Republic of the Philippiness

CAVITE STATE UNIVERSITY

Naic Campus
Naic, Cavite

MODYUL SA
DALUMAT NG/SA FILIPINO

Program/Section: Bachelor of Science in Business Administration – 2C

Bachelor of Science in Fisheries – 2

Course Code: GNED 12

Course Title: Dalumat ng/sa Filipino

1
 PANIMULANG
MODYUL 1 KAALAMAN SA WIKA

Mga Layunin
Sa modyul na ito, inaasahang maipamamalas mo ang sumusunod na kaalaman,
kakayahan at pag-unawa:

1. malaman ang panimulang kaalaman sa wika;

2. mailahad ang pananaw tungkol sa estado ng wikang Filipino bilang wikang pang-akademiko;
3. makapagpahayag ng mga makabuluhang kaisipan sa pamamagitan ng tradisyunal at
modernong midyang akma sa kontekstong Pilipino; at
4. mapalalim ang pagpapahalahaga sa sariling paraan ng pagpapahayag ng mga Pilipino sa
iba’t ibang antas at larangan.

Paghandaan Natin!
A. Panuto: Basahin at unawaing mabuti ang mga aytem at piliin ang titik ng pinkaangkop na
sagot.

___B____1. Noong unang panahon, bago pa dumating ang mga mananakop ay

mayroon na tayong sariling kultura. Anong lumang sistema ng pagsulat ang
ginamit ng ating mga ninuno?
A. Alibata C. Abakada
B. Baybayin D. Burador
____D___2. Ayon sa panahon ng Biak na Bato, alin ang naging wikang opisyal ng
Pilipinas?
A. Espanyol C. Pilipino
B. Filipino D. Tagalog
____B____3. Sino ang tinaguriang “Ama ng Wikang Pambansa”?
A. Manuel L. Quezon C. Fidel V. Ramos
B. Emilio Aguinaldo D. Andres Bonifacio
___B_____4 Ano ang tawag sa mga wikang ginagamit sa bawat lalawigan?
.
A. Pambansa C. Kolokyal
B. Pampanitikan D. Lalawiganin
___A_____5 Mayroong iba’t ibang antas ng wika. Sa iyong palagay, saang antas ng wika
. nabibilang ang wikang Filipino?
A. Pambansa C. Lalawiganin
B. Pampanitikan D. Balbal

2
B. Panuto: Subukang awitin ang dalawang bersyon ng awiting “Mahal Ko o Mahal Ako?” ni Edwin
Marollano na pinasikat ni KZ Tandingan. Pagkatapos ay sagutin ang mga gabay na tanong.

Sino ang iibigin ko? Jino aru ang betchay kes?

Ikaw ba na pangarap ko?
O, siya bang kumakatok sa puso ko?
Oh, ano bang paiiralin ko?
Isip ba o ang puso ko?
Nalilitonglitong liting lito …
Sinong pipiliin ko …
Mahal ko o mahal ako?
Jikaw ban a kyongarap kes?
O, ombs na kumokyotok sa arumbels?
Oh, anong eme ang mas award?
Jisip ba o ang arumbels?
Nauutik na ang kuning, utik …
Jinu ang pipiliin kes?
Bet ko o ‘yung bet akes?

Mga Katanungan:
1. Sa dalawang bersyon ng awitin, alin ang mas nagustuhan mo? Bakit?

Syempre yung tagalog bersyon, dahil mas madaling basahin at intindihin ang sinasabi sa
kanta kaysa sa ibang bersyon.

2. Suriin ang dalawang bersyon ng awitin, anong wika ang napansin mong ginamit sa bersyong
ito?

Sa dalawang bersyong ito, parehas naming Filipino yung wika kaso yung pagkakagamit ng

mga salita ay di lahat ng tao alam yung wika na ginamit sa isang bersyon kumpara dun sa
tagalog bersyon.

3. May nabago bas a mensahe ng awitin dahil sa pagkakaiba ng wikang ginamit? Ipaliwanag.
___Walang nagbago sa mensahe kasi iniba lang naman yung mga letra. Nakadipende ito sa
taong makakabasa ng parehas ng bersyon. Kung marunong siya magbasa ng bersyon nung
nasa kanang part, maiintindihan nya ito.

