Wikang Pambansa

Inihanda ni Alforte Bryan

Kasaysayan ng Pag-unlad ng Wikang Pambansa sa Pilipinas
Kung tutuusin hindi sana tumagal ng mahigit tatlong taon at
tatlumpu ang ating pagkakaalipin kung noon pa mang unang taon
ng pananakop ay ay may isa nang malawak na wikang
nauunawaan at ginagamit ng nkararaming Pilipino.
Ang Wikang Pambansa sa Saligang
Batas
 1935
... ang Kongreso ay gagawa ng mga hakbang tungo sa
pagpapaunlad at pagpapatibay ng isang wikang pambansa na
batay sa isa sa mga umiiral na katutubong wika.
(Sek. 3 Art. XIV)
 1973 (Art. XV Sek. 3)
1. Ang Saligang Batas na ito ay dapat ipahayag sa Ingles at
Pilipino, ang dapat na wikang opisyal, at isalin ang bawat
diyalektong sinasalita ng mahigit sa limampung libong taong-
bayan, at sa Kasyila at
Arabik. Sakaling may hidwaan, ang tekstong Ingles ang
mananaig.
 1973 (Art. XV Sek. 3)
2. Ang Pambansang Asamblea ay dapat gumawa ng mga
hakbang tungo sa pagpapaunlad at pormal na adapsyon ng
panlahat na Wikang Pambansa na makikilalang Filipino.
 1972 (Disyembre)
Nag-atas si Pangulong Marcos ng Surian ng Wikang
Pambansa (SWP) upang isalin ang Saligang Batas sa wikang
sinasalita ng may limampung libong mamamayan.
(Art. XV, Sek. 3 [1])
 1987
Pinagtibay ang Bagong Konstitusyon ng Pilipinas.
Sa Art. XIV, Sek. 6 at 8 nakasaad ang sumusunod.
 1987
Sek. 6 "Ang Wikang Pambansa ng Pilipinas ay Filipino.
Samantalang nililinang, ito ay dapat payabungin at pagyamanin
pa salig sa umiiral na wika sa Pilipinas at sa iba pang Wika."
 1987
Sek. 8 "Ang Konstitusyong ito ay dapat ipahayag sa Filipino at
Ingles at dapat isalin sa mga pangunahing wikang panrehiyon,
Arabik at Kastila."
Ang Kalikasan ng Wikang Pambansa
 1937 [Nobyembre 9]
Itinalaga ng SWP ang Tagalog bilang saligan ng wikang
pambansa at pinagtibay ito alinsunod sa Batas ng Komonwelt
Blg. 184. (Pagkat ito ang siyang halos na nakakatugon sa mga
hinihingi ng nasabing batas.)
 1937 [Disyembre 30]
Alinsunod sa Batas ng Komonwelt Blg. 184, sa pamamagitan ng
Kautusang Tagapagpaganap Blg. 134 ay ipinahayag ni Pang.
Quezon ang, Wikang Pambansa na batay sa Tagalog
 1937 [Disyembre 30]
Bakit kaya Tagalog ang naging saligan o batayan ng Wikang
Pambansa?
Naging batayan ang Tagalog dahil:
Ito'y nahahawig sa maraming wikain sa bansa.
Siyam hanggang sampung libong salitang katulad
Magkakahawig sa bigkas, baybay at kahulugan.
Naging batayan ang Tagalog dahil:
Nagtataglay ito ng;
-5,000 hiram na salita mula sa
Kastila
-1,500 sa Ingles
-1,500 sa Intsik
- 3,000 mula sa Malay
Naging batayan ang Tagalog dahil:
-Mayaman ang Tagalog sa salita dahil sa paglalapi at
pagtatambal.
-Madaling pag-aralan
 1959 [Agosto 13]
Pinalabas ni Kalihim Jose E. Romero ng Kagawaran ng
Edukasyon ang Kautusang Pangkagawaran Blg. 7, na nagsasaad
na kailan ma't tukuyin ang Wikang Pambansa, ang salitang
PILIPINO ang gagamitin.
