Professional Documents
Culture Documents
2 44
3 READER
READER
RECORDER
REPORTER
TUKUYIN K U N G A N O N G
G KU L IN N G W I KA A N G
TUN
SU M U SU N O D
SUMAGOT GAMIT ANG SUMUSUNOD :
a. Bow-wow
b. Ding-dong
c. Pooh-pooh
d. Yo-he-yo
TANONG:
Liham pangangalakal
SUMAGOT GAMIT ANG SUMUSUNOD :
a. personal
b. instrumental
c. heuristiko
d. impormatibo
SUMAGOT GAMIT ANG SUMUSUNOD :
a. Bow-wow
b. Ding-dong
c. Pooh-pooh
d. Yo-he-yo
TANONG:
panuto
SUMAGOT GAMIT ANG SUMUSUNOD :
a. personal
b. instrumental
c. heuristiko
d. regulatoryo
SUMAGOT GAMIT ANG SUMUSUNOD :
a. Bow-wow
b. Ding-dong
c. Pooh-pooh
d. Yo-he-yo
SUMAGOT GAMIT ANG SUMUSUNOD :
a. Bow-wow
b. Ding-dong
c. Pooh-pooh
d. Yo-he-yo
TANONG:
patalastas
SUMAGOT GAMIT ANG SUMUSUNOD :
a. instrumental
b. personal
c. heuristiko
d. regulatoryo
SUMAGOT GAMIT ANG SUMUSUNOD :
a. Bow-wow
b. Ding-dong
c. Pooh-pooh
d. Yo-he-yo
TANONG:
pakikipagbiruan
SUMAGOT GAMIT ANG SUMUSUNOD :
a. instrumental
b. personal
c. interaksiyonal
d. regulatoryo
SUMAGOT GAMIT ANG SUMUSUNOD :
a. Bow-wow
b. Ding-dong
c. Pooh-pooh
d. Yo-he-yo
TANONG:
pagbibigay-ulat
SUMAGOT GAMIT ANG SUMUSUNOD :
a. instrumental
b. personal
c. interaksiyonal
d. impormatibo
SUMAGOT GAMIT ANG SUMUSUNOD :
a. Bow-wow
b. Ding-dong
c. Pooh-pooh
d. Yo-he-yo
TANONG:
pagbabasa ng
pahayagan
SUMAGOT GAMIT ANG SUMUSUNOD :
a. instrumental
b. personal
c. interaksiyonal
d. heuristiko
SUMAGOT GAMIT ANG SUMUSUNOD :
a. Bow-wow
b. Ding-dong
c. Pooh-pooh
d. Yo-he-yo
TANONG:
liham-pangkaibigan
SUMAGOT GAMIT ANG SUMUSUNOD :
a. instrumental
b. personal
c. interaksiyonal
d. heuristiko
SUMAGOT GAMIT ANG SUMUSUNOD :
a. Bow-wow
b. Ding-dong
c. Pooh-pooh
d. Yo-he-yo
TANONG:
pagtuturo
SUMAGOT GAMIT ANG SUMUSUNOD :
a. instrumental
b. impormatibo
c. interaksiyonal
d. heuristiko
SUMAGOT GAMIT ANG SUMUSUNOD :
a. Bow-wow
b. Ding-dong
c. Pooh-pooh
d. Yo-he-yo
TANONG:
pagbabasa ng
blog
SUMAGOT GAMIT ANG SUMUSUNOD :
a. instrumental
b. impormatibo
c. interaksiyonal
d. heuristiko
SUMAGOT GAMIT ANG SUMUSUNOD :
a. Bow-wow
b. Ding-dong
c. Pooh-pooh
d. Yo-he-yo
TANONG:
pagluluto
SUMAGOT GAMIT ANG SUMUSUNOD :
a. instrumental
b. regulatoryo
c. interaksiyonal
d. heuristiko
SUMAGOT GAMIT ANG SUMUSUNOD :
a. Bow-wow
b. Ding-dong
c. Pooh-pooh
d. Yo-he-yo
TANONG:
pagsulat ng tula
SUMAGOT GAMIT ANG SUMUSUNOD :
a. personal
b. regulatoryo
c. interaksiyonal
d. heuristiko
SUMAGOT GAMIT ANG SUMUSUNOD :
a. Bow-wow
b. Ding-dong
c. Pooh-pooh
d. Yo-he-yo
TANONG:
pagbibigay ng opinyon
SUMAGOT GAMIT ANG SUMUSUNOD :
a. emotive
b. conative
c. phatic
d. referential
SUMAGOT GAMIT ANG SUMUSUNOD :
a. Bow-wow
b. Ding-dong
c. Pooh-pooh
d. Yo-he-yo
TANONG:
signage
SUMAGOT GAMIT ANG SUMUSUNOD :
a. emotive
b. conative
c. phatic
d. referential
SUMAGOT GAMIT ANG SUMUSUNOD :
a. Bow-wow
b. Ding-dong
c. Pooh-pooh
d. Yo-he-yo
TANONG:
pakikipagkwentuhan
SUMAGOT GAMIT ANG SUMUSUNOD :
a. emotive
b. conative
c. phatic
d. referential
SUMAGOT GAMIT ANG SUMUSUNOD :
a. Bow-wow
b. Ding-dong
c. Pooh-pooh
d. Yo-he-yo
TANONG:
paghingi ng baon sa
magulang
SUMAGOT GAMIT ANG SUMUSUNOD :
a. emotive
b. conative
c. phatic
d. referential
SUMAGOT GAMIT ANG SUMUSUNOD :
a. Bow-wow
b. Ding-dong
