METEOROLOJİ

GÖNÜLLÜ GÖZLEM GEMİLERİ

Dr. Öğr. Üyesi Ayşe NAK

Yunus ERGÜNCE-130180030-GV/2 Emrecan KIVANÇ-130180097-GV/2
 GÖNÜLLÜ GÖZLEM GEMİLERİ PROGRAMI (VOS) Voluntary Observing Ships Programmes
Bu program WMO önderliğinde kurulup
IMO’ya bağlı 23 devletin ticari
gemilerinde rasat yapılarak belli
saatlerde meteoroloji merkezlerine elde
edilen sonuçların gönderilmesini
amaçlar. Böylelikle, tüm dünya
gemilerine canlı ve en güvenilir hava
dataları hizmeti verilecek ve de
gemilerin emniyetli seyirleri sağlanmış
olacaktır.
(WMO: WORLD METEOROLOGY ORGANIZATION)
Ülkelerin bu hizmet için yetkilendirilmiş
birimleri bulunmaktadır. Örnek olarak bunlar
Türkiye’de (MGM-Devlet Meteoroloji
işleri),ABD’de(NOAA)’dır. Her ülke kendi
bayrağında’ki gemilerin bireysel
başvurusuyla kriterlerini değerlendirerek
programa dahil eder. Toplanan datalar aynı
zamanda WMO’nunda erişiminde olup, bu
datalar bazı ücretsiz kanallardan yayınlanır.
 TÜRK VOS PROGRAMI
Gemilerde Rasat Yapılması Hakkında
Yönetmelik 16 maddeden oluşmakta ve
26230 sayılı resmi gazete ile 2006’da
yürürlüğe girmiştir. Bu Yönetmeliğin amacı,
ticari gemilerin uluslararası kurallara uygun
olarak gönüllü gözlem gemileri programı
çerçevesinde rasat yapması ve elde edilen rasat
sonuçlarının Devlet Meteoroloji İşleri Genel
Müdürlüğüne ulaştırılmasına ilişkin esas ve
usulleri belirlemektir.
 VOS FİLOSU
Dünya çapında yaklaşık 7700 geminin
bulunduğu 1984/85'te toplam VOS
zirvesine ulaşıldı. WMO vos Filo
listesi. O zamandan beri düzensiz ama
belirgin bir düşüş oldu ve Haziran
1994'te Filo gücü yaklaşık 7200 gemiye
düştü. Bu rakamlar azalmaya devam
etti ve günümüzde dünya çapında
sadece 23 ülke ve yaklaşık 4000 gemi
tahmin edilmektedir. Devletler kendi
gemilerinin personellerine hava
gözlemcisi eğitimi, el kitapları ve
formları, gözlem sağlanması kodlama
yazılımı, barometre kalibrasyonu,
Denizci Hava Durumu günlüğü ve
hava durumu gözlem araçlarını temin
eder.
VOS GEMİ A) SEÇİLMİŞ GEMİLER: Mevcut ve geçmiş hava, rüzgâr yönü
ve hızı, bulutluluk miktarı, bulut türü ve bulut taban yüksekliği,
yatay görüş mesafesi (rüyet), hava sıcaklığı, işba (çiğ noktası)
SINIFLARI sıcaklığı, nem, atmosferik basınç, basınç tandansı (değişimi),
geminin rotası ve hızı, deniz suyu yüzey sıcaklığı, dalganın yön,
periyot ve yükseklik değerleri, deniz buzu ve/veya buzlanma ile
olağanüstü özel durumların gözlemlerini yapan gemileri,
B) TAMAMLAYICI GEMİLER: Mevcut
ve geçmiş hava, rüzgâr yönü ve hızı,
bulutluluk miktarı, bulut türü ve
bulut taban yüksekliği, yatay görüş
mesafesi (rüyet), hava sıcaklığı,
atmosferik basınç ile deniz buzu
ve/veya buzlanma gözlemlerini
yapan gemilerdir.
C) YARDIMCI GEMİLER: Mevcut
ve geçmiş hava, rüzgâr yönü ve hızı,
bulutluluk miktarı, yatay görüş
mesafesi (rüyet), hava sıcaklığı,
atmosferik basınç ile deniz buzu
ve/veya buzlanma gözlemlerini
yapan gemilerdir.
DEVLETLERİN SAĞLADIĞI
EKİPMANLAR
Devletler kendisi için gönüllü olarak rasat yapan gemilere;
RASAT DEFTERİ
HASSAS ANEROİD VEYA DİJİTAL ELEKTRONİK BAROMETRE
KURU VE ISLAK UÇLU PSİKOMETRE
DENİZ SUYU SICAKLIĞI TERMOMETRESİ
OTOMATİK METEOROLOJİ İSTASYONU(değişken)
 DEVLETLERİN SAĞLADIĞI
HİZMETLER
Ekipmanların kurulumu, bakımını ve kalibrasyonunu
Gemi elektronik cihaz ve bilgisayarlarına özel yazılım ve proramların kurulumu
Gemilerde ilgili personele, meteorolojik rasat yapma, kodlama ve yapılan rasatın iletimi
konularında eğitim vermek
Rasat defterlerinin limanlarda teslim alınması ve yenisinin tedarik edilmesi
GEMİLERDE
RASAT
YAPILMASI
Rasatlar, Dünya Meteoroloji
Teşkilatının önerdiği Ship Kodu’na göre
her gün 0000, 0600, 1200, 1800 GMT
saatlerinde yapılır fakat, tehlike
hallerinde ise bu saatler dışında da
rasat yapılması zorunludur. Bu
rasatların yapılması ve kodlanmasında
devletler tarafından sağlanan Deniz
Meteorolojisi El Kitabı ile ilave
dokümanlarda açıklanan yöntem ve
teknikler kullanılır.
RASAT BİLGİLERİ VE
METEOROLOJİK TEHLİKE
MESAJLARININ
İLETİLMESİ
Gemilerden gönderilen rasat
bilgileri ve meteorolojik tehlike
mesajları devletlere GPRS, uydu,
sahil telsiz istasyonları, elektronik
posta veya diğer uygun iletişim
araçları ile iletilir.
RASAT BİLGİLERİNİN
KAYDEDİLMESİ
Gemilerde yapılan rasatlar, elektronik ortamda saklanır veya
devletler tarafından ücretsiz olarak verilecek rasat defterine
(MWL) kaydedilir. Dolan rasat defterleri limanlarda liman
meteoroloji sorumlusu (PMO) tarafından alınır ve yerine yenisi
verilir.
 
