You are on page 1of 31

კონტენტ-ანალიზი

ფოკუს-ჯგუფი
ნიკა ყოლბაია მარიამ იოსელიანი ალექსანდრე სამსონიძე

კავკასიის უნივერსიტეტი
კურსი: კვლევის მეთოდები
2020
რის საშუალებას გვაძლევს კონტენტ
ანალიზი?
☼ მოპოვებული მონაცემების სისტემური ანალიზი
☼ ორი პროცესის ურთიერთქმედება
☼ კატეგორიები, რომლებშიც შინაარსის კოდირება ხდება, იცვლება საკვლევი პრობლემისა და მონაცემთა
ბუნების მიხედვით
☼ მკვლევარი იყენებს კომუნიკაციას, რომელიც ქონდათ ადამიანებს და სვამს კითხვებს ამ შეტყობინებების
YOUR COMPANY NAME შესახებ. 2
კონტენტ ანალიზი
მასმედიის შინაარსის კვლევის
მეთოდი, ტექნიკა
იდენტიფიცირებას უკეთებს,
კატეგორიების მიხედვით ალაგებს,
აღწერს და რაოდენობრივად
ითვლის მოკლევადიან და
გრძელვადიან ტენდენციებს.
როგორც განმარტავს ამ ტექნიკის
ერთ–ერთი თეორეტიკოსი
კნიპერდორფი (1980) კონტენტ
ანალიზი წარმოადგენს საკვლევ
ტექნიკას, რომლის მეშვეობითაც
დგინდება მონაცემების მყარი და
ვალიდური კორელაცია და
მიმართება მათ კონტექსტთან.

3
სოციოლოგიაში კონტენტ-ანალიზის
ორ ძირითად სახეს გამოყოფენ:

თვისებრივს ანუ რაოდენობრივს ანუ


ტრადიციულს ფორმალიზებულს
• თვისებრივი ანალიზი • რაოდენობრივს ანუ
ტექსტის გაგების მექანიზმს ფორმალიზებული
ემყარება. ტრდიციული კონტენტ-ანალიზი არის
მიდგომის არსი ტექსტობრივი ინფორმაციის
მდგომარეობს რაოდენობრივ
დოკუმენტების შინაარსის მაჩვენებლებში გდაყვანა
ჩაღრმავებულ ლოგიკურ სტატისტიკური დამუშავების
კვლევაში, მათ ავტორთა გზით. ფორმალიზებული
პოზიციების გარკვევაში ანალიზი ორიენტირებულია
ავტორისეული ენისა და იმ რეალობის შესწავლაზე,
გადმოცემის სტილის რაც ტექსტს მიღმაა
თავისებურებაში. (ფაქტები, მოვლენები,
ადამიანური
ურთიერთობები).

4
კონტენტ-ანალიზის
პროცედურა

☼კონტენტ-ანალიზის პროცედურა
იწყება ანალიზის ორი ერთეულის
„აზრობრივისა“ და „თვლის
ერთეულის“ გამოყოფით, ამ დროს,
მთავარი აზრობივი ერთეული უნდა
იყოს სოციალური იდეა, სოციალურად
მნიშვნელოვანი თემა.

☼იგი ტექსტში შეიძლება გადმოიცეს


სიტყვით, სიტყვათშეთანხმებით,
აღწერით. კვლევის მიზანია იმ
ინდიკატორების მონახვა, რომლებიც
დოკუმენტში ანალიზისათვის
YOUR COMPANY NAME
მნიშვნელოვანი თემის არსებობაზე 5
მიუთითებს.
კონტენტ ანალიზი რამდენიმე ეტაპად ხორციელდება

I. პირველ ეტაპზე გამოიყოფა საკვლევი


პოპულაცია, მედიასაშუალებების ის სიმრავლე,
რომელთა შინაარსშიც იდენტიფიცირებულია
მკვლევრისთვის საინტერესო საკითხი; შემდეგ
გამოიყოფა კონკრეტული საკვლევი საკითხი ან
ჰიპოთეზა და ის ცვლადები, რომელთა
კორელაციამაც საკვლევი საკითხი უნდა
მეორე ეტაპზე
გააანალიზოს, ან დაადასტუროს ან უარჰყოს გამოიყოფა ანალიზის
მკვლევრის მიერ წამოყენებული ჰიპოთეზა. ერთეული, სიტყვა-
გასაღები ან
შეტყობინება გასაღები
I. მესამე ეტაპზე ხდება იმ
შინაარსობრივი
კატეგორიების
იდენტიფიცირება,
რომელთა მიხედვითაც
ხდება საზრისისეული
ერთეულის
კატეგორიზაცია. 6
კონტენტ ანალიზი რამდენიმე ეტაპად ხორციელდება

