ЗАДАЧИ ОД ГАСНИ ЗАКОНИ

Блаже Димески
 Равенка на идеален гас
• P V = N kB T
– P(или р) = притисок во N/m2 (или Pascal)
– V = волумен во m3
– N = број на молекули
– T = апсолутна температура во K
– k B = Болцманова константа= 1.38 x 10-23 J/K
– Примедба: P V има единица N m или J (енергија!)

• PV=nRT
– n = број на молови(количество на супстанца)
– R = универзална гасна константа = NAkB = 8.31 J/(molK)
"Не е аџеле" - единица мерка за нешто кое не мора да го направиш одма, а ќе
го заборавиш засекогаш. 20
Моларен волумен на идеален гас
• Докажи дека 1 mol од идеален гас на 0°C и 1 atm,има
волумен од 22.42 L.

V=
nRT
=
1.000 mol0.08206 L  atm/K  mol 273.2 K  = 22.42 L
P 1.000 atm
• STP = стандардни температура и притисок
– 0°C и 1 atm
– Значи, стварно моларниот волумен изнесува 22.42 L
на STP.

Блаже Димески
3
 Конверзија на единици за притисок
Притисокот на еден гас е 2.5 atm. Колку ќе биди
истиот тој ама изразен во torr и паскал?.

 760 torr 
 2.5 atm  
  = 1.9  10 3
torr
 1 atm 

 101,325 Pa 
 2.5 atm  
  = 2.5  10 5
Pa
 1 atm 

Блаже Димески
4
 Примена на равенката на состојбата на
идеален гас
Во еден индустриски процес, азот е загреван на 500 K во сад со константен
волумен. Ако на почетокот гасот во садот бил на 100 atm и 300 K, колкав ќе
биде притисокот при работната температура, доколку гасот се однесува како
идеален гас?
Се очекува притисокот да расте, поради покачувањето на температурата.
Законот за идеален гас во обликот РV = nRT повлекува дека, ако
условите се изменат од едни во други, тогаш бидејќи pV/nT има
константна вредност, двете тројки од вредности се поврзани преку
„комбинираниот гасен закон“
P 1V 1 / n1 T1 = P2V2 / n 2 T2
Одговор :Скратувањето на волумените (бидејќи V1 = V2) и на количествата
(oти n1 = n2) на секоја страна од равенката на комбинираниот гасен закон дава

P 1T1 / P2 T2  P2 = T2 / T1 P2

P2 = 500 K / 300 K (100 atm ) =167 atm

Комбинирани гасни закони

Boyle
P1 V1 P2 V2 Charles
=
T1 Gay-Lussac
T2

*се однесуваат на две состојби-почетна и крајна

Блаже Димески
Комбинирани гасни закони-пример

Примерок од хелиум има волумен од 0.180 L, нa

притисок од 0.800 atm и температура од 29°C.
Колкава е новата температура (°C) на гасот ако
волуменот е 90.0 mL a притисокот 3.20 atm?

Дадено :
P1 = 0.800 atm V1 = 180 mL T1 = 302 K
P2 = 3.20 atm V2= 90 mL T2 = ??
Блаже Димески
 Решение
P1 = 0.800 atm V1 = 180 mL T1 = 302 K
P2 = 3.20 atm V2 = 90 mL T2 = ??

P1 V1 P2 V2
= P1 V1 T2 = P2 V2 T1
T1 T2

T2 = P2 V2 T1
P1 V 1
T2 = 3.20 atm x 90.0 mL x 302 K
= 604 K
0.800 atm x 180.0 mL

T2 = 604 K - 273 = 331 °C

Блаже Димески
 Примерок од CO2 гас се наоѓа во сад со волумен од 125 mL под
притисок од 67.5 mm Hg.
Колкав ќе биде притисокот ако гасот се префрли во сад од 500 mL на
иста температура?
P1 = 67.5 mm Hg P2 = ?
V1 = 125 mL V2 = 500 mL

P1V 1 = P2V2
P2 = (P1V 1 )/V2
= (67.5 mm Hg x 125 mL)/500 mL
= 16.9 mm Hg

Блаже Димески
Притисокот...џабе се надевавме
Примерок од гас на 15oC и 1 atm има
волумен од 2.58 L. Кој волумен ќе го има гасот
на 38oC и 1 atm?
T1 = 15oC + 273 = 288 K, V1 = 2.58 L ,
T2 = 38oC + 273 = 311 K, V2 =?