 1996 [Depinisyon ng Wikang Filipino]
Ang wikang Filipino ay ang katutubong wika na ginagamit sa buong
Pilipinas bilang wika ng komunikasyon ng mga etnikong grupo.
Katulad ng iba pang wikang buhay, ang Filipino ay dumaan sa proseso ng
paglinang sa pamamagitan ng panghihiram sa mga wika sa Pilipinas at mga
di-katutubong wika at ebolusyon ng iba't ibang barayti ng wika para sa iba't
ibang saligang sosyal, at para sa mga paksa ng talakayan at iskolarling
pagpapahayag
 1936 [Nobyembre 13]
Pinagtibay ng Batasang Pambansa ang Batas Komonwelt Blg.
184 na lumilikha ng Surian ng Wikang Pambansa at nagtatakda
ng kapangyarihan, layunin at tungkulin nito.
 1971 [Marso 16]
Nilagdaan ni Pang. Marcos ang Kautusang Tagapagpaganap Blg.
304 na nagpapanauli sa Surian ng Wikang Pambansa at nililinaw
ang mga
kapangyarihan at tungkulin nito.
 1987
Isinasaad ng Art. XIV Sek 9 ng Konstitusyong 1987:
 1987
Dapat magtatag ang Kongreso ng isang Komisyon ng Wikang
Pambansa na binubuo ng mga kinatawan ng iba't ibang mga
rehiyon at mga mga disipilina na magsasagawa, mag uugnay at
magtataguyod ng mga pananaliksik sa Filipino at iba pang
mga wika para sa kanilang pagpapaunlad, pagpapalaganap ay
pagpapanatili.
 1987
Ang komisyong ito ay tinatawag ngayong:
Komisyon sa Wikang Filipino O KWF
Ang Wikang Opisyal
 1940 [Hunyo 7]
Batas Komonwelt Blg. 570 pinagtibay nito at itinadhana bukod sa
iba pa, na ang Pambansang Wika ay magiging isa sa mga wikang
opisyal ng Pilipinas simula sa Hulyo 04, 1940.
 1968 [Agosto 6]
Kautusang Tagapagpaganap Blg. 187 nilagdaan ng Pangulo na
nag-aatas sa lahat ng kagawaran, kawanihan, tanggapan, at iba
pang sangay ng pamahalaan na gamitin ang wikang Pilipino
hangga't maaari sa Linggo ng Wikang Pambansa at pagkaraan
nito, sa lahat ng opisyal na komunikasyon at transaksyon ng
pamahalaan.
 1987
Art. XIV Sek. 7 [Konstitusyong 1987] - Ukol sa mga layunin ng
komunikasyon at pagtuturo, ang mga wikang opisyal ng Pilipinas
ay Filipino at hangga't walang ibang itinatadhana ang batas,
Ingles.
 1987
Art. XIV Sek. 7 [Konstitusyong 19871
Ang mga wikang panrehiyon ay pantulong sa mga wikang
opisyal sa mga rehiyon at magsisilbing pantulong sa mga panturo
noon. Dapat itaguyod ng kusa at opsyonal ang Kastila at Arabik.
 1988 [Agosto 25]
Kautusang Tagapagpaganap Blg. 335 nilagdaan ni Pang. Corazon
Aquino na nagtatagubilin sa lahat ng departamento, tanggapan,
kawanihan, ahensya at kaparaanan ng pamahalaan na gumawa ng
mga kinakailangang hakbang para sa paggamit ng wikang
Filipino sa mga opisyal na transaksyon, komunikasyon at
korespondensya.
 1989 [Setyembre 9]
Kautusang Pangkagawaran Blg. 84
- pinalabas ni Kalihim Lourdes Quisumbing ang Kautusang
Pangkagawaran Blg. 84 na nag aatas sa lahat ng opisyal ng DECS
na isakatuparan ang Kautusang
Tagapagpaganap Blg. 335)
Ang Wikang Pambansa sa
Edukasyon
 1940 [Abril 1]
Kautusang Tagapagpaganap Blg. 263
- binigyang pahintulot ang pagpapalimbag ng isang Diksyunaryo
at isang Gramatika ng wikang Pambansa. Itinakda rin nito na
simula Hunyo 19, 1940 ay pasisimulan ng ituro ang Wikang
Pambansa ng Pilipinas sa lahat ng paaralang-bayan at pribado sa
buong bansa.
