Δημοτική Ομάδα Πρόληψης Γεροσκήπου –

Κύπρος
Βιωματικά Εργαστήρια
«Περπατάμε μαζί τον δρόμο
από το Δημοτικό στο Γυμνάσιο»

Συντονιστές: Άννα Καυκαρίδη - Ονησίφορος Παχταλιάς (Ψυχολόγοι)

 Φιλοσοφία παρέμβασης

 Έπειτα από το τέλος της καραντίνας εξαιτίας του Covid-19, είχαμε την ευκαιρία να κάνουμε
μια σειρά σύντομων επισκέψεων σε σχολεία και να συνομιλήσουμε με εκπαιδευτικούς και
μαθητές. Αυτό που παρατηρήθηκε, ήταν ένα διάχυτο αίσθημα αποπροσανατολισμού στο χρόνο
και τον χώρο από τους μαθητές. Ταυτόχρονα, τα παιδιά διακατέχονταν, από μια έντονη ανάγκη
να εκφράσουν σκέψεις και συναισθήματα, τα οποία κρατούσαν μέσα τους για καιρό.
 Η απότομη διακοπή της σχολικής χρονιάς και η μεγάλη διάρκεια απομάκρυνσης από τον χώρο
του σχολείου, έδινε στα παιδιά την αίσθηση ενός κύκλου που δεν κατάφερε να ολοκληρωθεί.
Επιπλέον, η επιστροφή στο σχολείο πραγματοποιήθηκε για ένα πολύ μικρό χρονικό διάστημα
και εστιάστηκε στην εκπαίδευση των μαθητών σε θέματα υγιεινής. Δεν δόθηκε η δυνατότητα
έκφρασης και επεξεργασίας των όσων είχαν προηγουμένως βιώσει.
 Το πρόβλημα φάνηκε να είναι εντονότερο σε μαθητές οι οποίοι θα μετέβαιναν από τη μια
βαθμίδα εκπαίδευσης στην επόμενη. Τα παιδιά δεν είχαν την ευκαιρία, όπως γινόταν σε
προηγούμενες χρονιές, να επισκεφθούν το νέο τους σχολείο, αλλά ούτε και οι εκπαιδευτικοί
κατάφεραν να τους προετοιμάσουν σε ψυχολογικό επίπεδο.
 Μια ηλικιακή ομάδα που φάνηκε να έχει μεγάλη ανάγκη για στήριξη ήταν αυτή των μαθητών
της Στ’ τάξης.
 Φιλοσοφία παρέμβασης
Ομάδα στόχος: Μαθητές/τριες απόφοιτοι της Στ΄τάξης Δημοτικού

 Οι μαθητές της Στ’ τάξης είχαν να αντιμετωπίσουν μια σημαντική αλλαγή στη ζωή τους, αυτή
της μετάβασης από το δημοτικό στο γυμνάσιο. Μια διαδικασία που συνοδεύεται συχνά από
άγχος και ανησυχία, για τη νέα τους ζωή και τις προκλήσεις που φέρνει. Ταυτόχρονα, η αλλαγή
αυτή έρχεται να σηματοδοτήσει και την σταδιακή μετάβαση προς την εφηβεία. Μια περίοδο
ιδιαίτερα ευαίσθητη για τα παιδιά, η οποία συνοδεύεται από μια πληθώρα αλλαγών σε όλα τα
επίπεδα της ζωής τους.
 Σε συνδυασμό με τις συνθήκες που επικράτησαν εξαιτίας του Covid-19, υπήρχε η αίσθηση πως
ο «κύκλος» του δημοτικού δεν κατάφερε να ολοκληρωθεί. Με τα πιο πάνω δεδομένα,
δημιουργήθηκε η ανάγκη οργάνωσης ενός εργαστηρίου για την υποστήριξη της συγκεκριμένης
ηλικιακής ομάδας, που θα εστίαζε στην αλλαγή που βιώνουν.
  Να δοθεί στα παιδιά η ευκαιρία να αναγνωρίσουν και να έρθουν σε
«επαφή» με διάφορα συναισθήματα (δυσάρεστα-ευχάριστα) που
αφορούσαν την μετάβαση τους από το δημοτικό στο γυμνάσιο, τα
οποία ενδεχομένως να μην είχαν επεξεργαστεί επαρκώς.