V1/T1 = V2/T2
следува V2 = V1 T2 / T1
= (2.58 L x 311 K)/288 K
= 2.79 L
Блаже Димески
Азот во ербегот има притисок од 850 mm Hg
на 25oC а волуменот е 3.5 x 104 mL. Колку е
количеството на гасот?

P = 850 mm Hg x 1 atm / 760 mm Hg = 1.118 atm

T = 25oC + 273 = 298 K
V = 3.5 x 104 mL x 1L / 1000 mL = 35 L
PV = nRT
n = PV/RT
=(1.118 atm x 35 L)/(0.0821 L.Atm K-1mol-1 x 298K)
= 1.6 mol N2

Блаже Димески
0.35 mol аргон на температура од 13oC и притисок од
568 torr е загреан до 56oC и притисок од 897 torr.
Пресметај ја промената на волуменот.
P1 = 568 torr x 1 atm/760 torr P2 = 897 torr x 1 atm/760 torr
= 0.747 atm = 1.18 atm
V1 = ? V2 = ?
T1 = 13oC + 273 = 286 K T2 = 56oC + 273 = 329 K
n1 = 0.35 mol n2 = 0.35 mol
P1V1 = n1RT1 P1V1 = n1RT1
V1 = n1RT1 /P1 = (0.35 mol x 0.08206 L.atm.mol-1.K-1 x
286K) / (0.747 atm) = 11 L
V2 = n2RT2 /P2 = (0.35 mol x 0.08206 L.atm.mol-1.K-1 x
329K) / (1.18 atm) = 8.0 L
V = V2 - V1 = 8.00 L – 11.0 L = -3 L (волуменот се намалил)
Густината на гасот на 1.50 atm и 27oC
изнесува 1.95 g/L. Пресметај ја моларната маса
на гасот!
P = 1.50 atm
T = 27oC + 273 = 300K
ρ = 1.95 g/L
M = RT/P
g L. atm
195
.  0.08206  300 K
L K. mol
=
150
. atm

= 32.0 g/mol
N2 гас има волумен од 1.75 L при СУ. Колку
изнесува количеството на N2 ?
1.75 L N2 x (1 mol N2)/22.42 L N2 = 7.81 x 10-2
mol N2
или
PV = nRT
n = PV/RT = (1 atm x 1.75 L)/(0.08206
L.atm.mol-1.K-1 x 273 K)
= 7.81 x 10-2 mol N2

Блаже Димески
 Комбинирани гасни закони
• Добра вест е што не треба да ги запомните
сите закони! Доволно е да запаметите:

P1 V1 P2 V2
=
T1 T2

Блаже Димески
Комбинирање на спортови,
рашн едишн...

Блаже Димески
Колкаво количество N2 е потребно да се исполни соба со волумен
27,000 L на притисок 745 mm Hg и 25 oC?
Решение :
Знаеме:
V = 27,000 L
T = 25 oC + 273 = 298 K
P = 745 mm Hg (1 atm/760 mm Hg)
= 0.98 atm
R, 0.0821 L atm / mol K
PV = nRT
(0.98 atm)(2.7 x 104 L)
n =
(0.0821 L• atm/K • mol)(298 K)

n = 1.1 x 103 mol (30 kg азот)

Блаже Димески
 Запамти

Boyle Charles
V1 V2
P1V1  P2 V2 
T1 T2
за даден систем : Комбиниран гасен закон :
PV P1 V1 P2 V2
k 
T T1 T2
*се однесуваат на две состојби-почетна и крајна

Блаже Димески
Dalton –ов закон за парцијални притисоци

20
 Dalton –ов закон за парцијални притисоци

2 H2O2 (l)  2 H2O (g) + O2 (g)

0.32 atm 0.16 atm
Кој е вкупниот притисок во системот?
Pвкупен во гасна смеса = PA + PB + ...
Значи:
Pвкупен = PH2O + PO2 = 0.48 atm

Dalton: вкупниот P е збир на парцијалните притисоци.