მეოთხე ეტაპზე ხდება დასკვნითი ეტაპი არის მიღებული


რაოდენობრივი მაჩვენებლების მონაცემების გაანალიზება,
დათვლა, სანდოობის ტენდენციების გამოკვეთა და
კოეფიციენტის დადგენა დასკვნების გამოტანა
მიღებული სტატისტიკური
პროცედურების მეშვეობით.

7
კონტენტ-ანალიზის სამი
გამოყენება

შეტყობინების თვისებების აღწერა

დასკვნის გამოტანა შეტყობინების


გამგზავნის, შეტყობინების მიზეზებისა და
წანამძღვრების შესახებ

დასკვნის გამოტანა შეტყობინების


ეფექტების შესახებ შეტყობინების
მიმღებზე.
8
კონტენტ-ანალიზის გამოყენება
სასწავლო

დაწესებულებებში

ნორმან გასტაფსონი
9
ფოკუს-ჯგუფი
თანამედროვე ფოკუს-ჯგუფების უშუალო წინამორბედად
სოციალურ მეცნიერებებში ამერიკელი სოციოლოგის რობერტ
მერტონის და მისი კოლეგების მიერ მეორე მსოფლიო ომის
დროს შემუშავებული “ფოკუსირებული ინტერვიუს” მეთოდი
ითვლება

რამდენიმე ადამიანისაგან შემდგარ ჯგუფში


ყოველთვის აღმოჩნდება ხოლმე ადამიანი,
რომელიც სხვებთან შედარებით უფრო
გულახდილია, და მისი გულახდილობა, როგორც
წესი, ჯგუფის სხვა წევრების გულახდილობასაც
იწვევს.
ფოკუს-ჯგუფს ერთ-ერთი უპირატესობა

სიღრმისეული ინტერვიუს
ჩატარების პროცესში ფოკუს-ჯგუფში სოციალური დისტანცია არ ქრება, მაგრამ აქ
განსაკუთრებით თვალში საცემია რესპონდენტი მარტო აღარ არის — მის გვერდით სხედან
ინტერვიუერსა და რესპონდენტს სხვა რესპონდენტები, რომლებიც, როგორც წესი, იმავე
შორის არსებული სოციალური სოციალური ფენის წარმომადგენლები არიან და რომლებიც
დისტანცია, რომელმაც, მისსავე მდგომარეობაში არიან, რაც რესპონდენტის მეტ
შესაძლოა, დამთრგუნველად სითამამეს იწვევს და თვითდაჯერებულობას მატებს მას
იმოქმედოს რესპონდენტზ

11
თემები რომელთა
შესწავლა
მიზანშეწონილია ფოკუს-
ჯგუფის
ფოკუს-ჯგუფები ფართოდმეთოდით
გამოიყენება ემპირიულ კვლევებ
და მათ საყოველთაო აღიარება პოვეს:

მარკეტინგში

პოლიტიკური სიტუაციების

სოციალური პრობლემების შესწავლისას

12
თემები რომელთა შესწავლა არ არის მიზანშეწონილია ფოკუს-ჯგუფებებით

☼ ინტიმური ხასიათის საკითხები

☼ პირადი ჰიგიენა

☼ პირადი ურთიერთობები

☼ ფინანსური
მდგომარეობა

13
ფოკუს-ჯგუფის
მეთოდის
დახასიათება ფოკუს-ჯგუფები საშუალებას გვაძლევს, არა მხოლოდ
ძალიან ღრმად შევისწავლოთ ესა თუ ის რთული
საკითხი, არამედ შევიქმნათ ნათელი წარმოდგენა ამ
საკითხის ირგვლივ საზოგადოებაში არსებული
აზრთა მრავალფეროვნების შესახებ.