4. Sa aling wika mo lubos na naunawaan at naramdaman ang mensaheng ipinapaabot ng

awitin? Ipaliwanag.
Naunawaan ko lubos ang unang bersyon ng kanta, dahil ang kantang ito ay tagalog na
bersyon. At bawat salita ay alam ko ang kahulugan kung kayat mas naiintindihan ko ang
kantang ito kumpara sa isa na diko maintindihan dahil sa kakaibang bersyon.

3
 5. Sa iyong pananaw, ano ang nagagawa ng wika sa ating buhay? Wika ang nagiging daan
para magkaroon ng komunikasyon sa bawat isa. Wika ang nagiging daan para tayo ay
magkaintindihan at magkaroon ng pagkakaunawaan sa mga gusto nating sabihin at gawin.

Basahin
Ano nga ba ang wika?
Itinuturing na arbitraryong sistema ng mga tunog na ginagamit sa paghahatid at
pagtanggap ng mensahe ang wika. Maaaring gawin ang pagpapahayag ng wika sa
paraang pasulat o pasalita.
Pakikinig ang aspekto ng wika na nauukol sa aural o pabigkas na pagtanggap ng mensahe
at Pagsasalita naman ang tawag sa aspekto ng paghahatid nito. Pagsulat ang aspekto ng wika na
ukol sa palimbag na paghahatid ng mensahe at Pagbasa naman ang tawag sa aspekto ng
paghahatid nito.
Ang wika ay maraming bagay – isang sistema ng komunikasyon, isang kasangkapan ng
kaisipan, isang pamamaraan ng pagpapahayag ng sarili, isang panlipunang institusyon, hanguan
ng pagpapahalagang katutubo at kontrobersiyang politikal (O’Grady at Archibald, 2001).
Kahalagahan ng Wika
Sa pansarili. Gamit ang wika upang makapagpahayag ng saloobin.
Sa kapwa. Sa kadahilanang ang tao ay may wika, nagagawa nating makihalubilo
upang mapatatag ang ating relasyong-sosyal.
Sa lipunan. Nagiging mahalaga sa isang lipunan ang wika sa pamamagitan ng mga
kolektibong karanasan ng mga tao.

Kapangyarihan ng Wika
1. Ang wika ay maaaring makapagdulot ng ibang kahulugan.
2. Ang wika ay humuhubog ng saloobin.
3. Ang wika ay nagdudulot ng polarisasyon.
4. Ang kapangyarihan ng wika ay siya ring kapangyarihan ng kulturang nakapaloob dito.

Paano natutunan ang Wika?

Pag-iisip at ang wika ay magkaugnay. Ang mga batang matagumpay na makasunod o

makagawa ng mga gawain kaugnay sap ag-iisip (comprehension) ay karaniwan na iyong may
kahusayan sa pakikinig, pagsasalita, pagbasa at pagsulat.

Ayon kay Tompskin (1999), “Ang pagsulong at pag-unlad sa pagsulat ng mga bata ay
maoobserbahan habang unti-unti nilang naipapahayag ang kanilang mga complex na ideya o
kaisipan sa kanilang sulatin.”

Mahalaga ang mga teoryang ito dahil ito ang nagiging basehan ng mga istilong pagtuturo ng
mga guro. Ito ay mga suhestiyon lamang na maaaring gamitin magkahiwalay o magkasama.

Mayroong apat na paniniwala kung paano natutunan ng isang tao ang wika:

1. Paniniwalang Behaviorist

Ang mga bata ay ipinanganak na may kakayahan sa pagkatuto ng wika at ang

kanilang kilos at gawi ay maaaring hubugin sa pamamagitan ng pagkontrol ng kanilang kapaligiran.

Binibigyang-diin ni B.F. Skinner (1968), isang pangunahing behaviorist, na

kailangang “alagaan” ang pag-unlad na intelektwal sa pamamagitan at pagbibigay-sigla at
pagpapatibay sa anumang gawi o kilos. Ang isang halimbawa ay si Tarzan, na lumaking
4
napapalibutan ng mga unggoy.Natutunan at naiintindihan niya ang paraan ng pakikipag-usap ng
mga hayop, kahit siya ay isang tao.