 1940 [Abril 12]
Pinalabas ni Kalihim Jorge Bacobo ng Pagtuturong Pambayan
ang isang Kautusang Pangkagawaran. ito'y sinundan ng isang
sirkular [Blg. 26, Serye 1940] ng patnugot ng edukasyon
Celedonio Salvador. Ang pagtuturo ng wikang pambansa ay
sinimulan muna sa mataas na paaralan at paaralang normal.
 1974 [Hunyo 19]
Kautusang Pangkagawarn Blg. 25 nilagdaan ito ni Kalihim Juan
L Manuel, nagtatadhana ng mga panuntunan sa [agpapatupad ng
patakarang edukasyong bilinggwal sa mga paaralan na
magsisimula sa taong-panuruan '74 - '75. Alinsunod sa Saligang
Batas 1972
 1978 [Hulyo 21]
Kautusang Pangministri Blg. 22
Nilagdaan ng Ministro ng Edukasyon at Kultura Juan L. Manuel
Nag-uutos ito na isama ang Pilipino sa lahat ng kurukulum ng
pandalubahasang antas. Magsisimula sa unang semestre ng
taong-aralan 1979 1980.
 1978 [Hulyo 21]
Kautusang Pangministri Blg. 22
Lahat ng pangmataas na edukasyong institusyon ay magbubukas
ng 6 na yunit ng Pilipino sa lahat ng
palatuntunang aralin sa lahat ng kurso maliban sa mga kursong
pagtuturo sa 12 yunit.
 1978 [Hulyo 21]
Kautusang Pangministri Blg. 22
Nabanggit din sa kautusang ito na ang Pilipino ang gagamiting
wikang panturo sa ilan sa mga *pan.alubhasaang aralin sa
pagpasok ng taong-aralan 1983 1984.
 1978 [Hulyo 21]
Kautusang Pangministri Blg. 22 Kalakip din dito ang
pagkakaroon ng palatuntunan ng pagsasanay ng mga guro upang
magkaroon sila ng mabisang kasanayan sa pagtuturo ng Pilipino
sa pandalubahasaang antas sa pamamahala ng Ministri ng
Edukasyon.
 1987
Kautusan Blg 52 - pinalabas ito ni Kalihim Quisumbing, na nag
uutos sa paggamit mg wikang Filipino bilang wikang panturo sa
lahat ng antas sa mga paaralan
kaalinsabay ng Ingles na nagtatakda sa patakarang edukasyong
Bilinggwal.
 1987-Tungkulin ng Edukasyong
Bilinggwal
Pahusayin ang pagkatuto sa pamamagitan ng dalawang wika
[Filipino at Ingles] upang matamo ang mataas na uri ng
edukasyon gaya ng hinihingi ng Konstitusyong 1987.
1987-Tungkulin ng Edukasyong Bilinggwal
•Patuloy na intelektwalisasyon ng wikang Filipino.
•Pananatilihing wikang internasyunal para sa mga
Pilipino ang Ingles at bilang di eksklusibong wika ng agham at
teknolohiya.
 1966
CHED Memorandum Blg. 59
nagtatadhana ng siyam [9] na yunit na pangangailangan ng
Filipino sa pangkalahatang edukasyon at nagbabago sa
deskripsyon at nilalaman ng mga kurso sa Filipino [Sining sa
Pakikipagtalastasan], Filipino 2 [Pagbasa at Pagsulat sa Iba't
Ibang Disiplina] at Filipino 3 [Retorika].
 1966
CHED Memorandum Blg. 59- kalaunan ay naamyendahan ang
memorandum na ito upang itakda ang anim na yunit ng
pangangailanagan sa Filipino para sa mga kursong hindi
HuSoCom [Humanities, Soc. Sci. at Communication] at upang
baguhin ang deskripsyon ng Filipino 1,2, at 3.
 SPBC
F

Maraming Salamat