MODYUL 3 Leksyon I

MGA DULOG PAMPANITIKAN

Natutuwa ako sa iyo sapagkat unti –unti mo ng nagagagad ang mga kaalamang dapat
taglayin mo sa asignaturang ito. Ngayon naman ay pag-aaralan mo ang mga dulog na
siyang magagamit mo sa pagsipat ng mga akdang pampanitikan.

Layunin : Nakikilala at nagagamit ang mga Uri ng Dulog pampanitikan

Paksa :Mga Dulog Pampanitikan :Kilalanin at alamin.

Bumuo ng mga salitang maglalarawan o magpapaliwanag sa salitang panitikan
.Angkupan ang bawat titik ng pangungusap na tutugon sa hinihingi ng gawain

P
A
N
I
T
I
K

N
RUBRIKS
PAMANTAYAN PUNTOS
Kaangkupan ng pangungusap sa bawat 2
titik
Kaisahan ng diwa ng mga pangungusap 3
sa pagpapahayag
kabuuang anyo ng sinulat 10
15 puntos
Sa paggamit ng patalambuhay na kritisismo
,matutuklasan pa rin ang iba pang
impluwensyang makakatulong sa sining ng
manununulat-ang mga Pilosopiyang kaakbay sa
kanyang panahon ,ang mga aklat o mga akda na
kanyang binasa ,ang iba pang tao na
nagsisilbing gabay o nagmulat sa kanyang
pagsulat.

Ibigay ang pagpapakahulugan mula sa pahayag na ito.

Ang pahayag na iyong ipinaliwanag ay bahagi ng dulog bayorapikal tandaan mo
na kapag ito ang ginamit mo ay dPt mong tandaan ang mga sumusunod :
Una , ang binabasa at sinusuri ay ang akda at ito’y hindi dapat ipagpalit sa
pagtalakay sa buhay ng makata o manunulat .
Ikalawa, ang pagpapasya sa binasang akda ay hindi kapintasan o kahinaan ng may
–akda .
Kung maging pangahas man ang may –akda sa paglalantad ng ilang bahagi ng
kanyang buhay ,isipin mo na lamang na ang mga ito ay makakapagdagdag sa
ikaaangat ng kasiningan ng akda.
• Kung ikaw ang susulat ng ng bayograpikal ng isang hinahangaang tao
paano mo ito gagawin.? Ibalangkas mo ang mga hakbang na iyong
gagawin .
I.

II.

III.

IV.
Batay sa iyong pagkakaalama ano ang masasabi mo sa Panahong
namuno si Marcos ? Ibahagi mo ang iyong kaalaman.
Naging Kontribusyon Mga panyayaring naging Implikasyon sa lipunan
tatak
• Saklaw ng iyong ginawa ang pagtanaw sa kasaysayan ng isang
pangyayaring nagkaroon ng marka sa Kasaysayan. Historikal na
pagdulog na nagpapalutang sa mahalagang papel na gagampanang
papel ng institusyon sa pagbibigay –diin sa uri ng panitikang
susulatin ng may akda. Kung kaya ang ang pagsusuri ay nakatuon
sa PWERSAsa paraan at istruktura ng institusyon.
 Anong mga awiting makaluma na gustong gusto mong balikan at bakit?
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
Alam mo ba na ang mga awiting makalauma,epiko ,satiriko at mga tulang liriko ay bahagi ng
mataas na pagpapahalaga at pinaniniwalang ang Dulog na KLASISMO ay walang katapusan
ang diwa at espiritu ng tao kung kaya’t ibig nitong makalaya sa kinabibilangang
daigdig.Ipinahahayag ng tao ang kanyang kalayaan na nakatuon sa espiritwal at bagay ay
dapat isabuhay at dakilain. Sa paggamit ng wika ito ay matipid sa salita at maingat sa
pagpaspahayag ng damdamin at hindi angkop ditto ang paggamit ng mga salitang balbal. Ang
katangian nito ay pagkamalinaw,pagkamarangal,pagkapayak,pagkamatimpi,pagkaobhetibo,at
pagkakaroon ng hangganan.
Ako ang Daigdig ni Alejandro Abadilla II
I ako
ako ang daigdig ng tula
ang daigdig ako
ang tula ng daigdig
ako
ang tula ako ang malayang ako
matapat sa sarili
ako sa aking daigdig
ang daigdig ng tula
ng tula
ang tula ako
ng daigdig ang tula
sa daidig
ako
ang walang maliw na ako ako
ang walang kamatayang ako ang daigdig
ang tula ng daigdig ng tula
ako
• Kaya mo kayang ipaliwang ang tula na iyong binasa? Subukin mo.
• _________________________________________________________
_________________________________________________________
_________________________________________________________
_________________________________________________________
_________________________________________________________
_________________________________________________________
_________________________________________________________
_________________________________________________________
_________________________________________________________
_________________________________________________________
______________________________________________
• May napansin ka bang kakaiba sa tula na iyong binasa ?. Tama ka
kung ang sagot mo ay TAO tumutukoy ito sa kaakuhan ng Tao. Ang
dulog na ito ay ang HUMANISMO na ang tao ay rasyunal na may
kakayahang maging masama o mabuti . Ito ay nakatuon mismo sa tao.