Блаже Димески
 Парцијални притисоци
46 L He на 25oC и 1.0 atm и 12 L O2 на 25oC и 1.0 atm
се внесени во сад со волумен од 5.0 L. Пресметај го
парцијалниот притисок на секој гас поединечно и
вкупниот притисок во садот на 25oC.
PV = nRT
n = PV/RT
1.0 atm x 46 L
nHe 
0.08206 L.atm.mol-1.K-1 x (25+273) K  19
. mol

1.0 atm x 12 L
no2  -1 -1
 0.49mol
0.08206 L.atm.mol .K x 298K
Блаже Димески
Гасовите се опасна работа..

Абе жолтио канистер да не беше хелиум?

значи…

Aко знаеме дека, PV = nRT  P = nRT /V

1.9 mol x 0.08206 L.atm.mol-1.K-1 x 298K

PHe   9.3atm
5.0 L

0.49 mol x 0.08206 L.atm.mol-1.K-1 x 298K

PO2  5.0 L
 2.4atm

Ptotal = PHe + PO2 = (9.3 + 2.4) atm = 11.7 atm

Блаже Димески
Која е моларна маса на гас кој има 0.250 g а
зафаќа 215 mL на 0.813 atm и 30.0°C?

n = PV = (0.813 atm) (0.215 L) = 0.00703 mol

RT (0.0821 L-atm/molK) (303K)

М = 0.250 g = 35.6 g/mol

0.00703 mol

Блаже Димески
Еден резервоар содржи CO2 на температура од 27 °С и притисок P = 3 x
106 Pa. Да се пресмета притисокот на гасот ако резервоарот се загрее на
температура од 100°С, а волуменот остане константен.

Решение:
𝑡1 = 27 °𝐶 + 273, 15 = 300,15 K
𝑡2 = 100 °𝐶 + 273, 15 = 373,15 K P1 P2
𝑝1 = 3 𝑥 106 𝑃𝑎 =
𝒑𝟐 = ? T1 T2

𝑝1/ 𝑇1 = 𝑝2 /𝑇2
𝑝2 = 𝑝1 𝑥 𝑇2 / 𝑇1 = 3,73 𝑥 106 𝑃𝑎

Блаже Димески
При стандарден притисок и t = - 20°C, еден гас зазема волумен од
1L. Да се пресмета притисокот на гасот ако 0,5 L гас се наоѓаат на
температура од 40°C.

P1 V1 P2 V 2
=
T1 T2

𝑝2 = 𝑝1𝑉1𝑇2 / 𝑇1𝑉2

𝑝2 =251 880 𝑃𝑎 = 251,8 𝑘𝑃a

Блаже Димески
Во еден сад со V= 2dm3 на температура од 273 К има 10 g O2.
Да се пресмета притисокот на гасот во садот

𝑉 = 2 𝑑𝑚3 = 2 𝑥 10−3𝑚3
𝑇 = 273 𝐾
𝑚(𝑂2 ) = 10 𝑔 PV = nRT
𝒑=?

n= m/M

P= 353 956 𝑃𝑎 = 353,956 𝑘𝑃a

Блаже Димески
Да се пресмета масата на NO која на температура од 298 К
и притисок од 121,6 кРа завзема волумен од 500cm3

