You are on page 1of 10

Para sa Tanging Gamit ng Sangay ng Lungsod Zamboanga 1

HINDI IPINAGBIBILI

11
Komunikasyon at Pananaliksik
sa Wika at Kulturang Pilipino
Kuwarter 1
Linggo 2 (MELC 2.0-2.1)

Capsulized Self-Learning
Empowerment Toolkit

Kenneth Marin Mangcopa at Merlinda V. Solis


Manicahan National High School –SHS
2

Komunikasyon at
ASIGNATURA AT Pananaliksik sa
Wika at Kulturang MARKAHAN UNA LINGGO 2 ARAW ___________________________
BAITANG dd/mm/yyyy
Pilipino
Code F11PN- Ia-86 at F11PD- Ib-86
Naiuugnay ang mga konseptong pangwika sa mga napakinggan/napanood na
sitwasyong pangkomunikasyon sa radio, talumpati, mga panayam at
KASANAYANG telebisyon(Halimbawa: Tonight with Arnold Clavio, State of the Nation, Mareng
PAMPAGKATUTO Winnie, Word of the Lourd(http://lourdeveyra.blogspot.com))
Naiuugnay ang mga konseptong pangwika sa sariling kaalaman , pananaw at mga
karanasan.
TANDAAN: Huwag sulatan ang kagamitang ito. Maghanda ng iyong sariling sagutang papel.

ARALIN NATIN
Paksa: Konsepto ng Wika: A. Pambansa, Opisyal, Panturo,
B. Una at at Pangalawa
C. Bilinggwalismo at Multilinggwalismo
Lunsaran
Ano kaya ang kalagayan ng isang bansa na walang pambansang wika?
Basahin ang balitang halaw mula sa Brigada Group of Companies. Unawain ito at alamin ang
mga kaalamang naibibigay ng pagkaroon ng iisang wika.

PH, nakapagsagawa na ng 1 milyong COVID-19 tests'- Dizon


Martes / Hulyo 14, 2020 at 1:18pm Top StoriesOther Headlines | | VELLE GONZAGA

Umabot na umano sa isang milyon ang bilang ng COVID-19 tests na naisagawa ng pamahalaan.

Ito ang sinabi ni chief testing czar Vince Dizon sa isang press briefing ngayong umaga sa Taguig pero
naniniwala ang opisyal na di pa rin ito sapat at umpisa pa lamang ito ng mga pagbabago.

Pinuri naman ni Dizon ang mga alkalde sa National Capital Region kung saan nanggaling ang 15,000
hanggang 16,000 tests kada araw.

Ayon sa opisyal, agresibo ang ginagawang tests sa NCR.

Dagdag pa ni Dizon, mayroon nang 85 COVID-19 testing laboratories na nag-ooperate sa bansa kumpara
noong mga unang linggo ng pandemic kung saan Research Institute for Tropical Medicine (RITM)
lamang ang pwedeng makapagsagawa ng tests.

Copyright: BRIGADA GROUP OF COMPANIES

Pagtatasa ng Pagkatuto1: Ano ang naitutulong ng wika sa sitwasyong pangkomunikasyon ng


mga tao isang lugar, sa bansa , o sa mundo man?

Pagtatasa ng Pagkatuto2: Bakit kailangang magkaroon ng opisyal na wika ang isang bansa?

Kenneth Marin Mangcopa at Merlinda V. Solis


Manicahan National High School –SHS
3

Ang pag-aaral ng konsepto ng wika ay naglalayong maiugnay ang mga ito sa sitwasyong pangwika
na kinakaharap mo bilang isang mamamayan ng isang bansa. Basahin ang mga impormasyong nasa
ibaba upang higit mong maunawaan ang kaugnayan ng wika sa iyong buhay.

A.Wika:Pambansa , Opisyal, at Panturo


Ang Wikang pambansa ng Pilipinas ay Filipino. Ito ay nakasaad sa ating konstitusyon na
matatagpuan sa unang bahagi ng Artikulo XIV, Seksiyon 6 ng Konstitusyon ng 1987, “Ang wikang
pambansa ng Pilipinas ay Filipino. Samantalang nililinang, ito ay dapat payabungin at payamanin pa
salig sa umiiral na wika sa Pilipinas at sa iba pang mga wika.”