2. Paniniwalang Nativist

Ang mga bata ay nagtataglay ng isang “likas na salik” upang matamo ang pagkatuto
sa wika.

Ipinaliwanag ni Chomsky (1965), na ang kakayahan sa wika ay kasama na

pagkapanganak at likas itong nalilinang habang ang mga bata ay nakikipag-interaksyon sa kanyang
kapaligiran.

3. Paniniwalang Cognitivist

Sa paniniwalang ito nakapaloob ang dinamikong proseso ng pagkatuto sa wika kung

saan ang tao ay walang humpay sa kanyang pag-iisip sa pagtanggap ng mga impormasyon mula
sa kanyang paligid.

Inaalam ng mga mag-aaral ng wika ang mga pumapailalim na tuntunin at mailapat ito
nang sa ganoon ay makabuo ng orihinal na pangungusap. Habang ginagawa ang prosesong ito ay
hindi maiiwasan ang pagkakamali. Ayon sa mga cognitivist, ang pagkakamali ay isang
palatandaan ng pagkatuto at ekspirementasyon, at hindi ito kagyat at tuwirang iwinawasto.

4. Paniniwalang Humanist

Ang paniniwalang ito ay nakapokus sa damdamin at emosyon ng isang tao. Dagdag

pa rito, mas mabilis na natututunan ng tao ang wika at wala siyang pag-aalinlangang gamitin ito, at
malaya niyang nailalahad ang kaniyang saloobin.

Mga Antas ng Wika

1. Pambansa

Ito ang wikang nauunawaan ng mga mamamayan ng isang buong bansa. Para sa
bansang multilingual, napakahalaga ng pagkakaroon ng pambansang lingua franca o wikang
pambansa upang mayroong magsisilbing tulay ng pagkakaunawaan ng mga mamamayan.

Halimbawa: Ang edukasyon ang pinakamahalagang pamana sa atin ng ating mga magulang.

2. Pampanitikan

Ito ang pinakamayamang antas ng wika. Mayaman ito sa paggamit ng mga idyoma
at tayutay. Ito ay kilala rin bilang wikang pang-akademya at siyang ginagamit na wika sa usaping
pang-akademya, sa pananaliksik at sa mga pormal na talakayan.

Halimbawa: Ang manliligaw ng kaniyang ate ay mayroong mabulaklak na dila.

3. Lalawiganin

Ito ang tawag sa mga wikang ginagamit sa bawat lalawigan.

Halimbawa: Kaniyang napintas ang salitang “magayon” ng makita niya ang bulkang Mayon sa
personal.

5
 4. Kolokyal

Ito ay tumutukoy sa pang-araw-araw na gamit ng salitang hinalaw sa pormal na mga

salita.

Halimbawa: “Meron bang ibinigay na takdang aralin ang ating guro kanina?” tanong ni Nena.

5. Balbal

Kilala bilang slang sa Ingles. Ito ay karaniwang itinuturing na pinakamababang antas

ng wika.

Halimbawa: Napagalitan siya ng kanyang erpats kagabi dahil hindi siya nakauwi nang maaga.

6. Banyaga

Ito ay mga salitang mula sa ibang wika. An gating wika ay mayaman sa wikang
banyaga. Karamihan sa mga ito ay pangalang tiyak, wika-teknikal, pang-agham, simbolong pang-
matematika o mga salitang banyagang walang salin sa wikang Filipino.

Halimbawa: Habang tayo ay nanonood ng telebisyon, kumain tayo ng spaghetti.

Mga Barayti ng Wika

1. Idyolek

Ito ay ang anyo ng wika na ginagamit ng isang particular na indibidwal (Akmajian,

Demers, Farmer at Harnish, 2010).

Halimbawa: So, Okay, Ano, Actually, Grabe at iba pa.

2. Dayalek

Ito ay mga wikang rehiyonal, isang tiyak na anyo o barayti ng isang wika na
ginagamit sa isang particular na lugar (Akmajian et al., 2010).

Halimbawa: Tagalog-cavite, Tagalog-Batangas, Tagalog-Bulacan, Tagalog-Davao.

3. Sosyolek

Ito ay kilala bilang isang pansamantalang barayti ng wika na nadedebelop sa

pamamagitan ng sosyalisayon at nananatili lamang sa isang tiyak na panahon.