Σκοπός της  Να δοθεί η αίσθηση ολοκλήρωσης του «κύκλου» της παιδικής

ηλικίας (δημοτικό σχολείο) και προετοιμασία για τη μετάβαση σε
Δράσης ένα νέο κύκλο της εφηβικής ηλικίας και στο γυμνάσιο.
Στόχος Βιωματικών
Εργαστηρίων
 Αποχαιρετισμός του δημοτικού
σχολείου και διαχείρισης των
συναισθημάτων που τον
συνοδεύουν.
 Έκφραση συναισθημάτων και
ανησυχιών για τη μετάβαση στο
γυμνάσιο.
 Προετοιμασία για τη μετάβαση
στο γυμνάσιο και τις προκλήσεις
που έχουν τα παιδιά να
αντιμετωπίσουν.
Οργάνωση δράσης

 Με τη βοήθεια των διευθύνσεων των

σχολείων της περιοχής, απεστάλη στα
ηλεκτρονικά ταχυδρομεία των μαθητών, το
ενημερωτικό έντυπο των εργαστηρίων.
 Η δράση δημοσιεύθηκε στα μέσα
κοινωνικής δικτύωσης.
 Οι γονείς των μαθητών, καλούνταν να
δηλώσουν συμμετοχή τηλεφωνικώς και να
συνοδεύσουν το παιδί στην πρώτη
συνάντηση, όπου υπογραφόταν η
απαραίτητη συγκατάθεση.
Δομή εργαστηρίων
 Πραγματοποιήθηκαν 4 συναντήσεις, διάρκειας 90 λεπτών η καθεμιά

