KABANATA 6

PANITIKAN SA METRO
MANILA
 Ilan sa mga Likha ng mga manunulat:
1. Pag-ibig sa Tinubuang Lupa
Andres Bonifacio
2. Litanya kay Ninoy
Patrocinio V. Villafuerte
3. Nagmamadali ang Maynila
Serafin Guinigundo
4. 1986 at 1996: Sa Mendiola at sa Kung Saan-Saan
Rolando Bernaldez
5. Sa mga Kuko ng Liwanag
ni Clodualdo del Mundo Jr.
Mga Pangkat ng Grupo # 5
Guillah Triz Florex
Albert Gayanilo
Karl Michael Gaca
Ang Metro Manila ay ang
pabansang kapital na rehiyon ng
Pilipinas, ang sentro ng politika,
komersiyo, industriya,
komunikasyon, kultura at
edukasyon ng ating bansa.
Ito ay isang tanging rehiyon na nilikha
sa bisa ng Presidential Decree 824 ni
Pangulong Ferdinand Marcos noong
Nobyembre 7, 1974 na nagsasailalim sa
17 municipalidad at lungsod sa ilalim ng
isang political at administratibo na
organisasyon.
- Binubuo ito ng mga sumusunod na lugar:
Caloocan, Las Piñ as, Makati, Malabon,
Mandaluyong, Manila, Marikina, Muntinlupa,
Navotas, Parañ aque, Pasay, Pasig, Pateros,
Quezon City, San Juan, Taguig at Valenzuela.
- Ang mga lugar sa Metro Manila ay naging saksi
sa maraming mga makasaysayang pangyayari sa
ating bansa, mula sa pagkapiit ni Rizal sa Fort
Santiago, pagbaril sa kanya sa Luneta, Digmaan sa
Manila Bay, Pananakop ng mga Hapon,
Inagurasyon ng halos lahat ng naging Pangulo ng
Bansa, Asasinasyon ni Ninoy Aquino, hanggang sa
EDSA 1, EDSA 2 at napakarami pang iba.
Sa dami rin ng mga manunulat sa
rehiyong ito ay hindi na rin kasya na
magtala pa ng lahat ng mga ito
maliban na lang sa marahil sa mga
Pambansang Alagad ng Sining tulad
nina Amado V. Hernandez, Francisco
Arcellana, F. Sionil Jose, Verfiollio
Almartio at Bienvinido Lumbera.
Pag-ibig sa Tinubuang
Lupa
ni Andres Bonifacio
- Ang pagibig sa Tinubuang Lupa ay isang tula na
sinulat ni Andres Bonifacio na kanyang ginamit para
himukin ang mga Pilipinong maging makabayan.

- Tula ang uri ng panitikan. Ang tula ay isang uri ng

panitikan na nagpapahayag ng damdamin ng isang
tao. Binubuo ng saknong at taludtod ang tula. May
mga tula naman na walang sukat o malaya ang
taludturan 2
- Sa tulang ito direktang sinasabi ni
Bonifacio na wala ng mas hihigit pa sa
pag-ibig sa tinubuang lupa, pag inisip ito
ng mas malalim pa, maiisip na kung
mahal mo ang iyong bansa, hindi lang
sarili mo ang maiisip mo kundi ang bawat
tao o bagay na nakapalibot sayo.
- Ang tulang ito ay nakapag bukas ng mata sa mga
mamamayang Pilipino na mahalin ang kung ano ang
nararapat na satin. Maaaring gumamit ng maikling
kwento o kaya naman ay sanaysay.

- Sa pag gamit ng maikling kwento maeengganyo ang mga

tao dahil hindi ito kahabaan upang basahin at sa maikling
kwento na iyon nakapaloob na lahat ng nais iparating ng
isang manunulat, sanaysay ay isang maiksing
komposisyon na kalimitang naglalaman ng personal na
kuru-kuro ng may-akda, kaya naman kontrolado ito ng
manununulat.
 Litanya kay Ninoy
ni
Patrocinio V. Villafuerte
- Isa itong panalangin na ginawa para sa kaniya.
Ang Litanya kay Ninoy ay tula para makita sa mga
mambabasa ang kaniyang mga nagawa sa
lipunan. Sa awit na ito ay isinaysay ang mga
pangyayaring naganap sa kanyang
panunungkulan bilang isang President.
- Siya’y hinangaan dahil sa kaniyang talino, tapang sa salita
at gawa. Siya din ay nagdarasal upang ang hustisya ay
manaig at ang bayan ay umusbong sa ekonomiya at
teknolohiya at iba pa.

