Lënda: Etika dhe Praktika e Mirë Shkencore

Tema: Klonimet humane-Aspekti Etik

Kandidati: Dr. Rona Mustafa Prof. Dr. Naser Ramadani

MD- PhD(c) Prof. Dr. Sefedin Muçaj
• Klonimi human është krijimi i kopjes identike gjenetike të
njeriut
• Kemi dy tipe të klonimit human:

1. Terapeutik- klonohen qelizat nga njeriu që pastaj mund të

përdoren në mjekësi dhe trasnsplante

2. Reproduktiv – ku klonohet gjithë njeriu, jo vetëm qeliza ose

inde të vecanta
• Kafsha e parë që u klonua ka qenë delja Dolly
në vitin 1996 nga transferi i qelizave somatike
në qelizën vezë.
• Në vitin 1998 një bërthamë nga qeliza e
këmbës së njeriut u mor dhe u vendos në
qelizën vezë, por embrioni u shkatërrua pas 12
ditësh.
• Në vitin 2018 u bë për herë të parë klonimi i
sukseshëm i primatëve (majmunit)
• Principet etike të Belmont për trajtimin e
subjekteve humane të përfshira në hulumtime
mjekësore:

1. Respekti
2. Benefiti
3. Drejtësia
 Aspekti etik- klonimi reproduktiv
-Shumica e shkenctarëve pajtohen se klonimi tek
njerëzit nuk është i sigurt dhe mund të sjell deri
te abnormalitet dhe defektet e lindjes

- Argumenti i autonomisë- zgjedhja e

trashëgimisë gjenetike

- Krijimi i fëmijëve me tipare të njëjta ose të

ngjashme- një llojit
-Mundësia e zgjedhjes së atributeve të fëmijëve
të klonuar na con deri të kuptuarit e fëmijëve si
“dhurata” ose rrugë për lumturinë e prindërve.

- Nocioni eugjenik- krijimi i kloneve nga njerëzit

e arrirë në shumë sfera të jetës

- Përdorimi i njerëzve të klonuar për ‘vazhdimin

e jetës’ të personave tjerë
 Aspekti etik-klonimi terapeutik
• Në shumë shtete klonimi human reproduktiv
është i ndaluar kurse ai terapeutik është i lejuar
për shkak të trajtimit të gjetjes së trajtimit të
sëmundjeve të rënda, kryesisht kancerit.
• Duhet të kemi parasysh statusin e embionit të
hershëm- një blastocit a është ekuivalent me një
person?, nëse po atëherë a është etike të marrim
qeliza nga ajo për shërimin e sëmundjeve.
-Disa shkenctarë theksojnë se për arsye
hulumtimi mund të përdoren embionët nga
klinikat e fertilizimit in vitro (IVF), por nëse
krijohen embrionë të tepërt nga IVF atëherë psë
nuk mund të krijohen embrione që mund të
ndihmojnë në shërimin e sëmundjeve si
Alzhaimer, Parkinson?
• Në Angli ka rregullore që lejon klonimin
terapeutik të qelizave, mirëpo duhet të bëhet
shkatërrimi i embrionit para ditës së 14-të,
atëherë para së të shihet shenja e parë e
sistemit nervor.

• Klonimi terapeutik do të ndihmonte në

mosrefuzimin e transplanteve të organeve.
-Klonimi human ndonëse tani është i mundur,
duhet të bëhen përmisime si në teknologji ashtu
edhe të krijohen ligje dhe rregullore në mënyrë
që me të vërtetë klonimi të jetë i dobishëm në
masë të gjerë.