Задача 1: Две топчиња со еднакви маси (2 g) обесени се конци

со еднаква должина. Кога топчињата ќе се наелектризираат со

еднакво количество електричество, се разделуваат така што
аголот што го зафаќаат конците изнесува 60o (слика).
а) Колкава Кулонова сила му дејствува на секое топче?
б) Колкав е полнежот на секое топче ако должината на конците
е по 50 cm?
Решение:
m = 2 g = 210-3 kg a)
 = 60o 60 o
l
l = 50 cm = 0,50 m FC r

30o
FC  FR sin  FR
Fg
Fg  FR cos 
mg 2 103 kg  9,81 m s -2 F = 0,011N
FC  Fg tg , FC   , C
3 3
б)
Q 2 , r = l = 0,50 m
FC  k 2
r
FC 0,011N
Qr  0,50 m 
k 9 109 N m 2 /C 2

Q = 5,53·10-7 C
Задача 2: Две еднакви топчиња со полнеж 8 nC и –2 nC
Ги допираме и ги враќаме на истото расојание на кое биле пред
допирот. Колкав е односот на Кулоновите сили пред и после
допирот?
Решение:
Q1 = 8 nC
Q2 = -2 nC

F
? Q1  Q2 8nC  (2nC) , Q’ = 3 nC.
F' Q  
2 2
Q1Q2
k 2 Q1Q2 8nC  (2nC)
F r
  
  Q
2 2 2
F Q (3 nC ) F 16
k 2 
r F 9
Задача 3: Колкав е односот на Кулоновата и Гравитационата сила
која се јавува помеѓу два електрона? Која сила е поголема?
Масата на електронот е 9,1110-31 kg, а неговото електричество е
1,610-19 C. γ = 6,6710-11 N m2 /kg2, k = 9109 N m2 /C2.

Решение:
m = 9,1110-31 kg
e = 1,610-19 C
G = 6,6710-11 N m2 /kg2
k = 9109 N m2 /C2

e2
k 2 k  
e
2 2
Fe r 9 10 N m /C
9 2 2
 1,6 10 C 
19
 2
    
2 

Fg m G  m  6,67 10 N m /kg  9,11 10 kg 
-11 2 -31
G 2
r Fe
 4 10 42
Fg
Задача 4: Два точкасти полнежи, 20 nC и 30 nC, се наоѓаат на
меѓусебо растојание 50 cm. На кое растојание од првиот полнеж
треба да се наоѓа друг полнеж за да биде во рамнотежна
положба?
Решение:
Q1 = 20 nC
Q2 = 30 nC r
r = 50 cm F2 F1
Q1 Q Q2
x= ? 3
x
F1= F2
r 50 cm
(r  x)
2
Q2 x 
Q1Q3 Q2Q3  Q2 30 nC
k 2 k x2 Q1 1 1
x (r  x) 2 Q1 20 nC
Q1 Q2 rx Q2
  x= 22,5 cm
x 2
(r  x) 2 x Q1
Задача 5: Два точкасти полнежи, 1 nC и 4 nC, се наоѓаат на
меѓусебна одалеченост од 10 cm. Колкава е јачината на
електричното поле во точка:
а) која се наоѓа на половина од полнежите,
б) која од првиот полнеж е на растојание 8 cm, а од вториот на
растојание
Решение: 6 cm?
Q1 = 1 nC = 10-9 C a) r
Q2 = 4 nC = 410-9 C E2 E1
Q1 Q2
r = 10 cm = 0,10 m

4k 4  9 109 Nm 2 /C2
E = E2 – E1 E  2 (Q2  Q1 )  2
( 4  10 9
C - 10 -9
C)
r (0,1m)
Q2 Q1
Ek k
r
2
r
2 E = 10800 N/C
   
2 2
б) r1 = 8 cm = 0,08 m Q2
r2 = 6 cm = 0,06 m r r2
E1
r1
Q1 E2
r r r
2
1
2
2
2
E
2 2
 Q1   Q2 
E E  E   k 2    k 2 
1
2 2
2
 r1   r2 

2 2 2 2
 Q1   Q2   10 C   4 10 C 
-9 9
E  k  2    2   9 109 N m 2 /C 2    
2 

2 
 r1   r2   (0,08 m)   (0,06 m) 

E = 10098 N/C
Задача 6: Протон почнува да се движи во насока на електричните
силови линии и за 2 s поминува пат 20 m. Колкава е јачината на
електричното поле? Масата на протонот е 1,6710-27 kg, а неговиот
полнеж 1,610-19 C.
Решение:

t = 2 s = 210-6 s F = Eq , F = ma
s = 20 m
q = e =1,610-19 C ma
Eq = ma  E 
m = 1,6710-27 kg q
at 2 2s
E=? s  a 2
2 t
2ms 2 1,67 1027 kg  20 m
E 2 
qt 1,6 10-19 C  (2 10-6 s) 2

E = 1,04105 N/C
Задача 7: Јачината на електричното поле на растојание 1 nm
од некое јадро изнесува 5,76 GN/C. Од колку протони се состои
јадрото? k = 9109 N m2 /C 2, e = 1,610-19 C.
Решение:
r = 1 nm = 10-9 m
E =5,76 GN/C = 5,76109 N/C
N=?