c. Pooh-pooh
d. Yo-he-yo
TANONG:
pananaliksik sa internet
SUMAGOT GAMIT ANG SUMUSUNOD :
a. emotive
b. conative
c. phatic
d. referential
SUMAGOT GAMIT ANG SUMUSUNOD :
a. Bow-wow
b. Ding-dong
c. Pooh-pooh
d. Yo-he-yo
TANONG:
sanaysay
SUMAGOT GAMIT ANG SUMUSUNOD :
a. poetic
b. conative
c. phatic
d. referential
SUMAGOT GAMIT ANG SUMUSUNOD :
a. Bow-wow
b. Ding-dong
c. Pooh-pooh
d. Yo-he-yo
TANONG:
prosa
SUMAGOT GAMIT ANG SUMUSUNOD :
a. poetic
b. conative
c. phatic
d. referential
SUMAGOT GAMIT ANG SUMUSUNOD :
a. Bow-wow
b. Ding-dong
c. Pooh-pooh
d. Yo-he-yo
AN G PI N A GM U L A N N G
WI K A
UNA N G B AH AG I
TEORYA NG PINAGMULAN NG WIKA
KASAYSAYAN NG WIKANG PAMBANSA:
A. Panahon ng mga Katutubo
B. Panahon ng mga Espanyol
C. Panahon ng Rebolusyong Pilipino
AUSTRONESIAN
malaking pamilya ng mga wika na
pinagmulan ng mga wika sa Pilipinas
Mga wika mula sa Formosa ( Taiwan ) sa
Hilaga hanggang New Zealand sa Timog
Mula isla ng Madagascar sa may baybayin
ng Africa hanggang Easter Islands sa gitnang
Pasipiko
EMMERT AT DONAGHY
WIKA
PASALITA
--sistema ng mga sagisag na binubuo
ng mga tunog
WIKA
PASULAT
--iniuugnay ito sa mga kahulugang
nais iparating sa ibang tao
TEO RYA N G
PINAGM U L A N N G
WIKA
EBOLUSYON
pinagmulan ng wika kung saan masasabi
raw na sa pagdaan ng panahon nagkakaroon
ng mas sopistikadong pag-iisip
1. TEORYANG DING-DONG
panggagaya sa tunog ng kalikasan
GENESIS 11:1-9
TORE NG BABEL
Ano kahalagahan na malaman
ang pinagmulan ng wika natin?
Sa mga teorya ng pinagmulan
ng wika na nabanggit, ano ang
pinakapinaniniwalaan at
pinakamakatotohanan para sa’yo
at bakit?
LAYUNIN:
kaya kong tukuyin at isa-isahin ang
mga teorya na nabuo patungkol sa
tunay na pinagmulan ng lahing Pilipino
KASAYSA YAN N G
WI K A N G PA M BA N S A
PANAHON N G M G A
KAT U T UB O
1. TEORYANG PANDARAYUHAN
WAVE MIGRATION THEORY
DR. HENRY OTLEY BEYER
naniniwala na may tatlong pangkat ng
taong dumating sa Pilipinas na nagpasimula
ng lahing Pilipino.
1. TEORYANG PANDARAYUHAN
NEGRITO
INDONES
MALAY
DR. ROBERT FOX
Nagpabulaan sa teorya ni Beyer nang
matagpuan ang isang bungo at isang buto ng
panga sa yungib ng Tabon sa Palawan na
nagpapatunay na may mas naunang
dumating sa Pilipinas kaysa Malay na
nagmula sa Malaysia
TAONG TABON ( Tabon Man )
KAGAMITAN
chertz- isang uri ng quartz
Buto ng ibon
uling
1962
Unang nagkaroon ng tao sa Pilipinas kaysa
sa Malaysia at sa Indonesia
FELIPE LANDA JOCANO
UP CENTER FOR ADVANCED STUDIES
( NATIONAL MUSEUM )
Nagsabing ang mga natagpuan na bungo
ay kumakatawan sa unang lahing Pilipino sa
Pilipinas
TAONG TABON ( Tabon Man )
nagmula sa specie na Taong Peking
( Peking Man ) na kabilang sa Homo
Sapiens o modern man at ang Taong Java
( Java Man )
TAONG Callao ( Callao Man )
Dr. Armand Mijares
Natagpuan niya ang isang buto ng pang
sinasabing mas matanda pa sa taong Tabon
sa Kuweba ng Callao Cagayan ( 67, 000 )
1. TEORYANG PANDARAYUHAN MULA SA REHIYONG
AUSTRONESYANO
AUSTRONESIAN
“auster”- south wind
“nesos” - isla
DA L AW A N G
T E OR YA N G
AUSTR ON E S I A N
Willheim Solheim II
Ama ng Arkeolohiya ng Timog-Silangang
Asya
Nusantao - tawag sa isla sa Sulu at Celebes
kung saan nagmula ang Austronesian.
