Ako po ay si Danica Amorganda at ako ay magbibigay linaw sa kung ano ba ang mga karapatan at tungkulin natin bilang isang mamamayang Pilipino.
Tayo ay may siksik na kasaysayan na nagpapakita kung
gaano pinaglaban ng ating mga kababayan ang ating mga karapatan at tungkulin sa bansa. Ngunit, ano ba ang konsepto ng karapatan at tungkulin? Ang karapatan ay pagkakaroon ng pribelihiyo o kapangyarihan ng isang mamamayan na magawa o maipagkaloob sa kanya ang mga bagay na dapat niyang matamasa o makuha. Ang tungkulin naman ay ang mga bagay na dapat o inaasahan nating gawin o maisakatuparan sa ating bansa o kapwa. Dito natin makikita ang koneksyon ng dalawang bagay na ito. Sa bawat karapatan na binigay sa atin, mayroon tayong tungkulin na kailangan gawin upang maiwasan ang pag-abuso sa mga karapatan na ito. Ano ano nga ba ang ilan sa mga mahahalagang karapatan natin bilang Pilipino? Una, mayroon tayong karapatan na mabuhay at magkaroon ng pangangalaga nito. Bawat isa sa atin ay inaasahang magiging malaya na mamumuhay sa ating bansa. Walang sinuman ang maaaring pumutay ng kanyang kapwa. Pangalawa, mayroon tayong karapatan na magkaroon ng edukasyon. Sa Pilipinas, inaasahan na ang bawat bata ay pumapasok sa paaralan, maging ito man ay pribado o pampubliko. • Itong karapatan na ito ang magbibigay daan upang ang bawat Pilipino ay may taglay na galing at kaaalaman sa iba’t ibang larangan.
• Mayroon din tayong karapatan sa malayang pananalita o
pamamahayag. May karapatan tayong ihayag ang ating mga naiisip, at mga ideya sa tamang paraan at lugar.
• Tayo rin ay may karapatan na magkaroon ng malayang
pananampalataya. Ang bawat Pilipino ay maaaring makapamili ng kaniyang nais na relihiyon at may kalayaan tayo na ipakita at ipamahagi ito sa iba. • Sa pamamagitan ng karapatan na ito, ang Pilipinas ay may iba’t ibang relihiyon tulad ng Kristiyanismo, Katoliko o Islam. Walang sinuman ang maaaring makialam o magdikta sa nais mong relihiyon. • Dumako naman tayo sa ating mga tungkulin. Isa sa mga ito ay ang pagiging kapakipakinabang na mamamayan. Tayo ay may tungkulin na maging maayos na mamamayan na mayroong adhikain na makatulong sa ating bansa. Isa rin sa mga tungkulin natin ay ang pagsunod sa mga batas na ipinapatupad ng ating pamahalaan. • Ito man ay maging local na batas o batas nasyonal, tayo ay kinakailangan maging masunurin na tao.
• Tungkulin rin natin na tumulong at makiisa sa ating gobyerno sa
kanilang mga programa. Tungkulin natin na tumulong upang maging matagumpay ang mga programa na pinpapatupad o sinasagawa ng pamahalaan. • Isa pang tungkulin natin ay ang pagiging responsableng mamamayan sa pamamagitan ng tamang paggamit ng mga pampublikong lugar o kagamitang pambayan. Hindi natin maaaring sirain at gawing pansarili ang mga ito. Ating pangalagaan ito para sa ibang Pilipino. • Panghuli, tungkulin rin natin na magparehistro at bumoto sa araw ng eleksyon. Ito ay isa nating responsibilidad sa bansa dahil sa pamamagitan nito, tayo ay maglalagay ng mga tamang lider at mamumuno sa ating bansa. Itong mga karapatan at tungkulin na ito ay maaaring humaba pa ang listahan. Kaya kailangan natin bigyang pansin ang mga ito para sa ating kapwa. Mga kaibigan, gaano ka man kabata o katanda, mayaman ka man o hindi, kailangan nating pahalagahan ang ating karapatan at tungkulin upang maipagpatuloy natin ang pagunlad ng ating bansa. Maraming Salamat sa panahon at pagkakataon na ito upang mahikayat ko kayong maging mabuting Pilipino!