Halimbawa: Wikang Cybernatics (wika sa teknolohiya), Wika ng mga Bading.

4. Etnolek

Ito ay barayti ng wika na sinasalita ng isang partikular na pangkat etniko o kultural.

Halimbawa: Wika ng mga Badjao, Wika ng mga Mangyan, Wika ng T’boli.

5. Ekolek

Ito ay barayti ng wika na karaniwang nabubuo at sinasalita sa loob ng bahay.

Halimbawa: Mamita, Lolagets, Papsy.

6. Pidgin
6
 Ito ay ang mga wikang pormal na estruktura at nabubuo lamang dahil sa
pangangailangan ng mga tagapagsalita.

Halimbawa: Mga salitang ginagamit ng mga Intsik sa Binondo, “Akin tinda bago, ikaw bili”.

7. Creole

Ito ay ang mga salitang mula sa isang pidgin, nagkaroon ng pagpapalawak na

leksikon at gramatika at higit na pinalawak ang kontekstong pinaggagamitan nito.

Halimbawa: Chavacano na isang Spanish-based creole.

8. Rehistro

Ito ay ang mga espesyalisadong wika na ginagamit sa isang particular na larangan.

Halimbawa: “Cut” – Kadalasang ginagamit ng mga director upang ihinto ang isang eksena/sa mga
mananahi naman ay tumutukoy sa tabas o estilo ng damit.

Kasaysayan ng Wikang Pambansa

Panahon ng mga Katutubo

Baybayin ang tawag sa katutubong paraan ng pagsulat. Ang Baybayin ay isang

lumang paraan ng pagsusulat ng mga Tagalog bago pa nakaating sa Luzon ang mga dayuhang
Kastila. Ito ay supling sa panulat Kawi na paraan ng pagsulat ng mga taga-Java at iba pang bahagi
ng Timog-Silangang Asya.

Ito ay bahagi ng Sistema o pamamaraang Brahmic at pinaniniwalaang ginagamit

simula noong ika-8 siglo sa pulo ng Luzon. Ito ay nasaksihan na ginagamit sa mga kapuluan ng
Pilipinas ng mga Kastila noong ika-16 na siglo. Binubuo ito ng labimpitong (17) titik: tatlong (3)
patinig at labing-apat (14) na katinig.

Panahon ng Kastila

Ipinag-utos ng hari ng Espanya na turuan ang mga katutubo ng wikang kastila.

Ngunit hindi nila nasunod ang utos ng hari bagkus sila ang nag-aral sa wikang katutubo sa tatlong
dahilan: (1) ayaw nilang mahihigitan ang kanilang talino ng mga katutubo; (2) natatakot sila baka
maghimagsik ang mga katutubo laban sa kanila at; (3) nangangambang baka magsumbong sa hari
ng Espanya ang mga katutubo tungkol sa kabalbalang ginawa ng mga Kastila sa Pilipinas.

7
 Ang dating baybayin ay napalitan ng Alpabetong Romano na binubuo naman ng 20
titik, limang (5) patinig at labinlimang (15) katinig ( a, e, i, o, u b, k, d, g, h, l, m, n, ng, p, r, s, t, w, y).

Panahon ng Propaganda
Sa panahong ito ay namulat ang isipan at damdaming makabayan ng mga Pilipino.
Dito naitatag ang “Kartilya ng Katipunan” na nakasulat sa wikang Tagalog.

Sa panahong ito ay maraming naisulat na mga akdang pampanitikan na siyang

nagpapagising sa damdaming makabayan at sumibol ang nasyonalismong Pilipino. Sa
pamamagitan ng Biak na Bato (1897), nakasaad na ang wikang Tagalog ang siyang magiging
wikang opisyal ng Pilipinas.

Panahon ng Amerikano

Pilit nilang pinakalimutan sa mga katutubo ang wikang bernakyular at sapilitang

ipagamit ang wikang Ingles. Malugod naman itong tinanggap ng ating mga ninuno sa
kadahilanang : (1) uhaw ang ating mga katutubo sa edukasyong liberal at; (2) mabuti ang
pakikitungo ng mga amerikano sa mga katutubo.