𝑇 = 298 𝐾
𝑝 = 121,6 𝑘𝑃𝑎 = 121 600 𝑃𝑎
𝑉 = 500 cm3 = 0,0005 𝑚3
𝑀(𝑁𝑂) = 30 𝑔 𝑚𝑜𝑙−1

𝑛(𝑁𝑂) = 𝑝 𝑥 𝑉 / 𝑅 𝑥 𝑇

𝑛(𝑁𝑂) = 0,024 𝑚𝑜𝑙

𝑚(𝑁𝑂) = 𝑛(𝑁𝑂) 𝑥 𝑀(𝑁𝑂) = 0,024 𝑚𝑜𝑙 𝑥 30 𝑔 𝑚𝑜𝑙−1 = 0,72 𝑔

Блаже Димески
 Колку изнесува моларната маса на гасот ако 250 cm3 од тој гас на
температура од 22°C и притисок од 102,4 кРа има маса од 0,3134 g ?

𝑉 = 250 𝑐𝑚3 = 0,00025 𝑚3

𝑇 = 273,15 + 22 = 295,15 𝐾 𝑝𝑥𝑉 = 𝑚 /𝑀 𝑥 𝑅 𝑥 T
𝑝 = 102 400 𝑃𝑎
𝑚 = 0,3134 𝑔
M= 𝑚𝑥𝑅𝑥𝑇 /𝑝𝑥V
𝑀(гас) = ?
𝑀 = 30,04 𝑔 𝑚𝑜𝑙−1

Блаже Димески
 Еден гас со температура од 30°C е преведен во друг сад кој има
двапати поголем волумен. На која температура треба да се загрее
гасот?

𝑇1 = 303 𝐾
𝑉2 = 2𝑉1 V1 V2
𝑇2 =? =
T1 T2

𝑇2 = 𝑇12𝑉1 / 𝑉1

𝑇2 = 2𝑇1

𝑇2 = 2 𝑥 303 𝐾 = 606 𝐾

Блаже Димески
Колкав волумен заземаат 2 x 1023 молекули на амонијак на
температура од 400 K и притисок од 113,3 кРа?
𝑁(𝑁𝐻3) = 2 𝑥 1023
𝑝 = 113 300 𝑃𝑎 𝑛(𝑁𝐻3 )= N / NA = 0,33 𝑚𝑜𝑙
𝑇 = 273,15 + 400 = 673,15 𝐾
𝑉 =?

𝑝𝑥𝑉=𝑛𝑥𝑅𝑥T →

𝑉=𝑛𝑥𝑅𝑥T/𝑝

𝑉 = 0,00968 𝑚3 = 9,68 𝑑𝑚3

Блаже Димески
Ако еден гас се однесува како идеален, да се пресмета
притисокот на гасот ако
0.215 mol зафаќаат волумен од 338 mL на 32.0ºC.

n = 0.215 mol
V = 338 mL = 0.338 L
T = 32.0 + 273.15 = 305.15 K
P = ?
nRT
PV = nRT  P 
V
 L×atm 
 0.215 mol   0.08206   305.15 K 
P   mol×K 
= 15.928
0.338 L
= 15.9 atm

Блаже Димески
 Метален цилиндер со волумен 68.0 L содржи O2 на
притисок од 15,900 kPa на 23ºC.
Кој е волуменот на гасот при СУ?

1 atm
PP11  15,900 kPa   157 .0 atm P2 = 1 atm
101.3 kPa

T1 = 23 + 273 = 296 K T2 = 273 K

V1 = 68.0 L V2 = ?
PV PV PV
PV = nRT  nR   constant  1 1
 2 2
T T1 T2

V2 
PV
1 1T2

157.0 atm 68.0 L 273 K   9850 L
T1 P2 296 K 1 atm 

Блаже Димески
Кислородот се добива со реакција и се збира под вода на 22ºC и
притисок од754 torr.
2 KClO3(s)  2 KCl(s) + 3 O2(g)
325 mL од гасот е собран но помешан со водна пара на 22ºC со
притисок од 21 torr. Пресметај го количеството на O2 и масата
на KClO3 .

