Romantyzm i pozytywizm

Romantyzm
 Romantyzm jako prąd ideowy,
literacki i artystyczny w Europie
Zachodniej rozwijał się czasu
wielkiej Rewolucji Francuskiej (1789
r.) do lat czterdziestych XIX wieku.

Jego nazwa wywodzi się od

słowa „romanus”,
przekształconego w „romant”,
które oznaczało obszerną
powieść, późniejszy romans.
Główne idee romantyzmu
-Odrzucenie filozofii oświecenia
-Przedkładanie uczuć i intuicji nad rozum
-Bunt przeciw klasycyzmowi i harmonii
-Odrzucenie realizmu na rzecz fantastyki
-Protest przeciw feudalnemu kształtowi państwa
przyznawanie ludzkiej jednostce prawa decycj
o własnym losie
Romantyzm w Polsce
Początek romantyzmu w
Polsce datuje się na rok 1822,
kiedy to wydano tom I Poezji
A. Mickiewicza, w którym
znalazł się jego głośny cykl
poetycki Ballady i romanse.

Pierwszy etap romantyzmu zakończył

się po upadku powstania
listopadowego, następne trwały do
1863 (powstanie styczniowe).
Polscy pisarze romantyzmu

Adam Mickiewicz Zygmunt Krasiński

Aleksander Fredro Cyprian Kamil
Norwid
Zagraniczni pisarze romantyzmu

George Gordon Byron Johann Wolfgang

(Anglia) Goethe (Niemcy)
Victor Hugo Aleksander Puszkin
(Francja) (Rosja)
 Pozytywizm
 Pozytywizm (w
Europie nazywany
realizmem czy
naturalizmem) jest
epoką zamykającą
etap narodowych
zrywów
niepodległościowych.
 Dysonans między twórczością „romantyczną” a
realistyczną jest tak duży, że epoka przypadająca w
Polsce na II połowę XIX-wieku, a w Europie na lata
1850-1880, jest często nazywana całkowitym
zaprzeczeniem swej poprzedniczki. Pozytywizm to
epoka propagująca filozofię wiedzy, doświadczenia,
badań naukowych, kultywująca ideał pracy, miłości do
ziemi, wiek dominacji prozy czy poezji „czasów
niepoetyckich”.
Idee literackie pozytywizmu
 Trzymano się realizmu, opisywano zwykłą
codzienność
 Bohater literacki nie burzył norm, powściągał
swoje ambicje i pragnienia
 Liczne i wyczerpujące opisy rzeczywistości,
 Zgłębienie wszystkich warstw społecznych
 Przedkładanie „etyki obowiązku” nad „etykę
miłości”
 Pozytywiści w Polsce
Polski pozytywizm na pierwszy plan wysuwał program
społeczny, odznaczający się szczególnym praktycyzmem. Pozytywiści
pragnęli budować dojrzałe społeczeństwo i nowoczesne państwo, które
edukacja miało objąć warstwę najuboższych i umocnić klasę średnią,
zapewniając jej wpływ na rozwój kraju. Główną siłą mieli być
inteligenci, przedsiębiorcy i kapitaliści, nie zaś ludzie dobrze urodzeni .
Pozytywiści zamierzali kształtować i organizować na nowych zasadach
ówczesne społeczeństwo. Kładli nacisk na pedagogikę i dydaktykę,
pragnęli wytworzyć właściwe postawy w społeczeństwie.

Pojawiły się pojęcia PRACA ORGANICZNA oraz PRACA U

PODSTAW
 Praca organiczna
(1815-1905) – postulat pozytywizmu, wzywający do
podjęcia przez wszystkie warstwy społeczeństwa
solidarnego wysiłku na rzecz rozwoju gospodarczego (w
tym przede wszystkim rozwoju handlu i przemysłu) oraz na
rzecz umocnienia wewnętrznych więzi między
poszczególnymi jego "członami". Idea pracy organicznej
wiązała się z przekonaniem, iż społeczeństwo jest swego
rodzaju organizmem, który może funkcjonować sprawnie
tylko wtedy, gdy zdrowe i silne są jego poszczególne
organy.
 Praca u podstaw
praca natury oświatowej nad podniesieniem poziomu
życia przede wszystkim chłopów, a także walki z
germanizacją i rusyfikacją w okresie zaborów Polski.
Pozytywiści rozumieli konieczność pracy na rzecz
najbiedniejszych i najbardziej upośledzonych warstw
narodu, które mając możność pełniejszego włączania
się w struktury społeczne, swoją pracą pomnożą
bogactwo ogólnonarodowe
 Polscy pisarze epoki
pozytywizmu

Henryk Sienkiewicz Eliza Orzeszkowa

Maria Konopnicka Bolesław Prus