 Monroe Educational Commission (1925) – nagsasaad na mabagal matuto ang mga

batang Pilipino kung Ingles ang gagamiting wikang panturo sa paaralan batay sa ginawang
sarbey.

 Panukalang Batas Blg. 577 (1932) – gamitin bilang wikang panturo sa mga paaralang
primary ang mga katutubong wika mula taong panuruan 1932-1933.

Panahon ng Pagsasarili

 Saligang Batas ng 1935, Artikulo Blg. XIV, Seksyon 3 – nagsasabing ang kongreso ay
gagawa ng hakbang tungo sa pagpapatibay at pagpapaunlad ng isang wikang pambansa na
ibabatay sa isa sa mga umiiral na katutubong wika sa kapuluan.

 Pagtibayin ang Batas Komonwelt Blg. 184 (1936) - itinatag ng katanggapan ng Surian ng
Wikang Pambansa na binigyan ng kapangyarihang gumawa ng mga pag-aaral sa lahat ng
mga sinasalitang wika sa kapuluan.

 Nobyembre 9, 1937 – isinumite ng mga miyembro ng SWP kay Pangulong Quezon ang
kanilang rekomendasyong tagalog ang gagamiting batayan sa pagpili ng wikang pambansa.

 Hunyo 19, 1940 – dito sinimulang ituro ang pambansang wikang nakabatay sa Tagalog sa
mga paaralang pribado at pampubliko.

Panahon ng Hapon

Sumiklab ang ikalawang digmaang pandaigdig at nasarado ang mga paaralan.

Pagkatapos ng digmaan ay binuksan muli ang mga paaralan at ipinagamit ang wikang katutubo
bilang wikang panturo at pinakalimutan ang wikang Ingles. Naging maunlad sa panitikan ang

8
Pilipinas. Inalis ang kurikulum ang wikang Ingles at sapilitang ipinaturo ang wikang pambansa at
wikang Niponggo.

 Nobyembre 30,1943 – nilagdaan ni Pangulong Jose P. Laurel ang Kautusang

Tagapagpaganap Blg. 10 na nagtakda ng ilang repormang pang-edukasyon, isa sa mga
iyon ay ang pagtuturo ng wikang pambansa sa lahat ng publiko at pribadong paaralan ng
hayskul, kolehiyo at unibersidad.

 Enero 3, 1944 – binuksan ang isang Surian ng Tagalog na tulad ng Surian ng Niponggo
upang ituro ang mga tagalog sa mga gurong di-tagalog.

Panahon ng Republika

 Hulyo 4, 1946 - ipinanlaban sa Batas Komonwelt Blg. 570 na ang wikang pambansa ay isa
ng wikang opisyal sa Pilipinas.

 1946 – ang wikang pambansa ay tatawaging “ Wikang Pambansang Pilipino.”

 Proklamasyon Blg. 13 noong Marso 26, 1954 – nilagdaan ni Pangulong Ramon

Magsaysay ang tungkol sa pagdiriwang ng Linggo ng Wika tuwing Marso 29- Abril 4.

 Proklamasyon Blg. 186 noong Setyembre 23,1955 na nagsasabing inilipat ang petsa ng
pagdiriwang ng Linggo ng Wika sa Agosto 13-19 na kung saan itinapat ang huling araw ng
pagdiriwang sa kaarawan ni Pangulong Manuel L. Quezon na binigyang karangalan “ Ama
ng Wikang Pambansa .”

 Kautusang Tagapagpaganap Blg. 7 noong Agosto 13 ,1959 na nagsasabing na ang

wikang pambansa ay Pilipino.

 Kautusang Pangkagawaran Blg. 96 (1967) na pangalanan sa Pilipino ang mga gusali at

tanggapan ng ating pamahalaan.

 Resolusyon Blg. 70 (1970) – nagsasabing ang wikang pambansa ay naging wikang

panturo sa antas elementarya.

 Memorandum Sirkular 488, Hulyo 29, 1971. Humiling sa lahat ng tanggapan ng

pamahalaan na magdaos ng palatuntunan sa pagdiriwang ng lingo ng Wikang pambansa
tuwing Agosto 13-19.