 Ang wikang Filipino na ating wikang pambansa ay nagsisilbing pambansang pagkakakilanlan


(National Identity).
 Sinasalamin nito ang ating kalinangan at kultura, gayundin ang ating damdamin bilang mga
Pilipino.
 Ibinabandila o ipinapahayag din nito na tayo ay hindi alipin ng alinmang bansa at hindi tayo
nakikigamit ng wikang dayuhan. Sumasagisag ng ating kalayaan.
 Nagdadala rin ito ng pagkakaisa at pagbubuklod-buklod.

Ang Wikang Opisyal o Opisyal na wika ng Pilipinas ay Filipino at Ingles. Gaya ng pambansang wika,
may konstitusyunal na batayan din ang ating mga wikang opisyal. Nakasaad ito sa Artikulo IV,
Seksyion 7, Konstitusyon ng 1987 na “Ang mga wikang opisyal ng Pilipinas ay Filipino, at hangga’t
walang ibang itinatadhana ang batas, Ingles.”

Ang Ingles at Filipino ay nagsisilbing mga opisyal na wikang binibigyan ng pagkilala sa batas bilang
mga wikang gagamitin sa mga opisyal na transaksiyon ng pamahalaan.

Kailan gagamitin ang wikang Filipino at kailan naman ang wikang Ingles?

Gagamitin ang Filipino bilang opisyal na wika sa mga pampamahaalang transaksiyon, gaya ng mga
pagsulong o akda ng batas at mga dokumento ng pamahalaan. Ito din ang gagamitin sa mga
pagtalakay ng mga opisyal na pulong o kumperensiya sa loob ng bansa- talumpati ng pangulo,
deliberasyon sa kongreso at senado, pagtuturo sa paaralan , paglilitis sa korte at iba pa. Ito ang
nararapat gamitin upang maunawaan ng lahat ng mamamayan sa bansa ang mga tinatalakay.
Nagsisilbi din Lingua Franca o wikang nagsisilbing tulay ng komunikasyon ang Filipino dahil sa
napakaraming wika sa bansa, kinakailangan na ang mga mamamayan ay may isang wika na alam ng
lahat upang ang dalawa o higit pang mamamayan na hindi magkatulad ang wika ay maaaring mag-
usap gamit ang wikang nauunawaan nila.
Gagamitin naman ang Ingles sa mga transaksiyon na may kinalaman sa labas ng bansa o may
kinalaman sa mga ugnayan sa mga ibang bansa. Ang Ingles ang tinuturing na lingua franca ng buong
mundo.

Wikang Panturo
Ito ang wikang gagamitin bilang midyum(wika) sa pagtuturo. Nakasaad din ito sa konstitusyon
na makikita sa ikalawang bahagi ng Artikulo XIV, Seksiyon 6 “Alinsunod sa tadhana ng batas at sang-
ayon sa nararapat na maaaring ipasiya ng Kongreso, dapat magsagawa ng mga hakbangin ang
pamahalaan upang ibunsod at puspusang itaguyod ang paggamit ng Filipino bilang midyum ng
opisyal na komunikasyon at bialng wika ng pagtuturo sa sistemang pang-edukasyon.”

Kenneth Marin Mangcopa at Merlinda V. Solis


Manicahan National High School –SHS
4

B.Wika : Una at Pangalawang Wika


Unang wika ang tawag sa wikang unang natutuhan ng bata, tinatawag din itong “inang wika.” “Taal”
na tagapagsalita ang tao sa kaniyang unang wika. Ibig sabihin bihasa o magaling siya sa pagsasalita
ng wikang ito.

Pangalawang wika naman ang tawag sa mga wikang natutuhan matapos niyang matutuhan ang
unang wika. Ito ang mga wikang natutuhan ng isang tao sa labas ng tahanan na maaaring sa
paaralan, kaibigan o ibang tao. Hal. Taal na Chavacano ang isang bata, at dahil sa mga kaibigan at
turo sa paaralan natuto na siya ng magsalita ng wikang Filipino, Ingles at iba pa. Maituturing na
pangalawang wika ang mga bagong wikang natutuhan niya.
C.Wika: Bilinggwalismo O Multilinggwalismo

Madalas marinig ang mga salitang Bilinggwalismo at Multilinggwalismo sa larangan ng


