EFLATUN (Gerçek olan idealardır.

Yani akılla kavranandır.)

İnsanlar üç türdür:
1. Altın cevherliler (Toplum önderleri,
yöneticiler)
2.Gümüş cevherliler (Yardımcılar,
koruyucular)
3.Demir ve tunç cevherliler (Çiftçiler,
işçiler, üreticiler)
1
EPİSTEMOLOJİYE GÖRE
İki tür bilgi vardır:
A.İdelerle ilgili olanlar,
B.Dünya ile ilgili olanlar.

.
2
 B. Dünya ile ilgili
A.İdelerle ilgili olanlar:
olanlar: 1.İmgeler ilgili olanlar
1.(Matematikle ilgili. tahmindir.
Bilimsel bilgi). 2. Hayvanlar,
2. Arı us ve bitkiler,varlıklarla
matematikle ilgili ilgili olanlar inançtır.
olanlar mutlak Bu iki tür bilgi
doğrudur. eğretidir, sanıdır.

3
AKSİYOLOJİ:Akla uygun yaşamak,
erdemli olmak.
MANTIK: Tümdengelim.
İNSAN: Akıllı hayvan.Bedenen ve
ruhen güzel insan yetiştirme
EĞİTİM:Bilinçlice ideaya ulaşma
süreci.
DERSLER:Gramer,
retorik,diyalektik, matematik,
astronomi, müzik, beden eğitimi
4
 EĞİTİM
Eğitim,ruhu iyiye
çevirme ve bunun için
en kolay, doğru ve
şaşmaz yolu bulma
sanatıdır
5
1.Doğan tüm çocuklar, özellikle de altın ve
tunç cevherlilerin çocukları, hemen
annelerinden alınıp onların bilemeyeceği
süt annelere verilmelidirler.Çocuklar üç
yaşına kadar, onlarda kalmalı ve vücut
bakımları yapılmalıdır.
2. Yedi yaşına kadar, masal ve oyunlarla
temel vatandaşlık eğitimi verilmelidir.
Yöneticiler ve koruyucular arasında mal,
mülk, para, kadın, erkek ve çocuk
ortaktır.
6
İdealist felsefeye göre insan hem
ruhen, hem de bedenen güzel
yetiştirilmelidir.
Temele felsefe, matematik ve teoloji
alınmalıdır. Diğer tüm dersler (edebiyat,
tarih, coğrafya, fizik, kimya, biyoloji, müzik
vb.) bu üç dersle uyum içinde olmalıdır.
Tüm doğru ve mutlak, kesin bilgiler insan
zihninde doğuştan vardır. Öğretmen Sokratik
Tartışma ile bu bilgileri buldurmalıdır. Bunun
için kişi iç gözlem yapmalıdır.
7
 Öğretmen şu özeliklere sahip
olmalıdır:
1.Doğru, dürüst, erdemli olmalı ve öyle
davranmalıdır. Söz ve davranışları birbirini
tutmalıdır.
2. Genel geçer ve evrensel mutlak doğruları
bilip uygulamalı, bunlardan ödün
vermemelidir.Bunları, öğrencilerde
öğrenme isteği uyandırarak
gerçekleştirmelidir.

8
 Öğretmen özellikleri
3. İnsanları tanımada uzman olmalıdır.
4. Öğretme işini uzmanca yapmalıdır.
Öğrencilere arkadaş ve dostça
davranmalı;fakat şımarmalarına izin
vermemelidir.Onlarda öğrenme isteği
uyandırmalıdır.
5. Her evrensel değerlerin kültür içinde
yeniden doğmasına yardım etmelidir.
9
Devleti Tanrısal Kral yönetmelidir. Bu da
filozoflardır.

Ya krallar filozof, ya da filozoflar kral

olmalıdır; çünkü bunlar altın cevherlidir
ve ideadan çok fazla pay almışlardır.

Akıllıdırlar. Politikos (Devlet Adamı) adlı

yapıtında yasasız bir yönetimi savunur.

Neyin doğru, iyi, güzel olduğunu yalnız

Tanrısal Kral bilir.
10
 Onun yapıp ettiklerinin tümü tartışılmaz
doğrudur;çünkü altın cevherlidir, en
akıllıdır ve ideayı tümüyle o bilir.

 Kendi istencini zor kullanarak, toplumca

kabul edilenlerin terksine devreye
sokabilir;çünkü onun istencinde doğruluk
ve haklılık vardır.

 En iyi yönetim budur.