ფოკუს-ჯგუფის დროს წარმოქმნილი დისკუსიების


შედეგად უკეთ ვლინდება რესპონდენტების
დამოკიდებულება გარკვეული სოციალური
პრობლემებისადმი, მათი ფსიქოლოგიური
განწყობები და ემოციური შეფასებები, რომლებიც
ხშირად არც არის შეგნებულად
გათვითცნობიერებული
14
ფოკუს-ჯგუფის მონაწილეთა
რაოდენობა
8-დან 10-მდე მერყეობს, თუმცა ზოგ
შემთხვევაში რესპონდენტთა
მინიმალური რაოდენობა
შესაძლებელია იყოს 5-6 ხოლო
მაქსიმალური — 12

რესპონდენტთა რაოდენობის მკაცრი შეზღუდვა იმიტომაა


აუცილებელი, რომ ფოკუს-ჯგუფის მსვლელობაში მის ყველა
მონაწილეს უნდა მიეცეს თავისი აზრის თავისუფლად და
სრულად გამოთქმის საშუალება. თუ ეს პირობა არ სრულება,
ფოკუს-ჯგუფი ვერ აღწევს თავის მიზანს.
ფოკუს-ჯგუფის მონაწილეთა შერჩევა

• ფოკუს-ჯგუფის მონაწილეებს სპეციალური • მიზანშეწონილია, რომ ჯგუფის შემადგენლობა


კრიტერიუმების საფუძველზე არჩევენ, ეს ჰემოგენური (ერთგვაროვანი) იყოს
კრიტერიუმებიკი გამოკვლევის ამოცანებითაა ასაკობრივი და სქესობრივი თვალსაზრისით;
განხილული.
• უპირველესი მოთხოვნა მონაწილეთა
• ფოკუს-ჯგუფში ერთი და იგივე სოციალური
შერჩევისადმი - ისინი უნდა იყვნენ
მდგომარეობის მქონე უნდა იღებდნენ
გათვითცნობიერებულნი იმ საკითხთან
მონაწილეობას.
დაკავშირებით, რომელსაც ფოკუს-ჯგუფი
ეძღვნება
• წინააღმდეგ შემთხვევაში ჯგუფის წარმატების
• ფოკუს-ჯგუფის მონაწილეებიარ უნდა პერსპექტივები მცირეა, ვინაიდან მის
მსვლელობაში თავს იჩენს დაძაბულობა,
იცნობდნენ ერთმანეთს.
მთელი რიგი ემოციური ასპექტები, რომლებიც
რესპონდენტთა ყურადღების გაფანტვას
იწვევს

16
ფოკუს-ჯგუფების
რაოდენობა

ერთი კვლევითი პროექტის ფარგლებში,


როგორც წესი, რამდენიმე ფოკუს-ჯგუფი
ტარდება (8-10)

ხშირად განსხვავდება მონაწილეთა


მაჩვენებლების მიხედვით (ქალები;
მამაკაცები; სხვადასხვა ასაკობრივი ან
პროფესიული ჯგუფი);

 არც თუ იშვიათია შემთხვევები,


როდესაც ჯგუფები სხვადასხვა ქალაქში,
ან სულაც სხვადასხვა ქვეყანაში ტარდება.

17
მოდერატორი

• მოდერატორის უნდა გამოიწვიოს ჯგუფის მონაწილეების გულახდილობა, უზრუნველყოს ყველა რესპონდენტის


მონაწილეობა დისკუსიაში, მათ შორის მათი, ვინც არ არის აქტიური, ან თავს გაუბედავად გრძნობს.

• თუ ჯგუფის მსვლელობაში რაიმე მიზეზის გამო ვითარება დაიძაბება, ან რესპონდენტებს შორის რაიმე გაუგებრობა
მოხდება, მოდერატორის მოვალეობაა, განმუხტოს სიტუაცია.

• მოდერატორი კარგი მსმენელი უნდა იყოს, დიდი ყურადღებით უსმინოს გამართულ საუბარს და როდესაც
საჭიროდ ჩათვლის, გაჩუმდეს, რათა რესპონდენტებმა თავად წარმართონ დისკუსია.

• მოდერატორმა უნდა გაუადვილოს რესპონდენტებს დისკუსიაში მონაწილეობა; მის ქცევაში არ უნდა იყოს არაფერი,
რაც შებოჭავს რესპონდენტებს. სწორედ მოდერატორზეა დამოკიდებული ჯგუფში მეგობრული და ღია
ატმოსფეროს შექმნა, რაც უეჭველად შეუწყობს ხელს დისკუსიის წარმატებას.

• იდეალურ შემთხვევაში, ფოკუს-ჯგუფის მსვლელობაში შექმნილი ატმოსფერო მის მონაწილეებს სიამოვნებას უნდა
ანიჭებდეს, საინტერესო უნდა იყოს მათთვის.

