merong dalawang uri ng paglalarawan:

• Karaniwang paglalarawan
• Masining na paglalarawan
 Pagsasalaysay
• Tinutugunan ang mga tanong na sino, saan, kailan at ano.

Iba’t ibang Uri ng Pagsasalaysay:

• Salaysay na patalambuhay
• Salaysay na pangkasaysayan
• Salaysay na nagpapalinawag
• Salaysay ng mga pangyayari
• Salaysay ng paglalakbay
• Alamat at saysayin
• Maikling Kuwento
 Pangangatuwiran

• Pag depensa sa sarili Mga

Uri ng Pangangatwiran:
1. Pangangatwirang Pabuo (Inductive Reasoning) Nahahati ang
pangangatwirang ita sa tatlong bahagi:
a. Pangangatwirang gumagamit ng pagtutulad b.
Pangangatwiran sa pamamagitan ng pag- uugnay ng pangyayari sa sanhi
c. Pangangatwiran sa pamamagitan
ng mga katibayan at pagpapatunay.
2. Pangangatwirang Pasaklaw (Deductive
Reasoning)
 Paglalahad

• Nagpapaunawa ng diwang inilalahad o nais ipahatid ng sumusulat.

Mga Uri ng Paglalahad:
1. Pagbibigay
Katuturan 7. Tala 2.
Pagsunod sa Panuto/pamamaraan 8. Ulat
3. Pangulong Tudling/Editoryal 4.
Sanaysay 5.
Balita
6. Pitak
 Paglalahad

Mga Bahagi ng Paglalahad:

1. Simula

Ilan sa mga halimbawa ng maaring simula: 2. Katawan o Gitna

a. Pagtatanong 3.
b. Wakas
Pagkukwento o Pagsasalaysay
c. Pagsipi o paghalaw ng isang
saknong d.
Paggamit ng siniping pahayag
Maikling Kwento
 Ang Maikling Kwento
• Ang Maikling kuwento o maikling katha ay nililikha nang masining upang
mabisang maikintal sa isip at damdamin ng mambabasa ang isang pangyayari
tungkol sa buhay ng tauhan o ng lugar na pinangyarihan ng mahahalagang
pangyayari. Taglay nito ang pagkakaroon ng (1) iisang kakintalan; (2) may
isang pangunahing tauhang may mahalagang suliraning kailangang bigyan ng
solusyon; (3) tumatalakay sa isang madulang bahagi ng buhay, (4) may
mahalagang tagpuan, (5) may kawilihan hanggang sa kasukdulan na kaagad
susundan ng wakas.
Kayarian ng Pang-uri
 Ang Pang-uri
• Ang pang-uri ay salitang naglalarawan tungkol sa pangngalan at
panghalip. Maraming paraan upang maglarawan. Maaaring sa
pamamagitan ng paggamit ng kayarian ng pang-uri.
 Salamat sa
Pakikinig!!:D