11
• İkinci iyi yönetim ise yasalara uyan devlettir.
Yasalar akla dayalı olmalıdır. Bu yasalar tümüyle
teorik aklın ürünü değildirler. Bunun dışında
doğal yaşamın özeliklerini de dikkate almak
zorundadır devleti yöneten. Sözgelişi toprak
yapısını, suyu, iklimi, insan sayısını ve niteliğini
göz önüne almalıdır. Böyle olunca ikinci en iyi
yönetimde salt aklın kuralları işe koşulmaz.
Bunun yanında yukarıda sayılan özelikler de
dikkate alınır. Bu yasalar evrenseldir ve
değişmezler.Toprak, su ve iklim her yerde
değişir ama, bunları dikkate alıp devleti
yönetmek değişmez;çünkü akla uygun bir
davranıştır.
12
Bu felsefeye göre üç tür yetişek düzenlenebilir:

1. Konu alanı: Yetişek evrensel doğruları

kapsayan konulara göre düzenlenir.Her
konu, uzmanlarınca yazılır. Basitten
karmaşığa, kolaydan zora, birbirinin ön
koşulu olacak şekilde aşamalı olarak
belirlenirler. Her ders kendi başınadır.Tarih
dersinde yalnız tarih, matematikte yalnız
matematik öğretilir.Öğrenciye bir tarihçi, bir
biyolog gibi düşünme, çalışma ve akıl
yürütme öğretilmeye çalışılır; çünkü aklın
kurallarıyla üzerinde çalışılan gerçeğin
kuralları aynıdır.
13
 2 Geniş alan
Öğrenciye kazandırılacaklar bir
bütün içinde olmalıdır; çünkü
yaşam bir bütündür. Tarih,
coğrafya, yurttaşlı vb. dersler
sosyal bilgiler; fizik, kimya,
biyoloji vb. dersler fen bilgisi
altında toplanabilir.

14
 3 Korelasyon desen
Bu yaklaşımda ne dersler, ne de konular
birbirinden bağımsızdır. Her ders
birbiriyle iç içe işlenmelidir. Türkçe
dersinde resim,müzik, beden eğitimi,
matematik, tarih, coğrafya, fizik,kimya.
Biyoloji vb derslerle bağ kurulmalıdır
(Sönmez, 2002).

15
İnsanın kafası boş bir tablo
Gözlem, duyu organlarıyla elde edilen ve
deneyle kanıtlanan, akla uygun bilgi
mutlak doğrudur.

Akla ve topluma uygun yaşamak,erdemli

olmak. Tümevarım.

16
 EĞİTİM:
Toplumsallaştırma süreci.

DERSLER: Gramer,
retorik,diyalektik, matematik,
astronomi,fen ve sosyal
bilimler,resim, müzik, beden
eğitimi.(Septem artes libarales)
17
 ARİSTOTELES (Gerçek, içinde yaşanan dünyadır).

Eğitim akla, yeteneklere ve cinsiyete göre

düzenlenmelidir. Kadınlara, tüccarlara,
kölelere zihinsel eğitim verilmemelidir;
çünkü onların beyinleri küçüktür; bu işi
yapacak kapasitede, yetenekte değildirler.
Akıl biri eylem, diğeri düşünme olmak üzere
iki ayrı davranışta kendini gösterir.

18
.
1.Ahlaki eğitim (etik):
Yüreklilik, cömertlik, adalet, dostluk vb.
etiktir. Kişi bunları yaparak yaşayarak
elde eder.Bunlar kesin bilgiyi içermez.
Eğretidir. Orta yolda olmakla sağlanabilir.
Yiğitlik; korkaklıkla, delice atılganlığın
ortasında olmadır. Bu tür eğitim herkese
verilebilir.

19
 2.Zihni eğitim(dianoetik):
• Matematik, felsefe, mantıkla ilgili olanlar.Bunlar
bilim, bilgelik, güzel sanatlar ve pratik kavrayıştır ve
kesin bilgi içerirler. Entelektüel özeliklerdir. Uzun
süren bilinçli bir istenç eğitimiyle, açıklamalarla
sağlanabilirler. Yalnız akılsal yönü üstün olan erkek
yurttaşlar böyle bir eğitimden geçebilirler. Bunun
için önce bedensel eğitim verilmelidir; çünkü beden
zihinden önce gelişir. Bu tür eğitimde müzik,
gramer, retorik, diyalektik, aritmetik, geometri,
matematik, felsefe, politika, devlet bilimi derslerine
yer verilmelidir.
20
İnsan zihni doğuştan boştur.Tümevarım ve tümden
gelim kullanılabilir. Aristo’da baskın olan
tümdengelimdir.
Aristo’ya göre eğitim kademeleri:
1. 0-5 yaş arasında çocuklara oyun oynatılmalı
ve masal anlatılmalıdır. Eğitime yer
verilmemelidir.
2. 5-7 yaş arasıdakilere öğretilecekler
seyrettirilmelidir.
3. 7-10 yaş arasında entelektüel eğitim,müzik,
okuma-yazma başlamalı ve verilmelidir.
4. 10-21 yaş arasında savaş eğitimi verilmelidir.
Cinsel duygulara egemen olma öğretilmeli,
bunun için sıkı bir perhizle ahlaki ve zihinsel
eğitim uygulanmalıdır.