Έναρξη
Το εργαστήρι ξεκινούσε με μια άσκηση ενεργοποίησης και με μια σύνοψη των όσων
συζητήθηκαν στην προηγούμενη συνάντηση.
Κεντρικός άξονας
Με τη χρήση μιας κεντρικής άσκησης, τα παιδιά εισάγονταν στο θέμα που είχε οριστεί. Μέσα
από τις κατάλληλες δραστηριότητες τα παιδιά οδηγούνταν προς τη σταδιακή επεξεργασία του
θέματος.
Κλείσιμο
Τα παιδιά μοιράζονταν σκέψεις και συναισθήματα που προέκυπταν μέσα από τις
δραστηριότητες. Έπειτα ολοκληρώνονταν με μια άσκηση κλεισίματος και δινόταν μια τελική
ανατροφοδότηση.
 Οφέλη για τους
συμμετέχοντες
 Τα παιδιά που συμμετείχαν στην ομάδα αντιλήφθηκαν ότι μοιράζονταν
παρόμοιες ανησυχίες με τους συνομήλικους τους. Το γεγονός αυτό
οδήγησε σε μια φυσιολογικοποίηση των συναισθημάτων τους σχετικά με
τη μετάβαση από το δημοτικό στο γυμνάσιο.
 Η ύπαρξη ενός κοινού τρόπου σκέψης προσέφερε μια προσωρινή
ανακούφιση στα παιδιά και ενίσχυσε την αίσθηση του «ανήκειν» σε μια
ομάδα.
 Η συμμετοχή τους σε μια ομάδα αγνώστων, λειτούργησε ως
προσομοίωση με την ένταξη τους σε μια νέα τάξη από την επόμενη
χρονιά. Η ανάπτυξη εξοικείωσης μεταξύ τους και η ομαδικότητα που
ανέπτυξαν, θα λειτουργήσει ως μια προηγούμενη θετική εμπειρία.
 Τα εργαστήρια βοήθησαν στο να ενισχυθεί στα παιδιά η αίσθηση της
ολοκλήρωση ενός κύκλου σπουδών και η μετάβαση σε ένα νέο στάδιο
ζωής.
 Η συμμετοχή στην ομάδα βοήθησε στην κοινωνικοποίηση των παιδιών,
στην εδραίωση του κλίματος επιστροφής στην κανονικότητα και στη
συνέχιση της ζωής.
 Η λειτουργία της ομάδας, ενίσχυσε την ανθεκτικότητα και την
προσαρμογή στις νέες συνθήκες, σε αντίθεση με τη διατήρηση της
στασιμότητας και της αποστασιοποίησης.
 Αξιολόγηση της δράσης
 Παρατηρήθηκε μια σταδιακή μετάβαση της εστίασης των παιδιών από το άτομο στην ομάδα. Η
ανάγκη διατήρησης προσωπικού χώρου και απόστασης μεταξύ τους λειτούργησε επιβαρυντικά
μόνο κατά την πρώτη συνάντηση. Στη συνέχεια τα παιδιά κατάφεραν να συνδεθούν ως ομάδα,
χωρίς να υπάρχει αίσθηση της απόστασης σε συναισθηματικό επίπεδο.
 Με βάση την ανατροφοδότηση που λάβαμε από παιδιά και γονείς, η δράση κατάφερε να επιτύχει
τους στόχους που είχε θέσει με την δημιουργία και την οργάνωση του συγκεκριμένου
εργαστηρίου.
 Τόσο τα παιδιά, όσο και οι γονείς δήλωσαν ικανοποιημένοι από την συμμετοχή τους, καθώς και
ότι αποκόμισαν πολλαπλά οφέλη.
 Τα παιδιά αισθάνθηκαν περισσότερο έτοιμα για τη μετάβαση τους στο γυμνάσιο και το εργαστήρι
τους βοήθησε να δουν πως κάποιες από τις ανησυχίες τους ήταν μη ρεαλιστικές.
 Η δράση θα μπορούσε να προσφέρει μεγαλύτερη αλληλεπίδραση μεταξύ των συμμετεχόντων, αν
μπορούσε να εφαρμοστεί σε μια μεγαλύτερη ομάδα ή σε επίπεδο μιας τάξης σχολείου. Λόγω των
υγειονομικών πρωτοκόλλων, μπορούσαν να βρίσκονται στον χώρο μέχρι 10 άτομα το μέγιστο.
 Δυσκολίες
 Τα παιδιά χρειαζόταν να διατηρούν μια ασφαλή απόσταση μεταξύ τους, με βάση τα
πρωτόκολλα του Υπουργείου Υγείας και να γίνεται χρήση αντισηπτικού κατά την είσοδο στον
χώρο. Το γεγονός αυτό ενίσχυε το αίσθημα της αποστασιοποίηση μεταξύ των μελών και
δυσκόλευε την ανάπτυξη της ομαδικότητας.
 Το εύρος των ψυχοεκπαιδευτικών εργαλείων που μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν ήταν
περιορισμένο. Η ανάγκη για διατήρηση ασφαλούς απόστασης μεταξύ των παιδιών, απέκλεισε
ένα μεγάλο αριθμό δραστηριοτήτων/ασκήσεων που θα ενίσχυαν επιπλέον το δέσιμο της
ομάδας.
 Κάποιοι γονείς εξέφρασαν την ανησυχία τους και ζήτησαν περαιτέρω πληροφορίες για την
τήρηση των μέτρων ασφάλειας και υγιεινής.
 Κάποια από τα παιδιά φάνηκε να είναι καχύποπτα στην αρχή και να φοβούνται μήπως
πλησιάσουν κάποιον κατά λάθος ή αγγίξουν κάτι το οποίο «δεν έπρεπε».
 Οι ανησυχίες τόσο των παιδιών, όσο και των γονέων, σχετικά με την υγιεινή, δυσκόλευαν την
ανάπτυξη κλίματος εμπιστοσύνης μεταξύ των συμμετεχόντων.
Εισηγήσεις για μελλοντικές δράσεις
 Η ιδέα της δράσης αν και προέκυψε εξαιτίας των ιδιαίτερων συνθηκών που επικράτησαν φέτος, εντούτοις είναι μια δράση που

μπορεί να εφαρμοστεί κάθε χρονιά. Το ζήτημα της μετάβασης από το δημοτικό στο γυμνάσιο και οι αλλαγές που φέρνει, θα
συνεχίσει να απασχολεί τους μαθητές με την ύπαρξη ή όχι της πανδημίας.

 Η δράση μπορεί να εφαρμοστεί και εξ αποστάσεως με τη χρήση της κατάλληλης τεχνολογίας, σε περίπτωση που παραστεί ανάγκη.

 Η χρήση της τεχνολογίας θα δώσει αυτόματα τη δυνατότητα συμμετοχής μεγαλύτερου αριθμού παιδιών. Με την ύπαρξη

περισσότερων συμμετεχόντων θα δοθεί η ευκαιρία μεγαλύτερου εύρους αλληλεπίδρασης και ανταλλαγής ιδεών.

 Κάποιες ομαδικές ασκήσεις που δεν μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν, μπορούν να εφαρμοστούν σε μια εξ αποστάσεως συνάντηση.

Η τεχνολογία δίνει τη δυνατότητα διαχωρισμού των συμμετεχόντων σε υπο-ομάδες με τη χρήση εικονικών δωματίων.
Σας ευχαριστούμε…