Sa Madilim Na Sulok
Napaiyak si Trexie sa narinig niyang
tugtog ng piano habang siya’y nakaupo
kasama ang mga kaklase niya. Araw iyon
ng kanyang graduation at sa wakas ay
magtatapos na siya sa High School.
Magpapaalam na sila sa kanilang
skwelahan pagkatapos ng graduation.
Higit ang kasiyahan ni Trexie ng mga
sandaling iyon dahil magtatapos na siya,
ngunit nalulungkot naman siya dahil
maghiwa-hiwalay na sila ng kanyang
mga kaklase.
Nagtapos na nga si Trexie sa kanyang
High School at pinaghahandaan na niya
ang pagkokolehiyo. Panganay siya sa
tatlong magkakapatid sa edad na.
na labinlimang taong gulang, na kahit kalian ay
hindi pa naranasang magkarelasyon. Kung
sabagay bata pa. Halos lahat ng mga kaibigan
at kaklase ay nagkaranas na ng pagkakaroon ng
nobyo at nobya, ngunit siya wala ni isa.
Ang lahat ng iyan ay dahil na rin sa kanyang
mga magulang. Pinagbabawalan siyang
pumasok sa mga ganyang bagay at sa halip ay
magpukos na lang daw muna ito sa pag-aaral.
At sinunod naman ito ni Trexie dahil wala pa rin
naman ito sa kanyang isipan ang
pagboboyfriend dahil nga daw siya’y bata pa
naman. Ngunit nang siya’y magkolehiyo na ay
natuto na rin siyang umibig kahit pa man
binabawalan pa rin ng mga magulang niya.
May ilan na ring lalaking dumaan sa buhay ni
Trexie nang hindi alam ng kanyang mga
magulang dahil takot siyang mapagalitan nito.
Isa sa lalaking nakarelasyon niya ay si Cristof.
 Nagkikita lamang sila sa lugar kung
saan walang taong masyadong
makakakita sa kanila, dahil takot si Pagpapaliwanag ni Trexie.
Trexie na malamn ng kanyang mga
Iyon ang palaging dahilan ni Trexie
magulang na may kausap ang kasama
siyang lalaki kung kaya’y nagkikita kapag nag-uusap sila ng kanyang
nalang sila sa lugar na walang
masyadong taong kasintahan para lang makauwi siya ng
makakapagsumbong sa kanila.
maaga sa bahay nila. At takot siyang
“Uuwi na ako ha”..Nagmamadaling
sabi ni Trexie kay Cristof nang sila’y paghinalaan ng kanyang mga magulang
nas-uusap sa isang madilim na bahagi
ng park. kung bakit siya ginagabi ng uwi sa
“Bakit ba palagi ka nalang
bahay. At sa pag-uwi niya ay
nagmamadaling umuwi?’ nagtatakang
tanong ni Cristof sa nobya nito. nagtatanong nga ang kanyang ama kung
“Baka kasi mapagalitan at hinahanap
na ako ng nanay ko ngayon. At isa saan siya galling.
baka masasarhan na ako ng pinto”..
 “Doon lang pos a kaklase ko, may kinuha
lang po.” Pagsisinungaling ni Trexie sa
kanyang ama.
“Anong oras na ngayon, may kinuha ka lang
tapos ngayon ka lang nakauwi,” ang sabi ng
kanyang ama sa kanya.
Napansin ni Trexie na nakahalata na ang
kanyang ama sa kanyang ginagawa kung
kaya’y hindi na lamang siya umimik. Sa
tuwing ganyan ang mangyayari kay Trexie
ang laging nasa isip niya na hanggang kailan
pa kaya maging ganito ang sitwasyon nila ni
Cristof. Kailan pa kaya siya mapapayagang
pumasok sa buhay pag-ibig, gayong kahit