Edukasyon.
Ang bilinggwalismo ay tumutukoy sa dalawang wika na ginagamit sa pagtuturo, gaya ng mga
wikang Filipino at wikang Ingles. May mga asignatura na itinuturo gamit ang Ingles bilang midyum ng
pagtuturo, gaya ng English, Mathematics at Science. Samantalang Filipino naman ang ginagamit na
midyum sa mga asignaturang Filipino, Araling Panlipunan, Edukasyong Pagpapakatao at iba pa.
Subalit binago na ito dahil di lamang dalawang wika ang ginagamit sa pagtuturo. Sa pagpasok ng K-
12, ipinasok na ang ma Mother Tounge Language o ang mga wikang unang natutuhan ng mga bata
sa pagtuturo.
Ang tawag naman sa patakarang pangwika na pinaiiral sa edukasyon ay Multilinggwalismo. Ang
pagpapatupad ng Mother Tounge-Based Multilinggual Education (MTB- MLE) ay nangangahulugan
na mula sa grade1-3 ay gagamitin ang unang wika na ginagamit sa ispesipikong lugar upang maging
midyum sa pagtuturo. Kung sa isang lugar ay maraming tagapagsalita ng Bisaya, sa una, ikalawa at
ikatlong baitang , Bisaya ang gagamitin ng guro sa pagtuturo sa mga bata.

Panoorin sa Youtube ang panayam (interview) ni Howie Ceverino hinggil sa mas angkop na
gamitin bilang Wikang Panturo sa Pilipinas.
GMA News- News to Go – Wikang Panturo: Filipino, Ingles o Mother Tounge?
https://www.youtube.com/watch?v=VejA_YYW8U0

Sanayin Natin!

A. Isulat ang iyong mga kasagutan sa nakalaang espasyo ng graphic organizer.

Ano ang Wikang


Filipino
bilang…

Wikang Pambansa Wikang Opisyal Wikang Panturo

Kenneth Marin Mangcopa at Merlinda V. Solis


Manicahan National High School –SHS
5

B.Gamit ang Venn Diagram, paghambingin at tukuyin ang pagkakaiba ng Unang wika at Pangalawang
Wika

PANGALAWANG
UNANG WIKA
WIKA

C. Ibigay ang Katangian ng Bilinggwalismo at Multilinggwalismo

KATANGIAN ng KATANGIAN ng
Bilinggwalismong Multilinggwalismong
patakarang pangwika patakarang pangwika

1. 1.

2 2.

3 3.

Kenneth Marin Mangcopa at Merlinda V. Solis


Manicahan National High School –SHS
6

TANDAAN
Mahahalagang Konsepto

A.Ang wikang Filipino ay maaaring magamit bilang


1.Wikang Pambansa
2.Wikang Opisyal
3.Wikang Panturo
Wikang pambansa ng Pilipinas ay Filipino na nakasaad sa ating konstitusyon na matatagpuan sa
Artikulo XIV, Seksiyon 6 ng Konstitusyon ng 1987.
Ang Wikang Filipino ay nagsisilbing:
o pambansang pagkakakilanlan (National Identity)
o salamin ng kalinangan at kultura, damdamin bilang mga Pilipino
o sumasagisag ng ating kalayaan
o nagdudulot ng pagkakaisa at pagbubuklod-buklod.
Wikang Opisyal o Opisyal na wika ng Pilipinas ay Filipino at Ingles na makikita sa Artikulo IV,
Seksyion 7, Konstitusyon ng 1987.
o Ang Ingles at Filipino ay binibigyan ng pagkilala sa batas bilang mga wikang gagamitin sa
mga opisyal na transaksiyon ng pamahalaan.
o Gagamitin ang Filipino bilang opisyal na wika sa mga pampamahaalang transaksiyon na
may kinalaman sa loob ng ating bansa at nagsisilbi rin itong Lingua Franca o wikang
nagsisilbing tulay ng komunikasyon.
o Gagamitin naman ang Ingles sa mga transaksiyon na may kinalaman sa mga ugnayan sa
dayuhang bansa. Ang Ingles ang tinuturing na lingua franca ng buong mundo.

Wikang Panturo
o Ginagamit bilang midyum (wika) sa pagtuturo mula elementarya, mataas na paaralan at
mga pamantasan.

B.Unang Wika At Pangalawang Wika

o Unang wika ang tawag sa unang wikang natutuhan ng bata, tinatawag din itong “inang
wika,” “Taal” na tagapagsalita ang tao sa kaniyang unang wika. Ibig sabihin bihasa o
magaling siya sa pagsasalita ng wikang ito.

o Pangalawang wika naman ang tawag sa mga wikang natutuhan ng tao matapos niyang
matutuhan ang unang wika. Ito ang mga wika na natutuhan sa labas ng tahanan
maaaring sa paaralan, kaibigan o ibang tao.