- Siya din ay hinusgahan at binatikos dahil sa kaniyang mga

utos na hindi tanggap ng mga tao sa lipunan dahil ito daw
ay makasarili, awtoritateyb at barbadong mga utos . Kaya
marami ang nagalit at bumatikos sa kaniyang
panunungkulan sa pamamagitan ng masakit na mga salita.
- Siya ay pinatay o na-assassinate, binaril
siya. Siya ay pumunta sa States doon
nagself-imprisoned ng 3 tatlong taon at
ng bumalik siya sa Pilipinas meron siyang
nakalaban na mga tao kaya siya ay binaril
sa ulo at nagging sanhi ng kanyang
pagkamatay.
Nagmamadali ang
Maynila ni
Serafin Guinigundo
Ang mga tao ay nagdadagsaan sa Azcarraga,
Avenida Rizal at Escolta ay maraming
mamimili na walang puhunan at mga
tagapagbili ng mga bagay na wala pa sa
kanila at hindi pa nila pag-aari.
Ang estoryang eto ay tungkol sa buy and
sell. Marami ang mga tao ang pumupunta sa
Azcarraga, Avenida Rizal at Escolta dahil
marami ang mga tao dito na nagbebenta na
wala pa sa kanila at di nila pag-aari at
marami din ang bumibili ng mga ito.
Ganito ang trabaho ni Maciong.
Inililista niya ang binibili ng mga
naghahanap at binibinta ang mga
gustong ibenta ng mga tao na ibebenta
nya sa mga tao na naghahanap
Sinusuri lang nila kung ano ang mga binibenta
kagaya ng mga alahas, ginto, lupa, bahay, kotse
at iba pa.
Kagaya ng singsing na may nagbenta sa kaniya
at pinuntahan niya ang gustong bumili at isang
oras lang ang tagal para mabenta ito at
pinuntahan niya ngunit hindi na bumibili ng
singsing ang yaong tao. Umuwi si Maciong na
walang dala.
May asawa si Maciong na ang pangalan ay Luisita at hindi siya
sang-ayon sa trabaho ni Maciong dahil minsan may kita at
minsan din ay wala. Wala kasing kasiguradohan ang ganitong
negosyo lalo na walang puhunan. Kaya si Maciong ay
nangangatwiran na ito ay magandang negosyo at kaya
pinagmalaki ang mga taong ganito ang negosyo na nagging
maganda ang buhay sa kalaunan.
At dahil ginigiit ni Luisita ang kaniyang saloobin
ay lalong nagpursige si Maciong at gusto niyang
ipakita sa kaniyang asawa na may mararating siya
sa buhay dahil naniniwala siya na mayroon siyang
kakayahan at siguradong makakamit din niya ang
kanyang pangarap
At kaniyang naalala ang taong bumibili
nito at agad siyang tumawag kay Manedyer
Maximo Kabangis kung nais ba nitong
bumili ng goma. Naramdaman niya ang
tagumpay na papalapit sa kanya na
matagal na din niya na hindi natamasa.
At kaniyang naalala ang taong
bumibili nito at agad siyang tumawag
kay Manedyer Maximo Kabangis kung
nais ba nitong bumili ng goma.
Naramdaman niya ang tagumpay na
papalapit sa kanya na matagal na din
niya na hindi natamasa.
At napagtanto niya na doon lang pala sa sulok
ng isang bodega na madilim nakatago ang mga
bagay na makakapagbigay ng matagal na
niyang inaasam-asam.
Natapos ang kwento na siya’y papauwi ng
bahay na namimintog ang bulsa at bumili ng
sigarilyo sa bata at hindi na kinuha ang sukli.
Kaya sa estoryang ito si Maciong ay mayroon
ding kayabangan.
Ito ngayon ay tinatawag na drop shipping
sa online na marami na rin ang gumagawa.
Wala daw masyadong puhunan ang
gawaing eto na dahil di daw gumagamit ng
pera na bilhin ang mga produkto bago
ibenta. Sila lang ang nagbibigay ng link sa
mga direct sellers online sa mga platforms
at maganda din ang palitan.
 1986 at 1996: Sa
Mendiola at sa Kung Saan-
Saan
Rolando Bernaldez
Isang maikling kwento na isang Tuluyan o Prosa.
May tatlong parte ito ang:
1. Kagabi, Sa panaginip… Noon Sa Mendiola…
2. Noon, Sa Kung Saan-saan
3. Bukas, Sa La Loma… Sa Mendiola… Sa EDSA…
Ang estoryang ito ay nangyari sa panahon ni Presidente
Marcos. Na ang mga tauhan dito ay si Rex at si Bernie.
1. Kagabi, Sa panaginip… Noon Sa Mendiola…
Sa unang parte napanaginipan ni Bernie si Rex ang
nangyari sa lider nila nang nag welga sila kasama ng
kanilang mga kawani sampung taon na ang nakalipas.
Ang welga ay nagsimula sila pagtahak sa Quezon
Boulevard lumkio sa Recto at pumaroon sa Mendiola at
marami din ang mga kasamahang ito. At duon marami
ng mga pulis at mga bombero at sundalo ang nandoon
naghihintay sa kanila at doon ay di pa rin sila natakot
at patuloy na nag-kapit bisig dahil sil ay galit kay
Marcos.
Kaya ang mga pulis ay nagtapon ng tear gas at doon
sila ay nagkawatk-watak at ang iba ay lumaban sa
mga armado at ang mga pulis ay may mga dalang
batuta at pinalo-palo ng mga pulis ang mga
lumalaban at isa sa lumalaban ay si Rex dahil sa
kanilang welga at napalo ang ulo nito at may mga
dugo an tumagas at iyon ang dahilan ng
pagkamatay ni Rex na nagpapabagabag sa
konsiyensiya ni Bernie dahil may mga bagay na
hindi niya sinabi kay Rex bago ito mamatay.
2. Noon, Sa Kung Saan-saan