naman tutol siya sa kagustuhan ng kanyang
mga magulang ay hindi naman niya
oinapabayaan ang kanyang pag-aaral.
Gusto ni Cristof na pumunta sa bahay nila
Trexie para makilala naman ang mga
magulang nito
Ngunit ayaw naman ni Trexie dahil baka raw
pagalitan siya at sa halip ay tinakoy pa niya
ang nobyo na pag pumunta daw ito sa
bahay nila ay baka hahabulin siya ng itak
palabas ng bakuran ng kanyang tatay.
Nirespeto naman ni Cristof ang kagustuhan
ni Trexie at hindi na lamng nagpilit na
pumunta pa sa bahay nila. Tinitiis na
lamang nila na magkita sa dati nilang
tagpuan tuwing gabi.
“Hanggang ganito nalang talaga tayo, dahil
hindi pa ako handing ipagtapat nila nanay at
tatay ang tungkol sa atin. Sa ngayon, ay
magtiis na lang muna tayo. Kung talagang
mahal mo ako, dapat maintindihan mo ang
sitwasyon ko tungkol sa aking mga
magulang”. Ang pagpapaintindi ni Trexie sa
nobyo.
 “Ok lang naman sa akin iyon eh, dahil
mahal din kita. Naiintindihan ko ang
sitwasyon mo. Hayaan mo darating din ang Anong damdamin ang namayani sa
tamang panahon” Sabi ni Cristof.
“Salamat kung ganoon.” Natutuwang sabi
ityo nang nabasa mo ang kwento?
ni Trexie at niyakap niya ang nobyo.
“Hayaan mo darating din ang tamang Ano kaya ang mailalapat mong
panahon”. Sabi ng lalaki.
At gumanti naman ng yakap ang nobyo
pamagat ng kwento.?
nito sa kanya at ipinaramdam nito ang
pagmamahal niya sa babae. Tungkol saan ang paksa ng kwento?
“Sana nga lang Cristof darating pa ang
araw na iyon, dahil sawa na akong
magtago sa isang madilim na sulok.
Kung sagot mo ay tungkol sa Romansa ,tama ka diyan
sapagkat ang ROMANTISISMO ay ang maikling kwento
,sanaysay, o tula na may temang pagkaromantiko ay
nakapaloob dito. Naniniwala sila na Inspirasyon ang tanging
kasangkapan ng mga romantisista.
Alam mo ba ang awiting Magdalena ? Suriin at sabayan ang
awit na ito.
Magdalena
Freddie Aguilar
Hindi mo man ito nais
Tingin sa iyo'y isang putik Ika'y walang magagawa
Larawan mo'y nilalait 'Pagkat kailangan mong Magdalena, ikaw ay sawim-
Magdalena ikaw ay 'di mabuhay sa mundo palad
maintindihan Tiniis mo ang lahat Kailan ka nila maiintindihan
Ika'y isang kapus-palad Kay hirap ng kalagayan Magdalena, ikaw ay sawim-
Bigo ka pa sa pag-ibig Ang pangarap mo, maahon palad
Hindi ka nag-aral, 'pagkat sa hirap Kailan ka nila maiintindihan
walang pera Kaya ika'y namasukan Magdalena, Magdalena
Kaya ika'y namasukan Doon sa Mabini napadpad
Doon sa Mabini napadpad Mula noon binansagan
Mula noon, binansagan Kalapating mababa ang lipad
Kalapating mababa ang lipad
Pag-usapan sa klase ? Ano ang mensaheng dala ng
awitin at larawan?
Katotohanan kaysa kagandahan yan ang
ipinaglalaban ng dulog REALISMO .Sinumang
tao anong bagay at lipunan ,ayon sa dulog na ito
ay dapat na maging makatotohanan ang
paglalarawan o paglalahad.
Nngayon ,tukuyin mo ang mga prinsipyong nais ipabatid sa
tao ng dulog na ito.