C.BILINGGWALISMO O MULTILINGGWALISMO

o Bilinggwalismo ay tumutukoy sa dalawang wika na ginagamit sa pagtuturo- ang wikang


Filipino at wikang Ingles.

o Multilinggwalismo ang tawag sa kasalukuyang patakarang pangwika sa edukasyon na


kung saan hindi lamang dalawang wika ang ginagamit kungdi pati ang mga unang wika o
Mother Tounge ng mga bata sa isang ispesipikong pook. Ang pagpapatupad ng Mother
Tounge-Based Multilinggual Education (MTB- MLE) ay nangangahulugang paggamit ng
unang wika na ng ispesipikong lugar upang maging midyum sa pagtuturo mula Gr 1-3.

Kenneth Marin Mangcopa at Merlinda V. Solis


Manicahan National High School –SHS
7

SUBUKIN NATIN
Sukatin ang iyong natutuhan ! (Isulat ang iyong sagot sa inilaang sagutang papel.)
Panuto: Basahin at unawain ang mga katanungan.Itiman lamang ang titik na tumutugon sa iyong
sagot na makikita sa Sagutang papel.
1. Ang Wikang Pambansa ng Pilipinas ay ____.
a. Tagalog b. Ingles c. Pilipino d. Filipino
Para sa mga katanungan # 2 at #3 ay mula sa napanood na panayam (Video)
2. Ayon sa ekspertong kinapanayam na si Dr. Ricardo Nolasco, mas madaling matututo ang bata
kung ang bata ay tuturuan gamit ang anong wika sa kaniyang unang 3 taon sa Basic Education?
a. Unang wika b. Filipino c. Ingles d. kahit anong wika
3. Hindi raw epektibo ang Bilinggwalismo sa anong kadahilanan?
a. kulang ang materyales sa pagtuturo ng mga asignatura
b. pangalawang wika ang ginagamit sa pagtuturo na di nauunawaan ng mga bata
c. mahina ang mga mag-aaral na Pilipino sa Ingles pero magaling sa Filipino.
d. walang interes ang mga bata sa pag-aaral
4. Ang Pilipinas ay isang bansang maraming wika. Ano sa tingin mo ang gamit o halaga ng wikang
Filipino sa pakikipag-ugnayan sa umiiral na sitwasyon?
a. wikang panturo b. wikang opisyal c. wikang lingua franca d. pangalawang wika
5. Nanonood ka ng SONA ni Pangulong Duterte, napansin mong Filipino ang kaniyang gamit na wika
sa kaniyang talumpati. Ano ang gamit nito?
a. wikang opisyal b. wikang pambansa c. wikang panturo d. lingua franca
6. Ang iyong ama ay isang Bisaya at ang iyong ina ay Zamboanguenya. Ang wikang sinasalita sa
inyong tahanan ay Chavacano. Masasabi mo bang dalawang wika ang iyong unang wika?
a. Opo, dahil dalawang magkaibang etniko ang kinabibilangan ng aking magulang.
b. Opo, dahil dalawang wika ang sinasalita ng aking magulang.
c. Hindi po, dahil nagcha-Chavacano ang tatay.
d. Hindi po, dahil isang wika lang ang ginagamit sa loob ng bahay at ang aking unang natutuhan.
7. Bakit dalawa ang opisyal na wika ng Pilipinas?
a. dahil may mga dayuhan sa Pilipinas
b. dahil ito ang lingua franca ng mundo
c. dahil mas maganda ang imahe kung marunong din mag-Ingles ang mga Pilipino
d. lahat nang nabanggit
8. May isang batang Amerikano na lumaki at nanirahan sa Pilipinas. Pinalaki siya ng mga kamag-anak
na Pilipino at dito na nag-aral at natutuhang mag-Ingles at Malayo . Ano sa tingin mo ang kaniyang
unang wika?
a. Filipino b. Ingles c. Filipino at Ingles d. Malayo
9 Bakit natin kinakailangang matutuhan ang Ingles o English kung mayroon naman tayong
pambansang wika na nagsisilbing wikang tagapagbuklod? Kinakailangang matutuhan ito ...
a. upang hindi tayo matawag na mangmang o walang pinag-aralan.
b. upang may paraan tayo na makipag-ugnayan sa mga tao na hindi Pilipino o mga dayuhan.
c. upang hindi tayo mapag-iwanan ng ibang bansa.
d. lahat nang nabanggit
10. Ang mga kwento ng mga Pinoy sa ibang bansa , sa tuwing nariring nila na may nagpi-Filipino ay
binabati at niyayakap agad nila ang isa’t isa kahit hindi sila magkakilala. Gayundin, nalalaman ng mga
taga ibang bansa na ang isang indibidwal ay isang Filipino kapag naririnig nila itong magasalita. Ito ay
sa kadahilanang ang wikang Filipino ay...
Kenneth Marin Mangcopa at Merlinda V. Solis
Manicahan National High School –SHS
8

a. sumasalamin sa kultura at kalinangan c. nagsisilbing pagkakakilanlan ng isang Pilipino.