21
Yetişeğin üç temel öğesi;
1. Öğretmen,
2 Öğrenci,
3. İçeriktir.
Önemli olan içerik ve öğretmendir. Bunlar
merkezdedir.

22
Değişme
Göreli.
MANTIK: Sınama yanılma

İNSAN: Biyo,kültürel, psikolojik varlık

EĞİTİM: Yaşantı yoluyla istendik davranış
değişikliği oluşturma süreci
DERSLER: Yaşamda olan tüm etkinliklerle ilgili
dersler
23
Pragmatik Yetişekler
1. Etkinliğe dayalı yetişek: Öğrencilerin ilgi ve gereksinimlerine göre
düzenlenir. Öğrenci merkezlidir. Öğretmen rehberdir. Her seferinde
yetişek değişebilir. Tek tür yerine esnek ve çok amaçlı bir yetişek anlayışı
egemendir. Eğitim ortamı problem çözmeye dayanır.
2. Sosyal süreç ve etkinliklere dayalı yetişek: Zorunlu ve doğal
gereksinmeler merkeze alınır. Trafik, sağlık, beslenme, üretim vb.
Bilimsel araştırma ve problem çözme kullanılır.
3. Teknolojik yaklaşıma dayalı yetişek: Her türlü teknolojinin (video,
televizyon, bilgisayar,uzaktan eğitim araçları vb.) kullanıldığı yetişektir.
Ürün önemlidir. Ürüne bakılarak süreç de değerlendirilebilir. Her şeyi
öğrenci yapacaktır. Öğretmen rehberdir.
4. Çekirdek yaklaşım: Öğrenme ile yaşantı arasında bağ kurulmalıdır.
Etkin katılım ve bütünleşme sağlanmalıdır. Gereksinmeler
karşılanmalıdır.
5. Fonksiyonel yaklaşım: Her öğrenci için hedefler, eğitim ve
sınama durumu düzenlenmeli ve her uygulama sonucuna göre
yenilenmelidir.
24
Pragmatik felsefenin dayandığı eğitim ilkeleri;
1.Değişme temele alınmalıdır.
2.Eğitim yaşamdır, yaşama hazırlık değildir.
3.Derslerin içeriği gereksinimlere, sorunlara ve öğrencinin ilgisini
çekecek ve hemen kullanabilecek özeliklere göre düzenlenmelidir.
4.Öğrenci merkeze alınmalıdır.
5.Öğrenci yaşantı geçirmelidir.
6.İnsan zihni bir bütündür. Fakülte psikolojisinden vazgeçilmelidir.
7.Okul yaşamın kendisi olmalıdır.
8.Eğitim ortamında kurama değil uygulamaya ağırlık verilmelidir.
9. Eğitim ortamında yapay değil, doğal bir disiplin sağlanmalıdır.
10.Eğitim ortamı demokratik olmalıdır.
11.Her türlü içerik ve sorun sınıfa getirilmelidir.
12. Ezbere dayalı bir sınav kullanılmamalıdır.
İlerlemecilik ve Yeniden kurmacılık bu ilkelere dayanır.