Блаже Димески
 Ptotal = PO2 + PH2O = PO2 + 21 torr = 754 torr

PO2 = 754 torr – 21 torr = 733 torr = 733 / 760 atm

V = 325 mL = 0.325 L
T = 22ºC + 273 = 295 K PV
n 
RT

nO 
 733 760 atm   0.325 L   1.29 102 mol O 2
2
 0.08206 L  atm  (295 K)
 
 mol  K 
2 KClO3(s)  2 KCl(s) + 3 O2(g)

 2 mol KClO3  122.6 g KClO3 

1.29 10 2
mol O 2    
 3 mol O 2  1 mol KClO3 
 1.06 g KClO3
Блаже Димески
•Нуркачите имаат боци каде Pвкупен е 2.21  104 kPa.
•Ако PN е 1.72  104 kPa и PO е 4.641  103 kPa, кој е парцијалниот
2 2
притисок на другите гасови во смесата на боците (Pдруги)?

Pвкупен = PO + PN + Pдруги
2 2

Pдруги = Pвкупен– (PN + PO )

2 2

Pдруги = 2.21  104 kPa – (1.72  104 kPa + 4.641  103 kPa)
Pдруги = 2.59  102 kPa
Колкав волумен на N2(g), измерен на 735 mm Hg и 26°C, се
добива кога се разложуваат 70,0 g NaN3.

2 NaN3(s) → 2 Na(l) + 3 N2(g)

1 mol NaN3 3 mol N2
nN2 = 70 g N3   = 1.62 mol N2
65.01 g N3/mol N3 2 mol NaN3

nRT (1.62 mol)(0.08206 L atm mol-1 K-1)(299 K)

V= =
P 1.00 atm
(735 mm Hg)
760 mm Hg

= 41.1 L
 Пресметајте ги парцијалните притисоци на хелиум и неон по
отворањето на вентилот. Температурата останува константна.

He Ne

1.2 L, 0.63 atm 3.4 L, 2.8 atm

piVi  p f V f V f  1. 2  3. 4  4 . 6 L

He : Ne :
1.2(0.63) 3.4(2.8)
pf   0.16 atm pf   2.1 atm
4.6 4.6

39
Ако SO2 беше идеален гас, притисокот на 0,0 °C што го вршат 1.000
mol што зафаќа 22,41 L би бил 1.000 atm.
Користете ја фан дер Валсовата равенка за да го процените
притисокот на овој волумен од 1.000 mol SO2 на 0,0°C
2
nRT na
P= – 2
V – nb V
Заменуваме R,T, V, a, и b

1.000 mol  0.08206 L  atm/(K  mol)  273.2 K

P=
22.41 L – (1.000 mol  0.05679 L/mol)
_ – (1.000 mol) 2
 6.865 L2
 atm/mol 2

(22.41 L)2
= 1.003 atm –0.014 atm = 0.989 atm
 Практична работа
1. Определување на моларен волумен на бутан
 М (C4H10) = __________ g/mol
(12.011  4) + (1.008  10) = 58.124

Maса на бутанот е: __________

Почетна маса на ампулата – конечна маса на ампулата

n или nB= _______

m(C4H10)
M(C4H10)
 Проверете ја температурата и притисокот
во лабораторијата*

T = ____ oC P = _____torr V = _____L

T = ____ K P = _____atm 0.500 L

K = oC + 273.15 и 1 atm = 760 torr

Моларен волумен, (Vm = V / n) на бутанот

на тие T и P: Vm = ________ L / mol
0.500 L
V/n n → го пресметавме
Моларен волумен при STP; Vm = _____L/mol

0.500 L
Притисок во лаб. 1 atm или 760 torr

P1 V1 P2 V2 пресметај

T1 T2
Температура во лаб. 273.15 K
(K)
V V2
пресметај Vm 
n Веќе пресметано
 Парцијален притисок на водена пареа во
колбата : _________ torr
_________atm