Q Ne
Ek 2 k 2
r r
Er 2 5,76 109 N/C  (109 m) 2
N  19
ke 9 10 N m /C 1,6 10 C
9 2 2

N=4
Задача 8: Протон се движи во вакуум кон друг протон во
мирување и кога тие се наоѓаат на растојание 50 cm,
Протонот што се движи има брзина 100 m/s. На која
одалеченост од мирниот протон ќе застане протонот кој е во
движење?
Решение:
ro = 50 cm = 0,50 m Eko + Eepo = Ek + Eep
vo = 100 m/s
mvo2 e2 e2
r=? k 0k
2 ro r
2ke 2 ro
r
mvo2 ro  2ke 2
2  9 109 N m 2 /C 2  (1,6 1019 C) 2  0,50 m
r
1,67 10-27 kg  (100 m/s ) 2  0,50 m  2  9 109 N m 2 /C 2  (1,6 1019 C) 2

r = 2,8·10-5 m
 Задача 9: Колкав е потенцијалот на одалеченост од 1 nm
јадрото на хелиумот кое има два протони? Колкава е
потенцијалната енергија на протон на таа одалеченост од
јадрото? o = 8,854·10-12 C2 /N m2.
Решение: Eep
  , q=e
r = 1 nm = 10 m-9
q
N=2
e = 1,6·10-19 C Eep =  e
o = 8,854·10-12 C2 /N m2 = 2,88 V·1,6·10-19 C

1 Q 1 Ne Eep = 4,6·10-19 J
 
4 o r 4 o r
1 2 1,6 1019 C

4  8,854 1012 C 2 /N m 2 109 m

 = 2,88 V
Задача 10: Четири еднакви позитивни точкасти полежи
наелектризирани со количество електричество 1 nC во ваккум се
наоѓаат во темињата на квадрат со страна 0,1 m.
a) Колкава е јачината на електричното поле во точката во средината
на квадратот?
б) Колкав е потенцијалот во средината на квадратот?
Решение:
Q = 1 nC = 10-9 C б) R = 4
a = 0,1 m Q Q
 R  4k  4k
a) r a 2
Q Q 2
E Q
E  R  8k
E a 2
E 9
Q Q 10 C
a  R  8  9 10 N m /C 
9 2 2

0,1 m  2
ER = 0 R = 509 V
Задача 11: Два еднакви точкасти полнежи се наелктризирани со
полнеж 2 nC се наоѓаат на растојание 60 cm. Колкав е
потенцијалот во точката во која јачината на електричното поле
е нула?

Решение:
Q = 2 nC = 2·10-9 C Q
 R  2  2k
r = 60 cm = 0,60 m r
2
=? Q 9
2 2 10 C
 R  4k  4  9 10 N m /C 
9 2

r 0,60 m

E E
Q Q  = 120 V
r
2
r
Задача 12: Најмалото растојание помеѓу две
еквипотенцијални површини со потенцијали 4 V и 5 V
изнесува 9 cm. Колкав е полнежот кој го создава тоа поле?

Решение:
Q
1 = 4 V k
1 r1 r2 d 9 cm
2 = 5 V   r1  
 2 k Q r1 0,2 0,2
d = 9 cm r2
Q=? r1 = 45 cm = 0,45 m
1
r2  r1 Q
2 1  k
r1
r2 r1 r2 = 0,8 r1
1r1 4 V  0,45 m
r 1 – r2 = d Q 
d k 9 109 N m 2 /C 2
r1 – 0,8 r1 = d
Q = 2·10-10 C
Задача 13: Спроводна топка со радиус 5 cm е
наелктризирана со полнеж 50 nC ја спојуваме со проводник
со друга проводна топка со радиус 50 cm. Колкаво
количество електричество преминува на поголемата топка?

Решение:
R1 = 5 cm Q1 = Q – Q2
R2 = 50 cm Q  Q2 Q2
Q = 50 nC 
R1 R2
Q2 = ? R2
Q2  Q
R1  R2
1 = 2 Q1 Q2
 
50 cm
 50 nC
R1 R2 5 cm  50 cm
1 Q1 1 Q2
 Q1 + Q2 = Q
4 R1 4 R2 Q2 = 45,5 nC
Задача 14: На топка со радиус 10 cm носиме полнеж 2 nC .
Колкав е потенцијалот во:
a) Точка на површината на топката
б) на одалеченост5 cm од центарот на топката?

