NGARKESAT, RRYMAT

DHE MAGNETËT E
PËRHERSHËM

LËNDA: FIZIKË
ARSIMTARJA: LULJETA MURATI
ELEKTRICITETI STATIK
Ngarkesa elektrike – Termi elektricitet vjen nga fjala greke elektron qw, d.m.th., qelibar .
Filozofi i vjetwr grek, Talesi, ka vwrejtur se dylli I ngurtwsur I pishave, i cili njihet si qelibar, kur
fwrkohet me njw leckw tw leshtw, i twrheq flokwt.
Kjo dukuri e twrheqjes sw trupave pas fwrkimit quhet elektricitet.
Elektriciteti wshtw njw term I pwrgjithshwm I cili pwrshkruan njw mori gjwrash tw ndryshme,
tw cilat pwrfshijnw ngarkesat elektrike.
Poashtu kemi theksuar se dy prej grimcave prej tw cilave pwrbwhet atomi janw tw ngarkuara
me elektricitet, elektroni (e) dhe protoni (p), kurse grimca tjetwr neutroni (n) nuk ka ngarkesw
elektrike.

Bashkwveprimi ndwrmjet ngarkesave – Ngarkesat elektrike e twrheqin apo e shtyjnw

njwra tjetrwn vazhdimisht prej llojit tw ngarkesws tw cilwn e kanw p.sh. , 2 elektrone tw cilat
janw ngarkuar me elektricitet negativ do tw tentojnw tw jenw sa mw larg njwra-tjetrws, pra
shtyhen njwra nga tjetra.
Ndwrsa, njw proton dhe njw elektron do tw dwshironin tw bashkoheshin po tw jetw e mundur.
ÇKA WSHTW PWRCJELLWSI DHE ÇKA IZOLATORI?

Materialet të cilat i lejojnw elektronet tw kalojnw nwpwr to i quajmw pwrcjellws.

Elektronet e lira janw elektronet tw cilat i bwjnw metalet pwrcjellws tw
elektricitetit.
Metalet si bakri, argjendi dhe Alumini quhen pwrcjellws tw mirw tw elektricitetit.
Materialet tw cilat e pwrcjellin elektricitetin i quajmw izolatorw.
Elektronet e atomeve tw kwtyre materialeve janw tw lidhura fort pwr bwrthamwn
e atomit dhe nuk mund tw lwvizin lirisht nwpwr material. Si shembull tw
izolatorwve janw plastika, ajri, najloni dhe porcelani.
ELEKTRIZIMI ME PREKJE APO ME KONTAKT
Disa ngarkesa nga trupi I elektrizuar do tw kalojnw te trupi neutral dhe tw dytw
do tw elektrizohen me llojin e elektricitetit tw trupit tw elektrizuar, kjo I bie qw
pas kontaktit tw dy trupat do tw kenw llojin e njejtw tw ngarkesws elektrike.

ELEKTRIZIMI ME INDUKSION APO INFLUENCË

Elektrizimi i trupave me influencw tregon se ngarkesat elektrie pwrrreth vetes
e kanw fushwn elektrike, veprimi i tw cilws ndihet dhe nw trupat e tjerw edhe
pse nuk i prekim.
ÇKA ËSHTË ELEKTROSKOPI

Elektroskopi

ELEKTRIZIMI ME INDUKSION APO INFLUENCË

Elektrizimi i trupave me influencw tregon se ngarkesat elektrie pwrrreth vetes

e kanw fushwn elektrike, veprimi i tw cilws ndihet dhe nw trupat e tjerw edhe
pse nuk i prekim.
FALEMINDERIT PËR
VËMENDJE