Тема

ТЕРМОДИНАМИКА
 Внатрешна енергија
Внатрешна енергија (U)

Внатрешна енергија на идеален гас

i i – степени на слобода на
U  nRT движење на молекулите
2

i =3 за едноатомен молекул

i =5 за двоатомен молекул

i =6 за 3 и повеќеатомен молекул
Равенка за работа на гасот

x

A = p(V2 – V1)
Работа што ја врши гасот при изопроцеси
1. Изохорен – целото количество топлина што му е дадено или одземено
на гасот предизвикува промена на неговата внатрешна енергија,
i
односно Q  U  nRT
2
2. Изобарен 3. Изотермен

p p

А А
V1 V2 V V1 V2 V
Работата при изотермен
A = p(V2 – V1)
процес процес бројно е
Работата при изобарен еднаква на површината
процес бројно е еднаква на помеѓу изотермата и
површината помеѓу апцисната оска
изобарата и апцисната оска
 Прв принцип на термодинамиката

Прв закон на термодинамиката:  Q = U + А

Количеството топлина  Q што е доведено на термодинамичкиот систем се

троши на зголемување на внатрешната енергија U на системот и за
вршење на работа А од системот против надворешните сили

1. При изохорен процес (V= const), и затоа А = 0 следува  Q = U

2. При изобарен процес (p= const), следува  Q = U + p V

3.При изотермен процес (T= const), нема промена на температурата и затоа

U= 0, следува  Q = А
 Адијабатски процеси
Термодинамички процес

Адијабатски процеси

Q=0 pV  nRT
p
Q = U + А
T
0 = U + А p  nR изотерма
V
U = - А
адијабата
V
Кружен процес

p
A
B
V
VA VB
 Топлинска машина
Топлинска машина
- Топлотен резервоар или грејач
- ладилник
- Работно тело
Грејач

А = Q1 – Q2 Q1
Работно
тело А
Коефициент на корисно дејство
Q2
A Q2
   1  Ладилник
Q1 Q1
Задача 1: Колкава е внатрешната енергија на 5 kg аргон на
температура27 oC? Моларната маса на аргонот е 40 g/mol.
m = 5 kg
Решение:

M = 40 g/mol = 0,040 kg/mol

t = 27oC , T = 300K
U=?
3 m
3 U RT
U  nRT 2M
2 3 5 kg 1 1
   8,314 J K mol  300 K
m 2 0,040 kg mol1
n
M
U  467,7 kJ
Задача 2: Еден литар идеален гас е затворен во сад при
температура 0 oC и притисок 101,3 kPaЗа колку ќе се зголеми
внатрешната енергија на гасот ако го загрееме до 100 oC?
Ширењето на гасот може да се занемари.
Решение:
V = 1 l = ,10
T1-3 m
= 3273 K
t 1 = 0 oC pV
pV  nRT1  n 
p = 101,3 kPa = 101,3 103 Pa RT1
t2 = 100 oC , T2 = 373 K 3 pV
U  RT
2 T1
U = ?
3 3 101,3 105 Pa 10-3 m 3
U  nRT U    8,314 J K -1 mol-1 100 K
2 2 273 K
3
U  nRT U = 55,7 J
2
 Задача 3: При 17oC гасот има волумен 5 литра и е на притисок
200 kPa. При изобарно ширење врши работа 200 J. За колку се
зголемила температурата на гасот?
Решение:
t1 = 17oC , T1 = 290 K V1 V2

V1 = 5 l = 510-3 m3 T1 T2
p = 200 kPa = 200103 Pa
V2 6 10 3 m 3
 А = 200 J T2  T1   290 K
V1 5 10 m
-3 3

T = ?
T2 = 348 K
 А = p(V2 – V1) T = T2 – T1 = 348 K – 290 K
A 200 J T = 58 K
V2   V1   5  10 3
m 3

p 200 103 Pa

V2 = 610-3 m3
Задача 4: Идеален гас поминува од почетна состојба P во крајна
состојба K на три начина (a,b,c) како што е прикажано на
сликата.
а) Колкава работа врши гасот
при секоја промена? p(105 Pa)
Аa = 400 J P b
5
Аb = 2000 J 4
c
Аc = 1200 J 3 a
б) Колкава е внатрешната енергија 2
на гасот во почетната состојба, а 1
K
колкава во крајната? 0
1 2 3 4 5 V(dm3)
Up = Uk = 750 J
в) Спореди ја температурата на гасот во почетната и крајната
состојба.
Tp = T k
Задача 5: При 20 oC два мола водород се под притисок 300 kPa. По
ширењето на гасот при постојан притисок волуменот на гасот е
17 литри.
а) Колкава работа извршил гасот при ширењето?
б) Колкава е промената на внатрешната енергија на гасот ако
примил 700 J топлина?
Решение:
n=2 pV1 = nRT1
t1 = 20 oC , T = 293K
p = 300 kPa = 3105 Pa nRT 2  8,314 J K 1mol1  293 K
V1  
V2 = 17 l = 0,017 m3 p 3 105 Pa

a) А = ? V1 = 0,016 m3
А = p(V2 – V1)
= 3105 Pa(0,017 m3 – 0,016 m3)
А = 300 J
б) Q = 700J
U = ?
Q = U + А

U = Q – А = 700J – 300J
U = 400J
Задача 6 : За колку се менува внатрешната енергија на системот
на кого му доведуваме 300 kJ топлина и истовремено му вршиме
работа од 150 kJ?
Решение:
Q = 300 kJ
А = -150 kJ
U = ?
Q = U + А
U = Q - А = 300 kJ – (- 150 kJ)
U = 450 kJ
Задача 7: За колку ќе се промени внатрешната енергија на
системот кој при адијабатско ширење врши работа од 500 kJ?
Решение:
А = 500 kJ
U = ?

U = - А
U = - 500 kJ