kalakalan, migrasyon at pag-aasawa- dahilan
ng pagkalat ng Austronesian
Peter Bellwood
Australia National University
Nagmula sa Timog Tsina at Taiwan ang
Austronesian at nagtungo sa Pilipinas
noong 5,ooo BC
BAYBAYIN
tawag sa pamamaraan ng pagsulat ng mga
sinaunang tao sa Pilipinas.
Museo ng Aklatang Pambansa at ng
Unibersidad ng Pilipinas- matatagpuan ang
biyas ng kawayan, ang ebidensyang
magpapatunay ng paggamit ng baybayin
BAYBAYIN
Binibigkas ang katinig na may
kasamang tunog na patinig na /a/
Kung ang patinig ay bibigkasin ng may
kasamang patinig na /e/ o /i/ nilalagyan
ang titik ng tuldok sa itaas, samantalang
tuldok sa baba kung nais ay /o/ o /u/
PANAHON N G M G A
ES PA N Y O L
KASTILA
sila ang sumunod sa mga katutubo na
nandayuhan sa Pilipinas.
LAYUNIN:
-ikintal sa isip at puso ng mga katutubo a
ng Kristiyanismo
“barbariko, di-sibilisado, at pagano”
KASTILA
PANINIWALA:
mas mabisa ang paggamit ng katutubong
wika sa pagpapatahimik sa mamamayan
kaysa sa libong sundalong Espanyol
KASTILA = KRISTIYANISMO
PRAYLENG ESPANYOL
nagsilbing institusyon ng mga Pilipino
pinaghahati ang mga isla ng mga
pamayanan at pinamunuan ng orden:
1. Agustino 4. Dominiko
2. Pransiskano 5. Rekoleto
3. Heswita
PRAYLENG ESPANYOL
GAMIT NA WIKA SA PANAHON NG ESPANYOL
Wikang katutubo
-Ang mga prayle ay nag aral ng katutubong
wika at nagsulat ng:
•Diksyonaryo
•Aklat-panggramatika
•Katekismo at Kumpensyonal
GAMIT NA WIKA SA PANAHON NG ESPANYOL
EDUKASYON
-hawak ng mga misyonaryo ang
pamamahala sa edukasyon ng mga
mamamayan
Gobernandor Tello- ESPANYOL
Carlos I at Felipe II- BILINGGUAL
GAMIT NA WIKA SA PANAHON NG ESPANYOL
DOCTRINA CHRISTIANA- iniutos na ituro sa
wikang ESPANYOL
Sa huli WIKANG KATUTUBO pa din ang
ginamit ng mga prayle
GAMIT NA WIKA SA PANAHON NG ESPANYOL
HARING FELIPE II- Muling inutos ang
pagtuturo ng Espanyol sa lahat ng katutubo
Ngtakda ng parusa para sa mga hindi
susunod sa utos
Nanganib ang wikang katutubo sa parte
ng kasaysayang ito
PAN A H O N N G
REBOL U S Y O NG
PILIPINO
Sa panahong ito , maraming Pilipino ang
naging matindi ang damdaming
nasyonalismo
Andres Bonifacio
nagtatag ng kilusang propagandista-
naging simula ng kamalayan upang
maghimagsik
GAMIT NA WIKA SA PANAHON NG ESPANYOL
Wikang Tagalog- ginamit ng mga Pilipino
kanilang kautusan at pahayagan
“Isang Bansa, Isang Diwa” –kaisipang
sumibol sa mga Pilipino laban sa Espanya
---paggamit ng Tagalog sa pagsulat ng tula,
sanaysay, kwento
Konstitusyon ng Biak na Bato- ang
pagpapatibay nito unang kongkretong
pagkilos ng mga Pilipino
BIKTIMA NG POLITIKA ANG WIKANG
TAGALOG
UNANG REPUBLIKA
Emilio Aguinaldo – isinaad niya sa
Konstitusyon na ang paggamit ng wikang
Tagalog ay opsiyonal.
--Doon lamang sa nangangailangan ng
paggamit ng wikang Tagalog.