18
ფოკუს-ჯგუფის მომზადება
ფოკუს-ჯგუფის ჩატარება სერიოზულ მომზადებას მოითხოვს, რაც გულისხმობ

თემის წინასწარ შესწავლას

 გამოკვლევის პროგრამის

 სადისკუსიო გეგმის შემუშავებას

 ჩატარების ტექნიკურ უზრუნველყოფას

ადგილმდებარეობის არჩევას 19
20
ფაქტები
ფოკუს-ჯგუფების გამოყენება დაიწყეს 1930-იან წლებში

პოპულარული გახდა 1950-იან წლებში


სოციოლოგი- რობერტ მერტონი

1980 წელს პირველად შეიქმნა ფოკუს-


ჯგუფი, რომელიც მხოლოდ
ჰომოსექსუალებისგან შედგებოდა. და
მათი დაკითხვით კვლევა, რომელიც
აივ-ინფექციას სწავლობდა ბევრად
განვითრდა.
21
10 ყველაზე გავრცელებული პროექციული ტექნიკა

სიტყვიერი ასოციაციები
მისი გამოყენების შემთხვევაში რესპონდენტებს, როგორც წესი, ადვილად ესმით , თუ რა
გვინდა მათგან. ამასთან, ასეთი “სავარჯიშო”, თუ ის ფოკუს-ჯგუფის ან სიღრმისეული
ინტერვიუს დასაწყისში გამოიყენება, საშუალებას გვაძლევს, შევიქმნათ წარმოდგენა
რესპონდენტების “ლექსიკონის”, მათი სიტყვათა მარაგის შესახებ და აგრეთვე , გავერკვეთ ამა
თუ იმ პროდუქტის ან სოციალური სიტუაციის შეფასების ვარიაციებში.
წინადადებების დამთავრება
ეს მეთოდიკა ძალზე იოლია, და ამასთან — უაღრესად ეფექტური. მისი გამოყენება
საშუალებას გვაძლევს, გამოვააშკარავოთ რესპონდენტების ფასეულობები, ცხოვრებისეული
ორიენტაციები და ინტერესები. ის გვეხმარება, სწრაფად და მკაფიოდ ჩამოვაყალიბებინოთ
რეპონდენტებს მათი დამოკიდებულება ჩვენთვის მნიშვნელოვანი საკითხებისადმი

22
10 ყველაზე გავრცელებული პროექციული ტექნიკა

შეკითხვები “მესამე პირში”


• ცნობილია, რომ როდესაც ადამიანი საკუთარი თავის შესახებ ლაპარაკობს, ის იმყოფება
საკმაოდ ძლიერი სოციალური გავლენის ქვეშ, რომელიც ზღუდავს მას თავისი აზრებისა და
შეფასებების გამოხატვაში და ხელს უშლის მისი აზრების გულახდილ გამოხატვას. მაგრამ
როდესაც ჩვენ მას ვთხოვთ სხვების შესახებ (ანუ “მესამე პირში”) ილაპარაკოს, ის გაცილებით
უფრო თავისუფალი ხდება, და უფრო გულწრფელად გვიზიარებს თავის მოსაზრებებს.

“ღრუბლიანი” ნახატები
ეს მეთოდიკა შედარებით უფრო რთულია. მისი მეშვეობით ჩვენ ვიგებთ რესპონდენტების
რეაქციას სურათზე ასახულ სოციალურ სიტუაციასთან დაკავშირებით ისე , რომ ჩვენ მას არ
ვუბიძგებთ, რაიმე ტიპის დასკვნა გააკეთოს — ჩვენ საერთოდ არ აღვწერთ არაფერს, უბრალოდ
ნახატს ვუჩვენებთ.ამ ნახატში რესპონდენტი დაინახავს მხოლოდ იმას, რის დასანახადაც ის უკვე
მომზადებულია თავისი სოციალური თუ კულტურული მდგომარეობიდან გამომდინარე, ხოლო
რესპონდენტის მიერ “ღრუბელში”ჩაწერილი აზრი ნათლად გვიჩვენებს მის დამოკიდებულებას
იმ პრობლემისადმი, რომელიც გვაინტერესებს.
23
10 ყველაზე გავრცელებული პროექციული ტექნიკა
პერსონიფიკაცია
ხდება ხოლმე, რომ თავიდან რესპონდენტებს უჭირთ ამ მეთოდიკის გამოყენება, მაგრამ, როგორც წესი, შემდგომში
ისინი გატაცებით უმატებენ მათ მიერ შექმნილ სახეს ახალ-ახალ დეტალებს.სწორად გამოყენების შემთხვევაში ეს
მეთოდიკა ძალზე მდიდარ ინფორმაციას მოგვცემს როგორც რაიმე საქონლის იმიჯის შესახებ, ასევე მისი
“ტიპიური მომხმარებლის” წარმომადგენლების თაობაზე; მასთან დაკავშირებულ ფასეულობებზე; რეკლამის
გავლენაზე; და სხვა.