Решение:
R = 10 cm = 0,10 m
Q = 2 nC = 2 ·10-9 C

1 Q 1 2 10 9 C
a)    
4 R 4  8,854 10 C /N m 0,10 m
12 2 2

 = 180 V

б) r = 5 cm ,  = 180 V
 Задача 15: Осум еднакви капки вода, секоја со радиус 1 mm и
потенцијал 1000 V, се соединуваат во една капка. Колкав е
потенцијалот на новодобиената капка?

Решение: V = 8V1
R1 = 1 mm = 10-3 m
4 3 4
1 = 1000 V R   8  R13
3 3
1 Q1 R = 2R1 = 2 mm = 2·10-3 m
1 
4 R1 1 Q 1 8,9 1010 C
  12
4 R 4  8,854 10 C /N m 2 10 m
2 2 -3

Q1 = 41R1
Q = 8Q1  = 4000 V

Q = 321R1 = 32· · 8,854·10-12 C2 /N m2·1000 V·10-3 m

Q = 8,9 ·10-10 C
Задача 16: Колку електрони треба да се отстранат од
електронеутрална металан топка со радиус 9 mm за да
нејзиниот потенцијал изнесува 160 V?
Решение:
R = 9 mm = 9·10-3 m
 = 160 V
N=?

1 Q
 , Q = Ne
4 R

4R 4  8,854 1012 C 2 N -1 m -2 160 V  9 10-3 m

N 
e 1,6 10-19 C

N = 109
 Задача 17: Меур од сапуница со радиус 0,08 m
нелектризиран е со количество електричество 36 nC. За
колку ќе се промени потенцијалот на меурот ако
радиусот му се зголеми за 2 cm?
Решение:
R1 = 0,08 m
Q = 36 nC = 36·10-9 C  = 2 -1
R = 2 cm = 0,02 m
1 Q 1 Q
   2  1  
 = ? 4 ( R  R) 4 R
1 Q Q  1 1
1      
4 R1 4  ( R  R ) R 
1 Q 36  10 9 C  1 1 
2   12

-2 
 
4 ( R  R) 4  8,854  10 C N m  (0,08  0,02) m 0,08 m 
2 -1

 = - 809 V
Задача 18: Топче со маса 0,5 g наеллектризирана со
количество електричество 4 C почнува да се движи од
точката A, во која потенцијалот изнесува 1100 V,
кон точката B во која потенцијалот е 100 V. Колкава е
брзината на топката во точката B?
Rješenje:
m = 0,5 g = 0,5 ·10-6 kg
q = 4 C = 4·10-6 C 2
Ek = W , mv
A = 1100 V  QU
2
B = 100 V mv 2
 Q( A   B )
2
v=?
2Q(1   2 ) 2  4 106 C  (1100 V - 100 V)
v 
m 0,5 10-3 kg

v = 4 m s-1
Задача 19: Помеѓу две хоризонтално поставени паралелни
метални плочи со потенцијална разлика 24 kV лебди капка
масло со маса 2,2·10-13 kg. Со колкаво количеството
електричество е наелектризирана капката ако растојанието
помеѓу плочите изнесува 1,8 cm?
Решение:
U = 24 kV = 24103 V
m = 2,2 ·10-13 kg
d = 1,8 cm= 1,810-2 m

Q=? U
Fe = Fg , EQ = mg , Q  mg
d
mgd 2,2 1013 kg  9,81 m/s2 1,8 102 m
Fe Q 
U 24 103 V
Fg Q = 1,6·10-18 C
Задача 20: Помеѓу вертикални паралелни плочи на свилен конец
виси топче наелектризирано со количество електричество од 0,1
nC. Конецот зафаќа агол од 30o со вертикалата. Растојанието
помеѓу плочите изнесува 5 cm, а напонот на нив е 500 V. Колкава
е силата на затегање на конецот?
Решение:
q = 0,1 nC = 0,110-9 C
 = 30 o 30 o
FN
d = 5 cm = 0,05 m Fe
U = 500 V
30o Fg
FN = ?
FR
FR = 2Fe = 2qE
FR = 210-6 N
2qU 2  0,110 C  500 V
9
FR  
d 0,05 m FN = FR = 210-6 N
Задача 21: Колава потенцијална разлика мора да употребиме за
да брзината на електронот ја зголемиме од 105 m/s на 9105 m/s?