1.______________________________________________

2.______________________________________________

3.______________________________________________
Nasagot mo ba ,kung hindi ito ang tandaan mo.

1. Walang hanggan ang pagbabago

2. Katotohanan ang huling hantungan ninuman

3. Pagtatala ng iba’t ibang mukha ng buhay

Subukan mong lapatan ang bawat titik ng salitang nasa ibaba.
P
A
N
D
E
M
Y
A
Pag-usapan ito , Ano ang naging hatid ng pangyayaring ito sa
buhay mo ,pamilya ,ekonomiya at komunidad.?
__________________________________________________
__________________________________________________
__________________________________________________
__________________________________________________
__________________________________________________
__________________________________________________
__________________________________________________
Ilista ang mga pangunahing ahensya na umalalay sa mga tao,
mga bagay na mahalaga at naging popular sa pangyayaring ito.

AHENSYA BAGAY NA MAHAHALAGA

Napansin mo ba na ang mga bagay at ahensya na iyong inilista
ay may malaking bahagi ito sa kaisipan ng tao . Sa dulog na
SIKO –ANALITIKO ay tanging ang ekonomiya lamang ang
motibo ng lipunan.

Kaya nga naghahanap-buhay ang isang tao upang lasapin ang

sarap ng buhay at nagkakaroon lamang ng kaganapan ang
pagiging tao bunga ng kanyang kamalayan sa mga nagaganap
sa kanyang buhay.
 LAGOM

Lubos na madarama at mauunawaan ang isang akda

kung mauunawaan ng mag-aaaral ang iba;t ibang dulog
na maaaring gamitin sa pagsusuri ng isang akdang
pampanitikan..
Gawaing MAG-AARAL
RELIHIYON

Kasaysayan
PILOSOPIYA

PANITKAN

agham SINING

sikolohiya
Ipaliwanag ang pagkakaugnay ng bawat isa ng grapikong nasa
itaas.
__________________________________________________
__________________________________________________
__________________________________________________
__________________________________________________
__________________________________________________
__________________________________________________
__________________________________________________
__________________________________________________
 PAGTATASA

Hanapin ang iba pang dulog pampanitikan at magkaroon ng

palitang kuro hinggil dito sa muling pagkikita.
 SANGGUNIAN

Panitikang Panlipunan (2020) Acopra Et.al Mindshaper Co. Inc. Intramuros

• Manila ISBN number.978-621-406-274-4

Panitikan ng mga rehiyon sa Pilipinas (2018)Bernales et.al Mutya Publishing

House.Inc. ISBN no. 9789718217528

Pluma (2009)ikalawang Edisyon Julian et.al Phoenix Publishing House ISBN

NO. 9789710629176

https://www.youtube.com/watch?v=K36PKvcEpVQ

Ang estado ng wikang Filipino (The state of the Filipino language)