სტერეოტიპები
ამ მეთოდიკის გამოყენება საპირისპირო ფორმითაც შეიძლება: აღვწეროთ ოჯახის ტიპი და ვთხოვოთ რესპონდენტებს,
შეადგინონ იმ პროდუქტების სია, რომლებსაც ეს ოჯახი ყოველდღიურად მოიხმარს.ეს მეთოდიკა პერსონიფიკაციის
მეთოდიკის თავისებურ გაგრძელებადაც შეიძლება ჩაითვალოს. ის საშუალებას გვაძლევს, გამოვყოთ მომხმარებელთა
ჯგუფები, რომლებიც, რესპონდენტთა აზრით, ტიპიურია .

24
10 ყველაზე გავრცელებული პროექციული ტექნიკა
როლების გათამაშება
ნახატები და “ფსიქონახატები”
ეს საკმაოდ რთული მეთოდიკაა, რომლის
ასეთი ნახატები საშუალებას
გამოყენებასაც ძალიან დიდი დრო სჭირდება და
გვაძლევს, შევაფასოთ
ამასთან, ის მოითხოვს მოდერატორის
რესპონდენტების მიერ ამა თუ იმ
განსაკუთრებულ ოსტატობას. ის საშუალებას
საქონლის აღქმა, ამიტომ ისინი
გვაძლევს, გავიგოთ, თუ რა ადგილს იკავებს ესა
ძალიან ხშირად გამოიყენება
თუ ის საქონელი რესპონდენტების ყოფაში.
სატელევიზიო სარეკლამო
რგოლების ეფექტურობისადმი
მიძღვნილ ფოკუს-ჯგუფებში.
ამასთან, ასეთი ნახატების
მეშვეობით შესაძლებლობა
გვეძლევა შევამოწმოთ, თუ
რამდენად დაამახსოვდათ
რესპონდენტებს ამა თუ იმ
საქონლის შეფუთვა, სამარკო
ნიშანი, და სხვა.
25
10 ყველაზე გავრცელებული პროექციული ტექნიკა

კარტოგრაფირება
ეს მეთოდიკა საკმაოდ ფართოდ
გამოიყენება მარკეტინგული
ხასიათის ფოკუსჯგუფებში. ის
საშუალებას გვაძლევს,
კოლაჟი გამოვაცოცხლოთ ჯგუფის
მსვლელობა. ამასთან, ის გვაძლევს
ძალზე ღირებულ ინფორმაციას
ეს მეთოდიკა საშუალებას
იმასთან დაკავშირებით, თუ როგორ
გვაძლევს,
ხედავს ბაზარს თვითონ
გამოვააშკარავოთ
მომხმარებელი.
რესპონდენტების
დამოკიდებულება ამა თუ იმ
საქონლის მიმართ, და
მოგვცემს ისეთ
ინფორმაციას, რომლის
ვერბალურად გამოხატვაც 26
პროექციული ტექნიკების
გამოყენებისას აუცილებელია შემდეგი
მოთხოვნების დაცვა:
მათი გამოყენება დასაშვებია მხოლოდ იმ შემთხვევაში, თუ
შეუძლებელია ჩვენთვის საჭირო ინფორმაციის მიღება სხვა გზით
(კერძოდ, პირდაპირი კითხვების მეშვეობით);

• მკვლევარმა უნდა შეარჩიოს ის მეთოდიკა, რომელიც ყველაზე


მეტად შეესაბამება მის წინაშე მდგარ ამოცანებს;

• აუცილებელია წინასწარ განვსაზღვროთ, ფოკუს-ჯგუფის ჩატარების


რომელ ეტაპზე უფრო მიზანშეწონილია შერჩეული ტექნიკის
გამოყენება;

• რესპონდენტებს გასაგებად უნდა ავუხსნათ, თუ რა გვინდა მათგან,


როგორია “თამაშის წესები”;

• აუცილებელია შეიქმნას გარემო, სადაც რესპონდენტები არ


იგრძნობენ თავს ისე, თითქოს ისინი რაღაც გამოცდას აბარებენ;
პროექციული ტექნიკების გვერდით, ფოკუს-ჯგუფებში ფართოდ გამოიყენება,
აგრეთვე ზონდირების საშუალებები, კერძოდ:

• სიჩუმე. როგორც უკვე ვიცით, ეს არის ერთ-ერთი ყველაზე უბრალო, ნეიტრალური


• და ამასთან ეფექტური მეთოდი, და ამიტომ ის ძალიან ხშირად გამოიყენება .