Dito nagkakilala sina Rex at Bernie. Si Rex ay isang aktibista

na nag-aaral sa Philippine Normal University na siya ay 4th
year at si Bernie naman ay 2nd year na mga estudyante. Si Rex
ay Social Science major student at natalo sa Student council
election si Rex. Sa loob ng paaralan nagtatalumpati si Rex
batay sa di mabuting Sistema ng edukasyon na ginagawang
Negosyo ang pag-aaral at kaya mahal ang mga bayarin nito at
ang kalidad ng edukasyon ay bumaba. Kaya nag-welga sila sa
labas ng paaralan kaya ang mga guwwardiya ay sinabihan ng
Dean na itigil yon.
At di pa rin sila umalis ato at nang-aasar pa kaya at di
nakapagpigil ay pinalo na sila ng mga batuta at dahil
nandoon si Bernie sa labas malapit sa kanila ay napalo
at tinulongan ni Rex at nakipagsuntokan sa guwardya at
sila ay tumakbo papalayo. Doon sila nagkakilala at sa
makalaunan ay na expel si Rex sa kaniyang pag-aaral
saPNU at doon na mas lalong nagsimula ang mas
malaking problema. Pero Si Bernie ay nakapag-isp at
nakita niya na nagiging wala na ang kaniyang
pagmamahal sa mga tao sa pamamagitan ng pagrally na
sa panignin nito ay naging hindi na siya nasisiyahan nito
o hindi na tama
Pero ayaw niyang makita na mawawala ang
kaniyang tiwala para kay Rex kaya patuloy pa
rin siya nito . At doon sumama pa rin siya sa
rally at sa kalaonan iyon ay humantong sa
dahilan ng pagkamatay ni Rex. At napag-uusig
ng budhi kay Bernie ang pagkamatay ni Rex na
hindi niya nasabi ang kanyang tunay na
saloobin kaya nang nilibing si Rex ay nandoon
din si Bernie at may napagtanto na naman siya
na sa tingin niya ay tama.
 3.Bukas, Sa La Loma… Sa Mendiola…
Sa EDSA
At buo na ang loob ni Bernie at hindi pa rin siya
nagbago si Bernie at patuloy pa rin siya na
nakikibaka sa pagrarally dahil sa kaniyang nalalaman
na iyon ang tama at ginawa niya iyon para sa
kaniyang kasama si Rex, sa bayan at sa mga Pilipino
Dahil dito mas marami ang nagiging mga rebelde at
marami ang mga namamatay kaya sa tingin Ninyo
tama ba ang ginagawa nila?
Mayroon bang pagmamahal sa tao kapag
galit at kamay at lakas ang pinapairal?
Maraming mga tanong sa ating isipan ano
ang tama at mali. Kung gusto niyong
malaman ang mga sagot sa tanong na iyan
walang makakapagbigay ng tamang sagot na
iyan kundi ang Diyos lamang at ang sagot at
tunay na solusyon ay makikita lamang sa
kanyang mga salita.
Sa mga Kuko ng Liwanag
ni
Clodualdo del Mundo Jr.
Si Julio, isang mahirap na mangingisda.
Isang araw umalis si Ligaya ang kanyang
kasintahan na kasama ang isang babaeng
may pangalang Ginang Cruz na
pinangakuang makakapag-aral at
makapaghanapbuhay sa Maynila si Ligaya.
Kaya't sinundan ni Julio sa Maynila ang
kanyang nobyang si Ligaya. Noong nasa
Maynila na, naging biktima si Julio ng mga
mapanlamang na mga tao sa lungsod.
Nakaranas si Julio ng mga pang-aabuso
habang nagtatrabaho sa isang lugar ng
konstruksiyon at pagbebenta ng sariling
katawan para lang kumita ng malaking pera.
Unti-unting nawawalan ng pag-asa si Julio
na matagpuan pa si Ligaya. Ngunit nagbago
ang lahat ng muli niyang makita si Ligaya at
malaman mula sa kasintahan na naging
biktima ito ng prostitusyon at
pinagmamalupitan ng intyek na
kinakasama. Nagbalak na tumakas ang
dalawa ngunit gaya ng sabi ni Ligaya kaya
siyang patayin ng kinakasama kapag ito ay
nahuling tumatakas.
Dumaan ang gabi at sa paggising ni
Julio ay patay na si Ligaya.
Ipinaghiganti ni Julio si Ligaya at
pinaslang ang kinakasama nitong
intyek subalit maraming nakasaksi
at pinagmalupitan si Julio hanggang
sa ito ay mawalan din ng hininga.