Panahon ng Bagong Lipunan

 Resolusyon Blg. 73 (1973) – iniluwal ang patakarang bilingguwal. Ito ay ang paggamit ng
wikang Ingles at Pilipino bilang midyum ng pagtuturo sa mga tiyak na aralin at bilang hiwalay
na asignatura sa kurikulum mula unang baitang ng mababang paaralan hanggang Kolehiyo
sa lahat ng paaralan.

 Noong 1974-1975 ay sinimulang ipatupad ang patakarang Edukasyong Bilingguwal.

 Memorandum Serkular 77 (1977) – pagsasanay ng mga pinuno at kawani ng mga

pamahalaang local sa paggamit ng wikang Pilipino sa mga transaksyon,komunikasyon at
korespondensya.

9
 Lumabas ang Kautusang Pangministri Blg. 22 (1978) na nag-uutos ng pagkakaroon ng 6
na yunit na Pilipino sa lahat ng kurso sa tersyarya at 12 yunit sa mga kursong pang-
edukasyon.

 Kautusang Pangministri Blg. 40 (1979) – ang mga estudyante sa medisina, dentisa ,

abogasya at paaralang gradwado ay magkaroon na rin ng asignaturang Pilipino pati na rin
ang mga estudyanteng dayuhan.

 Memorandum Sirkular Blg. 80-86 ( Nobyembre 1980 ) – nag-aatas sa lahat ng mga

gobernador at mayor ng Pilipinas na isa-Pilipino ang mga Sagisag-opisyal.

 Kautusang Pangministri Blg. 102 – nagtatakda ng mga Sentro sa Pagsasanay ng mga

guro sa Pilipino bilang midyum ng pagtuturo sa antas tersyarya.

 Constitutional Commission ( Setyembre 10, 1983 ) – nagpatibay na ang Pilipino ay

gagawin bilang Wikang Pambansa.

Panahon ng Kasalukuyan

 Oktubre 12,1986 - pinagtibay ang implementasyon ng paggamit ng Filipino bilang

pambansang wika, gaya ng isinasaad sa 1987 konstitusyon ng Pilipinas ( artikulo 4 seksyon
6 ). “Ang wikang pambansa ng Pilipinas ay Filipino. Samantalang nililinang ito ay dapat
payabungin at pagyamanin pa salig sa umiiral na wika sa Pilipinas at iba pang wika.”

 Kautusang Tagapagpaganap Blg. 117 ( Enero 1987 ) – ang dating Surian ng Wikang
Pambansa (SWP) ay pinalitan ng Linangan ng mga Wika sa Pilipinas (LWP).

 Kautusang Pangkagawaran Blg.84 (1988) – nag-aatas sa lahat ng opisyal sa DECS na

isakatuparan ang kautusang tagapagpaganap Blg. 335 na nag-uutos na gamitin ang Filipino
sa lahat ng komunikasyon at transakyon ng pamahalaan.

 Marso 19, 1989 – ipinalabas ng kalihim Isidro Carino ng Edukasyon , kultura at Palakasan
ang kautusang pangkagawaran Blg. 21 na nagtagubilin na gamitin ang Filipino sa pagbigkas
ng panunumpa ng katapatan sa Saligang Batas at sa bayan natin.

 Batas Republika Blg. 7104 (Agosto 14,1991) – nilikha ang komisyon Sa Wikang Filipino
(KWF) bilang alinsunod sa Artikulo XIV, Seksyon 9 ng 1987 konstitusyon.

 Hulyo 15, 1997 – nilagdaan at ipinalabas ni Pangulong Fidel V. Ramos ang Proklamasyon
Blg. 1041 na nagpapahayag ng taunang pagdiriwang ng Buwan ng Wikang Pambansa
mula Agosto 1-31 na dating Linggo ng Wika.

