CENA

• wartość towaru wyrażona w pieniądzu

• relacja wymienna między towarami
• wypadkowa interesów sprzedawców i nabywców
•  wynik gry popytu i podaży
- obok popytu i podaży podstawowy element rynku
- element zależny od popytu i podaży
 FUNKCJA AGREGACYJNA

ceny umożliwiają agregowanie czyli sumowanie różnorodnych dóbr,

towarów i usług, występujących w różnych jednostkach fizycznych w celu
porównywania nakładów z wynikami, czy też budowy modeli mikro i
makroekonomicznych służących do opisu stanu gospodarki rynkowej oraz
budowy prognoz
 FUNKCJA INFORMACYJNA

ceny są parametrem docierającym do wszystkich podmiotów gospodarczych,

zrozumiałym dla nich i umożliwiającym podejmowanie określonych działań
 FUNKCJA STYMULACYJNA/BODŹCOWA

ceny kształtowane na podstawie relacji popytu i podaży skłaniają wytwórców

do działań produkcyjnych zgodnych z wymaganiami rynku
 FUNKCJA REDYSTRYBUCYJNA

w określonej sytuacji cena może stać się narzędziem redystrybucji

umożliwiającym przesunięcie dochodów pomiędzy podmiotami
gospodarczymi i grupami społecznymi, w zależności od struktury nabywanych
dóbr i usług oraz struktury i poziomu cen
dzięki agregacyjnej oraz informacyjnej funkcji cen możliwe jest prowadzenie
rachunku ekonomicznego, czyli podjęcie ekonomicznie uzasadnionych
decyzji, warunkujących racjonalne rozdysponowanie zasobów między
poszczególne dziedziny wytwarzania i dopasowanie struktury produkcji do
struktury społecznego zapotrzebowania
 FUNCJA RÓWNOWAŻĄCA

- ceny są instrumentem kształtowania struktury popytu i podaży oraz

instrumentem przywracania równowagi rynkowej

- ceny wpływają na strukturę globalnego popytu i globalnej podaży oraz

równowagę rynkową

- zmiany cen przywracają równowagę rynkową oraz skłaniają producentów do

zwiększenia lub zmniejszenia rozmiarów produkcji (podaży)
Równowaga
rynkowa
 RÓWNOWAGA RYNKOWA
stan rynku, w którym ilość dóbr nabywanych przez konsumentów równa jest
ilości tych dóbr wytwarzanych przez producentów, czyli stan w którym
wielkość popytu na danym rynku jest równa wielkości podaży

Cena, przy której występuje równowaga rynkowa to tzw. CENA RÓWNOWAGI

Równowaga
rynkowa

P- cena
Q-ilość
 D-popyt
 S-podaż
 E-cena równowagi 
   
 CENA RÓWNOWAGI
- cena przy której wielkość popytu zgłaszanego przez konsumentów
odpowiada dokładnie wielkości podaży oferowanej przez producentów

- jest ceną, w kierunku której będzie zmierzał rynek i na poziomie której będzie
pozostawał po jej osiągnięciu, przy założeniu, że nic w otoczeniu nie ulegnie
zmianie
 NADWYŻKA PODAŻY
- ilość, o którą wielkość podaży przewyższa wielkość popytu przy danym
poziomie ceny

- pojawia się, gdy żądana cena jest wyższa niż cena równowagi

- zostanie wyeliminowana, gdy cena spadnie do punktu równowagi

(na wykresie nadwyżka pojawia się nad punktem

przecięcia się krzywych popytu i podaży)
 NADWYŻKA POPYTU (NIEDOBÓR)

- ilość o którą wielkość popytu przekracza wielkość podaży przy danej cenie

- zostanie wyeliminowana, gdy cena wzrośnie do ceny równowagi

(na wykresie obrazuje go odstęp między punktami

na częściach krzywych podaży i popytu)
Literatura
• Begg D., Fischer S., Dornbusch R., Ekonomia.
Mikroekonomia, PWE, Warszawa 1996 r.
• Frank R.H., Mikroekonomia jakiej jeszcze nie było, GWP,
Gdańsk 2007
• Hall R. V. , Mikroekonomia, PWN, Warszawa 1999
• Kujda M., Mikroekonomia, FOSZE, Rzeszów 1998
• Kujda M., Podstawy ekonomii cz. I, FOSZE, Rzeszów 1997
• Milewski R., Elementarne zagadnienia ekonomii, PWN,
Warszawa 2002
Źródła internetowe 
• Encyklopedia Zarządzania 
• Strona Warszawskiej Wyższej Szkoły Biznesu
Dziękujemy za uwagę!