BML 3063

SINTAKSIS BAHASA MELAYU

©Persatuan Pendidikan Bahasa

Melayu Malaysia 1
 Ayat
SINTAKSIS
Klausa
Frasa
Kata
MORFOLOGI
Morfem

Hierarki Tatabahasa
©Persatuan Pendidikan Bahasa
Melayu Malaysia
 Komponen Tatabahasa

Morfologi: mengkaji
pembentukan kata
Unsur: morfem dan kata

Sintaksis: mengkaji
pembinaan ayat
Unsur: frasa, klausa, dan
ayat
©Persatuan Pendidikan Bahasa
Melayu Malaysia
 Pengertian Sintaksis

sintaksis berasal daripada perkataan Yunani

sun ‘”dengan”
tattein “menempatkan bersama-sama.”

Suntattein menjadi istilah syntaxis dalam bahasa

Belanda, dan syntax dalam bahasa Inggeris.

©Persatuan Pendidikan Bahasa

Melayu Malaysia 4
 Sintaksis:
Bidang yang mengkaji ayat dari
segi

bentuk struktur binaan

©Persatuan Pendidikan Bahasa Melayu Malaysia

5
Bentuk
Rupa satuan bahasa

Struktur
Susunan unsur-unsur dalam paksi rantaian

KONSTITUEN AYAT
Konstituen ialah bahagian atau komponen sesuatu
ayat.

6
 SUBJEK DAN PREDIKAT

• Setiap ayat yang sempurna dari sudut tatabahasa

terdiri daripada dua bahagian, iaitu subjek dan predikat.
• Subjek terdiri daripada frasa nama.
• Predikat boleh terdiri daripada frasa nama, frasa kerja,
frasa adjektif, dan frasa sendi nama.
• Contoh: Budak lelaki itu/anak adik saya.

Budak lelaki itu anak adik saya.

Budak lelaki itu anak adik saya.

©Persatuan Pendidikan Bahasa Melayu Malaysia 7
 Unsur Sintaksis

frasa klausa ayat

©Persatuan Pendidikan Bahasa Melayu Malaysia

8
C
Ayat: • Budak itu baru pulang dari sekolah.
O
N
T Klausa: • budak itu baru pulang dari sekolah

O • 1. budak itu

H
• 2. baru pulang
• 3. dari sekolah
Frasa :
©Persatuan Pendidikan Bahasa Melayu Malaysia 9
 FRASA
Binaan yang terdiri daripada
sekurang-kurangnya satu kata
yang berpotensi untuk diperluas
menjadi dua kata atau lebih.

10
©Persatuan Pendidikan Bahasa Melayu Malaysia
 CIRI-CIRI FRASA

1. Berpotensi untuk diperluas.

2. Menduduki konstituen ayat sebagai subjek,

predikat, objek, dan keterangan.

3. Frasa boleh menjadi konstituen kepada frasa

itu sendiri.
Contoh : kereta baharu abang saya

©Persatuan Pendidikan Bahasa

Melayu Malaysia 11
 CIRI-CIRI FRASA

4. Jika sesuatu frasa dipindahkan, unsur-

unsurnya tidak boleh dipisahkan daripada
satuannya.

5. Tidak mengandungi subjek

dan predikat

©Persatuan Pendidikan Bahasa Melayu Malaysia 12

 BINAAN FRASA

1. Frasa
2. Frasa
eksosentrik
endosentrik

©Persatuan Pendidikan Bahasa Melayu Malaysia 13

 FRASA ENDOSENTRIK

• Mengandungi satu inti dengan keterangan/penerang

• Unsur intinya dapat mewakili keseluruhan frasa itu.
• FN, FK, dan FA

Contoh:
 sebuah perpustakaan awam (FN)
 belum tidur lagi (FK)
 agak kecil sedikit (FA)
©Persatuan Pendidikan Bahasa Melayu Malaysia 14
 FRASA EKSOSENTRIK

 Frasa yang tiada satu pun daripada

unsurnya boleh mengambil tempat atau
mewakili keseluruhan frasa tersebut.
 Frasa sendi

Contoh
 kepada pelajar
 untuk abang
 di dalam rumah
 dalam angkatan tentera
15
©Persatuan Pendidikan Bahasa Melayu Malaysia
 JENIS FRASA
• Jenis frasa ditentukan oleh perkataan yang menjadi inti
frasa dan fungsi frasa dalam ayat.
• Jenis frasa utama ada 4: FN, FK, FA, dan FS
• Jenis frasa bukan utama: Frasa keterangan

Contohnya:
1. tiga ekor ayam
(FN kerana inti frasa ialah kata ayam)

2. bermain di padang
(FK kerana inti frasa ialah kata bermain)

3. sungguh cantik bagai bidadari

(FA kerana inti frasa ialah kata cantik)
©Persatuan Pendidikan Bahasa Melayu Malaysia 16
 JENIS FRASA

4. ke seberang jalan
(FS menduduki predikat)

5. tidak bekerja hari ini

(Jenis frasa ialah FK,
frasa hari ini berfungsi sebagai frasa keterangan
yang menerangkan frasa kerja itu)

6. di kampung pada hari ini

(Jenis frasa ialah FS, manakala frasa pada hari ini
berfungsi sebagai frasa keterangan yang
menerangkan frasa sendi)

©Persatuan Pendidikan Bahasa Melayu Malaysia 17