10
 Mga Gawain
A. Panuto: Tukuyin kung pambansa, pampanitikan, lalawiganin, kolokyal, balbal o
banyaga ang mga salitang may salungguhit sa bawat pangungusap.

lalawiganin 1. In-na-in talaga ang paggamit ng teknolohiya sa pagtuturo at

pagkatuto.
___Kolokyal__ 2. Hanep ang pagpunta namin sa Tagaytay dahil sa lamig.
__Balbal______3. Kilig to the bones talaga nang nakita ko ang aking crush sa campus.
__Kolokyal____4. Meron yatang bagyong darating bukas.
__Balbal______5. Napagalitan ako ng aking mudra kagabi kasi hindi ako umuwi nang
maaga.
__lalawiganin__6. Ang sarap ng inabraw nila, mabango,masustansiya at malasa.
_lalawiganin___7. Nakasalubong ko sa paaralan ang aking ditse kasama ang kaniyang
mga kaibigan.
__pambansa___8. Tuwing gabi ay may mga pulis na umiikot sa aming barangay.
__pambansa___9. Ang mga batang babae ay hindi dapat magaso kumilos.
_pampanitikan_10. Ang kaniyang manliligaw ay mabulaklak ang dila.

B. Panuto: Magsaliksik ng sampung (10) salita sa Filipino na may ibang kahulugan kung sa ibang
rehiyon gagamitin. Sundan ang halimbawa sa ibaba.

SALITA LUGAR KATUMBAS SA WIKANG

FILIPINO
Halimbawa: Langgam Cebu Ibon
1. Baktin Waray Baboy
2.Almuerzo Zamboanga Agahan
3. Napintas Ilocos Maganda
4. Pagal Bicol Pagod
5. Oyamo Pangasinan December
6.Bale Pampanga Bahay
7.Kablaaw Ilocos Hello!
8. Mahalang Bicol Maanghang
9.Pigara Pangasinan Ilan
10. Kita Batangas Tara

C. Panuto: Gumawa ng komiks istrip na pumapaksa sa estado ng wikang Filipino bilang wikang
pang-akademiko sa kasalukuyan.

11
D. Baybayin, muling buhayin!
Panuto: Isipin mo nang mabuti ang iyong paboritong kasabihan o motibasyon, isalin ito sa baybayin.
Gamit ang iyong kaalaman sa teknolohiya ay nais kong bumuo ka ng isang digital art. (for online
modules)
Panuto: Isipin mo nang mabuti ang iyong paboritong kasabihan o motibasyon, isalin ito sa baybayin.
Gamit ang iyong pagiging malikhain, maari mong kulayaan o gumuhit ng anumang may kinalaman
sa iyong kasabihan (poster). (for printed modules)

12
Rubrik sa pagtataya (Baybayin)

Mga Pamantayan 5 4 3 2 Sadyang

Napakahusay Mahusay Katamtaman Di Mahusay Di Mahusay
Naisalin nang maayos ang
mga salita sa baybayin
Komprehensibo at
makabuluhan ang napiling
kasabihan o motibasyon
Malikhain at masining ang
pagkakagawa sa digital art o
poser
Nailahad nang maayos at
malinaw ang ginawa
Kabuuang Puntos:

Repleksyon
Sa modyul na ito,
Natutunan kong ang wika ay ang hindi simple at kailangang aralin para maintindihan.
Napagtanto kong ang wika natin ang daan para sa ika aangat ng ating ekonomiya at hindi
ito bina basta basta.
Nais ko pang matutuhan ang iba pang sangay o uri ng mga salita upang lumawak pa ang
aking kaalaman.
Nahirapan ako sa mga humigit sa aking kaalaman dahil lang sa mga malalalim na salita.

Mga Sanggunian:
https://www.academia.edu/35048638/KASAYSAYAN_NG_WIKANG_PAMBANSA_G11
https://www.academia.edu/7593747/Kasaysayan_ng_wikang_filipino
https://www.slideshare.net/mobile/thaddeussoria/kahulugan-at-kahalagahan-ng-wika
https://www.slideshare.net/mobile/myrepearl/sikolohiya-hinggil-sa-pagkatuto-ng-wika-mga-teorya-
109835528
https://philnews.ph/2019/07/23/kahulugan-ng-wika-buod-katangian-uri-teorya/
https://www.tagaloglang.com/mga-antas-ng-wika/
https://philnews.ph/2019/07/17/barayti-ng-wika-uri-halimbawa/
https://www.preceden.com/timelines/176825-ang-kasaysayan-ng-wikang-pambansa

13
Prepared by:

JOSHUA M. ANTALAN
Instructor

Reviewed by:

SARAH M. PASCUA
Chairperson, Teacher Education Department

Approved by:

DIONITO F. MANGAO, Jr.

Director, Curriculum and Instruction

14