пресметај PB = Pвкупен -Pw Пресметан

Притисок во лаб
Парцијален притисок на бутанот: Pбутан = ________ atm

0.08206 L.atm/mol. K
Температура во лаб.
Веќе пресметан 14.47 atm .L2/mol2
. T
nR an 2
пресметај Pбутан   2
(V  n b) V 0.500 L
0.1226 L/mol
0.500 L
 nRT an 2 1  an 2 
p  2 T  p  2 V  nb 
V  nb V nR  V 

Константи на van
der Waals
a,b-од таблица!
Гас a (atmL2/mol2) b (L/mol)

He 0.034 0.0237

Ar 1.34 0.0322

H2 0.244 0.0266

N2 1.39 0.0391

O2 1.36 0.0318
Фактор на компресибилност за бутан : ZB = ________

Парцијален притисок на бутан во колба (атм)

Пресметан порано
0.500 L
PB V PB V

ZB 
ZB 
nB R T
пресметај
nB R T Температура
во лаб.(K)
„n“веќе пресметано
0.08206 L.atm/mol. K
Вториот виријален коефициент за бутан на собна температура:
BB = ___________L/mol

0.500 L
V
BB  (ZB  1 ) 
V
BB  (Z  1 ) 
пресметај n

n веќе пресметано

Пресметано во претходниот чекор

Фактор на компресибилност за бутан
 Пресметување на густина на бутанот

Почетна маса ________g сад_________ g

Крајна маса ________g __________g
Разлика во маса ________g __________g

Несовпаѓањето е разликата помеѓу овие две маси

Разлика : _________g

Mol од бутан во садот: n = _____ mol

Разликата во масите
m(C4H10)
Пресметај M(C4H10)
58.124 g/mol
 Пресметан волумен на бутан во садот: ____L

Пресметано во претходниот чекор

Вториот виријален
n  BB nB коефициент
Пресметај V V
(Z  1)
за бутан на собна температура
(ZB  1) Пресметано!

Фактор на компресибилност за Бутан

Пресметано!
Густина на воздухот на експериментални
T и P: ρ= ____g / L
Разлика во масите

m
пресметај 
V
d
mass
volume

Пресметан волумен на бутан во садот

(пресметан во претходниот чекор)
 Моларна маса на воздухот : _____g/mol

Густина на воздухот 0.08206 L.atm/mol. K

(пресметано во претходниот чекор)

RT Температура во
пресметај M M
dRT
лаб.
P
P (K)

Притисок во лаб.
(atm)
 Закон за запазување на масата
Реакција на генерирање гас во затворен систем

M(NaHCO3 ) _____g/mol

(22.990) + (1.008) + (12.011) + (3  15.999) = 84.006 g/mol

n(NaHCO3) = _______ mol

m
n
M
Maса на садот и компонентите на реакцијата :
Пред : _____ g после реакцијата : ______ g

Несовпаѓањето е разликата помеѓу овие две маси.

Разлика : _____g

волумен на проширување : _______ L

пресметај маса
V
густина на воздухот

Веќе определено
 Реакција :
1 NaHCO3(aq) + CH3CO2H(aq)  _____ + 1 CO2(g) + ______

n(CO2(g)) : ___________ mol

Волумен на гас во лабораторијата при тие T и P : _____L

0.08206 L.atm/mol.K
Температура
Количество на CO2
во лаб.(K)
(од претходниот чекор)
n CO 2 RT
Patm Притисок во лаб.
пресметај Vgas  (atm)
1  W 
P
 Patm  Притисок во лаб.
(atm)
 Твит на денот

•Сите: воздухот не е
здрав.
Воздухот: вие да не сте
поарни!
 Мисла на векот...

•Док не прдне пред тебе не сте си за озбилно

 Не мојш со жена никогаш да се разбереш...

•Значи ја кога ја оставам вратата отворена...ладе се собата...

Ти кога ја а оставеш вратата отворена...улава чист воздух...
Абе доста за тие гасови...