Решение:
v1 = 105 m/s
v2 = 9105 m/s
m = 9,1110-31 kg
e = 1,610-19 C
U=?
m(v22  v12 )
W = Ek U
2e
mv22 mv12 9,11 1031 kg  ((9 105 m/s)2 - (105 m/s)2 )
eU   
2 2 2 1,6 1019 C

U = 2,278 V
Задача 22: Во хомогено електрично поле помеѓу два паралени
метални плочи кои се на напон 50 V, влетува електрон со брзина
5106 m/s нормално на електричнте силови линии (слика). Колку ќе
скршне електронот од својот првобитен правец на движење ако
плочите се долги 8 cm, а растојанието помеѓу нив е 5 cm?
Решение: - - - - -
U = 50 V
vo = 5106 m/s d e y
l = 8 cm = 0,08 m + + + + +
d = 5 cm = 0,05m l
y=?
at 2 , F , F = eE , U , t l
y a E
2 m d vo
2
eU  l 
2
1,6 1019 C  50V  0,08m 
y      , y = 0,022 m
2md  vo  2  9,11 10 kg  0,05m  5 10 m/s 
-31 6
= 2,2 cm
 Задача 23: Две фолии со облик на квадрат со страна 40 cm
залепени се една спроти друга на стаклена плоча со дебелина
4mm. Колкаво количество електричество ќе се акумулира на
фолиите ако ги вклучиме на напон 100V? Релативната
пермеабилност на стаклото е 6.
Решение:
a = 40 cm = 0,40 m
d = 4 mm = 0,004 m
U = 100V
r = 6
S
Q=? Q = CU   0 r U
d
a2 ( 0, 40 m) 2
Q   0 r U  8,854 1012 F/m  6  100V
d 0,00 4m

Q = 2,1210-7 C
Задача 24: Плочест кондензатор го приклучуваме на напон и
потоа без да го исклучиме од изворот го потопуваме во
диелектрик со релативна пермеабилност 2. Дали и како ќе се
променат:
а) напонот помеѓу плочите,
б) јачината на електричното поле,
в) капацитетот на кондензаторотkapacitet i
г) Количеството електричество на плочите на кондензаторот?
Одговори:
а) Напонот нема да се промени затоа што кондензаторот цело
време е приклучен на изворот.  U
б) Јачината на електричното поле нема да се промени  E  
 d
S
в) Од изразот C   r  0
d
Следува дека капацитетот на кондензаторот 2 пати ќе се
зголеми.
г) Затоа што Q = CU, количеството електричество на плочите ќе
се зголеми два пати .
Задача 25: Плочите на кондензатор со плоштина 50 cm2
меќусебно се одалечени на растојание 3 mm и приклучени на
напон 100 V. За колку ќе се зголеми количеството електричество
на плочите на кондензаторот, ако растојанието меќу нив го
намалиме за 1 mm?
Решение:
S
S = 50 cm = 0,005 m
2 2 Q1 = C1U   0 r U
d = 3 mm = 0,003 m d
2
0,005 m
U = 100 V  8,854 10 12 F/m 1 100 V
d = 1 mm = 0,001 m 0,003 m
Q1 = 1,47610-9 C
Q = ?
Q2 = C2U
S 0,005 m 2
Q2   0 r U  8,854 10 F/m 1
12
100 V
d  d (0,003  0,001) m
Q2 = 2,21410-9 C
Q = Q2 – Q1 = 2,21410-9 C – 1,47610-9 C Q = 7,3810-10 C
Задача 26: Кондензатор со капацитет 1 F е приклучен на
напон 100 V,а кондензатор со капацитет 2 F на напон 200 V.
Ако ги исклучиме изворите и кондензаторите ги споиме
паралелно колкав ќе биде заедничкиот напон на
кондензаторите?
Решение:
C1 = 1 F = 10-6 F Q1 = C1U1 = 10-6 F·100 V = 10-4 C
C2 = 2 F = 2·10-6 F Q2 = C2U2 = 2·10-6 F·200 V = 4·10-4 C
U1 = 100 V
Q = Q1 + Q2 = 10-4 C + 4·10-4 C = 5·10-4 C
U2 = 200 V
C = C1 + C2 = 10-6 F + 2·10-6 C = 3·10-6 C
U=?

Q 5 104 C
U  U = 167 V
C 3 10-6 F
 Задача 27: Два кондензатори споени се сериски на напон
200 V. Одреди го капацитетот на вториот кондензатор ако
капацитетот на првиот кондензатор е 4 F, а количествовто
електричество на него е 480 C.
Решение:

U = 200 V 1 1 1
 
C1 = 4 F C C1 C 2
Q = 480 C = 480·10-6 C 1 1 1
 
C2 C C1
C2 = ?

Q 480 106 C
C1C 4 μF  2,4μF
C  C2  
 2,4 10 6 F C1  C 4 μF  2,4μF
U 200 V
C = 2,4 F C = 6 F