b. kilala dahil sa mga sikat na mga Filipino celebrities d. sumisimbolo na tayo ay malaya

Huling Paalala: Pagkatapos mo sa gawaing ito, ibigay sa iyong guro ang sagutang papel para sa
mga pagsasanay at pagtatasa at kumuha ng panibagong CapSLet.

Taylan, et al. 2016. Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino .


Sanggunian
Rex Book Store; Sampaloc, Manila.

DISCLAIMER
This learning resource contains copyrighted materials. The use of which has not been specifically
authorized by the copyright owner. We are making this learning resource in our efforts to provide
printed and e-copy learning resources available for the learners in reference to the learning
continuity plan of this division in this time of pandemic.

This LR is produced and distributed locally without profit and will be used for educational purposes
only.

No malicious infringement is intended by the writer.

Credits and respect to the original creator/owner of the materials found in this learning resource.

Inihanda nina:

Kenneth Marin Mangcopa, Teacher II


Merlinda V. Solis , Teacher II
Manicahan National High School –SHS

Kenneth Marin Mangcopa at Merlinda V. Solis


Manicahan National High School –SHS
9

(Maaaring magkaroon ng iba’t bang sagot ang mga mag-aaral dahil ang lahat ng sagot ay
batay sa kanilang sariling reaksyon o opinyon.)

Pagtatasa ng Pagkatuto 1:

Sagot: Ang naitutulong ng wika sa sitwasyong pangkomunikasyon ng mga tao ay


nagsisilbi itong tulay o midyum upang mauunawaan ng nakararami anoman ganap
sapagkat ito ang karaniwang ginagamit sa pang-araw-araw na ugnayan o
komunikasyon.

Pagtatasa ng Pagkatuto 2:

Sagot: Ang pagkakaroon ng opisyal na wika ng isang lugar o bansa ay kinakailangan


upang magamit sa mga transaksyon at pakikipag-ugnayan. Ito ay madali at
magkaiintidihan ang lahat.

Sanayin Natin!

A.

Ano ang
Wikang Filipino
bilang…

Wikang Wikang Wikang


Pambansa Opisyal Panturo
*nagsisilbing identidad *wikang gagamitin sa wikang gagamitin sa
ng bansa oppisyal na pagtuturo sa paaralan
*sumasalamin sa transaksiyon sa loob kasabay ng iba pang
kultura ng bnsa wika gaya ng Ingles at
*lingua Franca ng Mother Tounge o
*sumisimbolo ng unang wika
kalayaan Pilipinas

Kenneth Marin Mangcopa at Merlinda V. Solis


Manicahan National High School –SHS
10

B.

UNANG WIKA PANGALAWAN


Ang unang wikang Wikang G WIKA
natutunan sa loob ng ginagamit sa
Ang mga wikang natutuhan
bahay. pang-araw-
matapos ang unang wika.
araw na
Bihasa sa unang wika natutuhan sa Paaralan,
pamumuhay
kaibigan o sa ibang tao.
at
maaaring bihasa o di-bihasa sa
transaksiyon.
mga panglawang wika
Kapuwa
mahalaga

C.

KATANGIAN ng
KATANGIAN ng
Multilinggwalismong
Bilinggwalismong
patakarang pangwika
patakarang pangwika

1.
1.
MTB MLE
dalawang wika

2. 2.
hati ang gamit ng Ingles at ginagamit ang mga unang
Filipino sa pagtuturo wika sa pundasyon ng
pagkatuto

3. 3.
dating patakarang kasalukuyang pinaiiral na
pangwika patakarang pangwika sa
k-12

Subukin Natin!

1. D 6. D
2. A 7. B
3. B 8. A
4. C 9. D
5. A 10. C

Kenneth Marin Mangcopa at Merlinda V. Solis


Manicahan National High School –SHS

You might also like