• ჟესტების ენა. ჯგუფის მსვლელობისას ძალზე დიდი მნიშვნელობა აქვს მოდერატორის არავერბალურ
საქციელს, კერძოდ, მისი სახის გამომეტყველებას, მიმიკას , ხმის ინტონაციებს , თვალების მოძრაობას ,
თავის დაქნევას, ხმის ინტონაციას, დიქციას და სხვ. ყველა ეს არის ჯგუფის გაძღოლის არავერბალური
ხერხები. მიზანშეწონილია, მოდერატორი პირდაპირ უყურებდეს თავის თანამოსაუბრეს , მაგრამ ამასთან არ
ითვლება სწორად, თუ ის დიდი ხნით დააცქერდება ჯგუფის რომელიმე მონაწილეს .

• ჯგუფური ურთიერთობის მართვა შესაძლებელია რამდენიმე ტექნიკის მეშვეობით, რომელთა შორისაა :


დასმული კითხვების “გადაგზავნა” ჯგუფის სხვა წევრებისთვის ; გამოთქმული აზრის გამეორება ;
მონაწილეთა შეგნებული “დაპირისპირება”, და სხვ.

• ინფორმაციის არასრულად გაგება ან რესპონდენტთა მიერ გამოთქმული აზრის შეგნებულად დამახინჯება


მოდერატორის მიერ აიძულებს რესპონდენტებს, უკეთ ჩამოაყალიბონ თავისი აზრები .

28
ფოკუს-ჯგუფების შედეგების
დამუშავების შესაძლებლობები
 ფოკუს-ჯგუფის ჩატარების შემდეგ ხდება მის მსვლელობაში ჩაწერილი საუბრის
ქაღალდზე სრულად გადატანა, რის შედეგადაც იქმნება საუბრის ტრანსკრიპტი.
ამ ტრანსკრიპტის საფუძველზე მკვლევარი ან მკვლევართა ჯგუფი შემდგომში
ამზადებს ანგარიშს, რომელიც, კვლევის მიზნების თანახმად, შეიცავს პასუხებს
გამოკვლევის პროგრამაში დასმულ კითხვებზე.

ფოკუს-ჯგუფის ანგარიში ანალიტიკური დოკუმენტია, რომელიც


ჩვეულებრივ შეიცავს ციტატებს რესპონდენტთა საუბრიდან, ისევე
როგორც მკვლევრის დასკვნებს და, ხშირად, პრაქტიკულ
რეკომენდაციებს.
ფოკუსჯგუფების შემთხვევაში ეს შეიძლება იყოს როგორც რესპონდენტი,
ასევე ჯგუფი (როგორც ერთეული), მით უმეტეს, თუ გავითვალისწინებთ, რომ
ერთი კვლევის ფარგლებში რამდენიმე ფოკუს-ჯგუფი ტარდება.
გადაწყვეტილების მიღება ანალიზის დონის თაობაზე ძალზე
მნიშვნელოვანია.

ამიტომ, დ.მორგანის აზრით, ფოკუს-ჯგუფის შედეგების ანალიზი


აუცილებლად უნდა ითვალისწინებდეს ამ ორ დონეს შორის არსებულ
ურთიერთობებებს. რამდენადაც ფოკუს-ჯგუფები ხშირად გამოიყენება რაიმე
პრობლემის წინასწარი შესწავლის მიზნით, მათი შედეგების ანალიზი ხშირად
აღწერითი ხასიათისაა. ამ ლექციის ბოლოს მოყვანილია ფოკუს-ჯგუფების
შედეგების სწორედ აღწერითი ანალიზის.
გამოყენებული ლიტერ

ზურაბიშვილი , თ .“ თვისებრივი მეთოდები


სოციალურ კვლევაში

3 Things You Didn't Know About Focus Groups (


surveypolice.com)
მადლობა
ყურადღებისთვის
31

You might also like