25
ONTOLOJİ: Madde, çelişki ve değişme
EPİSTEMOLOJİ: Tez-antitez ve sentez süreci elde edilen ve
gittikçe doğruya doğru gelişen bir süreç.Doğanın
diyalektiği ile beynin diyalektiği sonucu oluşur.
AKSİYOLOJİ: Sömürmeme, emeğin hakkını verme.
İnsanı,doğayı sevme ve koruma, çelişkiyi en aza indirme
MANTIK: Diyalektik
İNSAN: Üretimde bulunan varlık
EĞİTİM: Üretimde bulunma süreci
DERSLER: Üretimle ilgili dersler: Doğal ve toplumsal
üretimle ilgili tüm dersler.
26
MAKSİST EĞİTİM
1.Kapitalist işbölümü yani yabancılaştırma yerine, insanın tüm
yönleriyle geliştirilmesini sağlayan sosyalist işbölümünü savunur.
2.Uygulama ve kuram birlikte iç içe kullanılmalıdır.
3.Okul endüstri kurumu olmalıdır;çünkü eğitim üretim içindir.
4. Kolektif bilinç oluşturmak için kolektif çalışma ve üretimde
bulunulmalıdır.
5.Karakter eğitimine önem verilmelidir.
6. Eleştiri ve öz eleştiri eğitim durumunda sürekli kullanılmalıdır.
7. Diyalektik düşünme temele alınmalıdır.
8. Doğal ve toplumsal olguların bir birleriyle ilişkili olduğu eğitim
durumunda gösterilmelidir.
9. Kişiler bedenen, estetik ve bilinçli yetiştirilmelidir. Çok boyutlu eğitim.
10. Okulöncesi eğitimde oyuna ağırlık verilmelidir.
11. Disiplin sağlamada gerektiğinde ceza kullanılabilir. Bu kişiyi
yeniden kazanmak için işe koşulmalıdır.

27
 VAROLUŞÇULUK

ONTOLOJİ: Tek tek her insan

EPİSTEMOLOJİ: Göreli, eğreti, değişen, sonradan
AKSİYOLOJİ: Sınır durumuna gelme
MANTIK: Sezgi
İNSAN: Kendi kendini var eden varlık.
EĞİTİM: Kişiyi sınır durumuna getirme süreci
DERSLER: Sanatsal,felsefi ve toplumsal derslere ağırlık
ve öncelik verilmeli.

28
VAROLUŞÇU YETİŞEK
1.Çok geniş ve çeşitli doğal ve toplumsal olgular
eğitim ortamına getirilmeli ve öğrencilerin
seçimine sunulmalıdır.
2. Sokratik tartışma kullanılmalıdır; fakat bu işi
yaparken öğretmen öğrenciye doğruyu empoze
edecek sorular sormamalıdır.
3. Öğrencinin öğrenmeye karşı isteği
artırılmalı,onlar öğrenmeleri için zorlanmamalıdır.
4. Öğrenciler sınıflara, saflara ayrılmamalı,
toplumsal görev ve yetkiler belirtilmemelidir.
Demokratik ortam yaratılmalıdır.

29
5. Açık okul sistemine gidilmeli, öğrenci her istediğini okula
getirmeli ve öğrenmelidir.
6. Eğitim durumları kesin ve değişmez olmamalıdır. Esnek
ve her öğrenciye göre onunla birlikte düzenlenmelidir.
7. Doğa, toplum -kültür ve yönetimin gücü geleneksel
okulların üç öğesidir. Açık okulda bunlar arasında birey
lehine, özgür bir ortam oluşturulmalıdır. Yasaklar ve
yönetim yalnız çocuklukta ve tehlike anlarında
kullanılabilir.
8. Okulda çok sayıda ve değişik alanlarda uzmanlar
olmalıdır. Aynı ihtiyaçlara sahip bireyler bir araya
gelebilirler. Her öğrencinin yeteneğini geliştirecek çok
değişik ve çeşitli yetişekler öğrenciyle birlikte
düzenlenmeli ve kullanıma sunulmalıdır. Araç-gereçler
eter sayıda ve nitelikte olmalı, öğrenci bunları
kullanabilmelidir.
10. Bilgi sübjektif, göreli, aposteriori ve sezgiseldir. Bu
anlayışa göre içerikler düzenlenmelidir.
30
Sanal gerçeklik.
Her şey göreli, eğreti, değişen
Hiçbir değeri körü körüne kabul etmeme, hem de karşı
çıkmama. Kuralsızlık, çoğulculuk, tarikatlara, cemaatlere,
dinci akımlara hoşgörülülük, cemaatleşme, ironi,
parçalanma. Akla, bilime ve aydınlanma felsefesine,
objektifliye hayır.
Akla ve yönteme hayır.
İNSAN: Kendini yenileyen bir varlık
EĞİTİM: Kişinin kendini gerçekleştirme süreci
(Kurum olarak okula hayır).
DERSLER: Kişinin öğrenmek istedikleri. Öğretmen ve okula
hayır.

31
 OLABİLİRLİK
Her şey olabilir
Her bilgi şimdilik doğru,yanlış,belirsiz,saçma vb.
Her değer şimdilik iyi,kötü,güzel,çirkin vb.
Her türlü akıl yürütme

İNSAN: Çok boyutlu bir varlık olabilir

EĞİTİM: Beyinde oluşan istendik biyo kimyasal bir

değişme. Ölçütler bir ve sıfır da dahil sosuz
değer alabilir.
DERSLER: Her türlü ders olabilir.

32