LİMAN METEOROLOJİ
SORUMLUSU (PMO)
PMO limanlarda, ulusal ve uluslararası kural ve talimatlara göre sinoptik, aerolojik ve tahmin ile
ilgili diğer meteorolojik hizmetlerin en iyi şekilde yerine getirilmesinden ve devamlılığından
sorumludur. Analiz ve tahmin ile ilgili personelin sevk ve idaresinden ve yapılan çalışmaların
denetiminden sorumludur. Deniz seviye ve deniz suyu sıcaklık ölçümlerinin yapılmasını,d eniz
havası sınırları dahili için hava tahmin ve ihbar raporlarının hazırlanmasını sağlar. Uygun
konularda bir üniversite, akademi veya yüksek okul bitirmiş olup ve İstidlâlci sertifikasına sahiptir.
İstidlalci: rapor,veri ve kanıtlara dayanarak konu hakkında çıkarım yapan kişidir.
KAYNAKÇA
https://www.vos.noaa.gov/
https://mgm.gov.tr/
https://public.wmo.int/en
GEMİLERDE METEOROLOJİK RASAT YAPILMASI HAKKINDA YÖNETMELİK
METEOROLOJİ DAİRESİ LİMAN METEOROLOJİ SORUMLUSU KADROSU HİZMET ŞEMASI